KORSETTEN
S. D. SMITS, hoek Paardcustecg.
Thee.
IN LOSSING:
Horlogerie VAN LEEUWEN.
de witte Poetspommade
HMMiLIBfi,
Specialiteit in Bekroonde Horloges.
Eenig Fabrikant P. W. LICHT Jr., Amsterdam.
PIANOSTEMMER D.D.MA
LEIDSCH DAGBLAD, DONDERDAG 13 MAART. - TWEEDE BLAD.
De Oorlog in Zuid-Afrika.
Burgerl, Stand van Leiden.
fl
H0UTWA3EN,
een Kalkmolen,
w. F. K. VERSTEEG.
twee Enechts,
Kleurig en ving
POETST
No. 12900
Anno 1902.
In het Lagerhuis vroeg de Ierschc natio
nalist Healy Dinsdag of lord Kitchener vóór
eijn telegram van Maandag ooit bewerkt of
gevraagd heeft dat de openbaarmaking van
een zijner telegrammen werd vertraagd of
de inhoud er van gewijzigd.
Minister Brodrick gaf een ontkennend
vit woord, maar moest toch toegeven dat lord
Kitchener hem had verzocht mot voorzich
tigheid te werk te gaan bij het openbaar ma
ken van telegrammen, welke betrekking heb
ben op nog niet bevestigde gebeurtenissen.
Dit laatste schijnt ook het geval te zijn ge
weest met het eerste bericht van Methuens
nederlaag.
Uit den vollediger tekst toch van dc open
baar gemaakte telegrammen over dc Engel-
eche-nederlaag bij Tweebosch blijkt, dat lord
Kitchener inderdaad zelf in zijn eerste tij
ding den minister voorstelde het nieuws
achter to houden tot hij. Kitchener, hem
stellige berichten kon seinen. Voorts heeft
Kitchener niet alleen Do la Boy en Celliers
als bij Tweebosch tegenwoordig genoemd,
maar ook Kemp.
Wel vrcomd is het zeker, dat het ministe
rie van oorlog uit Kitcheners latere tele
gram dien naam Kemp wegliet uit de opgar
ve van commandanten, die generaal De la
Rcy ter zijde stonden.
De verliezen bij Twecbosch worden, in do
officieele verlieslijst van heden, voorloopig
aldus opgegeven
Gesneuveld luit.-kolonel Wilson (eerst als
gewond opgegeven), 3 luitenants cn 38 on
derofficieren en minderen.
Ernstig gewond 5 officieren: een kapitein
cn 4 luitenants. Gewond kolonel Townscnd,
een luitenant en 72 onderofficieren en min
deren.
Vermist onderofficieren en minderen.
"Een luitenant is door de Boeren losgelaten.
Lord Methuen is gevaarlijk gewond aan
'dc rechterdij. Maandag werd echter gemeld,
dat zijn toestand naar omstandigheden be
vredigend isr
De tocht naar Booijantjesfontcin cn de
daarop Ij volgen operaties tegen De la Rey
nouden de laatste zijn geweest, waaraan
lord Methuen voorloopig althans persoon
lijk zou deelnemen. De generaal, die zich
twee jaar lang niet "meer rust heeft gegunó
dan een van zijn mannen, was voornemens,
t afloop van deze operatie, een vast hoofd
kwartier te betrekken en van daar uit de
operaties van zijn divisie te leiden. Nu is
zo, buiten zijn wil, v.ijD laatste tocht ge
worden.
Lady Methuen, die haar man in Zuid-
'Afrika had bezocht, was op weg naar Enge
land, zij kwai.i juist op Madeira aan, toeü
daar ook het bericht van de nederlaag en
dc gevangenneming van den generaal was
ontvangen. Dc moedige vrouw besloot on
middellijk naar#Zuid-Afrika terug te keu
ren. Zij kan 25 Maart te Kaapstad aan
komen.
Hot Belgische „Comité tot Hulp voor de
Transvalere" heeft president Kruger roet de
overwinning van De la Rcy geluk gewenscht
en de verwachting uitgesproken, dat do Boo-
ren Methuen als gijzelaar voor Kritzinger
zouden houden.
