Programma 3 October. N®. 13372 Zaterdag SO September, A°, 1903. §eze (§ourant wordt dagelijks, met uitzondering van <£pn- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit VIER Bladen. Eerste Blad. Landbouwtentoonstelling 2!/2 Cent, Offieieele Kennisgeving. Wettelijke bepalinyen omtrent loterijen. e°n PRIJS DEZER COURANT 1 Voor Leiden p« week 0 Oentaj per 3 maanden 2 2 1.10. Balten Leiden, per loopei en waar agenten gevestigd sljn a 1.30, Pranoo per post0 1.65. PltlJS DER ADVERTENTIES Van 10 regels 1.05. Iedere regel meer f 0.17£. Grootera letters naar plaatsrnimto. - Kleine advertentiën van 30 woorden 40 Conté contant i elk tiental woorden meer 10 Cents.-Voor bot incaeseeren wordt/0.05 berekend. Verschijnt baandag a. s. Do op 3 October te houden erI, voornamelijk wat de inzending van het ';tc€i betreft, vele andere overtreffen in ult- 'gebreldheid. In het Officieclc Progiamma vindt men opgave van alle inzendingen mot do namen der inzenders, gogevons omtrent don middags te houden en de feestelijkheden des avonds. Het programma kost 5 Cents en ls ver- "krygbaar aan hot ISnicel Leidsel* Dag- bind, en by A. J. Binnendyk Jr., Botormarkt. G. v. Brussel, Haarlemmerstraat. H. "W. Hageman, Brandowynsteeg. Firma Qebr. v. d. Hoek, Breestraat. Joh. Hogervorst, Haail. straat. :Kat Co., Hoogowoerd. |H. Kleyn, Broestraat. Firma Kooyker, Niouwe Rjjn. |H. L. Lancel, Pieterskoik-Koorsleog. 'Wed. J. P. D. Lancel, Haarlemmerstraat. Joh. la Lau, Noordoiude. |G. Los, Hoogowoord. ;P. H. Massa, Haarlemmerstraat. ;W. Matvold, Paardensteeg. L. H. F. J. Menning, Haarlemmerstraat, j Firma Ratelband, Kort-Raponburg. H. Stuur, Hooigracht, jj. de Tombe, Levendaal. j. do Wekker, Hooigracht. ;j P. v. Wolzon, Pieterskerk-Koorsteeg. G v Wei ff, Sleonstraat. Wesi 01 bacil, Zonnoveldstoeg. J. F. v. Wijngaarden, Aalmarkt. H. Zirkzee, Nieuwe Rijn h. Hooigracht. (J. E. Zirkzee, Steenstraat. A. M. v. Zwicht, Breestraat. A f g c 1» a a 1 «1 aan liet Bareel door aboiieié's op liet Bewys daarvan Cts. Franco per post7 Cis. Postwissel kan men nu reeds zenden. In het „Leidsch Dagbla-J", Maandag avond verachynende, wordt een bewijs af gedrukt, waarop de Abonné!s het Programma aan ons Bureol, Doezastraat, kunnen afhalen ▼an af des avonds zos uren. Op elk Bewijs vsordt niet meer dan ééu Progrituiuin uigegeven. Burgemoeslor en Weihouders der gemeente jLeiden brengen ter algomeene kennis, dat by gelegenheid van de viering van den 8den October, welke dag dit jaar op Zaterdag valt, de gewone week-, boter- en bloemmark-ten, niet zooals vroeger geschiedde, zullen ver- zot worden, maar ditmaal op den voor die i markten beslemdtn dagd.i. Zaterdagop de •geuont wijze zullen worden gehouden. Burgemeester en Wethouders voornoemd, DE RIDDER, burgemeester. VAN HEYST, Secretaris. Lolden, 24 Sopt. 1903. Inkomstenbelasting. Burgemeester en Wothouders van Leiden brengen in herinnering, dat met 80 Sept o. k. do dorde termyn vervalt van de Inkom- Btonbola8ting, dionst 1903, en dat alzoo iop den lslon October a. 8. minstens do helft van don nanslag moet zyn voldaan. Zy noodigen mitsdien belanghebbenden uit, om, lor voorkoming van vervolgingskosten, tot 'do betaling van liet verschuldigde ton kantore van den Gemeente Ontvanger over te gaan. Burgemeester en Wethouders voorn., DE RIDDER, Burgemeester. VAN HEYST, Secretaris. Lolden, 26 September 1903. Burgemeester en Wethouders van Leiden Gezien do artt. 8 on 27, dor Hinderwet; Brengen ter algemoene kennis dat aan hun Colloge door do Gedeputeerde Staten dozer provincie, by hun besluit van 11 22 Septem ber jl., B No. 3495 (lsto