No. 13248
LEIDSCH DAGBLAD, ZATERDAG 2 MEI. - VIERDE BLAD.
Finaneieele Kroniek.
FEUILLETON.
De dilettant.
Brieven van een Leidenaar.
Ingezonden.
Anno 1908
Do stemming van onze Beurs, die hoofd
zakelijk bolieorscht wordt door de Ameri-
kaansohe aideeling, kwam dientengevolge
overeen met en stond ooder den ir» loed
van Londen on Nieuw-York; daar ontkoudt
hot publiek rich bijna geheel en al. De hou
ding van Wallstreot is trouwens teleurstel
lend, het. kan niet ontkend worden, dat het
vonnis, inxake de Northern Securities Co. ge
veld, een verkoelenden invloed heeft gehad.
Hot moge nu waar rijn, dat het een hoilzams
invlood is, het neemt toch niet weg, dat
groote levendigheid en een opgewekte markt,
die men bij de goede epoorwogontvangsten
en den gunstigen stand vaja don oogst, zou
mogen verwachten, vooreerst tot de uitzon
deringen zal bohooren. Trouwens de onzeker
heid, die er bestaat omtrent do actio der
Regeering in verband met do kolensporen en
andere spoorwegcombinatién. een actio, die
afhangt van het onderzoek door de Inter
Si.to Commerce Committee maakt, dat zoo
wel de groote spoorwegmannen, als de spe-
f culatie zich waarschijn''jk zullen onthouden
,Van allo deals, tot or een modus vivendi zal
gevonden zijn. Dat het zoover zal komen,
dat alle contrólc-bczit onmog lijk zal ge
maakt worden, betwijfelen wij. Het to-niet-
doen van al hetgeen tot stand gebracht is,
zou den voorspoed van de Vereenigde Sta
ten in het hart treffen, ook al is er op de
vorming der groote oombinatiën zeer veel af
te dingen en dit zullen ook de Amerikaan-
Bcho staatslieden zeer wel beseffen. Onder den
invloed van de hooge prolongatierente moee
ten o* Staatsfondsen een fractie ver
liepen, vooral Integralen. Buiten-
landsche Staatsfondsen waren over
het algenuen vast., maar stil. In Turkije
heeft men van alles de handen vol. De po
litieke moeilijkheden in Macedonië cischen
alle aandacht der Rogeering en intusschcn
zitten de finaneieele groepen niet stil in hun
pogingen om óf een rento ver hooging
óf ccn unificatio dor schuld tot
stand te brengen. Beide onderworpen vorde
ren oneindige onderhandelingen en beraad
slagingen, en thans is het vraagstuk der
renteverhooging bij con speoiale com
missie in onderzoek. Ondertusschen is ook
het unifioaticplan in behandeling en het
heeft er a7'en schiju van, alsof de Porto het
ditmaal ernstig meent, want de behandeling
der renteverhooging is tijdelijk tot Zaterdag
uitgesteld, om intuesohen aan de Porte do
gelegenheid te laten omtrent het unificatie-
plan een definitief besluit te kunnen, nemen,
waardoor de voor haar zoo gevreesde klip
der rontcverhooging zou worden omzeild.
Zoo aLthans de algemeene boriohten, doch
niettegenstaande al dien schijnbaren hoogen
ornst, zou een hernieuwd uitstel op een plot
seling opduikenden hinderpaal van de zijde
der Porto, niemand behoeven te ver
wonderen.
De aanzienlijke rijzing voor V enezuel a
ia con Rovolg van hofc boriolit» dat voor de
Venezuolaansche Schuld een regeling 6poedig
te verwachten zou zijn. De Regeering heeft
haar medewerking toegezegd om de bestaan
de leoning on de achterstallige coupons te
oonverteoren in oen nieuwe 4-p:Is.-schuld,
gewaarborgd door spccialo inkomende rech
ten en waarschijnlijk onder beheer van een
internationale commissie.
