t
Iets over bet Japansche volk.
Wereldtentoonstelling in vroeger cenwen.
Raadgeving.
RECEPT.
„Wat kan het mij baten, lieve Lina; hij
•wil alleen maar een welgesteld man met veel
kennis van zaken tot schoonzoon hebben.
Mijn viool en mijn piano en de ongecompo-
neerde opera, waarvoor ik nog niet eens het
motief gevonden heb, zullen hem zeker niet
voldoende zijn als huwelijksgift."
,,Laat mij maar begaan," troostte heb
jonge meisje vastberaden en schudde den
geliefde hartelijk de hand; „ik regeer eigen
lijk in onze familieGij verstaat toch zeker
t wel iets van het bontvak 1 Heel goedAls
de muziek u niet veel geld opgebracht heeft,
treed dan maar dadelijk weer op als bedien
de in onze zaak. Of men nu kunstenaar of
handwerksman is, iets degelijks moet men
toch uitvoeren. Het overige zal terecht
komen."
Zij zag hem teeder en schalks aan. „Gij
maakt dan alleen maar muziek voor ons in
huis, het is heel aangenaam," voegde de
kleine uit do bontzaak er practisch bij, „als
men bij feestelijke gelegenheden, waar ook
gedanst wordt, een pianist in huis heeft.
Laat mij maar met papa spreken
En zij sprak met hem en wel met het beste
gevolg! Drie weken later waren Lina en
Emanuel een gelukkig paar, de verloving
werd in Berlijn gevierd. Hij was weer ïu
zijn oud? zaak, maar nu een flink, plicht
matig man van zaken, associé van zijn
schoonvader: Emanuel Müller, bontwerkers,
SX-straat No. 76, en nu de concurrent van
Müller en Zoon No.5, in dezelfde straat,
dus zijn eigen concurrent.
Toen zijn vrienden in Berlijn van de ver
loving hoorden, riepen zij lachend: „God
dank hij 1 :eft werkelijk in Helgoland het
motief gevondenEn wel een heel liefHij
had niets beters voor zijn geluk kunnen
doen. Voor degenen, die geen roem kunnen
oogsten, blij .n tot troost: Schoonheid en
Liefde"
Velen zal het onbekend zijn, dat de Ja
pannees het geluk heeft opgeruimd van
karakter te zijn. Ja, het Japansche volk
wordt zelfs een der vroolijkste ter wereld
genoemd. Dit is te meer eigenaardig, wijl
dat volk op geheel andere wijze blijk geeft
van zijn opgewektheid dan wij dit gewoon
zijn te doen. Sterken drank gebruikt men
daar in zeer geringe mate. De eerbied, dien
do leer van Boedha den Japannees inprent,
ontzegt bom het gebruik van de jacht. De
Japanneezen hebban geen oafé's-concerts en
ook de andere vermakelijkheden van het
wereldsch leven zijn hun onbekend
De rijke Japanneezen zoeken hun ver
maak in het zien van de klassieke dansen
der geisha's, maar vooral ziet men het volk
vereenigd in den nationalen schouwburg en
in den circus, waar geworsteld wordt.
Meer echter dan bij het bezoeken van dit
alles geniet de Japannees al wandelend. Ja,
de eenvoudige wandeling door do groote
straten hunner vroolijke steden is voor he a
het grootste genoegen. Wandelen ,,k la Ja-
ponnaiee" bestaat in het zien eenor opeen
volging van voortdurend afwisselende ta-
fereelen.
Vooral verlangen de Japanneezen er naar
buiten in de open lucht te wandelen. De
natuur is daar dan ook heerlijk Die sohoon-
,heid houdt hen Ln verrukking, hetzij zij sta
ren naar de blauw-glanzende zeeën, de
schittering der eeuwige ijsvelden van den
Fauzi-yama, of ronddwalen in de. geheim
zinnige heilige wouden Niko en Yamada.
Vooral het meest afwisselende in de na
tuur treft hun oog: de vluchtige schakee
ringen ,het drijven der wolken, de verschijn
selen der zonnestralen, de schittering van
pas gevallen sneeuw. Zij weten belang te
stellen in vele zaken, die den meest fijn
gevoeligen Europeaan onverschillig zijn
Een bijzondere voorliefde hebben zij
voor bloemen De meest algemeene fees
ten, de ware volksfeesten worden daar nie^
gehouden gelijk bij ons, om bloedige ge
vechten of jammerlijke omwentelingen te
herdenken, maar bij gelegenheid van het
ontluiken van zekere bloemen: een klein
feit, maar voor hen van groote beteeken is,
fdat geheel en al het Japansche karakter
openbaart, en dat getuigt van het fijne, po
ëtische gevoelen van dat bevoorrechte ras.