afd G. S. No. 108/1, vergunning is verleend tot uitbreiding van de J Stedelijke Gasfabriek aan den Maresingel op de perceelen, kad. bekend gemeente Leiden Sectie B Nommers 2405, 2460 en 2461. En geschiedt hiervan openbare kennisgeving door plaatsing in het .Leidsch Dagblad." Burgemeester en Wethouders voornoemd, DE RIDDER, Burgemeester. VAN HEYST, Secretaris. Lelden, 26 September 1908. KENNISGEVING. MILITIE. Burgemeester en Wethouders van Leidon; Gelet op art. 24 der Militlewet 1901 Brengen ter algemoene kennis, dat hot inschryvingsregister dezoa jaars voor do lich ting der Militie van 1904 en de daaruit opgemaakte alphabetischo naamiyst voor elk ter lezing zullen liggen op de Gemeente secretarie (afd. Militio en Schuttery, kamer No. 9) alhier, op werkdagen, van 26 September tot en met 7 October aanstaande, tusschen des voormiddags 10 uren en des namiddags 3 uren, binnen welken tyd tegen register en lyst by den Commissaris der Koningin ln deze pro vincie bezwaren. kuDnen worden Ingediend door middol van een door de noodige bewys- stukken gestaafd, by den Burgemeester in te leveren verzoekschrift op ongez6geld papier, onderteekend door hem, die do bezwaren inbrengt. Burgemeester en Wethouders voornoemd, DE RIDDER, Burgemeester. VAN HEYST, Secretaris. Leiden, 25 September 1903. Zoo als onzen lezers reeds bekend is, werd, onder bovenstaandon titel, onder dagtecke- ning van 21 Augustus j.l. bij de Statcn-Ge- ncraal een wetsontwerp ingediend, ter ver vanging van dc nog altijd bestaande, maar feibolijk bijna niet meor werkende wet van 22 Juli 1314. 't Is allen bekend, hoe men ons tegen woordig letterlijk overstroomt met prijs raadsels, kanskoopje®, premie-ombinatie3 en dergelijke aardigheden, die een voor ve len welkome afwisseling in het loven bren gen, maar niet altoos van onschuldigen aard zijn. Zij hebben maar al te vaak een bitteren nasmaak. Nu is het waar, dat wij ebn algemeen Strafwetboek hebben, en dat degenen, dio ons door de bedoelde aardigheden moch ten willen bedotten, gevaar loopen van ken nis te maken met een zeker iemand, die strafrechter heet. Maar een algemeen Strafwetboek heelt en moot uit den aard der zaak hebben vaste lijnen cn grenzen, ter bepaling van hetgeen onder misdrijf of overtreding moet worden verstaan, en met een beetje oefening brengt men het al spoedig een heel eind in do kunst om buiten schot te blijven. Maatregelen, die het kwaad kunnen voor komen, zijn daarom altijd te verkiezen, wanneer de omstandigheden tot het nemen daarvan aanleiding geven. Het is altijd be ter te voorkomen dan to straffen. Vrijheid is een zeer schoon beginsel, dooh vanneer daarvan misbruik wordt gemaakt, is rege ling en beperking noodzakelijk. In de laatste jaren zijn talloozc pogingen gedaan, om partij te trekken van do men schel ijke zucht naar verkrijging door louter geluk. Volgens de wet van 1814 waren wel zekere loterijen absoluut verboden en ande re onderwerpen aan de goedkeuring der aangewezen maoht, maar sedert do invoering van het nationaal Wetboek van Strafrecht waren op de overtreding der daaromtrent bestaande bepalingen geen straffen ge steld. Hiervan werd natuurlijk het noodige gebruik gemaakt cn vooral in do laatste ja ren kwamen telkens staaltjes aan het licht van de wijze, waarop men de beurs van liet publiek weet to openen. Op voorziening daartegen word herhaaldelijk aangedron- En terecht. Hoe vermakelijk toch zijn die combinaties bedacht van aandeeltjes in geldleening met premietrekking en hoe vernuftig wist men particuliere loterijen te houden van contante penningen, onder don naam van