VAN OEHLE-SINOHS,
Stoomboot-Mij. „DE VOLHARDING".
tipionr Firma F. VAN DORP.
Zuiver wollen solide MANSSOKKEN. r?
»o. r&ïa
LEIDSGH DAGBLAD, WOENSDAG 12 FEBRUARI. - TWEEDE BLAD.
Anno 1902.
PERSOVERZICHT.
Gemengd Nieuws.
Verkrijgbaar in alle buurten
der stad. m33 30
Haarlemmerstraat 12,
Van af heden, Woensdag, gedurende 14 dagen:
Aanbieding i386 50
van een buitengewoon groote party
Geregelde prijs 50 Cts.,
thans per paar lij- Cl, per 3 paar 90 Cts.
Het Maandblad tegen de Vervalschitigen
bespreekt, de vraag, of het in strijd is met
do Boterwet, dat margarine of mar
garine-houdende boter in hotels, restaurants
en banketbakkerijen gebruikt wordt, zonder
dat het publiek daarvan evenals in boter-
winkels door een duidelijke bekendmaking
in kennis gesteld wordt. Het zegt daarvan
O m.:
„Indien iemand in een hotel of restau
rant een ..gesmeerd" broodje met kaas, of
een biefstuk met jus, of „boterkoek" in een
banketbakkerij verlangt, dan bedoelt hij na
tuurlijk, hetzij een broodje met boter ge
smeerd, of een biefstuk met boter gebak
ken of koek met lx»ter bereid niet met
margarine-mengsels. Men verlangt, indien
men een behoorlijken prijs betaalt, geen bief
stuk of broodje met margarine, of koek met
behulp van dezelfde stof gefabriceerd, al zegt
men het niet uitdrukkelijk er bij, om de le
veranciers niet te „beleedigen'V
Het Maandblad komt tot de slotsom, dat
de strafwet wel degelijk zich moest bezighou
den met bedriegerijen, als waaraan hotclliers
restaurateurs en banketbakkers zich zoo vaak
schuldig maken door te smeren uit het ver
keerde vaatje, en het blad wil hen daarom
gedwongeh zien, om, als zij margarine ge
bruiken, dit op duidelijk zichtbare wijze be
kend te maken, evenals zulks in bofccrwinfcels
geschied t.a
Ziedaar* dus een nieuw veld voor politie
en justitie, zegt De Tijd: het controleeren
van klaargemaakte spijzen in hotels, restau
rants en smulhuizen. Het denkbeeld is onge
twijfeld der overweging waard. Wonderlijk,
dat het eerst hu geopperd wordt, hoewel er
toch reeds lang een ernstig vermoeden be
staat, dat met name do identiteit van bief
stuk en van hazcvleesch niet altijd vaststaat
en de intenties van heb bestellend puyfcnek
daarbij veel positiever zijn dan met betrek
king tot de boter.
Hoe het in dit opzicht met de hoofdgrond-
stoffen van koek en banket geschapen staat
is minder bekend; wij hebben echter een ver
moeden, dat de gewone consumenten die din
gen beter op de tong kunnen keuren dan
dienders en veldwachters.
ïn de Stichtschc Courant komt een bereke
ning voor omtrent de k o s te n van een b ij-
zondero school, die er door de wet van
1901 niet beter op geworden is.
Ziehier het voorbeeld:
Aan een school van ruim 137 leerlingen war
ren in 1901 verbonden een hoofd met 21
dienstjaren op een jaarwedde van 800.
en vrije woning,
een onderwijzer (gehuwd) met
hoofdakte en 16 dienstjaren op een
jaarwedde van 600.
en een onderwijzer met 6 dienst-
500.—
jaren
Totaal 1900.—
De Rijksbijdrage bedroeg over 1901 ƒ700.—
Het bestuur moest dus bijpassen ƒ1900
ƒ700 is /J200.
Met ingang van 1 Januari 1902 heeft ook
het bestuur van deze school de jaarwedden
in overeenstemming gebracht met dc wette
lijke minima.
Het hoofd heeft dus gekregen 950.—
Dc gehuwde onderwijzer750.
en vergoeding voor woninghuur 50.
de andere onderwijzer 550
Sameh 2300.
De Rijksbijdrage bedraagt /880.cn /25.
voor huishuurvergoeding dus ƒ905.
Het bestuur zal over 1902 hebben bij te
passen ƒ2300 ƒ905 is ƒ1395, dat is een hon
derd vijf en negentig gulden meer dan in
1901, toen de Rijksbijdrage zooveel minder
was.
