Uit de „Staatscourant."
Ingezonden.
Be nieuwe Eerste Kamer.
Louter opmerkte, dat Utrecht een zoodanig
museum reeds bezit in het museum aan heb
Hoogolandsche Park, dat menige gemeente
Utrecht benijdt.
Do gemeenteraad van Utrecht heeft dr.
H. F. Kuyper definitief benoemd tot leer-
aar aan do gemeentelijke H. B.-S. met 5-ja-
rdgon cruisus voor jongens op een jaarwedde
von f 100 por lesuur in do week.
i Mr. P. G. H. Dop weid voor den aan
staanden cursus opnieuw benoemd tot leer-
fcar in do handelswetenschappen,
v Ala bewijs van belangstelling in do ver
kiezing dec Eerste Kamer deelt men mede,
ijLat het lid der Staten van Noord-Holland,
$e heer J. A. Laan, te Wonmerveer, uit
Jdaruburg waar tij toefde naar Haan-
lem overkwam om te kunnen deelnemen aan
do verkiezing van leden vooi d» Eerste Ka-
toer.
Heb Koninklijk Echtpaar met. gevolg
Vertrok gisteren met een gewonen trein van
[Apeldoorn wedeaom naar Soestdijk. Het is
Weer te Baarn aangekomen. Koningin Em-
pa haalde haar k nderen af en de burge
meester was op het perron aanwezig.
Koning Eduard van Engeland wordt
^Woensdag ló Augustus e.k., des avonds acht
uur, mot het Koninklijk Jacht te Ylifisingen
Eerwacht. Het jacht zal in de haven komen
*1 aan de zuidelijke ponton moeren. Do
honing zal dea avonds te tien uren mot
extrar-trein zijn rei6 naar Marienbad
Vervolgen.
De minister van justitie heeft beslo
ten:
lo. op te richten een nieuwe brigade
jajksveddwaoht onder den naam van brigade
JJeist;
2o. to bepalen, dat do gemeente Zeist en
X)e Bildt, thans behoorende tot do brigade
Utrecht, en do gemeenten Bunnik, Odijk,
Werkhoven, Cothen, Houten, Schalkwijk,
Tuil in 't Waal, Driebergen on Rijeenburg,
thans behoorende tot de brigade Doorn,
aan die b.igade onttrokkcai zullen woidon
en zullen uitmaken de genoemde brigade
Zeist;
3o, te bopaJon, dat de gemeente Maarn,
thans behoorende tot do brigade Amers
foort, daaiaan zal worden onttrokken en
zal behooren tot de brigade rijksveldwacht
Doorn.
Voorts is besloten, op te richten een nieu
we brïgado rijks vel chvacht onder den naam
van brigade Schiedamen te bepalen, dat
'da gemeenten Schiedam, OverBchi© en Kethel
Spaland, thans behoorende bot de brigade
Rotterdam, en do gemeenten Vlaardingen
etn Vlaardingei-Ambacht, thans bchoorondo
tot do brigade Maassluis, aan die brigade
Onttrokken zullen worden en zullen uitma
ken do genoemde brigade Schiedam.
B. en Ws. van Groningen hebben den
gemeenteraad de refceni ig van de plaatse
lijke inkomsten en uitgaven over 1903 aan
geboden. De gewone ontvangsten hebben
bodragen 1,937,779.84, de gewone uitgaven
1,828,405.12, zoodat de gewone dienst een
overschot heeft opgeleverd van 109,374.72.
Dit saldo heeft uitsluitend zijn ontstaan te
danken aan het ruimer vloeien van ver
schillende bronnen van inkomst.
Do buitengewone ontvangsten hebben be
drogen 1,007,190.26, de buitengewone uit
gaven 1,200,289.47^; de laatst? hebben
dus 193,099.21$ meer bedragen dan de
eerste, waaruit volgt-, dat met gewone mid
delen buitengewone uitgaven zijn bestre
den. Heb een cn ander geeft goede ver
wachtingen ten aanzien van de begrooting
*>or 1905.