G- \éel onverwacht cn niet zuinig was do
rijzing van den prijs van het zilver, welke in
den loop dezer weck verder do grootste vor
deringen maakte. Het waren vooral aankoo-
pen voor do Oostersoho landen, de Engcl-
sche koloniën en Frankrijk, welke de markt
in een vaste positie brachten. De groep, wel
ke de zilvermarkt in Amerika in handen
heeft, maakte van deze gelegenheid gebruik
om de verschepingen in te krimpen en daar
door een prijsverhooging te doen ont
staan Verder was niet het minst het voorne
men van China om don munfctoestand van
het land in behoorlijken vorm te brengen,
een kraohtig argument voor de rijzing, om
dat toch hierdoor de afsluiting van een zil-
vertractaat met Mexico mogelijk wordt. Do
rijzing van het zilver oefende natuurlijk een
grootcn invloed op de koereen der M c x i-
oaanschc waardenzoowel staats- als
apoorwegleeningen, aangezien een hoogere
zilverkoe ra, zoowel voor de staatsinkomsten
als voor de spoorwegontvangsten, een aan
zienlijke verbetering beduidt.
Tabaksaandeelen hebben blijkbaar
de goede stemming vaarwel gezegd en blij
ven volharden in de flauwe houding, welke
reeds langeren tijd over deze markt gekomen
is. Voorloopig zal 'fc met de opgewektheid en
lovendigbeid, welke deze afdeeling zoo dik
wijls kenmerkt, wel gedaan zijn; de handel,
vroeger nog tamelijk gebaseerd op ramingen
en marktprijzen van het product, zal nu op
geheel onzekere basis moeten drijven. In den
laatsten tijd was het nog meer de vrees voor
overgrooton aanvoer, tegenover beperkte
aankoop en, welke de markt in gedrukte hou
ding deden volharden. De dezer dagen ge
houden inschrijving gaf, volgons boriohten,
geen bijzonder hooge prijzen.
De Petrole u m markt mocht zich
nogal in belangstelling verheugen. E1-
zasser petroleum maakto aanmerke
lijk avans op de mededeeling, dat zij bij een
Hannoversoho pet rol e um maatschap p ij ge
ïnteresseerd was zonder financieel daarbij
betrokken te worden; dit laatste is eeniga-
zins vreemd, men kan toch niet veronder
stellen, dat de Elzaseer vruchten zal pluk
ken daar, waar zij niets heeft geplaatst of
gezaaid. Wat de productie betreft, deze is
aanmerkelijk hooger en wettigt op zichzelf
een hooge ren koers, omdat men nu eenmaal
bij petroleumondernemingen de produotie in
den koers der aandeden wcnscht uitgedrukt
te ziendifczefde geldt voor do M o e a r a
Enim en Koninklijke. Bijna alle pe
troleum aandeden werden door de willige
stemming op deze afdeeling min of meer ge
zocht en boter verhandeld. Ook op de G o u d-
m ij n nïarkt was meor levendigheid te be
speuren, het meest begunstigd waren Red-
jang Lebong en de West-Indisoho
soortenook Soemalata was beter. Voor
Soemalata's zal o. i. nog wel verdere verbe
tering volgen. Redjang Lebong en Soemala
ta hebben do beste vooruitzichten onder de
Nodorl.-Indische soorten. Do West-I ndi-
sohe vonden natuurlijkerwijze meer belang
stelling, nu het ontwerp van den Trans
aanlog in do Kamer ter sprake is gekomen.
Het verslag der Banque Auxiliaire
toont aan, dat bij eenigszins beteren indus-
trieolen toestand in die landen, bij welker
industrie do Banque geïnteresseerd is, zij
hare moeilijkheden gemakkelijk te boven zal
komen, doch hierin ligt ook juist het zwak
ke punt. Men mag echter aannemen, dat in
den huidigen koers do slechte kansen ver-
cLisoonteerd zijn.Aandeelen W arschau-
W e e n e n verkeerden onder den indruk van
het ingezonden stuk der Duitsche aandeel
houders in ,,De Nieuwe Financier en Kapi
talist." De beschuldiging tegen de Directie
dezer Maatschappij hierin ingebracht, is
oogcnschijnlijk zeer gezond, doch zonder na
der onderzoek is het moeilijk om een oordeel
hierover te vellen. Het is dus te wenschen,
dat hierover wn*, uwer licht worde ontstoken.
