Brieven van een Leidennar.
Tweede Kamer.
Ingezonden.
Koloniën,
Kerkelijke berichten.
Burgerlijke Stand.
Een adres aan den Gemeenteraad.
Do af cl. Leiden van don Bond van Ned.
Onderwijzers heeft zich met een adres tot
den Raad dezer gemeente gewend, houdende
het verzoek in de verordening v^-o 11 Jan.
1894 (nadej.* gewijzigd bij Raadsbesluit van
11 Maart 1897 cn 10 Jan. 1901) de bepaling
op te nemen, dat aan een onderwijzer of on
derwijzeres heb onderwijs van ten hoogste
40 kinderen kan opgedragen worden. De
gronden, waarop dit verzoek steunt, zijn
vervat in een uitvoerige toelichting, die heb
adres vergezelt.
Klassikale behandeling der leerstof al
dus heet hot in deze toelichting is cn
blijft alleen dan mogelijk wanneer alle
leerlingen in staat zijn heb onderwijs to vol
gen ep gelijko vorderingen te maken. De
(onderwijzer wijdt daarom aan achterblij
vers zooveel mogelijk zijn bijzondere aan
dacht en tracht in meerdere of mindere
mato liet evenwicht in zijn klasse te bewaren.
Het natuurlijk verschil in aanleg kan door
geen regeling, hoo voortreffelijk ook, opge
heven worden. Er is echter nog een andere
omstandigheid, die den arbeid des onderwij
zers grootendeels van zijn vruchtbaarheid be
rooft en waartegenover men niet machteloos
staat. Adressante bedoelt de overbevolking
der klassen op vele scholen.
Vooral bij do thans algemeen in zwang
zijnde methoden, is bet een cisch, dat de on
derwijzer onophoudelijk in gedachten wisse
ling treedt met zijn klasse om er zich van te
overtuigen, of heb geleerde begrepen is, wat
vooral bij een overbevolkte klasse voor den
onderwijzer zeer vermoeiend is. Maar groo-
ter ramp nog is zij voor dc leerlingen, die
hun loven lang de gevolgen cr van ondervin
den Die gevolgen treffen inzonderheid de
kinderen van on- en minvermogende ouders,
wier maatschappelijko positie niet toelaat,
dat hun kroost langer schoolgaat dan noo-
dig is, om aan dc oischen der wet tc voldoen.
Tot staving der bewering, dat de klassen
in onze scholen over 't algemeen te veel leer
lingen tellen, wordt in cle toeliohting cch
volledig overzicht van de sterkte der klas
een gegeven op 1 Ootober 1902.
Uit deze cijfers blijkt ten duidelijkste, dat
op 1 October 1902 de toestand op dc scholen
3de en 4de klasse veel to wensohon overliet.
In tegenstelling daarmede maken do gctal-
len voor de scholen lstc en 2de klasse, voor
al die voor do 1ste, een schil berend figuur.
Op de scholen 3de cn 4de klasse was het re
gel, dat een onderwijzer meer dan 40 leer
lingen voor zijn rekening had. Het was
zelfs geenszins een witte raaf, als dat cijfer
de 50 te boven ging. Op de scholen 2de klas
se bedroeg dit getal gemiddeld minder dan
30, op de jongensschool 1ste klasse dooreen
minder dan 19 en op de meisjesschool ïsto
klasse stond een onderwijzeres voor gemid
deld nog geen 15 leerlingen.
Gebeurde het, dat door dezen toestand
leerlingen, die onvoldoende vorderingen ge
maakt hadden, verhoogd werden, 't kwam
erger nog ook voor, dat leerlingen, hoewel
geschikt om over te gaan, wegens plaatsge
brek moesten blijven zitten.
Hoewel adressante erkent, dat door de
opening van de nieuwe school in de Paul-
Kruger-strant dc toestand voor de leerlingen
der 3de kl. aanmerkelijk is verbeterd, acht
zij daarmede hot gevaar nog niet afgewend,
hetgeen wordt aangetoond met een overzicht
van de grootte der klassen in dc scholen 3de
kl. op 3 Juni j. 1.
