n* 12905 Woensdag 19 Maart. A®. 1902. feze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. Leiden, 19 Maart. LEIDSCH DAGBLAD. PRIJS DEZER COURANT: j -Voor Iioiden por 3 raaandonf \f 1.10.' /:Buiton Leiden, per looper en waar agenten gevestigd a(jn 1.80 i Franco per post1.86- PRUS DER ADVERTENTTËN: Van 1 6 regels f 1.06. Iedere regel meer f 0.17 örootere letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad wordt f 0.05 berekend. Pensionneering van Bemeente-Rmbtenaren tn hun nagelaten Weduwen en Kinderen. in. De gemeentelijke molen maalt niet bijzon der snel. Bij de behandeling der gemeente- begrooting voor het jaar 1S00 werd in de secties de vraag tot het College van Burg. en Wethouders gericht of eerlang van haar ecnig voorstel kon worden verwacht in zake de toekenning van pensioen aan weduwen en weezen van gemeenteambtenaren. In de Memorie van Antwoord gaven Burg. tn Wcths. te kennen, dat zij sinds lang van de wenschclijkheid daarvan overtuigd wa ren, maar dat financieele bezwaren echter Steeds van een bepaald voorstel hadden weerhouden. Waar echter het Rijk reeds in 1690 was voorgegaan en de gemeente Amster dam in 1893 met de invoering van een der gelijke regeling vo'gdc, was het anders voor ons Dag. Bestuur geen tasten in het duister geweest. Edoch iedere plaats is zoo op haar beurt rijp voor zulke Si- gen, -voor Leiden scheen die tijd eerst in 1902 aangebroken. Dit is nu wel jammer voor de nagelaten betrekkingen en ambtenaren, die vóór het tijdstip der invoering zijn overleden, maar dergelijke teleurgestclden zouden er voor tien jaar ook geweest zijn. Uit de toevoeging aan art. 1 van de woorden ,,die op 1 April 1902 in dienst zijn of daarna benoemd worden" blijkt dat liet de bedoeling van Burg. en Wcths. is alleen nan de weduwen cn kinderen van bestaande «ntoekomstige ambtenaren recht op pen eioen toe te kennen. 1 De vraag is gesteld of er geen mogelijkheid bestond den nog in leven zijnden weduwen •en kinderen van reeds overleden ambtenaren het recht op pensioen toe te kennen. Uit een oogpunt van erbarmen zou d*c iets heerlijks geweest zijn. Een berekening echter heeft geleerd dat idit liet eerste jaar minstens f 15,00Q aan de gemeente zou kosten, waarbij nog komt dat niet allo weduwen en kinderen waren uit te yinden, die evenwel bij erkenning van recht op pensioen de gemeente wel zouden hebben gevonden. Tegenover deze uitgaaf stond geen enkele cent ontvangst. Wel is waar sou die uitgave geregeld inkrimpen, doch het zou een reeks van jaren duren eer de gemeente er geheel af was. Verminderde men het recht op uitkeering tot op 2/3 of de helft, dan ;.ou dit alleen de uitgaaf klei ner maken, de zaak zelf veranderde daar door niet. En de gemeente is nu eenmaal niet een instelling van weldadigheid. Bo vendien hebben do betrokkenen het tot op den huidigen dag buiten eenig pensioen moeten stellen en ze zullen er in het vervolg dus ook wel komen zonder een faveurtje der gemeente Leiden. Hoe gaarne we dit meevallertje den betrok tenen hadden gegund, de logica der feiten dwingt ons mot Burg. en Weths. mee te gaan. ,,De wal keert het schip", zouden in dergelijk geval onze varende vaderen hebben gezegd. Men zou in navolging van het Rijk een ieker aantal jaren terug kunnen gaan, doch waar is dan de grens? Er is misschien iets voor te zeggen do ïn-werking-treding to bepalen op 17 Octo ber 1.1., d. i. de dag, waarop de beginselen werden vastgesteld, waarvan deze regeling eon natuurlijk gevolg ïs. In November van het vorige jaar overleed een gehuwd stads- werkman, die een jonge weduwe met een aantal