N», 1369? Woensdag 12 October. A0. 1904-, feze Gourant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. Uit de „Staatscourant." Aeademienleuws. LEIISCH DAGBLAD PRIJS DEZER COURANT: Vooi Leiden pei week 9 Oents; per 3 maanden 2 f 1.10. BoiteD Leiden, per looper en waar agenten gevestigd ïyn 1.30. Franco per post1.65. PRIJS OER ADVERTENTIE»! Van 16 regels /1.05. Iedere regel moor f 0.17 A. - Grootere letter» naar plaatsruimte. - Kleine advertentiën ran 30 woordeD 40 Oents contant» elk tiental woorden meer 20 Oonts. - Voor h*t incasseeren wordt/0.05 berekend. Leiden, (2 October. Naar wij vernemen, is hier ter stede in navolging van andere grooto plaatsen, een Socialistisch Leesgezelschap opgirieht- niet hot doel lezingen over verschillende onderwerpen to organiseer en. Bij Kon. besluit is, bij dc dienstdoende schutterij te Leiden op zijn verzoek, eervol ontslag verleend aan den heer L. J. A. Br aakenburg, als officier van gezondheid 2de kl., met vergunning om do uniform dor schutterij met dc ondorecheidingsteekencn aan zijn rang verbonden te blijven dragen; en bij d« dienstdoende schutterij to Leiden benoemd, tob officier van gezondheid 2de klasse, de heer A. Kist. Bij resolutie van den min. van finan ciën is, met ingang van 1 December a. s., benoemd tot adspirant-landmeter van het kadaster do heer W. Mooy, to Loidcn. In do to A If en gehouden vergadering van de verecniging van gemeenteambtena ren ,,D<> ltij iistreek'' word besproken dc door bemiddeling van don voorzitter van do afdeeding Zuid-Holland Yan den Neder- landschtn Bond van gemeen beambten aren bekoDd geworden regel van de jaarwedden van do gemeente-secretarissen in Zuid- Holland (in comité medegedeeld). Uit vergelijking van dien regel met dc salarissen der gemeen be-secretarissen bleek dat de jaarwedden van de secretarissen der gemeenten Ter-Aar, Aarlandcrveen, Bode graven, Nieuwkoop, Waddingaveenj Zoe ter woOde, Oudshoorn en Z wammerdaon niet in overeenstemming waren. Besloten werd aan do gemeen tornden van de zes eorstgomoldo gemeenten een verzoek to riohten do jaarwedde van den secretaris met 100 to verhoogen en aan do gemeen teraden van do twee laatstgcaneldc gemeen ten to verzoeken de jaarwedde met 150 te verhoogen. Als oandidaat voor lid van hot Hoofdbe stuur werden aanbevolen do hceren A. P. Tolk, gemeen to-socretaris van Aarlandor- vcon en A. J, H. do Voort, commies ter gemeento-seeretario to 's-Gravonhagc. Na conigo besprekingen werd eerstgenoemde oandidaat gestold. Besloten word tot de oprichting van een ©nderafdeeling van den Nodcrlandschcn Bond van gemeen te-ambten aren. Medodeeling word gedaan van den uit slag van het gehouden onderzoek naar do jaarwedden van do ambtenaren tor ge meente-secretaris in ch> Rijnstreek. De resultaten van dat onderzoek worden voor do leden ter inzage nedergelcgd. Voorts werd besloten do Kamerleden, zitting hebbendo voor do districten Bode graven, Katwijk en Haarlemmermeer te bezoeken en hun do belangen der gemeente ambtenaren in zako ponsionneering aar» te bevelen. Eindelijk werd een commissie uenoemd bestaande uit de heeren K. J. E. Koning. H. van Kleef f, W. Steen Jr., A. P. Tolk ca E. G. Konings, om do vereeniging te dienen van advies in zake het