Koopt Scliweizer Zijde!
Uit de „Staatscourant."
Sühweizer Go., Luzern (Zwitserland)
,..78
Goede en slechte vormen der Democratie.
Gisteravond trad vanwege de afdeel ing
Leiden der Vcreeniging voor Vrouwenkies
recht voor een groot publiek, bestaande uit
dames en enkelo heeren, dr. D. van Embdcn,
uit 's-Gravenhage, op met het onderwerp
„Goede en slechte vormen van Democratie."
Mei. F. J. Eldcring, die den spreker bij
het publick inleidde, deelde mede, dal dit
do eerste van een viertal lozingen wae,
waarin dr. Van Embdon achbercenvolgens
zou optreden. Het verheugde haar, dat nog
zoovelen waren opgekomen, waar do huis
houdelijke vergaderin^a dikwijls zoo slecht
bezocht zijn.
Daarop nam de spreker hot woord, die
verklaarde zijn onderwerp to zullen behan
delen van academisch standpunt, zonder
ocKier daarbij het verband met het maat
schappelijk leven en de ethiek uit hot oog
to verliezen.
Onder democratie wonschto spr. to ver
staan regcering van en door hot voIk (phi-
loderaic), die hij niet wel mogelijk achtte
zonder volksrogecring
Wanneer hot volk, tot zelfrogeering ge
roepen, daartoe niet hoog genoeg staat,
niet bekwaam is goede lieden te kiezen,
openbaron zich de slechte vormen van demo
cratie, zooals o.a in Athene in de 5de eeuw
Yoor Christus, tijdens liet kortstondig Rijk
dor Wcderdoopers to Munster in 1534 en
als een bescheiden voorbeeld uit den laat-
6tcn tijd, bij de eerste spoorwegstaking in
dit voorjaar, toen or 7.ich veschijnsolen van
m achtsui toefen ing openbaarden, waaruit
ileek, dat niot volgens vaste beginselen
werd gehandeld. (Het voornemen om der
beweging vijandige bladen niet mot post
treinen to vorvooren, wat een aanranding
van do vrijheid van druipers bcteckende).
Spr. wilde niet geacht worden daarmede
do staking op zichzelf to voroordeelen.
Een uiting van goede democratie werd
genoemd de benoembaarheid van alle bur
gers tot openbare betrekkingen, behoudens
ciscben van bekwaamheid. De leus van goe
de demeoratie moot niet zijn een leger zon
der generaals, maar con leger, waarin ie
der gewoon soldaat aem maarschalkstaf in
den ransel heeft.
Instellingen, minder gunstig dan democra
tische uitingen, noemde spr. hot jurysbcleal
in rechtszaken en het referendum.
Betreffende een tweetal punlen vorkccrt
men in moeilijkheid: algemeenc persoonlij
ke dienstplicht en algomccn kiesrecht.
Mon mag niet scheppen ongelijkheid,
maar van den anderen kant schuilt er ook
gevaar in allen gelijk to schatten, omdat de
een voor den Staat en de Maatschappij
veel meer waarde heeft dan de ander. De
hoogstaand on, de meest bekwamen, de éli
te der natie bij een eventueclen oorlog to
doen sneuvelen, zou een onthoofding van
het volk beteokenen.
Iets dergelijks geldt ook van algemeen
k i es recht.
Do tegenwoordige beperking door den
census ia af te keuren; de vraag is ©chtcr
of bey?r...ng tot do wezenlijk bokwaamstcn
niot wenschelijk zoude zijn.
Wil men daartoe komen, dan moot dit
volgens spr. geschieden langs den weg van
algemcon kiesrecht.
Als goede vormen van democratie werden
nog genoemd een vermindering der vermo
gensongelijkheid en een aanzienlijke beper
king van het erfrecht.
Goede democratie achtte spr. vorccnig-
baar mot goede aristocratie, omdat dc éli
te der natie ca* de leiding heeft.
Door mevrouw Lorentz-Kaiser, mej. Van
Eek en mej. Eldcring werden enkele opmer
kingen gemaakt, wolko door den spreker
werden beantwoord.