verkoop, waarbij de koopcr kans loopt van zijn inleg te verliezen of mot een prijs terug te krijgen. Het publiek weet in dc meeste gevallen niet to onderscheiden cn een gewoon verstand wordt door de op zettelijk hoog gekleurde voorstellingen ver leid. Voor het tegenwoordige is het alleen de bedoeling der Rogccring, om de menigvul dige particuliere loterijen van allerlei aard, vermomd of nieA vermomd, niet langer toe to laten, de wet van 1814 in te trekken en alluen zekere ondernemingen onder bepaal de vooaarden mogelijk te maken. Wij beschouwen het ontwerp als een eer ste stap in dc goede richting. Naar onze meening zijn evenzeer bepalingen noodig, die den eerlijken handel legen de speculatie-V beschermen. De vraag van goedkoop of be reikbaar, is voor het volk eon vraag van ovorwegend belang en daarom spreekt het vanzelf, dat velen het slachtoffer worden van dio ergerlijke knoeierijen, waartegen voor hen feitelijk geen recht is; maar daa moeten er ook maatregelen worden geno men tegen die talloozc aanbiedingen van waren, waar met het bekende gevolg do kans op winsten of voordeden wordt ver bonden. Het tegonwoordig ontwerp, zich alleen tot do loterijen bepalende, moest noodwendig zekero grenzen voor het begrip coner loterij stellen, en beschouwt als zoodanig elke ge legenheid, opengesteld voor hen, die' aai zekere voorwaarde voldoen, om mede te dingen naar prijzen of premiön, uitgeloofd ten behoeve van die deelnemers, welke als winners worden aangewezen door ecnige kansbepaling, waarop zij geen invloed kun nen oefenen. Definities te geven is altijd moeilijk on ook hier zal het net wel mazen hebben, waardoor men weet te ontsnappen, b.v. door do onderneming een onderling karakter te geven en dus den inleg op een bepaaldo wijze te verdoelen in plaats van te gewagen van prijzen eD premiën. Wat in den zin der wet onder l.et begrip van loterij valt, zal verboden zijn, behou dens toestemming der autoriteiten, waar het betreft do bevordering van een licfda- dig doel of een zaak van algemeen belang. De Koningin zal het houden van zulk een loterij kunnen toestaan aan reohtspersoon- lijkc vereenigingen of stichtingen, en wan- neor do prijzen of premiën niet in geld of geldswaardig papier bestaan on samen geen hoogcre waarde dan honderd gulden heb ben, zal het Dagelijksch Bestuur der go- meoMe, waar de loterij zal gehouden wor den, hetzelfde kunnen doen. Het zal niet alleen verboden zijn om lote rijen aan te leggen of te houden zonder de vcrcisohto toestemming, maar ook om do deelneming in zoodanige loterij, op welko wijze dan ook, open te stellen. Bepaaldelijk ziet dit ook op buitenlandsohe loterijen; waaromtrent men natuurlijk niot zal kun nen verhinderen, het werken met do loten door don buitenlandschen hou der z e 1 v n. In ieder geval van toestemming staat het stilzwijgend vast, dat op alle aandcelen of loten en op alle aankondiging' i of verdere ter algemcene verspreiding bestemde stuk ken moet worden vermeld: door welko macht dc toestemming is verleend, mot aanhaling der dagteekening van het besluit; terwijl ook bijzondere voorwaarden aan e toestem ming kunnen worden verbonden. Dit laatste is wel wat veel in vage ter men in het ontwerp gezegd en geeft aan burgemeester en wethouders dc absolute macht om eon verloting, die men moeilijk kan verbieden, toch te laten vallen over do onmogelijkheid om de condities na te ko men. Zonder de voreischte vergunning of vol doening aan de uitdrukkelijk of stilzwijgend gestelde voorwaarden, mag geon loterij wor den aangelegd of gehouden en wanneer de loten of verdere stukken niet vermelden, wat