rapport dor hceren dr. Pekelharing o. a. In Den Haag vergaderd© do Staats- oommissio voor don Middenstand. De ver gadering was voor een groot deel gewijd aan het nader prcciscoren der uitgebreide zaak, voor wclko de commissie zich ge- pla&ts ziet, do wijze, jop zij zich van die taak zal hebben te kwijten en do la ming der kosten, dio deze zal meebrengen. Besloten werd tot het doen van enkele voorloopige s' A on, waarvoor reeds nu de gegevens aanwezig zijn en dio zullen kun nen leiden tot een spoedig resultaat voor enkelo ondv. ceka hare* laak. Op 7 November zullen te 's-Gravenha- de examens aanvangen in den post dienst vooi do surnumerairs der posterij en en telegraphic, dio 1 Otober 1903 in dienst zijn getreden, en voor dc adspiiant- commiezen, die zich daarvoor zullen aan melden. Op i'8 November de examens in den te legraafdienst voor do surnumerairs der posterijen on telegraphic, die 1 October 1902 en vroeger i dienst zijn getreden, en vooi: do adspi rant- com miezen, die zich daarvoor zullen aanmelden. Ingevolge een van do zijde der Nc^ler- laudscho Regeering met de Britsche Re geering getroffen regeling, zullen de Brit- tehe autoriteiten in China bescherming ^eileencn aan fabrieks- cn handelsmerken, oor Nederlanders in Groot-Britannic en ■terland gedeponeerd. 'lièbh ^dealingen der Tweodo Kamer vn? cn kenoomd tot rapportours over de jgendo wetsontwerpen: '1905 fft6* hoofdstuk III Staatsbegrooting fcinir ^^nlandscho zaken); ©n goedkeu rt to Athene tusschcn Neder land en Griekenland goteekend pTotoool tot regeling van den toestand der naam loos cn andere vennootschappen van het ecno land in het andere, do hceren van Bylandt, Va ld-inga, Van Vliet, Van den Berch van Heemstede cn Zijlma; 2o. over hoofdstuk IV Staatsbegrooting 1905 (Justitie); en naturalisatie van H. B. G. Westerkan p e.a.en naturalisatio ran H. Wisbrun e.a, dc hceien Van Wijn bergen, Lucasse, Van Sasse van IJsselt Van Asch van Wijck en Troelstra De afdeelingen benoemden verder tot rapporteurs over de wetsontwerpen tot vaststelling van Hoofdstuk V (Binnen- landsche /■•ken) dei Staatsbegrooting voor 1905, tot nadere wijziging van de web van 1 Juni 1865, regelende o. uitoefening der artsenijbereidkunst, tot wijziging der grens tusschen do gemeente 's-Gra-enhago en de gemeenten Voorburg en Wassenaar cn tot wijziging van de artikelen 8 en 51 der Wo ningwet, do hoeren Van Vcon, Dc Riddei, '^alma, Do Stuers en Ketelaar. Baron van Tuyll van Serooskcrken, gezantschapsattaché te Washington, ver trok heden uit 's-Gi avenhagc naar zijn standplaats. Naar wij vernemen, heeft H. M. de Koningin doen aankoopen op de tentoon stelling dei Hollandsche Tcekcnmaatsehap- pij, gehouden in „Pulchri Studio" to 's-Gravenhage een aquarel van E. Bosch: „Langs den 1 m r", en een aquarel van H. van Seben: „Omstreken van Baarn". De heer Róssing deelt in het „N. v. d. D." mede dat do heer Oliarles de la Mar, de bekende tooneelspcler te Amsterdam, ziek te bod liggende, dezer dagen bijna lovend verbrand is, doordat een brandende kaars omviel, terwijl de patient lag te sla- pen en het beddegoed vlam vatte, waardoor de heer De la Mar vreeselijko brandwonden bekwam. Het onheil werd bemerkt door diens zoon, die in heb aangrenzend