Be invloed van het weder. Menschlievende misdadigers. ten en andereteunden ze door mooi bewerk te onderschoenen van leder of hout. Fijn leder, fluweel, zijde of met paarlen bestikt goudlaken vormden het materiaal voor schoenen en punten. Yan overheidswege werd tegen het dra gen van puntschoenen gewerkt, doch zooals altijd op het gebied van mode-vraagstukken bleef dit zonder gevolg. Zelfs een Godsgericht maakte geen indruk, klaagt oen geschiedschrijver uit Bohei. m; de we reld behield die dwaze mode, hoewel eens gedurende een onweder een bliksemstraal de punten der schoenen van een graaf en gravin trof. Tegen het einde der l&de eeuw versche nen voor het eerst de schoenen, welke door hakken onder de hielen verhoogd waren, waardoor de mode der schoenen met zeer hooge hakken werd voorbereid. De punt schoenen begonnen toen in het begin der 16de eeuw allengs te verdwijnen. Tegen strijdigheden trekken elkaar aan. Had men tot nu toe spitse schoenen gedragen, nu maakte men ze breed als* een klauw vandaar de benaming „Berenklauwen." Deze schoen komt op vele afbeeldingen uit dien tijd' voor. Met den puntschoen verdween ook weer de sleep der dames en de voet ;weid weder geheel met het kleed bedekt. 'Op enkele schilderijen, waar de schoen der dames zichtbaar is, ziet men den spit sen schoen met hooge hakken of den on- voordeelig kleedenden, breeden, platten schoen. In het tijdperk der pruiken komt vaak de even leelijke als ongezonde mode der ^schoenen met hooge hakken voor. Deze veranderde de geheele houding van het lichaam, boog het naar voren en dwong de dames een stok'te gebruiken om zich voort te kunnen bewegen, wat geen won der was, daar door deze onzinnige mode de voet in een hoek van 40 of 45 werd ge- bogen. f De eene dwaasheid wisselde met de an dere af. Nu verscheen de voetvrije rok en dwong de dames meer opmerkzaamheid aan haar voeten te schenken. Do reeds 'kunstenaar geworden schoenmaker sneed nu de prachtigste modellen van schoen merk, die meestal in zachtgeklenrde of witte zijde werden uitgevoero. De hooge hakken echter bicven bestaan, doch de 'schoen zelf werd zoo klein mogelijk en be dekte een zeer klein gedeelte van den voet.. De revolutie bracht het klassieke 'kostuum van Griekenland naar Noordelij ker streken over en daarbij behoorden we der platte, eenvoudige, op sandalen gelij kende schoenen. Mevrouw de Mode beval het en de dames gehoorzaaipden gewillig. Toen in 1855 de voetvrije rok opnieuw ten tooneele verscheen, verlangde men weder sierlijke, hetzij hooge of lage laarzen, en daar de allernieuwste mode wederom voet vrije rokken voorschrijft, moeten wij we der naar een goed en mooi schoeisel uit zien Professor Edwin Grant Dexter heeft te Londen een boek doen verschijnen, dat hij •„Invloeden van het weer" noemt. Er staan opmerkingen in, die ieder van ons wel eens bij zichzelf gemaakt heeft, die scheitsend of ernstig gewogen en weerlegd werden; maar nu ze in een v.etcnschappe- lijken vorm verwerkt zijn, onze aandacht alleszins waard schijnen. Deze schrijver heeft een studie gemaakt van den invloed, dien het weer oefent op •ons leven... een gemengd meteorologische en sociologische verhandeling dus zoowat. Want, bijna profeteerende, beweert deze geleerde, dat hij den dag ziet aanbreken, dat men van uit de meteorologische bu reaux de gewichtigste sociologische gebeur tenissen zal voorspellen. Om een voorbeeld te gebruiken: als de wind naar het noor den loopt, zal een epidemie van moorden, zelfmoorden en andere gewelddaden te achten staan, zegt hij. Er is geen weerafwijking zoo meent