Gemengd Nieuws.
'Wat daarvan ook zij, do redevoering des
Ministère is zaakrijk, kelder en op den
man af. De Regecring ■windt er geen doek
jes om, dab zij de gebeurtenissen bij do
spoorwegstaking betreurt, en dat zij zou
hebben ingegrepen, indien zij niet zoo ver
rast geweest ware door de snello ontwikke
ling der staking. Zij verklaart vervolgens,
even openhartig, 'waarom zij de lichtingen
opriep. Ecnig en uitsluitend ten einde
evcntucele aanvragen van het burgerlijk ge
zag om hulp bij dc handhaving der orde
niet wegens gebrek aan militairen te be
hoeven af bc wijzen.
Hierdoor kennen wij reeds den hoofdin
houd van de antwoorden, welke de keeren
Mees en Troelstra zullen ontvangen.
Het vervolg der rede is belangrijker. De
Regiering wil, na do opgedano leering, de
noodzakelijke maatregelen nemen. En geen
maatregelen van eenzijdigen aard, maar
zoodanige, waardoor cenerzijds do onge-
1 stoorde gang van openbare of daarmede ge-
i lijkstaande diensten beter dan tot dusver
kan worden verzekerd, anderzijds wordt ge-
zorgd dat do belangen van het spoorweg-
personeel onder 's Rijks bescherming tot
hun rcelit komen. Dit is, zegt lioè „Hbl.",
geheel in den geest van hetgeen wij als het
doel van do tussolienkomst des wetgevers
J reeds aanstonds hebben aangowezen: voor-
komen, dat dergelijke onduldbare aantas-
ting Aan groot© algcmeene belangen zich
1 herhaalt, maar tevens aan allen, dio bij dcr-
1 gelijke diensten hun arbeid verkenen, ook
J voor do behartiging van hun belangen
krachtige waarborgen schenken. Dc voorgc-
steldo enquête moge zoo spoedig mogelijk
worden ingesteld en ten einde gebracht.
Bovendien wil de Regecring door het op-
i richten van een spoorwegbrigade zich wa-
penen tegen een onverhoopte herhaling van
con onverkoedsche staking.
Eerst na nauwkeurige kennisnoming van
,do vcrsohillcndo voorstellen, gisteren inge
diend, en in ons Tweed© Blad vermeld,
zal men kunnen beoordeelen of zij doel
treffend t© achten zijn. In elk geval
echter staat het vast, dat do Rcgcoring bij
do vervulling van haren ornstigen plicht in
deze zal kunnen staat maken op den steun
van nagenoeg alle richtingen in do Staten-
G one raai.
Aan reactie zegt ook de Regeering niet
to denken. Zij wil „op dc hervorming van
onze sociale toestanden, onveranderlijk aan
sturen."
Laat ons hopon, dat dit krachtig optre
den der Regecring doel zal treffen en langs
wettel ijken weg tot bevrediging van allo be
trokken belangen zal leiden.
Dc „N. R. C." merkt eveneens op, dat do
Regecring heeft gesproken, nog voordat do
in ter pell an ton hun vragen hebbeh kunnen
ontwikkelen.
Uit deze ministericcle verklaring spreekt
in de eerste plaats een vaste wil om de
ordo to handhaven tegen wio haar mochten
traohbon to storen. Do Regeering kan daar
bij ongetwijfeld rekenen op den steun van
do overgroot© meerderheid der Staten-Gc-
jicraal en van do overgroot© meerderheid
der natie.
Overigens handelt dc verklaring deels
over het vcrledene, deels en vooral over do
toekomst.
Over do houding der Regecring in hot
verleden©, bij het uitbreken der spoorweg
staking, zal bij dc interpollatio van den
lieer Mees het noodigc licht kunnen worden
verspreid. Tob zoolang word© het oordeel
opgeschort. Zelf, zegt do ,,N. R. O.", heb
ben wij menigo vraag gesteld, di© dan wel
haar beantwoording zal vinden.
