J. F. VERGOUWEN,
Geïllustreerde Agiaja,
Twee eztra-Kindernummers worden in dit kwartaal aan alle abonnees gratis aangeboden.
No. 13409
LEIDSCH DACBLAD. MAANDAC 9 NOVEMBER. - TWEEDE BLAD.
Buitenlandseh Overzicht.
Tweede Kamer.
Aoademienleuws.
Gemengd Nieuws.
Vervolg Advertentiën.
Kookster.
VEÜKOUW STOKHSJYZEN.
Aanbevolen soorten van 1.en 1.25
per 7-2 KG., extra geurig en waterhoudend
knipte patronen van allo in „De öracieuse" voorkomende kledingstukken zijn voor slechts 20 Gents franco verkrijgbaar, zoomede uitgewerkte teekeningen voor do fraaie handwerken.
Anno 190:>
Te B r u 6 s e 1 ia boricht ontvangen, dat
de Belgische post te Loeloeaburg, in
den B o v e n-C o n g door inlanders is
aangevallenen geplunderd. Ge
lukkig konden de Europeanen ontkomen.
De „Rappel" weet te melden, dat de ge
wezen Prinses vanSaksen geprobeerd
heeft zich van het leven to berooven. Do on
gelukkige wordt nu zorgvuldig door twee
.verpleegsters bewaakt. Zij verkeert in een
'treurigen toestand, slaapt niet, wil niet
©ten en wordt vervolgd door waanvoorstel
lingen.
Eindelijk zijn dan de T s a a r, diens gema-
ilin, twee doohters en do Groothertog met
prinses Elisabeth uit Darmstadt naar
Rusland vertrokken. Een officieel afscheid
j had niet plaats. Ook graaf Lamsdorf f
verliet Zaterdagavond de stad.
Volgens de „Times" is van de ontmoetin
gen te Wiesbaden en te Darmstadt het go-
volg geweest, dat Rusland en Duitse h-
'land een overeenkomst hebben geslo-
iten betreffende Oost-Azië Als tegen
wicht voor de Engelsch-Japansche alliantie
zou deze entente bepalen, dat, mocht in een
Russisch-Japanschen oorlog Engeland Ja-
'jpan steunen, Duifcschland ten behoeve van
Rusland tusschenbeido zou komen. Onwaar-
'schijnlijk is zulk een overeenkomst niet, al
is er reden om te vragen hoe de „Times" een
(©n ander is te weten gokomen. Het is wel
.onbegrijpelijk, dat de Duitscho bladen lot
dusver zoo weinig belang schijnen to hechten
'aan deze ontmoetingen, alleen op grond van
het ongetwijfeld opmerkelijke, stilzwijgen
'Her officieolc en offioi -•uze Duit-sche pers.
De te Weenon verschijnende „Pol. Korr."
,verneeimt uit Parijs, dat graaf Lams-
jd o r f f bij zijn jongste bezoek te Parijs, een
'eigenhandig schrijven van Loubet aan
|dr-n Tsaar in ontvangst nam, waarin do
President o. m. de hoop uitspreekt, dat het
Hof van Arbitrage to 's-Gravonhago metter
tijd de rijpe vruchten zal afwerpen, die men
'er billijkerwijs van mag verwachten.
Een deputatie van kooplieden te Lon
den, Liverpool en Manchester is
■lord Lansdowne het groote belang van M a-
rokko voor den Engelsohen handel gaan
uiteenzetten. De Minister antwoordde met
een belangrijke re>de, ie eerlang zal worden
gepubliceerd.
Do „Standard" schrijft hierover, dat de
houding ven Engeland ton opzichte van Ma
rokko geheel vaststaat. Het schijnt dit land
geheel aan Franschen invloed te willen over
laten in ruil voor oonoessies in andere lan
den. Evenwel zullen daarom de belangen
van den Engclschen handel daar geenszins
worden opgeofferd.
Overigens is er, volgens hetzelfde blad, al
ler kans, dat do besprekingen tusschen En-
gelsche en Franschc bankiers om aan Ma
rokko 50,000.000 frs. te leenen, slagen zul
len.
De Koning van Griekenland heeft
president Loubot te Parijs een bezoek
gebracht., dat een uur geduurd heeft. De
(President beantwoorddo de visite.
