N*. 12904 Dinsdag 18 Maart. <§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. Sed.-Znidalrikaansclio Vereeniging. A®. 1902. LEIDSCH DAGBLA PRIJS DEZER COURANT: Voor Leidon por 8 maanden 1.10.' Buiten Leiden, por looper en waar agenten gevestigd xtfn 1.30 Franco per post 1.65* PRIJS DER ADVERTENTEËN: Van 1 6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de 6tad wordt f 0.05 berekend. Pensionnsering van GemBBnle-Anibtenareu eo hun nagelalen Weduwen en Kinderen. ii. Geen menschenwcrk is ooit volmaakt. Het ib dan ook niet te verwonderen dat gedu rende de achttien jaren, die de verordening betreffende het verleenen van pensioen en wachtgeld aan gemeente-ambtenaren reeaa bestond, daarin enkele gebreken en leemten aan het licht kwamen, welke bij herziening moesten worden verholpen en aangevuld. Dat bij deze herziening de grondslagen konden be houden blijven, bewijst de deugdelijkheid der regeling. De door Burg. en Weths. voorgestelde wij zigingen zijn bijna alle als zoovele verbete ringen te beschouwen. Laat ons zien. Thans geven niet meer bepaalde ambten en bedieningen aanspraak op pensioen, maar wordt het recht daarop van alle ambtenaren voor zoover de wet niet op andere wijze daar in voorziet, erkend. Slechte enkele uitzonde- ringen worden daarop gemaakt. Daartoe bchooren op voorbeeld van ande re gemeenten ook de burgemeoster en do wet houders, vooral, zooals het in do toelich ting heet, om het tijdelijk karakter hunner betrekking. Wat-de wethouders betreft, kun nen wij dit toegeven. Zij moeten telkens door den Raad worden benoemd en bij v - 6eling der partijen is liun benoeming ver re van zeker. Dit geldt echter minder voor den burgemeester die bij .koninklijk Bc -uit ■wordt benoemd en in gewone gevallen gere geld herbenoemd. Bovendien vinden de wet houders in deze betrekking slechts een deel van hun werkkring, wat niet van den bur gemeester kan gezegd worden. Waar men nu ook tijdelijk aangestelde ambtenaren wil op nemen, zien wij niet in waarom de eerste ambtenaar der gemeente zou moeten wor den uitgesloten. Enfin. Wil men het hoofd der stad, dat als door dc hooge Overheid benoemd een eigenaardige verhouding in neemt, op voorbeeld van andere gemeenten niet opnemen dan zullen we ons er niet warm over maken. Dat de opperbrandmees- ter, brandmeester en verder personeel bui ten de verordeningen worden gehouden vindt zijn grond hierin, dat zij geen gere geld tractemcnt ontvangen, zij worden om hot zoo eens tc noemen bij stuk betaald. Wilde men de wethouders uitsluiten om het tijdelijk karakter hunner betrekking, ons dunkt dan moest dit ook gelden voor de stadsgcneeshecrcn. De gevallen zijn zeld zaam dat een arts zich bij voortduring een herbenoeming laat welgevallen. Zoodra hij een gevestigde praktijk heeft, geeft hij in den regel zijn gemeentelijken werkkring er aan. In dc laatste zeven jaar werd door den gemeenteraad achtereenvolgens aan zes ge neeskundigen als zoodanig ontslag verleend, zoo heeft dan ook het college van stads-ge- nees- en heelkundigen op ongeveer dezelfde gronden den Raad verzocht de verordening niet tc doen gelden voor de stads-genccs- en heelkundigen en den stadsvroedmecstor. Ove rigens juichen wij de opneming van tijdelijk aangestelde ambtenaren, zooals Burg. cn Wcths. dit wenschen van harte loc. Wij er kennen dat met het stelsel van tijdelijke aan stelling nimmer geheel gebroken kan wor den; op deze wijze wordt voor de tijdelijk benoemden een groot bezwaar opgeheven. Gedurende drie jaren dragen deze amb tenaren niet voor hun pensioen bij. Worden zij in dien tijd niet ontslagen, dan blijkt daar uit eenigszins hun geschiktheid, en dc opne