daarop volgens het bovenstaande ver meld moet worden, of aan de nader gestolde voorwaarden niet is voldaan, mag dj deel neming er in op geenerlci wijze worden opengesteld. Op die wijze wil de Regeering trachten het publiek to beschermen tegen bedrog c-n misleiding bij loterijen cn tegen baatzuch tige exploitatie van den epcellust. Ook den speellust van het v Ik wil het wetsontwerp temporen. Eigenlijk is dit geon zaak van i geerkunst. Het behoefde trouwens ook niot uitdrukkelijk gezegd le worden. Bij hot afnemen der gelegenheden wordt vanzelf minder gespeeld. Op zichzelf wordt daardoor niemand braver, maar het algemeen belang dat te bevorderen het conig wezenlijke motief kan zijn wordt or dan ook werkelijk door gebaat. De jongste, op financieel gebied zeer treurige dagen, hebben ons nog geleerd, dat de speel- en speculatiezucht van het volk groot is en-daartegen kan geon wet waken. Tracht zij dan maar de onnoozelen en onwe tenden tegen kwade parktijken on exploifca- tiezucht te beveiligen, dan zal zij toch een zeer goed dool op eenvoudige wij"fé kunnen bereiken. Moge het wetsontwerp, tot wet verheven, een spoorslag zijn, om op den ingeslagen weg voort te gaan. Yoornitgnng. Men hoort in onzen tyd zoo dikwyis klagen over achteruitgang en malaise, dat het om don moed er ia te houien werkelijk geen kwaad kan, ook eens op lichtpunten en moed gevende verschynselen de aandacht to vestigen. En die "Vonden we al pluizende in de bo- cyferingen van den Minister van Financiön by de Staatsbegrootlng voor het volgend dienst jaar. Do Minister heeft de opbrengst der Ryks- lnkomsten voor het volgend dienstjaar op f 164,815,055 geraamd. Dit groote cyfer heeft voor ons op zichzelf geen botoekenia, omdat wy niet weten uit welke verschillendo fac toren het samengesteld is. Beteokenis kiUgt het .achter wel, wanneer wy het vorgelUkon met de raming en do opbrengst van voor gaande jaren. Voor 1903 bedroog do raming ruim 156 millioen, dus ruim 7 mlllioon min der. Dat ia eon belangrUke vooruitgang voor waar. Men zal kunnen togen worpen, dat een raming nog geen ontvangst is.4 De rekening kan tegenvallen. Wanneer men editor nagaat dat in 1902 hot totaalcyfer van 160,9 milli oen werd boreikt, of 6.9 millioen bovon do raming, dan is de verwachting, dat 1904 nog 8.4 millioen meor zal opbrengen, toch met geheel ongegrond. De toelichting, bU do ver schillende posten gegeven, kan ons in die meening versterken. Styging der inkomsten kan horhanldeiyk worden geconstateerd. Zoo is do opbrengst der accijnzen van 1897 tot 1902 toegenomen mot 1.5 millioon of met 3 ton per jaar. Het zelfde geldt van de indirecte bela6lingon. Zy gaven zonder de successiorochton in 1897 8.5 millioen on in 1902 11.1 millioen, een vooruitgang dus mot 2.6 millioon, waarbij echter 6 ton werden verkregen dooi- do ver hooging van het effectenzegel in 1900. Hot verschil toont echter nog altyd oen styging van gemiddeld 4 ton 's jaars. BU de acc.ynzen is do wynbelaoting lagof geraamd op grond van de uitkomsten der laatste drie jaren. Do minister toekent liierby aan, dat het gebruik van wUn niet toeneemt. Ook do post voor „bieren en azUnen" vertoont achteruitgang, hoewel er niot bystaat of dit aan het bier of het asynverbruik ligt. Niet onwaarschyniyk is het editor, dat or behalve minder wyn ook mindor bior gedron ken wordt. Achteruitgang of vooruitgang? vraagt men wellicht. Ons dunkt vooruitgang, als wy het beschouwen met oen andoren accyns, nl. die op rundvloesch. Van 1896 tot 1902 is de opbrengst met ruim 1 millioon of 34 pCt. gestegen. Daar de prUzon yan hot slachtroe op lange