Een aanmaning tot de Franscho
geestelijkheid, zich van bemoei
ing met de staatkunde te onthou
den, is zeker nogal merkwaardig. Toch
heeft de aartsbisschop van Rouaan een her-
erlijken brief van clicn aard gericht tot de
kostelijkheid en de geloovigen.
In de Franscho Kamer verklaarde
minister Trouillot, dat hij medeging met
<cle m o t i e-J aurès, luidende: „De Kamer,
vertrouwende, dat de Regeering do a r b. i-
.trage zal aanvaarden en in den voor de mij-
.ïien gobruikel ijken vorm een parlcments-
jcommissie van onderzoek zal benoemen in-
i zake den toestand van den arbeider en de
toxtiel-nijverhcid, gaat over tot de orde van
Hen dag."
Deze motie werd met 512 tegen slechts 2
etc m men aan gen om en.
De heer Jaurès heeft geïnterpelleerd over
He troebelon te Armentièros.
In de Hongaarsohe Kamer dien
de de minister van financiën een wetsont
werp in, waarbij de uitgaven bot het einde
van 1903 worden goedgekeurd.
Ungron heeft een interpellatie aangekon
digd omtrent de politiek, gevolgd ten op
zichte van de B a 1 k a n 81 a ten Perczel
ia gekozen tot voorzitter, Zahabfy tot vico-
voorzitter.
Het to Belgrado versohij non do libe
rale blad „Boogradfike Nowo6ti" is op last
der Servische regeering in beslag ge
nomen.
Dit is een merkwaardig feit, daar een
van de eerste bestuursdaden van Koning
Peter I de afschaffing van do draconische
en gehate Perswetten geweest is, waarvan
de toepassing onder het régime-Obreno-
viteoh tot een stolsel van misbruik was ont
aard. „Persvrijheid zal er voortaan zijn"
aldus Peter I. Maar de practijk
in Servië heeft geleerd, dat vrijheid dor
drukpers er zeer liaht ontaardt in ban
deloosheid. De „Beogradske Nowosti" heeft
onmiddellijk na de afkondiging der pers
vrijheid een felle en tot op zekere hoogte
sympathiek© perscampagne op touw gezet
tegen de leidore der samenzwering tegen
Alexander on Draga. In een dor jongste
nummers van het blad werd echter onder
den titel: „Dc afdanking van Koning Pe
ter", een zóó kras artikel gepubliceerd, dat
de gerechterlijke in-beslag-neming onvermij
delijk waa.
Te Belgado is men algemeen van gevoe
len, dat door de Regeering aan do Skoep-
schtina een nieuwe perswet zal worden voor
gelegd, welke de bestaande vrijheid van
drukpers weer aanmerkelijk zal inkorten.
Een oorrespondent van de „Daily Chro
nicle" weet te vertollen, dat koning Pe
ter van Servië een 1 e e n i n g van 1,000,000
frs. gesloten heeft bij do Weensche Lander
Bank, op zijn civiele lijst als onderpand.
De Engelsche ambassade heeft aan de
Porto medegedeeld, dat de Britsohe
regeoring onvoorwaardelijk onder
steunt he>t program van hervormingen en
de oontróle, die door Oostenrijk en Rusland
zijn voorgesteld, en dat zij niet zal dulden,
dat er in het program wijzigingen worden
gebracht, die de strekking er van zouden
verzwakken.
In haar antwoord op de Oostcnrijksch-
Russischo nota verwerpt do Porte het voor
stel om controle-ambtenaren en een inspec
teur-generaal vanwege do beide mogendhe
den aan te stellen.
Zij verklaart de oontróle der consuls vol
doende en verwerpt do nieuwe administra
tieve ondorverdeeling der districten.
Verder verklaart zij, dat de dienst der
gendarmerie georganiseerd Is door het aan
stellen van vreemde officieren, en verwerpt
zii nog eemigo andore punten van do rege
ling.
Aan do „Daily Telegraph" wordt uit
Shanghai geseind, dat do Ohinoesohe
rogooring alle onderkoningen en gou
verneurs aangeschreven heeft, geld te zen
den, wegens een verwacht afbreken van de
diplomatieke betrekkingen met Rusland.
M i 1111 o w e t.
