Uit de Reehtzeal.
Ingezonden.
te vertrekken, sloot zg geheel haar perso
neel uit.
Door de werklieden- en door de juweliers-
yerconiging beiden wordt heden over do
quacstio vergaderd. In do vergadering der
Vcrklicden zal dan behalve do uitsluiting
aok ter sprake komen het gerucht, dat meer--
ilere diamantfdrma's voornemens zijn liaar
bedrijf naar Antwerpen te verplaatsen.
De moord in de Dubbele Buurt
te Amsterdam. Nadat eenigc dagen ge
leden do instructie in zako den moord, ge
pleegd op do weduwe Dijkshoorn, opnieuw
is geopend door den reohter-commissaris inr.
L. van der Zweep, in tegenwoordigheid van
den substituut-officier van justitie mr. E.
It. Ilegout, is der justitie gebleken, dat
sr een uitgebreid komplot heeft bestaan,
ïnet het doel die vrouw het leven to benemen.
Niet vier, zooala we reeds aan het ,,Nws."
ontleenden, doch zeven personen worden ver
dacht bij den moord betrokken te rijn ge
weest, nl. Erans de Groot, thans gedetineerd
in de gevangenis aan den Amstclveenschen-
weg to Amsterdam, wegens diefstal, Do
Muiselaar, die eveneens, te Groningen, we
gens diefstal, gevangenisstraf ondergaat;
.Vorder zitten in voorarrest Spekkers, v. d.
Hoyden, v. d. Dool, bekend uit de dagen van
clo ontploffing in de Staalstraat, eenigc ja
ren geleden veroorzaakt, en waarbij zekere
Exter ernstig gewond werd en aan de ge
volgen stierf, Lucas Kroes en zekere Die-
men, een ma» van omstreeks zestig jarigen
leeftijd, die destijds gedongen moet hebben
naar do hand van do vermoorde.
Na langdurige vorhooren, welkó Do Groot
yoor den rechtor-commissaris hcoft onder
gaan, heeft hij ten slotte bekend met De
Muiselaar den rnoord op do weduwe Dijkx-
hoom to hebben gepleegd, en moeten do
overigo genoemde mannen in meerdere of
mindere mate daarbij betrokken zijn ge
weest. Het geval moet zich zoo hebben toe
gedragen, dat De Groot en De Muiselaar
alleen binnen het huis van den verslagen©
zijn geweest. Eerstgenoemde ia door do we
duwe in een worsteling van do trappen ge
gooid, waarna Do Muiselaar haar heeft aan
gegrepen, on feitelijk den moord heeft ge
pleegd. Klooderen van De Groot, welke hij
tij den 6 don misdaad droeg, zijn bij een zuster
van hom, te Bussurn, in beslag genomen.
Do Muiselaar, die thans nog te Groningen
gevangen zit, zal weldra naar Amsterdam
gevankolijk worden overgebracht om nader
gehoord to worden.
Met welk een bijzondere nauwkeurigheid
destijds het onderzoek heeft plaats gehad,
moge hieruit o. a. blijken, dat op do versla-
gene zijn gevonden een haar en een stukje
vel, welke bij do worsteling, die beslist heeft
plaats gehad, tussohen het slachtoffer en
haar belagers, vermoedelijk door een van
hen op het terrein van den strijd zijn ach
tergelaten; deze zijn op stork water gezet,
ton einde eventueel als stuk van overtuiging
io kunnen dienen.
Do verklaringen door Do Groot voor don
rechtor-commissaris afgelegd, zijn voor een
gedeelte bevestigd door do vrouw, bij wie
Lucas Kroes heeft gewoond, en die destijds
eon tapperij had in do Nes te Amsterdam.
Aanvankelijk is in sommige dagbladen me
degedeeld geworden, dat do zaak nader door
de justitie onderzocht is, nadat een gedeti
neerde te Groningen zich over den moord
zou hebben uitgelaten. Zekere W., te Am
sterdam woonachtig, heeft aan den officier
yan justitie mr. Regout zulko ernstige me-
dedeolingcn gedaan aangaande den moord,
'die, bij grondig onderzoek waarheid bleken
to bevatten, dat daardoor mogelijk is gewor
den do verdachten tot bekentenis te brongen.
