Een bekentender. Dagbladen iü de gevangenis. Wekeiyksehe Kalender. gcrsnood ia Indië en voor de negers in Martinique. Een hooge Russische vaardigheidsbekl. j- der deed den vertegenwoordiger van een Londensch blad onlangs de volgende mede- deelingen over den rijkdom van den Tsaar en over zijn persoonlijke behoeften. Het is onmogelijk de rijkdom van den Tsaar bij benadering te schatten, maar vol gens mij kan men voorzichtig schatten, dat hij gezamenlijk omtrent 250 millioen franken inkomen per jaar heeft. Daarin zijn de groo- te schatten in gereed gelet, goud- en zilver staven en diamanten, die m de gewelven van het slot Peterhof of elders liggen, niet meegerekend. De Tsaar, die zeker de rijkste man van de wereld is, is niet veeleischend voor zich zeiven; zijn zuiver persoonlijke uitgaven be dragen zeker niet meer d 250 franken per dag. Wanneer hij niet volgens zijn rang moet optreden, draagt hij gewoonlijk een kostuum van 125 fr. waarde. Hij eet zeer eenvoudig, uitgenomen bij groote staats- diners, en rookt niet zeer dure sigaren. Even eenvoudig in haar persoo-lijke behoeften is de Keizerin. Zij bezit meer en schoonere diamanten dan andere vrouwen, maar zij draagt ze nauwelijks zesmaal per jaar Ook haar bijzondere equipage, die zij voor haar uitstapjes in St.-Petersburg gebruikt, is hoegenaamd nW zoo weelderig. Dikke boomen. Blijkens een bericht van dr. Giersberg, die uit alle streken van het Duitsche rijk gegevens omtrent oude boomen verzameld heeft, is de dikste boom a an Duitschland de reuzen linde bij Staffelstein, in Beieren (op Frankenland), aan den spoorweg van Lich- tenfels naar Bamberg. Op 1 Maart 1900 hau deze boom beneden aan den grond, waar wortelgezwellen zitten, een omvang van 24 meterboven de wortelgezwelien een omvang van 17.10 meter, dus hier een middellijn van 5.45 meter. Aan de noordwestelijke zijde is de boom afgestorven en vermolmdde zuid oostelijke helft bloeit nog elk jaar heel mooi; van binnen is de boom Lol. Van de dikte dezer linde zal men zich cenigszins een voorstel! .ng kunnen makon, als men weet, dat de Fransche maarschalk Berthier reeds in het jaar 1814 te paard in de holte van den boom reed en daar kon omdraaien. De ouderdom van deze linde wordt geschat op elf of twaalf eeuwen. Ook de op één na dikste boom van Duitsch land is een linde. Dczo staat bij Neuenstadt, in Wurtemberg, en heeft anderhalf meter boven den grond een middellijn van 4.18 meter. Deze boom, die vermoedelijk nog een paar eeuwen ouder is dan die bij Staffel stein, is bijna geheel afgestorven. Bijna even dik is de beroemde He.derlin de in Oost-Friesland, bij het station Dor pen, ten noorden van Mepper, grens van het Boertanger moeras. Even boven den grond heeft deze boom een omtrek van 11.16 meter, dus een middellijn van 3.55 meter. Maar hooger, waar zijn takken uiteengaan, is de omtrek veel grooter, namelijk 18.60 meter, de middellijn 5.92. Tot voor korten tijd stond in 'den boom, bij de spreiding der takken, een tafeltje met zes stoelen, waar het onder de koepelvormige bladcrenkroon heel aangenaam zitten was. Thans is ook deze reus stervende. In het algemeen zou men gelooven, dat voor rekenen verstand noodig is. Kort ge leden eohter heeft men een zeer merkwaar dig geval gadegeslagen, dat het tegendeel schijnt te bewijzen. Dr. Wizel deelt het ge val mee; 't betreft een twee- en-twintigjarig meisje, dat in het ziekenhuis te Warschau verpleegd wordt. Op haar zevende jaar kreeg het meisje ten gevolge van hevigen typhus een her