De Daily Mail" zegt in een beschouwing
over Tweebosch: „Wij dienen onze illusie
dat de onderwerping der Boeren nabij is,
prijs te geven. De Engelsche regeering moet
do hersenschim, dat de oorlog feitelijk l n
einde is, loslaten. Stelselmatig moet zij
ecnigen tijd achtereen flinke versterkingen
zenden, maar geoefende troepen, geen ru
we rccruten gelijk die van Tweebosch.
De Times" tracht de ergernis en de spijt,
~~3ie in liaar vorig hoofdartikel zoo duidelijk
aan het licht kwamen, af te schudden en het
heele geval voor te stollen als van geen bij
zondere beteeken is. ,,Het heeft in de oogen
van buiteulandsche bedillers, een soort van
dramatisch gewicht gekregen omdat een
Britsch generaal gevangen is genomen. Bij
verdci nadenken zal men inzien, dat de
troep, ofschoon door een generaal aange
voerd, geen generaalscommando was: er is
geen divisie uiteengeslagen, maar slechts een
colonne zooals er in tientallen van gevallen
door officieren van minder hoogen rang
worden aangevoerdZelfs twijfelt de
„Times" of De la Rey er meer dan matig
verheugd over zal zijn. „Dez.e overwinning
wijzigt niets, gelijk hij (De la Rey), die tegen
den oorlog was omdat deze onvermijdelijk
een eind zou maken aan de Boerenrepublie
ken, heel goed moet weten."
Heel wat minder optimistisch is de „Dai
ly News". Zij vraagt wat voor figuur minis
ter Brodrick nu maakt, die zoo nadrukkelijk
aan Kitchener gevraagd heeft of het wel vol
strekt noodig was, voortdurend nog zooveel
paarden to zenden, die tegen het eind van
do laatste Parlementszitting voornemens
was, in 'fc najaar een groot deel van het le
ger terug to roepen, en nog verleden week,
in zijn rede bij de oorlogsbcgrooting, de
overtuiging uitsprak dat de oorlog binnen
negen maanden gedaan zou zijn.
Over Lord Rosel>ery'6 redevoeringen to
Glasgow is de „Daily News" al heel slecht
to spreken. Wij kunnen, zegt het blad, niet
toegeven dat do jeugd er aan gewend moet
worden, do gevangenneming van een Brit
sehen generaal met vier kanonnen als
„slechts een incident" to beschouwen. Te
minder omdat dit het negende incident van
deze soort is sedert November. Telkens moes
ten wij maar geloovon dat het sleci 's een
gebeurtenis was van voorbijgaand belang
„Maar valt het dan te verwonderen als som
migen onzer, opgegroeid onder ministeriën
die een nederlaag als een smet voelden zich
niet kunnen neerleggen bij deze twintigste^
eeuwscbe opvatting van nationalen roem?"
Ten slotte betoogt het blad dat deze „in
cidenten" in Zuid-Afrika geenszins hoofd
zakelijk het gevolg zijn van militaire fouten,
maar het onvermijdelijke uitvloeisel van
den toestand, waarin een groot en zegevie
rend leger gekomen is door de ongeschikt
heid cn domheid van de staatslieden, het
daarheen hebben gebracht.
Twee groote Franscho couranten geven
nog de volgende opmerkingen ovor dc Twee
bosch-affaire.
De Temps": Uit een moreel oogpunt kan
men de uitwerking van dezen bliksemslag,
na zooveel andere gevoelige lessen, niet over
schatten. Zal men haar begrijpen? Zal de
oorlogsroes te Londen overgaan? Zal men
tot de werkelijkheid, terugkeeren, en zal
men, in plaats van dwaselijk te triomfeeren
op een overmacht van strijdkrachten, die den
glans van het heldhaftig verzet der Boeren
slechts des te meer in 't oog doet vallen, c n-
delijk gaan inzien, dat het ijdel is onder de
bestaande natuurlijke en zedelijke, geogra-
phische, historische en ethnologische toestan
den de Boeren te willen overwinnen, ver
pletteren, tot verslagenheid brengen en ver
De la Ray's overwinnnnig. Tweebosch
delgen, en zal men inzien, dat er slechte één
oplossing mogelijk is door onderhandelen en
door een vredesverdrag, dat voor beide zij
den aannemelijk is?
