JUNG HEIDELBERG. N«. 13750 ^raandag 19December. A*. 1904. k (§eze aCourant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zonen feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. Officieel© Kennisgeving. Uit de „Staatscourant." Tweed© Kamer. LEIDSCH D A ItBT. A Tl PRIJS DEZER COURANT* Voor Leiden pel week 9 Oents; per 8 maanden I l 2 f 1.10. Buiten Leiden, per looper en waar agenten gevestigd rijn i t L30. Franco per postL65. PRIJS l)EK AJ)V ERTENTIËNI Van 10 regele ƒ1.06. Iedere regel meer 0.17$. Orootere letter» east plaatsruimte, - Kleine advertentiën ran 30 woorden 40 Oents contant i «Ik tiental woorden meer 10 Oents.- Vowr het incaaseeren wordt/0.06 berekend. Donderdag' 22 December, te haifacht. In dit nummer bevindt zich het Bewijs, waarop onze Abcnné's de kaarten kunnen afhalen. De afgifte begint hedenavond. Plaateen van f 1.50 zijn niot meor te verkrijgen. JACHT. 'Do Commissaris der Koningin in de provincie Zuid-Holland, Gezien het besluit van de Gedeputeerde Staten dier provincie van don 2östen No vember 1904, No. 94; Gelet op art. 11 der wet van den 13den Juni 1857 (Staatsblad No. 87); Brengt ter kennis van belanghebbenden, dat bij bovengenoemd besluit van de Ge debuteerde Staten do jacht op klein wild, met uitzondering van die op houtsnippen, in deze provincie wordt gesloten op Z a- tordag aen 31ste» December 1901 mot zonsondorgang, blijvende Let schieten van houtsnippen en het in art. 15, sub litt. g dier wet bedoeld jachtbedrijf, van het vangen van houtsnippen met laat-, war- of valflouwen, toegelaten tct on met idon 2Ssten Februari 1905. En zal deze kennisgeving, in plano ge drukt, worden afgekondigd en aangeplakt waar zulks te doen gebruikelijk is, alsmede in het Provinciaal Blad en in do Nedcr- landsclio Staatscourant worden gepLaatst. 's-Gravenhage, den 12den December 1904. De Commissaris aer Koningin voornoemd, PATIJN. V Kiel meer over „De Oranjeboom", maar over wal iu de plaats zal komeo. Prof. Blok wijdt in het ,,Leidsoh Jaar boekje" van 1905 nog eens een opstel aan den ouden, nu verdwenen molen ,,Do Oran jeboom". Dat hij over dien afbraak not oij- zondor gesticht is, blijkt alleen reeds uit dozc woorden: „Zoo ging ook dit sieraad van onze oude stad den weg van zooveel sieradon waro het nog maar naar een inrichting „met recht tot wederinkoop." Gissende naar de reden waarom onze ge meenteraad hot sloopingsbesluit nam, zegt bij, niot zonder eenige ironie, daarovor o.a. Sommigen meenden, dat het to doen was om onze fraaie Kal verstraat in het gezicht te brongen, anderen integendeel om, naar de mode van den dag, de „sociale misstan den" daar to verbetoren. Nu, zooalB de zaak op het oogenblik is, 'zou mon haast zeggen, dat het er werkelijk om to doen is geweest om een betere kijk in het onooglijk en armhjk Kal verstraatje to geven. Als men van den Jan van Houtkade-hoek het Plantsoen nadert, stuit het oog op on bewoonde of wel bewoonde, doch zeker niet-bewoonbaro krotten en men ziet een breeden ingang, moddeiig en vuil, met kuilen en gaton, zoodat men wel doet dien in- of uitgang bij donker te vermijden. Wij vertrouwen echter, dat ons gemeente bestuur niet voornemens is het zoo te la ten maar dat hot wol degelijk zijn doel is met of zonder ,,de mode van den dag" de „sociale misstanden" daar to verbete ren. En wij twijfelen niet of do heer Blok en wio met hem gelijk denken, zullen dit ook toejuichen. Laat men er eenige krotten afbreken en er flinke woningen voor in de plaate zet ten. Hier' ligt inderdaad een vruchtbaar ar beidsveld voor do Vereeniging voor de Be vordering van den bouw van