Wat dc toekomst betreft: Do Regcering
heeft drie wetsontwerpen ingediend, die
door den minister-president met eenigo
woorden zijn ingeleid. Zij moeten dienen,
eensdeels om, als weer een spoorwegstaking
mocht uitbreken, in do gevolgen daarvan al
thans gedeeltelijk te voorzien; anderdeels,
om do vrijheid van arbeid beter t© waarbor
gen on in zekere gevallen strafbepalingen
op dienstweigering in hot loven t© roepen;
eindelijk om opheffing van grieven bij liet
spoorwegpersoneel voor to bereiden.
Eindelijk heeft do Regeering verklaard,
dat „niet langer mag worden uitgesteld om
wat. misdadig is, dan ook m i s d r ij f in ons
rcoht t© heetenen zulks zoowol om dc per
soonlijke vrijheid op liet arbeidsveld met
hetero waarliorgen te omringen, als om
Vast t© stellen, dab er naast openbare amb-
3bn diensten ten behoeve van dc publieke
zaak t© verrichten zijn, waarbij niet elko
pliobtsvorzakyig door do Ovérheid straffe
loos kan worden geduld."
Over dez.o plannen kan pas geoordeeld
worden, als zo geformuleerd en toegelicht
voor ons liggen on or gelegenheid zal zijn
geweest ze nauwgozob te overwegen. Do „N.
R. C." onthoudt zich daarom thans van elk
oordeel.
Inbusschen, hoe ook het oordeel over de
vooretellen der Regecring uitvallo, dit
staat op den voorgrond, dat zij door allo
wolgezinden eendrachtig behoort gesteund
te worden in haar maatregelen om te waken
tegen en zoo noodig krachtig op to treden
bij evcntucele verstoring der ordo on om
een onbelemmerde behandeling van haar
voorstellen door do Statcn-Qoneraal t© ver
zekeren.
,,Do Nieuwe Crt-." noemt het een goed
woord, dat do Regecring tot de Tweede Ka
mer, neen tot het land gesproken heeft.
Een mannenwoord, een regeerderswoord.
Tan den overmoed, dio „zelfs in sociale
en politieke bedreiging oversloeg" een
scherp© afkeuring niet alleen, maar een ge
strenge veroordeeling, gelijk past in don
mond der landsovorheid.. Dus werd der
spoorwegstaking het historische merk in
gedrukt, dat zij blijvend zal dragon:
„een onbezonnen aanslag op den hoofd
factor voor de levensboweging der maat
schappij
con onduldbare belemmering, der Over
heid aangedaan in d© uitoefening van haar
f unctiën
een opofferen van do welvaart van heel
een volk aan zucht naar klasse-invloed;
een machtsmiddel, nu reeds geschikt ge
keurd voor uitoefening van politieke
dwinglandij."
„De N. wcnschto wel, dat zulk© taal
reeds vroeger na do gebeurtenissen van 31
Januari door do Regeering tot dc natie
ware gesproken. „Maar daarmee zeggen
wij allerminst, dat zij t© laat komt. Uit
deze woorden blijkt de besliste wil om, bij
het streven naar hervorming onzer sociale
toestanden, het wettig gezag onverzwakt
te handhaven „in het welbegrepen belang
van alle partijen."
Aan de hoog-ernstige, van alle politieke
bijbedoeling vrije, critiek die tegen zijn aan
vankelijke machteloosheid zich richtte, ont
komt het kabinet ook na do gedeeltelijke
motiveering zijner zwakheid dio men in
den aanhef der verklaring vindt, niet.
Maar hier is herstel. Hier werd het
woord gesproken, geschikt „om aan do
rustige burgers onder allo standen dat ge
voel van zekerheid te hergeven, dat hun
een pogcnblik begaf." Een oprecht verlan
gen spreekt ©r uit om het geschokt© ver
trouwen te herwinnen; een erkenning dat
het gezag, door welke oorzaak dan ook, te
kort is geschoten en dat dit niet ander
maal moet kunnen gebeuren.
Tot drieërlei doel roept thans de Regee
ring den steun in „van alle partijen in do
Staten-Generaal, dio do wettige huisorde in
den Staat gehandhaafd willen zien."
Dc interpollatio van nir. Troclstra is wat
haar tweede vraagpunt betreft (wat do Ro-
geering denkt te doen) door do verklaring
van dr. Kuypcr beantwoord. Blijft: zijn
vraag naar de redenen van de oproeping
der lichtingen.