na niet zoo zyn veranderd en de bovolking ook niet zoo stork is toegenomen, gaat blijkbaar het verbruik van rundvloesch belangryk vooruit. Meor vleescii en minder wyn en bier, dat is toch als een credietpost op de rekening van de maatscbappU te boeken. In he zelfde tydvak is do opbrengst van hot gedistilleerd mot slechts 2 ton of nog niot mot 1 pCt. toegenomen, veel mindor dan do bovolking derhalve. Ook het drankgebruik is dus afnemende, tegenover een toenemend vleoschgobruik. Een en ander was, meoaden wy, de mooito waard er de aandacht eons op to vestigen, omdat het op vooruitgang wyst. Dat geeft een burger moed. Leiden, 26 September. Het zal onzen lozers wellicht opgorallen zyn, dat gisteren onder hot verslag van hot Orgelconcort van den hoor Duysler als ondor- teokoning een O. stond. Geruimon tyd waren deze muziekvorslagon geteekend met A., en ofschoon eveneens oon zec-r bescheiden onderteekoning, was hot voor alle beoefenaars van do muziok woldra oon publiek geheim, wie zfch zooveel uioello gaf om juisto on goodo verslagen te leveren. Tot ons groot leedwezen heeft do heer J. P. Fockema Andrea) gemeend met dit soizoen zyn taak aan andere handen te mooten over laten tot ons groot leedwezen, omdat de zoo kundige en onpartijdige, vaak wetenschappe- ïyke verslagen thans door ons moeten worden gemist. Waren wy reeds zoo golukkig voor don heer Fockema Andre® een waardig op- volgor te vinden, onze lezers zuHen gaarne met ons don heer Andre® orkontoiyk zyn voor de zorgen, door hom aan de muziek- verslagen besteed. In do gistermiddag alhier gehouden buitengewone algomeene vergadering van aandeelhouders in do Leidjscho Duinwater- Maatschappij werden, gelijk reeds in hot kort gemeld, tot commissarissen gekozen do heeron J. W. H. Crommelin, to Amsterdam, on W. H. Vcrhcy van Wijk, te Leiden. Deze benooming geschiedde in de plaate van do hoeren U. H. Wilkens, te Amsterdam, on P. L, G. Driessen.to Leiden, van wio eerst- genoemdo overleden is on laatstgenoemde wegens gezondheidsredenen heeft bedankt-. Vertegenwoordigd war .1 48 aan dooie®, uitbrengende 48 stemmen. De president- commissaris, de heer J. Bosch, br-cht in warme bewoordingen hulde aan de verdien sten van de béide heeren, die dc Maateohap» pij als bestuursleden had ver oren, cn die gedurende zoovele jaren hun krachten aan het welzijn der Maatschappij hadden ge wijd. In onze Vestibule is opgehangen een exemplaar van do Wandkaart van Voorge- schiedkundigeItomeinsche cn Frankische Oudheden in Nederland. Do kaart werd uitgegeven door d. i Ne- dcrlands^hen Oudheidnuudigcu Bond cn sa mengesteld en van een verklarendcn tekst voorzien d-*or Dr R. Jesse, conservator oau hot Rijksmuseum van Oudheden te Leiden. Voor de wetenschap toch is het van het meeste belang om bij dcrgclijko vondsten zoo nauwkeurig mogelijk do plaats, waar zij gevonden zijn en 7.00 mogelijk dc omstandig heden waaronder, t> kunnen vaststellen, en dit is dikwijls onmogelijk, zoodra do voorwerpen door verschillende hand i zijn gegaan en er te voel tijd na het vinden zelf ia verloopen. Hot doel van deze uitgave ie derhalve de aandacht te vestigen op dc voorwerpen, zooals z.j op do kaart zijn afgebeeld, hot weder verloren gaan hiervan te voorkomen cn het behoud der voorwerpen zeiven cn van de bij Let vinden aangetroffen bijzonder heden voor de wetenschap to verzekeren. Do wandkaart geeft meest voorko mende vormen der voorwerpen uit do drie oudste tijdperken van de 1 "-schaving der oudste, bewoners van ons vaderland. Het alleroudste tijdvak: hot vóévgeschicd- kundige wordt verdeeld in twee tijdperken: I