Het „Journal des Débata" zegt: Hoe ern
stig deze nederlaag ook zij, men zoude toch
verkeerd doen door te gelooven, dat zij in
staat zoude zijn in het minst den algemee-
nen toestand der oorlogvoerenden te wijzi
gen. Haar uitwerking zal veeleer van zede
lijken aard zijn, in zooverre als zij de Boe
ren zal aanmoedigen met hun stijfhoofdig
verzet voort te gaan; maar door een natuur
lijken terugslag zal zij dezelfde uitwerking
aan de zijde der Engelschcn hebben, van wie
men na een dcrgelijken tegenslag geen ver
zoeningsgezinde neigingen kan verwachten.
De Amerikaanschc pers is natuurlijk ook
vervuld van De la Rey's schitterende zege
praal. -
De „New York Herald" zegt: „Het lijkt
weer erg op de oude, oude geschiedenis: Geen
verkenners en een half ingedommelde, al
to goedmoedige leiding, die volkomen ver
rast werd."
De „Tribuna" merkt op, dat het einde
van den oorlog nog niet zoo nabij is als op
timistische Engelschen zeiden, of er is er
gens een schroef los aan de machinerie van
het Engelsqhe leger. Do nederlaag, Methuen
door Do la Rey toegebracht, maakt het be
lachelijk nog te spreken van „een guerilla»,
waarbij slechts hier en daar nog een schot
gelost wordt."
De „New York Press" zegt, dat Methuen'a
nederlaag voor De la Rey de aanwinst van
nieuwe recruten beteekent; maar alle be
kwaamheid en dapperheid der Boeren zal
hun niet het recht op interventie doen ver
werven. Het genoegen der Duitechers over
het nieuws zal wel wat verzuurd worden door
de herinnering, dat Methuen de eenige leer
ling van veldmaarschalk von Moltke in het
Engelsche leger was.
De „World" acht De la Rey's succes ten
eenenmale buitengewoon, en het blad maakt
evenals de „Tribuna" de opmerking, dat
zulk een optreden recht heeft op een andere
omschrijving dan „enkel guerilla."
Het stoomschip „Hellene" ia van Nieuw-
Orleans naar Kaapstad vertrokken met
weer 1015 muildieren.
Uit Ottowa komt de tijding, dat Canada
sedert het begin van den oorlog voor zeven
millioen dollars aan levensmiddelen en voe
der ten behoeve en voor- rekening van het
Engelsche ministerie van oorlog naar Zuid-
Afrika heeft gezonden.
Op bovenstaande kaart wordt onzen lezers een voorstelling gegeven van het terrein,
waarop Lord Methuen zyn roemloos einde vond.
De weg leidt over het xoogenaamde Hoogeveld door heuvelachtig land.
De dikke lyn duidt de richting van Methuen'a marech aan, de dunnere den terugtoehts-
weg der vluchtende Engelschen.
In welke richting de Boeren gegaan zyn, is nog niet bekend, maar men kan wel
aannemen, dat zy weder naar het oosten teruggetrokken z(Jn, in de Magaliesbergen, welke
tot nu toe hun toevluchtsoord waren.
Volgens den Londenschen correspondent
van de Matin" heeft de Boerencomman-
dant Kritzinger een invloedrijke vriendin
te Londen, in de persoon van koningin
Alexandra Sedert den dag da!> deze vernam
dat Kritzinger was gevangengenomen, bij
een poging om zijn wapenbroeders te red
den, heeft zij zich levendig voor hem ge
ïnteresseerd. In officicrio kringen is het
niemand onbekend dat de Koningin vurig
hoopt dat geen krijgsraad hem zal ter dood
veroordeelen of dat, wanneer die straf over
hom mocht worden uitgesproken, zij ter
stond zal worden verzacht. Waar de invloed
der Koningin te machtiger is hoe zeldzamer
die in toepassing wordt gebracht, acht men
het bijna zeker, dat de doodstraf niet over
den dapperen Boeren-aanvoerdor zal wor
den uitgesproken. Wanneer koningin
Alexandra werkelijk het voorbeeld mocht
volgen van de edele gemalin van koning
Eduard III voor Galais, hebben wellicht
ook de ongelukkigcn in de concentratie- en
gevangenen-kampen wat van haar te hopen.