Do Amerikaanscho 6poren vorkeeracu ;u
een zeer flauwe stemming; hiertoe werd het
meest bijgebracht door de gouduitvoeren an
toch moet men juist aan de gouduitvoeren
weinig gewicht hechtende Unie is zeer wel
in staat om eon aanmcrkolijk bedrag aan
goud uit to voeren, zonder dat dit de geld
markt schaden zal. Men moet zich eohter de
zen zomer voorbereiden op zeer veel tenden
tieuze berichten. Dc handelstoestand is voor
Amorika thans zeer gunstig, de spoorwegont
vangsten, voornamelijk die der kolensporen,
zijn zeer goed en wijzen op verbeteringen der
netto's. De oogstberichton zijn gunstig, hoe
wel in de laatste dagen eenige geruchten van
sneeuw en koude in het Westen weder op ge
vaar voor de ontwikkeling der granen de
aandacht vcpligen. Do veerkracht is eohter
eenigszins Wallstreot goweken en daar
om laten z. de goede factoren niot gelden.
Wij voorzien uer-alvo, dot de Amerikaansche
markt nog ge rui men tijd lusteloos zal zijn
en dit te meer, omdat wij in den verkiezings
tijd loven.
Rijnlandsche Bank.
21)
„Het zou wel mooi zyn nog eon poos met
je te leven. Ik ben nog niet zoo oud. O, deze
winter is zoo lang en eenzaam voor my ge
weest. Mevrouw Werlund en ik hebben eiken
avond by elkaar zitten schreien."
„Arme moedert"
„Nu ben ik tevreden, nu kan ik Jou by
mo hebben om myn oogen te sluiten, en ik
heb het goed in elk opzioht. Ik lig hier in
het salon als een koningin en word uitste
kend verpleegd. Tante Norderud staat altyd
klaar, als er hulp noodig ia Toen ik ziek
werd, is Annelto in de stad gekomen."
Vervolgens riep de patiënte met zwakke
Btem: Annette, wil je niet binnenkomen om
Lorenz te begroeten?"
Annette trad binnen, glrig op Lorenz toe
en reikte hom de hand.
Hy keek haar verbaasd aan.
„Wat ben je veranderd en mooi geworden,
Annettej"
„Dat ben jy ook, Lorenz - veranderd."
„Zy is my als een dochter geweest," zeide
mevrouw Falk met een liefdevollen blik op het
jonge meisje. „Sedert zy gekomen Is, is hier
zonneschUn in huis geweest."
„Maar nu bent u moe, tante, nu moet u
een beetje gaan rusten. U hebt veel te veel
gesproken."
„Ja, je hebt gelyk."
Mevrouw Falk deed de oogen dicht en lag
daar met een gelukkig glimlachje om haar
bleeks lippen.
Annette ging aan het raam zitten en nam
haar haakwerkje weer op, Lorenz nam naast
haar plaats en keek naar haar yverige handen.
Zy sloeg de oogen op, maar sloeg zodade-
lyk daarop ook weer blozende neer.
„Het is lang geleden," zeide Lorenz, „dat
wo elkaar gesproken hebben. „Je was toen
nog een klein meisje
„Een boerenmeisje, dat de priniesserol niet
spelen wou."
„En nu ben je een volwassen dame
„Die ook niet prinsossorollen spelen kan.
Daar ginds In Parjs heb je zeker wel werke
lijke prinsessen gezien?"
„Ja, ik heb daar voorname dames genoog
gezien."
„En mooie en elegante?"
„Veel te mooi en elegant."
„Te mooi?"
„Ja, het gaat met die dame3 als met de
sterk riekende prachtbloemen. Aanvankeiyk
bedwelmen ze, maar later krygt men er ge
noeg van en dan krygt men hoofdpyn."
