L No. 13313 LEIDSCH DAGBLAD, ZATERDAG 18 JULI. - VIERDE BLAD.
KERMIS.
Flnaneieele Kroniek.
FEUILLETON.
Opofferende Liefde.
Welkom gij allon, die gedurende de ko-
Jlhóïide dagen, door uw aanwezigheid binnen
onze gemeente de drutke zult; vermeerderen,
ne gezelligheid vorhoogen. Welkom gij, die
jüe week van pret voor velen zult opluisteren
Jjloor de vertooning van iets smaakvols, de
Aanbieding van iet» goeds, de opwekking
ihot eenige gepaste ontspanning.
J Voorheen was het gebruikelijk, in de ste
den, waar met toestemming on onder rege
ling van de Overheid, werkelijk kermis
.werd gehouden, dat wil zeggen: waar het
Regelmatig terugkeerend bezoek van buiten-
èn binnenlandsche reizende handelaars,
inet hun gevolg van kunsten-, grappen- en
pauziekmakers, in de behoefte van de bevol
king aan op geen andere wijze to verkrijgen
,voorwerpen van nut of van weelde kwam
voorzien, met klokgelui, zwaarder dan
het gewone, het begin van die gewichtige
1 Siagen aan to kondigen, en daarna weer
.op golijko wijze er het einde van to vermel-
!don. Dat in- en uitluiden is in zwang ge
bleven, nog lang nadat er de reden van ver
vallen was. In vroegore eeuwen toch was het
allon, die om wolko reden ook door rechter
lijk vonnis buiten het grondgebied dor stad
waren gebannen, of die, om een veroordee-
ling to ontgaan, vrijwillig zich verwijderd
hadden, die hun schulden niet betalen of
aan andere verplichtingen niet voldoen kon
den, geoorloofd torug te keeren, zich vrij
elijk onder hun voormalige medeburgers te
bowegen, zonder dat iemand op hen do hand
mocht leggen. Die ballingen leidden dan
.vaak een korte poos een vroolijk leventje,
of deden als handelaars goede zakon. Maar
bij do laatste galmen van de uitluidklok
moesten ze ook zorgen, de gemeentegrens
achter zich te hebben. Want niet zelden
werd er op hen geloerd tegen dat het kri
tiek moment naderde.
Alleen het inluiden van de kermis is als
•jitai,i!:sche taak door ons overgenomen, nu
het i i meer geschiedt hoog in de lucht.
Wij uo n hot hier ter plaatse in modernen
trant, door het houden eenor deftige toe
spraak.
De Leidscho kermis geniet met de Haar-
lemsche zekere vermaardheid. Dat komt om
dat beide inderdaad aanleiding geven tot
veel vreemdelingenbczook, bewijs van be-
'1 -gstelling binnen ruimen omtrek. Wij ge
loven ook niot dat de meerderheid onzer
ntlcldrijvcnde stadgonooton, ondanks de
mededinging die zij ondervinden door den
aanvoer van artikelen, overeenkomende met
!die zijzclven te koop aanbieden, de ophef
fing va:: deze uitspanningsweek mot go-
Jioegen zouden zien. Van de verkeersdrukte
profitecren zij m^er, dan hun ontgaat door
vermeerdering van aanbod.
Voor het overige zal wel niemand op eco
nomische gronden de noodzakelijkheid der
kermis bepleiten. Met alle maatschappelij
ke behoeften wordt ook in gewone tijden
rekening gehouden; de veelsoortige lekker
nij on, waarvan eertijds de kermis het mo
nopolio hield, kan men het lueJo ja*°r door
zioh verschaffen. Vertooningen van aller
lei aard, die een vijftigbal jaren geleden
■tot do kermisweek waren beperkt, wisse
len elkander af van Januari tot De-
oember, en was in onze jongensjaren in me
nige zelfs groote gemeente niet- anders dan
met kermis een gelegenheid open om eens
naar do oomédio te gaan, wat dan ook
als ccn gebeurtenis van niet geringe bo
tleken is werd aangemerkt, thans behoort
het genot van de dramatische kunst tot dat
gene, wat men zich ook al minstens week
aan week kan verschaffen.