Werkmanswo ningen. Of is dit nu, in plaatg van het Raomland aan den Hoogen Rijndijk, het tenein om het der Regeering aan te bieden voor een nieuw Ethnographisch Museum, dat wij toch wel in Leiden zullen houden? Maar dan mag het Rijk niet lang talmen. Hoe het zij, 0.6 molen is eenmaal gesloopt, daar over te klagen baat hun, die meenen, dat het te Lel.lagen is, niet meer, maar wel kunnen we er allen op aandringen, dat de toestand zoo niet kan blijven. Zooals w ij doen bij dezen. Leiden, !9 December, Wij vestigen nogmaals kortelijk, maar met naorui, de aandacht op de bijeen, komst van morgen- (Dijisdag)avoad ld den foyer der Stads zaal, waar ds. Van Heerden en. generaal Kritzinger een voor dracht zullen houden. De persoonlijkheid van den generaal, die eenmaal do blikken der gansche wereld tot zioh t. ok, toen zijn heldhaftig optreden in de Kaapkolonie on zijn zelfopoffering ten behoeve zijner ge- wondo kameraden zijn naam van mond tot mond deed gaan, de odelo bedoelingen, waarmede beide heeren ten behoeve van het behoud onzer taal in den voormalige» Tan je-Vrijstaat 't land van Stoyn, den trouwen bondgenoot van Transvaal de reis naar ons land hebben ondernomen, ge ven goeden moed op het succes van hun pogen. Laat Leiden nog eens toonen, wat het kan en wil doenHet geldt hier een duren plicht van allen, die het wèl meenen met Zuid-Afrika en zdjn toekomst, met de toekomst cok van onze eigen taal, van ons- zelven en onze kinderen en kindskinderen. Op dus naar de Stadszaal, burgers van Leiden Namens de Ncd -Herv. Gemeente al hier wordt ons medegedeeld, dat de jaar- lijksche bijdragen der Generale Kas in deze gemeente na aftrek der onkosten waren over (1001) f 2-25, (1902) f 450, (1903) f 5:0, en (1904) f 650, welke bijdragen jaarlijks aan den quaestor van de Classis Leiden werden overhandigd. Gistermorgen maakte ds. G. Wisse Jr. nè, de godsdienstoefening bekend, dat hij voor het beroep naar do Goref. kerk to Brook op L'angcndijk had bcdanxG. In zake het boroep naar Delfzijl is door hem nog geen besluit genomen. Benoemd is tot hoofdonderwijzeres aan de Bewaarschool te Mijdrecht, mej. Hen- drika J. van DuureD te Leiden. In hot Leidscho „Volkshuis" had gis teravond het Koistconcert plaats. Een acht tal dames en heeren, onder leiding van mej. en een heer Van der Linden, allen uit Amsterdam, vergastte het talrijke publiek op een uitvoering van gewijde- jwmgön- aria's, liederen en meeistouunigo nummers van Mendolssohn, Handel, Schubert cn an deren, to veel om op to noemen. De bege leiding op orgel was in handen van een stadgenoot. Zeer veel genot bereidden de concertgovers; onder groot© stilte weid al les aangehoord en dankbaar aanvaard wat daar was geboden zoowel door <-e solisten als bij don samenzang. Hoe kwam men onder den indruk dooi de prachtige ba- ritonstem wat klonk het Nedorlandsch hier goodl voerend de muziek door tot in de harten; men gaat dan wel verlangen naar een uitvoering van den geheelen „Paulus" in onze moedei taal. Maa r waar om alleen do bariton genoemd ook de dames-solisten mochten den dank der zes honderd verzamelden in ruime mate oogeten. De zaal waa toepasselijk versierd. En de rust, uitgaande van die versiering, stem pelde dit Kerstconcert, werkte weldadig. Bij het Vrijdag en Zaterdag jl. ge houden examen voor apothekersbediende slaagden twee van do vijf oandidaten, waaronder mej. J. Cramer, uit Leiden. Met den 23sten December a. s. wordt do marinier der 2dekla®e B. Maas, onder' intrekking zijner deitachecring bij do Kweekschool voor Zeevaart alhier, geplaatst bij do lilde Afdeeling mariniers te Rotter