Adressante handhaaft dus haar conclusie,
dat het opnemen in de verordening van een
bepaling omtrent het maximaal getal leer
lingen per onderwijzer het beste geneesmid
del is tegen den kanker van overbevolkte
klassen.
XV.
Onze gemeente staat binnenkort een be
kend burger en de gemeenteraad een zijner
meest in 't oog loopendo figuren te verlie
zen. De „Staatscourant" vermeldde don
laat-sten avond van de vorige week do be
noeming van onzen stadgenoot den heer J.
de Lange tob burgemeester van Oudshoorn.
Het gorucht er van was deze benoeming al
eenigen tijd. vooruitgegaan; ik had cr ook
al van gehoord, doch meende er in mijn
vorigen brief nog niets van te mogen zeg
gen.
Don 30stcn Augustus 1899 d'or dc anti-
revolulionnaire en katholieke partijon in
den Raad gebracht, zitting nemend voor
het derde district, heeft hij in die vier ja
ren veel van zich laten hooren. Wie do laat
ste drie jaargangen van de „Verslagen der
Handelingen van den Gemeenteraad van
Leiden" doorloopt, zal daarin don heer Do
Lango dikwijls als spreker aantreffen. Hij
behoort niet tot de zwijgende loeien cn wat
hij zegt is gewoonlijk goed. Somwijlen
scherp, vooral wanneer hij in hot debat
geprikkeld wordt, voor de tweede of derde
maal te spreken gaat hij voor een dor
scherpzinnigste leden van do rechterzijde
door. Dat hij reeds spoedig tot lid der Com
missie van Fabricage werd benoemd, be
wijst wel, dat zijn kennis en bekwaamheid
door zijn medeleden wordt erkend. Door
omstandigheden genoodzaakt daarvoor te
bedanken, werd hij even later tot lid der
fJomroissic voor het Slachthuis aangcwc-
icn. Meer dan eens werd ook zijn naam ge
noemd in verband met een welhoudersbenoc-
ming. In den laatsten tijd trad de eenvou
dige man, die zichzelf nooit zocht, maar
niettemin de publieke zaak grondig onder
zocht en met hart en ziol diende, nogal eens
op den voorgrond. Verleden najaar bij Kon.
Besluit aangesteld tot agent voor de Rijks
verzekeringsbank, logde hij deze betrekking
spoedig weer neder. Daarna bij het overlij
den van don heer A. E. van Kempen werd
hij candidaat gesteld voor het lidmaatschap
der Tweede Kamer en viel met een kleine
minderheid tegenover prof. Van der Ylugt,
togen wïcn te vallen zoker geen oneer is.
Thans is hij door de Hooge Rogeering waar
dig gekeurd aan het hoofd der gemeente
Ondshoorn te staan.
De heer De Lange is een man, dio niot
iets aanvaardt, of hij moet hobh. i de vaste
overtuiging, bet naar behooron te kunnen
volbrengen, en daarom twijfelen wij niet of
hij zal blijken te zijp een waardig burge
meester, berekend voor de taak, weldra door
hem op de schouders te nemen. Ook
al besef ik levendig, dat zijn heen
gaan voor do gemeente in het alge
meen en voor de partij, waartoe hij
behoort in kot bijzonder, een groot ver
lies zal wezen, toch wensch ik uit naam
van velen zijner medeburgers he'n hartelijk
geluk met do onderscheiding, hem te beurt
gevallen, en feliciteer ik de gemeente Ouds
hoorn niet minder met haren nieuwen bur
gemeester.
„Beste vriend „Lei den aar", gij, die zoo
leuk over allerlei zaken kunt keuvelen en
een enkele maal zelfs rake dingen zegt,
vertel in deze week van spanning ook eens
wat over de verkiezingen van den gemeen
teraad". Zoo'n briefje kreeg ik dezer dagen
over de post. Een enkel oogenblik voelde
ik mijn jjdelheid gestreeld en liet in mijn
gedachten de lange rij van candidaten voor
mij voorbijgaan eptoen dacht ik op
eens: neen, aan de politiek doe ik niet. En
ik herhaal het hier als antwoord op den
vriendelijken briefschrijver en allen, die liet
met hom eens zijn: „Neen, aan politiek doe
ik niet".