Wat van de kermis het aantrekkelijke
vormt voor zeer velen, dat is haar uitwen
dig vertoon. Haar opslag van tijdelijke
bouwsels, monigmaaJ pronkende met bonte
pracht van vormen en kleuren en liohten,
on welk vertoon nog heel wat verschilt
van de minder opgeschikte tempelen dee go-
note voor welker opbouw het den jongens,
dio thans grijsaards zijn geworden, inder
tijd ccn genot was, een paar planken mede
te mogen aandragen, vertelt ons, dat
er icta is, anders dan het alledaagsche; en
de omstandigheid, dat één van do twee-en
vijftig weken des jaars bijzonder is aange-
weaen voor dit vermaak, blijft op die week
den stempel eenor uitverkoring plaatsen.
Zóó is de mensoh, de heel gewone
mennch, dien we dagelijks ontmoeten, en
dien de meesten onzer ieder oogenblik kun
nen aanschouwen door eens eve®, in den
spiegel te zien, dat hij zich weleens wat
los wil maken. Keur 't af, wanneer gij ont
dekt, dat die begeerte verder gaat dan u
toeschijnt in het belang der personen op
zichzelf en der maatschappij te zijn» gij
moet niet denken, dat die trek wordt over
wonnen door do gelegenheid weg te nemon
om er gevolg aan te geven. Heb is zoo gek,
van boven af de lieden, die or geheel niet
van gediend zijn, en zoolang zij door het
voldoen aan hun neiging niemand benadee-
len, te willen noodzaken hun opvattingen
in overeenstemming te brengen met hetgeen
een eigendunkelijke beschavingswaan goed
en nuttig voor hen oordeelt. In een paar
van onze grootste gemeenten is het be
proefd, en met schijnbaar goed gevolg; de
kermis, eenmaal daar in hooge eere, en die
in haar bloeitijd de bezoekers bij duizend
tallen mocht ontvangen, werd er uitgeban
nen. Is nu waarlijk, nadat heb opheffings-
besluib oen lange reeks van jaren gewerkt
heeft, de volksgeest er zooveel beter gewor
den, de zucht tot uitspattingen minder,
de verschijning in het openbaar meer ge
past, dan kan worden waargonomen in ste
den, waar do oude instelling niet de gewel
dige hand des sloopers heeft moeten ge
voelen! Is tegenwoordig in goede manieron
en betamelijke gedragingen de gemiddelde
Leidenaar of Haarlemmer de mindere ge
worden van den Amsterdammer en den Ha
genaar, die afstand hebben moeten doen
van hun kormisgenot, behoudens eon
paar kleine herhalingen op beperkte schaal,
die zich nog maar wat hebben uit te brei
den om de kermis in al haar heerlijkheid
te doen herleven?
Wij kennen van zeer nabij mannen
on vrouwen van leeftijd en van geenszins
lichtzinnige opvatting, die met genoegen
terugdenken aan hetgeen de kermis hun in
do dagen der jeugd te genieten gaf; aan
do opgewektheid bij haar nadering, aan do
ongewone sfdmming gedurende haar aan
wezigheid, ja, ook aan. het eigenaardig
weemoedig gevoel, als zij verdween en reods
de ijverige hand der af brekers gelegd
was aan haar thans, onder den indruk van
hot oogenblik, zoo armzalig schijnende
houtconstructiesdezen kunnen zioh ook
heel gemakkelijk voorstellen, dat de lieden -
daagsclie jeugd, al vindt zij veel meer bron
hen van vermaak dan een halve eeuw vroe
ger geopend waren, tooh nog mot pleizier
de „kermisgasten" ziet verschijnen. Met
zekere vasthoudendheid aan oude gebruikon
zijn wij nog altijd geneigd, over kleine af
wijkingen van den meest wenschelijken toe
stand heen te stappenen al ia aan hot be
grip „kermis" onafscheidelijk verbonden do
voorstelling van lieden, die zich aan onma
tigheid schuldig maken of op ordeversto
ring zich toeleggen. laat die uiterst go-
ringe minderheid niot de oorzaak zijn, dat
tegen de kermis zolve de vuist wordt, opgo-
kevcn. En misschien helpt het dat. wij
nogeens herhalen: Vrionden, wilt gij de
kermis in eere doen blijven, zorgt dan
maar, dat gij haar eer blijft ophouden.
