inricSitiiigeii Mn. Straatsbur; Magazijn „Excelsior," BE VRIES en STE?ENS Dames-Haarweit Rijwieienveifing. H.H. Banketbakkers. VerkooDbois m OidndIüi Go'ifleren. 4290 20 Openbaar Slachthuis, LEIDSCH DAGBLAD, WOENSDAG 27 APRIL. DERDE BLAD. Openbare les van dr. J. P. Lotsy. Mej. M. DELBÖY-HENDRIKS, foesilst 1ste klasse lei ssiateriaai, afwerking en nsögfei. Geïllustreerde Prijscourant gratis op aanvrage. Zie onze sorteering. HAARLEMMERSTRAAT 42. D@ L©idseb© ^lielröjschosili ZOMERZORG. A. G. M3LS&AN, Boter- en Kaashandel, Binnenkort Opening van het HAARLEMMERSTRAAT 235. KUNSTIJS Verkrijghaar in alle buurten der stad. No. 13551 Anno 1904. In liet groot auditorium van hot Aoada- miegobouw aanvaardde hedenmiddag dr. J. P. Lotsy het lectoraat in da systematische botanie 'aan onze Dnivereiteit met hot uit spreken cener redo, getiteld: ,,Wat ia sy- gtematiok Spr. begon met mede te deelen op welke wijze hij de hem toevertrouwde taak meent te moeten opvatten. Waar het voorname lijk zeer moeilijk is van do systematischo botanie een juiste definitie te geven, wilde hij in het kort haar geschiedenis schetsen en aanwijzen langs welke paden zij zich in de naaste toekomst te bewegen heeft. Na in betrokking tot do botanie even de Chaldeeërs en Egyp benaren te hebben ge noemd, kwam Spr. tot do Grieken, bij wie de eerste eigenlijke kennis der planten is ontstaan. Zij weid daar echter met een uitsluitend practisch doel beoefend, nl. om de genees kracht cr van te leeron kennen. Gewapend met de beschrijvingen der oude Grieken, trachtte men in Noordelijke landen later de planton van eigen streek te determinceren, wat tot schromelijke ver warring aanleiding gaf. Mot het onderzoek naar de flora van eigen land en het beschrijven der planten van eigen streek, nadert men de periode der zuivere descreptiove botanie, waarbij van systematiek eigenlijk nog geen sprake is. De hopelboizc poging om de planten van het eigen land naar Grioksohe beschnjvin gen onder io brengen, bracht do besten on der de latere botanici er toe hun plan ten tc drogen en te bewaren, wat de aanlei ding was tot bot ontstaan van herbariums. Het ontstaan daarvan is oen groote stap voorwaarts geweest en dc meest belangrijke uitvinding voor de descreptiove botanio, v.oodat mon gerust de 16de eeuw de grond legster der beschrijvende botanio kan noe men. Do waarde van het herbarium wordt be paald door hot aantal typen, dat het bezit. Het oonsultceren van die typen is zeor moei lijk; vandaar dat ieder herbarium zich in het bezit tracht te stellen van planten, die liefst door don auteur zelf met zijn type- plant zijn vergeleken. Jaarlijks komen van dio typeplan ben collecties ter markt on wil een herbarium niet achteruitgaan, dan moet de directeur olk jaar over een zekere som mogen beschikken, om te koop aange boden oollootiee aan te schaffen. Dat ande re herbariums, bijv. dat te Londen meer zul len kunnen koopon dan het Loidscho, is na tuurlijk en wordt door Spr. geon bezwaar geaoht, maar onverdedigbaar aohtte hij het, dat vele soorten uit onze eigen koloniën zich niet hier, maar in buitenla-ndsche in stellingen bevinden. Do geschiedenis vervolgend, deod Spr. verder uitkomen hoe de periode van syste matisch rangschikken bogint met -Caesulpi ne en haar Culminatiepunt vindt in Lin naeus. Na in het kort do levensgeschiedenis van dozen ljeroomdon man te hobben ge schetst, toonde hij aan dat Linnaeus mot eijn soxu aal -systeem orde in den oh ons wist tc brengen en dat er bij hem reeds