O, ik weet het wol, dc stembus moot spre
ken en een keuze deen uit.al die personen,
waarvan de eon mij niet minder respectabel
voorkomt dan do andor, maar laat mij er
als 't u belieft buiten. Is dc Julimaand nog
niet warm genoeg 1 Als ik in deze zaak al
teen woordje mee mocht spreken, dan zou
ik voorstellen de schermutselingen, die de
volgende week in do meeste gemeenten van
ons lieve vaderland zullen plaats hebben,
te verstellen op November of Maart.
Ik zal als eerzaam burger van Leiden,
dio zijn burgerp liohten trouw vervult,
"Woensdag zooveel witte puntjes voor zoo
veel namen heel ordentelijk zwart maken als
cr in mijn district leden moeten gekozen
worden en 't stembiljet notjes in de bus
doen, meer moet men van mij niet vergen.
Hiermede neem ik ditmaal afscheid van
mijn lezers mefc den wensoli, dat na don
strijd de Leidsohe kiezers en de kiezers uit
andore gemeenten zich niets te verwijten zul
len hebben en niemand zich behoeft te scha
men voor hetgeen hij in dc hitte van den
strijd voor zijn partij of heilige overtuiging
heeft mcencn te moeten doen.
En dat do keuze hier e<n elders een goede
keuze moge zijn
Voortgezet wordt de beraadslaging over
hot wetsontwerp tot wijziging der wet op
den suikeraccijns, overeenkomstig de Sui-
kerconventie.
De Minister van Financiën verdedigt
do wij'zigingen, door hem in het wetsontwerp
gebracht. Die wijzigingen hielden verband
met den fcilelijken t >cstand, en getuigden
van wijs beleid van de Regeering.
Met het oog op den finnncieelen toestand
zou een nanmerkeijke accijnsverlaging on
mogelijk zijn. De schatkist kan geen 20 mil
lioen, noch zelfs de helft, of een kwart ge
deelte daarvan missen. En het middel van
verhooging der directe belastingen acht do
Minister zeer onbruikbaar.
Dc Minister betoogt, dat het tekort, ook
tot dekking van reeds gedane uitgaven
stakingskosten tot 8 millioen zal stijgen.
Aanmerkelijke accijnsverlaging is dan ook
onmogelijk.
De Minister berekent voorts, dat dc uit
gaven voor den gewonen dienst met onge
veer 5 millioen zullen stijgen.
Spr. ontkent, dat onze suikerindustrie
in de toekomst gevaar loopt, doch verklaart
zioh bereid, een onderzoek in to stellen naar
den toestand der suikerfabrieken.
Dc heer Schaper stelt een amendement
voor, om de bepaling van den aocijns slechts
van kracht te doen zijn tot 1 September 1905.
Het zou in behandeling komen bij art 1,
maar om onzuivere stemming te voorkomen,
trok de voorsteller toen zijn amendement in,
om bij art. 10 een andor in te dienon van de-
zelfdo strekking.
De Minister heeft bedenkingen togen het
rauwelijks ingediende amendement; boven
dien ia 1905 het jaar der verkiezingen en
niet gunstig om op den wetgevendon arbeid
.te influcnceeren.
De heer Tydeman stelt als sub-amende
ment voor 1 September 1905 te vorandoren
in 1 September 1906, welk sub-amendement
wordt overgenomen door d© heeren Schaper
s.
Het amendement wordt aldus gewijzigd
aangenomen met 43 tegen 23 stemmen en
daarna het wetsontwerp zonder hoofdelijke
stemming aangenomen.
Do Voorzitter deelt mede, dat do heer
Troolstra zijn aangekondigde interpellatie
betreffende dc veiligheid in het spoorweg
verkeer heeft ingetrokken.
Na vaststelling der huishoudelijke raming
voor 1904 is de Kamer gescheiden tot na
dere bijeenroep ing.
Mijnheer de liedacteur 1
Hoewol volstrekt geen Botanicus, ben ik
wel een beminnaar van den schat van Flora,
zoo dikwijls op eigenaardige uitstapjes,
alsmede op onze Zaterdagsche bloemmarkt, te
te bewonderen.