Doch, al zal dat Kamerlid met do dien
aangaande in de verklaring gegeven raoti-
veering zich wel niet vergenoegen, ook
hierop kwam naar onze meening afdoende
bescheid. Do oproeping der lichtingen
strekt© om gewelddaden als dio van Dur-
gerdam t© voorkomen, de driestheid ont
zag in te boezemen en aan rustige burgers
het uoodigo govool van zekerheid tc her
geven. Zij is daarmede gerechtvaardigd,
in klare woorden, waarbij de lof, den mi
liciens uit den mond der Regecring toege
bracht, weldadig stemt.
Voor den heer Mees blijft reden tot vragen
over. Wel wordt uitdrukkelijk verklaard,
dab de staking do Regcering gansch on
verhoeds overvielde bekende geheim
zinnige woorden van den Minister van
Waterstaat, bij do behandeling zijner bc-
grooting in Decmbcr hebben dus niet d©
beteokenis gehad, dio men geneigd was er
aan t© hechten. Voorts wordt medegedeeld,
dat do Regeering was „geheel onvoorbe
reid op verweer" en deswego „opzettelijk
niet ingreepzoolang door ontstentenis
van middelen doortasten ondenkbaar was."
Terwijl do zinsnede de erkenning bevat,
dat ingrijpen op 31 Januari regee-
ringspliolit geweest ware, dient als
nog duidelijk te worden gemaakt, wclko
bijzonder© omstandigheden do vervulling
van dezen plicht beletten; aan welke oor
zaak dio bijzondere omstandigheden t© wij
ten zijn geweest, en eindelijk of aan die
„ontstontcuis van middelen" bij aan
stonds botoondo energie niet binnen een
7.66 kort tijdsverloop een eind gemaakt
had kunnen worden, dat do capitulatie
ware voorkomen.
Over hetgeen op den Sisten Januari van
Regcoringswego is gezegd en gezwegen, ge
daan en nagelaten, is mot do verklaring
van het Kabinet nog niet het laatst© woord
gesproken.
Na dat doel to hebben beschouwd, ver
volgt „Do N. C.":
De Rogceringsverklaring word in grooto
stilt© aangehoord, ook door de socialisten.
Bij den passus omtrent d© Staatscommis
sie was cenig goedkexu-end knikken merk
baar bij de vrijzinnig-democraten. En na het
slot van d© verklaring kwam er eenig
zacht bravo van rechts.
Do Regeering had haar dag uitstekend
gekozen om in alle kalmte do Kamer en
het land met dezo verklaring te kunnen
verrassen. Niemand, die niet was ingewijd
in do geheimen, had na het kanaal door
Zeeuwsch-Vlaanderen dit stuk nog op den
laten middag verwacht.
Het was, ccnigcrraabo, een contra-over
rompeling.
RECLAMES,
a 40 Cents per regel.
Tegcii verkoudheid gebruike men het
nieuwe verkoudheidsether
-Forman," dat genees
kundig meermalen het
„ln vollen zin des
woord6 Ideale mid
del tegen verkoud
heid" gonoemd werd. By
lichte aandoeningen For-
man-wfttteu, per doos 20
cents, by ernstiger ver
koudheid Forman-pastilles
lor inhalatie 40 cents. Uit
werking frappant!
Verkrijgbaar in allo apothe
ken. Vraag uwen arts. 1941 16
De lichting 1902 blijft onder de wapenen.
Naar het „Hbl." verneemt, zullen do mi
liciens dor lichting 1902, dio laatstelijk on
der do waponcn zijn teruggekeerd, niet meer
met tijdelijk verlof worden gezonden, zoodat
do boido ploegen van dio liohting voorloopig
onder do wapenen zullen blijven.
De lichting 1903.