kleine kinderen hulpbehoevend ach terliet. Men zou dit vrouwtje op deze wijze als een recht doen toekomen, wat men an ders toch als een genade haar moet uit reiken. Want op dit tijdstip haar in den nood te laten zitten, zal wel niet in de be doeling van den Raad liggen. Er zijn naar het voorbeeld van den heer 'Andries Spijker, gepensionneerd opzichter bij de Fabricage der gemeente Leiden, eenigc adressen ingekomen bij den Raad, waarin oud-ambtenaren verzoeken in 't be lang van hun cchtgenooten of kinderen als nog in het Pensioenfonds te worden opge komen. Vooral de raadsman van den eerst genoemde de onderwijzer J. M. Spijker te Rijswijk heeft met grooten ijver ook door persoonlijk bezoek bij de raadsleden yoor de toelating propaganda gemaakt. Het wil ons voorkomen dat er voor do op neming van deze categorie van personen wel iets pleit. De Comirfessie voor de Huishoudelijke Ver ordeningen heeft er bezwaar tegen, omdat zij er in ziet een ten deele toekennen van te rugwerkende kracht aan de verordening. Doet men dat eenmaal, waar is dan do grens, vraagt de Commissie. Wij zouden willen antwoorden: de grens omsluit alleen de nog in l^ven zijnde ge- pensionneerde ambtenaren. Het door deze grens bijgetrokken gebied is heel gemakke lijk te overzien. Er bchooren 34 35 perso nen toe. Deelgerechtigd zijnde, zouden de zen aan het fonds kunnen bijdragen, vol gens een berekening van Burg. en Weths. het eerste jaar ƒ670. Sommigen zouden het menschel ijker-wijs gerekend langer kunnen doen dan sommige thans nog in functie zijnde ambtenaren, waaronder er zijn die onmiddellijk met ouderdomspensioen den dienst kunnen verlaten. In heb adres van den heer Spijker worden een paar voorbeel den genoemd. Er zijn er natuurlijk meer. Voor dezen geldt dus ook*'het bezwaar, dat door Burg. en Wcths. tegen de opneming van de gepensionneerden wordt aange voerd, n.l. dat zij uit den aard hunner jaren niet lang meer zullen bijdragen. Hier te genover staat bovendien dat de weduwen in _dcn regel niet lang meer van een mogelijk pensioen zullen genieten, evenmin als do kinderen. Onder de 35 belanghebbende gepension neerden zijn er hoogstens 10 die èn vrouw 6n kinderen uit op pensioen rechtgevende huwelijken bezitten, 1 dié enkel zulke kinderen heeft, cn hoog stens 24 die alleen in het bezit zijn van echtgenoot en, welke eventueel voor weduwenpensioen in aanmerking zouden komen. Onder deze vrouwen zijn er, die nu reeds 72, 76, 77 en 80 jaren tellen. Die oudjes zullen 't het fonds niet duur maken. Burg. en Wcths. heboen zich om een op gave der lasten, die toetreding der gepen sionneerden voor de gemeente zou hebben, tot prof. Van Geer gewend en wij willen ho pen dat deze die opgave nog zal kunnen ver schaffen. Het zal dan blijken, dat de kosten niet hoog zullen loopen. Wij zien volstrekt niet in dat men door de gepensionneerden op te nemen onbillijk heid zou plegen tegenover de weduwen en kinderen van reeds overleden ambtenaren. Wat hier den doorslag moet geven, is dat de gepensionneerden voor de verkregen aan spraak op pensioen hun bijdragen storten, evenals de in functie zijnde of op wachtgeld geplaatste ambtenaren. Mogen onze vroede vaderen Donderdag dit ernstig en onbevangen onder dc oogen zien, Wij twijfelen niet of ze zullen den 34 gepensionneerden, die er voor in aanmer king komen het recht van toetreding gunnen. Voor artikel 3 heeft dc Commissie voor de Huishoudelijke Verordeningen een andere redactie gegeven, die, behalve dat ze een weinig milder is, waar ze behalve van wet tige en gewettigde ook nog van e r- kende kinderen