„Nu wordt je zoo hoogdravend, dat Ik je
haast niet meer begryp."
Mevrouw Falk deed de oogen open.
„Stil,wy maken tante wakker," zeide Annette.
„Noen, spreek maar door, kinderen. Het
doet my genoegen, jullie zoo naast elkaar te
zien zitten."
Tomine klopte aan de deur en kwam bin
nen. Er was een vreemde mynheer, die myn
heer Falk wenschte te spreken.
Lorenz ging naar zyn kamer en liet daar
don vreemden mynheer by zich komen. Het
was een klein, eenigszins corpulent man met
een bleek, baardeloos gezicht, dat typisch Is
voor tooneelspelers. Hy was elegant gekleed,
droeg eea hoogea hoed «o lichtgola hand
schoenen.
VII.
De maand April heqffc afscheid van ons
genomen, de twee laatste dagen nog even
met een vrlendeiyk zonnetje.
In onze herinnering echter zal zy biyven
voortleven als een ruwe, onaangename maand
zoowel in de natuur en voor zoover het ons
land betreft ook op maatschappeiyk gebied.
De onrust en spanning, die we hebben moeten
doorleven de eerste weken, de felle koude en
de geweldige regens in de laatste weken,
zullen zeker lang heugen. Na jaren zullen de
ouden van dagen over April van het jaar '08
spreken, zooals de oudjes van tbans ons nog
kunnen vertellen van storingen ln de natuur
of in het maatschappeiyk loven, die ze vroeger
mee hebben doorgemaakt. Wat my aangaat:
van de doode geen kwaad. De maand Mei
heeft haar intrede gedaan en zooals het een
goede Meimaand betaamt met Zuidenwind en
zonneschyn. Welkom heet ik haar. De trek
ia andermaal naar buiten. De boomen, die het
zoo pas onder de hagelbuion zwaar te ver
antwoorden hebben gehad, beginnen weer te
bloeien. Do wildzang klinkt er door heen.
Ik zou mee kunnen zingen. Straks bloeien
de grasbloemen op het veld en komt de
graaboter op de ontbyttafel. Zieke en zwakke
monschen zullen vriendeiyk vleiend aan hun
dokter vragen, of ze met eventjes buiten
zouden mogen gedragen worden.
Jonge verlieide vogelpaartje bouwen kun
stige netjes en zoet-lachende menschenpaartjes
ryden nu vooral met ouders en getuigen naar
het Raadhuis, om daar door den weisprekenden
ambtenaar van den Burgorlyken btand „ver
bonden" te worden.
Geen mooier tyd er voor dan de Moimaand.
Als de Zuidenwind wat heel zoel on de zon
wat lekker warm wordt, is het moeiiyk eon
langen dag binnen te bl(jven. De stroeve ge
leerde, voor wleu dorre studie het hoogste
goed is, slaat dan zyn foliant toe, legt zyn
pen neer en maakt een plannetje voor de
zomerreis.
„Ik heb nooit meer beimwoe", vertelde
my vandaag nog oen „winkeljuffer", „als
wauneer het buiten zoo heeriyk warm is;
dan voel ik my als een vogel in oen kooi".
Toen ik dat hoorde, dacht ik aan het
kleine stukje, dat deze week nog m de krant
etond over vorvroegde winkelsluiting en het
deed me pleizier, dat reeds een drietal nering
doenden in ooze 6tad by advertentie bekend
maakten, dat zy in de zomermaanden om
negen uur de winkels zullen sluiten. Ik zou
willen, dat dit goede voorbeeld navolging vond.
My dunkt, het publiek kon deze beweging
steunen, door openiyk te verklaren na negen
uur in den zomer geen Inkoopen te zuilen
doen.
Laat een tnvloedryko man of vrouw daar
toe het initiatief maar eens nemen l Wy zUn
vrybeidliovenda Nederlanders en willen met
graag gedwongen worden, zooals de Duitechers
dat worden gedaan, en laat ons dan nood-
zakeiyk verbeteringen uit vryen wil invoeren.
