No. 13203
LEIDSCH DAGBLAD, ZATERDAG 7 MAART. - TWEEDE BLAD.
Anno 1003
PERSOVERZICHT,
FEUILLETON.
Het geheimzinnige huis.
In liet Sociaal Weekblad schrijft de heer
A. K(erdijk):
Zooals de meeste lezers zioh wei zullen
herinneren, zijn bij de jongste aigemeene
Volkstelling op 31 Dec 1899 ook enkele vra
gen gedaan onrbrenib de huisvesting
•van do bevolking. Met name omtrent het
■aantal vertrekken van elke woning, in ver
band met do talrijkheid dergenen, die daar
in huisden.
Do toenmaals te dien aanzien verzamelde
gegevens zijn, verwerkt door het Centraal-
Bureau vo>or do Statistdok, thans in druk
verschenen. Vóór mij l'gt 't boekdeel, waar
in zij zijn saamgoperst. Een boekdeel met
niots dan cijfers en dus reeds daarom een
ver van aangename lectuur. Ware het inbus-
eohon maar aangenaam, van die cijfers ken
nis te nemen, ten bewijze, dat het met de
volkshuisvesting hier te lande betrekkelijk
gunstig is gesteld I Integendeel echter zijn zij
uit dit oogpunt bedroovand in hoogo mate.
Zij moeten voor iemand, die onkundig was
op dit gebied, schior verbijsterend zijn. En,
'f helaas, moet er worden bijgevoegd, dat zelfs
dogeen, dio wist, dat de toestand erg was,
ze nóg erger zal vinden dan hij had ver
wacht.
Laat mij sloohls een paar grepen doen.
dan oordeele ieder zelf.
Op den voorgrond sta hierbij, dat ge
lijk op do destijds afgegeven teïkaarten na
drukkelijk vermeld werd onder „vertrek
ken" óók te verstaan waren bijvoorbeeld keu
kens (zocols die, zij IiCt van mioroscopischo
afmobingon, bij arbeiderswoningen veel
voorkomen), alkoven, zolders, als zij be
woond worden of als daar geregeld nacht
verblijf gehouden wordt Een woning „met
óón bowcond vertrek is derhalve een zóóda
nige, waarin dit eenige vertrek, zonder méér,
dient voor wonen, koken en slapen van
gansch het gorin.
Dit houde men wèl in het oog bij het goed
bekijken on ornstig overdenken van hetgeen
ik bier laat volgen.
Vooreerst een staatje, volgens hetwelk in
Nederland waren:
807,937 woningen met slechts één enkel be
woond vertrek I).
831,355 woningen met twee bewoonde ver-
trekken 2).
191,383 woningen met drie bewoonde ver
trekken.
166,656 woningen met vier of vijf bewoonde
voltrekken.
45,74-1 woningen met zes of zeven bewoondo
i vertrekken.
42,461 woningen met aohb of meer bewoondo
1 vertrekken.
Voorts een tweede staatje, een overzicht
gevend van het gemiddelde aantal bewoners
per bewoond vertrek in elk der bovengo-
noc-mdo categorieën van woningen:
i dio met slechte één vertrek hadden per ver-
trek gemiddeld 3.8 bewoners;
die met twee vertrekken hadden por vertrek
gemiddeld 2.2-4 bowonors;
'die met drie vertrekken haddon per vertrek
gemiddeld 1.62 bewoners;
dio met vier of rijf vertrekken hadden per
vertrok gemiddeld 1.18 bewoners;
die met- zee of zeven vertrekken hadden
pea: verbrok gemiddeld 0.83 bewoners;
'die met acht of meea* hadden per vertrek ge
middeld 0.56 bewonea-s.
Eindelijk nog dit dorde staatje, luidend
clat er van de 307,937 woningen met sloohts
één vertrek bewoond waren:
46,915 door één persoon.
58,760 t-weo personen.
62,196 drie
45,641 vier
62,518 vijf of zes personen.