sprake kau zijn van systematiek. Daarmede was echter do systematiek nog niot tot do rij dor wetenschappen verheven; bij weten schap behoort het causaal verbinden der waargonomen verschijnselen. Linnaeus be greep zelf dat zijn systeem zuiver kunstma tig was en poogde daarom eon natuurlijk systeem te maken. Nu vervolgens de periode, door De Jus- sicu, A. P. Cnndolk, Endlioher en Brog- neart vertegenwoordigd, besproken te heb ben, toondo dr. Lotsy aan, dat toen het be sef nog niet voldoende levendig was, dat de plant een lovond wev.cn is, zich van af de kioin ontwikkelend tot aan dcn volwassen toestand. Hier heeft Hofmeister met zijn onder zoekingen een ovorwcldigendcn invloed uit- gooofond. Hij ontdekte het verband tusschen de hoogerc bloeiende planten en dc Crypto- gamon, waardoor de systematiek in een, thans wetenschappelijk, stadium treedt. To gelijk met deze ontdekkingen publi ceerde Darwin zijn: „Ontstaan dor soor ten", waardoor met het dogma der onver anderlijkheid der soort gebroken werd. Hierin lag do verklaring van de door Hof- meister gevonden feiten en omgekeerd wa ren deze de beste steun, dion Darwin voor zijn theorie kon wenschen. In verband hieimedo schetste Spr. ook nog den grooten invloed, welken de vinding der reinouituren heeft gehad waaruit bleek dat veel van de zoogenaamde veelvormig heid der schimmels tot het gebied der fa belen behoorde en dat aan den anderen kant echter velerlei vormen, ieder als een aparte soort beschreven, slechts als verschil lende ontwikkelingsfcoestanden dor zelf do soort to beschouwen waren. Hoo interessant ook, in deze periode bleef do systematiek nog steeds in de kluis ters van het geloof aan de onveranderlijk heid der soort geslagen. Het is na Lamarch, Darwins onsterfelij ke verdienste te hobben verkondigd, dat er bloedverwantschap tusschen de verschillen de plantenvormcn bestaat. Darwins leer, hoo voor zichzelf sprekende, was toch nog altijd een hypothese. Spr. wees er met trots op, dafc een Hol lander, onzo beroemde landgenoot, prof. Hugo do Vries, dc afstamming heeft bewe zen cn de nieuwe ■vormen met eigen oogen leerde zien. Geruimeai tijd stond dr. Lotsy stil bij do wijze, waarop Do Vries tot dc oplossing van dit moeilijk probleem is gekomen, waaruit groote waardeering sprak jegens dezen va- dorlandschen geleerde. Eindelijk sprak do nieuwe lector nog over een belangrijk onderdeel dor systematiek, de leer der uitgestorven soorten of fossie len. Deze millioenen jaren oude voorouders zijn mede van het grootste belang, wat na- dor werd geïllustreerd met mededeelingen omtrent de ontdekking in do laatste maan den door Olivier en Soot gedaan. Onze geheelc opvatting omtrent dc vor ming der aarde leidt echter volgens Spr. tot de consequentie dat de eerste levende we zens uit anorganische stof zijn ontstaan en uit Amerika komt thans de mare, dat Loob en zijn nieuw laboratorium het pro bleem der generaties aequivooa experimen teel zal aanvallen. Na aan het 6lot nog een vluchtigen terug blik geworpen te hebben op hetgeen de sys tematicus weten moest en weten moet, ein digde Spr. met liet uitspreken van den wonsoh, dat de tijd niet al te ver meer af moge zijn, dat onze Universiteit zich in hot bcv.it van een proeftuin zal mogen verheu gen, waarin experimenteel het ontstaan van nieuwe vormen kan worden bestudeerd. Hel Gentsch a Capella-feoor. Een tamelijk groot publick was gister avond opgekomen om te luisteren naar do voordracht- van veertiental oude Nederla-nd- 6cho liederen uit