B. en Wb. hebben den gemeenteraad tweo
plannen doen toekomen voor verbetering
van den Hoereweg. De uitvoering van het
eeno wordt geraamd op 35,000, die van
het andere op 43,000. Ann het laatste
wordt zoowel door de commissie voor dc
openbare werken als door Burg. on Weths.
de voorkeur gegeven. Bij verwezenlijking
van dab duurste plan krijgt men een mot
klinkers verharden wandelweg van 12A M.
breedte, omzoomd door tweo ongeveer 10.50
M. van elkaar verwijderde rijem hoornen
daarnaast aan alken kant een 5 M. breede
met puin cn qu en astslag te verharden rij
weg en weder hiernaast aan elke zijde een
ongeveer M. breed trottoir.
Verschenen is ook do rekening cn ver
antwoording van de inkomsten cn uitgaven
der gemeente Haarlem over 1903. Daaruit
blijkt, dat do „gewone" dienst hot zeor be
langrijke voordeeüg saldo van f 136,262.05$
heeft opgeleverd.
Tot die gunstige uitkomst heeft- bezuini
ging op een aautal posten bijgedragener
werd f 25,567.70 miuder uitgegeven dan ge
raamd, terwijl meer ontvangen werd dan ge
raamd een som van f 110,694.35^. Zeer vele
posten werkten daartoe mede {het meest
wel de gasfabriek e«n d© waterleiding),
maar enkele andere ontvangsten vielen te
gen. Het geheel is echter voorzeker verblij
dend voor de begrooting van 1905, waarbij
do minder gunstige cijfers van don buiten
gewonen dienst (die een tekort van
101,048.67 opleverde) natuurlijk niet in
aanmerking konion.
[In ons blad van gisteren komt een beriohi
voor omtrent een gemeente rekening met een
batig saldo van f 1,192.766.344 Door een
uitlating bleek niet, welke gemeente zo
gold. Deze gemeente is 's-Gravenhage].
Mon sohrijft ons nog over den te Leeu
warden, ruim 80 jaar oud, overleden eme
ritus-predikant M. van Gcuns:
Van Gouns was gedurende do bijna 40
jaar, dat hij tc Leeuwarden stond, en nog
lang daarna, totdat hij wegens zijn zeel
hoogen leeftijd hot secretariaat van do
Friesche Doopsgezinde Soriëteio neerlegde,
hot middelpunt der Doopsgezinden in
Friesland, do vraagbaak van alle gemeenten
en gezien zooals weinigen slechts to beurt
l ilt. Ook buiten do Doopsgezinden was hij
bekend en bomind Zeldzaam populair was
hij bij don Leeuwarder kleinen burger,
ooodat, toen bij een opstootje aldaar de
ruiten ingeworpen werden, de waarschu
wing: „Daar woont Van Geuns" voldoende
was om zijri woning to sparen. Menig be-
woldadigdo aal hem dan ook betreuren. Do
Friesche Sociëteit verliest haar eerelid en
zoo zullen de jaarlijksoho bijeenkomsten
plaatB hebben zonder dat de eerwaardige
grijsaard zijn vriendelijke oogen over de
vergadering laat gaan. (N. R. C.)
Te Sluis zal de 19de Augustus, do dag,
waarop vóór 300 jaren die gemeente en
daarmede het land van Cadzand, onder het
beleid van Prins Maurita, op de Spanjaar
den werd veroverd en aan de zijde der
Staatsohen gebracht, niet onopgemerkt
voorbijgaan. De klok zal geluid wordende
vlaggen zullen woiden uitgestoken en het
muziekgezelschap zal des avonds een uitvoe
ring geven.
De vorige week toonde in de Raadszitting
de burgemeester nog het document, met de
eigenhandig gestelde onderteekonmgen van
Prins Maurita, van de capitulatie van
Sluie.
Zondag a.s. wordt te 's-Hertogenboech
verwacht jhr. Van Geen, adjudant van H.
M. de Koningin, met wicn, wegens het
overlijden van Hr. Ma particulier secreta-
taria jhr. Van der Staal, de verdeie be
sprekingen omtrent het Koninklijk bezoek
zullen plaats hebben. (Pr. NBr. Ct.)
Do luitenant ter zee 2de kl. bij de
Koninklijke Nederlandscho marine-reserve
J. M. Meerburg wordt met 16 dezer ge
plaatst aan boord van Hr. Ms. monitor
„Rcinior Claeszen." (St.-Ct.)