41,877 meer dam zes
Nogmaals worde er, opdat dio cijfers in
het volle licht komen, op gedrukt, dat een
keukentje (hoo klein ook), een alkoof of een
'zolder, waar geslapen wordt, gegolden heeft
als een „bewoond vertrek". Zoodat bij voor
beeld een woning met één „kamer", maar
1) Daaronder 1421 zonder onmiddellijke
gemeenschap me'b de buitenlucht
2) Hieronder 28.907, waarvan sloohts hot
-ééne der twee vertrekken onmiddellijke ge
meenschap mot de buitenlucht had.
47)
„Hoe wcot go dab1?" vroeg Mamie met on
natuurlijk kalme stem.
„Zijn laboratorium-assistent, een afschu
welijk uitziende jongen, vertelde het mij,
'teen ik hem vroeg waar mijnheer Denvers
.was."
,,En liij antwoordde, dat mijnheer Den
vers verliefd ie op een gravin?" ondervroeg
Mamie.
„Hij scheen het natuurlijk tè vinden, dat,
indien ik mijnheer Denvers kon, ik ook
wist, dat hij het hof maakt aan gravin Ka-
rovan," antwoordde Pauline, innerlijk ver
heugd, dat zij nog een extra-middel govon-
den had om Mamie te doen besluiten het
aanbod van Lady Tenby Dorant aan te ne-
iuen.
„Ik zal aan Lady Dorant schrijven, dat ik
de betrekking aanneem", zei Mamie besloten
terwijl zij opstond.
Een smartelijke zucht ontsnapte haar boe
zem en zij wondde het gelaat af, dat met
de onmiskenbare teekenen van verdriet en
Ontgoocheling een minder ongevoelig hart,
dan dat van haar lieve, beminnelijke zuster
t*auline, zou hebben ontroerd.
XXXVII. Ben duivelin.
Olga Denvers lag bewegingloos op haar
bed, het verbonden gelaat naar den muur
gewend. Behalve haar verzoek aan de zus
met een miniatuur-keukentje ca: bij, of als
kinderen op zolder sliepen, tot de categorie
,twee-vertrekken-vroningein" zijn gebracht.
Zoodat als „woningen mot één vertrek" al
léén geteld moesten worden die, waarbij
noch liet een nooh het ander het geval was.
Noehtlians waren er van zulke „één-ka
mer-woningen", in den strengen zin van het
woord, 307,937. Of als me daarvan aftrekt
de 46,915, die door alleenstaande personen
bewoond waren, 261,022 bewoond door ge
zinnen.
En nochtans waren er onder deze 261,022
niet minder dan 104,423, waarin vijf of
meer onzer medeme nsohon huisden; alles te
zamen doende, van alles to zamelt getuige bij
nacht en bij dag.
Sterker nog zouden die cijfers spreken,
indien zij konden worden aangevuld met
an dor o omtrent de oppervlakte en dc 1 licht
ruimte der vertrekken. Want gelijk uit het
vorenstaande blijkt, dat hot aantal bewo
ners per vertrek stijgt naarmate het gofcal
vertrekken per woning daalt, evenzoo zou
men dan hoogstwaarschijnlijk zien, dat in
houd en oppervlakte van de vertrokken ge
ringer zijn naarmate mécr menschen ge
doemd zijn daarin te huizen.
Nog sterkeer zou do indruk worden, in
dien bovendien een vergelijkend overzicht te
verkrijgen ware van do verdere gesteldheid
der woningen in hygiënisch opzicht (drink
water-voorziening, vochtigheid, tosstand
van privaten cn riolen, bouwvalligheid on
dergelijke). Want ook dienaangaande geldt
als regel: hoe minder vertrekken een woning
telt, des to meer laat haa-r hygiënische ge
steldheid te wensohen. over.
Doch ook zonder zoodanige aanvullingen
zeggen de cijfers genoeg, voor wieai de be-
tee-kenis er van zich voor don geest weet te
halen. Een treurig en somber en bitter
stemmend verhaal doen zij van stoffelijke
ellende, welke vooral voor zooveel die in
slechte huisvesting belichaamd is een o
zoo onvruchtbare bodem is voor een gezond
geestelijk loven 3).