Hot mag werkelijk een wonder genoemd
worden dat do daders zoo lang onbekend
zijn gebloven, waar het komplot zoo groot
was, en dus de kans om alkander te verklap
pen lang niet wns uitgesloten. (N. v. N
Do rechtbank te Hotterdam ver-
oordeeldo gisteren, wegens mishandeling, O.
y. R., huisvrouw W. v. R., 32 jaar, zonder
beroep te Waddingsveen, tot 7 dagen gevan
genisstraf.
Men meldt aan ,,De Standaard":
Na langdurige discussie heeft de gemeente
raad van Idaardoradeel (Fr.) met 6 tegen
5 stemmen ingewilligd eon verzoek om des
Zondagsmiddags van 2 tot 4 uren dansles te
mogen geven in de openbaro lagere school te
Idanrd.
To Stavonisscliad i e mandeen i-
ge jaren een hond, dien hij nu gaarne kwijt
wilde wezen. Hij had het dier al eens aan
iemand to Tolen gegeven, maar het kwam
terug. Nu, enkoio weken geleden, gaf hij den
hond aan een paar Belgen mede, en tot al
ler verbazing was het dier Zaterdag terug.
Do hond heeft dus uit België door Brabant
geloopen, om, na do Eendracht te zijn ovorge-
zworamon, den weg naar zijn vroogoren baaa
te kunnen nemen. (Midd: Ct.)
De groote brand to Rotterdam.
Om vijf uren gisternamiddag was de
brandweer nog in volle actie terwijl dui
zenden nieuwsgierigen naar Feycnoord snel
len en extra vervoermiddelen dienst doen.
Do boeken enz. bevinden zich nog in de kluis
onder cïo brnndendo ruïne. Daarop richten
zich thans alle stralen.
Yerscheidcno brandweernutoriteiten ko
men van .oldors, o. a. de commandanten uit
Den Haag on Utrecht, die de bluschtaetiek
bewonderen.
Togen zonsondergang gisteren was de lucht
weer rood gekleurd.
Het afgezet blijven van hot terrein van
don brand wordt streng gehandhaafd. Daar
binnen werkten gisteravond' de stoomspuit
van den Linker Maasoever en de stoomboot
jes van den havendienst Gemeentewerken en
Havendienst II, gezwegen van de stralen,
waarmedo andere brandweermannen de nog
altijd geduchte vuurmassa's aantasten. Te
midden van puin en rook zag men hen hier
en daar post vatten, om zich van hun taak
te kwijten, en met succes ;want hoewel heol
langzaam, enger toch wordt do kring rond
dc bouwvallen getrokken.
Ook is men begonnen met stukken muur1
om te trekken. Met eon schiotpistoiworden
lijnen over de brokstukken gesohoton of, zoo
mogelijk, ook los uit de hand er ovor geslin
gerd. En dan is het trekken met man e»
macht. Een paar incidenten in verband hier
mede kwamen gister-voormiddag voor.
Over het grootste fragment muur, dat aan
de Prins-Hcndrik-kode staande is gebleven^
was met goed gevolg een lijn geschoten. Een
20- of 30-tal stoere mannen hebben de einden
in handen en nu ging het aan het trekken
met rukken. Reeds komt er beweging in den
muur, do menigte deinst achteruit, urt
respect voor de brokstukken. En daar plot
seling, met een feilen knap, breekt het touw
en al de trekkers tuimelen, hals over kop
tegen do straatsteenen. De muur blijft staan
schijnbaar onwrikbaar en hecht Eenzelfde
tooneeltje herhaalt zich kort daarna onder
algemeeno hilariteit; het touwwerk, van de
gemeente moet het voorloopig afleggen. Met
meer succes werden later de pogingen her
vat. Om vier uren is een groote muur om
vergehaald.
Hier en daar slaan de vlammen nog hoog
op. Hoewel van gemeentewego al heel wat
brokstukken van muren zijn omgetrokken,
waarvoor men nu geen touwen meer, maar
stalen trossen bezigt, nog immer blijft ook
deze brandende ruïne schrikwekkend en ont
zaglijk. Enkele bewoners van de Sleephel-
lingstraat waren gisteravond reeds bezig om
een gedeelte van hun boedel naar elders te
brengen.