Blijkens aanschrijving van den minister van
oorlog van 23 Febr. jl., Vlldo afd. No. 242,
aan do commandanten der korpsen, zijn de
provinciale adjudanten gemachtigd, do miliciens
van de lichting 1908 voor volledige oefening
In te lijven, alsook de In Maart ln te ljjven
lotelingon der lichting 1902, voor zooveel zy
bestemd zijn voor het regiment grenadiers en
jagers, de 8 bestaande regimenten infanterie
en voor het nieuw op te richten 9de regiment
Infanterie, het korps genietroepen en de onbe
reden korpsen van hot wapen der artillerie
dadelijk na hun inlijving en nadat hun de
krijgsartikelen zullen zyn voorgelezen, tot
nadero oproeplDg met verlof te zenden.
De lotelingon echter, die bij het genees
kundig onderzoek voor de speciale wapens
behept blijken te zijn mot gebreken, welko
ontwijfelbaar de ongeschiktheid voor den dienst
bij de militie met zich brengen, zullen niet
met verlof behooren to worden gezonden, maar
naar het naastby gelegen militair hospitaal
moeten worden gedirigeerd, van waar zij dan
op do gewone wijze voor Gedeputeerde Staten
zullen worden gobracht.
Aan het telephoonnet alhier
zijn aangesloten onder No. 624 de heeren
Van Egmond Co., Grofsmederij en Constructs-
fabriek, Heeronweg onder Zoeterwoude.
Op de Woensdagavondgehouden
vergadering van den Loidschen Bestuurders-
bond werd met algomeene stemmen de vol
gende motie aangenomen:
„Do Leldsche Bostuurdersbond protesteert
met nadruk tegen elke verkorting van het
vrije recht van staking voor het spoorweg
personeel, en besluit zooveel in haar vermogen
ia do actie van het spoorwegpersoneel daar
tegen to steunen."
Do door denKonlnkiykenOffi-
ciersschermbond te houden schermwedstryden,
die aanvankelijk den 24sten, 25sten, 2Gston
en 27sten Februari to 's-Qravenhage zouden
plaats hebben, zullen eerst den 24sten Maart
a. s. aanvangen.
Hedenmorgen wilde oen zeven
jarig knaapje aan do Mare op een schuit
springen, doch viol to water. Twee stads
werkers slaagden er in hem spoedig zonder
letsel op den walkant te brengen.
De Haagsche rechtbank veroor
deelde hoden M. N. van W., te Leiden, wogens
mishandeling van iemand, tot ƒ16 boete.
In do volgondo woek wordtin
Den Haag een vergadering gehouden om te
komen tot een organisatie vanmarkt
venters en straatkooplieden.
Do kantonrechter te's-Gravenbage
veroordeelde heden den colporteur Boa tot 3
hechtonlsstraffen ieder van 1 dag, en don
hondeneigenaar die terechtstond wegens den
overlast, welken zijn honden 's nachts veroor
zaakten, tot 4 booten van f 25 elk.
Men schrijft uit Schcvenijigen:
Gisternacht en gistermiddag bij den vloed
bereikt© dc zee tc Schcveilingen van af villa
Golfzicht, noordelijk zoo ver het oog reikt,
den duinvoot. Do bouw van hot nieuw ge
deelte strandmuur had nochtans geen hin
der van het zeewater, dank den voorzorgs
maatregelen, door opeenhooping van zand,
en maken van een dam van bazaltkcien aan
heb strand voor den nieuwen muurbouw,
waarvan reeds een mooi stuk bazaltfundce-
ring in wording is.
Het Amstordamsche opstootje
van Maart 1848. Een dór lezers van liet
„Hbl." vraagt, of hot waar is, dat in 1848
te Amsterdam de staat van beleg is afgo-
kondigd.
Het antwoord van het „Hbl." is neen.
Vermoedelijk leeft in sommiger herinnering
nog een geheugenis omtrent onlusten, die in
Maart 18/8, het revolutiejaar in vele landen
van Europa, te Amsterdam zijn voorgevallen,
on van veel minder beteekenia waren dan de
vreesachtigen meenden.
Op 23 Maart was een naamlooze oproeping
verspreid, waarin de werkloozen worden uit-
genoodigd zich den volgenden middag op den
Dam te bevinden. Dat plein was Vrijdag
24 Maart tegen dat uur dan ook vol nieuws
gierigen, maar er was niets bijzonders te
;ien, zoodat men tegou 2 uren uitoenging.