dam. B(J de heden gehouden openbare ver- kooping van cokes van partyen van 10 en 5 H.L. waren do prezen f 5.50 en f 2.75 De heer H. A. de Man, lsto onder wijzer aan de Chr. School voor M. U. L. O. (hoofd de heer J. C. Beek) te Groningen, is benoemd tot hoofd der nieuw op te rich ten en nieuw to bouwen Chr. School te Krimpen a/d Lek. H. M. de Koningin en Z. K. H. de Prins woonden gister voor middag lu de Kloosterkerk te 's-Gravenhage de voormid- daggodsdienstoefening bij onder gehoor van ds. Knotterus en H. M de Koningin- Moeder bevond zich onder het gehoor van do. Vermeer, in de Regenteaeekerk aldaar. Het Koninklijk echtpaar is Zaterdag middag mot gevolg van Het Loo in de Re sidentie teruggekeerd, met een extia- trein, die tegen 4 uren het Staatsspoor- station binnenstoomde. Ter begroeting waren dadr aanwezig de burgemeester dei Residentie baron Sweerte, de gouverneur der Residentie generaal von Ermel Scherer en baron Bentinok, opper stalmeester'. De Koningin, die er welvarend uitzag, was gekleed in grijs wandeltoilet en hield een ruiker in de hand; de Prins was in burgerkleeding. Zoowel H. M. als Z. K. H. onderhielden zich eenige oogenblikken met de aanwezige autoriteiten, de Koningin in hot bijzonder goruimen tijd met den Burgemeester. Buiten het perron in de Rijnstraat en langs den verderen weg stond een talrijk publiek, dat het Koninklijk Paar hartelijk begroette.. In een gesloten gala-hofrijtuig wordeeifct naar liot paleis van H. M. do Koningin- Moeder in het Voorhout go roden, en na het bezoek aldaar, naar het Paleis in het Noordeinde. Het Hof denkt omstreeks half Februari weder Hot Loo te betrekken. Te Scheveningen is in den ouderdom van 72 jaar overleden dr. P. M. S. Kro®, praktizeerend geneesheer, directeur van do ziekeninrichting „Villa Elizabeth" aan do Parklaan aldaar. Dr. Kros was deatyds lid van den Genees kundigen Raad van Zuid-Holland. Door het kiescollege van do Ncd.- Horv. Gemeente te Groningen zijn beroepen als predikanten do heeren: (vac.-Idenbuig) ds, H. O. Briët, to Koudum met 90 stemr men en (vac.-ds. Montijn) ds. Schülte, te Muiden, met 53 stommen. Ds. Van den Broek verkreeg 35 stemmen. Blijkens een bericht in „Het Volk" heeft de federatie der S.-D. A.-P. in Den Haag ^besloten in 1905 in allo districten candiaaten te stollen voor do Tweede Ka- mer cn wel in I de heer Bergmeyor, in III mr. Troolstra; over II zal later worden beslist. Het stoomschip „Java," van Batavia naar Amsterdam, vertrok 17 Dec. van Mar seille; de „Koning Willem I," van Batavia naar Amsterdam, vortrok 17 Dec. vaD Gunea do „Anchises" arriveerde 18 Dec. van Java te Amsterdam; do „Ixlon" arriveerde 11 Dec. van Amsterdam to Batavia; de „Koning Willom III," Yan Amsterdam naar Batavia, passeerde 18 Dec. Point do Gall©; de „Kron- prinz" (thuisreis) vertrok 16 Dac. van Swakop- mund; de „Oranje," van Amsterdam naar Batavia arriveerde 18 Dec. te Southampton. Zwammerdam. Vrijdagavond jl. had in het lokaal van „De rustende Arend" al hier een uitvoering plaat*' door de harmo- nie-verceniging „Door Vriendschap Veree- nigd", onder directie van den heer J. Vink, uit LoiUen, mot wcJwiilondo -werking rrui eonige leden dei Leidsohe muziekvereeni- ging „Orphcus." Het programma, bestaan de uit 10 nummers, werd vlot en vaardig afgespeeld, waarbij \ie jonge vereeniging blijk gaf van ijver, ernst en goeden wil Vooral No. 6 van het programma (Schüfr- zennoartch van Woltersdorp) word goed ton gehoor© gebraoht. De directeur gaf eenige fraaie soli voor viool, waarvan vooral het Andante van hot 7de viool-concert van D« Beriot uitmuntte. Als laatste nummer werd opgevoerd het kluchtspel „De ges tooi de Diefstal", dat vrij goed gespeeld, menig maal' de lachspieren van het publiek in be weging bracht. De zaad was matig bezet. Op Woensdag 21 Dcc., 's avonds half- -aoht, zal in de Rcmombrantscho Kerk al hier, voor de afdeeling Zwammerdam van den Nöd. Protest.