Een verhaal tevens, dat bewijst, hoe brood-
nooddg het was, dat de wetgever niet langer
in zake de volkshuisvesting Gods waterover
Gods akker liet loopen, maar den weg effen
de, die naar verbetering voeren kan.
Hot Tijdschrift van Nijverheid deelt in
het Maart-nummer dc bewijzen van adhaesio
mede die de „Maatschappij van Nijverheid"
van een groot aantal Kamers van Arbeid in
den lande ontving met het adres aan de
Regeering, waarbij de instelling van ver
zoeningsraden en een daaraan voor
afgaande regeling van bet arbeidscon
tract wordt gevraagd.
Aan het slot van het overzicht schrijft do
redactie van het Tijdschrift
„Indien het vraagstuk dit jaar aan de
orde ware gesteld, in plaats van verleden
joar, zou zeker meer aandacht zijn geschon
ken aan de vrijheid van arbeid.
Dat dit punt in de enquête onzer Maat
schappij slechts ter loops ter sprake is go-
komen en geen afzonderlijke vermelding ont
ving in de antwoorden der departementen
en liet adres aan de Regeoring, was ongetwij
feld te wijten aan de omstandigheden, dat
men zich niet kon indenken, dat in ons hoog
geprezen „vrije Nederland" het verdedigen
van do vrijheid van den arbeid door onze
overheid zou worden prijsgegeven bij de eer-'
stc de beste ernstige bedreiging.
In de inleiding tot het vraagstuk was coll
ier op dit punt wel de aandacht gevestigd.
Met instemming toch was aangehaald deze
uitspraak van een Fransoh schrijver:
„Er is een rechtsbegrip, dat boven alle
vraagstukken staat; nl. dat de mensoh recht
heeft op vrijheid tot arbeiden, dat niets hem
kan beletten van dit recht gebruik te maken
3) Zijn do cijfers volkomon te vortrou-
wen? Ik zou er niet op willen zweren; ik
acht het zelfs niet waarschijnlijk. Niet. al
leen is het zeer goed mogelijk, maar zelfs
ligt het vermoeden voor de hand, dat dege
nen, die destijds het tellingswerk hebbén
verricht, niet allen cn altijd het begrip „be
woond vertrek" nauwlettend g<Voeg in acht
hebben genomen. Breng echter daarvoor
een zeker percentage in rekening. Dan toch
behoeft door mij in hot bovon-geschrevcnc
niets veranderd te worden.
ter, die haar verpleegde, om aan haar neef
to schrijven haar zoo spoedig mogelijk te be
zoeken, had zij nog geen woord gesproken,
sinds zij weder tot bewustzijn was terugge
keerd na de operatie aan haar oogen.
Nu en dan hoorde men haar kreunen.
„Wij moeten haar zorgvuldig bewaken,
want zij wil zich zeker van het loven beroo-
vcn", fluisterde de pleegzuster.
Maar Olga Denvers vreesde den dood nu
meer dan in do dagen van triomf. Dagen
lang was zij aan de grootste wanhoop ten
prooi.
„Waarom komt Jack toch niet?" kreunde
zij, als dag aan dag verliep zonder dat haar
neef haar antwoord zond op den dringenden
brief, dien do verpleegster voor haar ge
schreven had.
Karovan had meermalen verzocht haar to
mogen zien, maar slechts eenmaal was hij
bij haar toegelaten en toen had Olga, de
lakens over haar hoofd trekkende, zulke tec-
kenen van vrees en afschuw gegeven, dat men
den graaf vriendelijk verzocht do bezoeken
aan „zijn geliefde nicht" niet to herhalen.
Nooit vroeg zij iets omtrent haar ziekte
of haar spoedig herstel; al haar gedachten
schenen zich te oonoentreeren op het uitblij
ven van eenig bericht omtrent Jack.
„Indien ik slechts iets hoorde van mijn
neef, dan zou ik mij veel beter gevoelen,"
zei zij somtijds en gedurende de rest van den
dag lag zij stil, bewegingloos als con doode.
