Tweede Kamer.
Ingezonden.
Kerkelijke berichten.
Gemengd Nieuws.
De Oorlog in Zuid-Afrika.
16,000 pd. st. Den laatsten December 1900
was er nog een saldo van 5877 pd. 6t.
Gewezen werd op een leemte in het regle
ment van het studiefonds waar, wegens vroe
ger hcersehende eenzijdigheid alleen sprake
is van Transvaal.
Tot eerelcden werden benoemd do heeren
De Waal en Domela Nicuwcnhuis, consuls-
generaal te Kaapstad en Pretoria, en tot
bestuursleden gekozen de heeren K. F. van
den Berg te Amsterdam en P. R. Mees, te
Rotterdam.
Een voorstel om het recht van toelating
tot onze universiteiten toe tc kennen aan ver
schillende inrichtingen van onderwijs in
Zuid-Afrika werd na ampele besprekingen
aan het bestuur ter overweging in handen
gesteld.
Moge deze vereeniging weder spoedig in
do gelegenheid zijn meer actief in het belang
'der Zuidafrikaansche Republieken to kun
nen optreden.
Voortzetting der behandeling van de Wet
op de Krijgstucht.
Bij paragraaf 3 (Krijgstucht-straffcn) be
spreekt de heer Duymaer van Twist het be
zwaar, dat ten aanzien van de krijgstucht
voor zee- en landmacht dezelfde regelen gel
den o. a. berisping, welke slecht- voor de
Marine doeltreffend kan zijn. Het niet toe
staan van een gunst, op zichzelf ccn zeer
goedo straf, wordt hier gemist. Spr. vraagt
do Regecring of zij bij art. 75 b.'J de bepaling
wil voegen, dat een zeker getal straffen niet
in het strafregister zullen worden vermeld.
De Regecringscoimnissaris bepleit- de 6traf
van berisping voor de landmacht, els zeer
geschikt. Hoe meer verscheidenheid van
straf, hoe beter.
Minister Bergansius (oorlog) antwoordt
•ontkennend op de vraag van den heer Duy
maer van Twist.
Art. 3 wordt goedgekeurd. Art. 4 en 5 zul
len tegelijk behandeld worden.
Op art. 4 is een amendement-Schaper c. 8.
•voorgesteld om als hoofdstraf voor onderof
ficieren der zeemacht beneden sergeant te
'doen vervallen: strafdienst van ten minste 1
en ten hoogste 2 uren per dag gedurende
hoogstens 8 dagen; voorts te doen vervallen:
bijkomende straffen, zijnde inhouding van
soldij en voor onderofficieren, vermindering
van kost.
Bij art. 5 strekt ccn amendement-Schaper
o. b. om tc schrappen in krijgstuchtclijke
straffen voor minderen: strafdienst van
minstens 1 en hoogstens 2 uren per dag ge
durende hoogstens 8 dagen, en de „bijko
mende straffen" zijnde inhouding van sol
dij vermindering van kost en verbod van
Jniitcn dienst wapenen te dragen.
Een amendement-Yan Twist c. s. strekt
'om do inhouding van soldij slechts toepas
selijk te maken op de zeemacht.
De heer Staalman steunde het amende
ment-Schaper c. s.
De heer Kolieman betuigde sympathie met
dat amendement en keurt de straf van in
houding van soldij af evenzeer als verminde
ring van kost.
Spr. wil de straf van verbod om buiten
Üienst wapenen te dragen, behouden.
De heer Lief tin ck keurt ook zijnerzijds de
giraf van inhouding van soldij af, dat werkt
ondoelmatig. Spr. is ook tegen verminde
ring van kost, evenzeer tegen het verbod van
?iet dragen van wapenen als dcmoraliscerend
werkend.
Minister Bergansius verklaarde zich be
reid wijziging tc brengen, waardoor bij
itreng arrest inhouding van soldij zou ver
vallen. Hij bestrijdt evenals minister Kruys
(Marine) overigens dc amendementen. De
hier bedoelde straffen worden niet zoo vaak
toegepast.
De heer Van Twist trekt zijn amendement
in.