In de volgende bijeenkomst op 21 dezer in
het Nutsgebouw zal spr. het onderwerp:
Staabs-exploitatie onzer Spoorwegen" be
handelen.
teling voor drankbestrijding.
Tegen acht uren was de zaal-Noordeinde
gisteravond reeds goed gevuld. Voordat de
vergadering geopend werd, werd bet pu
blick op schoon orgelspel met niet minder
echo one vioolbegoleiding vorgast.
Even acht uren opende dc voorzitter, ds.
Rudolph, de vergadering, heette do talrijke
aanwezigen, den geachtcn spreker en de af
gevaardigden der andore verccniging: n te
dezer stede, hartelijk wolkom.
Leiden, zei spreker, staat thans in Zuid-
Holland onder de drinkende gemeenten bo
venaan. Te Leiden wordt jaarlijks ruim
13 liter gedistilleerd per hoofd gedronken,
togen bijv. ruim 2 liter in Leiderdorp.
Moge de arbeid dor ondcrscheidcno ver-
eenigingen voor drankbestrijding er too
medewerken, dat Ledden onder de drinken
de gemeenten eerlang do laagste plaats, in
dit geval do cc rep'laats, inneme.
Daarna gaf lvj het woord aan den Sprc-
kor van dezen avond, dl'. M. A. Brants.
Spreker flankeerde eerst zijn katheder,
links met opgezette vogels, rechts met- hot
geraamte van een maeacus.
Op ec-nvoudigc, maar boeiende wijzo leid
de sproker vervolgens zijn aandachtig luis
terend gehoor in den vogelenwereld in. Hij
verklaarde eerst het v»*eg- vermogen der vo
gels, wees daarna vooral op hun trek zin,
schotste do zwaluw in haar hooge, snelle
vlucht. Ilij vergeleek vervolgens huismusch,
kemphaan, kraai en lijstn- met do zwaluw
en richtte zich telkens mot conscientdovra-
gen tot zijn gehoor. Met vragen als dezo:
Zijn er ook menschen, dio de hujsmusschen
gelijken, platvloers in hun opvatting en al
hun leven? Zijn er ook menschen, die den
kemphaan gelijken, en elkanders leven al
vechtend verdorven? Zijn er ook kraaien on
der hen, dio hun loven met dood aas vergif
tigen Zijn or ook lijsters onder de men
schen, die zich door dc lijsterbessen laten
bedriegen en vangen?
„Aanziet do vogeten des hemels," was des
sprekers tekst. Zij uw loven als dit der zwa
luw, die zich hoog in de lucht verheft, en
snel naar 't warme Zuiden vliegt, was zijn
leering. Onthoudt u van allo bedwelming,
was zijn krachtige toepassing.
Inderdaad een eenvoudige maar pakken
de causerie, die deze hoofdgedachten onge
twijfeld met onuitwischbaar schrift in de
hoofden en harten der hoorders grifte.
De spreker heeft zijn doel bereikt.
Het spreken werd afgewisseld roet den
zang van het Rotterdarasch kwartet „Zang-
lust.
Dit kwartet heeft zijn naam gisteravond
hier voor goed gevestigd.
Hoe schoon klonken „Vertrouwen" en
„Grüsse an die Heimath.".
Vooral door het laatste, waarin de vox
humane zoo roerend klonk, werden de aan
wezigen diep getroffen.
De toon, daarin aangeslagen, werd ten
slotte door den Voorzitter opgevangen. Hij
w#ees op de overeenstemming tusscben het
woord van den spreker en dit lied, dankte
spreker en zangers, en wekte ten slotte al
len op om lid te worden van een vcreeni
ging voor drankbestrijding.
Ton slotte werd de opgewekte vergadering
met dankzegging door da Do Hoest geslo
ten.
Bij Kon. besluit ia aan V7. Boerlage
op zijn daartoe gedaan verzoek, met ingang
van 6 December e.k., eervol ontslag ver
leend ala notaris to Vel san.
Benoemd tot raadsheer in het gerechts
hof te Amsterdam, mr. T. Honny, thans
reohtor in do an-onddssements-rechtbank al
daar.