Ook de commissaris der Koningin, mr.
Pafcijn, heeft gisteren het terrein van den
brand bezocht.
De heer A. P. W. van der Lugt keerde gis
teren uit Vlissingen terug.
Alvorens de brand de geduchte uitbreiding
verkreeg, die hij later aannam, slaagde men
er in de 16 paarden uit de stallen, alsmede
7 rijtuigen in veiligheid te brongen. Overi
gens ging alles in de vlammon op.
Hoo groot de hitto in het felste van den
brand gisternacht was, blijkt hieruit, dat de
pijpleiders elkander hier en daar stonden te
bespuiten, omdat zij het andera onmogelijk
in do verzengende hitte konden uithouden.
Een bad knapte nu en dan wat op.
Aan don la 9W 'g b U Hoorn
is gisteren geheel ai,_ rand de groote boer
derij van den heer S. Niots is or gered.
0. a. ging verloren voor een waarde van
I 1. m. f 6000 aan graan Alles is verzokerd.
I Do rechtbank te Assen veroor
deelde de meisjes uit Exloo on Exlooörmond,
dlo elkander met messen to lijf gingen, tot
4 en 3 maanden gevangenisstraf.
Vogolmoord. In DrentozUnthans
de lijsters overvloedig. De vogels worden
by honderden gevangen. Er zyn lieden, die zelfs
meer dan 2000 strikken hebben uitgezet en
op een enkelen dag soms f 20 hf 30 uit hun
vangst kunnen makoD.
Do lyatervangers, die van dit moorddadige
werk hun bedrijf maken, hebben hun vangst
reeds ln voorkoop godurende het geheelo
fezoen verkocht aan oon of anderen poelier
en ontvangen dan 10 11 cents per stuk.
De November-aterren regen uit
den grooten Leeuw kan in do vroege ochtend
uren van den 12den tot den 14den November
wodor verwacht worden. Of hun aantal
groot zal zyn dan wol of het verschynsel
weer onopgemerkt voorby zal gaan, laat
zich uit de sedert 1899 opgedane er
varingen niet vooruit bepalen. Daarby komt
dat ook het maanlicht dit jaar binderiyk zal
zyn, doordien het 15 November volle maan
is. De hoofdzwerm der Leonlden bevindt zich
met de zich ln zyn baan bewegende komeet
op oon vry aanzieniyken afstand van onze
aarde.
Lynchjustitie. Een noger, die
te Darluy in do Mississippi twoe blanken
had vermoord om te kunnen stoleD, werd in
aanwezigheid van 4000 personen op een brand
stapel gebonden en levend verbrand.
DO'DOstdeutsche Volkszeitung,"
eon to Instorburg verschynend blad, bevatte
dezer dagen het verhaal van oon nieuw
opzienwokkend militair schandaal, dat in 't te
dien aanzien rèods beruchte Gunibinnen ge
beurd zou zyn. De weduwo van zekeren
Baltru8ch had aan dat blad geschreven, dat
haar man, die als artillerist by het 1ste
regiment artillerie te Gumbinnen had gediend,
den 88ten Augustus jl. op last van een
onderofficior verschrikkelpk mishandeld, ver
volgens op de binnenplaats dor kazerne ge
worpen on dientengevolge overleden was.
De „Natlonal-Zeitung" spreokt dat verhaal
tegen verzekert ten minste dat „tor plaatse
waar men het weten kan, te Berlijn" van het
voorval niets bekend is. Men weet daar
enkel, dat Baltrusch ten gevolge van een
ongeluk een schedelbreuk kroog; hy zou half
dronken geweest zyn toen hot ongeluk go-
beurde. Het is ook wel opmerkoiyk, vindt de
National-Zeitung", dat do weduwe Baltrusch
byna drio maanden lang geen woord van
deze zaak heeft gerept.