En hoe was het gedurende al dien tijd met
Jack Den vers gesteld?
Om dit te weten, gaan we terug tot den
dag van zijn ongeluk. Jack had bij de ver
schijning van Toothy, ten gevolge van pijn
en yqrmooionis, het bewustzijn .verloren.
en dat elke Inbreuk op dat recht misda
dig is.
Yan alle rechten van den mensch is "dit
ongetwijfeld het opperste. „Als ik van mijn
werkkracht eeai menschwaardig gebruik heb
gemaakt, dan eerst ben ik mensch. Als ik
met werken mijn brood verdien, dan eerst
ben ik vrij. Als ik in het onderhoud van mijn
gezin voorzie, dan eerst ben ik or het hoofd
van."
Het recht op werk is eon persoonlijk
recht; het kan door niemand en om geen
enkele reden ontflomen worden. Wanneer
tien duizend ir.ensclien weigeren te werken,
dan nog heeft één enkel mensoh, die werken
wil, er het recht toe. En do ma&tsohappij is
verplicht hem do vrije uitoefening van dat
recht tc waarborgen.
Is het recht op werk in tegenspraak met
het recht van werkstaking? Geenszins.
Op do vraag of con arbeider recht heeft
het werk te staken, luidt het antwoord be
vestigend.
Het is hem eveneens geoorloofd om met
zijn kameraden overeenkomsten te sluiten,
bijv. om vermindering van werk of loonsver-
hooging te vragen. Dat gebeurde reods vóór
de Re\ olutie, tijdens dc gilden met hun vas
te reglementen. Als te Parijs de werklieden
van het bouwvak niet tevredeu waren met de
voorwaarden, waaronder zij werkten, gin
gen zij naar dc oevers van do Seine „la
grève." Vandaar het Fransche woord „gró
ve" voor „werkstaking".
De heer A. G. Kröllor 6prak dezer dagen
datzelfde beginsel uit in doze woorden:
„Niemand zal den werkman, gefedereerd
of niet, het recht tot staken ontzeggen, doch
geen werkgever kan daartegenover het recht
prijsgeven, tegenover do staking, het begin
sel van vrijen arbeid in to roepen. Nog
heeft, ook in Nedorland, iedereen het recht,
zijn arbeid ter beschikking van anderen te
stollen te-gen loon cn condities, door hem al
leen, in vrije wilsuiting, te bcoordcélcn, en
al moge het nóch do wensch, nóch ook het
belang van den werkgever zijn, ieder oogen-
blik dit fundamenteel beginsel in fco roepen,
onder geen omstandigheden mag het worden
prijsgegeven, wanneer het van den kant der
worklieden wordt aangetast."
Dc „Maatschappij van Nijverheid' heeft
zich vorleden jaar voornamelijk bezig ge
houden met do middelen ter voorkoming
(arbeidscontract) en do middelen Ier veref
fening van bel an gen geschillen (Kamers van
Arbeid).
Daarnaast zal nu wellicht ook nog noodig
blijken een voorziening, welke het beginsel
van dc vrijheid van den arbeid waarborgt cn
inmenging van buiten hot bedrijf staande
personen uitsluit."
In het Sociaal Wdekblad zegt v. E. onder
don ti tol Horoscoop het volgende
1. Gegevens:
Een land, Nederland, met economische
verhoudingen, soortgelijk als die vaai an
dere Wcst-Europccsëko staten. Zoer weinig
ruime, enorm veel krappo inkomens. Ex
pansie der voortbrenging belemmord door
do geringe koopkracht der massa- Bezit nog
verscheidene indirecte belastingen.
Karakter en denkbeelden der natie o. a.
godsdienstigheid, berusting, tevredenheid
afnemendopkomendo sociaal-democratie.
Yakvcreonigingen. Vrijheidszin. Toenemend
solidariteitsgevoel dor arbeidende klassen.