spreekt, ook duidelijker is dan de voorgestelde redactie. De Raad zal aan de nieuwe lezing zeker wel de voorkeur geven. Art. 5 bepaalt dat wanneef een ambtenaar nadat hij op wachtgeld gesteld, gepension neerd, of zijn GOstc levensjaar is ingetreden, weer hertrouwt, zijn weduwe geen aan spraak op pensioen kan laten gelden. Wij vragenkan dit artikel niet tot hard heden aanleiding geven? Wanneer een amb tenaar een reeks van jaren zijn 5 pCt. heeft gestort en na den dood zijner eerste vrouw hertrouwt met een ander van ongeveer den zelfden leeftijd het is in sommige geval len voor oude menschen wel eens moeilijk alleen te blijven dan zouden wij bij over lijden van dien man dit bejaarde weeuwtje toch gaarne een pensioen gunnen. Weet de raad niet een formule te vinden waarbij in dezen de billijkheid worde be tracht? Bij artikel 18 hebben de raadsleden Bosch en Van Tol een amendement ingediend, waarin zij voorstellen de heffing dor pen sioensbijdrage progressief te maken, naar mate de bezoldiging hooger is. Daaromtrent zouden we zeggen: het slechte koks, die met den mosterd na den maaltijd komen. Toen de heer Sijtema bij het vaststellen der beginselen op zijn gewone enthusiaste wijze een progressieve heffing voorstelde en verdedigde op, zooals hij zeide, gronden eener billijkheid van hooger orde, vond hij bij dezo heeren niet don minsten steun. Al leen de heer Wifcmans viel hem bij. Toen was het de tijd geweest dat beginsel er ia te brengen. Burg. en Weths. hadden dan daarnaar een nieuwe berekening der kosten kunnen laten maken. Aanneming van het amendement zou de geheele zaak weer op losse schroeven stellen en do invoering der verordening minstens een jaar vertragen. Wij kunnen moeilijk veronderstellen dat de heeren Bosch en Van Tol het met hun amen dement ernstig meenen. Wij durven ze in ieder geval voorspellen dat ze er niet het minste succes mee zullen hebben. Do Raad heeft Donderdag inderdaacl iets anders te doen, dan over principes te debatteeren. Artikel 20 alinea 1 zegt o. a. dat het fonds door Burg. en Weths. zal worden beheerd. Het doet ons genoegen dat dit College deze taak wil aanvaarden, het fonds is bij haar in goede handentoch meenen wc, dat die taak eerlang veelomvattend zal blij ken en er een afzonderlijke Commissie uit den Raad voor zal moeten worden benoemd. Omtrent de laatste alinea van dit artikel stelt de Commissie voor do Huishoudelijke Verordeningen een kleine wijziging voor. De uitdrukking geldswaardige papieren", waarin volgens Burg. en Weths. het kapi taal van het fonds kan worden belegd, acht zij te ruim. Zij wcnscht daarvoor gelezen te hebben, dat de belegging werd voorgeschre ven in schuldbrieven ten laste der gemeente Leiden, of van andere Nederlandsche pu bliekrechterlijke lichamen of in hypothe caire schuldvorderingen." Dat is een beetje voorzichtiger uitgedrukt; we durven echter met de oorspronkelijke re dactie het fonds wel met een gerust hart aan de zorgen van Burg. en Weths. toever trouwen. Zoo zijn we dan aan het einde onzer be schouwingen gekomen, over de regeling, die thans zooveel hoofdon en harten in de ge meente bezighoudt, en rest ons nog onze meening te zoggen over de vraag of ambte naren, die den dienst, na een reeks jaren te hebben bijgedragen, verlaten, ook aan spraak moeten blijven houden op een pen sioen. In het pensioenfonds van het Rijk is dit niet het geval. In enkele stedelijke fondsen zooals bijv. te Arnhem en voor de lagere ambtenaren te Amsterdam wel. Dit laatste komt ons ook niet meer dan billijk voor, al zouden wij om verkeerde ge volgen te voorkomen