De redactie van de „Frankfurter Ztg."
komt nu op do zaak terug. Zy weet nog
mede te deelen dat in den. brief, door Bal
trusch' weduwe aan do „Ostdeutscho Volks-
zeitung" gezondeD, ook dit stond: dat de
schryfster de waro toedracht dor zaak ver
nomen had van een kameraad van haar man
voorts had Baltrusch' ritmeester de woduwo
zyn byzondere spyt te konnon gegeven, dat
baar man op zulk een wyze om het leven
gekomen was, de schuldigen zouden gestraft
worden, en aan de vrouw zou eon onder
steuning worden uitgekeerd. Daarna had zy
echter niets meer van de zaak gehoord.
Russische gevangenistoestan-
deu. Het reeds vermelde oproor in de
gevangenis van Lomza in Polen blijkt zich
aldus te hebben toegedragen: Eenigo ge
vangenen, die van Kieff waren aangebracht,
slaagden er in op de slaapzalen de bedden
in brand te stoken. In de verwarring, dio
hierdoor ontstond, gelukte het oen 300 gede
tineerden om te ontvluchten. De gouverneur
dor govangonis requireorde aanstonds de
hulp van eon escadron paardevolk, dat het
grootste deel der ontsnapten achterhaalde
en terugbracht.
Is ontsnapping reeds in 'fc algemeen een
droombeeld, dat de meeste gevangonen voort
durend bezighoudt, in Russische gevangenis
sen zal dat door de heerschende toestanden
nog wel sterker het geval zijn dan elders.
Een pas te Jokaterinnenburg gevoerd proces
heeft eens weer aan 't licht gebracht, hoe
de spreekwoordelijke beruchtheid der Rus
sische strafinrichtingen nog steeds verdiend
is. De schuldige is hier gestraft, maar dit
vonnis kan niet goed maken het feit, dat er
jaren lang onopgemerkt in een Russische
gevangenis toestanden kunnen bestaan alk
hier weer bekend geworden zijn. Voor eeni-
gen tijd is namelijk uitgekomen, dat een ze
kere Foss directeur der gevangenis te Jeka-
terinnenburg, zich. aan de verschrikkelijk
ste barbaarschheden schuldig maakte en bo
vendien hom toevertrouwde gelden verduis
terde. Hij Het do gevangenen werken, ten
voordeele van zijn eigen zak en als er iets
aan mankeerde, liet hij ze geeselcn met in
zout gedoopte roeden. Een gevangene, dio
een poging tot ontsnapping had gedaan,
werd zoo geranseld, dat hij een en al wonden
was; toen deze begonnen te genezen, werden zij
weer opengeslagen. Een poging tot muiterij
onder de gevangenen werd met zulke woest
heid onderdrukt, dat het vertrek, waar do
strafoefening plaats had, een waar slacht
huis leek blijkens de verklaringen der getui
gen. Behalve geeselingen waren er andere
tuchtmiddelen, die het régime van den di
recteur volkomen waardig waren. Daarbij
had hij zulk een schrik onder het personeel,
dat zelfs do dokter en do geestelijke der ge
vangenis hem niet durfden te tarten. Maar
toch blijft het vreemd, dat niet een der ci
piers, die weigerden zijn beestachtige beve
len uit te voeren en daarom door hem aan
do deur werden gezet, eerder de onmensche-
lijke behandeling der gevangenen heeft be
kend gemaakt.
Fogs is door de rechtbank to Jekaterinen-
burg veroordeeld tot drio jaar gevangenis
straf, verlies van alle burgerlijke rechten,
privileges, decoraties en medailles en boven
dien tot voer jaar politietoezicht na zijn ont
slag uit de govangejiis. De bevolking hier
van, dio zoolang het slachtoffer van zijn
wreedheid is geweest, zal hem zeker van har
te welkom hceten.
Do staking in de Fransclio m ijn -
districten' is, naast de Belgische, ook aan do
Duitsche kolenmijnen ten goede gekomen.
De vorige week zijn niet minder dan 56 ko-
lonireinen, vervoerende ongeveer 18,000 tons,
uit Duitschland Frankrijk binnengestoomd.
Het grootste deel dier kolen was afkomstig
uit Essen, waar do voorraden, dio jaren
lang waren opgehoopt, thans bijna uitgoput
zijn.