Wijziging cn aanvulling der MilUictoel 1901.
Do voorstellers van het wetsontwerp tot
(aanvulling en wijziging der Militicwct voor
1901 betoogen in hunne Mem. van Antw.,
'dat op de vrijheid, die der Regeering toe
komt, zekerlijk geen inbrouk wordt gemaakt,
v Do voorstellers zetten uiteen dat dienst
plicht door een wet wordt opgelegd, enkel
Op grond dat zij noodzakelijk is tot instand
houding van den Staat. Yan deze omstan
digheid moet zoowel verzwaring als verlich
ting van dienst afhankelijk blijven.
Eischt do wet dc herhalingsoefeningen van
'do liching 1895 en '06, dan blijft nog de
Vraag, of zij dit had behooren te doen. Dit
laatste nu geven dc voorstellers niet toe,^ ook
al wenschcu zij ten ze.rstc op do defensiebe-
langcn tc letten. Door agitatie mag men zich
zoker niet laten leiden in deze zaak, maar
evenmin mag men om den schijn van zwak
heid te vermijden nalaten datgene to ver
richten, wat men zelf billijk acht. Naar het
'oordeel van do voorstellers zijn voor do vrij
stelling van herhaldngsjefünïngen van do
lichting 1S97 geenszins dezelfde billijkheids-
gronden aan te voeren als voor die van de
lichting 1895 en '93.
Yan wettelijk verkregen rechten kan hier
geen sprake zijn Daarom kunnen de voor
stellers geenszins medewerken tot het verlcc-
ncn van vrijstelling aan andere lichtingen
dan in hun voorstel zijn genoemd.
In het eindverslag van dit wetsvoorstel
vestigt dc commissie van rapporteurs or de
aandacht op, dat 'verschillende in het voor-
loopig verslag gedane vragen en gemaakte
opmerkingen, die op het voorstel van wet
onmiddellijk betrekking hebben, door de
voorstellers niet zijn beantwoord. Zij ver
trouwt echter, dat dc Min. van Oorlog bij
'do openbare behandeling van het wetsvoor
stel tegenwoordig zal illen zijn en desge
vraagd do noodige inlichtingen mondeling
zal willen verstrekken.
De heeren Druclc r, Fokker, Ketelaar,
Marchant en Yan Raalte hebben op het wets-
,voorstcl-De Savornin Lohman c.s. een amen
dement voorgesteld, strekkende om ook de
miliciens der lichting 1897 te betrekken in
het wetsvoorstel.
Mijnheer de RedacteurI
Wij leven in ccn vrij land; de Grondwet
waarborgt ons gewetensvrijheid, en noch
tans zijn zoo weinig mcnschcn tevreden.
Dat ligt zeker aan het psychologisch ver
schil in den mensch, hetwelk zich sedert
overoude tijden ook geopenbaard heeft bij
het maken van wetten en verordeningen.
Immers altijd hebben enkelen, in strijd
met de mecning van anderen, het noodig ge
acht om, tot bescherming dor vrijheid van
den één, wetten t maken, waarbij een ander
in zijn vrijheid wordt te kort gedaan.
Zoo was het reeds in 1815, teen in do Zon
dagswet werd bepaald, dat het houden van
concerten op Zondagen en algemecnc feest
dagen (Christelijke natuurlijk) niet zal wor
den gedoogd.
Wel werd aan dc plaatselijke besturen de
vrijheid gegeven om daarop een uitzonde
ring te mogen maken, doch niet dan n a
het volkomen eindigen van alle godsdienst
oefeningen.
Een vcrplichtir g om van die vrijheid ge
bruik te moeten maken, werd evenwel
niet gesteld.
En zoo ia de mecning van enkelen in ons
vrije land nog altijd, dat het tot handhaving
der openbare orde noodig wordt geacht de
vrijheid tot het maken van muziek in koffie
huizen enz. te beperken.