senziekte, en geleidelijk heeft zij ongeveer alle verstandelijke vermogens verloren. Een volslagen versuftheid wisselt af met toestanden van hevige opwinding en epi leptische toevallen. Zij kan lezen noch schrijven, en beschikt slechte over een be perkt aantal voorstellingen. Daardoor vallen bij de zieke twee hoeda nigheden des te meer op: haar rijmkunst en haar buitengewoon rekentalent. Rijmen schudt zij zoo maar uit de mouw zonder de beteekenis der woorden te begrijpen, en haar talent voor uit-het-hoofd-rekenen is zoo groot, dat men haar zonder overdrijving on der de rekenkunstenaars mag tellen. Aan het ongelooflijke grenzende is haar gave van vermenigvuldiging. Getallen van twee cijfers vermenigvuldigt zij met een snelheid, die voor een gewoon mensch niet te bereiken is, met elkaar, zoodat t antwoord onmiddel lijk op de vraag volgt. Even gemakkelijk gaat haar het deelen af, terwijl ju., t zij bij optellen en aftrekken veel langer werk heeften zij niet zelden fou ten maakt. Een eigenaaralge en onverklaar bare voorliefde toont de patiënte voor het getal 16,waarmee zij verbluffend snel verme nigvuldigt en deelt; men heeft er uit willen afleiden, i'at voor haar het getal 16 dezelfde beteekenis heeft als 10 in ons decimale stel sel. Toen dr. Wizel eens aan het meisje vroeg, hoeveel 23 X 23 was, noemde zy on middellijk het getal 529 en voegde er uit zichzelve onmiddellijk bij, dat het evenveel was als 33X13-f-l. Het gelukte dr- Wizel eenige door haar gevolgde rekenmethoden te ontdekken. Zy doet dit hoofdzakelijk door splitsing van een getal in verschillende fac toren. Toen men haar vroeg hoeveel 45X18 was, vermenigvuldigde zij aldus45 X 2 X 9= 810; 27 X 27 zelt0 zü om in 3 X 3 X 9 X 9= 729. Kunnen de getallen niet gesplitst wor den, dan volgt zij een andere methode: 79 X 79 is» dat weet ZU dadelijk te zeggen, 6241. Ze rekent dit aldus uit: 70X 79= 4999 9 X 79 639> 79 X 9 Höt laatste product noemde zy niet, maar zeide alleen, dat alles te zamen 6241 was. Uit een en ander volgt wel, dat men hier met een merkwaardig verscbynsel te doen heeft, te merkwaardiger, waar haar ziekte veroorzaakt wordt door be- langryke veranderingen in do hersenen. Hiermede worden niet bedoeld gewone dag bladen, 'die in de gevangenis gelezen worden, neen, er bestaan couranten, die door ge vangenen geredigeerd, geschreven, gezet en gelezen worden; couranten dus alleen door en voor gevangenen, in de gevangenis uit gegeven, voor do gevangenis alleon bestemd. Natuurlijk moet men daarvoor weer in Amerika zijn. Wel verschenen daar, evenals misschien ook wel in andere landon, in de gevangenissen couranten, die door de directie of de geestelijkheid dier inrichtin gen werden uitgegeven, maar die zijn niet bedoeld. Zij hadden c <k niet veel te beteeke- nen, want de gevangenen koesterden er wei nig belangstelling voor. Een eigenlijk ge- vangenisbL..l verscheen eerst in 1899. Toen ontstond in de gevangenis te Sing-Sing een plaats in den staat New-York, aan den Hudson, de „Star of Hope" (de „Ster der Hoop"), v «oral door bemoeiingen van een der geva* genen, die steeds onder het ge tal No. 1500 verborgen is gebleven. Hij wist van den directeur der groote cellulaire ge vangenis to Sing- Sing verlof te krijgen een courant op to richten, die door de ver oordeelden zelf van A tot Z geschreven, ge redigeerd, uitgegeven en gedrukt zou wor den. Tot aan het jaar 1897 was er een drukke rij in de gevangenis geweest, en de machines waren nog voorhandendoch er waren heel weinig