de vijftiende, zestiende, zovon- en achttiende eeuw door het Gentsch a Cappellarkoor onder directie van Oscar Roels, dat hier verleden jaar ook aan het einde van het concortseizoen was opgetre den en toen veel bijval vond. Ook nu weer roaakto dit uit zestien dames cn hecren be staande koor, allen kwcekelingen van het Gentech conservatorium, een zeor gunstigen indruk. Onder doze door Florimond van Duyse zeer knap meerstemmig bewerkte lie deren is veel moois en treffends. Toch is het niet gemakkelijk met een programma, uitsluitend uit zulke eenvoudige on naïve (voor onze moderne ooron noch melodisch noch harmonisch sterk aangrijpende) liede ren bestaande, een gehecleri avond te boeien. Maar het is den Gentenaars gelukt. Van 't begin tot 't einde zijn zij met groote aan dacht aangehoord cn door warme toe juichingen beloond. Zij hadden uit den liederenbundel van v. Duyso een goede keu ze gedaan. Alleen, waarom niet meer geno men van het dartele en schalksche, van het soort van Jan de Mulder, dat, tusschen de nummers na de pauze ingelascht, ecp uit bundig 6Ucoes had en herhaald moest wor den? Buitengewone stemmen troffen ons niet in dit koor; de bassen hadden soms met de diepe tonen moeite. Mooi waren vaak do alten, zooals in liet lied „Heer Jezus heeft een hof ken", waar dc woorden ,,Dio bl ikons, die ioh daer sach, zijn zuyverheit,, enz." aangrijpend klonken. Schade aan den in druk deed vaak het sterke vibreeren, waar door ook do overigens mooie voorgedragen tenoreoio in het lied „Het viol eens hemels douwe" ontsierd word. Er is iets zeer hin derlijks in dat aldoor zwevende en onzeke re van den toonzoodat deze nooit heele- maal raak is en men steeds bang is, dat de zanger ergens anders terecht zal komen, dan waar hij wil. Ook de sopranen leden er aan, en dan komt cr vooral bij het lich te en vroolijke in het geluid iets minder edels, zooal6 ook nog bleek in het laatste nummer ,,De nacht verdwijnt", dat overi gens verrukkelijk gezongen werd. Zeer rein en mooi van klank was het door een harmo nium begeleide ,,'t wijl in den nacht." Verder valt er van dit koor niets dan goeds te zoggen, er is in hun zingen veel frischheid van gevoel en een groote intel ligentie. De eenheid van sameaiwerking is zeer te prijzen. Welk een kracht cn macht van uitdrukking deze zangers bereiken kun nen, bleek in Vondeb lied, vooral bij de woorden „door 't moorden van onnooslo zielen, en weckt een stad cn landgesohrey." Buitengewoon mooi werd ook nog „Wel IJsland, gij bedroefde kust" gezongen. Er is nog zooveol te noemen. Overal merkt men don zuiveren smaak en muzikale intel ligentie van den dirigent, den neer Oscar Roels. Heb Algemeen Nedorlandsch Verbond" heeft zeker velen aan zich verplicht, door deze Zuid-Nederlanders te bewegen nog eens weer naar ons over 6e komen. O. Hooger-onderwy s-wet. De Haagsohe correspondent der „Zutf. Ct." 6chrijft: Do beide Kamors zijn de vorige week te gelijk vergaderd geweest. Dc „Eerste" was bijeengekomen om het wetsontwerp op het Hoogor Onderwijs in de afdeelingen te on derzookon. Welke de uitslag van dat onder zoek is geweest, zal het verslag, dat over onkelo weken to wachten is, aan het licht moeten brongen, maar een lid van de rech terzijde, dij aan het afdeel in gs-onderzoek had deelgenomen, zoide mij„Ik waag mij niet gaarno aan voorepellingon, maar dit wil ik took zeggen, dat ik den indruk ge kregen heb, dat de wet, als zij nog deze week in stemming moest komen, zou worden vc-r- worpen." En toen ik hem