Het stoomschip „Gedó", van Rotter
dam naa-r Java, vertrók 4 Aug. van Mar
seille; de „Itzehoo", van Java naar Am
sterdam, passeerde 4 Aug. Capo del Armi;
de „Prins Willem V", van Amsterdam
naar Pairajnaribo, passeerde 3 Aug. Sk-
Michaels; do „Yang Tszc", van Singapore
naar Amsterdam, paaseende 2 Aug. Perim.
Haarlemmermeer* G. K., te Niouw-
Vennep, had het ongeluk bij De G., aldaar,
zoodanig met zijn borst op een wiel te val
len, dat hij zich onder geneeskundige behan
deling moest stellen.
Ten nadeole van don landbouwer L. V.,
aan. den Vcimcperwcg iu deze gemeente, zijn
des nachts vier konijnen ontvreemd. Van
do daders geen spoor.
Tegen zekeren A. S., alhier, is proces
verbaal opgemaakt wegens mishandeling
van den 14-jarigen P. T. Hij heeft het ge
laat van dien knaap geheel met olie en roet
ingewreven en hem bovendien oen bloedende
wond toegebracht.
Te Lisserbroek, in deze gemeente, heeft
zich in het gezin van J. v. P. een geval
voorgedaan van mazelen met doodclijken
afloop.
Aan hot gezin van den milicien J. S„
alhier is vergoeding toegekend gedurende
diens verblijf onder de wapenen.
Bij de weduwe S., aan de Nieuwe Meer,
alhier, is door oen baldadig persoon een
ruit ingeslagen. Tegen den vermoede!ijken
I dader is prooes-vorbaal opgemaakt.
Koudekerk. Gistermiddag werd deze
gemeente bezocht door oen paar leden van
dr- Gezondheids-commissie te Alfen en word
door hen een inspcctio gehouden o-ver fa-
brieekn, werkplaatsen, melkinrichtingen,
enz., enz.
Leiderdorp. Terwijl de knecht van den
landbouwer A. de R. met een rijtuig den
Munnikweg in zou gaan, school bij den
lioek het lcmoon los, met dit- gevolg, d-at het
paard er van door ging cn het rijtuig,
waarin gelukkig niemand zat, met vaart
in de Munnibsloot terechtkwam. Do be
stuurder v. O. had de tegenwoordigheid
van geest ot bijtijds af te springen cn het
paard te grijpen
Voorschoten. Begunstigd door overheer
lijk weer, gaf gisteravond de muziekverecni-
ging „Benvenuto" alhier een concert in
liet naar haar genoemde paTk.
Toen wij het park binnengingen, was de
groote ruimte om de muziektent reeds voor
een goed deel bezet. Tegenover den ingang
zaten de jongens van de Kweekschool voor
Zeevaart te Leiden De heer Van Kempen,
voor wien hot blijkbaar con lust is, anderen
te doen genieten, had de „Jantjes" uitge-
nooddgvi het concert bij te wonen en cr voor
gezorgd, dat zo niet op een „droogje" be
hoefden te zitten; bovendien werden onze
aanstaande zeerotten in de gelegenheid ge
steld, om gedurende 'de muziek naar harte
lust to dainpon, want ieder kreeg een zakje
inet goede sigaren. Is hot wonder, dat de
jongens echt „uit" waren? Tegen het einde
van den avond wilden ze daarom wel eens
lucht geven aan hun gevoel van prettig-
uit-zijn, en deden eenige v-oderlandsche
liederen hooien.
Het waren echter niet alleen de jongens
van de K. v. Z., die plcizier hadden, want
ook cenigo honderdon andere belangstellen
den hadden zich bovendien opgemaakt, om
te genieten van do harmonieuze klanken, de
prachtige verlichting cn het uitstekend ge-
slaagdo vuurwerk.
Het concert was natuurlijk nummer één.
En liet mag gezegd worden: de directeur, de
heer Vcrhey, .on de uitvoerenden hebben eer
van hun werk Er werd met zocr veel ani
mo gespeeld on over heb algemeen was do
uitvoering zeer gelukkig De stemming der
houten instrumenten liet echter in het be
gin nogal wat te wenschen over. Later, na
het derde nummer, werd die wel veel beter,
maar niofc altijd bleef ze toch geheel zuiver.