Voorhet Hof van Assisen te Niz-
za is Dinsdag het proces begonnon tegen den.
beruchten "Vidal. De akte van beschuldiging
vermeldt vier moordaanslagen op VTOuwcn,
moorden en een diefstal met bram. te zijnen,
laste. Dc beschuldigde antwoordde bij de
ondervraging gedurig ontwijkend met „Ik
weet het niet," of ,,Ik herinner mij er niets
van."
Het getuigenverhoor, waarbij enkele
slachtoffers van Vidal haar verklaringen
zullen afleggen, zal vermoedelijk in twee da
gen afloopon.
Een talrijke menigte woonde do behande
ling bij.
Uit persoonlijken wrok moet
eon man te Chicago een. dynamietaanshtg
hebben gepleegd op een geheelo familie, bij
welke hij vroeger in huis heeft gewoond. De
aanslag gelukte maar al te wel; de woning
der familie werd vernield, het hoofd van het
gezin en diens jongsto dochter werden ge
dood, de vrouw en zes kinderen zijn gewond.
De vermoedelijke dader ia in hechtenis.
De stad Boston, in don staat
Massaehusots, verkeert sedert weken in een
soort van paniek.
In do buitenwijken vinden telkens aanran
dingen plaats op vrouwen, die door eon ge-
hoimzinnigen misdadiger met een zwaren
knuppel levensgevaarlijk worden gewond.
Van de acht meisjes en vrouwen, die tot dus
ver werden aangerand, zijn er reeds tweo
overleden, terwijl tweo anderen van schrik
krankzinnig zijn geworden.
Het jongste slachtoffer is zekere miss Glab
ra Morton, een verpleegster in een krankzin
nigengesticht, die Zondagnacht werd aange
vallen, op den grond geworpen en daarna
met een zwaar voorwerp op het hoofd gesla
gen. Zij is aan de gevolgen overleden.
Op 25 September reed de heer baron Col-
lot d'Escury met zijn motorrijtuig, waarin
ook zijn zuster en zwager gezeten waren, op
den weg van Woorden naar Bodegraven.
Ter hoogte van hot gehucht Nieuwerbrug,
onder Bodegraven, gekomen, zag mon den
weg versperd door eenige tilbury's, waarom
heen eon aanbal personen:
Op 70 mebor af stands hiervan gekomen,
deed de heer Cr d'E. hot motorrijtuig stil
houden. Na eonige reparatie aan het voer
tuig bo hebben verricht, Het hij verder rij
den tot op 30 meter afstands, waar hij stop
te in afwachting dat de weg vrij zou komen.
Plotseling kwamen toen een aantal perso
nen op do automobiel af, van wie één een
mes in de hand had, terwijl een andere met
een ijn f leech waa gewapend. De eerste
zette hot mes op den band van eon dor wie-
Ion, ten einde dezen be beschadigen.
Do heer C. d'E., die tot den baldadige zei-
do, dat hij moest ophouden, kreeg toen plot
seling van den 30-ja-rigen landbouwer C.
van L. een horigen vuistslag op het hoofd
en een oogenblik later ec.n slag mot een
volle wijnflosch op hetzelfde lichaamsdeel,
waardoor een bloedende wonde ontstond.
Had de heer C. d'E., dio den slag zag aan
komen, ruot tijdig zijn liand aan hot hoofd
gebracht, waardoor ook dit hchaainsdeol ge
troffen werd, zeker zou de verwonding veel
ernstiger gevolgen hebben gehad. Dat de
slag met kracht aankwam, blijkt wel uit het
feit, dat de flesch geheel aan stukken werd
geslagen on do wijn er uit spoot. Do slag met
do flesch was toegebracht door don 23-jari-
gon landbouwer A. v. L., broeder van den
hierboven genoemde.
Do lafhartige bedrijvers van dit feit gin
gen daarna op de vlucht, terwijl een derdo
boeren vlegel den inzittenden van de auto
mobiel de grofste verwonschingen naar het
hoofd wiorjk
Do broeders Van L. waren ter zake van
het gebeurde voor de rechtbank to Utreoht
gedagvaard.