In fceetvergaderingen, bij het beramen
van feestpl an non, hoort men vaak zeggen:
„wij moesten iets bijzonders, iets oorspron
kelijke hebben; als wij hot eens beproefden
met een kermesse d'óté"? En waarlijk, als
de bedreigde instelling met haar eenvoudig-
Hollandachen naam ten doode zal zijn opge-
scltreven, als haar laatste toevluchtsoord
haar bestrijders zegevierend heeft zien bin
nenrukken on zij haar plaats gaat innemen
onder de „maatschappelijke verschijnselen
uit den voortijd", dan zal men haar toch
zion herleven, in andoren, in minder na
tuurlijken en stellig minder populaircn
vorm, als aontrekkingspunt bij alle
groote feesten, als aanvulling van pro
gramma's, overal waar een talrijke menigte
samenkomt. Als men op toekomstige ten
toonstellingen genoeg beeft van Oud-Hol
land en van Oud-Japan, dan zal men oud
on jong zioh zien verlustigen in een na
bootsing op beperkte Behaal van een oud-
Nederlandsohe kermis, cn de bezoekers zul
len zich afvragen of hot geon veel minder
aaai$ tijd is geweest, toen voorsteüingien
als deze nog echte werkelijkheid waren.
Dat cal eerst gebeuren, na den dood van
de kormisl die door zoovele® reeds is voor
speld en nog altijd uitblijft. Slechts na
zijn verscheiden wordt de kunstenaar ge
ëerd.
Zouden wij, die haar dood niet wensohen,
dio haar wederom ons welkom hebben toe
geroepen, die haar gaarne gezuiverd wil
len zien van al de vlokjes, door welke rij
nog ontsierd wordt, die gaarne haar
weder den rang zouden willen toegekend
rien van eon feestvreugde, te houden bin
nen de grenzen van het fatsoen, niot iets
kunnen bijdragen om haar levensduur te
verlengen, haar to bewaren voor hot
leed, als cern soort van aangekleede legende
een onnatuurlijk bestaan voort te slepen,
haar wat meer een uitspanning voor al
len te doen zijn?
Wie 't kan, doe het. Hem zij een aange
name kennis toegowensoht.
De soherpe daling, welk» juist goduren-
de de tweo stillo Boursdage® te Amster
dam, in Nieuw-York plaats had, viel hier
natuurlijk met dubbele zwaarte op de
markt, allo afdeelingen latendo meegevoe
len van den ongunstigen invloed, door haar
veroorzaakt. De stemming tor Beurze, se
dert lang toch al niet opgowokt, ontving
opnieuw een gevoeligon stoot, en, daar ge
durende de zomermaanden een krachtige
positie of eenig weerstandsvermogen tot de
ongewone verschijnselen bohooron, en deze
ook thans allerminst te verwachten zijn,
zoo bleef de geheele markt in een neorslach-
tigo stemming vorkeeren. Zolfs de meest
onschuldige fondson, zooals onze Natio
nale, moesten iets van hun prijs verlie
zen. Betrekkelijk ruim was de ham1 1 in do
verschillende hypotheekpandbrievon, een
soort beleggingsfonds, dat, vooral ui do
laateto tijden, tegenover de sohommelendo
kooreen van vele uitheemsche waarden,
voor vasto belegging weer meer gezocht is.
Dat ook buitenlandscho hypotheekbanken
liier een goede opname kunnen vinden,
mits ze maar goed geïntroduceerd worde®,
bewijst het resultaat der inschrijvingen der
Christian ia-hypotheokhank.