vertrek sliep en nog neb bijtijds kwam, om het vuur te doovon, alvorens dit den door schrik geheel verlamden lijder aantastte. Doze heeft thans erge pijnen cn hot spreken valt hem zwaar. Men schrijft uit Schwerin aan óc „N. R. Ct.": De vernieuwing, welke do tegenwoordige landheer van Dobbin en zijn gemalii do gebouwen op deze bezitting hebben doen ondergaan, fctrekt zich ook uit tot de liefe lijk gelegen dorpskerk, dio inwendig nieuw ingericht en van nieuw meubilair voorüen is* De wanden zijn voorzien van aardige (dcootnatieve schilderingen en hun versie ring is vervolmaakt met zeer vele schilde rijen, reeds door vrocgcro eigenaars- vfin het landgoed aan het kerkje geschonken Prins Hendrik heeft voorts luchters aai de wanden laten aanbiengen, die ais pro ducten van Ncdcrlandscho kunst hit Gods huis tot een bijzonder sieraad e trek kon. De Koningin en de Priny hoorden ook voor het eerst het nieuwe orgel bespelen, dat een vollen en fraaicn toon heeft. Do gemeente is natuurlijk met do nieuwe in richting van het gebouw zeer ingenomen. Dl var men vcrmccddo, dat Zondag de godsdienstoefening zou plaate hebben in tegenwoordigheid van dc Koninklijke fa milie waren bij het mooie weer de kerk gangers van alle kanten toegestroomd. De dominee sprak na afloop van ziju preclc namens de gemeente warmen dank uit voor do vernieuwing en do aangebracht© ver fraaiingen. Na het ontbijt op het kasteelwaartoe ook dc landraad von Böhl genoodigd was, richtte do Koningin voor de kinderen der ychool te Dobbin een kinderfeest in in het park van hot kasteel, waarbij verschillen de spelen werden uitgevoerd. Prins Hendrik reikte aan de overwin naars bij de wedstrijden de behaalde prij zen uit. Hare Majesteit verleende op de ongedwongenste wijze haar hulp bij do spe len der meisjes, wees de meisjes terecht en deelde onder Haai de prijzen uit, bestaan- do in nuttige dingen cn speelgoed. Het feest verschafte zoowel aan H. M. cn den Prins met hun gevolg als aan dc kinderen veel genoegen. Er heerschtcn een hartelijke toon cn veel vroolijkhcid. Na afloop der spelen werden do kinde ren op onbekrompen wijzo gcti|iktcerd op chocoladcmolk cn koek. De heer dr. Mansvelt, directeur dei Z.-A. Voorschotkas, schrijft ons: Naar aanleiding van het bericht alt- zou aan dr. J. J. A. A. Fifintzen te Amster dam het professoraat in dc Germaansche en Romaanscho philologic aan het Victo ria-Collcge te Stellenbosch zijn aangebo den, dicne, dat door curatoren van dit College aan di. M. alleen de.opdracht is verstrekt do door hem djiarvoor meest ge schikt geachte personen aan te bevelen; van aanbieden van het professoraat is geen sprake. Een keuze van personen is door hem nog niet geschied. (Rbld.) Aan de academie te Freiburg zijn geslaagd bij heb candidaatsexamcn voor mijningenieur de hceren C. Krnuse, H. Whithaker cn Is. B. Celliei6. Het vermoedelijke bedrag, door het Rijk over 190-1 uit te keeren aan de bijzon dere 6oholen als bijdrage lo. voor de on- deiwijzers, 2o. in do kosten om te voorzien in de behoefte aan schoollokalen, bedraagt voor de verschillende districten en provin ciën totaal 12,202,194.50; alleen voor de provincie Zuid-Holland: district 'fc-Gra- venhage lo. 1G9,250, 2o. 21,6-16, totaal f 