Beiden zeiden zich niets meer van het ge
beurde te herinneren: Ze waren dronken
geweest. De jongste, die vootr den rechter
commissaris volmondig had bekend, kwam
op zijn bekentenis terug. Een buxxfor van
hen was dien dag in het huwelijk getreden
en had zijn familieleden en ken ui seen op
een rijtoer genoodigd. Er waa nogal veel
wijn gedronken.
Dat de beklaagden beschonken waren ge
weest, word door alle getuigen stellig weer
sproken. Vastberaden waren ze op de auto
mobiel toegestapt. Aanvankelijk meende
mon dat zij liet motorrijtuig kwat. n bezich
tigen, totdat duidelijk bleek wat do brui
loftsgasten van plan waren.
Baron C. d'E. is voor zijn wonden twee
weken onder behandeling van den genees
heer geweest.
Het bleek voorts, dat op dienzelfden dag
bij het passecren van een motorrijtuig de ge
broeders Van L. met hun txlhury bijna ju
een sloot waren terecht gekomen. Hiernit
zou wellicht hun ergerlijk optreden tegen
over den heer O. d'E. kunnen verklaard wor
den.
In zijn requisitoir merkte de officier van
justitie op, dat do automobilisten in dit go-
val geheel geen aanleiding gegeven hebben
tot hetgeen is geschied. Vooral met het oog
hierop en het cmsfcigo der toegebrachte ver
wondingen meende spreker een strenge straf
te moeten oischcn. Tegen C. van L. werd
gorequireerd 2 maanden en tegen A. v. L.
6 maanden gevangenisstraf.
Mijnheer de Redacteur 1
Naar aanleiding van hot artikel, voorko
mende aan het hoofd van uw blad van gis
teravond, zij het mij vergund naast uwe
„Opmerkingen" eenige kantteekeningen te
plaatsen.
Allereerst mag ik er zeker wel mijn blijd
schap over uitspreken, dat onze goede stad
„in qa volging weUicht van de jonge antire
volutionaire propaganda-club voor jongelie
den van „orthodoxen huize" thans ook een
zoodanige vereeniging „in vrijzinnigen
geest" rijker is geworden.
Toch kan ik niet nalaten mijn verbazing
uit te spreken over do wijze, waarop de
,,A. R. P. C." daarbij ter sprake wordt ge
bracht.
Allereerst heet het: „Niet onverstandig
„hebben deze dilettant-politaci-economen zich
„een ouderen, meer in deze zingen doorkne-
„den leider gekozen. Een waarborg mis-
„schien, dat do jonge vereeniging zich niet
„zal verliezen in politieke tinncgioterij, een
„gevaarlijk vak, naar wij meenen."
Nu, zal men zeggen, dezen lof kan de „A,
R. P. C." vrijelijk aanvaarden. Toen, mijn
heer de Redacteur, is ook dit roosje niet zon
der doornenik bohoef ze niet nader aan te
wijzen.
Dan volgt evenwel, nadat medegedeeld is
de oprichting eonor zoodanige'! vereeniging
van vrijzinnigo zijde:
„Dezo jongelieden, een beetje bescheidener
„in bedoelen, spreken alleen van eigen ont-
wikkeling zoowel op godsdienstig als op
„maatschappelijk gebied."
„Staatkundige en maatschappelijke vro
men, aldus heet het, zullen eerst in de twee-
„do plaats ter sprake komen en dan nog be
schenen door het licht van den vrijzinnigen
„godsdienst."
De lof van bescheidenheid, toegezwaaid
aan bovenbedoeld o vrijzinnigo jongelieden,
zou onzo volle instemming kunnen hebben,
indien zij niet ware gebracht ten koste van
do bescheidenheid der „A. R. P. O." Er is
in do aangehaalde zinsnede een climax op te
merken.
In de eerste plaats „spreken zij alleen vaD
„eigen ontwikkoling, zoowel op godsdienstig,
„als op maatschappelijk gebied."
Dat do „A. R. P. O." ook bevoegde spre
kers op laat treden in openbare vergaderin
gen, moet blijkbaar als bewijs dienen, dat
zij minder bescheiden is, dan haar vrijzin
nigo zuster, die zich liever nog niet ver
toont.
„Staatkundige en maatschappelijke vra
gen, aldus heet het, zullen eerst in do twee-
„do plaats aan de orde komen."