vroeg waarom hij zoozeer den nadruk legde op „deze weck", antwoordde hij mij: „Omdat ik meermalen bemorkt heb, dat hot onvoorzichtig is tc veel af te gaan op uitlatingen, mceningen cn redeneeringen, die uitgesproken worden bij het voorloopig sectio-onderzoek. Door het schriftelijk cn mondeling debat komt or nog dikwijls wijziging in de stemming. Denk slechts, voegde hij er bij, aan hetgeen inder tijd bij do spoorwegwet van den minister- Havelaar is voorgevallen. Tot aan den dag vóór dc eindstemming dacht men algemeen, dat vorwerping zeker was, en toch word de wet met oen kleine meerderheid aangeno men.Op mijn vraag of het te wachten was, dat do Hooger-On der wijs-wet nog vóór Ju ni in openbare behandeling zou komen, kreeg ik geon ander antwoord dan dit: „Het verslag van de Kamer zal wel niet lang op zich laton wachten, maar het zal een vrij uitgebreid verslag worden, cn de Regee ring zal wel een behoorlijken tijd nomoo voor beantwoording. Trouwens de Eerste Kamer is niet gediend van overhaasting. Blijkens eon aankondiging in „Do Gere formeerde Kerk" zal de Verconiging tot handhaving van het Christelijk-historisch karakter der natie Donderdag 28 dezer te Utrecht eon vergadering houden. Sprekers zijn: Dr. J. Sohokkïng over het onderwerp: „Wat heeft dc behandeling van dc wet op het hooger onderwijs en hetgeen daarbij is voorgevallen to zoggen voor een juiste op vatting van de Cbr.-hist. (nationale) be ginselen on hun toepassing?" Ds. F H. van Leeuwen (vermoedelijk) over het onderwerp: „Het -ntwerp-wet op hot hooger onderwijs in verband met do Nod.-Hcrv. Kerk." Drankwet. Het hoofdbestuur der Ncdorladnscho On derwijzers Propaganda-Club, voor drankbe strijding, heeft namens 101 hoofd-, afdco- lings- en gewone besturen van corporaties op bijzonder of openbaar onderwijsgebied, zoo bij het hooger-, middelbaar- of lager- onderwijs, namens 153 openbare of huis houdelijke vorgadoringen van onderwijzers dier catcgoriën en namens 39 besturen of vergaderingen van vereenigingon in meer of minder verwijderd verband met hot on derwijs staande, een adroe aan do Tweede Kamer gericht, waarin verzocht wordt in de drankwet de volgende bepalingen to wil len opnemen: lo. De houders van local iteiton mot vergunning tot kieinverkoop van sterken drank on die van localiteiten met verlof tot verkoop van gegiste dranken, a. niet toe te laten, dat personen benedon 18 jaar zonder geleide van ouderen in hun lokalen aanwezig zijnb. niet toe te laten, dat per sonen benedon 13 jaar, onder geleide van ouderen in hun lokalen aanwezig, alcohol houdende dranken worden verstrekt. 2o. Personen bonedon 18 jaar mogen niet als werkkracht voor het bedrijf als zoodanig in de lokalen bedoeld in Art. l,al. 3, lett. a. en b. on in Art. 15, al. 2, lett a. gebruikt worden. 3o. Personen beneden 18 jaar mogen niet gebezigd worden voor hot vervoer van sterko of gegiste dranken. Gomeenteraad van NoordwykerliouL Vergadering van Dinsdagnamiddag to twee uren. Tegenwoordig do hecren G. Warmerdam, G. Bouwmeester, J. van Schio cn J. War merdam. Afwezig de heeren S. Ponnings en H. Oostdam Ez., wethouders, on H. Heemskerk. Voorzitter jhr. F, C .V. Dommer van Poldereveldfc, burgemeester. Na opening dor vergadering worden do notulen der vorige gelezen en goedgekeurd. Alsnu wordt behandeld do in do vorige vergadering toegezegde Politieverordening, welke blijkt te zijn de cenigszins gewijzigde en aangevulde reeds bestaande Politiever ordening. Do behandeling geeft weinig stof tot op