I de professor, aan de hand van waarnemin- gen, te mogen betoogen die niet haar onmiddellijken invloed oefent op de han delwijzen der mensehheid wat het goede en kwade betreft. Zoo zouden westenwinden een toeneming van misdaden brengen het aantal zelfmooiden zou vermeerderen met de kracht van den winddroog weer zou het aantal moorden doen toene menkinderen zouden het gezondst en gezeglijkst zijn bij koud weerjongens zouden gevoeliger zijn voor weersverande ringen dan meisjes. Professor Dexter heeft prooven genomen met 12,759 schoolkinderen en de invloed van klaar koud weer. of mottig, nat, stormachtig weer liet zich duidelijk waar nemen. Bij volwassenen speelt het weer een niet minder gewichtige rol. Bij den man, even goed als bij de vrouw, meent de geleerde onderzoeker waargenomen te hebben, dat van de koude Januari tot de warme maan den Juli en Augustus het getal misdaden toeneemt, om daarna weer af te nemen. Het betoog van den professor is er een om te overwegen en zoo men wil in eigen kring te controleeren. Do staaltjes, die bij aanhaalt om zijn beweren kracht bij te zetten, zijn dikwijls zeer treffend. Zoo schrijft hij, dat, wan neer het in Londen nevelachtig of bijzon der drukkend weei' is, in de Bank of Lon den zekere boeken worden weggesloten, omdat een fout, onder deze omstandighe den gemaakt, ernstige gevolgen zou kunnen hebbenop zulke dagen laat men het per soneel lichter en minder verantwoordelijk werk doen En ook in Ncw-Yorksche groo- te Banken en in handelsinrichtingen in andere steden van Amerika schijnt het, dat de directies zich zeer nauwkeurig re kenschap geven van de meteorologische omstandigheden in verband met den aaid der kantoorwerkzaamheden Zoo min als eT volmaakt goede menschen zijn, zoo min worden er ook volslagen slechte menschen gevonden. De ergste mis dadigers hebben dikwijls blijken gegeven van echt menschelijk gevoel. Het geldt ook van hen: ,,Zwei Seelen wohnen, ach, in meiner Brust." Verscheidenea konden echte philanthio- pen worden genoemd. Eenige jaren geleden werd in Engeland een spoorwegambtenaar gevat, die zijn Maatschappij 40,(XX) pd. st. 480,000) had ontstolen. Al zijn vrijen tijd bracht hij door met bezoeken van arme lieden, om, zooveel hij kon, hun ellende te ver zachten. In de armenbuuiten werd hij let terlijk verafgood en beschouwd als een en gel van liefdauig-eid. Toen hij in hech tenis werd genomen, was hij juist bezig een deel van bet gestolen geld onder de armen te verdeelen. Op dergelijke wijze ging ook de kassier van een grooto Londensche winkelzaak of Warehouse te werk, die jaarlijks dui zenden pon -en rterling verduisterde. Hij leefde zeer nvoudig in een klein huisje on gaf letterlijk alles weg, wat hij had. Hij schonk groote sommen aan liefdadige ge nootschappen, bouwdj twee zendingshui zen en scheen al zijn geluk te zoeken in het lenigen van armoede en ellende. Een beambte van een Londensche le- vensverzek ing-maatschappij, die door valsch boekhou i in één jaar' ruim 600,000 verduisterde, leefde als een vermogend kunstvriend. Hij ^rdiende niet meer dan ƒ2400 per jaar; maar hij huurde een fraai huis op deftigen stand en gaf groote par tijen. Hij was een groot vriend van het toonecl en dikwijls liet hij op eigen kosten stukken van eerstbeginnende schrijvers op voeren. Op die wijze gaf hij jaarlijks dui zenden ponden uit, totdat zijn diefstallen aan het licht kwamen en hij in hechtenis werd genomen. Maa^ zelfs toen men hem tot tien jaren dwangarbeid veroordeelde, toonde hij geen berouw. „Ik heb", zoo sprak hij wijsgeerig, „ten minste