Dit doet indordaad de bescheidenheid en,
zouden we er b.j willen voegen, de voorzich
tigheid dier vrijzinnige jongelieden nog meer
tot haar recht komen.
Maar het slot van deze zinsneê is blijk
baar bedoeld als hoogste waarborggraad, dat
de bescheidenheid niet te loor zal gaan:
„en dan nog, beschenen door het licht van
„den vrijzinnigen godsdienst."
Nu laten we natuurlijk aan een ieder het
volste recht om zijn beginselen te leeren ken
nen.
Ja, we juichen het toe, dat ook aan de zij
de, van waar wc steeds het verwijt moesten
hooren, dat godsdienst en politiek hoege
naamd niets met elkaar van doen hobben,
thans ook do noodzakelijkheid gevoeld worac,
om staatkunde en religie met elkander ver
band te doen houden.
Maar we zouden toch willen vragen: zal
daarom de nieuwe vereeniging bescheidener
zijn in haar optreden, omdat zo de staatkun
dige en maatschappelijke vragen wil laten
beschijnen door het licht van den vrijzin
nigen godsdienst'?
M. i. was het juist zeer gew7enschb, dat
het bedoelde licht ook eens naar buiten uit
straalde.
Onzo aandacht werd verder sterk gespan
nen waar in bedoeld artikel, ons vrijzinnigen
en antirevolutionairen Jongelingen al te ga-
der, de waarschuwing wordt gegeven ons
toch vooral niet te laten gebruiken als hulp
troepen bij do stembus. Daar mogen we onze
„jonge indealen" niet aan wagen.
Alsof het mogelijk ware, idealistische ge
moederen, dio meeleven met hun tijd, herme
tisch af te sluiten voor de invloeden van een
verkiezingsstrijd.
Wat ons aangaat we stellen er onze eere
in te weten, dat o. a. in Amsterdam IK, de
verrassende overwinning op mr. Troelstra,
goeddeels te danken is aan de actie vaji dë
leden der Geref. jongelingsvereenigingen en
van de Amsterdamsche Prop. Club.
Wat nu betreft het voogdijschap, de ndou
we vrijzinnige vereeniging moge haren voogd
en toezienden voogd hebben, do „A. R. P. 0.n
staat niet onder voogdij.
Ten slotte nog dit. De schrijver van het be
wuste artikel heeft zich blijkbaar met zijne
vergelijking vergist.
Hij bedoelde aan de lezers van dit blad
mede te deelen, dat van vrijrinmge zijde
thans hier was opgericht wat de Gerefor
meerden reeds jaren lang hebben in de 350
jongelingsvereen. op geref. grondslag, waar-
van de hoofdgedachte is eigen vorming voor
kerk, staat en maatschappij.
Waar de schrijver een vergelijking waag
de met de „A. R. P. C.", die krachtens aard
on karakter noodwendig propageeren moet,
daar moest zijne vergelijking wel feil gaan
en dat wel ten koste van de bescheidenheid
der ,,A. R. P. C."
U, Mijnheer de Redacteur, dankzeggend
voor de verleende plaatsruimte, noem ik mij
Uw dlonstw.
H G. BINNENDIJK,
Secretaris „A. R. P. 0."
Leideic, 4 November 1902.
Hoofdstuk IV (Justitie).
In verband met het adres en de mem. van.
toelichting van het Landelijk Hogerhuis
comité, en het Prov. Z.-H. Hogerhuis-comi.
té werd in de afdeeHngen dor Tweede Ka
mer aangedrongen op een wijziging van art.
378 van het Wetb. v. Strafvordering in den
geest als in dat adres aangegeven.
Andore leden bestreden dit betoog. Onder
scheidene leden hoopten op een wetsont
werp tofr wijziging en aanvulling van het
Burg. Wetboek op eenigo punten. Zoo noem
de men het erfrecht van den langstlevenden
eehtgenoot; verbetering in den rechtstoe
stand der vrouw. Eindelijk kwam nog ter
sprake een wijziging van arti 671 van het
Burg. Wetboek.