niet willen dat iemand bij het verlaten van den dienst het door hem of haar gestorte bedrag geheel of gedeelte lijk terug werd gegeven. We zouden wen- 6chcn dat iemand, dio langer dan 10 jaar tot het Pensioenfonds had bijgedragen en vrijwillig den dienst verliet, zijn aanspraak zou kunnen laten gelden, wanneor liij den pensioen-gerechtigden leeftijd had bereikt. Wie bijv. op 65-jarigen leeftijd de gemeente 15 jaar had gediend en al oien tijd de pensioenbijdrage had gestort, zou een pen sioen moeten ontvangen van 15 maal 1/60 van dc genoten jaarwedde, onverschillig of hij ambteloos had geleefd of een andere be trekking bekleedde. Voor niet eervol ontslagen ambtenaren zouden wij deze bepaling niet willen maken. Wie niet eSrvöl den dienst moet verlaten, verbeurt daarmede ook het recht op pensioen. Omtrent het pensioen voor de weduwe en do nagelaten kinderen is de berekening niet zoo eenvoudig, maar ook hier zullen ~de raadsleden, wanneer zc willen, wel den weg vinden. Afstuiten op financieele bezwaren kan dergelijke bepaling niet, daar cr bij de be rekening der uitgaven wel niet op gerekend zal zijn, dat dc ambtenaren na jaren te hebben bijgedragen zullen heengaan. Met het op ongeveer gelijke gronden berustend fonds van het Rijk voor oogen, dat in korte jaren snel vooruitging, zijn we omtrent de financieele uitkomsten optimistisch gestemd, zoodat we voor enkele mildere bepalingen voor de deelgerechtigden niet zouden terug deinzen. We durven bij onzen Raad wel genoeg wijsheid en voorzichtigheid veronderstellen dat hij geen sprongen in het duister zal doen. V Gemecutezakeu. Requesten Bund kein Ende." De pensioenregelingen, die morgen ln den Raad aan de orde komen en waarby de be langen van een groot aantal personen betrokken zyn, houden tot aan het laatst de gemoederen bezig. De adressen van belanghebbenden tot den Raad vloeien al door. Iedere categorie van ambtenaren heeft baar byzondere wenschen en zou deze gaarne bevredigd zien. Wat is gemakkelijker een zegeltje te koopen en die wenschen onder de aandacht van de beschreven vaderen" te brengen? Thans komen, naar wU vernemen, ook nog de brugwachters en de havenrechercheurs tot den Raad met een verzoek om mede eenig8zins te mogen deelen in de gunstiger bepalingen omtrent de politie-agenten voorge steld. Zy wyzen ook op hun langen dienst vooral des Zondags en des nachts. Maar zyn er, zouden we willen vragen, nog geen andere ambtenaren, die dan ook wel zouden kunnen komen? De stokers bU de Gasfabriek by v.? Wy wenschen den Raad morgen groote wy8heid toe, om deze gewichtige quaestie tot een goed einde te brengen. De Raad zal het wel niet iedereen naar den zin kunnen maken. De overgangs examens der leerlingen van het Genootschap: „Mathesis Scientiarum Genitrix" in het gebouw der Hoogere Burger school op de Pieterskerkgracht (Wintercursus 19011902) zullen plaats hebben als volgt: Maandag-avond 24 Maart: 2de kl. B. Cjjfer-, Stel- cn Meetk. van 7V'/i u. (de heer O. L. v. d. Bergo.) 2de kl. A. Nederlandsclie taal van ^lL—S u. (d© heer D. Chr. Schuit.) 3d© kl. A. Natuurkunde van 88lL u. (de heer docta. J. C. Schalkwyk.) 4de kl. A. Scheikunde van 9 n. (de heer dr. P. A. Meerburg Hrn.) Dinsdag-avond 25 Maart: late kl. A en A'. Meetkundig Rekenen van 771 /3 n. (de heer L. Vermaae.) late kl.JB en 2de kl. B. Geaohiedenia van 7'/j8 n. (de heer EL T. van Urk.) 3de kl. B. Cijfer-, Stel- en Meetkunde van 88l/j u. de heer J. Vcrwey de Winter.) 