T a b a k-aandeelcn bloven tamelijk verla
ten e® do weinige zakon, wolko daarin
plaat» vonden, werden tegen terugloopen
de koereen afgedaan. Een gelijk slot deel
den do Potroleumwaarden, waar
van de meeste soorten verlies hobbon aan
te wijzen. In Sumatr a-P ale in bang
on Mooara Enim was de handel nog
van eenigo beteokenis, do laateto in verband
met geruchten van gunstige productiecij
fers. Aandeelen Koninklijke kondon
maar niet op hun verhaal komen cn ble
ven op weifelende koeree® dobberen; een
gunstige ommekeer echtor heeft plaats ge
vonden in Bibi Eybat-, in vorband met
hot bericht, dat doze onderneming bij den
verkoop der g rem den door de .Russische re
geering, in het bezit der ter romen is ge
bleven. Do voorwaarden, welke evenwel bij
deze voiling gesteld waren, droegen duide
lijk hot kenmerk om evcntucole mededin
ging van vreemden zoo good als onmogelijk
te makonMijnwaarden blevon zeer
stil, eleohte aandeden Gros, Redjang
Lebong en Socmalata worden matig
verhandeld. De aanzienlijke teruggang dor
laatste stond in verband met do weinige
belangstelling, bij de inschrijving voor de
nieuwe aandeden betoond. Ten slotte word
do stemming iets gunstiger door stoun van
belanghebbenden; do productie over Juni
boantwoordde geheel aan de verwachtin
gen, door do directie daaromtrent uitge
sproken, cn wanneer ook voor hot vervolg
do gunstige mcening omtrent de ontgin
ning bewaarheid zal worden, behoeft as®
een zeer loonend resultaat over het loo-
pendo jaar niet getwijfeld to worden.
Hot jaarverslag der N. Afrik H a n-
dcl8vonnoofc8ch, trok meer dan ge
woonlijk de aandacht door het uitvoerig
debat, daardoor uitgolokt. Do aanvankelijk
gevestigde meening, dat de toestand dozer
onderneming zich minder gunstig liet aan
zien, word door de zeer uitvoerige inlich
tingen, ter vergadering gegove®, belangrijk
het overige ergons anders had verborgen."
„Mejuffrouw Norden beweerde echter zeer
beslist, dat er nog een tweede wissel was
geweest."
„Dat geloof lk niet."
„Gy wilt de beschuldigde dientengevolge
niet alloen tot een moordenares, maar ook
tot een dievegge stempelen?"
„Volstrekt niet. Zy nam den wissel tot
zich, hetzy om in haar onderhoud te voorzien
of ook slechts, opdat die niet by don ver
moorde zou gevonden worden, want do aan
wezigheid van zulk een waardig document
bad toch dadelyk de mogoiykheid van eon
moord wogons diefstal buitengesloten en mis
schien de verdenking op haar govestigd."
De hoer Walldörfer noemde deze argumenten
willekeurig en gezocht. „Als hier van geen
moord wegons diefstal sprake is, aan welke
beweegredenen schryft u dan de daad toe?"
vroeg by verder.
„Ik twyfel er niet aan, of de goede ver
standhouding tusschen beschuldigde en haar
beminde is reeds spoedig na het aanvaarden
van hun gemeenscbappelyke reis in het tegen
deel veranderd, ofschoon Möbius nog evenals
te voren hartstochteiyk verliefd was, ja,
volgens myn observaties scheen deze harts
tocht eer toe te nemen dan te verminderen.
Juffrouw Norden toonde zich daarentegen van
den eersten dag zeer koel en terughoudend,
zoodat hun verhouding my in het begin een
onoplosbaar raadsel scheen, totdat my later
duidelijk werd, dat zeker het berouw over
den gedanen stap zyn knagend werk was
begonnen. Onder don invloed van dit gevoel
veranderde de aanvankeiyke genegenheid in
afkeer, zy deinsde voor de gevolgen van het
besluit terug en de verbintenis met een man,
wiens gebreken zy nu pas leerde kennen en
gewijzigd, Voornamelijk door het bedong,
hetvrelk de N. A. H.-Y. bij do compagnie
der kassai in jjroote mate heeft, werd de
toekomst gunstiger beoordeeld, al blijkt uit
de balans der N. A. H. V. dit belang niot.