gevangenen, 'die zetten of drukken konden, D!en weinigen gelukte het echter weldra eenige leerlingen te vormen, en zoo koD den 22sten April 1899 het eerste num mer van de „Ster der oop" verschijnen. De courant maakte opgang, geen finan- cieelen opgang, want ij wordt gratis ver spreid ma^r zij moest reeds spoedig zij verschijnt tweemaal per week van acht tot zestien bladzijden worden vergroot, en al in Juli van hetzelfde jaar werd ze ook in de andere gevangenissen van 'den staat New-York verspreid. De hoofdredacteur, No. 1500, was eerst bang, dat hij gebrek aan medewerking zou hebben, maar zoo ooit een vrees ijdel bleek, dan deze: 3700 mannen en vrouwen in do verschillende gevangenissen overstelpten hem weldra met bijdragen. J-tet grootste ge deelte daarvan kon natuurlijk nxet gebruikt worden; maar in de vier jaren, dat het blad bestaat, hebben daaraan toch meer dan 1200 gevangenen meegeweikt. De hoofdredactie bleef in de Sing-Sing- gevangenis, maar in de andere strafinrich- tingen werden al spoedig redacteuren aan gesteld, die uit hun kring stukken ontvin gen, daaruit een keuze deden en aan den hoofdredacteur, No. 1500, zonden. En wat er nu in zoo'n gevangenis-cou rant staat? Behalve kleine berichten uit de buitenwereld, worden vooral de „nieuwstij dingen" uit de gevangenissen gegeven, en verder allerlei vragen van cthischen en eco- nomischen aard behandeld. Ook blijken er heel wat dichters in de gevangenis te zuch ten, want in één maand bijv. kwamen niet minder dan 311 gedichten in, daaronder veel waardelooze natuurlijk, maar allo ern stig en 'de meeste hoogdravend. Eigenaardig is het wel, dat de redactie steeds haar best doet boren lezers het mooie van eerlijkheid, trouwhartigheid en beleefd heid voor oogen te houden Vele gevangenen geven ook herinneringen uit hun vroeger le ven, droomen uit hun kindsheid; vooral de bijdragen der vrouwen zijn meestal zeer sen timenteel. De gedichten uit de vrouwenge vangenis waren echter verreweg de. beste. Wat uit deze gevangenis-courant blijkt, is wel in de eerste plaats, dat de bewoners der strafinrichtingen over bet algemeen, in li chamelijke, geestelijke ca verstandelijke hoe danigheden niet veel ve. :hillen van men- schen buiten de gevangenK En ofochoon ze ker niet te ontkennen valt, dat vele gevan genen wel een beetje huichelachtig waren in hun stutje-, in de courant, on zich, om eeni ge vrijheden te verkrijgen of om vroeger vrij te komen, wel een beetje Deter voordoen dan ze zijn, ..«n den anderen kant blijkem er onder deze veroordeelde mannen en vrouwen velen te weze*\ die vast van plan zijn hun le ven te verbeteren. Dat hun dit niet altijd ge lukt, ligt vaak aan omstandigheden buiten hun wil. Ook in gevangenissen in andere Ameri- kaansche pfraten worden thans couranten ge drukt. Zondag. Weinigen kennen de verheven berusting, die een ootmoedig gebed geven kam Maandag. Het grootste moment in hot leven van een vrouw is het oogenblik, waarop zij zich ge heel gewonnen geeft. Dinsdag. Een goede raad wordt dikwerf als een ver wijt beschouwd. Woensdag. Naar het vak, dat iemand uitoefent, schrijft men hem karaktertrekken toe, die hij dikwijls niet bezit. Donderdag. De kinderen voltooien onbewust de opvoe ding van h-1 moeders. Yrijdag. Opvoeding is het werk der wijsheid, d.ie van een leven tracht te maken wat de lietfde er van hoopt. f Zaterdag. Heb uzelven lief zonder eigenliefde; en acht uzelven hoog zonder trots.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1904 | | pagina 13