In Februari gaat men in vroolijke groepen
de bloem bewonderen van den pruimeboom,
men geniet haar geur, zoo dikwijls bezon
gen in liederende kerseboom staat in
het begin van April in vollen bloei, te ge
lijk met de azalea's en de zoethoutstruiken.
Kortom, het geheele jaar door hebben de
Japanners bloemen om te bewonderen. En
dit is hun vreugde!
Dikwijls treft men een tempel aan in die
streken, vol van de bekoorlijkheid der bloe
men of indrukwekkend door de grootschhoid
der natuur. De Japannees gaat er gaarne
heen en wol met zijn gohcele familie. Eerst
gaat men de goden groeten. De steentjes
voor den tempel kraken onder den voet
der wandelaars en dit is den goden een toe
ken van naderende bezoekers. Dezen bellen
aan, klappen in de handen, kloppen enkele
malen om de goden to roepen. Daarna zeg
gen zij, glimlachend, een kort gebed en la
ten aalmoezen in de offerbussen glijden
vooral bezoeken zij het tempelgebouw zelf,
bewonderen het oude beeldhouw- en het
goudwerk. Vervolgens gaan zij allen te za-
men, on familie, zich amuseeren in de nabu
rige theehuizen, gelijk wij die huizon zou
den noemen.
Vele dier plaatsen, waarheen de Japan
ners pelgrimstoohten houden, zijn bewon
derenswaardig door de vereenigde schoon
heid der gebouwen en velden. Vooral de
tempel van Higa Jima dwingt bewondering
af. Aan de kust van een bergachtig en dient
begroeid eiland, juist op de scheiding van
water ein land, bevindt zich hethoofdgc-
bouw, waarin men een menigte oude schil
derstukken aantreft Do hoofdgalerij is op
zonderlinge wijze in volle zee gelegen; naar
de andere poorten gaat men door lanen van
ontelbare kleine torentjes. Het voorbijtrek
ken der pelgrims stoort niet de kalme dam
herten, die er in hot rond grazen. De lucht
is fijn-helder en de zee heerlijk blauw. Aan
den andoren kant ziet men in de verte het
violet der bergen. Op de zee dobberen hier
en daar kleine visschersbootem, wier witte
zeilen schitteren in dc heldere zon. Geen
landschap is zoo geheel en al naar den zin
der Japanneezen als dit pelgrimsoord.
Hoe gelukkig leeft dat volk in de bewon
dering dier zonnige natuur, welke hen ook
leert, het leven niet altijd van den schaduw
kant te bekijken.
Wereldtentoonstellingen zijn allesbehalve
een nieuwigheid van de 19de eeuw. In de
16de cn 17de keerden ze jaarlijks terug op
denzelfden tijd. Zij duurden alleen niet zoo
lang als de tegenwoordige en heetten an
ders, namelijk missen, njaar telden in even
redigheid niet minder bezoekers
Men gaf geen duizenden uit voor kolos
sale gebouwen, maar de geheele stad was
voor zulk een expositie ingericht, en die
stad was Frankfort aan den Main.
De Parij8che boekhandelaar en geleerde
Henri Etienne gaf in 1574 van die jaar-
lijksche mis een beschrijving in een Latijn-
sche causerie, die in 1875 te Parijs opnieuw
met een Fransche vertaling werd uitgege
ven. Men vond er, volgens zijn beschrij
ving, letterlijk van alles; het was in den
waren zin des woords een wereldmarkt, en
er waren zoovele artikelen te zien en te
koop als sterren aan den hemel.
Als een hertog of graaf zich ten strijde
wilde toerusten, dan bood men hem bier
wapens, kortom van alles aan. Men zag er
bijv.* zooveel Wcstfaalsche hammen, dat men
er een geheel leger wel maanden lang mede
voeden kon.
Voorts kon men hier de kostbaarste weef
sels en stoffen, de fijnste, deugdelijkstc en
doelmatigste voorwerpen in allerlei me
taal en in hout aanschouwen. Porselein,
glas en aardewerk trof men er in de edel
ste vormen aan.