De kappeispatroons hielden deze week ook
een vergadering voor i»»tsol/Uo dool. Ook zü
guunou vraag hun bedienden meer vryon tyd
en zouden greag des avonds vroeger sluiten;
enkele onwillige vakgenooten houden ochter
oen bepaald sluitingsuur tegen.
Erger moet het in sommige bakkersbedry-
ven zyn. Daar moet, zooala we het vroeger
al eens vernameD, soms van eon overmatig
langen arbeidsdag sprake zyn. De nachtarbeid
in dit bedryf is daarvan de schuld. Niemand
liever dan de bakkerspatroons zeil zouden den
nachtarbeid willen afschaffen. Doch in geen
onkel ander bedryf komt de onwil van de
burgery, die des ochtends versch brood voor
het ontbyt eischt, sterker uit. Zou het dan
zoo org zUn, wanneer wy des morgens brood
ate dat den vongen dag werd gebakken?
Wat kunnen wy al weinig opofferen voor
do rust, de gezondheid en het geluk van
sommigen onzer modemenschen 1 Of zyn ook
hier woder sleur en gewoonte de vyanden,
die de verbetering tegenhouden?
Komt, volksmenschen, hervoimers, hier is
practisch werk te doen en hier kunnen men-
schen van iedere richting samenwerken.
Ik zou myn brief op 1 Moi niet kunnen
eindigen zonder een woord te reppen van de
ingebruikneming van ons Slachthuis en moet
daaiby even terug tot verleden Maandag, toen
het op eenigszins pleohtige wyze officieel
„Heb ik de eer mot mynheer Falk, den
6chryver, te spreken?" vroeg hy.
„Ja."
„Myn naam is Stegerup, ik ben directeur
van het tegenwoordig hier verbiyf houdende
Deensche tooneelgozelscbap. Ik zou graag oen
klucht by u willen bestellen, een recht vrooiyk
klein kluchtspel met coupletten en kostume9,
zoo'n soort revue. U begrypt wel, wat ik
bedoel, u hebt zoo iets ln Parys zeker wel
gezien."
„Veel te veel," prevelde Lorenz mot een
zucht.
„Wilt u het op u nemen?"
„Ja ik zal het probeeron."
„En het honorarium?"
„Ja, wat dunkt u?"
„Als ik or u eens vierhonderd kronen voor
geef."
Vierhonderd kronen was nu een hoelesom
voor hem.
„Ik dank u; daar ben ik tevreden weo."
„Dan moet het werk in acht dagen klaar
zyn."
„Dat is goed," antwoordde Lorenz haastig.
Er was plotseling een drang tot werken in
hem gekomen, om zyn moedor een genoegen
te doen, misschien het laatste.
Hy ging terug naar het salon.
„Mama, ik bob een opdracht gekregen. Ik
zal binnen acht dagen vierhonderd kronen
verdienen."
„Als je op zoo'n manier doorgaat, kan je
wel millionnair worden," antwoordde zy glim
lachend.
Hy was zeer ijverig. Hy lel papier klaar,
nam een niouwo pen en begon eon schema
te maken.
Het was merkwaardig hoe hot werk vlotte.
De ideeën kwamen, de tooneelen sloten
werd geopend. Het trof my, die ook de eer
had er by tegenwoordig te mogen zyn, dat
onze burgemeester, die, als lk my niet be
drieg, in den Groninger Raad tegen de op-
richtlng van een Slachthuis was, door de
practyk voorstander ls geworden, en dat de
inspecteur der Volkegezondheid dr. Den Houter,
indortyd hier aan de spits stond van een fel
le oppositie tegen deze Instelling, er nu meer
dan één lichtzyde van weet aan te wyzen.