Overigens bleek uit alles, dat er met ernst
gestudeerd was, en dat de heer V. doet
wat hij kan, om van de Voreeniging te ma
ken, wat zij kan worden: een der beste on
der de lieflicbberijvcrcenigingen.
"Wij mogen van „Benvenuto" niet afstap
pen, zonder te releveeren, dat „Van Kem
pens Defileer-Marsch" zeer mooi gespeeld
werd ondor leiding van den oomponist, den
heer Grentzius. De componist zal wol vol
daan zijn geweest ovor de wijze, waarop de
heer V. dit nummer had voorbereid.
Sluiten we dit verslag met een woord van
hulde aan den Beschermheer, den heer J.
M. van Kempen, dio kosten noch moeite
spaart, om de ,,Benvenuto"-avondon te ma
ken tot ware feestavonden.
Warmond. Na twee dagen gevisoht te
hebben, is gisteniamiddag het lijk gevonden
van den overboord gevallen dckknecht van
den Haai 1 emschen pakschuitendienet.
Het lijk is direct overgebracht naar het
tijkenhuis op de algemeene begiaafplaate
alhier, alwaar het nog gisteravond, na door
den plaatselijken geneesheer te zijn ge
schouwd, is gekist. Het zou, na bekomen
toestemming, heden ter aarde woiden be
steld.
Bij Kon. besluit van 25 Juli is, met in
gang van 1 April 1904, aan den met in
gang van gameiden datum eervol uit zijn
betrekking ontslagen schrijver 1ste klasse bij
d© Stapelmagazijnen tc Delft J. J. van
Noorden pensioen verleend, ten bedrage
van f 452 'e jaars.
Bij Kon. besluit van 3 dezer is, met in
gang van 15 dezer, belast met de betrekking
van landweer-districts-commandant in het
XXIIste landweerdistiiet de majoor E. Lu-
don, van het regiment dienstdoende schut"
terij te Amsterdam.
Bij Kon. besluit van 1 dezer is, met in
gang van 1 dezer, aan deen ingenieur der
telegraphi?, O. L. van der Bilt, op zijn ver-
zoek, als zoodanig eervol ontslag verleend.
S76ale STA ATSIOTEBI J.
Trokking run Vrijdag 5 Aug.
2de Klau». 4de HJ»t.
No. 11876 f 5OO0. No. 17107 f400.
Nos 8997, 12567 f 100.
Pryr.cn van f 30.
66 3804 6331 7921 11399 13566 T6461 17642 19471
898 4358 6415 8138 11796 82 97 17763 74
963 4690 30 8447 12295 13629 16571 17831 19621
1004 4703 6754 9312 12465 13920 15642 1 8314 19722
1169 6099 92 37 12690 14032 15892 18503 20269
1313 5277 6889 9463 12834 14222 16966 18780 20552
1683 6649 7034 1 0185 13017 14701 69 18878 20776
2660 6825 7699 82 13170 14811 16409 19024 20820
2966 42 7747 10665 13214 14976 16809 19350 34
3530 88 76 10734 1 3417 16163 17610 19431 20974
3705 6009 7871 11201 76 16417
2de Klasse S<?o Ljjat: 18417 f 20,000 m. z.
ft000 4108 m. z. 2108; 10402 m. i. 10462
Mijnheer de Redacteur
Zoudt U zoo vriendelijk willen zijn, on
derstaande in do kolommen van Uw blad
te willen opnemen, waarvoor ik by voor
baat U mijn beloofden dank aanbied.
Eerst heden is hot verslag der behandelde
onderworpen in de Gemeen tor aadsedtting
van Donderdag 28 Juli iu druk verschenen.
Hierop is door mij gewacht geworden om
den schrijver van „Onder onze vroede Va
deren" even met antwoord te dienen.
Waarlijk, M. de R., ik vertrouwde mijn
oogen niet, toen ik moest lezen:
„Verder trof ons het adres van den heeT
J. P. Duyverman, scherp en op den man
af, zooals men dit vajn dezen Leidschon
burger niet anders kon verwachten."