4de kL B. Beschr. Mectk. en Perspectief van 8l/«9 u. (de heer docta. B. Meilink.) De mondeliDgo eind-examens zullen worden afgenomen Donderdag 10 April, des avonds te 7 uren. Gisteravond had in het gebouw der Christelijke Wijkvereeniging aan het Loven- daal alhier de derde winterbijcenkomst plaats van de Chr. Jongclingsvereeniging Dient den Heer" (afdeeling van hot N&- derlandsch Jongelingsverbond). Dc goed bezochte bijeenkomst werd ge opend met gebed en voorts geleid door den heer J. Kok, godsdienstonderwijzer, terwijl de heer A. Coolsma haar sloot. Het uitvoerige programma bevatte voor drachten, muziek- en zangstukken. Er was gelegenheid veel te genieten. De verschillende nummers werden goed, enke le zelfs uitstekend uitgevoerd. Dc Christelijke Zangvereeniging Zingt den Heer" (directeur dc heer A. J. de Lan ge) komt een woord van lof toe voor haar zeer gewaardeerde en krachtige medewerking Ze deed zich van een zeer gunstige zijde ken nen. De keuze der zangnummers, de leiding,, de koorzang en de begeleidende muziek ver dienen een woord van lof. Het was in alle deelen een gocdo avond. In een adres aan H. M. de Koningin geeft de Nederlandsche Yegetariörsbond te kennen, dat hij het streven tot opheffing van den vaccinedwang krachtig wcnscht te ondersteunen, omdat hij overtuigd is dat het inbrengen van een vergif in het lichaam tot wering eener ziekte, in strijd is met ons logisch denken. Bovendien is de vaccinatic- dwang, samengaande met leerplicht, in strijd met het burgerlijke recht der vrije be schikking over eigen lichaam. Ten slotte spreekt do Bond als zijn over tuiging uit, dat dc vegetarische leefwijze, samengaande met voldoende hygiënische maatregelen, waarbij nauwkeurig gelet wordt op al wat de gezondheid benadeelt of bevoordeelt, de beste waarborg zal blijken tegen de gevreesde ziekte, clie tot de dwaling vaccinatie heeft geteid. Gisteren hield de Ned. Centraio Com- missio voor de in 1900 gehouden wereldten toonstelling te Parijs haar laatste verga dering. De liquidatie werd opgedragen aan het Dagelijksch bestuur, terwijl het verslag der verrichtingen is vastgesteld. Het zal nog geruimen tijd duren alvorens alle eereblijken, bepaaldelijk dc medailles, kunnen afgeleverd worden. H. M, de Koningin-Moeder woonde de voorstelling van Historisch Ka-steel" door Het Nederlandsche Tooncel in den Haagschen Schouwburg bij. De Zweedsche gezant bij ons Hof, graaf Wrangel, is uit Brussel, zijn standplaats, re 'e-Gravenhage aangekomen. De minister van oorlog heeft bepaald, dab met behoud der korte jas, aan de in- fanteriekorpsen tunieken zullen worden verstrekt als tweede kleedingstuk voor dien sten te velde, bij het uitrukken, enz. De tunieken worden vervaardigd naar de mo dellen dier kleedingstukken oen vorig jaar bij het 8ste regiment infanterie in proef gegeven, echter zonder tresweTk. Door mevrouw de weduwe dr. G. P. van Tienhoven, geboren Ninck Blok, is aan do Universiteitsbibliotheek tc Utrecht ten ge schenke aangeboden de gehcele boekerij van wijlen haren echtgenoot. De boekerij bestaac nagenoeg geheel uit geneeskundige werken, voornamelijk op het gebied van bacteriologie, physiologic, phy- siologische scheikunde en openbare gezond- hcidsregcling. Aan de schenkster is daarvoor dc dank der Regeering betuigd. De om. predikant K. G. F. W. Ham deelde aan de ,,Kcrkcl. Courant" dc vozen de berekening mede, opgemaakt uit d1 offi- cieelc berichten der ,,Kerkel. Courant" van heb pas verschenen Handboek van Van Al phen. Op 1 Jan. 19C2 waren van de 1610 pre dikantsplaatsen in de Ned. Herv. Kern 2-11 vacant. En wel: in Gelderland 28, in Zuid- Holland 32, in Noord-Holland 33, in Zee land 23, in Utrecht 7, in Friesland 42, in Overijsel 