Pensioenen verleend aan: F. L. Tothof,
hoofdcommies ter provinoiaJe griffie van
Zuid-Holland, 1592; H. Bonger, ver
pleger in 'b rijks krankzinnigengesticht te
Medembldk, 144; G. P. L. of L. G. P.
Max, hoofdcommies tor provinciale grif
fie van Noord-Brabant, 1634; dr. F. J. L.
Kramer, hoogleomar aan de Rijksuni
versiteit te Utrecht, /2164; dr. B. Mei
link, directeur van en leeraar aan de bur
geravondschool te Kampen, 380; G. M.
Krugors, hoofdcommies ter provinciale
griffie van Noord-Brabant, 1580; dr. J.
H. Kom, hoogleoroar aan de Rijksuniver
siteit te Leiden, 3000; E. Zuidoma,
leoraar aan do Rijks hoogoro burgerschool
te Zwolle, 1266, met instandhouding van
hot hem vroeger toegokend jaarlijksch pen
sioen van f 110.
Tweede Kamer.
Een wetsontwerp is ingediend, waarbij de
bekrachtiging wordt voorgesteld van het
heffen van rockten op het bevaren van do
Gouwe, waarvan de opbrengst moot strek
ken ter tegemoetkoming in dc kosten van
overneming in beheer en onderhoud en van
verbetering van dat Vaarwater met dc daar-
too bohoorende werken.
Voorts wordt dc bekrachtiging voorgedra
gen van hot heffen van rechten voor het
gebruik van hot scheepvaartkanaal tusschem
Rijn en Schie, waarvan dc opbrengst moot
strekken ter tegemoetkoming iu dc kosten
van verbetering en onderhoud van dat ka
naal met de daartoe bekoorende werken.
Gezinsverpleging van krankzinnigen.
Een wijziging wordt voorgesteld van do
wet van den 27sten April 1884 tot rogeling
van het staatstoezicht op krankzinnigen,
ton doel hebbende aan do gezinsverpleging
van krankzinnigen onder gesticktsvcrband
den haar nog ontbrekondon wctbolijken
grondslag to geven.
Van artikol 7 der genoemde wet wordt
voorgesteld hot tweede lid te doen verval
len en dit door dc volgendo alinea's te ver
vangen:
„Mot uitzondering lo. van woningen,
waarin drie krankzinnigen verpleegd worden
overeenkomstig artikel 35a dezer wet, en
2o. van door Ons aan te wijzen inrichtingen
en woningen, staande onder openbaar be
stuur of bestuur van een instelling van wel
dadigheid in den zin van do wet van 28 Ju
ni 1854 (Staatsblad no. 100), worden als ge
stichten beschouwd allo woningen, waarin
iemand meer dan twee krankzinnigen, die
niet tot zijn gezin behooron, verpleegt.
„Bij do aanwijzing, bedoeld onaer 2o.
van het vorig lid, worden voorwaarden
gestold, waaraan moot worden voldaan.
„De aanwijzing wordt door Ons ingetrok-
kon, wanneer de voorwaarden niet worden
nageleefd
Voorts wordt voorgesteld onder het hoofd
„Gezinsverpleging van krankzinnigen" in
genoemde wet een artikel 35a in te voegen,
luidende:
„Een woning, waarin krachtens overeen
komst met liet bestuur van een krankzinni
gengesticht ten hoogste drie krankzinnigen,
die gedurende ten minste 30 achtereenvol
gende dagen in dat gesticht zijn opgonomen
gowcest, onder toezicht van dat bestuur
worden verpleegd met inachtneming van do
bepalingen bij algemeenen maatregel van
bestuur vast to stellen, wordt ten opzichte I
van die krankzinnigen voor dc toepassing
van de artikelen 12 tot cn mot 25 on 27 tot
en met 42 dezer wet, beschouwd als deel van
dat krankzinnigengesticht."
