De kaasmarkt te Alkmaar.
Qier-Zwaluwen.
een klein gezelschap met bonte papieren
Lantaarns vergezelt haar. De verwanten der
bruid plaatsen zich aan het eene eind van
het koofdvertrek, de vrienden des bruide^
goms daar tegenover. De geheel in het wit
gckleede bruid wordt 'door twee rijk geklee-
de jonge meisjes in de kamer gebracht. De
bruidegom, die reeds in het midden der ka
lmer zit, geeft geen teeken van herkenning,
maar houdt de oogen naar den grond ge-
1 richt, terwijl de bruid zich tegenover hem
zet. Dan wordt een tafel aangeschoveneen
j ketel met twee kranen, zullen we maar zeg
gen, er op gezet, met heeten sake gevuiu.
Een met allerlei eetwaren beladen disch
i wordt ook voor iederen anderen persoon ge
zet en het feest begint
De beide meisjes, die de bruid in de ka-
mer leidden, geven den gasten koppen met
sake, 'die tot den bodem geledigd moeten
r worden. Dan trekken bruid en bruidegom
zich voor korten tijd terug om zich te ver-
kleeden. Na hun terugkeer vullen de bruids
juffers drie koppen met sake en geven die
der bruid en haren sohoonouders. Drie kop
pen worden door den schoonvader gedron
ken, die daarop het vaatwerk der bruid
overreikt. Dan drinkt zij drie koppen en
krijgt een geschenk van hem. Dan wordt
een ander gerecht», gewoonlijk rijst of vïscli,
1 gebracht en de bruid maakt dezelfde 'drink-
oeremonie met de schoonmoeder door, waar
op ze een ander cadeau krijgt. Daarop
wordt een dunne soep opgediend, en allen
drinken weer drie koppen sake. Dan komt
het groote feit van 'den dag, het gezamen
lijk sakedrinken van het jonge paar, dat
een soort huwelijkceremonie moet verbeel
den. De bruidsjuffers brengesru den ketel met
1 de twee kranen en geven dien den jongge
huwde®. Dezen drinken afwisselend daaruit,
tot hij leeg is, een symbool, dat ze vreugde
,ca leed willen 'deelen.
1 Daarmede is de plechtigheid afgeloopen.
Bruid, bruidegom en familie zijn in hun
rol zeer bedreven; ieder weet precies wat
van hem verwacht wordt en doet het zóó
machinaal, dat de heele vertooning saai
wordt. Na de bruiloft leeft de jonge vrouw
in het huis harer schoonouders, althans in
den regel de eerste maanden van haar hu
welijk.
„Als je nou iets moois, iets aardigs wilt
zien, dan moet je," zoo vertelde ons een
'Alkmaarder in den trein, „Vrijdags naar
de kaasmarkt te Alkmaar gaan. Het is nou
het drukst en je zult je oogen uitkijken om
al de kazen, die aan*de markt komen."
Hij had het niet aan een doove verteld.
De vorige week Vrijdag zijn we er op uit-
getrokken, zegt het „Volksweekblad."
's Donderdagsavonds en heel den nacht
i door worden op de kaasmarkt bij de mooie
Waag de kazen gezet. Dat wil zeggen, op
stapels gemaakt. Dat zetten, we hoorden
het op de markt, is niet ieders werk. Ten
eerste worden de kaaszetters 'door do ge-
1 meente Alkmaar, die ten eeuwigen dage het
recht van wage heeft, aangesteld. Maar de
zetters zijn niet in haar dienst. De zetters
worden per honderd kilo betaald door do
boeren of door de fabrieken, die 'de kazen
aan de markt brengen. Tegenwoordig beta-
len ze er 20 cents per honderd kilo voor.
De zetter verstaat de kunst, om, onder het
opvangen van de kazen uit de wagens, te
voelen, welke kazen het beste zijn. Bij het
zetten of opstapelen nu worden de beste ka
zen bovenaan gedaan, zoodat de mindere
qualiteiten een plaatsje onderaan krijgen.
Als de stapel klaar is. wordt hij tot den
volgenden morgen toegedekt met een zeil,
waarop de naam van den eigenaar staat.
Vóór 's Vrijdagsmorgens tien uren mogen
de kazen, eenmaal aan de Waag gebracht,
niet worden verkocht; mag er zelfs niet on-
•'•handeld worden.