-Bond een voordracht ge houden worden door ds. H. A. van dor Meulen, van Bergen-op-Zoom, over: „Het maatschappelijk vraagstuk meer dan oen brood- en loonkwestie." Bij Kon. besluit is aan den luitenant ter zee 2e klaisce J. W. J. baron van Haersolte, op zijn verzoek, met 16 dezer eervol ontslag uit don zeedienst vc-.eend. De kapitein C. P. Koene, van het 1ste regiment infanterie, op non-activiteit ge steld. Do gewone audiënties van de ministers van justitie en van oorlog zullen in deze week niet plaats hebben, Leidsche Kunsivereeniging. Breviarium Grimani. Bij het zien dezer reproducties begrijpt men levendig dat hetgeen dr. G. J. Boe- kenoogen sohreef over het Brevier van kar dinaal Grimani, in geen enkel opzicht overdreven ia. Zelfs de keurigste beschrij ving, mag men zeggen, kan echter slechts een zwak denkbeeld geven van. dit schoono werk, waarin, ongerept, de naïevo, innig© kunst bewaard bleef van eenvoudige, vrome kunstenaars, wier persoon en naam ver dwenen zijn als do sneeuw van het vorig jaar. Dit Brevier, nog kort geleden voor slechts enkele bevoorrechten to zien, kan thans in ruimen kring worden bewonderd, dank zij deze navolging, zoo volmaakt als had men het oorspronkelijke voor' zich. Geen aer hier tentoongestelde miniaturen doet ook maar erven aan reproductio den ken. Brengt een photografisoh procódé van zelf juistheid der lijnen mede, de kleu ren echter, de dekkende en doorschijnende verven zijn verrassend getrouw weergegeven en een beschrijving van de wijze, waarop deze buitengewone resultaten zijn vei kregen zou stellig voor velen allerbelangrijkst zijn. Dat zulk een werk wordt uitgegeven in ons land, in onze stad, mag een voorrecht worden genoomd en dr. S. G. de Vries, on der wiens leiding deze uitgave geschiedt, en de uitgever, de heer A. W. Sijthoff, heb ben zich met dit werk op kunstgebied een onvergelijkelijk gecenkteekeu opgericht. V. D. Vervolg der zitting van Zatendagnamidag. Staatabegroofci ng. Do beraadslaging over het hoofdstuk Waterstaat wordt voortgezet. Bij de afdeeling „Landbouw" heeft de heer Schaper, Qadat hij door den minis ter tot de orde geroepen is, op het oog do opzettelijke overbrenging in 0113 land van wilde zwijnen, met hot doel deze te doen voortplanten. Dit goechiedt op het Loo, cn al worden de dieren op afgerasterd terrein gehouden, zij kunnen gemakkelijk los ko men en dan is het gevaarlijk. In het algomeen acht hij voor den land bouw weinig gedaan. Do verbetering van de Jachtwet blijft nog steeds uit on ook in andero opzichten is dc Rogeering jegens den landbouw te kort geschoten. De heer Z ij 1 m a acht dit oordeel zeer on rechtvaardig. De M i n i s t er antwoordt den heer Schaper o. a., dat de Jachtwet in ©Ik geval cal worden nagelce- -t. Do lieer Brants beploit do belangen van het veoarteenijkundig onderwijs en waaarechuwt togen do vivisectie. De keor Smeenge beveelt liet aanmoe digen van do veefokkerij aan. Do heer Brants wijst op een kaart aan, wat voor heidc-ontginning door de Regee ring is gedaan. Vole afgevaardigden komen kijken, da voorzitter verzoekt den heer Brants, met het oog op den tijd, r, ocdig voort tc gaan. Bij de afdeeling „Posterijen" komt de heer Ketelaar met eenige grieven aan. De heer S m i d t vraagt meer doeltref fende plaatsing van