In de Memorie van Toelichting betoogen
do ministers van Binnenlandsckc Zaken en
van Justitie, dat wotfcelijko regeling der ge
zinsverpleging van Krankzinnigen noodza
kelijk is, nu liet bleek, dat bij de rechterlijke
macht bezwaar is gerezen tegen het verlec-
nen van do noodige machtiging, wanneer
con patiënt niet meer in een gesticht, maar
in een onder toezioht van het gcstichtsbe-
stuur staande woning wordt verpleegd.
Ook wordt gezegd, dat mon tegenwoordig
van het nut van gecinsverpleging in do
kringen der deskundigen zoo algemeen over
tuigd is, dat de Regcering zich ontslagen
acht van do taak, het nut nader aan te too-
non. Dit nut is trouwens ook reeds gebleken
bij do proefnemingen in de rijkskrankzinni-
gcngeetichtcn to Modemblik en to Grave.
De voorgestelde wijziging wordt voorts
verdedigd met een mededeel ing omtrent de
psyohiafcrische kliniek in het academisch
ziekenhuis fco Groningen. In deze kliniek
mogen thans, als deel van een ziekenhuis,
niet meer dan twee krankzinnigen worden
opgonomen, terwijl $r geen zenuwlijders mo
gen worden geplaatst, wanneer men de kli
niek als een krankzinnigengesticht be
schouwt»
Zonder wijziging van het 2do lid van arti
kel 7 kan de psychiatrische afdeeling van
het niouwo ziekenhuis te Groningen niet
het beoogde nut afwerpen voor de verple
ging van krankzinnigen en zenuwlijders en
kan het onderwijs in psychiatrie en neuro
logie niet tot zijn recht komen.
Do Regeering zegt ten slotte, dat zij niet
wenscht geacht te worden met de aanbieding
van dit ontwerp te kennen te geven, dat
ook niet andere wijzigingen van genoemde
wet noodig of wenschelijk zijn. Zij wonscht
evenwel het rapport van de Staatscommis
sie ingesteld bij Koninklijk Besluit van 31
Juli 1902, af te wachten, alvorens verdere
wijzigingen te overwegen.
RECLAMES,
h 40 Cents per rogel.
Gegarandeerd solide. Men verlango stalen
onser nouveautés In zwart, wit, of gekleurd
van 60 cent tot 9 gulden por Meter. Speciali
teit: Zydestoffen voor Gezelschaps-, Bruida-,
Bal- en "Wandeltoiletten, onv. Blouses, Voering
enz.. Wy verkoopon In Holland direct aan paitl-
culleren, en zenden de uitgekozen zydestoffon
franco rechten on port aan huis. 6418 16
Zijdestcfffen-Export.
73ste STAATSLOTERIJ.
Trekking tiw Woensdag 7 October.
NIETEN.
48
2666
4820
6709
9291
11905
14444
16720
18731
18801
73
82
4908
43
9309
43
53
64
81
97
19
87
27
12014
80
61
2
89
2601
21
6889
41
67
14543
64
74
101
6
25
92
87
71
67
16841
18918
28
34
44
6948
9443
12119
14605
69
68
60
38
67
66
68
72
6
16925
90
74
47
6015
66
93
87
27
19001
79
60
6148
93
9517
12292
44
71
65
244
81
62
7035
31
12318
87
17016
76
71
98
64
37
63
28
14701
30
19126
379
2701
66
62
73
12406
28
34
34
60
469
9
6201
69
9669
35
46
17104
76
27
30
7132
0722
76
63
24
61
623
32
36
7208
38
92
64
71
86
97
38
2910
60
60
7348
63
12600
71
19211
43
29
74
64
26
85
17264
42
63
81
88
62
9823
48
94
81
50
96
3023
87
7400
78
62
99
17310
19321
628
38
97
2
9909
63
14801
24
26
79
42
6348
7604
13
91
86
26
65
708
67
6403
7
49
12704
14930
g
19432
32
3105
44
41
60
28
63
47
65
34
76
66
84
71
69