Op den naam van een der meest geliefde
Flora's kinderen mag zoker wel de, ten
onrechte genoemd wordende, Geranium aan
spraak maken.
Voor hen, wien dit aangaat, wordt hier
een citaat ovorgenomen uit hot work van een
autoriteiten, n. 1. dr. H. Bos, leoraar aan de
Rljkslandbouwschool te Wagenlngen.
Het luidt als volgt:
„De planten, die wü in het gewone leven
met den naam van Geranium" betitelen, be-
hooren wol tot deze familie, maar eigenlijk
tot een ander geslacht, d. 1. Pelargo
nium, en wel Pelargonium Zonale (do ster
vormige) en Pelargonium Odler (de kelkvormlge
of z. g. Fransche Geranium)."
Met de plaatsiDg van bovenstaande, ver
plicht U eea Eypoctondrist.
BATAVIA, 30 Mei-3 Juni.
Men seint aan het „Bat, Nbl." uit
Semarang, dd. 3 Juni:
Gistermiddag werd in Kampong Domang
Banjoc een gruwelijk drama afgéepeeld.
Zekere Kriebel, reeds vroeger wegens
moord onder verzachtende omstandigheden
veroordeeld tot acht jaren gevangenisstraf
en vervallen-verklaring van den militairen
stand, vermoordde zijn huislioudstor met
een kris.
Hij trof haar in het hart en sneed het lijk
daarna de polsen en den hals af.
De moeder van do veis lagere, die te hulp
snelden, bracht den woestaard eonige hoofd
wonden toe.
Schout Van Ham en de opzichter der
genie Rademaker overmanden den moorde
naar, toen hij zelfmoord wilde plegen.
Do officier van Justitie was spoedig ter
plaatse en onderzocht de zaak.
Het blijkt, dat de daad uit ijvorzucht
werd bedreven; do vrouw zou in ongeoor
loofde betrekkingen hebben gestaan tot een
anderen Europeaan.
De moordenaar werd naar de gevangenis
overgebracht.
De assistent-resident van Deli E. L.
M. Kühr is belast met het bestuur over de
onderafdeeling Medan.
De controleur F. O. H. Darlang is be
last mot do betrekking van controleur voor
de regeling der landelijke inkomsten en der
agrarische aangelegenheden in afdeel ing
Lombok, met standplaats Mataram.
Dc adspirant-oontroleur van Tomang
goeng W. R. March is belast met do waar
neming van hot bestuur over de contröle-
afdceling Tjandirato en te gelijk met zijn
eigen functies.
Aan den tweeden commies bij do vierde
afdeeling van het departement van oorlog
(hoofdbureau der genie) K. H. Ferbor, is
een maand verlof verleend wegens ziekte
naar Batavia en Soekaboemi.
AT3ES.
Men seint aan het „Bat. Nbl." uit Kotta-
Radja, d.d. 30 Mei:
De colonne onder command) van den ka
pitein der infanterie J. la Gordt Dilió
kwam over Ketal Roeseb en Pira terug
Vele vijanden waren gedood, waaronder
hoofden van Biram en Mbang.
De marechaussee onder commando van
den onderluitenant H. Christoffel dood
de op haar tocht in het gebergte Panglima
Prang Banta met elf kawans.
Bij het doorzoeken van een Luis in Kcr-
ti werd door een klewanghouw over het
hoofd levensgevaarlijk gewond de Europee-
sche fuselier Brilleman.
De Europceschc sevgeant Knoop werd
door een rentjongsteek in den moncl licht
gewond.