merkingen on behoudens een paar kleinig heden, wordt do verordening vastgesteld, zooals burgemeester en wethouders haar den Raad hadden voorgelegd. Na het zesde hoofdstuk was de heer Pon nings tor vergadering gekomen. In verband met do herziening der Poli tieverordening en do in de vorige verga dering vastgestelde Bouw- en Woning\oror- dening was liet noodig geworden ook do verordening op de Brandweer t© herzien cn ook de> hierin voorgestelde wijzigingen wcr- don door den Raad goedgekeurd. Na rondvraag werd de openbare verga- dering gesloten. Gemengd Nieuws. Men meldt aan do „N. R. Gt.": Te Zuiddorpe gebeurden verleden weck in do woning van den kleermaker J. v. V. vreem de dingen. Beelden werd stuk geworpen, schoono klcodcron en beddogoed bevuild, goed st.uk gesneden, enz., enz. Dc „boozo" was het huis komen bezookon, daar viel niet aan tc twijfelen. Een vreemde heer, in hot zwart gekleed, had, (zoo heette het) aan do 13-jarige dochter Martha geld gegeven cn dat geld had den zegen uit het huis getrok ken. Intuseohen begon bet „spook" brand te stichten. Viomiaal konden de vlammen tij dig gobluscht worden; doch Zondagavond brandde plotseling de schuur van don landbouwer A. Vcrsijp, die tegenover hot „betooverde" huis woont, geheel af en ecnig veo kwam in de vlammen om Dit had na tuurlijk weer hot „spook" gedaan. Do po litic was oohtcr zoo lïohtgoloovig niet en be gon dc zaak eens nauwkeuriger te onderzoe ken. Toen kwam aan het licht, dat bij den landbouwer Versijp meermalen geld ver mist was en men kwam op het denkbeeld, dafc dit het geld wel kon zijn, dat „die zwarte heer" aan Martha v. V. gegeven had. Het meisje onderging eon scherp verhoor, eerst bekendo zij, dat zij het geld ontvreemd luid, toen, dat zij voor spook ge speeld had, en eindelijk, dut zij dc land- bouwcreschuur met cenigo lucifers in brand had gestoken. Hot moisjo is natuurlijk in hechtenis genomen. Ten gevolge Tan liet schrikken van zijn paard is do landman F. to Span broek (N.-H.) onder zijn rijtuig geraakt en gedood. F. laat een weduwe met acht jonge kinderen na. Een hevigo brand heeft gis- tornacht gewoed in hot Londenschc handels- kwartier op don rechteroever van do Theems, dicht bij de*Tower Bridge. Een groot gebouw, ongeveer zeetig meter in frontbreodte, twintig meter diep cn vier verdiepingen hoog, werd daarbij totaal ver nield. Het bedoelde gebouw behoord© aan do firma Howes Whot© My que en Co., vod- denkooplieden, dio daar hun kantoren, workplaatsen en magazijnen gevestigd heb ben. Do Eerst© Kamer van Noorwe- gon heeft een wetsontwerp aangenomen, dat verbiedt aan vreemdelingen of het buiten land overblijfselen te verknopen uit vóór- historisehen tijd, uit do oudheid cn do mid deleeuwen, zooals munten, huisraad, wape nen, stecnen met opschriften, overblijfse len van schepen, enz. In Rome zou t ij dons het bezoek van president Loubot de onthulling plaats hebben van het standbeeld van Victor Hu- go, door de Liguc franco-italienne aan do stad Rome aangeboden; de Koning, de Ko ningin en president Loubet zouden dc ont hulling bijwonen. Plotseling werd deze plechtigheid afge last, naar de „Tomps" mededeelt om do volgondo reden. De Duitscbo keizer liet (door zijn gezant te Rome ccnigo opmerkin gen maken over do plechtigheid. Hij had reeds drie jaren geleden aan do stad Romo con standbeeld van Goetho aangeboden, en dat was nog niet onthuld... Kon Victor Hugo nu onthuld worden? Om do gevoeligheid van den Duitschen keizer tc sparen, die toch altijd nog de