Weelde en goede smaak waren evenzeer
vertegenwoordigd als het nuttige en aange
name. Alle groote steden wedijverden met
hetgeen zij in overvloed hierheen hadden
gezonden. Het scheen wel of Neurenberg
al zijn wapen had opgetast in zijn talrijke
kramen.
Ook andere landen werden niet gemist,
waaronder de Nederlandsche gewesten uit
muntten door hun schilderwerken.
Van bijzondere beteekenis was de boeken
markt; de drukkerijen van Leipzig,
Straatsburg, Weenen, Padua, Leuven, Lei
den, Oxford en Cambridge, om slechts de
voornaamste te noemen, waren hier verte
genwoordigd.
Aan vermakelijkheden ontbrak het even
min. Komeainnten, muzikanten, kóórde-
dansers en goochelaars trokken in menigto
daarheen. „Er is", schreef een jonkman
aan zijn vriend te Helms tad in 1647, „op
dc mis een verbazend groote leeuw te zien,
die met een klein hondje speelt; alsmede
een olifant, die met zijn snuit een pistool
afschiet, op een trompet blaast en de trom
slaat."
Deze kermis gevoegd bij de groote han
delsbeweging, kan ons eenig denkbeeld ge
ven van hetgeen er toen jaarlijks in
Frankfort omging.
Te Leipzig wordt nog steeds een zeer be
langrijke jaarmis gehouden.
Schadelijke invloed van aan roesten onder
hevige melkkannen op de melk.
Een scheikundige heeft den schadelijken
invloed op de melk aangetoond van roest,
die zich op den bodem en aan den binnen
rand van een melkkan bevond. Melk, die
in roestige kannen bewaard werd, kreeg eon
I leelijken, vettigen smaak. Toen de melk
twee dagen in de kan gestaan had, werd
tien milligram metaal op een liter melk
aangetroffen, en drie dagen later was liet
ijzergehalte van de melk, die in de kan was
gelaten en dus vijf dagen oud was, tot MO
milligram op een liter gestegen.
Om nu te onderzoeken of melk vaD een
anderen melkboer, evenzoo in d elfde kan,
bederven zou, en om na te gaan of mogelijke
andore invloeden aan het bederf schuld
had don, werd de melkkan naar een andere
melkerij gezonden met de opdracht, die
goed schoon te maken cn daarna te vullen
met evenveel melk, als bij do vorige proef.
Toen de onderzoeker de melk ontving, bo»
vatte deze 7 milligram ijzer op één liter
en had een leelijken bijsmaak.
Do proef werd toen op een andere wijze
genomen.
In de melkerij werd verzocht nog eens in
dezelfde kan molk te zenden en behalve die,
een gelijke hoeveelheid van dezelfde molk
Ln een nieuwe kan. Bij aankomst bleek da
melk in de nieuwe kan geen ijzerdeelen te
bevatten en lekker van smaak to zijn, tor-
wijl do melk in de roestende kan tien mil
ligram ijzer bevatte en lcclijk smaakte.
Om nu nog to zien, of de onaangename
smaak zich ook aan 1)0ter zou meedeelen,
werd de melk in de beide kannen in den
kelder gebracht, den volgenden morgen af
geroomd en in twee verschillende voorwer
pen tot boter verwerkt. OpvaJlond was het
verschil van smaak; de boter uit de nieuw®
kan was geurig en frisch, die uit de roesti
ge kan had een viezen bijsmaak.
In het dagelijksch leven zijn deze prooven
van practisch belang. Veel van de melk, die
wij gebruiken, wordt in ijzeren of blikken
kannen aangevoerd. Men geve daarom op
merkzaam aoht, en wanneer men dien ei gen
aard igen bijsmaak opmerkt, late men niet
na, zich onmiddellijk bij den melkboer te be
klagen. aangezien dergelijke molk niet al
leen onaangenaam van smaak, maar ook
schadelijk voor de gezondheid is.
Chinoescho chocolade-pudding.
Bereid een vaniclje-siroop van vier on«
suiker en acht maatjes water en vanielj'e cn
voeg er twee ons gesmolten poeder-chocolade
en vijf a zes lood geweekte gelatine bij. Be
kleed nu een vorm met marasquingeloi, do-
ooreer den pudding met, halve gepelde am an.
delen en vul hem verder mot laagjes bis
cuit, bitterkoekjes en de bereide chocolad*.