SCerstpuMssigen.
banden weer saamgevoegd door een liefde,
die in haar lijden niet was verbitterd,
maar geleerd had te vergeven.
Hij komt, die allen Alles is.
Uw Mi dei la ar kooit 1 Schept nioed,
gij harten,
Die siddert voor den vloek der wet,
Wie de ijzeren last der zondesmarten
Met duideloos gewicht verplet!
Hij nadert, die u los zal koopen
Van 't slavenjuk, waarin ge u kromt 1
Nu moogt gij vrece en vrijheid hopen:
Hij komt de Hemel staat u open...
Uw liefdevolle Middlaar komt!
Uw Leeraar komtOntsluit uw
ooren l
Zijn onderwijs is zielsgenot.
Hij toont den weg, door u verloren:
Hij is do weg: Hij voert tot Godl
Hij spreekt uw twijfel is verdreven,
Uw klagend ongeloof verstomt.
'Hij geeft u kracht tot strijden, streven,
Tot heilig en waarachtig Leven...
Uw goddelijke Leerraar komt!
Uw Koning komt! Maar stil, zacht
moedig,
In aardschc nooddruft u gelijk;
Toch deelt Hij, mild en overvloedig,
De schatten van Gods Koninkrijk.
'Hij zal u hoeden en bestieren,
Hoo laag gij vielt, bo? hoog gij klomt;
•Hij zal u onder Zijn banieren
Op dood on graf coen zegevieren...
Uw langverwachte Koning komt!
Uw Alios komt! Zijt gij do Zijne,
Gelijk Hij de uwe wezen zal
Do wereld met haar glans verdwijne,
Hij is u meer dan 't gansch Heelal.
Hij is uw rust, uw lust, uw zegen,
Uw Eeuwige Verrijzenis
.Strooit mirt en palmen op Zijn wegen!
Gij, Menschenkindren, snelt Hem tegen...
Hij komt, die aJlon Alles is!
J. J. L. TEN KATE.
De oorsprong van don Kerslboom.
De Kerttboom is van Duitschen oor
sprong. Mogelijk is hij een 'duistere herin-
nering aan den mysterieuzen Yggdrasil,
of reusachtigen iepoboom uit de mytholo
gie, wdlke, volgens de fabel', aarde, hel en
hemel te zamen verbond. De Duitsche tra
ditie schrijft evenwel het planten van den
Kerstboom toe aan Maarten Luther.
Op Kerstavond, zoo zegt 'de geschiedenis,
reisde hij alleen door een met sneeuw be
dekt landschap en werd hij diep getroffen
door het contrast, dat het sneeuwveld
vormde met den helderen sterrenhemel.
Thuis gekomen, trachtte hij tevergeefs dien
indruk aan vrouw en kinderen mee te dee-
len. Plotseling kreeg hij een idee. Hij liep
den tuin in, kapte een k/.einen pijnboom,
droeg dien naar de kinderkamer, zette een
paar kaarsen op de ati en stak die
aan.
Een dear meest populaire Duitsdie platen
stelt Luther voor, zittende in den familie
kring met een verlichten Kerstboom op den
voorgrond.
De oudheidkunde leert, dat de Kerst
boom in Luthers tijd bestond en dus kan
'het gebruik van den boom in des hervor
mers tijd ontstaan zijn. Een handschrift
nit 160S, dat in een particuliere verzame
ling te Friedburg, Essen, bewaard wordt,
'beschrijft een verlichten denneboom als
een geliefd deel der feestelijkheden op
Kerstfeest in dat deol van Duitschland.
Twee eeuwen had de gewoon^ om een
Kerstboom te zetten zich in de Rijnstre
ken gehandhaafd, toen plotseling, m het
begin der vorige eeuw, het gebruik zich
'over Duitschland verspreidde, en vijftig
jaren later heel Europa veroverd had.
Hertogin Helena van Orleans voerde het
gebruik in ÏS40 binnen de Tuilerieën te
Parijs in en ook keizerin Eugénie was er een
voorstandster van. Tegenwoordig worden
er met elk Kerstfeest te Parijs omstreeks-
vijftig duizend boomen gebruikt. De Fran-
sahen planten den gehcedcn boom in een
tobbe, om hem goed frisoh te houden tot
Nieuwjaar, en dan wordt hij onder groote
vroolijkheid „geplunderd."