ming geschiedt. Later worden bij de bereke ning van hun pensioen ook dc eerste drie jaren meegeteld. Een klein voordeeltje voor hen. In art. 3 is eene voor ambtenaren, die op eenigszins gevorderden leeftijd aangesteld worden, gunstige verandering gebracht. Moest iemand vroeger op hot oogenblik yan ontslag op 65-jarigen leeftijd de gemeen te minstens 15 jaar gediend hebben, nu is voorgesteld dezen tijd tot 10 jaar te beper ken. Wij hopen zeer dat deze mildere cn meer billijke bepaling zal worden aange nomen. Een verandering van grootc beleekenis ie die, welke in art. 4 wordt voorgesteld. Daarin wordt de diensttijd waarna en de leeftijd waarop do ambtenaar aanspraak op pensioen kan doen gelden voor vrouwelijke en politio-beambten met 10 jaren vervroegd. Eigenaardig is hier het noemen van vrouwelijke ambtenaren en politie-beamb- ten in hetzelfde verband. Het is toch dui delijk dat nier twee zeer verschillende mo tieven tot een zelfde doel hebben geleid. Voor de eerste groep ambtenaren ft do o. i. verouderde opvatting gegolden dat wij hier te doen hebben met do zwakke" sekse. Wij zijn er stellig van overtuigd dat de vrouwelijke ambtenaren in het algemeen deze opvatting niet meer huldigen. Ons dunkt, v aar de vrouw met den man de con currentie heeft aanvaard, daar moeten ook voor beiden dozelfdo rechten en plichter* gelden. Van een stelsel van begunstiging mag geen sprake zijn. Of de Raad dit stand punt zal innemen, durven wij na hetgeen er bij de jongste salarisregeling van het onder wijzend personeel is geschied., niet veronder stellen. Wij behoeven nauwlijks te zeggen, dat we er mee ingenomen zullen zijn, wanneer do vrouwelijke ambtenaren uit dit artikel zul len worden gelicht. Ht motief ten opzichte der beambten bij de politie is, dat de aard hunner betrek king medebrengt, dat men daarvoor vroeger ongeschikt wordt dan voor andere betrek kingen. En dit is waar. De politic-beambte heeft een zware taak, die vooral van het lichaam veel eischt. Hij moet dienst doen bij nacht en dag in wcor en wind en is bij voortdu ring blootgesteld aan grootc tomperatuurs- vcrwisscling. Hoewel men bij voorkeur voor deze be trekking krachtige personen kiest met een ■gezond cn sterk gestel, leert de statistiek dezer ambtenaren dat tot heden nog nim mer een hunner 40 dienstjaren heeft kunnen behalen. Dc mecstcn worden reeds na 25 a 30 jaar gepensionneerd. Nu Burg. en Weths tot doze erkenning zijn gekomen cn voor deze categorie van ambtenaren reeds na 30 jaren dienst en op 55-jarigcn leeftijd hun aanspraak op pen sioen willen laten gelden, hadden zc de con sequentie van deze bepaling ook moeten aan vaarden, en de grondslagen voor de politie beambten van 1/60 op 1/45 hebben gebracht, waardoor zij na 30 dienstjaren het volle pen sioen, dit is 30 maal 1/45 is 2/3 van hun in komen zouden kunnen genieten. Wanneer het waar is dat de politie in en door den dienst 10 jaren vroeger op is, dan de ambtenaren in het algemeen, zou daar door geen onbillijkheid gepleegd worden te- gonover dc andere deelgei;cchtigde ambte naren Zooals Burg. en Weths. het voorstellen is dc maatregel meer in het voordcol der ge meente, die daardoor de politie-mannen met een klein pensioen kan slijten wanneer zij minder krachtig zijn, om er jonge personen voor in dc plaats to stellen. Sleehts wanneer deze ambtenaar op 55 jaar zijn volle pensioen kan ontvangen, zal hij bij het gevoel dat hij zijn taak niet meer naar behooren kan vervullen, heengaan. Heeft hij zijn gezondheid en krachten nog, dan zal het meerdere inkomen dat hij in functie der gemeente zijnde Ontvangt, hem wel nopen tot aanblijven. Het bezwaar, dat hij in dit geval