Sociale wetgeving: achterlijk en onvol
doende. Wet vrouwen- en kinderarbeid slap
en ontoereikend gehandhaafdmannen
arbeid onbeschermd; overig arbeidscontract:
art. 163739 B. W.art. 394 v. v. W. van
Koophandel. Leerplicht recent en weinig
dwingend. Kinderwetten (beperking ouder
lijke macht) niet ingevoerd. Ongevallenver
zekering sedert een maand; ziekteverzeke
ring beloofd; invaliditeitsverzekering toe
gezegd ouderdomsverzekering in uitzicht
gesteld; verzekering tegen werkloosheid in
studio genomen, verdere wetgeving in ern
stige overweging. Geleidelijkheid, geleide
lijkheid, geen overhaasting
Civielo rechtspraak: langzaam cn kost
baar. Strafrechtspleging langzaam en op
vergeldings-standpunt.
Wetgevende mocht: buitengemeen traag;
om zangrijke achterstand.
Kiesreoht: beperkt, belastingbetalers be-
Toen bij liiertoe weder terugkeerde, zag liij
Sonya naast zioh zitten. Zich op zijn ellebo
gen vorlieffende, verzocht hij haar vriende
lijk, al haar invloed bij don graaf aan to
wenden, opdat hij zoo spoedig mogelijk dit
huis zou kunnen verlaten.
„Maar dat ia onmogelijk, zoolang uw enkel
•niet gezet is," zei Sonya.
„Maar waarom kan dit dan niet in een
hospitaal gebeuren?" vroeg Jack,
Een vreemd licht was in de donkere oogen
van de gravin zichtbaar. Zij antwoordde
evenwel kalm: „Omdat ik u zelf verplegen
wil."
Toen Jack wederom herstelde uit een on
macht, zooals hij dacht, maar in werkelijk
heid een gevolg van chloroform, toegediend
ten einde zijn voet te zetten, bevond hij zioh
tot zijn verwondering in de welbekende keu-
ben op een comfortabel bed, terwijl de gra
vin naast hom stond. Zij legde haar koele
hand op zijn gloeiend voorhoofd en zag hom
met vurigen blik aan. En Jack? Zijn moede
oogleden sloten zich cn hij viel in een die
pen slaap.
De gravin verliet het vertrek en keerde
eenige oogenblikken later terug met een
bouquet bloemen, dien zij op de tafol
plaatste.
Toen zich over den slapende heenbuigende,
zag zy hom oplettend aan. Daarna haalde zy
een brief uit haar zak te voorsehyn, waarop
het adres: „Jack Denvers, Esq."
Het was Lady Denvers' invitatie, behelzende
niet alleen de mededeeling, dat Mamie Burton
hem wenschte te spreken, maar bevattende
tevens de toezegging van een gedeelte van
zyns ooms fortuin, voldoende om zoo spoedig
mogeiyk met het meisje zyner keuze in het
huweiyk te treden.
voorrecht. Eerste Kamer op plut-ocrotisclien
grondslag.
Administratie: eerlijk maar langzaam en
ouderwetsch. Gee>n administratieve recht
spraak.
Politieke partijen: verdwijnende splitsing
in liberaal-clericaal, sterk opkomendo split
sing in democratisch-consorvatief. Demo
cratie aanwassend, conservatieven terrein
verliezendbeslissing ligt dikwijls bij begin-
solzwakke liberaal-achtigen.
Spoorwegbedrijf: in handen van aandeel
houders; staatstoezicht ongeveer nihil.
Woningtoestanden: erbarmelijk, in hooge
mat© demoraliseerendals gemeentebestu
ren medewerken kan do woningwet over een
aantal jaren verbetering brengen.
Drankmisbruik groot.
Goedo volksvermaken, bibliotheken Toyn-
beewerk onvoldoende of slecht.
2. Omstandigheden van hot
o o go n b 1 i k:
Stemming bü spoorwegarbeiders cn som
mige gemeentewerklieden: verbitterd door
jarenlange vernedering on het uitblijven
van verbeteringen, overmoedig door re
cente overwinning in toevallig uitgebroken
strijd; bij dit alles: geprikkeld door indie
ning van ongerijmde en zware strafbepa
lingen in plaats van ingrijpend-» hervormin
gen; beloofdo spoorweg-enquête beschou
wend als nutteloos cn, van hun standpunt,
als maatregel dio slechts aan den praat
moet houden. Tocneniendo spanning.