Ook in dc Leidsche verordening wordt ge
zegd, dat in tapperijen, enz. geen muziek
mag gemaakt worden zonder vergunning van
don Burgemeester. Waar dus zoo voldoende
blijkt, dat van vroeger en tegenwoordig be
palingen noodzakelijk zijn tot bescherming
der vrijheid ook van nict-muzicklicfhcbbers,
juichen wij het toe, dat het gezag onpartijdig
de wetten en verordeningen handhaaft, en
kan nimmer van een verbod door het gezag
in dezen uitgevaardigd sprako zijn, omdat
ook het gezag zich schikt naar de wet.
Nu is 't tc begrijpen, <\vt een koffichuishou-
dcr, wicn op zijn verzoek vergunning werd
verleend tot het doen maken van muziek in
zijn inrichting, onder bepaling echter, dat
zulks op Zon- cn feestdagen niet vóér des
avonds 8 uren c*i op don lsten Paaschdag,
den lsten Pinksterdag en den lsten Kerst
dag in 't geheel niet mag geschieden, onte
vreden wordt als hij die eerst dankbaar
aangenomen voorwaardo moet naleven,
doch dit is tc wijten aan de veranderlijkheid
in den mensch.
Daaraan zal spoedig worden te gemoet ge
komen, als het overgroote deel der mcn
schcn een einde heeft gemaakt aan het oor
deel van enkelen, die op Zondag geen mu
ziek verdragen 1 nnen.
Wij verwachten dan ook, dat in het vol
gende jaar met Pinksteren overal muziek
zal kunnen worden gemaakt.
Onder dankzegging voor dc mij verleende
plaatsruimte, ben ik gaarne, Mijnheer dc
Redacteur,
Uw Dienaar
R.
Leiden: Geref. Kerk Ileerengr. Zondag
voormiddag te tien en namiddag to vyt uren,
ds. Harkema, te Nieuw-Leusdon.
Leiderdorp: Zondag-voormiddag te tien
uren, ds. K. W. Vothake, prod, te Loiden.
Valkenburg: Zondag morgen te lialf-
tion, J. D, de Stoppelaar, cand. t. d. H. Dienst,
's Avonds te zes uren, ds. J. Koek.
Zoete rwoudo: Zondag-voormiddag te
tien uren, do woled. heer Basoski, oud-gods
dienstonderwijzer to Leiden.
Verliezen van >.e! Engelsche leger,
zooals die. voorkomen in de Daily Graphic".
C O
0
5
i»
O
0
■o
n
Js
»a
a
-!4
O
•n*
Q
O
O
O
16 Mei.
6
6
9
17 n
1
1
7
19
3
9
2
13
20
2
6
10
21 n
2
4
6
22
6
Totaal
14
26
o
51
Twee minderjarige knapen zijn
door de politio alhier aangehouden en in hec
bezit van vrij VO01 goltl gevonden voor derge
lijke jongens. Een en andor kwam dor politio
verdacht voor, vooral ook, omdat een hunner
bleek een valschen naam te bobben opgegeven.
Zij zijn onder behoorlijk gelelde naar Amster
dam overgobracht.
Hode n morgen is door de politie
alhier een minderjarige knaap naar Amster
dam voortgeholpen, dio zich gisteravond op
het politie-bureel voor onderdak had gemeld.
TeKatwykaan denRiJn derailleerde
do tram, waarbij geen persoolijke ongelukken
zyn voorgevallen. Alleen ondervond de dienst
eenige stoornis.
Op de Hoogewoerd nabij de Koene-
steeg brak hedenmiddag.^ omstreeks halféón
een der wielen van een coupé, waarin een
dokter gezelen was, waardoor hfat paard
schrikte on op hol sloeg, doch al lieel spoedig
door een paar personen werd tot staan ge
bracht. Persoonlijke ongelukken hadden niet
plaats. Do dokter vervolgde ziju tocht mot de
juist daar passoeronde tram.
Een beschonken vrouw, die he-
denmiddag tegen óón uur op de Doezastraat
is gevallen en een bloedende wonde aan het
hoofd bekwam, werd, na door een politieagent
in het wachthuisje verbonden te zijn, onder
een grooten en luidruchtigen oploop van de
jeugd, verder ter bestemder plaats overge
bracht.