190,896; Rotterdam lo. f 19-4,970, 2o. 26,146.50, totaal f 221,116.50; Dordrecht lo. f 45,120, 2o- 5,765.50, totaal f 51,085.50; Gouda 1 o. 79,875, 2o. 10,181.50, totaal f 90,356.50; totaal in de provincie f 553,454.50. Aan „Do Tol." wordt gemeld, dat de minister van oorlog het voornomen heeft, icor oefening onder de wapenen te roopen in 1903 de landweer-lichtingen 1903, 1901 eu 1905; in 1908 'die van de jaren 1903, 1906 en 1907; ih 1809 die van do jare>n 1904, 1905 on 1808; in 1911 die van dc jaren 1908, 1909 en 1910; in 1912 dio van de jaren 1907, 1908 en 1911, e<nz. Do gewone audiënties van don minis ters van justitie, marine en oorlog zullen deze week niet plaats hebben. Het stoomschip „Rijnland", van Bue nos- Ayres Haar Amsterdam, passeerde 11 Oct. Madera; do „König" (thuisreis) arri veerde 10 Oct. te Laa-Palmas; de „Arabon", van Amsterdam naar Batavia, is 11 Oct. Pan teilaria gepasseerd; do „Zeeburg", van Savannah naar Rotterdam, is 11 Oct. Li zard gepasseerd; dc „Bielefeld" arriveerde 11 Oct. van Java tó IJmuidon; de „Ko ningin-Regentes", van Batavia naar Am sterdam, arriveerde 11 Oct. to Genua; de „Prinses Sophie", van Amsterdam naar Batewia, vertrok 11 Oct. van Southampton. Gouda. Bij dc gisteren gehouden ver kiezing van eea lid van den gemeenteraad (vaoature-Straator) in het tweede district, (607 kiezers), werden uitgebracht 538 stem men, waarvan 201 op dr. A. C. A. Hoff man (r.-k.), 278 op den heer J. do Jong Hzn. (lib.), en van on waai de 9, zoodat Se" kozen is de heer Do Jong. Door B. en. Ws. van Gouda werd gis teren aanbesteed de leveling van do benoo- digdo haard- on kachelkolon ten dienste der gemeente. Laagste inschrijver P. do Vroodt, voor f 11.25 voor haard- en f 8.50 voor kachelkolen, alles per 1000 K.G. Voor lango Fricsche turven wend inge schreven door J. do Koster voor 80 cent per 100 stuks. Na zijn bezoek aan Rotterdam, Delft o i Den 1 ..ag arriveerde hier gister ochtend om even over tienen generaal Booth, verwelkomd door een grooten staf officieren. ^ol publiek was aan het star tion aanwezig. De generaal was do gast van mevrouw De Raadt Grommel in, cn hield om 3 uren in „Kunstmin" een rede voering over: „Wat mijn leven leert", voor do élito van de ingezetenen van Gouda en Omstreken. Hij vertrok te uren naar Utrecht, om d" een rode to houden. Haarlemmermeer. Naar we van goede zijde vernemen, is van hooger hand een wij ziging voorgesteld in de richting, die vol gens do bestaande plannen de tramlijnen zullen volgen. Do lijn zal alsdan ongevcor 600 M. voorbij Hoofddorp aan de zuidzijde evenwijdig loopon met de Hoofdvaart, terwijl op on geveer 1600 M. van Nieuw-Vennep een sta tion zal verrijzen. Deze wijziging is even wel niet in don geest van polder- en ge meentebestuur qn dient, om de bewoners aan de zuidzijde to believen. (O. Tl. C.) liazerswoude. Het 25-jarig jubileum der Christelijke Meisjesvereeniging „Ly- dia" zal gevierd worden op Donderdag, 8 December a. e. in „Salvatori." Do heer S. van Dorp, dio wegens drukke bezigheden het voorzitterschap dor Ghristelijko Jongelingsverceniging „Eore zij God" meende neer to leggen, is voor den krachtigen aandrong der leden bezwe ken en blijft den presidentshamer voorloo- pig hanteeren. De Bondsring