bond genoot van Victor Emmanuel is, Werd na tal van diplomatieke onderhandelingen be sloten dat de Koning cn de Koningin niet naar do Villa Medicis zullen gaan, en dat alleen president Loubet een bezoek zou brengon aan het nict-officiccl onthulde standbeeld. Henry Roohofort, dio giste- ren als getuige in het Dreyfua-proocs voor h©t Hof van Cassatio to Parijs werd ge hoord, moet o. ra. hebben verklaard, dat do vroegere Spaanscbc militaire attaché, markies Valcarïoa, in hot red notiebureau van do „Intransigcant" uit eigen beweging Dreyfus als dc verrador aanwees. Daaren tegen legt Valoarlos in een „open brief" do verklaring ai, dat hij nooit het redactie- bureel vaö dit blad bezocht, dat hij nim mer iemand als schrijver van hot borderel aanwees en dat hij bovendien nooit iemand op het verraad, in bot Franech ministerio van oorlog gepleegd, opmerkzaam maakte. Op snoodc wijze zou men in dit proces vaJ- sohclijk zijn naam gebruikt hebben. Valcar- lo6 deelde dan ook aan hot Hof mode, dat reeds vóór het proces to Rcnnes, door zijn zwager, overste Gomel Her, stappen werden gedaan om deze quaestie tot klaarheid te brengen. Hij dringt er thans stork op aan, voor het Hof van Cassatio tegenover gene raal Mcroier te worden gehoord; tegen Ro- oheforb zal hij een procc3 begin non. De „Intransigcant" herhaalt do bewe ringen, dat Valcarlo6 dikwijls don redao teur Cloutier is komen opzoeken aan hen bureau van do „Intransigoant", Cn daa kunnen wij gemakkelijk bewijzen, zegt liet blad or bij. „Nu Cloutier overleden is, gelooft Val- carlos zijn betrekkingen mot hora te kun nen ontkennen, zooals hij ook ontkend heeft zijn betrekkingen met kolonel Henry en den agent Guénéc, die ook beiden dood zijn. Maar bij gebreke van deze getuigen, dio verdwenen zijn, zijn or anderen, dio kunnen sprekenen dio zullen spreken. Vervolg Advertentiën. Plette Dienstbode gevraagd, beneden 20 jaar, P. G., in klein gezin, wasch buitenshuis, loon ƒ2. Voor dag en nacht. Adres: Mevr. ROOSEBOOM, Laan v. Nleu w-Oost-Indiö 73, Den Haag. 4306 G Te koop aai»gel>o<leii: een J geschikt voor groote hit of klein paard. Te zienLooierstraat 27 b\J den Zuid wal, Don Haag. 4299 7 Speciaal Atelier tot hot vervaar digen van alle soorten DAMES- HA AKWKKK. Dameskapster te spreken Donderdags tusschen 2 on O uren Rapenburg 1. 4300 11 l hri M gs?If^'cöc fa bet elgen>««ii erkend. Mnijj beulo middel om Ratten en Muizen »p«ülg rn zeker U dooden zonder ecliadelij* te cjn voor men- schen, huisdieren tn gevogelte. Piketten i 30 Cents en 00 Cents. Generaal-Vertegen woordiger P. E. VAN SANTEN-KOLPF, Rotterdam. Vorkiygbaar by D. W. E. F. DE WAAL. EENIGE AGENTEN: 4291 50 De Deurwaarder P. H. VA\ THIKL zal op Donderdag 28 April 3901, c]os namiddags te 2 uron, in voormeld Lokaal, aan den Stationsweg le Leiden, a contant verkoopen: eon groote party eolitfe UJ Op den verkoopdag aldaar to bo zichtigen van 9 2 uien. 4204 17 Kr biedt zich aaneon derde Bediende, P. G. Br. onder letter W Hulpposlkantoor Ams'elveen. 4304 6 Prima fijn. Cerasbofer. f 1.30 per K.G. Dagelijks versch, wordt zonder verhooging thuisbezorgd. 4303 16 Levenriaal, bij de Kraaierstraat. LEIDEN. Zll. dio volgens contract uit ge steriliseerd Duinwater bereid KL&Ai£iJS wenschen te koopen, worden uitgenoodigd prijsopgaaf in te zenden aan don Directeur, mot vermelding van de verlangde hoeveel heden Inlichtingen worden aan hot Slachthuis verstrekt. 4216 16 O 3183 30

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1904 | | pagina 9