BEVALLEN: M. Verkuylen geb. v. Tongeren
D. W. A. v. Deventer geb. v. Ommeren Z.
J. Brandt geb. Koekebakker Z. J. Befgem geb.
Batteljee D. Ch. Crama geb. Doomeveld Z.
J. Mulder geb. l'Ecluse D. H. E. Nieboer geb.
Dool Z. M. C. Knol geb. Bergman D. j. H.
Bey geb. v. d. Linden Z. J. Zandvliet geb. De
Zeeuw Z. Ch. Colpa geb. De Gier Z. J. v.
Dijk geb. Valk D. A. Guldemond geb. Albert
Z. U. den Hollander geb. Staphorst Z. H.
Vastenliolt geb. Vastenholt Z. Ch. W. F. A.
Phtlippo geb. Dozy Z. L. Klein geb. Kooien
Z. G. C. v. Beukering geb. Clavan L>. J.
H. F. Mieremet geb. De Vos U. A. M- Dieben
geb. v. Oerle D. J. E. v. d. Zeeuw geb. v. As
Z. B. C. ten Brink geb. Wolff Z. J. Kluivers
geb. Hartevelt L). G. Bloetnendaal geb. Piers
D. J. de Ridder geb. De Vogel Z. J. F.
Breedevelt geb. Duivesteyn D. a. M. Herland
geb. slijkhuis Z. M. v. d. Spek geb. Bronwer
I). C. E. v. d. Linden geb. Larrewijn U.
G. E. Favier geb. v. d. Lindeu D. A. v. d.
Keur geb. Molenaar Z. A. Wijling geb. Knotter
Z. M. Laterveer geb. Stouten Z. C. Bon
geb. v. d. Broek D. J. Schaft geb. Gorree Z.
S. E. v. d. Reijden geb. v. d. Berg D. C. Smits
geb. Heugstmengel D.
GEHUWD: J. A. Hondriks jm. en S. Bavelaar
jd. W. van Leeuwen jm. en C. E. deVosjd.
A. M. Jongbloed jm. en J. van Hoyon jd. D.
P. Kuyvenhoven jm. en M. Damen jd.
OVERLEDEN: F. W. Kruger Z. 32 j. M.
C. K. Kroon geb. De Haa9 W. 59 j. P. H.
Ramak Z. 44 j. T. L. Planken Z. 2 d. M.
C. Stuifzand geb. Koehorst V. 35 j- K. Eden-
burg geb. Oosterlee W. 69 j. J. v. Putten D.
8 m. D. Slager M. 67 j. H. J. van der Meer
M. 39 j. W. l'Ecluse M. 48 j. L. K. van
der Vlist M. 63 j. H. J. Biegelaar Z. 10 j.
M. A. A. van der Tuin D. 2 j. J. van der
Linden Z. 1 u. J. M. Ooppij D. 78 j. P. de
Bruijn Z. 23 j. G. Teensma Z. 20 J. M.
Werner D. 14 j. M. Schoenmaker D. 5 m.
Verliezen van liet Engelsche leger,
ZQoala die voorkomen in de Daily Graphic"
0
Cj
Q
0
a
a)
cn
-a
a
0
0
0 ei
2 a
S>
zz
2
T3 M
O O
r-S
is
6 Maart.
1
12
2
19
1 n
2
4
14
8
2
6
21
10
6
6
1
12
li 0
9
8
17
12
8
26
1
31
Totaal
28
62
4
114
Koloniën.
PARAMARIBO, 20 Februari.
Bij buitengewoon nummer van -*efc „Gouv.
Adv.-Blad" is Zaterdag 15 Februari een
resolutie afgekondigd, waarbij dc Koloniale
Staten, in verband met do herziening n
hot kiesreglement, met ingang op 12 Mei a.s.
ontbonden worden, cn waarbij wordt be
paald wanneer deverkiezing voor de nieuwe
Staten zal plaats vinden.