Regccring cn Kamermeerderheidconser
vatief van zins in opgewondenheid on haat.
hun wil door te zettenKamermeerderheid
besloten het landsbelang desnoods achter to
stellen hij het partijbelang.
8. Uitzicht:
Do Staten-Gcncraal behandelen dc inge
diende strafartikolen. Aan dc linkerzijdo
kalme, ernstigo waarschuwingen naast hef
tige protestenaan do rechterzijde eenige
gemeenplaatsen, enkele bittere verwijten,
doch overigens weinig repliek (vergelijk
België, Duitschland). Dc gematigden over
stemd, de wetten aangenomen.
Twoo mogolijkhoden:
A. Spoorwegstaking; dienst beperkt
voortgezet, aanslagen, ongelukken. Klasse-
gevoel cn solidariteitstaking gasfabrieken,
waterleidingen, stadsreiniging, bakkerijen,
scheepvaartbedrijf, enz. enz. Enkelo arresta
ties. Verwarring, gebrok, epidemieën, ol
iënde, anarchic. Staat van beleg, enkelo ge
vallen van dienstweigering, straatoproer,
dooden.
Einde: compromis; ruinisterio wegge
vaagd, noodministcrio om te beredderen.
Spoorwegnaasting, hervormingen.
Eventueel hier nog bij te voegen: Erstes
und zweites preussisches Eisenbahnbatail-
lon, zoo on zooveel Infantericregimcnte,
zooveel Artillcriebataillonc, kruisers Gc-
fion, Fürst Bismarck, Sachsen; Hof van
Arbitrage voor onkosten der interventic of
geen Hof van Arbitrage, maar Nord-Wcsl-
lichcs Reiclisland (chemaligo Nicdcrliindi-
sclie Pro vinzen).
B. Geen staking, geen oproer, of al
thans zeer spoedig met eigen krachten on
derdrukt. Strafwetten; vakvercenigingcn
schijnbaar geknakt; streng regimo. Ministc-
rio wil echter ook hervormen; zal do onte
vredenheid overwinnen door ordelijke her
vorming; zal eens laten zien, dat men de
ontevredenheid nog het beste bestrijdt door
naast dwangmiddelen ook verbeteringen in
te voeren (vergelijk Bismarck's woorden na
het invoeren van de wet tegen „gemeingc-
fahrliche Bcstrcbungen"). Eenïgo socialo
wetten. Spoorweg-enquête geëindigd, grio-
ven gebleken. SpoorwcgdirecCI.s: zullen
ovorwegen, houden op sleeptouw cn hebben
geen geld. Bij alle arbeiders klimmende on
tevredenheid; uitbarsting, spoorwegstaking
ondanks strafwet; gevangenneming van
duizendtallen personen onmogelijkstaf-
vervolging afgelast; ministerie weggevaagd,
democratisch bewind; strafartikolen inge
trokken, doch sociaal-democratie is reeds
versterkt (vergelijk Duitschland bij intrek
king der socialistenwet). Hervormingen
een kerkelijk ministerie, voortaan vereen
zelvigd met conservatisme, voor goed on
mogelijk.
Laatste mogelijkheid: verwerping of in
trekking der wettenterstond aangekon
digd Bpoorwegnaasting en andere hervor-
Gravln Sonya's gelaat vertrok krampachtig
als zy den brief verder las. fiy luidde:
Ik ben zeertverlieugd, dat Sonya
„Karovan buitenslands is, want ik ben
„overtuigd, dat zy allo moelto doet, u
„in haar netten te vangen. Zy doet zoo
„altyd met jonge mannen, jong genoog
„om haar zoons te zyn, maar nog niet
„oud genoeg om te bemerken, hoe vor-
„welkt baar schoonheid is."