Men vroeg of dc Minister ten spoedigste
zijn aandacht wilde wijden aan de herzie
ning van het Ilde Boek van het Wetboek
van Koophandel
Ook thans werd aangedrongen op betere
regeling van do naamlooze vennootschap
pen.
Men vroeg om het vaststellen van een leid
draad omtrent door de politie te stellen vra
gen ten aanzien van de bestuurders, en het
doel van een vereeniging, die goedkeuring
van haar statuten wenscht.
Terwijl sommige leden met het ten vori-
gen jaro aan de Regeering ingediende adres
van de ordo van advocaten fn heb arrondis
sement Rotterdam, houdende verzoek om
terug te komen op het bij de wet-Hartogh
gegeven voorschrift, dat getuigenverhoeren
niet door een rechter-oonimiRsaris, marr
slechts door do rechtbank in plano gehou
den mogen worden, instemden cn een wij
ziging in don daarin aangegeven zin. hun.
dus wenschelijk voorkwam, waren aaicte-re
ledcn van oordeel, dat het nieuw opgenomen
voorsclirift zou kunnen blijven bestaan, in_
dien het slechte in zooverre werd gewijzigd,
dat beide partijen op denzelfden dag hun
getuigen zouden moeten voorbrengen An
dere leden zouden tegen zoodanige wijziging
bezwaar hebben.
Enkele leden wonschton bij den Minister
or op aan te dringen, dat ook de derde der
gebroeders Hogerhuis in vrijheid zou wor
den gesteld, als een daad van humaniteit,
daar de gevangene reeds eenige malen ge
opereerd is cn rijn gezondheidstoestand veel
te wenschen kuub.
Aangedrongen werd door enkelen op gra
tie-verleening aan zekere Geertje Kleeifstra,
die ongeveer 6 jaar geleden wegens majes-
teits-sohennib tot 0 maanden gevangenis
straf is veroordeeld en door vertrek naar
het buitenland aan de uitvoering van deze
straf zich heeft onttrokken, en wier moeder
zeer onder deze scheiding lijdt.
Gevraagd word of de Minister reeds tijd
voor do bestudeering van hot rapport dor
commissie betreffende reorganisatie van
het politiewezen heeft gevonden. Als een van
de groot» gebreken, die thans de inrichting
van ons politiewezen aankleven, word ge
noemd het gemis van bepalingen omtrent
de juiste verhouding in de samenwerking
tusschen den burgemeester en de Rijkspo
litie.
Men vroeg of de Minister de opvatting
van dan minister van binnenlandsclio zaken
deelt, dab hot onderwerp vervroegdo win
kelsluiting bij het departement van justitie
thuis behoort en of er reeds samenwerking
met dien ambtgenoot had plaats gehad, ook
vroeg men of do Min. bezwaar had rijn.
denkbeelden omtrent deze aangelegenheid
aan do Kamer mede te deden.
In bijna alle afdeelingea maakte do alge
meen© order van don hoofdcommissaris van
politie te Amsterdam, betreffende het op-
tegen van de politie aldaar tegen de poo-
ten doov vakvoreonigingen bij werkstakin
gen uitgezet tot het algemeen nederleggen.
van het werk en het weren van zoogenaam
de onderkruipers, een punt van bespreking
uit'.
Gevraagd wend of het juist is, zooals de
burgemeester verklaarde, dat de order niet
van hem da hoofd der politie was uitge
gaan, maar van de justitie, en zoo ja, wie
onder do „justitie" is te verstaan en of,
naar de meening doe Ministers, „de justi
tie" bevoegd moet worden geacht een der
gelijke order aan de politie te geven. Vond
de order steun in do wet on zoo ja waar?
Enkele leden ontkenden reeds nu dat de po
litie de bevoegdheid zou hobben op te treden
daar, waar zoooIb in dit geval, geen wette
lijk voorschrift valt aan. te wijzen. Gok
werd bedenking geopperd dat do justitie
door aan de politie een advies te verstrek
ken, zooals hier schijnt te rijn geschied, een
rechtsleer gaat verspreiden. 3etoogd werd,
dat het gevolg van hot optreden der poHtio
tegen het r. g ..posten" op do wijze ale in
deze eider is gelast, zal moeten rija dat de
arbeider® worden gestuurd in eaa vööst