Do vergadering van de tegenwoordige Sta
ten wordt cp 12 Mefgcslot n.
De nieuw gekozen Staten zullen bijeenko
men 13 Mei a. s.
„Onze West" meldt, dat het dc politic
te Paramaribo gelukt is de valsche mun
ters, die zoovele waardelooze guldens in om
loop brachten, to arresteerenf
Twee Engelsche negers zijn gevangen ge
nomen, in wier woning men materiaal -
als zuren, gips, vormen, enz. dat bij de
fabricage van het valsche geld moest dienst
doen, gevonden is. Gedeeltelijk was dit ma
teriaal na de fabricage van het geld ver
nietigd.
Men mag zich zegt „O. W." van
harte verheugen over dc arrestatie van de
valsche munters. Er waren al vrij wat waar
delooze guldens in omloop. Op het bureau
van politic werden tot du: êrrc 36 inge
leverd.
Benoemd tot commissaris van dc kolo
niale spaarbank: dr. H. D. Benjamins.
De lste luit. der inf. J. M. Herold zal
in bet begin van lei naar Ncdórland te
rugkeeren.
Naar wij vernemen wordt de heer Ha-
velaar binnenkort terugverwacht van do
reis naar Curasao. (O. W.)
Den 9dcn Feb-uari overleed tc Para
maribo mevr. F. Dobbenberg, weduwe van
H. Tammenga, in den leef tij -I van 77 jaar.
Zij wcs een der oude Eollandschc boeren
kolonisten, die in 1 -5 zich in Suriname, en
wol op post Groningen in Beneden Sara-
macca, vestigden.
Do achtergebleven familiebetrekkingen
van de overleden koloniste bestaan uit niet
minder dan 8; personen, bijna allen in .Su
riname geboren. (O. W.)
Hevig© regeus.
tyOnzc West" schreef Vrijd. 1Februari
o. a. het volgende
Morgen, 15 Februari, eindigt vol. ns do
officieele verdeeling, do kleine regentijd.
Intusschen ziet het er nog niet naar u'.l
alsof de droogte in aantocht is.
In dc maand Januari was dc regenval
192.4 m.M., en hoewel Februari pas 14 da
gen oud is,-overtrei., de hoeveelheid tol dus
ver gevallen regen reeds die van de gclieelo
vorige maand.
Dinsdag overdag en 's nachts was de regen
zoo hevig cn aanhoudend, ::ls ouden van
gen zich herinneren maar zelden tc hebben
bijgewoond.Volgens een waarneming to
Paramaribo was de regenval 180.12 m.M.
Bij de gebrekkige loozing der stad, is het
niet te verwonderen, dat deze echt tropische
regenbui weldra een gedeelte van Parama
ribo onder water zette.
In een later nummer zegt „Onze West'" nog:
In het vorig nummer maakten wij uitvoe
rig melding van de gevolgen u de stad der
buitengewoon hevige regens cn 11 den Fe
bruari des daags en 's nachts.
Sedert ontvingen w" berichten omtrent do
gevolgen dier regens buiten de stad, welke
ons nopen met een enkel woord de mededec-
lingen aan tc vullen.
Tal van gronden aan het Pad van Wanica
en langs het i aramaccakanaal zijn een me
ter hoog ondergcloopcn.
Overdag was, daar men do buitengewoon
zware regens niet voorzien had, het Sara-
maccakanaal alleen gespuid door de door
laat van de sluis aan de Dominekrock. Zoo
dra dc waterstand in dc rivier het mogelijk
maakte, werden natuurlijk den volgenden
dag de sluisdeuren aan het kanaal wagen
wijd geopend.Een enorme watervoorraad
was toen bijeen, aangevoerd van dc groote
uitgestrektheid lan cn de Santo- en Tawa-
jarikreek. Na vier en twintig uur was de
waterstand r-im ccn halven meter gedaald.
Voor een juiste beoordeelin van een en
ander dient in aanmerking genomen te
worden
lc. dat overdag slechts door de doorlaat
van de sluis gespuid was, zoodat de water
stand in het kanaal toen dc hevige regens
aanvingen betrekkelijk hoog was; cn
2e. dat de regenval vermoede^;1- pl.ra. 180
m.M. heeft bedragen, een hoeveelheid, in 21
uren, zooals wij nergens hebben aangetrof
fen in dc meteorologische waarnemingen, die
wij in verband hiermede nagingen.