Tor aanvulling van' dit telegram volge
hier uit de „Jav. Cour." van 2 Juni het
geen onder dagteekening van 30 Mei j.l
door den gouverneur van Atjeh en Ondor-
hoorigheden word geseind:
Colonne La Gordt Dilié vertrok van Ka-
rang Ampar over Ketol-streek naar Boha-
san en Tretet. Bevolking overal aanwezig,
stamhoofden meldden zich bij majoor Van
Daalen. Nergens viel een schot Van Tretet
naar het dal van Roeseb. Hier was bevol
king overal gevlucht. Twee schuilplaatsen
verrast, waarbij 6 vijanden gedood en 12
gearresteerdonder cerstgenoemden het
hoofd van Berom, van daar naar Boven
Pirostreek, waar op ladangs 2 vijanden
werden gedood, waaronder het hoofd van
Mbang. Colonne keerde over Hakim
Kroeong en Boeloestreek en verder per tram
den 28sten Mei te Samalanga terug. Bij
vierdaagschen tocht in Boven Seulouma en
Pira werden door kapitein Colijn 27 vijan
den gedood, die met hun wapens in onze
handen vielen. Daarna werden door een de
tachement van deze colonne en door colonne
Christoffel kleine wachtposten van Polcm
overvallen cn gedood: Polem werd niet ont
dekt; zijn tegenwoordige schuilplaats ia
een paja in de Pirostreek ten oosten van
de rivier van dien naam. Onafgebroken
wordt naar hem gezocht. Op ontvangen
spionnenbericht verraste de onderluitenant
Christoffel de schuilplaats van Panglima
Prang Banto van Matang Koeli Logo, Zuid
oosten van Lhö Seumawé, waarbij deze
Panglima Prang met 11 volgelingen sneef
de. Buit 4 achterlaad-, 2 voorlaadgewe-
ren en blanko wapen Bij het doorzoeken
van een huis in Keurentoe levensgevaar
lijk gewond de Europecsche fuselier Brille
man (alg. st. 48740.) Bij een patrouille in
Pidio door rentjongsteek levensgevaar-
iijk 1) gewond de Europeesche sergeant
Knoop (alg. st. no. 581S2/2409)aanrander
gedood.
Aan het „Bat. Nbl werd uit Kotta-
lladja, d.d. 2 Juni, geseind:
De soldaat-ziekenverpleger Koster (alg.
stamboek no. 53790) is in Pedië door een
rontjongsteck levensgevaarlijk gewond
Generaal Van dor Wijck zou zich, naar
hot „Bat. Nbld." meldt, den 6den Juni naar
Atjeh inschepen tot het houden eener inspec
tie over de in dat gewest gelegerde infante-
riemacht, waartoe hij, gelijk onze lezers we
ten, door generaal Van Hcutsz is uitge-
noodigd.
KORINTTJI.
Het „Bat. Nbld." van 30 Mei meldt:
Heden, vertrok naar Djambi, met bestem
ming Zuid-Korintji, een inlandscho com
pagnie van het negende bat. infanterio on
der de bevelen van den kapitein A. C. L.
dc Klerck.
Naar wij vernemen, zal over een week een
tweede compagnie van genoemd bat. even
eens Tjimahi verlaten om van uit het Djam-
bische tegen Korintji te ageeren. Deze cora-
1) In het telegram aan het „Bat. Nbl."
licht gewond.
pagnie staat onder bevel van den kapitein
B. Filet.
Uit Indrapoera seinde men aan „De Lo
comotief"
De expeditionaire troepen zullen den'
28sten of 29sten Mei van Padang Pandjang
naar Korintji vertrekken, in 4 echelons, elk
van één peloton.
De chef van den staf en die der hulpwa
pens en diensten zijn sedert 24 Mei doende
om den opmarsch in Indrapoera voor te be
reiden. Do étappes zijnEmmahaven Ila-
lang-tapan, Peratak-napal, Paradontinggi,
Pamoentjak, Batoe-gadang en Barong-ba-
rongtalang.
De troepen kunnen den 7den of 8sten Juni
in de bewoonde streken van Korintji agee
ren.
De Korintjiërs verbrandden de bestaande
loodsen te Poratak-napal, en Paradon
tinggi, Zo werden echter door de onzen op
nieuw opgebouwd en bezet.
De chef van den staf begaf zich den 27ston
Mei van Tapan naar Barong-barong-talang
mot een dekking van 1 peloton, tot het in
winnen van inlichtingen en het maken van
verkenningen.
Een massa vivres is reeds opgevoerd, ter
wijl verdere opvoer is verzekerd. Tussehen
Tapan en Korintji wordt één compagnie ge
legerd, verdeeld over dat traject.
DEM.