Er bestaat gegronde verwachting, dat over
de winstaandcelen der kassai, waarvan ee®
belangrijk bedrag in bozit der Afrikaansohe
Is, over 1003 ee® aanzie®lijke winstuitkee-
ring zal kunnen plaats hebbe®.
De afdeeling der Staatsfondsen
had een zeer onbelangrijk verloop, in geen
enkel fonds was handel van eonigo betee-
ke®is te bespeuren. Moxicanen bleven
tamelijk ongevoelig voor den hoogeren zil-
verprijs; tot ee® vaste markt konden zij
hot niet brengen, aangezien or tegenover
beperkte vraag te omvangrijk aanbod be
stond. Aan het koorsverloop der Turk-
sclie fondsen was gee® oogenblik te be
speuren, dat er te® opzichte van hun toe
komst in den laatston tijd zooveel wrijving
is ontstaan. Het is uitsluitend Engeland,
dat zich tegc® hot aangenomen unificatie-
plan blijft kanton. Volgons de Londensche
Counoil is er zoowel voor do Turkscho
schatkist als voor de obligatiehouders
grooter voordeel gelegen in de door Enge
land aanbevole® renteverhooging, en op
dezen grond tracht bot comité nog enkele
belangrijke wijzigingen in het unificatie-
pla® ingevoerd te zien. Tegenover de En-
golsohe ei schors wordt aangevoerd, dat het
geheele door Engeland vertegenwoordigde
kapitaal hoogstens 81/2 millioon T. Pond
bedraagt, nog gee® 6 pCt. van liet in om
loop zijnde sohuldhodrag en dus het comité
bijgevolg kwalijk recht van meespreken
heeft. De kans, dat aan een dor wensohen
van Engeland zal worden voldaan, is oven-
weJ zoo goed als nihil. Aandeolon W a r-
sc h a u-Ween en bleven in het begin dor
week sterk oangobodon en do stood» dalen
de koera bezorgde menige® houder den angst
voor de gevreesde naderende kracht. Even
wol, eoover kwam het nog niet en de da
ling werd door eon betere stemming tot
staan gebracht on door een rijzing gevolgd.
Op de Duitsche markten trekt do flauwe
houding in Holland voor aandeelen War-
schau-Weene® wel de aandacht, hetgeen
weer aanleiding geeft om met bevreemding
op te merken, dat men in Duiteohland zoo
weinig van den ongunstigen toestand besef
schijnt te hebben, ton minste van een on
gunstigen toestand zooals die in Holland
wordt afgeschilderd. Zou mon dóór, in
Duitschland, werkelijk blind zijn voor het
naderend onheil, of gec® oorzaak bespeu
ren om zich zoo ongerust to make®?
Do Amerikaansche afdeeling kon zich
zooals vanzelf spreekt in gee® aangenomen
toon verheugen. Hot oogstvorelng word niet
gunstig opgenomen en hoewol het nog vol
strekt niab eekor is, dat do uitkomst ten
slotte geen goedo oogst zal wezen, zoo doet
hot offioieele verelag toch minder gunstig
aan dan me® had verwacht. Toch zit hot
hem' niet in do meerdere ef mindere gun
stige oogstborichtc®Natuurlijk is een rui
me oogst voor Amerika een factor van bo-
teokenis; de hoof dp reductie van hot land is
nog steeds het graan in uitgebreide® zin;
maar zij is hot niot meer alleen, Amerika
levert thans aan do wereld met woeker te
rug allee wat het gewoon was van uit die
wereld te betrokken; mon loze om daarvan
overtuigd te zijn eens de in het Duitsch
versohemen brochure, weergevende de redo
van Mr. Frank van der Lip te Nicuw-
York. Do malaise in de Amerikaansche
fondse® vindt zijn oorzaak, zooals wij reeds
meermalen hebben geuit, in het overdrijven,