„GU en die andere vrouw, dio DenverB be
mint, zullen voor deze beleediging boeten t"
riep Sonya met van woede verstikto stom
uit. „Dat verpleegstertje zal niet oer van hem
hooren, dan wanneer haar hoop 't hoogst gespan
nen is. En wat Olga betreft, al myn haat zal
haar treffen Maandagavond! Maandagavondl"
herhaalde zy mot een duivelschen lach.
Hoe dezo vrouw, met het Tartaarsche bloed
in de aderen, haar plannen ten uitvoer bracht;
op welko vreeseiyko wyze zy do schoonheid
vernietigde van de vrouw, die zy haatte: de
lezers weten dit uit het voorgaande maar al
te wel.
XXXVni. Be verwelkte rozen.
Na eenige dagen van vruchteloos ongeduld
vond Jack het maar het best zich zoo goed
mogeiyk te schikken in de omstandigheden,
waarin hy verkeerde.
Inderdaad, hy had weinig te klagen. De
gravin was een bewonderenswaardige >er-
pleegster en een onderhoudende gezellin tevens.
Zy bracht Jack boeken, die zy samen lazen
en waarover zy samen spraken. Zy toonde
hem portretten van haar ouderiyk huls in
Rusland; hing een aandoenlyk beeld op van
haar en baars broeders jeugd, hoe zy geruï
neerd werden door de onrechtvaardige veroor
deeling van haar vader als nihilist.
mingen, terstond ontspanning, pacificatie
en verzoening. Geen staking, geen oproer,
geen burgeroorlog, geen verarming van ons
land, geen intervcutic. Nog kan deze mo
gelijkheid werkelijkheid worden.
Op hen. die dc macht hcbbcji tusseher.
dezo mogelijkheden tc kiezen, rust een ont-
zottendc verantwoordelijkheid.
Nu met 1 April doJLandwccrwet in
werking treedt, zal hot velen zeker lelang
inboezemen wat De Gemeentestem daarom
trent in verband met dc Schutte r ij w e t
mededeolt.
In do eerste plaats zijn zij, die zich in dit
jaar of in een dor vier volgende jaren ter
inschrijving moesten aangeven, daarvan
thans vrijgesteld, onlloopcn dus in elk geval
do kans to moeten „schutteren".
Voor do e orale maal profitcorcn dus /.ij,
die, in 1S7S goboron, dit jaar schuttorplioh-
lig zouden zijn, van do nieuwe wet. Voor 1i<mi
echter, die in 1877 of een vroeger jaar zijn
geboren, on schuttorplichlig zijnde in den
zin van art. 2 der Schutterijwet, blijkon ver
zuimd tc hebben do aangifte op tijd tc doen,
dat is tussehen 13 Mei cn l Juni van liet
jaar, waarin de aang'fto had moeten ge
schieden, blijft art. 9 van laatstgenoemde
wet, met den nanklevo v an dien, w\ 1 degelijk
toepasselijk; zij kunnen m. a* w. dus nog
„gelijmd" worden.
Do schutters, dio in hot geaiol van voor
waardelijke vrijstelling van schuttersdienst
zijn, worden door do oommissiön, bedoeld in
art. 15 der Schut to rij wet, in haar eerstvol
gende zitting onvoorwaardelijk van den
dienst vrijgesteld, al is dc vrijstelling niob
gevraagd.
Aangerion vorder hij bovengenoemd Kon.
besluit is bepaald, dat do in een schutterij
openvallende plaatsen, bedoeld in het eerste
lid van art. 25 dor Sehubtorijwot dat zijn
do plaatsen van hen, dit, na vijf jaar bij cle
schutterij to hobl>en godiend, overgegaan zijn
tot do reserve, alsmedo van hen, dio over
leden, van woonplaats veranderd zijn, enz.
na do in-werking-tneding der Land wee r-
wet niet worden aangevuld en er ook geen
inschrijving meer plaats heeft-, vervalt daar
door vanzelf do loting on behooven door do
gemeentobesturen ook geen algemeen© en
bijzonder© soliuttorsrodlen nicer te worden
opgemaakt (waar zokor geen enkelo hunner
rouwig om zal zijn).