Maar vóór dien tijd is het op de markt
a' levendig. Hier worden uit boerenwagens
nog -partijen kazen geladen, daar worden be
sprekingen gehouden over de prijzen, die
zullen worden besteed AI de stapels zijn
toegedekt en krijgen door de witte doeken
en zeilen het aanzien van lijkbaren. Daarbij
de wacht houdend, wachtend op den klok
slag van tien, staan de boeren, ieder bij
zijn stapel. Er zijn voorteekenen, dat tien
uren nadert. De beeedigde kaasdragers ver
schijnen, Zij dragen witte pakjes, maar hun
hoeden hebben verschillende kleuren. Wit
te, roode, blauwe, groene hoeden. Zij dra-
gen den ambtspenning, want het zijn go-
meento-dienarc®Zij sjouwen de berries aan
waarop de kazen naar de Waag worden ge
bracht. De mannen, die witte hoeden I ra
gen, hebben wit gekleurde berries, de groe-
ne-hoeden-mannen hebben groene berries,
enz
„Tien uur heit de klok." Voorafgegaan
door een lustig deuntje, slaat de klok van
•de Waag tien uren. De zeilen worden half
van de kazen genomen. De markt begin".
Daar komen de handelaars aan. Boren in
de kazen om te zien of ze goed vet, goed van
kleur zijn. Het gat, door de beren gemaakt,
wordt weer zorgvuldig toegestopt. Het is
nog heel jonge kaas, die aangevoerd wordt.
Gele, zweetende bollen. De markt is leven
dig en druk. De vraag schijnt groot. Hoe
véél 1 Zooveel. En 'dan wordt met handslag
geloofd en geboden.
Vroeger moesten de kazen bij de kaashan
delaars wat ouder en droger worden, vóór
zo naar het buitenland konden worden ge
zonden. Maar nu is ook de versehe kaas ge
wild en wordt ze, nauwelijks gekocht, ver
zonden naar Enigeland, Amerika, Frankrijk,
enz.
Alkmaar heeft de grootste kaasmarkt van
Holland. Hoorn is ook groot. Edam, P ur
merend en Schagen gaan ook, maar AJk-
maar spant de kroon.
Tot twee, drie uren in den middag duurt
de markt. De kaasdragers blijven tot dien
tijd doors jouwen met hun berries; loopen,
wanneer men niet spoedig voor hen uit den
weg gaat, iedereen omver. OpzijOpzij
klinkt het voortdurend. Ze hebben altijd
haast, leegloopers zijn sta-in-dén-wegs.
Aan het grachtje bij de Waag liggen de
kaasschepen, meestal voor de groote hande
laars van Hoorn.
Ook het Hollandsche Spoor heeft aparte
wagens voor het vervoer van de kuf^s.
STOFOPZUIGI2JG.
„De Natuur" heeft een artikel van dr.
Rombouts over de stofreinrigiing door middel
van zuigingf het bekende nieuwe procédé.
Het volgende is er uit overgenomen
„De inrichting, waarmee gewerkt wordt,
bestaat uit een luchtpomp, die door elec-
triciteit, stoom of benzine wordt gedreven,
en welke voorzien is van een reservoir,
waarin het stof verzameld wordt, dat door
elastieken buizen is weggezogen van de
plaatsen, die gereinigd worden. De buizen
zijn aan het uiteinde voorzien van aspira
tors van koper, die langzaam over de te
reinigen oppervlakken worden heen en weer
bewogen. Het stof wordt door deze aspi
rators opgezogen, en begeeft zich naar den
condensator, waarin het van de medege
voerde lucht gescheiden wordt. Deze schei
ding geschiedt automatisch, zonder dat de
machine behoeft stil gezet te worden. Men
ziet, 'dat de bewerking zoo eenvoudig moge
lijk is. Om de stof ver plaatsing, die door de
sterke zuiging veroorzaakt wordt, aan
schouwelijk te maken, kan er gedurende de
proefneming een houten doos met glazen
deksel in de buisgeleiding worden aange
bracht. Tevens kan 'deze doos als verklikker
dienst doen. Ziet men geen stofwolken meer
door de doos passeeren, dan kan men de
plaats, die met den aspirator in aanraking
is, stofvrij beschouwen.
De zuiging is zoo sterk, dat er vrij wat
kracht moet worden aangewend om de as
pirators te verplaatsen of op te lichten van
de plaatsen, waarmee zij in aanraking zijn;
zelfs de dikste tapijten worden bij die po
gingen er door omhoog getrokken, en de
toevloeiende lucht dringt door de weefsels
heen en neemt het stof mee, dat er zich on
der bevindt. Voorwerpen, die op geen ande
re wijze te reinigen zijn, verliezen alle on
zuiverheden, als ze met den stofzuiger be
handeld worden.