38
66
816
35
78
90
1C006
12802
77
17407
62
93
40
6650
7611
16
24
16086
39
70
964
60
68
49
10127
61
16128
78
84
92
65
79
66
10203
12939
49
17623
19515
1004
66
85
76
65
63
39
34
24
60
1110
3207
6623
7732
88
13017
78
60
18
20
39
38
10306
22
94
17601
66
67
74
62
68
7801
8
64
16271
14
83
9-2
3305
69
20
92
33
87
1203
9
81
10
68
13111
94
34
19733
18
24
6730
46
70
27
18416
38
65
39
28
68
65
10400
66
63
67
70
19828
61
38
70
7953
49
62
68
17719
78
45
83
64
66
13206
68
30
19913
82
46
62
64
94
88
12
16625
40
79
99
1308
91
8037
10681
17
16607
48
24
3401
6807
82
10720
60
21
87
20004
63
27
39
8114
66
62
23
17656
7
1403
69
42
81
10605
.,89
61
67
32
39
63
68
8218
37
13417
16717
86
35
65
96
79
27
75
19
13
17924
66
64
98
6922
80
87
21
64
42
62
71
3512
30
8329
10910
13567
81
66
20160
1630
07
33
67
69
64
82
18042
71
84
3607
34
62
94
68
16855
67
87
1617
9
35
76
110-22
,80
56
18114
20281
19
78
54
91
45
13606
97
17
80
23
3764
71
8413
11108
19
15916
63
20315
29
89
6028
72
11209
48
61
66
60
1711
3861
61
8624
33
13716
85
66
70
20
84
70
8608
71
26
16022
86
20441
68
4061
89
12
11318
39
63
92
67
84
18
6104
21
25
86
70
94
71
1807
4106
91
29
32
13886
99
18269
71
99
19
6216
30
6!
99
13906
16171
18309
76
1911
46
64
45
67
74
13
20514
14
69
83
70
77
25
16261
61
80
22
4339
6329
97
11463
28
16377
86
83
33
71
32
0700
11530
38
86
98
85
78
34
36
63
.J7
95
18427
20607
88
92
39
74
79
14009
16416
42
64
66
2007
4417
6408
8937
11603
10
30
68
60
61
9
47
23
24
68
84
70
66
94
63
48
33
26
67
88
87
2160
97
72
66
60
42
72
96
94
2208
4527
86
89
96
14148
77
18667
20707
20
4603
92
98
11740
56
16511
73
16
66
13
6649
9001
85
16215
19
18626
30
2418
36
60
6
11825
45
28
44
36
61
65
6606
9
27
65
69
63
39
2608
17
61
41
67
84
83
20812
16
98
28
9113
64
83
16609
87
20923
21
4737
74
20
65
14306
26
96
71
31
43
91
24
65
91
60
18700
87
60
49
98
97
71
14416
90
14
91
63
4811
6701
9283
5de Klasst
10de Ly«t: 20349 m. t. 20340.
do nlouwe Servlscho mlnlster-presidont.
Hy stond reeds viermalen aan het hoofd
van de regeoring. Als ovorste trad hy uit
don militairen dienst om zich te wyden aan
de diplomatie. Tusscben zijn vorschlllondo
ministerjaren was hy gezant te Sofia on Athene,
tweemalen to Petersburg en het laatst na
hot huweiyk van koning Alexander, te Kon-
stantinopel. Hy heeft zeer geprononceordo Rus
sische neigingen.
Weorborichl tuu 8 October.
(Tolopfkfcn r*n h«t Kon. N» 1. Uet IndlUat,-
Verwachting. Zwakke tot matigen
wind. Betrokken lucht. Regonachtig weer.
Weinig verandering in temporatuur.
Ingezonden.
Strykorkesl.
Roods geruimen tijd doet zich hier in Lei
den de behoefte gevoelen aan een strijkor
kest. Wei bestaat er naast het strijkorkest
van het L. S.-G.,een dito van de Maatschap
pij v. Tocmk., doch een geheel zelfstandig
strijkorkest ontbrak bier nog, totdat dezer
dagen enkele personen hiet initiatief geno
men hebben, een strijkorkest op te richten,
waartoe dan ook is besloten. De vcreeniging
is reeds opgericht en heeft reeds een be
kwaam Directeur aangezocht, die zich vol
gaarne bereid verklaarde, de leiding van
bet orkest op zich te nemen.