Het „Bat. Nbld." van 3 Juni meldt het
volgende
Mr. J. L. Th. Rhemrev, officier van jus
titie, vertrekt morgen naar Deli om een
onderzoek te doen naar de door mr. Van
den Brand beweerde lroelieschandalen
Door don (ionvornour-ljffnorr.aï vr.n Ned.-in-
Jio eijn de volgende beschikkingen oenomen
CIVIEL DEPARTEMENT. Verleend:
wegens langdurigen dienst een jaar verlof
naar Europa, aan den opzichter eerste
klasse bij don waterstaat en 's lands Bur
gerlijke Openbare Werken Ju. R. Wollrabo,
met bepaling, dat hij zijn betrekking den
6den Juni 1903 zal nederleggen;
wegens ziekte een jaar verlof naar Euro
pa, aan den opzichter derde klasse bij den
waterstaat en 's lands Burgerlijke Upcu-
baro Werken J. Ch. A. Renneker;
wegens ziekte een tweejarig verlof naar
Europa, aan den waarnemenden chef der
tweede afdeeling bij de exploitatie der
Staatsspoorwegen op Java S. Verwey.
Ontslagen: wegens ziekte eervol uit
zijn bétrekking, dc commies derde klasse
bij den post- en telegraafdienst W. P. Lugt.
Met ingang van 2 Juni 1903 op verzoek
eorvol uit 's lands dienst, do waarnemende
onderwijzeres eerste klasse bij het openbaar
Europeesch lager onderwijs, mej. E. van
Loon, vroeger directrice tevens leerares in
do Fransche taal en letterkunde aan do
hoogore burgerschool voor meisjes te Ba
tavia.
Benoemd: met ingang van 2 Juni 1903
tot onderwijzeres eerste klasse bij het open
baar Europeesch lager onderwijs, de onder
wijzeres dor tweede klasse, mej. M. J. Ch.
C. Schokker;
met ingang van 3 Juni 1903 tot onder
wijzer der eerste klasse bij het openbaar
Europeesch lager onderwijs, de onderwijzer
der eerste klasso R. A. Schoonhoven;
tot ingenieur tweede klasse bij den wa
terstaat de ingenieur derde klasse A. A.
Meijers;
tot ingenieur derde klasse, de adspirant-
ingenieur D. Meijer.
Benoemd: tot opzichter eerste klasse
bij den waterstaat cn 's lands burgei-lijke
openbare werken, de opzichter tweede
klasse J. N. Doornberg.
T ij d e 1 ij k gesteld: ter beschikking
van den directeur dor burgerlijke openbare
werken, ten einde dienst te doen als op
zichter tweede kln«?e bij den waterstaat en
's lands burgerlijke openbare werken, de
van buitenla.ndsêh verlof terugverwachte
ambtenaar S. J. Fischer, laatstelijk die be
trekking bekleed hebbende.
Ontheven: met ingang van 10 Juni
1903 wegens ziekte,op verzoek eervol van
de functies vancommissaris van heb mijn
wezen in Ned.-Indiè mr. A. Loudon
Eervol van zijn ter-beschikkingstelling
van den commissaris voor het mijnwezen in
Nederlandsch-ïndie mr. J. G. Pott, wor
dende hem opgedragen de in verband met
de invoering van het Koninklijk besluit van
29 Juli 1899 en van de Indische mijnwet
nog te verrichten werkzaamheden voort to
zetten.
DEPARTEMENT VAN OORLOG.
Ontslagen: met ingang van 3 Juli
1903, op verzoek, wegens volbrachten dienst
tijd, eervol en mot behoud op pensioon uit
Hr. Ms. militairen dienst, de kapitein-
kwartiermeester bij de militaire admini
stratie P. J. A. A. Blokzeyl
met ingang van 16 Juli 1903, wegens af
loop van zijn dienstverband op verzoek, eer
vol uit Hr. Ms. militairen dienst, de tijde
lijk, dat is voor den tijd van vijf jaren bij
hot leger in Ned-Indic benoemde officier
van gezondheid tweede klasse dr. R. Piek.