Wat zou de schrijver willen, zou hij eon
ad ree, gericht aan dén Gemeenteraad, in
den vorm van een bedelbrief geschreven
willen zien?
Mijn adres was zakelijk, zonder meer,
en de beleefdheid was niet uit het oog ver
loren.
Mag ik den schrijver verzoeken, het
adres van den Burgemeester van Ouds
hoorn eens tc vergelijken met het mijne?
Ieder, die het gedrukte vorslag der Ge
meenteraadszitting beeft ontvangen, oor-
deole zelf.
Het behandelde «adres in den breede te
beschrijven zal ik nalaten.
Vóór tiet in de Raadszitting ter tafel
kwam, was het antwoord mij al bekend.
In mijn eerste schrijven aan B. en W».
hob ik dit al to kenneïi gegeven.
Wat mij minder aangenaam aandeed, is,
dat de Voorzitter heeft verklaard, dat
mijn grieven overdreven zijn.
Hoe kan men dit verklaren I Niemand
niet één officieel persoon, heeft zich van
de juistheid van mijn klacht komen over
tuigen en de bevuiling der omkasting
wordt eenvoudig alb een leugen gequalifi-
oecrd
Nu, de politie zal het wel weten. Zij ib
alwetend! Zie, schrijver van Onder onze
vroede Vaderen", ik zon misschien to ver
gaan, en daarom is het beteT te eindigen;
alleen dit:
Het einde van alles is, dat de directie
der Tel ephoon - M aatsch ap p i jbrutaalweg
den beitel zettende in ons eigendom, toch
van mij toestemming heeft gekregen om
op den door haar ingeslagen weg voort te
gaan en als dank mij toch in alles heeft
tegengewerkt, zelfs tot op hedenhet laat
ste oogenblik, toe.
Hun roem is hun al vóórgegaan.
Zij, die er meer van willen weten, ver
voegen zich bij.
J. P. DUYVERMAN.
Leiden, 4 Aug. 1904.
[Dat de heer D. zeer ontstemd is over de
leolijke omkasting en met hetgeen er me©
gebeurt vlak voor zijn ramen, is te begrij
pen; alleen spijt het mij, dat hij daardoor
misschien als een verwijt heeft opgevat
wat inderdaad als een compliment aan
zijn adres was bedoeld.
Ik heb in het publieke loven den heer D.
leer en kennen als een man, die zegt wat
hij meent, zonder or doekjes om te winden.
En dat mag ik wel.
Dit nu trof mij ook weder in zijn adres
aan den Gemeenteraad, en ik heb daaraan
op mijn manier uiting gegeven. Mocht
daaruit mijn voorliefde voor de wijze,
waarop hij zijn adres schreef, niet duide
lijk genoeg zijn gebleken, dan herhaal ik
hier gaarne, dat mijn „scherp en op den
man af" in goeden zin was bedoeld.
Dat ik don bedelbriefstijl in dergelijke
adressen zou wenschen?
De Hcoiel beware ons er voor 1
De Schrijver van Onder onze vroede
Vaderen."
Verwachtig: Krachtige weatelUke
wind. Bewolkte lucht. Regen. Weinig ver
andering in temperatuur.
Eet Vaderland merkt op, dat er toch
verrassingen gekomen zijn.
„Vooreerst," zoo schrijft het blad, „heb
ben de Staten van Overijsel de verkiezin
gen moeten verdagen, omdat do liberale
leden de vergadering verlieten, nadat
hun gerechtvaardigde poging mislukt was
om de keuze van Kamerleden, met'toog op
de bestaande vacature, die de gewestelijke
vertegenwoordiging juist op het doode
punt bracht, met onderling goedvinden
uit te stellen. De rechter zijde wilde er niet
van hooien; de lotingskans had. hen wel
licht een"fortuintje kunnen verschaffen; zij
konden niet besluiten afstand te deen van
het toevallige kansje op een gunst van het
lot. Dat dc liberalen tegenover zulk een be
drijf tot het middel van weigering tot da
delijke verkiezing hun toevlucht namen, ia
begrijpelijk en verheugt ons. Niet het toe
val mag over een zoo gewichtige zaak be
slissen.