Maar tegeiyk trok uit eeu Rndor deel dei-
stad een volkshoop, grootendeols bestaande
uit opgeschoten knapen, door een aantal
btraten en grachten, wierp hier en daar
do glasruiten in, ook bij den burgemeester
Huidekoper, en kaapte op enkele plaatsen
goederen uit de winkelkasten, o. a. bij goud
smeden. Terstond nam do overheid maat
regelen. Do schutterij werd onder do wapenen
goroepen, patrouilles cavalerie doorkruisten
de stad en de geheole bezetting werd beschik
baar gehouden. Op do Botermarkt (nu Rom-
brandteplein) werd de bende uiteengejaagd
en werdon eenige bolhamels in hechtenis
genomen.
Hiermede was het „oproer" uit. "Wel werden
nog maatregelen van voorzorg genomen, vrij
willigers by de schutterij aangenomen, cava
lerie uit Haarlom ontboden; wel boden de
turfdragers on turfhevere, en later ook de
koornmeters en steonzettors, hun diensten aan
om orde en rust to bewaren, maar op Zater
dag 25 Maart was de rust volkomen hersteld
on zoo bleef hot gelukkig. Maandag 28 Maart
te 6 uren 's avonds weiden de inwoners nog
oven verschrikt, door een kanonschot, dacht
men; dat was echter niet anders dan oen
gasontploffing van een dor ijzeren candelabers
vóór do Beurs! Op 6 April konden de vrij
willigers op het Beursplein worden afgedankt.
"Wegens deelnoming aan de ongeregeldheden
waren 40 personen aangehouden, van welke
19 op 22 April voor hot gerechtshof werden
terecht gestold: drie Duitschers, beschuldigd
van samenspanning tegen de veiligheid
van den Staat en het verspreiden van de
valsche oproeping, de overigen wegens plun
dering en diefstal. Hot Hof sprak de Duit
schers, tegon wie de doodstraf (I) was geëlscht,
vrij, omdat hnn schuld niet wettig en ovor-
tuigend was bewozen. Nog 7 anderen werden
ook ontslagen; de overigen deels tot tucht
huisstraf, deels tot gevangenisstraf veroordeeld.
Aldus liep dit opstootje af. Maar de staat
van beleg behoefde niet te worden afgekondigd.
De stofregen. D© directeur
van do Rijks-Tuinbouwschool t© Wagenin-
gen, dr. J. Th. Cattio, schrijft:
In verband met dc verschillend© berichten
uit onderscheiden© streken van ons land,
betreffende den stofregen van jl. Zaterdag
en Zondag, kan het misschien van belang
worden geacht-, mee t© deelen, dat ook in
Wagcningcn een dorgelijko regen gevallen is
op jl. Zondag en het bezinksel van dien re
gen door mij voorloopig is onderzocht. Uit
het microscopisch onderzoek, schijnt het mij
too, dat dit stof waarschijnlijk in verband
staat met de vulkanische uitbartingen op
het eiland Martinique en dit stof als uiterst
fijn verdeeld© lava moet beschouwd worden,
di© in do hoogero luchtlagen is opgenomen
geweest. Ook gemimen tijd na do vulkani
sche uitbarstingen van Krakatau deed zich
een dergelijk verschijnsel mot aschregen in
ons land voor.
Deze aseh bevat geen organisch stof, maar
is van zuiver mincralogischen aard. Mijn
onderzoek is nog niet ver genoeg gevorderd
om thans reeds £e beslissen, dat dezo stof
„lava" is, maar zeer waarschijnlijk acht ik
het thans wel.
Do 5de kamer der a r r. -recht-
bank t© Amsterdam wees hedenmorgen von
nis in de zaak van do bootwerkers P. F. van
Oogen en R. Akkerman en vrouw .Sprong,
die onlangs terecht stonden, beschuldigd
van openlijk geweld to hebben gepleegd op
14 Januari jl. tijdens de staking der dok
en veemarbeiders, bij welke gelegenheid de
heer P. A, O. Keeman gemolesteerd werd.