van Christelijke Jonge- lingsveicenigingen, waartoe ook „Eere zij God" behoort, zal nar r wij vernemen, dit maal te Hazerswoude vergaderon on wel in do maand December van dit jaar. Noordwyk. Gisterochtend werd onzjc* gemeente bezoekt door do studenten van het kloin-seminario „Hagevcld" te Voor hout, die onder geleide van iiun professo ren ter bedevaart trokken naar het gebeen te van Sint-Jeroen. Na de gebruikelijke plechtigheden, die teiatond op elkaar volg den, woTd omstreeks 1 uur de terugtocht aanvaard. Oudshoorn. In de plaats van den heer P. A. Wornink, die wegens vertrek ont slag heeft genomen als consul van den A. N. W.-B. is benoemd de heer W. C. Piek Gz. alhier. Rynsburg. Door den Commissaris der Koningin zijn in deze gemeente bonoemd tot zottcifc N. v. Egmond Dzn. en H. Ho- gewoning Czn. Ter-A nr. Dat het in den laatstcn tijd voorkomendo mistige weder veel last ver oorzaakt aan do stoombootkapitoins, blijkt wel hieruit, dat in tweo weken tijds niet minder dan vier booten in de kado van den Bloklandschen polder zijn gevai en, waar door aan hot schoeiingwcrk belangrijke Bchado is tocgeb/acht. Een dor Laatste in varingen is zoo hevig geweest, dat tonnen haring, fusten, enz., overboord zijn geval len, welke, naar men verneemt, later alle zijn opjevischt en weder zijn medegenomen. Wnddlngsvoeii. Eindelijk zal dan toch hier een intercommunale tclephoondicnst tot stand komen. Reeds een twaalftal be langhebbenden meldden zioh aan, die zich wenschten aan te sluiten aan het grooto telephoonnet De bepaling, dat van hen, die binnen 500 M. van het telegraafkantoor wonen, slechts 25 zal gevraagd worden en van hen, wiétr woonplaats vorder is verwij derd, 3 voor elk 100 M. wordt verlengd, is indordoad niet aanlokkend voor de ge meente, zoo uitgebreid als do onze. Maar, or is een begin en dat is al veel gewonnen. Uit goodo bron vernomen wij, dat ern stige pogingen in het work worden gestold om do coöperatieve maalderij op te riohten. Ou brugge. Tot postbode alhier is bonoemd met ingang van 15 October a. s. W. Buntsma, brievenbesteller te Alfen. Zwammerdam. Gisteravond vergaderdo do afd. Zwammend i ra e. O. van den No- dcrï. Protestantenbond in huishoudelijko samenkomst bij Rijkaart to Bodegraven. Uit de niedodcclingcn van don penningmees ter bleek, dat zoowel do ontvangsten als do uitgaven f 83.90 bedroegen. Besloten word geen afgevaardigd© to zonden naar dc al- gemecno vergadering yon don Bond te Dordrecht. Zoo mogelijk zullen in dit sei zoen elkclo openbaro samenkomsten ook in Bodegraven plaats he ben. Ook werd dc lijst der uit to noodigen sprekers vastgesteld. Heden vergadert do Ring „Bodcgra- von" dan de Gercf. Jongelingsbond in het gebouw dei Gercf. ICcrk alhier. Op dc agenda komt onder meer voor: Verban- tusschen ideaal on werkelijkheid. Eclitechciding cn Huwelijk. Bestuurs verkiezing. Vrijdag a. a. zal ter zolfdcr plaatse de vergadering gehouden worden van den Bond van Besturen cn onderwijzer» van Chr. Scholen in de Rijnstreek, Bij Koninklijk besluit is pensioen ver leend aan rar. A. J. Clant van der Mijll, ten bcdrago van 3000 's jaais. Met ingang van 16 dezor tot adjunct commies bij het departement van financiën benoemd mr. J. A. Werdmüiler von Elgg, te 