Overgeplaatst: van het subsistenten-
kader tc Batavia nacr de directie van den
topographischen dienst en in verband daar
mede gevoerd a la suite van zijn wapen,
do eerste luit. der infanterie G. J. van
Eijbergen, thans gedetacheerd bij het hoofd
bureau van den generalen staf
de luitenant-kolonel der art. T. A. dc No
vo van de pyrotechnische werkplaats te Soe~
rabaia naar het commando der veld- en
borgbatterijen op Java to Banjoebiroe;
de kapitein der ai'. J. F. Bacrveldt van
de vierdo compagnie arte Hoi'in (vierde berg-
batterij) te Kotta-Radja, als directeur van de
pyrotechnische werkplaats, tevens inspec
teur der buskruitfabricage te Soerabaia cn
in verband hiermede A la suite van zijn
wapen gevoerd
de eerste luit. der art. A. van den Bovcn-
kamp, van don artillerie-conrtructiewinkel
to Soerabaia naar dc 16de compagnie (zesde
compagnie vesting) artillerie te Soerabaia;
de eerste luit. der art. A. J. Loekemey-
er, van de expeditionaire trein-afdeeling te
Weltevreden, als onderconstructeur bij den
artillerie-constructiewinkcl to Soerabaia en
in verband hiermede a la suite van zijn wa
pen gevoerd;
de kapitein der art. F. F, W. Kafcten-
buscli, van de negentiende compagnie art.
te Palembang naar de vierde, compagnio ar
tillerie (vierde bergbatterij) te Kotta-Radja;
de kapitein, der art. D. F. Gits, van de
23ste compagnie art. te Weltevreden naar de
19de compagnie artillerie to Palembang;
de kapitein der art. H. van Witoenburg,
van de 9de compagnie art. te Weltevreden
naar de 23ste compagnie art to Welte
vreden.
de eerste luit. der art. T. G. A. Perelaer
van de gedetacheerde sectie bergartillcrie to
Makasscr naar den expeditionairen trans
porttrein te Woltevreden, met intrekking
zijner overplaatsing naar de i7de compagnie
art. te Weltevreden;
bij de troepenmacht in Atjeh tor nadere
indeeling, de reede luit bij het garnizoens-
bat. van Celebes, Menado en. Timor C. G.
Back
bij het garnizoensbat van Celebes, Mena
do en Timor, de tweede luit bij hot derde
depotbat J. N. Broese.
DEPARTEMENT VAN MARINE
Overgeplaatst: van Hr. Ms.
„Utrecht" naar Hr. Ms. „Noord-Brabant",
do adelborst 1ste kl. jhr. R. F. F. O. Groe-
nink van Zoelennaar Hr. Ms. „Zeeland"
de adelborst eerste klasse T. Akkorman en
naar Hr. Ms. „Gelderland" dc adelborst
eerste klasro F. Dicphuis.
Uit.de rol van het departement dor mari
ne naar Hr. Ms. „Zeeland", de adelborst
eerste klasso O. D. T. dc dder.
Geplaatst: aan boord van Hr. Ms.
„Gelderland", de uit Nederland verwacht
wordende adelborst eerste klasso G. L.
Mulder.
Bodegraven. In de Evangelisch-Lul lier-
sche Gemeente, alhier, zal Zondagvoormiddag
de dienst vervuld worden door da, C. de
Me(jere, predikant te 's-Gravenhage.
Noordwljk-Binnen. Zondagmorgen*
te tien uren, ds. G. v. Herwaarden, pred.
to Leiden.
Noordwy kerliout. Zondagvoorm. te
tien uren de heer Louwe Kooymans, candi
daat te Nieuw-Helvoet. Geen Zondagsschool.
Rijnsburg. Gorefonn. Kerk. Zondag G
Juli, 's morgens halftien. Leeskerk 's avondr
zes uren ds. MelJring te Katwijk.
Valkenburg. Zondagvoormiddag te half
tien ds. J. Koek. Des avonds geen dienst.
Woubrugge. Ned.-Herv. Kerk. Zondag
voorm. te halftien de heer Brunt, candidaat
te Utrecht.
„South African Guide."
Wy ontvangen van de Administratie van
bet Alg. Ned. Exportblad een nieuw nommer
van 'tZuid-Afnka-Supplement. Dezen keer wer
den in den Continental South African Guide
opgenomen o. m.Editorial Puzzles, waarin
de Hoofd-Rodaoteur, 0. Kameriingh Onnes,
een lans breekt voor den bedreigden vrijhan
del op de Engolsche markt; Federation of
Foreign Chambers of Commerce in the U. K.