Men zal nu van anti-liberale zijde wel
moord en brand schreeuwen over „obstruc
tion isme", maar wij merken reeds bij voor
baat op, dat er met een uitstel der keuzen
van de Kamerleden voor Overijsel, voor
14 dagen, hoegenaamd niets is verloren
Alles gaat zijn gewonen gang en —inmid
dels kan dooa de vervulling der vacature
aan een der partijen de meerderheid zijn
verzekerd."
Verder schrijft het blad:
„Yoor het overige valt te constateerea,
dat in Zuid-Holland de zetels eerlijk onder
dc vrienden zijn verdeeld; van de zes libe
rale plaatsen zijn er drie aan de katholie
ken, drie aan de anti-revolutionaiien en
christ.-historischen toebedeeld.; zoodat de
roomschon nu 4 en de andere fracties van
het christelijk veïbond 6 leden van de 10
uit Zuid-Holland hebben.
Nooad-Holland heeft den door jhr. Van
der Wijek verlaten zetel tct ons genoegen
aan mr. Vening Meineez toegedaoht; voor
de heeren Van Lier en Nijsingh komen, van
Drente, cc-j tweetal degelijke mannen terug
mr. Willrnge, het Tweedc-Kamei-lid, en
mr. bairon Van der Feltz; mr. Gleichman
cm de heer Fenmema worden uit Groningen
door ma. S. van Houten en jhr. mr. van
Bèyma vervangen, beide gelukkige keuzen.
Vooral den. heer Van Houten zien we niet
zonder ingenomenheid weder in het parle
mentaire kamp terug.
Gelderland en Zuid-Holland zenden ove
rigens nieuwe mannen. Of zij tegenover de
uïtgeetootemen, als opvolgers van prof. Van
Boneval Faure, mr. Vliolander Hein, mr.
Nebbens Sterling, s'Jacob, vice-admiraal
Van Alphcm, mogen worden geacht de Eer
ste Kamer te versterken, is, althans ten
aanzien van de meesten dor nieuwe leden
van de rechterzijde, aan gegronden twijfel
onderhevig.
Gelukkig hebben dc liberale provinciën
gezorgd voor krachtige figuren, die het
aanzien van onzen Senaat kunnen ophou
den.
Anders bon men gerust zeggen, dat de
Eerste Kamer door de ontbinding en de
cleric-ale gewestelijke vergaderingen niet al
léén „om" maar ook „neca" is gehaald.
Het Handelsblad schrijft onder meei
„Welke heeren in Zuid-Holland do plaats
innemen der zes niet herkozen liberalen, is
even weinig interessant als do persoonsver
anderingen der leden voor Gelderl«and en
Limburg. Al deze heeren toóh zijn feitelijk
mot ean bepaald mandaat naar do Kamer
afgevaardigd. Hun opgedragen te stem
men volgens de bevelen vam dr. Kuyper.
De nieuwe theorie, dooi het ministerie te
genover dc Eerste Kamer gehuldigd, brengt
dit mede, en wij hebben dus niet te onder
zoeken of dio nieuwe senatoren bekwaam of
onbekwaam zijn er zijn er on dea, wier be
kwaamheid reeds lang onbetwistbaar vast
staat do wijze, waarop zij bun mandaat
ontvingen, maakt hen tot stemmachinee.
Bij die zwijgende taak der Regeerings-
partij is de samenstelling der oppositie van
des te meer belang, en daaiom is bet van
beteokemis, dat mr. Vening Meinc&z, do oud-
burgomecsbea* van Amsterdam, door do Sta
ten van Noord-Holland gekozen is in plaats
van jhr. Van der Wijck, die niet meer in
aanmerking wenschte te komen. Do Am
sterdammers, dio de degelijke beginselvaste
heid van hun oud-burgemeeeter en zijn
giroote kermis steeds bobben gewaardeerd,
zullen met vreugde hebben gezien, dat het
omgaan van Zuid-Holland Nederland niet
heeft verstoken van de politieke kiacht in
mr. Vening Meinesz aanwezig."