dat mon gedaan heeft met het ereooren en
combinceren. Hoewel in principe tegen het
amalgamatieproocs niot veel is in te bren
gen, omdat het samenwerken in gemeen
schappelijk belang niet anders dan goed
moot worke® voor do respectievelijke aan
deelhouders, zoo is tooh de overdreven
waarde, die men aan do combinaties heeft
toegekend, do oorzaak, dat veel te veel fonds
geschapen is, dat opgenomen moest worden,
e® waarbij men do positie on kracht van
hot opnemend publiek heeft overschat, ter
wijl het gebloke® is, wat wij ook vroeger
reeds gevreesd hebbe®, dot do promotors
in dezan ook zelf te veel hooi op hun vork
genomen hebben. Do Amerikoanscho epoor-
wegmarkt ondergaat tha®6 een loutering»-
Anne 1903
proces, waaruit, rij te® slotte weer goed cm
sohoo® zal te voorschijn komen, doch waar
in helaas vele onthusiaatische, doch zwak
ke houders de dupe zulle® zijn. Zij,
die Amerikanen willen koopeu, keepen der
halve niets anders als obligation on divi
dend betalende goede shares en blijven an
ders gerust uit het strijdperk. Groote on
dernemingen hebben aJtijd gold noodig,
van kapitaalavergrooting of loemingen kan
In de onderhavige omstandigheden geen
sprake zijn, mon moet dus tot andere maat
regelen zijn toevlucht neme®, dus schiet cr
niets andere over da® de netto-ontvangsten
daarvoor to gebruiken of notes of hand of
wol car trust notes (mot andere woorden
vlottende schuld) uit to geven, zooals do
Union Pacific nu reeds voor can bedrag
von 10 millioon dollars anderhalf jarige
6 pOt. notes hooft gedaan. Zulke maat re-
gele® zullen dc koersen niet omhoog bron
gen, ook al is de positie der maatschap
pijen op zichzelf genomen good. Do Stccl-
trost moest liet bijzonder ontgelden deze
week; hoewel verdere teruggang der aan
deelen niet onmogelijk, ja zelfs w.aarsclüjn-
lijk is, zoo schijnt toch do innorlijko too-
sbai «lier Maatschappij, tenzij de directio
zioh ;uan monsterachtig bodrog schuldig
maakt, niot zoo hopeloos te zijn of liever
mag men vertrouwen, dat deze reuzonor-
ganisatio te® slotte allo moeilijkheden te
boven zal komen.
Rijnland schc Banh.
De Rijksmiddelen.
Juni is een bijzonder gunstige maand
voor do schatkist geweest. Bijna anderhalf
millioon ontving zij meer dan in Juni 1902,
terwijl hot totaal van hot eerste halfjaar,
dat van 1902 met 2 1/2 millioon en do ra
ming met 8 ton overtreft.
Weliswaar was het ook ditmaal weder
het sucoees ie recht, hetwelk het leeuwen-
dcol tot de vermeerdering bijdroeg, door
niot minder dan 11 ten moer op tc lcvoren
dan in Juni 1902. Tooh treft in do ontvang
sten van deze maand de bijna algomceno
vooruitgang der middelen verblijdond.
Uit de bedragen tooh, welke een nadeel ig
verschil aanwijzen, zooals dio dor bedrijfB-
en vermogensbelastingen, zijn bij geen mo
gelijkheid ongunstigo conclusies tc trokkon,
daar ze ongeveer gchcol uit nabetalingen
bestaan op do aanslagen over het dionst-
jaar 1902. En na aftrek van deze, trouwens
geringe verminderingen, levert toch do
groep der directe belastingen, bij Juni van
hot vorige jaar vergeleken, nog cc® plus
op van 130,000, toe te schrijven aan den
vooruitgang van Personeel on Grondbelas
ting beide; terwijl het recht op do mijnen
ce® bijna verdubbelde opbrengst gaf.