In Leiden immers wordt veel aan viool
muziek, en wat daarmede direct in verband
staat, gedaan. Alleen daarom wan het reeds
noodzakelijk, dat er een gehoed zelfstandig
en van andere vereenigingen onafhanke
lijk strijkorkest werd opgericht Nu zulks
is geschied, mag er niet aan getwijfeld wor
den, of vele netto burgerjonge-lui, zoowel
dames als heeren, zullen zich bij dit orkest
aansluiten. Wij venvijzen daarom naar een
elders in dit blad voorkomende advertentie,
waarin verzocht wordt, dat zij, die lid wen-
schen te wordon, zich slechts schriftelijk
willen aanmelden bij den heer A. J. H.
Pranger, Galgewater, alhier.
P. S. Verschillende bekwame musici heb
ben reeds hun medewerking toegezegd.
Hooggeachte Redactie\
In het ingezonden stuk van gisteravond
sloop een fout in, die noodzakeiyk moet her
steld.
Ik liet Hoine zingen:
Sio predigen öffentlich Wein
Und trinken heimlich Wasser.
Dit moet zyn:
Sie trinkon heimlich Wein
Und predigen öffentlich Wasser.
U wederom voor de opname dankend,
Uw. dw.
R. J. W. Rudolph.
Mijnheer de RedacteurI
Vergun my een klein plaatsje in Uw veel-
gelozen blad. By voorbaat myn dank.
Reeds veel ls gedaan tor bevordering der
volksgezondheid. In wat maar eenigszin6
schadeiyk genoemd kan worden, wordt op
laet eener Gezondheidscommissie verbetering
gebracht; doch niet alles weet zoo een Com
missie, anders zou zy naar myn bescheiden
meening mU ook al eens met een bezoek
voreerd hebbon, ten einde den ellcndlgon too
stand van de perceelen 33 en 35 Hoeronstraat
eens In oogonschouw te komen nemen. Ala
men bedenkt, dat achter dio perceelen een
greppol of geul ligt, onafgcsluten, waardoor
alle onreine on luchtgovende stoffen mooten
pa8seoien, dan is het te begiypen, dat de
bewoners van den omtrek die verdoiflyke
lucht in hun huizen krygen, gepaard gaando
met tal \a:i insecten, die eerst op do riekende
greppel alkomen, om later de huizen binnen
te gaan. Eu alsof dit alles nog niet genoog
is, komt oon zekere hoer B. ons nog verrassen
door oen mesthoop achter onzo hulzen to
leggen, wat er ook too bydraagt om het
onuitstaanbaar to maken van de lucht. Nu
vraag lk in gemoedoIs hot in 't bslang dor
gezondheid, dio nog laDger to laten zoo zy is?
Goachte bevoogden, onderzoekt den toestand,
en indien Go de macht hebt, maakt er oen
einde aan, dan zoudt Go een daad doen
werkeiyk in het belang van hot menschdom,
oon daad, waarvoor Go hulde zoudt verdionen.
Leiden, N. A. van Wijk,
9 Octobor 1903. Heorenstraat 35.
CORRESPONDENTIE. - S. P.I Mocht U
meonen, dat U in Uwe rechten of belangen
door Uw vroegeren patroon Is geschaad, dan
zouden wy U raden daaromtrent advies te
vragen aan het bureau van adviezen, dat
Woensdagavond van 10 uron in het
Volkshuls zitting houdt, of by don goesteiykeu
adviseur van den Ned. R. K. Volksbond af-
deoling Lelden.
- C. B., te a. I Vrydag avond plaats gehad,
nu Donderdag, dus te oud.
Buitenlandseh Overzicht.