Ton slot to zij nog vormold, dat zij, dio ovor-
conkometag art-. 14 dor Sohuttorijwet nog lid
zijn van do schutterij conor gemeente en
hetzij het 35ste lerensjaar bereids rijn ingo-
breden (met inbegrip van hen, dio nog geen
rijf jaren tot do reserve hchooren) cn uit
hoofde van vervulden diensttijd of vnn huil
leeftijd niet langer deel wonschen uit to
maken van de schutterij, ingcvalgo avtl. 23
of 26 dor Schutterij wet hun ontolag uit den
dienst bij de sohuttorij to allen tijde kun
nen vragen Op dit recht hoeft do Land-
weerwet geen inbreuk gemaakt.
Jlir. n>r. H. Sniissaort bol oogt in een ar
tikel, getitold ,,H«ot in-working-trod<vi der
Ongovallonvo'rzokorin g," voorko
mende in Onze Eeuwdat dezo verzekering
feitelijk to vroeg in werking is gebrodon.
Hij toont aan en dat kan tot antwoord
strekken op de opmerking, onlangs in zeker
manifest geplaatst-, dat de Ongeval 1 -nwet
23 maanden na de afkondiging in werking
is gestold hoe hot komt, dat d<- voorbevei-
dmg der invoering zoolang heeft geduurd,
on komt dan tot d<- slotsom, dat men op hot
tijdstip d"T- ir -•-kint-f. S'np rvLq goveed
W(W.
„Vat nmn al 1 -.fe bovcnsta-im» a.nmn om
daaruit don horosooop to trekken over do
wóttolijko ongevallenverzekering, die t
Febr. 1.1. in werking is getreden, dan be
vindt men dit: dio in-working-troding heeft
plaats gegrepen op een tijdstip waarop men
niet gorced was met alles, wat gereed be
hoorde te zijn: de bij de Rijksbank verzeker
de werkgovors kenden nog niet hun gevaren
por oen Loges en dus evenmin do hoe-groot
heid dc<r verschuldigde premies; dc colleges
voor appél van de Rijksbank-beslissingen
zullen eerst geconstitueerd zijn drie maan
den nadat do eerste beslissing ge-nomen is,
waardoor dc geheel niouwo beroeparaden
aanstonds voor een achterstand van zaken
zullen worden geplaatst; door een debat in
Als zy zich byzonüer lief en zachtzinnig
betoonde, vroeg Jack haar, wat er in den
kelder naast zyn verbiyf plaats vond.
Een plotselinge wolk vordonkerdo dan
Sonya's biymoedig gelaat en zy antwoordde
na een pauze: „Ik hob u verteld, dat mUn
broeder zeor voel teleurstelling ondervond in
zyn loven. Toen hy zUn vermogen verloren
had, leerdo hy een nichtje van hem beminnen,
zooals wy Karovans beminnen. Zy vergold
hem zyn liefde door het laagslo verraad
„Maar wat hebben de verschillonde uitgra»
vingon in den kolder hiernaast daarmede to
maken?" vroeg Jack.
„Ja, ja! Indirect staan zy daarmede in vor-
band. Rudin besteedt zyn tyd on krachton
om te trachten zich te wrekenop de
wereldtorwyi Ik maar dan brak
zy af en verliet haastig het vertrek.
Op een avond trad Sonya Jack's verbiyf
binnen met oen hand vol schoone rozon.
„Het beeft my moelto gokost ze te krygen,"
zei zU, „maar ge verteldet my laatst, dat gy
zooveel van rozen houdt en daarom heb ik
verschillende winkels afgeloopen om deze te
kunnen machtig worden."
„Wat zyt go ontzagiyk goed voor rnyi"
riep Jack verheugd uit. „Weet ge, zy her
inneren my aan myn oud huis: daar was
een tuin vol prachtige rozen. En daar was
het," vervolgde hy droomond, „juist twee
jaar geleden, dat ik kennis maakto met
hy hield plotseling op, verwonderd van de
vreemde uitdrukking op Sonya's gelaat.
„Ga voort 1" zeide zy laDgzaam.
(Wordl x 'rvolgd.)