toch heengaan zal, omdat hij nog licht een particuliere betrekking zou krijgen, zou men kunnen ondervangen door te bepalen dat de daaruit voortvloeiend© baten geheel of gedeeltelijk van het pen sioen gekort werden. In verreweg de mees te gevallen zal een 55-jarig agent van politie wel niet meer in aanmerking komen voor een burgerlijke betrekking. Laten wij hem op dien leeftijd het rustig genot van het huiselijke leven gunnen, dat hij in zijn diensttijd zoo schaars genoot Gewoonlijk wordt voor dergelijke billijk heden wel veel gevoeld, maar stuiten ze af op de kosten. Hoe goed liet echter is zuinig te wezen, dc zuinigheid mag de wijsheid niet bedriegen. Edoch de meerdere kosten zul len niet zoo enorm hoog zijn. Van 1885-1902 d. i. in 17 jaren, zijn wegens ongelukken of ongesteldheid gepensionneerd 1 inspecteur en 17 agenten, waarvan zijn overleden 7 agenten. De overgeblevenen ontvangen be rekend naar 1/60 van hun salaris aan pen sioen ƒ1915. Berekend naar 1/45 zou dit be drag met. ƒ970 worden verhoogd, wat men vrijwel als het gemiddelde zal kannen be schouwen van het bedrag dat deze maatre gel aan de gemeente zou kosten. Evenals de politieagenten en controleure hebben ook de inspecteurs in een adres bij den Raad voor hen zelf op deze verandering aangedrongen. Het wil ons voorkomen, dat de inspec teurs, die veel minder straat- en nachtdienst hebben, maar meer op het bureau werk zaam zijn, niet zooveel recht op de mildere bepaling kunnen laten gelden. Eindelijk achten we een practische verbe tering dat in bet vervolg de geldswaarde van vrije woning, voeding of kleeding vol gens een bij de verordening vast te stollen tabel zal worden getaxeerd, terwijl bij de bestaande verordening deze taxatie voor ieder geval afzonderlijk plaats heeft, wat aanleiding zou kunnen geven tot willekeur, voor 't minst tot den schijn er van. Volgens deze tabel wordt de vrije woning alleen op 1/6 van het bedrag dor jaarwedde berekend met een minimum van 100, vrije woning niet inbegrip van vuur en licht op 1/4 daarvan met een minimum van ƒ150. Voor voeding wordt gerekend bij een jaar- wedde van ƒ400 een bedrag van ƒ100, voor iedere ƒ100 (of gedeelten van ƒ100) meer ƒ25 tot een maximum van ƒ850. De kleeding is gewaardeerd op ƒ100 voor de inspecteurs en controleurs van politie, 92 voor agenten van politie en voor brug wachters ƒ65. Het komt ons voor dat deze tabel zeer consciëntieus en billijk is samen gesteld. De overige wijzigingen en veranderingen in de conceptverordening aangebracht zijn niet van ingrijpenden aard noch van zoo danig belang dat ze een afzonderlijke bespre king nooclig hebben. Burg. en Weths. heb ben zooveol mogelijk de regeling van het Rijk gevolgd en zijn daardoor een zekeren weg gegaan. Er rest ons thans nog enkele opmerkin gen te maken naar aanleiding der concept verordening regelende het verleenen van pensioen aan weduwen en de nagolaten kin deren. We wenschen in verband daarmede ook nog onze meening te zeggen over het dikwijls te berde gebracht bezwaar dat de ambtena ren bij het verlaten van den dienst door ver andering van betrekking of ook bij onge vraagd ontslag alle aanspraak op de gestor te premiën moeten derven. Dit in een slotartikel. Afd. Leiden en Omstreken. Ontvangen by den Penningmeester, Zoeter - woudsche Singel 41 Door bemiddeling van het Leidsch Dagblad: Uit Valkenburg, voor de Boeren f 7.10 Ontvangen door de kleine Marie op het gezellige uurtje dansles ten huize van H. J. v. L1.60 Op de fuif van Bartn 1.15s Omdat tante Ka zoo mooi gespeeld heeftD 0.80 Opgehaald door Corri op vaders ver jaardag 0.69 Bydragon kunnen worden toegezonden aan den Penningmeester