Hedenochtond omstreeks 10 uren
ontstond in een pakhuis van den heer W.
aan de Hoeronsteeg alhier een begin van
brand, namelijk iu een kist, gevuld mot brand
bare stoffen, Het ongeval word gelukkig
spoedig opgemorkt, en de kist, die reeds aan
het branden was, op et:aat geworpen.
Gisteren werden van Tos sol, met
4 stoombooten en 4 zeilvaartuigen, 5935
lammeren naar do Leidsche markt verzonden.
Men meldt uit Den Haag: Het
grootste gedeelte van het werkvolk aan de
Buitenhaven heeft Zaterdag voor eenige weken
gedaan gekregen, hoofdzakelijk ook door het
ruwe weer en daardoor voorkomende woelige
zee. Men wil een kalme zee afwachten. Een
klein gedeelte van het werkvolk bljjft nu
werkzaam tot hot fabriceeren van do andere
beton8tukken, waarvan er nog 200 etuks
moeten gemaakt worden. Aan het Noordor-
hoofd moeten nog 40 zware stukken in zee
gelaten worden en de volgende drie caissons
als eindpunt.
Aan het Zuiderhoofd zal eerst mot kracht
de arbeid aanvangen wanneer het Noorder-
hoofd gereed ia, waartoe dezelfdo kraan
moot dienst doen.
Omtrent den korporaal Ambt, die
sedert 13 April van zijn korps te Amsterdam
was vermist en van wien sadert dien tyd
niets meer was vernomen, is bericht ontvangen
bij zijn ouders, dat hy zich in Duitschland
ophoudt.
De good 7 0-jarige Aaltje K., te
Krommenie, die ruim 20 jaar doof was ge
weest, maakte zich dc vorige week zeer drif
tig op haar buren en kreeg toen plotseling
het gehoor terug. Sedert hoort zij als de
beste. (Y. R. C.)
Levend verbrand. To Roer
mond werd Woensdag in haar woning het
^verkoolde lijk gevonden van dc 80-jarige
wed. S. De buren, opmerkzaam gemaakt
door den rook die uit haar woning drong,
verschaften zich toegang tot de kamer, doch
tc laat; de vrouw is waarschijnlijk bij het
aanmaken der kachel in brand geraakt en al
dus levend verbrand.
Te Breda heeft een arrestant
don politie agent, die hem had opgebracht,
door een behendige en krachtige beweging in
het arrest anten hok opgesloten. Hy verwydordo
zich daarna kalm. Do agent werd later door
zy'n kameraden vorlost.
Men verneemt, dat de zaak tegen
den schilder Muteaers te Tilburg op 11 Juni
a. s. ty het gerechtshof te 's-Hertogenbosch
in appèl zal behandeld worden.
De Nedorlandscho musici Elkan
Kosman, Jules do Boer, Wertheim, H. v. d.
Beerat, S, Abas, D. Ezerman, J. Messias,
Rykmans, Ary van Leeuwen on Henri Lucas
waarschuwen in „De Muziokbode" tegen het
aangaan van verbintenissen met liet Phila-
delphiasch orkost, directeur Frits Scheel. Deze
directeur is op reis naar Europa om nieuwe
orkestleden te ongageeron „op boloflo". Zyn
gedane beloften zyn echter valsch gebleken.
Genoemde musici zyn tot het geven van
inlichtingen bereid.
liet nieuwe ui Amerika gebouwde
schoenerjacht „Meteor" van den Duitschen
Keizer, dat na te Southampton gehool ingericht
to zyn, oorgisteren haar do Duitscho wateren
is vertrokken, heeft een byzonder gunatigon
indruk gemaakt op do passagiers dor Kanaal
booten, die het jaoht konden gadeslaau. Op
de zeor woelige zee mot harde bezeilde bries
vertoonde hot zeer voel stabiliteit en onormon
gang.