De invoerrechten stege® met ƒ31,000; de
suikor-acoijna bracht 48,000 minder op,
maar over het halve j'aar (na aftrek van
premién) reods ruim co® half millioon
moer. Het godistilleord verminderde iets,
evenals liet zout, maar het geslacht steeg
met ƒ24,000. De groep der accijnzen i« do
eenigo (behalve de Staatsloterij) wolke een
teruggang vertoont; echter met niot meer
dan ƒ31,000
Bchalvo het reeds vermelde successie
recht, steog van do groep der „indirecte
belastingen" ook hot zegedrecht flink, met
bijna con ton.
Do posterijen gingen mot ƒ03,000, do te
legraaf met ƒ17,000 vooruit. (N, 0
Waddingsvooii. Do aftrodendo loeien
Alblas, Van Bergen en Brommer zijn als
loden van don gemeenteraad horkozon. Do
herstemming tussclien dc hceren Blanken
ou Va® Drimmclon heeft Woensdag a.s.
plaats.
Aan do uitnoodiging van dm hoer
Brommer, om liet elcctrisoh licht in oogen-
schouw to nemen, word Donderdagavond
door eon groote raonigto belangstel londcn
gevolg gegeven.
Do nieuwbenoemde onderwijzeres,
raoj. D. H. Snoek, zal 18 Aug haar funo-
tio als zoodanig aanvaarden.
Do hoor P. Rupko, oud-burgemeester
dezer gorneonto, herdacht Dondordag 10 Ju
li zijn 50-jarig huwolijksfoest. Het waar
dige echtpaar ondervond dien dag voel blij
ken van hartelijke belangstelling cn vriend-
sohap.
87)
De inspecteur gaf oon uitvoerig verslag van
de toedracht dor zaak van het oogenblik af,
.vaarop aangifte van de verduistering was
gedaan, tot aan het moment, waarop by zyn
gevangene aan het gerecht te Berly'n afleverde.
Hij legde den nadruk op alle redenen van
verdenking, somde allo tegenstrydigheden op,
waaraan Eliza Nordon zich had schuldig ge
maakt. Het gesprek van Eliza Norden mot
haar verloofde las ky woordelijk uit zyn zak
boekje voor.
De verklaringen van den politiebeambte
Helen blijkbaar een diepen indruk achter. Ook
den vordediger kon deze voor zyn cliënte
ongunstige uitwerking niet ontgaan. Nauwe
lijks had Flohr dan ook met spreken opge
houden, of hy stond op en verzocht om de
toestemming den getuige 09iiige vragen te doen.
„U heeft," zoo wondde hy zich tot den
inspecteur, „nadrukkeiyk op een reeks van
tegenstrydigheden in de opgaven der beschul
digde gewezen, ten einde daaruit voor haar
nadeelige gevolgtrekkingen te maken. Yoigens
myn inzien zyn or echter evenveel togon-
stryoigheden, welke ton gunste van myn
cliënte spreken. Bovendien verspreiden uw
verklaringen niet over alle omstandigheden
vin bet geval het noodige licht. Hebt gy uw
onderzoek ook tot andore mogoiykboden uit
gestrekt of u van het begin af slechts by dio
eene, dat namelijk Elisa Norden de moordenares
is, bepaald?"
„Ik ben zoo nauwgezet mogeiyk te werk
gegaan zonder echter eonig spoor te vinden.
Nergens deed zich ook maar de schaduw van
een andere verdenking voor."
„Lag niet de veronderstelling van een moord
wegens diefstal met het oog op het verdwynen
van de door MObius verduisterde sommen
veel meer voor do hand dan die van eon uit
onbegrypeiyke redenen voortgesproten moord
van een jong meisje op haar verloofde?"
„In het eerst drong zich wel dogeiyk zulk
een vermoeden aan my op. Nadat ik echter
den wissel by de beschuldigde had govondon.
„Gy hebt dien niet gevonden, maar zy heeft
het papier vrywillig afgestaan."
„Ja, maar eerst, toen ik haar met door
zoeking dreigde en zy geen kans meer zag
om het te verbergen."
„Zy had het immers vooraf kunnen ver
nietigen?"
„Zoo het haar niet om het bezit daarvan
te doen ware geweest. Want waartoe zou zy
het zich toegeëigend hebben? Zy bezat geen
middelen en moest toch leven."