Volgens den Drcsdenschen correspondent
van de „Petit lileu", 7.ou de verzoe
ning tusschcn den Kroonprins
van Saksen en zijn gescheiden vrouw
een heel eind gevorderd zijn, sedert do
Prinses op verlangen van haar familie en
van het Saksische hof er in heeft toege
stemd stil te gaan wonen op een kasteel bij
Lyon en allo betrekkingen met GiroD heeft
afgebroken. Do Koning van Saksen, de
voornaamste hinderpaal voor een verzoe
ning, zou ook niet meer zoo onverbiddelijk
zijn Reeds is in beginsel besloten, dat de
moeder haar kinderen terug mag zienmen
tracht alleen nog een modus vivendi to
vindon, die aan den eenen kaut dc moeder
tevreden zal stelllen cn aan den andoren
kant rekening zal houden met den toestand,
waarin de Kroonprins en dc Prinses ten ge
volge van de echtscheiding verkeeren.
In het tweede kiesdistrict van B e r 1 ij n
is een grootc socialistische kiezersvergade
ring gehouden, waarin de allerdruksto
doordrijvers tegen den wil van Bebel heb
ben besloten, dat aan liet bestuur der par
tij moest worden opgedragen, nog vóór
dc verkiezingen voor den Pruisisch ?n Land
dag een definitief „Kettergericht" te hou
den over Heine, Braun, Goehre en Bern-
hard en te beslissen of dezen nog waardig
zijn tot de partij te behooren. Bebel wensch-
tc deze afstraffing uit tactische overwegin
gen uit te stellen tot na de verkiezingen in
Pruisen, om geen verkiezingsstrijd te begin
nen met ccn partij, die krakeelt in eigen
kring. Doch een geweldige meerderheid was
tegen zijn meen ing. Intusschen werdeu de
Silc-zische kiezers van Braun boos, dat de
Berlijnscho partijgenooten zich het recht
aanmatigden over Braun's geschiktheid tot
een mandaat to b?s!isscn, wat immers de
zaak der Sileziërs was.
Omtrent het aftreden van den h e
tog van Devonshire als minis
ter in Engeland blijkt nader, dat dfli
hertog vooral aanstoot nam aan de verkla
ring van Balfour te Sheffield, dat heè
diens plan is de fiscale traditie, welke ge
durende twee geslachten gegolden had, in,
den grond j wijzigen. Voor dien grooteü
stap schrikte de hertog.
Den Balfourieten ergert dit aftreden
zeerzij verliezen een soort van schutspa-*
troon, onder wiens aanvoering een min of
meer verwaterd vrijhandel stelsel kon voor
gestaan worden. Nu moet echter gekozen
worden tusschcn vrijhandel en protectie.
Balfour is dan ook boos op den weggeloo-
pen hertog.
De correspondent der „Daily Telegraph"
in Soraaliland seint, dat het plan
oorspronkelijk bestond den 4den dezer op
te rukken tegen den Mullah. Van dit voor*
nemen kwam men echter terug. Nu wordt
de 19de als de vermoedelijke dag genoemd,-
maar het zou nog wel later kunnen worden..
Wanneer de expeditie niet spoedig tot
een einde wordt gebracht, zoo vervolgt do
correspondent, zal de voorraad kameclen
niet toereikend zijn; en er worden geen
stappen genomen om dien voorraad aan to
vullen, klaagt hij.
De benoeming van Brodr i ck tot mi-<
nister voor I n d i lokt daar weer een al
gemeen koor van protesten uit.
Het Russische, gezantschap zou aan de
Italiaansche regeering hebben doen weten,
dat dc Tsaar in den morgen van den
26stcn October te Rome komt cn twee da
gen later zal vertrekken.
Later komt echter de offieieele tijding,
dat de dag van aankomst nog niet is be^
paald. De Tsaar komt echter tusscben den
24sten en den 30sten Bij het bezoek aan den
Paus zaJ de Russische gezant vertolken,
daar Z H. maar weinig Fransch en do
Tsaar geen Italiaansch verstaat.
Vijandige betoogingen zal de socialistic
scbo partij niet houden; alleen zal zij een
protest openbaren.