De m i 11 i o c n en-,,a f f a i r o" Om
trent de vermeende aanwezigheid van do fa
milie Humbert tc Liverpool seinde de Lon-
denschc correspondent van dc Matin" aan
zijn blad: „Noch do politie van Londen,
noch die van Liverpool bevestigen het be
richt. Mijn correspondent te Liverpool
seint mij te 1.30 vannacht, dat hij een lang
gesprek met 't hoofd der politie van. de stad
heelt gehad. "Volgens dezen zou het al zeer
weinig waarschijnlijk zijn, dat zulk een groep
vreemdelingen, waarvan geen enkele En-
gclsch verstaat, zich te Liverpool zou heb
ben vertoond en er passage genomen hebben
voor dc Argentijnscbc republiek, zonder de
aandacht op zich tc vestigen. Dc politic
meent echter, dat ccn Franschman, die veel
op den heer Humbert gelijkt, Zaterdag te
Liverpool was. Een nauwgezet onderzoek
beeft plaats, alle hotels cn stations worden
bewaakt."
Volgens dc Londcnsche bladen echter zou
de Liverpoolsche politio van roeening zijn,
dat de Humberts zi.h nog altijd in dio stad
bevinden cn zich in een der voorsteden
schuilhouden.
Het spoor van de personen, die in het
„Adelphi-hotel" gelogeerd hebben, is nog
niet teruggevonden. Er is nog geen enkel
agent der Fransche politio tc Liverpool aan
gekomen.
De heer jMouthon, de redacteur van de
„Matin", die de Humbert-zaak behandelt, is
door den rechter van instructie Leydet ge
hoord, naar aanleiding van een in ccn zij
ner artikelen voorkomende passage, die als
een verdachtmaking van den procureur-ge
neraal Bulot kon worden opgevat. Daar
stond in te lezen, dat in dagen van span
ning (voor de Humbertc) het kabinet van
den procureur-generaal in verbinding stond
met het huisr'aer oplichteros en dat deze dan
met den lieer Bulot eraadslaagde.
De heer Mouthon zeide, dit vernomen te
hebben van zekeren heer Marchand, ccn der
schuldeischcrs van mevrouw Humbert. Deze
lieer Marchand beweerde op zekeren dag bij
mevrouw Humbert gekomen to zijn, omdat
een artikel in een der bladen verschenen
was, waarin hevig tegen haar te velde werd
getrokken. Om hem gerust te stellen had zij
hem een telephonisch gesprek, dat. zij met
den heer Bulot gedurende dit bezoek voer
de, laten afluisteren. De procureur-gene
raal zou gezegd hebben: „Een ochtendblad
begint een campagne tegen u, welke ge met
liet oog op den geest, dio thans in het pa
leis van justitie heersclit, onmiddellijk moet
stoppen. Wat donkt ge te doen1?"
,,Dat weet ik niet," antwoordde mevrouw
Humbert. ,,ik kan tot niets besluiten, aleer
ik mr. Du Buit heb gesproken."
„Welnu, zio hem zoo gauw mogelijk te
spreken en zend hem dan dadelijk naar mij
toe, opdat wij same i zo'-den kunnen over
leggen, wat er te doen staat."
Heeft werkelijk dit telephonisch gesprek
tusschen de oplichtster en het hoofd van het
parket plaats gehad, dan n: de rol, door
laatstgenoemde gespeeld, wel r.llerverdachtst
worden genoemd. Maar heb verhaal doet
vermoeden, dat do bedoelde schuldeischer
eenvoudig door mevrouw Humbert is beet
genomen om hem een denkbeeld van haar in
timiteit met hooge rechterlijke ambtenaren
te govcn.
De familie Humbert hield er een eigen
schouwburg meb een vasten, troep op na.
Allo mogelijke draken werden er gespeeld.
Het groote huis d r Humberts aan de
avenue do la Grande Armée was in verband
daarmede geheel ingericht voor het ontvan
gen van gasten, het organiseeren van par
tijen. In een zaaltje met een tooncel speel
den de familieleden cn do vrienden onder
leiding van Lucien Trugère, die daarvoor
op vorstelijke wijze werd gehonoreerd. Me
vrouw Humbert vroeg op deze dramatische
soirées vele gasten als publick, ze stuurde
daartoe kaartjes, waarop gedrukt stond:
Mevrouw Frédéric Humbert zal thuis rijn
dencomedie om 10 uren.