„U gelooft dus, dat myn cliënt den wissel
by het lyk heeft gevonden?"
„Ja."
„Maar waar zyn dan de andere gelden van
den doode gebleven? Hy heeft toch meer
dan negentig duizend mark verduisterd."
De inspecteur trok de schouders op. „Ik
weet liet niot. De beschuldigde heeft my eens
gezegd, dat Möbius een groote som gelds in
wissels by zich had gehad. Misschien heeft
zy de andere papieren vernietigd, om de ver-
donking van een moord wegens diefstal te
verwokken. Maar mogeiyk is er vorder ook
niets geweest. Möbius was in elk geval veel
to sluw, om alles op één kaart te zetten.
Volgens myn meening was de gevonden
som alles, wat hy by zich had, terwyi hy
dio aan karakter en beschaving zoozeer met
haar verschilde, kwam haar ondraagiyk voor."
„Dat zyn zuiver lndividueele gevolgtrek
klngen. Waarop grondt gy die?"
„Op myn observaties."
„Tusschen minnenden vallen dlkwyis heftige
scènes voor, in den regel ten gevolge van
yverzucht, zonder dat er daarom van haat
sprake behoeft te zyn."
„Zulke opwellingen van het oogenblik betrof
het hier niet. De gedragingen dor jongedame
getuigden van inneriyke koolheid en afkeer.
Haar eigen bekentenis bevestigt myn meening."
De verdediger fluisterde zyn cliënte eenige
wooiden in het oor. Hy vroeg haar, of zy do
bewering van den Inspecteur niet wilde tegen
spreken.
Zy schudde het hoofd.
Advocaat Walldörfer ging daarop voort; „Nu,
goed, stollen wy als waarheid op den voor
grond, wat u de jongedame toeschrUft, dan
volgt toch uit het feit, dat men oen afkeer
van iemand heeft, maar niet dadelyk ook het
bedry ven van gewelddadigheden. En zelfs om
uit haat te moorden, moet men óf een zeer
slecht, öf een byzonder opvliegend mensch
zyn, wien alle zelfbeheerschlng ontbreekt. De
beschuldigde echter ls kalm en zacht van aard
en eer tot het dulden van een onrecht dan
tot het begaan daarvan geneigd. Gelooft u,
mynheer de inspecteur, dat een jong meisje
met zulke innemende karakter-eigenschappen,
van welker oprechtheid een rein verleden ge
tuigt, tot een misdaad van zulk een verfoei-
lüken aard, de vreeseiykste, welke de mensch-
heid kont, in staat ls?"
De inspecteur keek den advocaat veelbs-
toekenend aan. „Een vrouw iB een vrouw,"
antwoordde by philosophised „De zee ie
kalm als een spiegel, zoo lang er windstilte
heerscht, doch zoodra do storm er over lieon
woedt, komt zy in borooring en boginl te
spoken. Daarom hecht ik ook aan een ver
leden geen waarde, dat zoo ongestoord on
kalm daarheen gevloeid is als dat van juffrouw
Norden. Pas In don levensstryd moet het
biyken, wat eon mor.3ch waard is. De eerste
tootssteen van een karakter en wel in de
eerste plaats voor een meisje is de liefde.
Ik herinner my gevallen, waarin vrouwen,
die een onberlspolyken levenswandol achter
zich hadden, in de verblinding van eon plolse-
lingen hartstocht haar tot dusver innig go-
liefde ochtgenooton hebben omgebracht. En
ook in ons goval speelt niot alleen de haat,
maar ook de üefde oon rol; ja, misschien ls
de Uefdo wel de moeder van don aan den dag
golegden haatt"
„Yerklaar u, ala 't u blieft, omtrent uw
toespeling duidolyker," bracht de presidonl
hlor in hot middoo.
De getuigd gaf door een toestemmend gebaat
zyn bereidwilligheid daartoe te konnon. VoJ
verwachting luisterden alle toehoorders, zelfa
EUza vestigde voor hot eerst haar oogen met
een uitdrukking van verbazing l oomding
op den inspecteur.
W'utdl i rvolgd.)