Verder zegt het blad
„Do stempel op deze verkiezingen wordt
gezet door do benoeming van mr. S. van
Houten tot lid voor Friesland. Wij zijn
nooit vuaige bewonderaars geweest van Van
Houten's kieswet, maar wel hebben wij in
den oud-afgevaardigde van Groningen en
oud-minister steeds gewaardeerd, dat zijn
politiek steunt op beginselen van staat
kundigen aard. Hij vat de zaken niet aan
bij het kleine eindhij drijft geen staatkun
de met het oog op belangen, die niet die
vaa den Staat zijn, het algemeen Ncder-
landsch staatsbelang is steeds de grond
slag geweest van zijn politiek. Hij is de aan.
gewezen man om tegenover de, in onze
oogen, verderfelijke richting, van het mi
nisterie opnieuw on met kracht te doen klin
ken: Geen kerkelijke inmenging in de
staatszaken en geen staatsinmenging in het
vrije ruilverkeer
Mi. Van Houten heeft vooral zijn kracht
getoond in de oppositie Juist doordien hij
vasthield aan eenige ,ook door ons gehul
digde, ondbegrippan van staatkunde. Nu
in de Eerste Kamer voor «enigen tijd de li
berale partij gedwongen is do tc van oppo
sitie te voeren, vinden wij een waarborg, dat
die opposii-? krachtig en beginselvast zal
rijn, vooral in de tegenwoordigheid van
don nieuwen senator voor Friesland. Tegen
over dr. Kuyperis almacht zal men het
schrikbeeld: „Van Houten onder socialis
tische ovorheersching 1" niet kunnen uitspe
len.
Wij zijn niet ongenegen in die verkiezing
te Leeuwarden een navolging te zien van dd
sonatorsverkiezing van Waldeck-Ronsseau, 1
nadat deze sinds zijn aftreden als minister
van binnen]andsche zaken jaren lang geen.' 1
mandaat heeft gehad, en wij gelooven, datJ
onze premier in plaats van dit ééne nieuwe?
lid dor Eerste Kamer te verwelkomen nog
wol g.oame een paar oude leden had laten'
blijven zitten."
En over het gebeurde in de Statenverga
dering van Overijsel schrijft het Handels
blad
„De liberalen deden een zeer fatsoenlijk
voorstelLaat ons don uitslag dor aanvul-
lings verkiezing afwachten, wij hebben dan'
een volledige Statenvergadering en wij ko-
men nog best op tijd klaar voor 20 Septcnï-
bor. Maar de ministerieele partij iu Over
ijsel schijnt doortrokken te zijn van don'
geest van mr. Sybrandi. Versmaadt dezé
geon onkel argument, waar of onwaar, de'
partij versmaadt niet het kansje van ecu;'
loting in plaats van nog eenig gevoel van.
waaidigheid aan do benoeming van onzen
Senaat vast te knoope-n. Zij weigerde op 'ti
billijk voorstel iu te gaan. De liberale ledeiï
verlieten daarop de vergadering, en bereik
ten zoo toch hnu doel. De houding der Kuy-
poriancn in de Staten van Overijsel heofö
dus alleen schei per doen uitkomen hoe wei-
nig -eerbied deze partij heeft voor de Eerste
Kamer. De houding van haar leider gaf
daartoe aanleiding, het voorbeeld blijkt teiu j
stond na te werken, en het incident tei
Zwolle is het tastbaar berwijs van de juist-
hcïd onzer redeneering, -dat het optredeaf
van dit ministerie tegenover de Eerste Kar
mer een onzer staatsinstellingen ontwricht
heeft.
De Nieuwe Amhemsche Courant schryffcf
„Hot- feit van beteekonis en dat wel get
schikt is het vacantiegenoegen van den Pro-
mier een weinig te vergallen, Is de verkies j
zing van den oud-minister mr. S. van Hou1-
ton.
Al zagen wij mr. Van Houten lievet
plaats nemen in do Tweede Kamer, toeft
verheugt het ons dezen staatsman weder te;
zien terugkeeron in het parlementaire lo
ven. Ongetwyfedd ial hij ook in de Eerste
Kamer en bij de bestaande verhoudiugeii
een zeer gewïchtigo rol vervullen.