of aan het Bureel van dit Blad. V Gemeentczakeu, Hebben de duinen geen water genoeg? Burg. en Weths. stellen aan den Raad voor om de vergunning by besluit van den 17den Maart 1887 aan de Leidsche Duinwater Maatschappy verleend om water te mogen leveren aan ingezetenen der gemeenten Zoe- teiwoude en Leiderdorp, in de onmiddellijke nabyheid van" Leidon wonende, weder in te trekken. In de vergadering van Donderdag a. s. zal daarover moeton worden beslist. In den tyd toen do vergunning werd ver loend, dus vóór de greneuitbreiding, telde de slad 46,000 zielen, eng binnen haar grenzen besloten. Thans evenwel is de bevolking met 9000 zielen vermeerderd, de grenzen zyn ver legd, uitbreiding op eigen gebied heeft ge regeld plaats. De toestanden zyn dus geheel anders. Er is veel meer water noodig. De ervaring den vorlgen zomer opgedaan, toen de Maatschappy in gebreke bleef haar verplichting tegenover de burgerij behooriyk na te komen wie herinnert zich de klach ten niet? heeft Burg. en Weths. tot dit voorstel gebracht, ook en vooral omdat de Commissie van Fabricage van oordeel is dat het nog geenszins vast staat of het water gebrek zich met weer kan voordoen. De te nemen maatregel ia dus uit een oogpunt van voorzichtigheid aan te bevelen. Maar wij vragen: Is er dan geen water meer in de duinen Waarom zorgt eon Maatschappy die het zoo goed kan deau, zulke groote dividenden uitkeert, er niet voor, dat zelfs de mogeiykheid van watergebrek voor altyd blyft uitgesloten? Doet zy dit, dan zal de Raad itellig bewo ners buiten de grenzen van Leiden gaarne het friasche leidingwater gunnen! iieiden, 18 Haart. Op Vrydag 11 April a. s. zal de heer Royaards in den Schouwburg voordragen „Geboortklock van Willem van Nassau", van Joost van den Vondel. Onlangs in „Doctrina" en in tal van plaatsen van ons land behaalde deze groote kunstenaar, die ons spoedig gaat verlaten, veel succes. Gunstig wordt door B. en Ws. geadviseerd op het verzoek van den heer E. Kruisinga Dzn. om ontheffing van de betaling van school geld over de laatste twee kwartalen van den loopenden oursus voor zyn pupil Cornelia de Groot, vroeger leerling der H. B.-S, aangezien deze do school heeft verlaten ten einde zich voor de gemeente administratie te bekwamen. Naar aanleiding van het adros van de Afdee- ling Leiden van het Nederlandsch Onderwy- zersgenootscbap geven zy in overweging, overeenkomstig de by dergeiyke gelegenheden gevolgde gewoonte, hen te machtigen de groote zaal met receptie-kamers en kleino bovenzaal van de Stadsgehoorzaal kosteloos ten gobruike af te staan aan de Afdeeling Leiden van het Nederlandsch Onderwyzersgenootschap ten behoeve van de op 28, 29 en 30 Juli a. s. alhier te houden Algemeene Vergadering van het Genootschap en de daaraan te verbindeu tentoonstelling van leer- ea hulpmiddelen van het onderwys. Den lston Mei a. s. eindigt de verpachting van de buffetten in de Gehoorzaal. De tegenwoordige pachter heeft B. en Ws. den wenech to kennen gegeven, dat de pacht weder voor vyf jaren onder de bestaande condities zou worden gecontinueerd. Het komt B. en Ws. raadzaam voor, dat op dit aanbod worde ingegaan. Om verschillende door heu opgegeven rede nen kan er, dunkt B. en Ws. geen bezwaar zyn om de bediening der buffetten weder voor dien tyd aan den tegenwoordigen pachter op te dragen, wiens beheer daarvan nimmer tot klachten heeft aanleiding gegeven. Intu8schen achten zy een enkele wyziging of aauvulling van die voorwaarden gewenscht. Zoo bepaalt het 2de lid vau art. 2d dat de parketvloer iedere maand teu minste eenmaal vanwege en voor rekening van de gemeente zal worden geboend. De commissie van Fabri