Do publieke tribune was maar matig be
zets Opgemerkt werden ccnigc bekende per
soonlijkheden uit do arbeiders wereld. Er
waren uitgebreide maatregelen genomen
met het oog op mogelijke pogingen tot or
de-verstoring. In de zaal zelf waren 5 rijks
veldwachters boven het gewone aantal aan
wezig, terwijl zich op de tribuno eveneens
extra-manschappen bevonden.
Do rechtbank sprak bij breed gemotiveerd
vonnis Van Oogcn vrij van het hem ten laste
gelegde, omdat do door hem verricht© daad
geen strafbare handeling opleverde; ver
klaarde Akkerman en vrouw Sprong schul
dig cn veroordeeld© hen respectievelijk tot
9 ©n 5 maanden gevangenisstraf, met aftrek
van do preventieve hechtenis ten opzichte
van dc derde beklaagde.
In den nacht van Maandag op
Dinsdag j.l. is in do nabijheid van dc her
berg van L. S., t© Uden, zekere L„ van
Boxtel, mot een mes in den rug gestoken,
ten gevolge waarvan hij op dc plaats dood
bleef. Do justitie t© 's-Hertogenbosch, dio
in verband met die misdaad Dinsdag een
onderzoek ter plaatso instelde, heeft enkele
personen, dio onder verdenking staan de
misdaad te hebben gepleegd, doen arresfcee-
ren.
Gisteravond te 6 uren is een lx e-
vige brand uitgebroken tc Franeker, in den
korenmolen van den heer Noordenbos. Al
les was verzekerd.
Een anarchistisch congres.
Gemeld wordt uit Niouw-York, dat een plan
is uitgelekt om op 25 Maart te Parijs een in
ternationale anarchistischo bijeenkomst lo
houden. Vijf Amcrikaansche gedelegeerden
zouden er aan dcolnomen. Het plan werd
ontdekt door hot gebluf van een jongen Ita-
liaanschen portier van het Chcaf hotel, die
Zaterdag was verdwenen. Zijn ware naam is
onbekend, hij noemde zich Rudolph. Hij be
weerde Czolgosz te kennen, las veel anar
chistische bladen cn toonde zich erg trotsch
dab hij was aangewezen als gedelegeerde van
do bijeonkom.st tc Parijs.
Rudolph is thans gearrost&rd. Hij ont
kende bij zijn inhechtenisneming ln verbin
ding met anarchisten to staan. (Hbl.)
Een to Nleu w-Y ork ontvangen
depeche uit Guadalajaro meldt een hevige
uitbarsting van den Colima-vulkaan op 24
Februari. De vulkaan werkt nog. Door de
uitstroomende lava zyn vele boeven ver
woest. Do bewoners in een omtrek van vijf
tig myien werden door een paniek bevangen.
Velen verlieten Manzanillo uit vroes vooreen
vloedgolf. De uitbarsting ging van aardbevingen
vergezeld.
DE STAKING.
Prolcslvcrgadcringen.
Tegen gisteravond halfnegen was in Den
Haag aangekondigd een vergadering van de
„Antimilitaristische Propagandaclub" in den
„Hoogduitschen Schouwburg", waar o. a. als
6preker zou optreden het lid der Tweede
Kamer Van der Zwaag. Voorts werden gister
morgen in de buurt van den Kneuterdyk
strooibiljetten verspreid, meldende dat in het
„Geheel-Onthouders-Kofflehuis" aan de Prinse
gracht voor militairen tegen halfzeven gister
avond een dergeiyke bijeenkomst was belegd,
waar eveneens Van der Zwaag zou optreden.
Even vóór halfzeven kwam de kapitein
plaatseiyk-commandant De Flines in hot „Qeh.-
Onthouders-Kolfiehuis" en gelastte twee mili
tairen, dio aan oen tafeltje zaten, heen te gaan.
De kastelein trachtte tegen dezen maatregel
op te komen, en betoogde, dat zyn koffiehuis
niet tot de verboden huizen behoorde.
Vervolgens werden eenige militaire patrouil
les aan den ingang van het koffiehuis geplaatst,
ten einde militairen het bezoek der vergadering
to verbieden. De bijeenkomst ging ten gevolge
van dozen maatregel niet door.