South African Tariff (Full text of the draft
Bloemfontein Convention), welke tarieven als
geldend voor Zuid-Afrika kunnen worden be
schouwd. Do geïllustreerde fabrieksbeschrU-
vingen behandelen de: N. V. Electrotechnische
Mechanische Industrie, v/b. J. W. H. Uyten-
bogaart to Utrecht, en de Kon. Stoom-fabriek
van Werken in Zink en andere Metalen, F.
W. Braat, te Delft. Aan de Adreslijsten zijn
ook ditmaal de aanwijzingen in hetEngelsch,
Fransch, Duitsch, Spaansch, Zweedach, Rus
sisch toegevoegd, ton einde een steeds ruimer
kring van vreomdellngen tot het aanknoopen
van zakenverbindingen met Nederland te be
wegen. De verzending in den vreemde geschiedt
kosteloos, in dier voege, dat de administratie
van het Alg. Ned. Exportblad zich aanbevolen
houdt voor de Adres-aanwyzing van vreem
delingen, voor wie do toezending der Supple
menten, in het belang van Nederlandsche ver
bindingen, gewen8cht kan zijn.
Programma van Muziekuitvoeringen.
BÜ1TEN-S0CIETE1T .AMICI1TA". Concert
te geven door het Stafmuziekkoi ps van het Vierde
Regiment Infanterie. Directeur: de heer W. van
Erp. Eerste afdoeling: No. 1. MarcheTriomohale,
Mann; 2. Ouverture .Alessandro Stradella", von
Flotow; 3..Ave Maria", arr. W. van Erp, Schubert
4. .Cortège", Fantastischer Zug, Moszkowski;
FaDtaisie op de Operette .Les Dragons de Villnra",
Maillart, Tweede afdoeling: No. 6. Feeet-
Preludium, Mann; 7. .Piet Hein", Hollandsche
Rhapsodic (arr. W. van Erp), Van Anroojj; 8.
„Sans Souoi", Wals,Thomas; 9. Fantasie op Motieven
van Leoncavallo's .Bohème", Van Ërp.
No9. 5, 7 en 8 oorste uitvoering op „Araicitln'',
KATWIJK. Geboren: Willem, 7,. van M.
Ouwehand en H. van Dujjvenbode. Klaas
Hondrik, Z. van M. Mugge en P, Bavelaar.
Jacoba, D. van J. Minnee en A. M. den Haan.
Willem, Z. van A. Durieux en J. van Dyk.
Jaantje, D. van L. van der Plas en K. van Dugn.
Overleden: P. van Meijgaard 88 j., wed.
van C. Stelleman. Levonloos geboren kind van
het vrouwelijk geslacht van IJ. van der Plas en
J. van Rjjn.
Gehuwd: P. de JoDg jm. en A Meyer id.
Ondertrouwd: J. van der Meg jm. en M.
van den Oever jd. W. Varkevissor jm. en E.
van Drjk jd.
LEIDERDORP. Geboren: Isaac, Z. van
Authonie de Graaf en Johanna Brokaard.
Overleden: Johannes van Bommel, 72 j.,
echtgenoot van Wilhelmina de Lange.
STOMP WIJK. Bevallen: D. M. van Meurs
gob. Lans Z. D. Gouweleeuw geb. Starrovela
2 Z- C. C. Borst geb. Suijten D. G. Schroine*
geb. Van de Graaf 1. Z.
Overleden: M. C. Schruder D. 8 m. W.
C. Gouweleeuw Z. 20 m. F. v. d. Horst o. M. 71 j,
SASSENHEIM. Geboren: Dirk Cornelie, Z.
van C. v. Leeuwen en D. Vonk. Jacobus, Z.
van J. Waasdorp en A. Kortekaas.
Overleden: Th. H. Homan Z. 2 m.
Ondertrouwd: J. J- v. Leeuwen jm. 28 j.
1 en M. G. v. Hoekelen jd. 22 j.
VALKENBURG. Geboren: Johannes, Z. tab
P. Noppen en N. Oawersloot,