cage merkt op, dat het beter ia te bepalen, dat do parketvloer zal worden geboend, „zoo dikwyis Burg. en Weth. dit noodig achten." Immers in den zomer, wanneer de foyer weinig of niet gebruikt wordt, behoeft dit boenen niet iedere maand te geschieden, terwyi dit in den winter kan blyken meer noodig te zyn. By adres wordt door gebroeders J. en J. N. Botermans verzocht om een godselte vau de sloot langs den Zoeterwoudschen Singel, gelegen vóór het perceel no. 8, ter lengte van 20 meter, te mogen dempen en rioleeren, terwyl zU in een nader aan B. en Ws. gericht schryven tevons den wensch hebben te kennen gegeven den door demping verkregen grond in gebruik te mogen bekomen. By de Commissie van Fabricage bestaat tegen de inwilliging van het tweeledig verzoek geen bezwaar, mits daaraan do gebruikeiyke voorwaarden worden verbonden. B. en Ws. vereenigen zich met dat advies. De commissie voor de huishoudelijke verordeningen heeft, naar aanleiding van do ooncept-vcrordeningen, regelende het ver leenen van pensioen en wachtgeld aan ge meente-ambtenaren en van pensioen aan we duwen en kinderen van die ambtenaren, en kele opmerkingen gemaakt. Enkele bepalin gen willen ze een weinig milder maken. Zoo wenschen ze bij de uitdrukking ,,de wettige of gewettigde" ook nog erkende kinderen" gevoegd hebben. Naar aanleiding van do ingediende re- questen merken zij op, dat het toekennen van recht op pensioenen aan do weduwen cn kin deren van reeds thans gepensionneerden zou neerkomen op een ten deele toekennen van terugwerkende kracht. Doet men dit een maal, dan is verder de grens zoo moe ijk te trekken, dat de commissie er niet toe durft adviseeren. Wat de pensionncering van politie-agentcn betreft, meenen zij, dat indien het gemeentebelang vordert dat hun vroeger dan andere ambtenaren ontslag wordt verleend, het dan ook rechtmatig is, wanneer dit hot bedrag van hun pensioen niet schade. Overigens adviseert de commis sie gaarne tot aanneming der beide ontwer pen. Gelijk wij gisteren reeds zeiden, hebben Burg. en Wcths. naar aanleiding hiervan, en van onderscheidene adressen ook nog eens hun meening gezegd. De etads-goneea- en heelkundigen buiten to sluiten, zooals deze hebben verzocht, achten zij in strijd met het beginsel der voorgestelde verordeningen. Zo meenen tevens, dat dit besluit later door menig stadsgeneesheer zou worden betreurd. Burg. en Weths. willen den Raad niet ont raden om aan het verlangen der politic agenten te voldoen en voor hen den pen sioen-grondslag op 1/45 in plaats van 1/60 tc stellen. Wat betreft dc inspecteurs van politie, meenen zij dat deze niet in dit voorrecht mo gen deeDn Om ook dé weduwen en kinderen van ge- pensionneerden nog in do verordening op te nemen, wordt door Burg. en Weths. sterk ontraden, eensdeels ora dc financicele bezwa ren, anderdeels op dc gronden door dc com missie voor plaatselijke verordeningen aan gegeven Voorts zal nog in een leemte der verorde ning moeten worden voorzien, waarop eerst na het afdrukken daarvan het oog van B. eu Ws. is gevallen. Waar namelijk dc comman dant cn de ondcr-commandant der brand weer ingevolge de hen betreffende verorde ning op 60-jarigen leeftijd moeten aftreden, tenzij hun door Burg. en Wcths. vergund wordt langer aan te blijven, welke ergun- ning telkens weer voor de tijd van één jaar kan worden verleend, is hot niet anders dan billijk, dat voor hen ook bij" het bereiken van dien leeftijd het recht op ouderdoms pensioen wordt verkregen. Een andere be rekening van de hoegrootheid van het pen sioen schijnt B. en Ws. echter voor dezen niet noodig, waar immers de mogelijkheid geenszins is uitgesloten, dat zij