hot eteenen cn II het bronzen tijdperk. Daarop volgt III het ijzeren tijdperk, dat samenvalt met het ltomoinsche. Dan komt hot Frankische tijdperk. Bij liet ontgraven van oud aan'cwerk moet do grootste Dorzichtighcid worden aangewend. Zoodra .ien cenig oud aarde werk meent te vinden, lcggc men de 6pade ter zijde en vcrwijdere hot voorworp met con mes of met dc vingers uit do aarde. Oude potten of urnen zijn zeer broos en moeten na de ontgraving eerst in dc zon ge droogd worden. Als adsplraut-leden van liet Loidscb Studentenkorps hebben zich 87 studenten la ten inechryvon. Naar gemold wordt, Is aan prof. Van Wyho, te Groningen, wion eenige woken ge- lodon do opengevallen plaats van prof. Zaayer by de medische faculteit werd aangeboden, nu hot verzoek gedaan, by do wis- en natuur kundige faculteit aan de universiteit alhier prof. Hoffman op te volgen. Dozo week vvyddo de hoor C. Vorstel* In ons blad oen „fn Momoriam" aan den op 22 jarigon looft yd overledon Loidschon schildor Anthonius Qerardus Dis-soveld, wions laatste werk, dat hy van hom onder de oogen kreeg, een „visschersplnk aan 't strand", hy oen bepaald zeer knappo studio voor een jongen van zyn leefiyd noemde on waarin z. i. oen belofte voor do toekomst slak. Dat 8childory is thans goöxposoord bU do firma Sala Zn., aan do Breestraat alhier. Als oon hulde aan don jeugdlgon doode is de omgeving mot palmtakken on rouwfloers in overeenstemming met de treurige herin nering gebracht. Woensdag 30 September hoopt 11. W. Hageman den dag to herdenken, dat hy 25 jaren als lettorzoltor by de firma voorheen E. J. Brill in dienst trad. Beroepon is bU do Ned.-Horv. Oom. te Waarder on Hoog-BJokiand do hoor B. Bate- laan, to Koudekerk aan don Ryn. Uit Den Haag nu 1 it men aan do „N. R. C." dat d8. A. J. A. Vei moor, predikant by de Nederlandsch-Uervoimde Gomeente aldaar, op nieuw een beroep hoeft ontvangen naar de NedorduitBch-Horvormde Geinoonlo te Pretoria Aan dit beroep zit eon geschiedenis vast. Predikant by de Nedord -Herv. Gomoonlo to Pretoria was by het uitbreken van don oor log da. M, Goddetroy: 11U ia mot de Boeren te veldo gebleven tot hU door do Engolaclum gevangengenomen, werd. Dozen atuurdon hom naar Britsch-Indiö, waar f>U oen harde gevan genschap moost verduren. Eindoiyk, na don vredo, kroog I'll kans naar Holland te vor- trokkón. Van hier begaf hU zich weer naar Zuid-Afnka om te Pretoria zyn dienstv/ork te verrichten. Maar to Kaapstad wachtte hy ver geefs op een pas. Intu8schen kwam do Gemeento to Pretoria byeon on, vaststellendo dat do predikant niot op zUn post was, besloot zU een nieuw be- mop uit to bicng.n. Boroepen wout du. A. J. A. Vermeer te 'e Gravenbago. Den dag n» jat beroep (uilgebracht op 6 Juni) deoJ de synode der N.-U. Kerk, to Pretoria vorgadorJ, «tappon bU don luitenant gouvornour oni den terugkoer van da. Goddofroy to vorgrpgen. liet antwoord was, dat tolographl.ch het verlof tot terugkeer was K»K«von Dlt moet dion dag re» of Althau. na hotulthren- iron van hot boroop z((n geschlod. Te Pretoria tornggokeerd, Jogdo de. Uoddo- ,roy licit niet bit don loop van zaken naar, maar voorlooplg zondor govolg, al heeft hU uit andere Gemeenten, dio h(| teROiyk blukon van vertrouwen on eten" S'8 Ji Tegen den 29atou Augustus riep hü te Pretoria es„B vergadering van ledon der Gemeente blleon Wat daar veihandeld ie, v.eot de N U. O." nog niet. Don 19den Augustus boriopen hom do voroomgde korkeradon van Zontpanebeig on Waterberg eenparig, maat h(j bedankte, waarop de. J. Boyer boroepeD

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1903 | | pagina 1