Betreuren wij het, dat de tweede open
gevallen plaats niet bezet wordt door den
heer Van Boneval Faure, of dat men deze
gelegenheid niet g&Vuikt heeft om een ko
loniale specialiteit i-is de oud-gouverneur-
generaal Pijnacker Hordijk weder aan hel
politieke leven terug te geven, de keuze van
jhr. mr. Van Beyma, den bekwamen secre
taris-generaal van justitie, valt niet ander*
dan te roemen.
„Dc hoofdslag werd geslagen in Zuid-
Holland, waar do liberale aftredende leden'
één voor één werden weggekcgeld. De sa
menwerking der rechtsche groepen bleek"
hier, evenals elders, zeer hecht. Antï-rcvolu-
tionnaïxen cn katholieken kregen een gelijk
aantal stemmen. Van ontrouw of aarzeling
&cen spoor. De leden der Staten hieven ge
heel in de lijn der jongste verkiezingen. Zij
voltooiden, wat in Juni 11. aan de stembu?
was beslist.
De nieuwe Eerste Kamer geeft aldus eerf
geheel ander beeld te aanschouwen dan d0
oude. En dit, omdat niet slechte de roeeiy
derheid is verplaatst, maar óók, omdat bij
deze ontbinding verschillende ekende figu
ren uit het hooge Staatslichaam zijn ver-
dwencn. Meer dan één van hen ging vrijwil-
lig. Wegenis hoogen leeftijd verlangden rij
niet meer voor een herkiezing in aanmeiv
king te komen. Maar anderen werdca ge'
dwongen heen te gaan en door aoti-ïbcraleiJf
vervangen. Dé wenseh, in een oneer bladen*
geuit, om slechts zóóveel liberalen tc doesij:
vallen, als noodig was, om hun meerderheï<|
te breken, heeft geen instemming gevonden tl
en voor Zuid-Holland, gedurende een halve*
eeuw de vesting-vierhoek der linkerzijde, elf
waar alrneê de meest „hervorragende" lq-
den worden gekozen, hebben thans uitehri-'
tend katholieken en anti-revolurionnairetfx
zitting. Dc heer Van Boneval Fanre, de li- j
bcrale aanvoerder in den strijd over dd;
Hooger-Onderwijs-Wct, bleef op het slag-A
veld, on vond, ondanks het proefballonnetje
der N. R. C. ook elders geen zeteh
Een eigenaardig feit, dat niot van be- 1
teokenis schijnt ontbloot."
Do verkiezing van 'den heer Van Houten
geeft het blad aanleiding tot de volgendé j
ontboezeming:
De heer Van Houten behoort dan eindo-
lijk weer tot de leden der S ta to n - Generaal,.
Na sinds jaren tevergeefs naar de hei'-
overing van zijn zetel in de Tweede Kamefjj
te hebben gedongen, neemt hij thans zitting
in den Senaat.
Feitelijk is hij daar beter op zijn plaats,
nu hij reeds lang afstand deed van zijn
„roode" begrippen en in conservatieve tam-'';
heid den meest behoudsgezind en oud-libo-
raai op zijde streeft, zoo niet overtreft.
Als anti-clericaal is hij overigens nog zoó
vooruitstrevend" «als de „boste".
En het is dan ook ongetwiiteld op dézen
grond, dat het geavanoeerd-liberale Vader*
land zijn verkiezing een „gelukkige" noemt. 1
Wanneer dc liberale partij geen andere
leuze wenscht aan to heffen, dan die van ..te
gen het clericalisme", behoort de heer Van'
Houten inderdaad weder op den voorgrondt;
te traden, is hij zelfs, door zijn groote ta-'
lonten en parlementaire ervaring, de aan
gewezen leider.
Maar men doe dan tevens afstand van
de sociale politiek en de uitbreiding van"
kiesrecht, tegen welke beide zaken het
nieuwe Eerste Kamerlid even heftig ge
kant is.5'
De Standaard zwijgt over den uitslag
van de verkiezing voor de Eorste Kamer.
Hot blad zegt slechts, naar aanleiding vaal
het gebeurde in de Staten van Overijsel,
hot. volgende:
„Eén ding valt a1 dadelijk te oemstotee-
ren: had de sooïaTist, de heer Bennik nieü
meegeholpen, dan was al de heele liberató
manoeuvre in bert hondeTd geloopen.