Eon groot aantal nieuwsgierigen verdrong
zich voor hot café op de Prinsegracht.
Naar „De N. C." verneemt, is reeds eenige
dagen aan militairen verboden, vergadoringen
te bezoeken, waar onderwerpen op maat
schappelijk gebied worden besproken.
Voor de vergadering in de Hoogduitsche
Schouwburgzaal waren dezelfde maatregelen
genomen.
De geheele Korte Houtstraat, waarin de
Hoogduitsche Schouwburgzaal gelegen is, was
door militairen bewaakt en de toegangswegen
tot die straat waren dit eveneens.
Dezo militairen hadden do opdracht om te
zorgen, dat geen soldaat zelfs in die straat
kon komen, zoodat ook in dio vergadering
goen enkelo militair kon verschijnen.
Patrouilles van verschillende wapens door
kruisten tevens de straat en den omtrek. Ook
de politie was aanwezig, meer speciaal om te
beletten, dat een militair, die de opmerkzaam
heid der militaire wacht op de boeken van
de straat'mocht hebben kunnen verschalken,
het lokaal kon binnengaan.
Met het oog op gevolgen van eventueele
persoonlijke uitlatingen, welke jegens den
Minister van Oorlog in de protestvergadering
tegen de oproeping der lichtingen zouden
kunnen gedaan zijn, was tot na afloop der
vergadering het woonhuis van minister Ber-
gansiua In de Balistraat door do politie bewaakt
In den „Hoogduitschen Schouwburg" ont
braken dus de zeer gewensebt© militairen.
De zaal was geheel gevuld, zoodat velen zich
met een staanplaats tevreden stelden.
Na een openingswoord van Samson,
dio mededeelde, dat d© zaal in de Willem
straat voor Zaterdagavond was geweigerd,
werd heb woord verleend aan het Kamerlid
Van der Zwaag, dio op de bekend©
gronden hot militarisme een kanker noemt
der samenleving en een struikelblok op den
wog van den vooruitgang.
Tor verdediging van vrijheden heeft men
hier te lande geen leger noodig, want op
A-rij lieden, heeft men hier te lande z. i. niet
te pochen. En zelfs al kwam men onder een
a reende redering, dan zou dat naar zijn
ooi-deel niet zoo vreeselijk zijn.
Ontstaat er een oorlog, dan geschiedt
zulks niet meer doordien de volkeren in mas
sa met elkander in botsing komen, doch om
dat tussohen do vorsten of rogeeringen on-
eonigheid rijst, soms zelfs omdat een vorst
door wat afleiding zijn wankelenden troon
wil stutten als onder Napoleon III.
Hield men op met jongen mannen het star-
ken van arbeid te leeren, dan zou nog vol
strekt geen overvoeren van de arbeidsmarkt
daarvan het gevolg zijn, daar men eenvou
dig een aantal arbeiders dan rust kon gun-
nen. Komende tot de staking onzer dagen,
gelooft spreker, dat de Regeering wellicht
nooit uit eigen beweging zou hebben inge
grepen, indien ze niet door de grooto bla
den daartoe was aangezet. Komen uit doze
beroering ongevallen voort, dan rust de ver
antwoording daarvan, zoo betoogt spr., op
dio bladen. In de Kamer kon dr. Kuypeï
zich op geen enkele gexvcklpleging beroepen
daarom sprak hij van de „gruwelen te Dur-
gerdam."
Naar sprs. meening ware „ongeregeldhe
den te Durgerdam" juister geweest, en wa
ren de spoorwegarbeiders daarbij niet in
het minst betrokken. Afgekeurd werd door
spr.. dat do Regeering ter wille van de on
partijdigheid niet verbiedt het onthalen der
militairen door de hoogore standen. Onzede
lijk noemt spr. het, arbeidcre op rtandgo-
noolen te doen schieten; raad wil hij echter
den miliciens niet geven niet uit vrfces
voor den strafrechter, want met wat han
digheid kan men nog wel wat zeggen doch'
omdat hij niet zaken wil aanraden, waartoe
hij wellicht zelf niet den moed zou hebben.