Ook de Cultuurtuin werd door de regens
onder water gezet.
Dat deze hevige regens de stad gedeelte
lijk onder water gezet hebben, is licht tc be
grijpen. Maar wij verneir n, dat. ook op
verschillende plantages do cultivat uren
achtereen onder water stonden.
lil
groote keuze en nieuwste
modellen ontvangen.
Aanbevelend
2468 30
pCt.
Tn Leiden worden Dames ge
zocht, die vele on goede rolatiön
hebben. Het betreft den verkoop
:iau particulieren van geurige
Thee. De ürma garandeert grooten
omzetook prachtige Jnva-Koffie
on Cacao verkrijgbaar. Br. fr°. lett.
O. II. Alg. Adv.-Bur. A. DE LA
MAR Azn., N.-Z. Voorburgwal 200,
Amsterdam. 2211 15
op Vrijdag 1-4 Maart 1002, des
morgens te 10 uren, aan de Boom-
markt te Leiden, ten overstaan van
den Deurwaarder J. F. TEUNIS
aldaar, vau eene aanzienlijke party
waarbijVloor- en Zolderdelen, Flan
ken, Binten, Deuren, Kozijnen, Ra
men, Schotwerk enz.; voorts
«eno party Iïardsteeu en wit
warnieren Tegel. -± 50 by 60.
Vóór den yerkoop te sleo. 2320 18
eene lading grove le qualiteit
iïachelliolen, contant
franco thuis ƒ0.85.
Geklopte Cokes, van
Engelsche Kolen, id. fO.QO.
Oude Heerengracht 19. M113
De L.uiteDant-IkoIouel-<Com-
niandant van de Hde aftlee-
iing 2de Kegimcnt Veldartil
lerie zal op Vrijdag 21 Maart
1002, des middags te 12 uren te
zijnen bureele in de kazerne by de
Wittepoort VEUPACHXJEN:
Het weghalen van den
paardenmest der bereden
troepengedeelten in gar
nizoen te Leiden over liet
tijdvak van 1 Mei 1902
tot en met 30 April 1903.
De voorwaarden der verpachting
liggen ter lezing op het bureel van
den verpachter op alle werkdagen
van 9 12 r.m. en 1-3 n. m.
De Luitenant-Kolonel,
Commandant voornoemd,
2270 21 VAN MAAREN.
Opgericht 1793.
^VOMDDWUH
^nnjucai. gssmSEjl
GEZO.\»HEID-CKC¥DEXWIJIIGX l»K IIAAS.
BOERHAVE bewees, dat Kruiden groote
goneeskracht hebben. Criiydenwyo,
DE HAAS dient tegen bloedarinoedc-
zenuw-overspanning, vermoeidheid by
handelaars door veel denken. Borst-
cruydenwljn voor menschen met
zwakke borst. Beide soorten per fl. van 400 gram ƒ1.05, per fl.
van 200 gram 0.05. Te verkrygen by REYST KRAK, DIJK
HUIS, A. J. BE HAAS, Rnstoordstr. 98. 32 20
i. HENRI BERKEUON, lange Mare 40.
Lecraar voor Piano.
Spreekuur dea morgens van 10
tot 12 nrcu. 10644 6
Feidsehe Accountantskan
toor: P. A. A. v. LOON en
W. M. H ACKFOORT, Beesten
markt 48, inrichten, contro
leeren en liijwerken van
administratie*. Alle werk
zaamheden op administratief
«ebicd. 1174 g
GEVRAAGD in de Smodery van
P. D. SCUOÜTE.V, te LLsse:
voor vast werk, liefst gehuwd en P. G.
2398 5
GROND le bekomen aan de
Zandsloot by 2404 6
GEBRS. VAN' ZONNEVELD en
PHILIPPO, te Sasseuheim.
HEJROFEJMI3
Doezastraat
2487 20
MET BRILLANTINE, «713»
merk Kroon in een ilrielioeU.