Tn zijn Memorie van Antwoord op hot
voorloopig verslag betreffende het wetsont
werp tot aanvulling en wijziging van eenige
bepalingen dor Militiewet 1901, zegt de mi
nister van oorlog, dat zal worden overwogen
of zonder onbillijkheid tegenover hier te
lande verblijvende jongelieden, wier vader,
moeder of voogd in een vreemd land woont,
iets kan worden gedaan ter tegemoetko
ming, althans ter vermindering van de be
zwaren waarop in het voorloopig verslag
is gewezen met betrekking tot, wegens hun
verblijf in Nederland, militieplichtige, min
derjarige Nederlanders, wier ouders in do
koloniën metterwoon gevestigd zijn.
Maatregelen worden getroffen om jon
gelieden als hiervoren bedoeld, in de gele
genheid te stellen aan het voorbereidend mi
litair onderwijs deel te nemen.
De keuring van miliciens geschiedt met
de grootste nauwkeurigheid. Het streven
om alle werkelijk ongeschikt© miliciens zoo
spoodig mogelijk den militairen dienst te
doen verlaten, bestaat steeds bij allo offi
cieren van gezondheid.
Do voorgestelde regeling laat den dienst
voor eerste oefening geheel onveranderd;
zij strekt enkel om wijziging to brengen in
den dienst voor het blijvend gedeelte, door
bij de onbereden korpsen het ploogenstolsel
te doen vervallen. Een loyale uitvoering
der wet brengt met zich mede, thans niet te
tornen aan den eersten oefeningstijd en het
komt ook niet bij de Rog. op, die groote
strijdvraag weer to maken tot het onder
werp van gedachtenwiseeling bij de Kamer.
Er zal haar gestreefd worden om, niette
genstaande de oprichting van het 10de en
11de rog. infanterie, bij de onbereden korp
sen beneden de 6500 man te blijven.
Do voorgestelde nieuwe regeling van de
vergoedingen ton behoeve van minvermo
gende betrekkingen van kostwinners, beant
woordt geheel aan do reeds bestaande prac
tijk. Toekenning van hot maximum bedrag
zal tot de uitzonderingen behooren; veelal
zal met minder kunnen worden volstaan. De
wijze waarop het onderzoek naar de huis
houdelijke omstandigheden plaats heeft, be-
hoo i. aan het oordcel van hot gemeentebe
stuur to worden overgelaten. Vanwege dc
Departementen van Algemeen Bestuur is
geenerlei drang uitgeoefend, noch op het
gemeentebestuur van Amsterdam, noch op
dat van eenige andere gemeente, om tijdens
de herhalingsoefeningen het loon of een ge
deelte daarvan te blijven uitbetalen.
Leiden: Bij beschikkingen van den
minister van binnenlandsche zaken ia voor
het tydvak van 16 November tot en met 81
December, benoemd tot assistent voor de
natuurkunde aan de Ry ks-universitelt te Leiden,
de heer J. Clay; op zyn verzoek, eervol ont
slag verleend aan den heer A. Verwey, als
assistent in het ziekenhuis aan de Ryks-
univorsitolt to Leiden; voor het tydvak van
7 November tot en 81 December, in zyn
plaats benoemd den heer K. A. Rombach.
Amsterdam: Bevorderd zyn tot arte do
heeren S. Cappe!, gob. te Gorkuui, A. N.
Bukers, geb. to Leeuwarden, K. Ykema, geb.
te Scharnegoutum, en geslaagd voor het lste
gedeelte do hoeren dr. A. Rosenzwelg en J.
F M. Hammacher.
Utrecht. Bevorderd is tot doctor in de
rechtswetenschap op Stellingen de beer J. E.
0. Schook, gob. te Hilversum.
Bevorderd Is tot semi-arts de heer P. Wol-
tereon.
Groningen. Bevorderd zyn tot arts de
heer J. A* de Vries Reilingh, med. docts.,
geb. te Groningen, en de heer P. A. Voer
man, cand.-arts, geboren te Oudewater.
Do sterker wordende concur-
rentle noopt de kooplieden tot uitbreiding
van hun arbeidsveld en brengt velen er toe
om in overzeesche gewesten hun goluk te
beproeven. De oude Jau-Saliegeest begint van
lieverlee te verdwynen om plaats te maken
voor Jong Holland.