's-Gravcnhage; tot ontvanger dor dir. be lastingen cn ac\ to Borculoo c. a., M. E. van Lidth de Jeude, ontv. derzelfdo mid delen to N' ork c. a.; tot ontv. der in voel r. en ci te Nijmegen W. 0. Kante- laar, ontv. der dir. belastingen aldaar; tot ontvanger der uir. belast., invoorr. en ace. te Winschoten, F. S. van der Goot, ontv. derzelfdo middelen te Meppol; tot ontv. der dir. belast., invocn. en ace. en van den waarborg en do belasting der gouden cn oren werken te 's-Hcrtogen- i-osch, J. Schuylcman, ont. dor dir. belast., invoorr. on aco. to Almcloo c. a.tot ont. der dii'. belast., invoerr. on ace. to Lcens c. a., G. H. Voerman, ont. der dir. belast, e.n acc. to Winsum c. a. Aan don adjunct-inspecteur dor posterij en en telegraphic J. J. C. van Leeuwen van Duivenbode, wegens lichaamsgebreken op zijn verzoek, als zoodanig eervol ontslag vorleend mefc ingang van 1 November a. s. De titulaire lang van tweedon luitenant verleend aan den gopensionncorden onder luitenant der infantcrio van het legor in Ned.-Indic W. A. Stoltz. Do Oost-Indischo ambtenaar met verlof, F. M. L. Willomso, laatstelijk opzichter 2do kLasso bij den waterstaat en 'a lands burgerlijko openbaro wcikcn in Ned.-Indió thans agent der Rijksvei-zekoringsbank, op zijn verzoek eorvol uit 'a lands dienst ont slagen. Do referendaris bij het doparter.ent van koloniën J. H. Elias, op zijn verzoek, met ingang van 1 November 1904, eervol uit 's lands dienst ontslagen, met dankbetui ging voor do langdurig© cn trouwe dien sten, door hem aan don lando bewezen. J. L. Bossahietcr benoemd tob burgemees ter dor gemeenten Goedoreodo on Stollen- cb in. Met ingang van 1 DoconJjer a. s., aan don commies dor posterijen van do 2de klasse J. S. Parker, op zijn vorzook, wegens lichaamsgebreken, als zoodanig eervol ont slag verleend. Onopgevraagde nalatenschappen. De „Sts.-Ct." No. 238 borat oen staat van nalatensohappcn, berustende bij de weeska mers te Batavia, Scmarang, Padang cn Makassr,'i<, die dooi do daarop rechtheb benden kunnen worden opgevraagd en ont vangen bij het departement van koloniën. Neihedendaagsch sociaSêsme. Ds. R. J. W. Rudolph, predikant bij do Ger. Gemeente alhier, opende gijteravond in „Patrimonium" de reeks zijner sociaal- politiek economische lezingen met een voordracht over het „hcdcndaagschc so- cialismo". Hot socialisme draagt, zoo bo- gon spr., in do onderscheidene landen een eigenaardig nationaal karakter en daar enboven zijn in het nationaal socialism© nog nlloiki yobikceringon waar to nemen, terwijl bij dc socialisten zelf nog zeer voel onvastheid van mcening is. Dit maakt con juiste omschrijving van hot begrip niet go- makkolijk. Spr. wil do bctcekenis niet zoeken en do tegenstelling met heb individualisme, maar wil in do prediking van den klas senstrijd. Heb verdeelt do menschhcid in twee klassen, dio der proletai iërt en ka pitalisten cn uit do Liïrenaweeën van dien klassenst 1 moet cindoijk do socialistisch© maatschappij geboren woidcn. Maar deze leer n- volgen» spr. in lijnrechten strijd met do leer der saam hoor igheid van allo rangen cn standen der maatschappij. Het is niet waar, t?at het hodendaagscho socia- lismo de lotsverbetering van het grootst mogolijk getal monschcn zou