Er werden stukken vertoond in verzen of
in proza, maar meestal stukken, vervaar
digd door den heer Frédéric Humbert zelf,
uiterst fatsoenlijk. De hoofdrollen waren ge
maakt voor het dochtertje Eva, die-dat altijd
bijzonder lief moet gedaan hebben. Eva
scheen daarenboven niet zonder talent de
harp te bespelen.
Het laatste stuk, dat t n huize der Hum
berts bij zulk een gelegenheid werd vertoond,
droeg den titel „De Keizerin".
Het waa weer een eigen maaksel en de in
houd komt op het volgendo neer: Een ko
ning, is verliefd op een z.er schoonc, maar
arme prinses, die van hem niet weten wil.
Om haar te bewegen, hem haar hand te
schenken, doet de koning het gerucht ver
spreiden, dat hij schatrijk is en in een een
zame brandkast ongehoorde schatten heeft
verzameld. De vriendin der schoone, maar
arme prinses, ce zaak doorziende, spant al
haar krachten in om te verhoeden, dat haar
vriendin het huwelijksaanzoek des konings
aan zal nemen en bracht aan het licht dat hij
niet rijk was. Ten slotte komt een diplomaat
ten tooncele, die den koning tart, zijn schat
ten bloot te leggen en de brandkast tc ope
nen. Doze diplomat._nrol werd gespeeld door
Romain Daurignac, den broeder van me
vrouw. De brandkast wordt geopend e® het
bedrog komt aan liet licht, zij is ledig!
Yan deze slotscène alle bekende leden
der familie Humbert speelden mee werd
een photographic gemaakt. Het stuk had
een razend succes, vooral bij de gasten,
voornamelijk schuldeischcrs, die weinig ver
moedden dat zij naderhand bij een soortge
lijk stuk zich minder zouden vermaken.
Het lijkt wel do scène uit Hamlet, waar
deze \oor zijn moeder cn oom hun eigen ge
schiedenis laat spelen.
De „Matin" heeft het gcheele bedrag der
schuldvorderingen op mevrouw Humbert en
de Rente viagère, binnen en buiten Frank
rijk, nog eens opgeteld. Er zijn geen kleinere
bij dan van 25,000 franken, de grootste is
van 7 millioen franken (Schotmans, tc Rij-
sel), verder nog 17 van ccn millioen of meer.
Het totaal is 54,535,000 franken
Het bericht, dat. dc broer van madame
Humbert, Emile Daurignac, in Frankrijk
gevangen zou zijn genomen, wordt officieel
tegengesproken.
I>e werkstaking te JKnsclicdee.
Mon meldt uit Enschedee aan de „N. R. C."
dat J. H. Aldonkamp, uitgesloten arbeidor
der firma Van Hoek Co., afgezien heeft van
zyn voornomen, om te trachten op de kiezers-
lyst 1902/8 geplaatst te wordon en het ver
zoek aan den kantonrechter dan ook heeft
ingetrokken. Iu de zitting van het kanton
gerecht van gisteren was wel vorschenen do
stakende dekonwover J. Bakker met de
getuigen Reudink en Yan Lier. Getuige
Keüdink, voorzitter van het stakerscomitó,
zeide dat de firma ben op 18 Januari als
ontslagen arbeiders beschouwde en hun dit
zeide., maar dat zy in correspondenties steeds
zou hebben gesproken van ,onzo arbeiders",
met wie zy den stryd zou uitvechten. Van
Lier legde ongeveer dezelfde verklaring af, en
voegde er aan toe, dat hy (getuige) als arbeider
den geneeskundigen inspecteur in de fabriek
vergezelde na 't uitbreken der staking, terwyi
beidon er op wezen, dat zy na 81 Januari
gratis gebruik hebben gemaakt van het bad
huis, een privilege voor de arbeiders der firma.
De kantonrechter wees echter het verzoek
van Jan Bakker om op de kiezersiyst geplaatst
te worden, van do hand.
Bakker waa van plan het by deze uitspraak
niet te* laten, maar, zooals in een elders in
dit blad voorkomend artikel over deze zaak
wordt medegedeeld, hooger beroep aan te
teekenen.