De vindiogrykheid om de waren aan den
man te brengen, doet echter niet alle kooplui
tot eeriyko praktyken zich bepalen, en men
ziet dlkwyis,dat logen en bedrog van enkelen
in de plaats komen van vernult en doorzicht
van anderen. Misleiding van den een heeft
daardoor wering yan oen ander tot gevolg.
Dit is op het politiebureel heden tot een
koopman met zeep gezegd, die zich den toe-
gaDg by de dames wist te verschaffen, door
voor te geven, dat hy 7 jaren was werkzaam
geweest by de Leidscho Dulnwatermaat-
schappy, doch, door ziekte ontslagen, nu met
den verkoop van stukjes zeep in zjjn onder
houd trachtte to voorzien.
De man was nooit bij die Maatschappij in
dienst geweest en kende don direotour,
wiens naam hij ook daarbij gebruikt had,
slechts uit het adresboek.
Daarnaar ondervraagd, gaf hij op, dat
de dienstboden op het zien van koopwaar
steeds „niet noodig" ant\. oorden en hij
daarom eon list gebruikt heeft om bij do
mevrouwen te worden geïntroduoeerd.
Als het op dio wijze maar niet gaat als
elders, waar „telophoonbediendon" (nim
mer aangesteld) de woning verlieten met
heel iets anders dan draad.
Wij kunnen het publiek mededeelen, dat
beambten der Duinwatermaatschappij zich
desverzoaht bohoorcn te legitimeoren door
<*en bewijs der directie, welk bewijs zij iu
dienst bij zich moeten hebben.
Door een politie-agent alhier
is aangehouden zekere O. K., die in het
Algemeen Politieblad gesignaleerd was
voor 5 dagen hcchtenisstraf, hem door de
Haagsche rechtbank opgelegd. De man is
naar het Huis van bewaring aldaar overge
bracht.
Donderdag zullen de officie
ren van hot 3do regiment huzaren de prij
zen verrijden, welke door het ministerie van
oorlog voor het regiment beschikbaar zijn
gesteld. Dit zal plaats hebben op het ter
rein, bekend onder den naam van Maal
drift, gelegen aan den straatweg Don Haag
Leiden.
Omtrent de staking der beta
lingon van de firma Hoytema en Co., te
Delft-, verneemt men nog, dat verschillen
de kleine zaken in moeilijkhedon zitten met
het uitbetalen van arbeidsloon, daar zij mee
do firma in rokening-oourant stonden.
Toen de firma Yan der Mandele en Oo.
failleerde, ging een groot gedeelte der
oliënbeele dezer firma over naar Hoytema
en Co., die als zeer soliodo stonden aange
schreven.
De firma heeft verklaard, dat geen sur-
sóanoc van betaling zal worden aange
vraagd; de betalingen zijn gestaakt in af
wachting van een vermoedelijk faillisse
ment.
Do Nuts-spaarbank, waarvan een der fir
manten commissaris is, dreigt geen gevaar,
daar de fondsen dezer Bank berusten bij de
Nederlandsohe Bank te Amster 'am.
Alleen de oouponbladen zijn bij Van Hoy
tema in Delft. Het eenige, wat gevaar loopt,
is een saldo rekening-courant. Doch zelfs
als dit verloren moet worden beschouwd,
zou hierdoor do soliditeit der Spaarbank
onaangetast blijven, daar dc reserve grooter
is, dan het bewuste saldo Toch werd Zater
dagavond veel terugbetaald.
Dat liet geval druk besproken wordt
begrijpelijk, als men zich bedenkt, dat dit
het dorde kassiers-faillissement in twee
jaar tijd is.
Nimmer had men dit van deze firma ver
wacht. Treurig is het ook voor een der be
dienden van dc firma, die drie dagen gele
den in het huwelijk trad.
Een Delftsch handelaar, die in het fail
lissement-Van der Mandoio schade had gele
den, nam zich voor zijn geld voortaan over
twee kassiers te verdoelen.
Hij deed dit en do firma's Stolk en Co
cn Gcbrs. van Hoytema kregen hom als
klant Eerst ging do firnm Stolk failliet en
nu laatstgenoemde, zoodat bedoel do hande
laar voor de dorde maal zijn geld ziet ver
dwijnen door onvoorzichtigheid of ongeluk
van ziin ka°»ier.