Ik deelde dit dezer dagen mee aan een
slager; de man gaf my geen antwoord, maar
gaf my het notnmer van 80 April van het
Orgaan van den Nederlandschen Slagershond
en wees met den vinger op een gedeelte uit
een verslag van een vergadering, te Sittard
gehouden, dat lk hier even afschryf:
„De voorzitter van de Roeimondscho
„Slagersvereeniging besprak de nadeelen
„van een abattoir aldaar en weee er op dat
„sedert de oprichting reeds vier der voor
naamste slagers van Roermond het hebben
„moeten opgeven. Nog twee zaken zyn te
„koop, ook dit ton gevolge van de dure ex
ploitatiekosten. Aanvankeiyk was gemeend,
„dat deze kosten niet alleen op de slagers
„zouden drukken, doch later zagen zy zich
„ln deze meening bedrogen."
Ik moest zeggen, dat dit nlot bemoodigend
klonk, toen ik het had gelezen.
Maar als zoo iets waar was, zou onze burge
meester er toch met voer zyu, antwoordde
ik. Onze slager meende, dat deze wellicht
niet aan de Ünancieole zyde van hot
vraagstuk zou hebben gedacht, doch meer
het oog zou gehad hebben op de behaudeling
van het vleesch.
Ik kon dat nog niet golooven en gaf den
man, die do toekomst voor hem en zyn vak
genooten donker mzag, den raad zich niet
vóór den tyd ongerust te maken. Ik weet
wel, raad geven ls gemakkelyk, doch wat zou
ik anders doen?
De meesten yan myn lezers zullen nog wel
niet hot genoegen 6makeu Zondag een biet
etukje of een rollade te eten, dio in het macht
huis is klaar gemaakt. De meeste slagors
maken gebruik van de overgangsperiode tot
1 Juni en biyven zoo lang in het eigen bedryf,
als mogeiyk ls.
Dat was te verwachten, al wordt dit ook
al weer een schadepost voor de exploitatie.
Ik hoop van harte, dat het den slagers en
den vlee8chgebruikers in onze gemeento mag
gaan als onze burgemeester in Gromngen,
dat ze door de practyk voorstanders mogen
worden van het Slachthuis.
Ik ga nogal eons met de Leldsche slagers
om en, zoodra lk iets van een belet o stem
ming onder hen bespeur, beloof ik het ln de
krant te zullen vermelden.
Hel verenigingsleven In Land- en Tuinbouw.
Hoe is dat verenigingsleven ontstaan?
Wolko overtuigingen deden het geboren
worden
Het heeft zyn ontslaan hieraan te dankon,
dat enkele, by land- en tuinbouw betrokken,
personen op do godachlo on alleugs lot de
overtuiging xOn gekomen, dat in hun bodryf
sommige dingon konden en moesten worden
verbeterd, en tevens hebben bogropen, dat olk
op ziohzelvon die verbeteringen niet kon
teweegbrengen.
Maar hebben die personen nu het vereonl-
glngsleven goed vorstaen?
Neen. Zy hebben bet zich niet geheel dui-
deiyk kunnen voorstellen. Zy zyu begonnen
zich te vereenigon in te kleine groepen Zy
hebben niet gepoogd die kleine groepen samen
te smelten. Daarvoor wilde elk groepje te zeer
baas biyven op eigen terrein. In het' klein
pasten zy wel het spreekwoord toe „Eendracht
maakt macht". Maar zy zagon niot In, dat
de macht van elk vereenlgMigetje nog geon
vyf ten honderd bedroeg van die, wolko een
grootere bond kon oefenen.
In byzonderheden kan hier niet worden
afgedaald. Maar een voorbeeld zy geoorloofd.
By het samenstellen van de Regoering in den
Staat der Nederlanden vraagt mon niet, of in
het ministerie nu wel Iedere provincie ver
tegenwoordigd ls. Zonder dat, rekent men er
op, dat de ministère wel zullen zorgen voor
het geheel van alle provinciën samen. Zie,
aan elkaar en zo Bchilterderr door scherts en
geestige coupletten.
Zoo zat Lorenz eiken dag aaa de schryf-
tafel, in een hoek van het salon, terwyi zyn
moeder in een andoren hook met een glim
lachje om de lippen to bed lag en Annette
met haar haakwerkje aan bet raam zat.