Een groot gemak is het bovendien, dat
bij de reiniging de voorwerpen niet van
hun plaats behoeven te worden gehaald. Het
opnemen der kleeden is overbodig, de meu
belen behouden hun plaats, als men er ten
minste met de aspirators onder kan komen,
anders moeten ze even worden verzet. Ge
durende de bewerking ontstaat or uit den
aard der zaak geen enkel stofwolkje, want
alle stof wordt door den aspirator onmid
dellijk opgezogen en door do pomp naar bui
ten gebracht, en komt niet weer in circula
tie. Kilogrammen stof worden op deze wijze
in korten tijd onschadelijk gemaakt 1 Alleen
uit de stoelen van een der Parijsche thea
ters heeft men met den stofzuiger 217 kilo
stof gezogen en aan de circulatie onttrok
ken.
Om het toestel gemakkelijk te kunnen ver-
plaatsen, wordt het met de pomp en den
motor op een vierwieligen wagen gezet.
Wanneer de stofzuiger geïnstalleerd wordt
op een vaste plaats, zooals te Parijs in groo
te magazijnen, theaters, enz., geschiedt, be
dient men zich van electrische motoren, 'die
gemakkelijk met de electrische geleidingen
kunnen worden verbonden.
De verplaatsbare pompen werken in den
regel met benzine-motoren.
Indien nu in eenig huis de vertrekken
van stof moeten worden gezuiverd, plaatst
men den wagen op een binnenplaats, of,
zoo deze niet aanwezig is, voor het huis op
de straat; de elastieken buizen worden aan
geschroefd, en daarmede begeven zich de
personen, die de reiniging zullen uitvoe
ren, in de vertrekken. Zij bewegen de aspi
rators langzaam schuivende over de tapijten
of Langs de draperieën.
Deze aspirators bestaan uit koperen bui
zen, die in een platgedrukt kegelvormig
mondstuk eindigen.
De werking van de pomp wordt geregeld
naar den aard der voorwerpen, die gerei
nigd moeten worden. Wanneer er gladde op
pervlakken van stof moeten worden ont
daan, ziooals muren, behangsels of plafonds,
dan bevestigt men kleine borstels aan de as
pirators, die, door electriciteit bewogen, het
stof los maken, dat daarna door 'de aspira
tors wordt opgetogen-
De voordeelen van de „Nettoyage par le
vide" zijn in het kort de volgende:
lo. volkomen zuivering van de voorwer
pen, die er mede behandeld worden
2q. de meubelen, tapijten, gordijnen, enz.
behoeven niet verplaatst te worden
3o. de voorwerpen hebben niets te lijden
van de bewerking;
4o. het verzamelde, stof komt niet weder
in de atmosfeer, maar wordt vernietigd;
5o. de reiniging vereischt niet veel tijd,
zoodat men de vertrekken slechts een paar
uur behoeft te missen, terwijl de kosten
niet meer bedragen dan men gewoon is te
betalen voor de reiniging op ouderwetsche
manier.
Overdag hebben ze weinig te vertellen
met wijd opengesperde® bek maken ze
jacht op insecten hoog in de lucht, maar
naar omstandigheden ook laag langs het
water, zoodat ik hoop, dat ze u van menige
lastige mug bevrijden, 's Avonds schijnt het
werk afgedaan te zijn en dan scholen ze op
bepaalde plaatsen te zamen. Hun idee van
een gezellige samenkomst is, dat je in een
ruimte van een kubieke halve mijl in alle
richtingen volgens nooit nagerekende krom
me lijnen onder afschuwelijk gekrijsch door
elkander heen moet schieten.
Als ge zoo iets ziet gebeuren, let dan eens
op, of ge kunt bemerken, dat ze elkander
vervolgen. Dat valt dikwijls zeer duidelijk
in het oog en ge kunt ook wel zien, dat de
vervolgden de wijk nemen naar de hooge da
ken het zijn do wijfjes, die naar het nest
worden gejaagd.
De mannetjes blijven bij elkaar vliegoefe-
ning houden. Nu is de zon al onder en nog
altijd zijn zij doende. Tegen den bleeker.
wester-hemel steken hun zwarte gestalten
duidelijk af, of wel, een allerprachtigste
laag van circuswolkjes levert een goeden
achtergrond voor hun bewegingen. Het is
nu niet meer zoo'n warboel, maar zij hebben
zich tot een troep gevormd, een breed front,
drie of vier gelederen diep, dat zich bijna