Men schrijft uit Delft aan dc „N. R. C.":
Bij voortgezette informatie is ons got c-
I ken, dat men in zekere kringen sedert eeni-
gen tijd niet onkundig s mot do zwakke
financieelc positie, waarin de firma Gebr.
van Hoytema verkeerde. Mot name liepen
in den laatsten tijd aan de firma gegeven
orders tot aankoop van effecten verre van
coulant af. Het is voorgekomen, dat een
particulier van naam vier weken na ont
vangst van het koopbrief je eerst in het be
zit gesteld werd van de aangekochte stuk
ken. Dit was voor den particulier voldoen
de teeken om de relation met de firma zoo
danig in te krimpen, dat voor hem risico
was buitengesloten. Ziedaar een van do
betrekkelijk vele gevallen, welke onB ter
oorc kwamen cn aan welker betrouwbaar
heid niet behoeft te worden getwijfeld.
Onder hen, die schade lijden, is o. m, een
nanmloozo vennootschap, welke voor eenige
dagen haar dividend over 1902 bij de firma
deponeerde en waarvan de coupons thans
tevergeefs op betaling wachten.
Het aantal slachtoffers is groot.
Bij verschillende goud- ou zil
versmeden te Amsterdam heeft zi"h in de
laatste dagen een al© heer gekleed jong-
mensch vervoegd, die gouden ringen vroeg
te zien. Was hij nu aan liet bezichtigen van
dio voorwerpen, dan liet hij or een op den
grond vallen en wanneer de winkelier zich
bukte oim het voorwerp op te rapen, maakte
hij van het oogenblik gebruik om een der
ringen te verdonkeremanen. Op deze wij zo
zijn verscheidene juweliers opgelicht Za
terdagavond is hot dor politie mogen geluk
ken, den vormoodelijken dader aan te hou
den; het bleek te zijn H. A. do L., wonende
in de Govert-Flinokstraat. Hij is ter be
schikking van den officier van justitie ge
steld. (N. v. N.)
Middeleeuwse he toestanden.
Men schrjjft uit Nykerk aan het „Hbl.":
De vorige week Is de zoon van N. de Gooyer,
uit Nykerkerveen, onder de gemeente Nykerk,
nadat hy aan de halte Slichtenhorst was uit
gestapt, onverhoeds op het lyf gevallen. Met
een mes werd hy aan het hoofd ernstig ge
wond on zoker zou het hierby niot gebleven
zUn, was op het hulpgeroep niet do vader van
den aangevallens, die oveneens aan de halte
was uitgestapt, toegesneld tot ontzet.
De dader ls herkend en zal met den rechter
kennis maken. De nachtolyko aanrander Is
beschuldigde in oen zaakje. waarbU de zoon van
N d. G. als getuige charge zou optreden.
Nu is echter liet toppunt van ruw geweld
bereikt ln een daad, die het geheele Nyker
kerveen en de Nykerksche politie in beroering
brengt.
Terwyi allee zich by do familie Do Gooyor
ter ruste had begeven, werd er op de ramen
geklopt. Toen de vrouw dos huizes op dat
geklop wilde opstaan, vielen tegeiykortyd na
elkander van zeer naby twee schoten, waar
door niet óóne ruit in den voorgevel heel
bleef. De dader, die wel gezien, maar niet
herkend is, pakte zich yiings wog In de
kamer vond men een zestigtal grove hagol-
korrols. Golukkig werd niemand gekwetst,
maar het spreekt, dat het gezin den nacht
in de grootste onrust doorbracht.
Het is zeer waarschyniyk, dat belde wanda
den met olkander In verbinding staan.
In Nykerkerveen toch doet men veel aan
stroopery en voor diefstal van kippen, enz.
schrikt men niet teiug. Tot heden viel hot
voor do politie hoogst moeiiyk de daders to
snappen. Vermoedolyke daders worden her
haaldelijk voor den rechter gebracht, maar
moeten vrygela'en worden uit gebrok aan
benys. Velen durven goon aangilte van dief
stal te doen, nog minder tc getuigen, uit
vrees voor een wraakoefening. De zoon van
De G. en zyn familie rnöt hom zyn hiervan
waarschyniyk ook het slachtoffer.