Wellicht ging zyn werk zoo gomakkoiyk,
omdat, terwyi hy schroef, twee paar liefdevolle
vrouwenoogon hem bswaakten.
Het stuk was klaar en afgeleverd Het was
goed, werkeiyk goed, maar: hot was een
studentenklucht, niets anders, er was geen
spoor van vooruitgang.
Hy drukte 's avonds in bod zyn brandende
hoofd wanhopig in het kussen.
Zou hy dan nooit verder komen dan oen
begaafd dilettant te zyn? En toch voelde hy,
dat hy dlchtersgaven in zich had.
Wat moest er gebeuren, om ze te wekken?
XVI.
Mevrouw Falk was gelukkig en tevreden,
want haar zoon had immers getoond, dat hy
gold verdienen kon; maar zy word van dag
tot dag zwakker.
De WindahlB en mevrouw Werlund zochten
haar dikwyis op.
Hot was op een morgen, nog vroeg.
Lorenz en Annette, die 'e nachts gewaakt
hadden, waren naar hun kamers gegaan, om
een bootjo te rusten. Mevrouw Norderud was
in de stad gekomen om eens weer by de zieke
te zien, en zat nu alleen aan haar bed.
„Ragnhild," zeide mevrouw Falk, „nu ik
heenga, zal Lorenz alleon staan in do wereld.
Trek je hand niet van hem af. Hy hoeft altyd
een klein beetje steun noodig; hy is zoo zwak."
„Ik beloof je, Beata, dat ik hem in 't oog
dat ls gezonde vereentging. En zoo moesten
onze kleine groepjes ook doen.
Nu xyn die kleine vereenlgingen op het
denkbeeld gekomen, natuuriyk weer leder
afzonderiyk, de producten van hare leden
bUeen te brengen en te koop te bieden op
eene gemeenschappeiyke markt. Weh.u: bier
vooral moest worden gestreefd naar on^ -Lr.ge
samenwerking en het byeenvatton aller krach
ten op veel ruimere schaal.
By het snel toenemen toch der bevolking
ln verscheidene landen komt het voor, dat
op een gegeven oogenblik een land niet zelf
goheel kan voldoen aan de behoefte van al
züue ingezetenen aan voortbrengselen van land
en tuiobouw. Tegoiykertyd kan elders oen
voldoendo voorraad over zyn om in dat tokort
te voorzien. Alleen maar: zy, dio te weinig,
en zy, die te veol hebben, weten maar ul te
vaak niet zoo dadeiyk, waar zy elkander
kunnen vinden. Er is geen groote markt, waar
men vooraf zeker ls, den voorhanden over
vloed in massa te kunnen van de hand (loon
de éón, opkoopen de ander.
Wat een voordeel zou het dus zyn, als zulk
eeno heel groote markt van land- on tuin
bouwproducten op eene geschikte plaats kon
worden gevostigdl Natuuriyk moest dat dan
goscbleden in oone streek, waar onder gunsti
ger condities dan ergens anders allerlei van
die producten in extra goede qualiteit kunnen
worden geteeld. Welnu, naar zulk een alroek
behoeft niet lang te worden gezochthet ls
Zuid Holland en een klein deel van Noord-
Holland.
Wat toch is het goval? Yooroorst lovort
dio streek, of kan zy ten minstu Kverenlsto
qualiteit van bol er on kans. Maar dan vooral
is er geen gewest ter worold, waar, wegons
den uitermate vocht houdenden bodom in het
begin van don zomer, zoo voortreffeiyke groen
ten on vruchten kunnen wet den gekweekt
op den kouden grond en alleen maar onder glas.
En wat dat zeggen wil? Lang voordat in
Duitechland hot op den konden grond ge
tooide goed is om to plukken, is het by ons
al ryp. Eu al dien tyd konden wy dat land
vnn onze tuinbouwproducten voorzien. Het
zelfde goldt van Engeland, en zelfs gedoolteiyk
van Fiankryk. Doch naar Duitscliland zou de
uitvoer hot belangrykst kunnen zyu.