10, in Groningen 30, in No d- Brabant met Limburg 22, in Drente 11, en bij de Waalschc kerken 3. In den loop van 1901 zijn in dienst getreden 66 candidaten en weder in dienst getreden 2 predikanten. Daarentegen zijn aan do Kerk ontvallen, door overlijden 18 predikanten, door emeri taat 24, door vertrek naar Indië 3, door ver trek naar het buitenland 3 en door het neer leggen van de bediening om andere redenen 5. Het aantal candidaten bedroeg op 1 Jan. 1902 48, van welke to heden ongeveer 16 in dienst zullen zijn getreden. Naar men verneemt, komt in de maand Juli de Prins der Nederlanden het dorp.Egmond- aan-zee bezoeken. Zooals men weet, is de Prins beschermbeor der Prins Hendrik ötichtmg geworden. De commandant van „Klein maar dapper" te Alkmaar heelt reods een uitnoodi- giug ontvangen om met zyn troep te Egmond parade te houden. Dezer dagen worden «en zestal kapiteins der infanterie bevorderd tot majoor. De gemeenteraad van Hilversu n heeft het voorstel van B. en Wa. tot oprichting eener hoogere burgerschool met 6-jarigen cursus aangenomen, met 10 tegen 7 stemmen-nadat mede aangenomen was het amendement van de heeren Geradt en Nieuwenhuyaen, om de regeling van het. schoolgeld in ovéreenstem- ming te brengen met den aanslag in de plaat- seiyko belasting op het inkomen. Het stoomschip „Kronprinz" (thuisreis) vertrok 17 Maart van Delagoabaai; de „Prins Willem III", van Amsterdam naar Paramaribo, is 17 Maart Ouessant gepasseerd; de „Ryn- land" arriveerde 16 Maart van Amsterdam te BuenosAyres; de „Bundesrath" (uitreis» arri veerde 17 Maart van Hamburg te Mozambique; de „General" (thuisreis) vertrok 15 Maart van Lissabon; de „Gouverneur" (uitreis) ver trok 16 Maart van Napels; de „Kanzier" (uitreis) arriveerde 16 Maart te Tanga; de „Timor", van Amsterdam naar Batavia, is 18 Maart Gibraltar gepasseerd; de „Koning Wil lem I", van Batavia naar Amsterdam, pas seerde 18 Maart Dungeness de „Piüsident" (thuisreis) passeerde 17 Maart Ouessant; de „Prins Hendrik", van Amsterdam naar Bata via, vertrok 18 Maart van Southampton. Bonthuizen. Het kohier van do honden belasting voor 1902 is door den gemeenteraad vastgestold tot een bedrag van f 39, bevattende 5 honden dor eerste en 29 dor tweede klasse. llazerswoude. De slotvergadering dor ver- eeniging ,,Nut en Genoegen" werd Maan dagavond gehouden in het gewone vergader lokaal ten huize van don kastelein C. L. Boers. WcgeDs belangrijke onvoorziene uit gaven zou de vereeniging voor een nadeclig saldo zijn komen te staan, ware het niet, dat do leden door vrijwillige bijdragen het tekort hadden gedekt, zoodab er ten laatste nog geld in kas bleef. Besloten werd de ver gaderingen te hervatten op Maandag na 15 September a. s.; doch het aantal der uitvoe ringen op (wee tc houden. Het getal der manlijke leden zal niet boven 20 mogen wor den uitgebreid. Na zeer opgewekte vriend schappelijke besprekingen werd de vergade ring te kwart over elven door den voorzit ter gesloten. Koudekerk. Dezer dagen geraakte schipper W. M. mot zijn arm tunschen den ln zyn vaar tuig geplaatsten motor, zoodat dat lichaams deel zeer ernstig verwond werd en zyn op name in het ziekenhuis noodzakelyk was. Gisteravond word door de tooneelVer- eeniging „Concordia" alhior een openbare uit voering gegeven in de zaal van mej. de wed. C. van Egmond. Opgevoerd werden „Uitgaan", tooneelspel in vier bedrijven, en „Jochem Pezel, wat ben je voor 'n Ezel!" biyspel in één bedryf, welke stukjes zeer in den smaak vielen van liet aan wezige publiek.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1902 | | pagina 1