zoeken. Spr. wilde volstrekt niet bcwcien, dat het socialisme noch rechtstreeks, noch zij delings ooit iets goeds heeft gewrocht. Doch dit is dc vraag niot. Het ia dc vraag of do manior, waarop de socialisten, do lotsverbetering willen bevorderen, metter daad tot aat doel leidt en wat do verte genwoordigers van dit stelsel metterdaad d oon om tot dat doel to geraken. Met hot oog op Duitscliland vooral, waar hot socialisme het krachtigst zich uit, toonde spr. aan, dat zijn rcsulditen poo- vcr zijn. Spr. mce-nde het grondkarakter niet juis ter to kunnen teekencn, dan als het to boochouwen als gelijkluidend met commu nisme. Het is de farniel. and, die zelfs tweo zoo feindlicho Brüdor als sociaal democraten en anarchisten te Hamen bindt. Heb is metterdaad ook do grondzuil van het Marxisme. Het voornnmo doel, dat hot hedendaag- scho socialismo beoogt, is bet losmaken van het kapiliial, d.i. do grond cn do voortbrcngingsmiddclcn uit do hand van do private personen en hot overbren gen daarvan in do hand dor gemeenschap. f Om echter het hcaendaagschc socialisme* ten voeten uit voor ooge<n to stellen, lx> schouwde tpr. het nog in zijn tctrenstelling met het vroeger utopistisch socialisme, zoo als het zioh onmiddollijk na do Fransche revolutie onder dc leiding van Saint-Si mon, Fouiicr cn Owcn ontwikkelde. In het midden dezer eeuwen werd echter* eon geheelo ommokcer in do socialistische bewcgiDg teweeggebracht door het optre den van Karl Mom „den geweldige", uio zeer bepaald zijn stempel op het he^n- doagsch socialisme heeft gezet cn .-.ïjn kracht vindt in zijn wijsbegeerte, ontleend aan de tweo wijsgcerigo coryphccën ilm zijn tijd, Hcgcl cn Fuerbac' en vormdo «liaruit dc grondzuil van heel zijn stelsel: hot historisch matei ialisme. Spr. liet vervolgens uitkomen, dat do socialisten hot stelsel van Marx niet heb ben kunnen handhaven tegen do geweldige wetenschappelijke critiok, dio daarop is uitgeoefend, al staat hot aan den anderen kant vast, dat hot Marxisme nu nog het hcdendaagsch socialisme boheerscht. Vcrscliillcndo oorzaken hebben, volgens Bp*., samengewerkt aan den grooten op gang van dit stelsel: do grootindustrie, en de heerschappij van het oud-liberalismo, dat eenydeelt' dooi zijn ontkerstening der natiën cn anderdeels door zijn staatsont houding den weg voor het socialisme baant. Maar bovenal dankt liet zijn grooten in- vlood aan zich zelf, doordat Vt is een af gerond stel 1 van wereld-, levens- cn maat schappij-beschouwing, dat den ganschcn ma- kro- cn mikrokoamot', het ^antch heelal, do wereld in het groot cn d n monsch, do we reld in het klein in zijn beschouwing om spant. Zal het socialisme zeker komen en zal; liet waarlijk aan de menschhcid heil kun nen brengen? waren do vragen, die de spr. ten slotte bon.andclde cn ontkennend bo- antwooiddo. Een stelsel, dat do religie als hoogr.to macht uit het leven bant, kan aan de menschhcid geen geluk brengen. Dit zal, meende spr., duidelijk wordci^ wanneer hij in dc volgende lozingen het' hedendaagschc socialism© in zijn genesis cn openbaring zal nagaan. Leiden. Geslaagd is voor het theore tisch geneeskundig examen do heer W. F« 0. Strieker.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1904 | | pagina 1