Aan de soldaten roept spreker toe: denkt
over do bestaande toestanden goed na 1
(Luid applaus). Nog verklaarde spreker
zich tegen een volksleger, omdat z. j. het mi
litarisme met wortel en tak moet worden
uitgeroeid, on sprak aan het eind van zijn
rede do hoop uit, dat sociaal-democraten en
anarchisten, nu een aanval op het vereeni-
gingsrecht zal worden gedaan, hun grieven
zullen A'crgeten en schouder aan schouder
den strijd voeren.
Daarna kwam het Kamerlid Ter Laan
ter Aergadering, dio meedeelde de drie he
den ingediende wetten, aan het Kamorge-
bouAV te hebben gehaald, en verlof vroeg,
na don tweeden spreker daarover het woord
t© mogen voeren, hetgeen hem werd toege
staan.
Dio tweede spreker was Blauw, lid van
don „Bond van miliciens en oud-miliciens,"
te Haarlem. Hij protesteerde tegen net ver
bod aan militairen om doze bijeenkomst te
bezoeken. „Nog voor het kind ter Avereld is
zucht do moeder al: ik hoop, dat hel geen
jongen is, want dan moet hij dienen."
Voorts critiseerdo spreker het kinder
speelgoed en het geachiedcDisonderricht.
Door den persoonlijken dienstplicht is niets
A'erböterd, omdat de arbeiders in de kazerne
toch het vuile Averk moeten doen. Een woord
A an hulde bracht spr. aan „den grooton Ne-
dcrlandschon held De Bruin" (den bekenden
dienst woige raar)
Ten slotte deed het Kamerlid Ter Laan
de voorlezing van eenige artikelen van de
ingediende Avetsontwerpen. De voorgestelde
enquête verliest haar waard© tegenover do
beido andere wetsontwerpen. Terwijl men
heeft gejammerd over de schade door do sta
king aangdricht, vraagt spr. of deze zoo
groot is als die door do oproeping der lich
tingen voor hot rijk en de gezinnen. Spr.
herinnerde er aan, dat in lSG^-to Rotterdam
lieden tot 2 on 1 jaar werdon veroordeeld
wegens opwekking tot staking, wolk vonnis
door bijna allo partijen werd afgekeurd, ter
wijl in hot huidig A\Tetsontwerp zelfs van een
maximum van 6 jaar wordt geep roken. Ver
moedelijk zullen allo burgerlijke psrtijon nu
het A-olk in den steek laten. Daarom dringt
spr. aan, dat ieder niet-georganiseerd ar
beider zich onmiddollijk bij zijn vakvereeni-
ging aansluite; do hoogsto plicht van den
arbeider is de trouw aan zijn klasse en
haar evolutie.
Het onderzoek naar de toestanden van de
spoorwegarbeiders zal spreker niet verkleinen
of minachten. Maar het onderzoek is niet
noodig. Men kent de toestanden, de loonen
en de werktyden. Men weet dat er geen
rechtstoestand bestaat.
En bovendien, tegenovor dat onderzoek
staan de twee andere wetten. Het eene Is een
wetsontwerp, tfaarby versterking van de genie
wordt voorgesteld. Een compagnie zal ge
vormd worden met de bedoeling zoo wordt
in de toelichting gezegd op do hoofdiynen
by staking by 's Ryks dienst te verzekeren.
Spreker neemt dit een compagnie van „onder
kruipers".
By de voorlezing van de maatregelen die
de Regeering voorstelt, werd herbaaldoiyk ln
de zaal gefloten.
Spreker constateerde, dat we nu In optima
forma de dwangwet hebben. Hy weet niet
Avat het comité van verweer zal doen en al
wist by 't, hy zou 't niet zeggen. Maar 't
comité zal op deze Ingediende wet antwoorden.
Daarom is spreker hier gekomen om allen
aan te sporen gereed te zyn, wanneer het
comité den steun van allon noodig heeft.
In het debat verklaarden do heoren Van
der Zwaag en Ter Laan overtuigd te z(Jn,
dat de Kamer de watten zal aannemen en
dat de heer Goeman Br.r<esius en zyn vrien
den er vóór zullen stemmen.
Aangenomen werd een motie tot afkeuring