hulpkantoren. Heor Holsdingon behandelt de zaak-Liuthuis in denzdlfdcn geest als de heer Kotelaar. De heer P asstoors komt op voor de be langen der instrumentmakers bij den te legraafdienst. De h©er VanAech Van Wijok be pleit Zondagsrust bij de posterijen. Ook de heer N o 11 i n g spoort aan tot spoedige aanneming van het Postvetjo, dat ten-minste eenige verbetering zal brengen. Dc lieer De Klerk is togen het gebrui ken van jongens voor bestcRen van tele grammen. Do heer T ij d 0 m a n constateert weinige voortvarendheid in zako het nieuwe telo- graaf- en telefoonnet. Hij vraagt naar hot regeeringsplan van het telefoonnet cn naar het voornemen der Regeering nopens het verleenen van oonoosties. Op do tariovon heeft spr. vele aanmerkingen, hot is in het algemeen te boog. Do heer Roessingh klaagt er over, dat bij de thans geldende regeling de amb tenaar in slechter conditie kan komen, wanneer zijn kantoor in rang wordt achter uitgezet. De heer Do Vries bepleit do belangen der beambten ongeveer zoo ah; dit reeds ge schiedde door verschillende sprekers. Even zoo sluit hij zich ten opziohto van Zondags rust en fooienquacstie aan bij hot reedt gehoorde. Do heer S meen ge doet desgelijks. Verdetr vraagt de heer S m ee n g 0 verla ging van porto's voor weekbladen, bevorde ring van het personeel naar rangorde en verbetering van hot postkantoor te Meppol. Eindelijk klaagt hij, dat ambtenaren soms niet geheel op de hoogte zijn van de rege len omtrent frankcering van brieven. Do heer Ter Laan vraagt eveneens ver laging van het tarief voor weokbl a/den on vea-betering van het huippoebkantoor te Sloch teren. De Minister komt om 10 minuten over cessen aan het woord, dooh hij verzoekt la- tor te mogen spreken. (Nog rijn slechte een tiental afgevaardigden in do zaal). De beraadslaging wordt nu verdaagd tot nader orde. Heden komt „binnenlandscho saken" aan do orde. Uitvoering Kinderwetten. Blijkens de Memorie van Antwoord- be treffende het wetsontwerp tot aanvulling en verhooging van het 4de hoofdstuk (Jus titie) der Staatabegrooting voor 1905, ver klaart do Ministor van Justitie met beper king van de kosten van aanpassing van de bestaande Rijkopvoedingsgestichten aan de eisohen van den nieuwen toestand niet ver der tc zijn gegaan en ook nimmer verder te willen gaan dan met een goede uitvoering der Kinderwetten vereenigbaar is. Hij blijft dan ook de hand houden aan vie doorvoering der te recht ook van de zijde der Tweede Kamer noodzakelijk geoordeelde algeheele reorganisatie van bet Rijksopvoedingswe zen naar den vollen eisch dier wetten. De Minister is* overtuigd dat de aange vraagde bedragen voldoende zijn ter berei king van het beoogde doel de tijdel ij ko aanpassing van de bestaande gestichten. In de gestiohtcn waar Israëliefcitclio kin deren worden geplaatst, zullon ton aanzien van do ritucele bereiding van spijzen do noodige voorzieningen moeten worden ge troffen. Hot gestioht te Averecst blijf0 bestemd voor do jongere verpleegden, met het oog op de aldaar geboden gelegenheid tot het verrichten van veldarbeid. l>raa<lIoo7.e Telegraphic. Te Schoveningon wordt boden oen b(j telegraafkantoor geopend nab(J de Visschers- haven. Bywyzo van proof zal in dit kantoor ook een kuststatlon voor draadlooze tolegraphle, tot hot wisselen van telegrammen mot schepen in zoo voor he'. algomoon verkeer opengesteld worden. Tydens de proefneming worden voor do overbrenging van mededelingen tusschon dit station en achepon in zee geen kosten In rekening gebracht. Do seinkosten naar do verdero plaats van bestemming zullen volgons het bestaande telegraaftariof