Zooals te denken was, begint Rusland
heden niet met de opruiming van
Mandsjoerije. De Japamsohc gezant to
Londen vond dit heel begrijpelijk. Men
houdt niet jarenlang een heel stuk wereld
deel bezet, om het daarna te ontruim n,
vooral niet, wanneer men door het aanleg
gen van spoorwegen en havens het nut en
dc belangrijkheid van dat gewest voor het
moederland uit handcis- en politiek oog
punt aanmerkelijk heeft doen toennemen.
8 Octobor was do dag, waarop de ontrui
ming van Mandsjocrije zou beginnen. Dat
was vastgesteld ,en Rusland had verklaard
zich daaraan te zullen houden, natuurlijk
onder zekere voorwaarden, die China moest
nakomen. Dio voorwaarden zijn nu de oor-*
zaken, v.at do Russen in Mandsjoerije blij
ven Er is verschil van mecning tusschcn;
Rusland en China ontstaan over bet ver
vullen v n die voorwaarden, waarbij China
zekere concessies aan de Russen moet toe
kennen. Niet, dat dit verschil van meening
een breuk tusschcn deze beide groote rijken
ten gevolge zou hebben; integendeel, het ge
schil scbijnt te bestaan tot betrekkelijk we
derzij dsch genoegenRusland is er niet
boes om, dat het een voorwcndsol heeft
dat het zelf met veel diplomatiek beleid
heeft gemaakt om in Mandsjoerije to
blijven cn het Hemelsche Rijk zou liever de
Russen in Mandsjoerije zien, dan dat het
concessies deed, die ongetwijfeld spoedig
daarop door alle andere mogendheden-
grondbezitsters in China zouden wordott
gereclameerd.
Sommigen hebben gedacht, dat het poli
tiek succes van Rusland moeilijkheden met
Japan, respectievelijk met Engeland, zou
uitlokken, spraken reeds over con weldra
to verwachten oorlog iif bet Oosten. Maar
Rusland beeft Japan officieel kennis ge
geven, dat het Mandsjoerije op 8 October,
zooals oorspronkelijk was vastgesteld, niet
zal ontruimen en er is geen oorlog uitge
barsten.
In plaats van tot oorlog te komen, ifl
men bezig een „modus vivendi" te vinden j
de Russische gezant, Rosen, en markicé
Komoenoe, minister van buitenlandsche
zaken te Japan, zijn te Tokio hierover in
onderhandeling; dc Russische gezant heeft
van zijn Regeer ing de noodige volmacht
ontvangen.
Uit Yokohama seint men, dat Japan ver
moedelijk in Korea dezelfde positie zal
krijgen ala die de Russen in Mandsjoerije
hebben. En voorts zullen beider rechten in
Korea van weerskanten worden geëerbie-
digd.
Desniettemin liggen een Russische en een
Japanschc vloot-divisio op de kust van
Korea, on zijn verschillende troepen aan
land gezet. Men kan nooit weten I
Do Koning van Spanje heeft offi
cieel doem weten, dat hij in November L i s-
s a b o n zal be<zoeken.
Do „Solcil" verneemt uit Bordeaux, dab
kardinaal Lccofc voornemens zou £»jn, uit
eigen, beweging en namens cenige andere
bisschoppen aan Z. H. den P au s to verzoe
ken, president L o u u e t to ontvangen, wan
neer deze R o ra o bezoeken zal. Heb verzoek
zou worden gedaan, zoowel namens bis-
schopptfi, die do Republiek eerbiedigen, als
namens bisschoppen, do haar vijandig ge
zind zijn. Mem hoopt, door het bezoek van
Loubet aan het Vaticaan to vermijden, dat
do Fransclic Regcering beslist breekt met
den Pauselijken Stoel.
De Paus heeft nu zelf de verbalen van de
„Tribuun" over een breken met dc V »v
ticaansche gevangenschap ge
logenstraft.
Dezer dagen kreeg de Heilige Vader be
zoek van doktor Calza uit Venetië. In den
loop van het gesprek braelit de dokter in
eens het tecre punt ter sprake: „Mogen wo
hopen, dat wij Uwe Heiligheid den een of
anderen dag nog eens to Venetië zullen
zien?" De Paus glimlachte on zei: „Neen,
dat is heelemaal onmogelijk."