Kerstmaaltij den.
Men weet, dat er met de Kerstdagen in
alle huizen waar het maar even kan, een
extra^maaltje op tafel komt. JL»at ia niet
alleen hier, maar in aDe gechristlaniseerde
landen. In Engeland vooral wordt van den
Kerstmaaltijd altoos veel werk gemaakt.
Wat daarbij verbruikt wordt is bij bena
dering te gissen, als men weet, dat alleen
te Londen aan rundvlecsch gebruikt wordt
viermaal de zwaarte vaji do kolom van
Nelson, het bekende standbeeld van Trafal
gar Square, en dat dit gewicht zelfs nog
met 720 ton wordt overtroffen. De zwaar
te van dit standbeeld wordt op 1500 ton be
rekend. Hierbij is nog niet begrepen wat
aan gevogelte, meelspijzen, fruit en derge
lijke wordt verorberd.
In Rusland wordt het Kerstfeest gevierd
met een ontzaglijke hoeveelheid brood met
honig, gevolgd door een mengsel, zóó sa
mengesteld, dat het gemakkelijker zou zijn
te zeggen wat or niet, dan wat er wèl is.
Op de tafel staan echter sinaas- en gewo
ne appelen, velerlei ander ooft en natuur
lijk honig ad libitum.
In Frankrijk wordt, behalve veel, dat
op dc Engelsohe tafel gelijkt, vooral ook
de oester op den disch gezien. Daarvan wor
den enorme massa's verorberd, terwijl meer
en meer de Engelsohe plumpudding in eere
komt.
De voornaamste karaktertrek van het
New-Yorksche Kerstfeest zijn ongetwijfeld
de vrije maaltijden voor de armen, waar
van sommige op reusachtige schaal wor
den georganiseerd. Enkele jaren geleden
weiklbn bijzonderheden gepubliceerd om
trent een dergelijken maaltijd, door het Le
ger des Heils verstrekt aan een 25,000 ar
men. Daarbij werden gebruikt 4000 pond
aan gevogelte, 9000 pond aan kiekens, 5000
pond aan rund-, en sohape- en varkens-
vleesch, 2000 kop aardappelen en 3000
pond groenten.
In Napels wordt gesoupeerd met. aal,
vermicelli en mosselen, terwijl in Berlijn
een maaltijd, hoofdzakelijk bestaande uit
karper met biersaus, wordt opgedischt. De
hoeveelheid viscfa, die bij deze gelegenheid
wordt gebruikt, zou, kop aan staart naast
elkaar gelegd, een afstand van meer dan
vijftig Engelsohe mijlen beslaan.
DE KERSTEQQRN.
Een oud, karakteristiek gebruik in Twen
te is zeker het blazen op den Kerst- (hier
Middewinters-) hoorn. Met het begin van
den Advent tot Kerstmis, ook soms tot
Driekoningen, weerklinkt dee avonds over
Twentes eenzame velden het eigenaardige,
harmonieuze gejodel van den Kersthooin.
De boerenzoon of -knecht heeft niet zoodra
zijn bezigheden geëindigd, of hij neemt zijn
instrument, gaat naar buiten, legt het
eene eind op den rand van den waterput, en
uren ver en uren lang klinkt in de eenzame
en vaak koude winteravonden zijn gejodel.
Do tonen zijner muziek verschillen zelden
van de hoogste tot de laagste tonen meer
dan een octaaf. En geen wonder 1 Het een
voudige, ongekunstelde instrument brengt
slechts door de verschillende mondstanden
van den muzikant hooger of lager tonen
voort. Dat instrument, eenigszins den
vorm vertoonendc van een hoorn dee over-
vloeds, is meestal vervaardigd uit wilgen-,
vlier- of beukenhout. Het mondstuk is ge
woonlijk een uitgeholde vliertak en 1 2
c M. in middellijn; verder loopt Je hoorn
tot op drievierden zijner lengte recht uit
en buigt dan eenigszins- om. De eindope-
ning is gewoonlijk 1 a li d. M. wijd.
En waarom nu het blazen op dien hoorn?