van don goadres- soerde geheven worden. IntuBschon kan de afzender deze koston voor z(jn rekening nemon, indien de daarby betrokken direction van stoomvaartlynen en reeders, kapiteins of commandanten van sche pen zich vooraf tegonover het hoofdbestuur der poster(]en 011 telegraphle aansprakelijk gesteld hebben tot betaling der verschuldigde kosten. President lkrnger's begrafenis. Omtrent hot laatste bedrijf der indruk wekkende plechtigheid op Dingaanedag, do eigenlijke ter-aarde-betteLling van presi dent Kruger, seint de oorrespondont van do „Sfcandaid" te Pretoria nog de volgen de bijzonderheden: „Bij het sombere gedreun van Engelacho kanonnen, langa straten, afgezet door Eu- gelscho politicmacht en volgepropt met een aanzienlijk getal zijner vroegere vijanden, waaronder ook een wacht van Engokcho soldaten in uniform, maar ongewapend werd hot lijk van Paul Kruger giafwaarts gedragen onder do klaaglijke tonen van den treurmarsch, te midden van een praal en ceremonieel, die aan den 6fcocren leider bij zijn leven vreemd waren. Het tooneel op het kerkhof, waar de ge- wozon President ter ruste werd gedegd naast het ttoffolijk overschot van zijn vrouw, was uiterst eenvoudig en juist dddrorn in allo opzichten roerend en aangrijpend. Slechts de leden der familie cn zeer enkele bevoor rechte personen worden tot do plechtig heid toogolaton, maar op do omheiningen aan don noordkant had zioh eon menigte nieuwsgierige Kaifora genesteld. Tegen over dezen stonden do Europeeeohe toe schouwers in ordeüjko groepen bijeen, en over hun hoofden heen was het mogelijk iets to zien van do kanonnen der konink lijke artillerie, elk oogenblik omhuld door den witten, wcgti ekkonden rook, die het vuren der laatste saluutschoten vergezelde. „De geboden, die aan het graf werden opgezonden, waren weinige cn kort en do geheelo plechtigheid word gekenmerkt door een ontbreken van ritueel, zooals do Dop pers gewoon zijn. Eindelijk werd de kist in den grafkelder neergelaten; en toen do menigte zich verstrooide om huiswaarts te keeron, baanden zioh de laatste stralen der ondergaande zon met moeite een wog door het gordijn van mist, dat den geheelen dag alles had omsluierd. „Niet het minst treffende kenmerk van de bijzondere en hoogst indrukwekkende plechtigheid wns de volmaakte orde, die er hcërschto. Nooit is stellig een ordelijker menigte saamgestroomd om een heengega- nen leidsman te boweenen en te ceren. Dat feit mag men beschouwen als een goed voor- tceken voor de toekomst van Zuid-Afrika. Dc Boeren, die nu terugtrekken naar het uitgestrekte veld en de nieuwsgierigen, die naar den Rand wederkeeren, hebben een indrukwekkende les gehad en zullen, naar t© hopen valt, om met Ghristaan de Wet te spreken een nieuwen tijd ingaan mot nieuwe idealen volgens niouwo beginselen." Dr. Leyds. Naar de ,,N. R. C." uit goede bron hoort, is dr. Leyds het landen to Durban inderdaad verboden; of hij er plan op had, weet het blad niet. Te Kaapstad is hij, naar men weet, nog aan wal geweest. Dat men zich in Engeland toch wel wat schaamt over het zotte tumult, in Zuid- Afrika door dr. Leyds' verschijnen aan den horizon verwekt, blijkt hieruit, dat het de partement van koloniën to Londen, gelijk de Lonaensche correspondent van de „N R. Ct." seint, in de pers een bericht heeft laten opnemen, waarin staat, dat do En- gelscho Regeering niet aansprakelijk ia voor de maatregelen, die ei in Zuid-Afri-, ka tegen dr. Leyd8 werden genomenalleen' de koloniale regeeringen zijn 01* aansprako- kclijk voor.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1904 | | pagina 1