ingevolge de hun door Burg. en Weths. verleende ver gunning tot hun 65-jarigen leeftijd zullen aanblijven. B. en Ws. stellen daarom voor aan art. 4 tusschen de woorden „leeftijd" en „hunne" in te lasschen de woorden „do commandant en de onder-commandant der brandweer na 35-jarigen dienst cn op 60-jarigen leeftijd." Eindelijk geven Burg. cn Weths. den Raad in overweging, niet in te gaan op het bij haar college ingekomen voorstel van do raadsleden Bosch en Van Tol, om de pen sioenbijdrage progressief te maken. Aan het keurig verslag, gegeven door den heer H. v. Gelder Jr., regent-secr., in de jaarlijksche algemeene Vergadering, om trent de lotgevallen van het Centraal Israël. Kinder- Wees- en Doorgangshuis in het af- gcloopcn jaar, ontleenen wij het volgendo. Het aantal verpleegden bedroeg op 31 Dec. jj. 34, zijnde 19 jongens en 15 meisjes; 3 ver pleegden verlieten het gesticht en 2 kwamen er bij, zoodat het aantal met 1 verminder de. Omtrent een vrouwelijke verpleegde, die naar Rotterdam vertrok in betrekking, ont vangen heeren regenten dc beste inlichtin gen. Dc gezondheidstoestand gaf over het alge- mccu reden tot tevredenheid. De rapporten over do verschillende verpleegden., bij pa troons opgeleid, luidden zeer gunstig. Als te voren behartigde het echtpaar Trompet ter zijn taak met hart en ziel. Hun ouder lijke tact verdient een woord van groote waardeering, terwijl het maatschappelijk zoowel als het godsdienstonderwijs tot groo te tevredenheid werden verstrekt. In het collego van regenten had geen ver andering plaats. In dat van dames-regentes sen werd eerstens door overlijden van mevr. S. Speijer en langdurige ongesteldheid van mevr. M. R. Beuth op eenstemmige voor dracht met alg mcene stemmen als zoodanig benoemd: mevr. J. v. Geldcr-Üohen, die haar functie bereids aanvaard heeft. Een woord van hoogachting en hulde werd gewijd aan den voorzitter den heer S. B. Vos, die in het afgeloopen jaar zijn 70sten verjaardag vier- dc, bij welke gelegenheid hij door colle ga's feestelijk gehuldigd is en door verpleeg den erkentelijk werd begroet. Het financieel verslag luidde alleszins gunstig. Ontvangen aan contributie pl. m. - ƒ2700, vcrplceggeld pl. m. ƒ2500, collecten ƒ241, donation, oiiorgcldbussen ongeveer 550, rente belegd kapitaal pl. m. 1000, legaat mevr. de wed. Palache 200, op brengst der feestavonden door benoeming van regenten tc Rotterdam cn 's-Hagc pl. m. ƒ3000; inkomsten-dus in massa pl. m. 10,000. Uitgaven ongeveer 6500, zoodat pl. m. ƒ3500 productief kan gemaakt worden. Niettegenstaande dezen blocienden toe stand zijn heeren regenten nog verre van hot groote doel, dat zij zoo gaarne bereikten, n.l. het vermogen om algeheel kosteloos elke wees op tc nemen. Voorwaar, zulk een onderneming behoeft waarlijk geen aanbe veling. Wie zou niet ten allen tijde en met elke bijdrage in zijn vermogen een dusdanige nuttige stichting helpen bevorderen? Aan de beurt om periodiek af te treden waren de heeren Hausdorff te Rotterdam, H. v. Gelder Jr. te Leiden, en B. Enthoven te 's-Hage, welke hccrcn met algemeene stemmen werden herkozen. Geslaagd zyn voor het examen in de nuttige handwerken de dames Z. Ouwehand, van KatwykBmnen; A. M. Jongmans en L. A. E. van Nouhuys, beiden te Leiden, leerlingen van mej. E. C. M. Aewerdonk. Door het moderamon uit het bestuur der Ned. Gustaaf-Ado'f-Vereeniging is ter voorloopigo voorziening in de vacature, ont staan door het overladen van dr. H. G. Hagen, tot tydeiyk voorzitter der Vereeniging aan gewezen d8. G. van Herwaarden. In de in den nazomer te Roermond te houden alge-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1902 | | pagina 1