Voor zulk een uitvoer is echter ook nog
dit noodig. Men moet de producten zoo spoedig
mogeiyk kunnen doen komen op de plaats
hunner bestemming. Onmisbaar Is dus snel
vorvoor. Hot snelste ls nauwiyks snol genoeg.
Dus moest do centraio markt voor onze pro
vincie kunnen komen op oene plaats, dio
meer dan een andere als uitgangspunt van
eulk vervoer naar Dultschlaud dienst kan doen.
Die plaats ls Leideu. In byna rechte lyn
kan mon van Lolden over Utrecht naar
Emmerik, naar Almo'oo, naar Nymegen en
zoo langs drie verschillende spoorbanen zyno
waar in Duitscblaud invoeren. Die spoorver
binding worde dus naar al do olechen van
een levendig goederenverkeer verboterd. Zoo
veel raogeiyk vermyde men don aanlog van
vorsohillende kleine lyntjec, die te kostbaar
zyn, om allo togoiyk voo"Sol to kunnen
at werpen. Togonover doa vreemdeling maken
w(j met oene enkele vcorrretFeiyk Ingerichte
en bediende ullvoeriyn eene veel betere figuur
en staan wy voel krachtiger.
Misschion zyn dozo mngen niot te boroikon
zonder oen mouw mlnisterio voor Land on
Tuinbouw, dat, voorgelicht door knappe man
nen der practyk, hot bevorderen van de be
langen dezer zoo lovensvatbare bedryvon
krachtig ter hand nam. Maar hoe dat zy, de
vei wozeniyklng der hierboven ontwikkelde
plannen zou voor die bedryven stellig dit
groote voordeol hebbon, dat zy hen bevrydde
uit den druk van do lusschenhand, dien
kanker van den bestaanden toestand. De
koopman zou, hoo grootor zyn omzet kon
worden, met des te kleiner winsten tevrodon
kunnon zyn.
Daarom, Staat en gemeente, en ook voroeni-
gingen van land- en tuinbouw 1 de hand aan
den ploeg geslagen, en vqq deze streek go-
maakt het Nederlandsohe centraalstation van
land- en tuinbouwproducten!
Zegt het voort l
G. Dobvh,
Tuinman, P.-K. Koor steeg 12.
Leiden, 1 Mei 1908.
zal houden, waar hy ook gaan mag, en dat
ik hom naar mUn bosio weten helpen zal.
Hy is het eonlge kind van myn broer en lk
hoop, dat hot geslacht Falk mot hem niet
uitsterven zal. Misschien kan hy nog wol eons
op Falkestad komon wonen als grondolgonanr.
Hy hoeft veol goodo oigenschappon; zyn
grootsto fout is maar, dat hy begaafd ia."
„Hoe kan je nu zoo Iets zeggen?"
„Het ls togenwoordig In onzen tyd zoo
modern, begaafd te zyn. En het is zoo voor
naam, het te wezen, maar er zyn maar zeer
weinigen, dio workeiyk talent hebben. Allo
jongelui spelen zoolang voor schrUver en
a'rtiest, tot zy ten slotte zelf golooven, dat zy
genieën zyn. In verreweg de meeste govallon
oindigon zy als middelmatigheden, en oen
middelmatig artiest is het treurigste schopsol
op aarde."
„Je golooft dus, dat hy nlots wordonzal?"
vroeg movrouw Falk met bevuilde stom.
„Dat woet ik niet. De tyd zal hot lecren,
en misschien wel heel gauw. Wy willen het
boslo hopen; maar één ding weet Ik, wat
hy worden kan, on dat zou niot hot mlnsto
wezen."
Zy boog zich over haar schoonzuster hoon
en fluis!orde haar iets in het oor.
Een gelukkig glimlachjo gleed over mevrouw
Falk's gelaat. Zy lag con poosje stil en haalde
diep adem.
„Ragnhild," vroeg zy vervolgens met zwakke
stem, „wil je hot kussen onder myn rug wat
beier loggen? Ik ik stik."
Er kwam een zonderlinge trok om haar
mond.
(Wordt vervolgd.)