een goed gebruik van het geld gemaakt, en velen zullen nog lang met dankbaarheid aan mij denken." Het is een eigenaardig feit, dat mensdien, die hun medeburgeis aldus op grooto schaal bestelen, zeiden het alleen voor zicli- zelven gebruiken. De meesten besteden op de een of andere wijze een deel daarvan ten bate van anderen. Een voorbeeld daarvan is een berucht Fransch notaris, wiens nagedachtenis nog thans door vele slachtoffeis vervloekt, maar door kunstenaars gezegend wordt. Hij was een weldoener van jonge, onbeken de kunstenaars en menigen artist heeft hij een weg gebaand. Al het geld, dat hij ver duisterde, b- teedde hij aan schilderijen. Hij kocht er in één jaar voor een bedrag van 000,000 minstens twintigmaal zoo veel als hij op eerlijke wijze kon verdienen. Zijn huis was altijd vol jonge kunstenaars di_ hij op vorstelijke wijze onthaalde. Een Londensche ambtenaar, die in kor ten tijd een c -m van 30,000 pd. st (/360,000) verduister de, wilde volstrekt beroemd wor den als dramatisch dichter, een Shake speare der 19de eeuw. Hij liet zijn werken voor eigen rekening opvoeren in groote schouwburgen en verschafte zich het geld daaivoor door valschheden in geschriften en andere knoeierijen. Verscheidene zijner toonce 1st ukken werden fraai gemonteerd te Londen opgevoerd en in de bLaden gun stig beoordeeld en misschien zou hij eens een vermaard tooneelsohrijvei' zijn gewor den, indien hij wat eerlijker had gehandeld. De bcruohte moordenaar Charles Peace was nooit gelukkiger dan wanneer hij vioolspeelde, hetgeen hij meesterlijk deed. Hammond, en dez' wreedste en hard- vochtigste schurken, wa3 een geleerd anti quair, die zijn dagen doorbracht tusschon stoffige boeken en oudheden. Hooker, een ander berucht moordenaar, was een groot verzamelaar' van insecten. Hij werd gevat, terwijl hij bezig was vlin ders te vangen. Toen Poper, een der ergste dieven en valsahe munters, eindelijk gevangen werd genomen, vond men hem bezig met het wer ken aan een half voltooid gedicht, terwijl men in zijn kamer bundels door tem ge maakte verzen vond, waarin de meest ver heven gedachten en gevoelens van hooge zedelijkheid werden geuit. Mist en regen. De atmosfeer wordt door mist evengoed van zwevende deeltjes gezuiverd als door regen. Het eenige onderscheid is, dat de druppels kleiner zijn en niet zoo snel val len. In de kleverige moddbr bijvoorbeeld, welke na een aanhoudenden dichten mist de straten van Londen overdekt, worden merkwaardig veel bacteriën en chemische 6toffen gevonden, welke vóór en gedurende den mist in de lucht waren; een bewijs, dat een mist zeer bepaald k*-n strekken tot zui vering van de lucht. Een flinke regen heeft 'dezelfde uitwer king. Na de bui ia de lucht weer frisoh en zuiver geworden. Op dezelfde wijze, is ook holder water van een rivier, dat kort te voren modderig was, waarschijnlijk volkomen vrij van bacteriën. De zwevende deeltjes schijnen 'dus een niet algemeen erkende taak in het beLang der algemeene gezondheid te vervullen door bacteriën uit de lucht mode te nemen; en als wij het maar wisten zouden wij soms blijde wezen met een modderige rivier, een mistigon dag of een aanhoudenden regen. De uitwerking van regen is echter heb weldadigst, omdat daardoor de lucht niet alleen schoongemaakt, maar ook als het va re versterkt wordt. Na een regenbui toch is er een verkwik kelijke frischheid in do lucht gekomen, wel ke waarschijnlijk is toe te schrijven aan de vorming van waterstofsuperoxide en soms zelfs van ozon.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1904 | | pagina 11