Zeer zeker, om 'net blijde Kerstfeest aan te
kondigen; om den christenen het heuglijk
fee6t van Ohristus' geboorte in herinnering
te brengen. Een oud schrijver zegt hiervan
het volgende:
„Weleer^bestond bij de Israëlieten de ge.
woonte, om de gasten -door middel' cener
tuba ter bruiloft te roepen. Ook konk zijn
geluid, als de dappere legioenen ten veste
uit togen, om de vijanden te bevechten. Dit
aloude gebruik is door christenen met een
ander 'doel overgenomen. Zij steken de
trompet en noodigen do volkeren uit om
te komen ter bruiloft van den Zoon Gods,
die, zich door zijn menschwording huwen
de aan -de menschelijke natuur-, zijn ge
trouwe legerscharen tegen den helse! -*i vij
and oproept."
In Drente, in de omstreken van Koevor
den, bestaat ook nog de gewoonte op den
Hiddowintershoorn te blazen, doch op
Kerstnacht voor het laatst. Dan trekken
de jongelingen van huis tot huis gezamen
lijk al blazende ter Nachtmis. Is deze afge-
loopen, dan gaat men op dezelfde wijze
naar huis- en de hoorn wordt tot het vol
gend jaar begin Advent opgeborgen, om
dan weder dienst te doen.
De door' alle tijden heen, mot nam© in
Engeland, vereerde Kerstpuddingen,
vleestchpsHbaien, enz., zonder welke daar
geen Kerstmis, althans geen Kerstfeest,
bestaanbaar ig hebben een heele geschiede
nis aohter den rug.
Reeds in het begin der Christenheid zou-
cen ze welkome geschenken geweest zijn
in het oud© Rome voor de waardigheidsbo
kJeedors dor Kerik. In don loop der tij de
werd de zoogenaamde Kerstpudding zulk
een onafscheidelijk en Voornaam c.oeJ van
het heele Kerstfeest, dat de Puriteinen
tot een ander uiterste oversloegen en voor
de Kerstpuddingen een bijgeloovige vrees
begonnen t© koesteren. Bunyan weigerde
eenmaal een Kerstpudding aan te raken,
overtuigd, dat hij daardoor zich zedelijk
zou bezoedelen.
Dr. Johnson zegt in een van zijn werken:
„Het leven van Butler", dat de antipathie
zoo diep geworteld was onder de rechtzin
nige EngeJschen, dat er geen redeneeren
tegen was.
Er is altijd heel wat te doen geweest
over het goede, het echte recept voor het
maken van Kerstpuddingen, ofschoon Mis-
son, schrijver uit het begin der vorige
eeuw, zegt, dat ze meestal werden samen
gesteld uit oasetong, kuikens, eieren, -u\-
ker, krenten, citroenen en oranjeschillen,
met velerlei specerijen. Hoe dit zij, dit is
zeker, dat het hakmes niet gemist kan wer
den. Daarvoor hebben wij het bewijs in een
aardig verhaal uit Fields oudo komedie:
„Wenken voor dames", waarin lord Tee-
simple, een verwijfd heer, als vele lords,
vertelt, hoe hij in de keuken, in zijns va-
ders huis, terwijl de kok den pudding
klaar' maakte, zijn vingers onder het hak
mes stak om de krenten weg te halen.
Men vermoedt het resultaat en gelooft
hem onvoorwaardelijk, als hij zegt, dat hij
sedert een schrik had van hakmessen ©n
allen plumpudding voorzichtig at, altijd
bang er een vinger van den eeai of ander
in te vindon.
Do Kerstpudding schijnt, wat gedaante
en afmeting betreft, te zijn gewijzigd.
Volgens Solden was hij oorspronkelijk een
afbeelding van dc kribbe, waarin het
Christuskind in Bethlehems stal werd
neergelegd. Het schijnt, dat l>escherming
togen diefachtige vingers noodig was. Op
den avond vóór Kerstmis bestond althans
de gewoonte van het „waken over den
Kerstpudding", waarop een versje van
Henick betrekking heeft, waarvan een
paar regels, vrij vertaald, aldu3 luiden:
Bewaken wij dit Kerstgebak
Do dief, hoe ook op zijn gemak,
Blijv' met zijn vingers van den bak;
Hij zal niet gappen.
Want hij, die, stil alleen, zit, hier.
Die heeft zijn oog op eiken kier,
Dio is niet bang, gelijk een pier,
En zal hem snappen.