Hot totale bedrag van hot vcor de Btakers
en uitgeslotenen Ingekomen geld bedraagt
tot Dinsdag, volgons opgave, f 110,073
□e toestand wan de Koningin.
Het Loobulletin van hedenochtend 10
uren luidt:
De toostand van Hare Majesteit do Koningin
blyft zeer bevredigend. Niet alleen wordt
thans vloeibaar voedsel, maar ook vast voedsei
gebruikt.
Daar men gisteren begonnen is met het
ontsmetten der ziekekamer on aangrenzondo
vertrekken, is Hare Majesteit naar een ander
deel van bet Paleis overgobracht.
L. Pot, arts.
De tekst van het Rcuter-bericht meldende
de aankomst van een Booren-dclegatie tc
Pretoria is in de Engelsche bladen niet dui
delijker dan het uittreksel naar het vaste
land door het agentschap gezonden. Dc
censor heeft blijkbaar om de een of andere
reden belet, dat bekend zou raken, wie naar
Pretoria zijn vertrokken.
„Het telegram, gelijk bet in dc „Times"
voorkomt, luidt woordelijk aldus:
„In overeenstemming met de besprekin
gen, welke hier (Pretoria) in April werden
gevoerd, zijn de door de conferentie tc Ver
eeniging gekozen gedelegeerden, zes in aan
tal en bestaande uit leden van de twee „re
geeringen" roet de generaals De Wet en De
la Rev en acht secretarissen, Zondag alhier
aangekomen. Zij zijn allen gehuisvest in het
huis grenzende aan dat van lord Kitchener
en waarin generaal Ian Hamilton gewoond
heeft. Lord Milner is hier gisteren aange
komen en heeft zich hier tijdelijk g-vestigd."
Wie zijn die zes gedelegeerden? Behooren
Dc la Rcy en Dc Wet ook tot dat zestal?
De la Rey behoort ook tot do Transvaalscho
regeering Waarom is zijn naam genoemd en'
niet die van dc andere regeeringsleden, dio
afgevaaidigd werden? De zaak wordt niet
eenvoudiger door dc medcdeeling van do
..Daily Telegraph" dat tot dc afgevaardig
den generaal Beyers en drie minder beken
de commandanten behooren. Maken dezo met
De la Rcy en De Wet het zestal uit? Maar
zij behooTen stellig niet tot de regocringen.
Behooren zij niet tot de afgevaardigdenr
wat hebben zij dan met de zaak t; maken?
Het is één en al verwarring; een verwarring
moedwillig door de overheid in het leven ge
roepen. c het verloop der onderhandel in
gen zoove mogelijk te bemantelen.
Nog wordt melding gemaakt van een tele
gram van „Exchange Telegraph" dd. 19 Mei
verzonden en volgens hetwelk Schalk Bur-
ger, Lukas Meycr, Louis Botha en elf ande
re Boeren-aanvoerders te Pretoria zouden
zijn aangekomen.
Bennet Burleigh seinde Zondag uit Prc-
toria aan zijn blad, dc „Daily Telegraph"
(het telegram is door den censor opgehou
den):
Een extra-trein die hedenmiddag om vier
uren uit Vereeniging vertrok, is even voor
achten hedenavond te Pretoria aangekomen.
De gedelegeerden der Boeren ter vredescon
ferentie stapten er uit. Ik herkende in het
halfduister Schalk Burger, generaal Lonif
Botha, generaal Dc la Rey, generaal Do
Wet, generaal Smuts, en generaal Luka^
Meijer.
Den volgenden dng seinde de correspon
dent nog dat onder dc andere gedelegeerden,
te Pretoria aangekomen, zich bevonden ge
neraal Beyers en de commandanten Kuliler,
Ferreira en Theunissen.