Men meldt aan do ,N. li, C.": Men
zal zich herinnoren, dat 4 jaar geleden, tydene
do werkstaking by den heer Van dor Eist,
bleeker te Wierdon, aldaar een coöperatieve
wa8schery werd opgericht. Deze coöperatie
kon door verschillende oorzaken, voornameiyk
door gebrek aan werk en door gemis aan
samenwerking der aan die wasachoiU ver
bonden werklieden, niet tot bloei komen.
Eenigo jaren werd do zaak geöxploiteerd met
eon vorlios van ongeveer f 80 por week.
Daarom werd de wasscherU d®n laten Januari
11. verhuurd aan J. Broen, doch ook deze kon
do zaak ntet tot bloei brongen, en nu is op
eon vergadering van aandeelhouders, gehouden
te Hengeloo, besloten de coöperatio te ont
binden.
Op de sigarenfabriek van don
heer Smit to Zwolio, hoeft Zaterdagmiddag
do ongeveer löjarigo sigarenmakersgezel
Wevers zUn kameraad Jansen met eon mst
een rugwond toegebracht, zoodanig, dat de
getroffone per brancard naar het Ziekenhuis
vervoerd moest wordon. Reeds Zalerdag vóói
het aangaan der fabriek, haddon zo samen
twist gehad, doch terwyi Jansen In de fabriek
rustig zat to workon, kwam W. onverhoeds
met een mes te voorscbyn en stak zyn logon-
stander, zoodat het mos in de kleeron zitten
bleef.
Do jongoling te Hulst, dio een
maand geledon door een mosstoek ln de
longen werd gotroffen, ls boven verwachting
ln zoover hersteld, dat hy weer loopon on
spreken kan. Hy schynt van vervolging der
dadors niet to willen weten. MiddCrt.)
Mej. SCHOUTEN, Bocht van
Guinea 24, biedt zich beleefd aan
3>iners aan buis to komen
koken. 9215 6
6018 18
NATIONAAL ti UAM).
Gevestigd te Amsterdam.
De Vennootschap leent geld ouder sehecpsverband in combi
natie met ievensverzckeriug on geeft tot nadere aankondiging 4 pCt.
pandbrieven uit in stukken van /ÏOOO.-, /500.— en 100.
tegen den koers van den dag, thans ÏOO pCt. 6763 18
De Pandbrieven, zoomede inlichtingen en prospectussen, zyn vor-
krygbaar by do JLeidscbe Bankverceniging H. F. C. GERLINGN,
te Leiden. DE DIRECTIE.
LANGEBRÜG 54,
kookten verkoopt Effecten;
verzilvert Coupons;
sluit Pi-olongatiën.
GRACIEUSE
is liet beste en meest practisclic ilaincs-Modc-Tijdsclirift.
Prijs per 3 maanden (6 nummers) l.37V3.
Bij alle Boekhandelaren zijn proefnummers verkrijgbaar.
De Uitgever: A. W. SIJTIIOl'F, te Leiden.
No. 4 (vierde nummer van het nieuwe kwartaal) is verschenen. Het is 14 pagina's groot en bevat een bijzonder groote collectie albeeldingren van fraaie
INajaarskostumes met een groot Supplement vol knippatronen.
De Gracieuse geeft geregeld fraaie afbeeldingen van smaakvolle reiormkostumes voor DAMES en KINDEREN.
•P0'1. °P 'le' gebied van onderkleeding en handwerken is er geen tijdschrift, dat zulk een rijken inhoud heeft. De Gracieuse is tegenwoordig het eenige
dii-'iS L groot formaat dat 2-maal per maand verschijnt. Geen ander modejournaal geeft zulk een overvloed van patronen en allerlei practische hulpmiddelen, z.ilk een dui-
del.iken en voor ieder bevattelyken tekst en heeft zulk een uitgebreiden kring van geabonneerden. rc-n-Èrirt ir&rn
glET IGg^l hebben het recht, zoolang de voorraad strekt, voor eo Ots. te bestellen het dit voorjaar verschenen rijk g-illustreerdi Ie(dIr*MVU
bevattende 80 modellen voor Reformdraoht, zoowel Boven- als Onderkleeding, voor verschillende leeityden, waarvan de gewone prjjs 1.50 bedraagt.