De „Times" blijft in het hoofdartikel, dat
zij aan dc quaestic wijdt, bij den pessimi3ti-
schen toon volharden, welken zij voortdu
rend in den laatsten tijd aansloeg. Eprst be-
weert zij er vrijwel van overtuigd te zijn. ctet
de meerderheid der Boeren „vredefj (lees
overgave) wenscht. „Maar", zegt zij, „t!c
meening van de Boeren-aanvoerders schijnt
den anderen kant op te duiden; en, hoewl
die meening veel meer door persoonlijke mo
tieven dan door zorg voor dc openbare zaak
ingegeven wordt, is er reden genoeg te vree
zen, dat de onverzoenlijke minderheid we
derom, als bij vorige gelegenheden, een ge
heel buiten alle verhouding staande macht
ten kwade zal blijken tc bezitten."
Erg hoopvol klinkt dit niet. De dwaze
fictie wordt daarbij steeds door de „Ti
mes" aangevoerd, als zouden dc Bóeren-lei
ders een andere mcening dan dc leden hun
ner commando's koesteren en dezen zich'
door intimidatie cn drogredenen laten ver
voeren om, tegen beter weten en tegen eigen
wenschcn in, in liet veld tc blijven.
Dc „Daily Mail" gelooft aan een spoedi*
gen vrede, en acht het bekend maken van
den uitslag slechts een quacstie van uren.
In officieele kringen was men optimistisch.
Dc „Daily News" daarentegen meent, dat
men slechts vage slotsommen kan trekken
uit hetgeen tot dusver bekend is, en waar
schuwt tegen gevolgtrekkingen uit teekens,
die bcdricgelijk kunnen blijken. Hoogstens
wil het blad aannemen, dat de leiders der
Boeren Kitchener's voorwaarden in begin
sel hebben aangenomen.
De dagelijksche verlieslijst bevat onkel een
opgaaf van den commandant der verbin
dingslijnen, tc Kaapstad, die vermeldt dat
een tweede luitenant den 19den tc Alkmaar
bij ongeluk gedood is, en een Ier bij Jagers
fontein-weg is gedeserteerd.
Seddon, de premier van Nieuw-Zccl-and,
is na een bezoek aan de Natalsche slagvelden
te Newcastle aangekomen, waar hij het 7do
Nieuw Zeelandsche contingent ontmoette,
dat naar huis terugkeerde. Hij had nog
slechts do halve getalsterkte, daar het vooral'
bij Albertine zwaar geleden heeft. Seddon
nam de gelegenheid te baat om de mannen
toe te spreken, hun verzekerend dat hun
land cn het rijk hun opofferingen waardec-
ren daarna hervatte hij de rois naar Trans
vaal.
Generaal Smuts, Boerenaanvoerder in do
Kaapkolonie, heeft weer een rapport ge
zonden aan president Kruger, waarin hij
den tocst-and der Boeren tot op 1 Januari
1902 uiteenzet.
Het lange rapport dient om aan tc too-
ncn, dat de toestand der commando's steeds
beter werd, dat Engeland's wrecde maatre
gelen-dc een na dc ander onvruchtbaar ble
ven cn ^dafc do eindoverwinning der Boeren
zeker is.
,,Dc vrijheidsgeest," verklaart Smuts, „is
inderdaad bij -s volk ccn hartstocht ge
worden, in den gloed waarvan alle anders
neigingen, verlangens cn banden als het
ware verteerd worden; en daarvoor hebben
wij vooral lord Kitchener en zijn barbaar-
schc krijgspolitick te danken.'
Toen Smuts begin October de republieken
verliet, waren er volgens dc opgaven der
verschillende officieren nog minstens 20,000
burgers op commando. De Boeren beheerscli-
ten het platteland cn zij hadden nog genoeg
paarden, ammunitie, voedsel cn vechtlust.
Ja, Smuts vond den toestand zoo, dat liij
vragen durft of de toestand October 1899
werkelijk zooveel beter was dan in October
1901. Er hebben nooit meer dan 32,000 Boe
ren gestreden. Sinds het begin verminderd©
de krijgsmacht dus met 12,000 man of een
derde. Onder dc 32,000 waren echter ook een
massa, dio weinig geschiktheid hadden
voor den krijgsdienst. De 20,000 toen nog in
liet veld noemt Smuts gedisciplineerde ve
teranen, het uitgelezen overblijfsel der vroe
gere legermachten."