De Stichtsche merkt hierbij op, dat zij er
volstrekt niet naar getracht heeft de schil
derij zoo somber mogelijk to maken:
„Van dc kosten, die het hcrhalingsonder-
wijs met zich zal brengen, is door ons nog
niet eens gesproken, hoewel ook dit een fac
tor is, die zoker niet mag worden vergeten.
Evenmin hebben wij als grondslag onzer
berekening genomen de buitengewoon
lago traktementen, die in 1901 nog altijd hier
cn daar werden uitgekeerd
Het geval, dat een school ten gevolge der
leerplichtwet moet worden vergroot, bleef
geheel onbesproken.
Het was er ons alleen om te doen aan te
toonen, dat ook in gewone omstandigheden
de wet van 1901 do geldmiddelen onzer scho
len niet noemenswaard helpt, vaak achter
uit brengt.
En wij deden dit, omdat ons in de afge-
loopcn week bleek, dat sommigen in de mee
ning verkeeren, dat nu de Rijksbijdrage „al
weer" was verhoogd, de giften voor onze
scholen wel konden worden ingekrompen.
Die dwaling mag geen oogenblik onder ons
blijven bestaan.
Zij zou onzen scholen noodlottig kunnen
worden.
Juist nu, nè, de wot van 1901, hebben zij
aan onze offervaardigheid in dubbele
mate behoefte."
De opmerking van de Stichtsclie is volko
men juist, zegt De Standaard.
Vermindering van offervaardigheid zou
voor vele onzer scholen noodlottig kunnen
worden. Doch wij hopen, dat daarvoor geen
vrees bestaat. De nieuwe koers op politiek
gebied heeft immers geen verslapping van
actie ten gevolge, maar veeleer zal ze, naar
wij durven vertrouwen, tot verhooging van
inspanning prikkelen.
De Haagsche Briefschrijver van do Mid-
delburgsche Courant stelt de vraag, of, on
der de tegenwoordige omstandigheden d r.
Kuyper ook niet Buitenlandsche
Zaken voor zijn rekening zou kunnen ne
men?
„Ik laat hier nu nog geheel buiten be
schouwing, hoe vcrfrisscliend het op de dig
nitarissen bij dat departement zou werken,
indien er iemand aan het hoofd kwam, die
in het geheel niet aan do hoeren door ban
den van bloed verwantschap vcvbo.ad°.n is,
en slechts als historicus met hun namen niet
onbekend is. Hoe spoedig bijv. zouden de
consulaire verslagen, waarvan er heel veel
zijn, die gewoon in een vreemde taal worden
gepubliceerd niet in den Ncderduitschen
tongval overgezet worden; iets, dat nu een
voudig niet kan geschieden. Hoe spoedig zou
den de verloven ingekort worden, hoe spoe
dig het is te veel om op te sommen, maar
goed doen, enorm veel goed, zou het zeker,
zoo daar eens nieuw bloed ingebracht werd."
Onder het opschrift „Dr. Kuyper cn zijn
neus" bespreekt do heer Tak in De Kroniek
de pogingen, door dr. Kuyper in het werk
gesteld om vredesonderhandelingen
te doen openen tusschen Engeland en de
Zuidafrikaansche Republieken, en om de
werkstaking te Enschedee tot een
einde te doen komen.
In enkclo dagen heeft de heer Kuyper
tweemalen zijn neus gestooten, zegt do heer
Tak, één keer zachtjes, want toen ging hij be
hoedzaam, maar een anderen keer, toen hij
wat overmoediger te werk trok, vrij hard.
Wat het antwoord van de Britsche Re
geering op de mcdedeeling van de Neder-
landsche aangaat, is schr. van oordeel, dat
Engeland ongetwijfeld vrede zal wenschen,
maar dat dit voor de Boeren nog weinig zegt.
De eerste voorwaarde der Engelschen zal
voorloopig wel volledige onderwerping blij
ven.
Misschien hebben de optimisten gelijk, dat
door de gewisselde stukken de mogelijkheid
van onderhandelen grooter is geworden,
maar nu de vrede toch niet meer kan zijn
dan een schipbreuk, waaruit de Boeren iets
meer of minder have naast het veege lijf zul
len bergen, doet zich do vraag voor, of het
niet beter ware geweest aan de zaak haar
natuurlijken loop te laten. Want naast het
schijntje, resultaat, dat dr. Kuyperis reizen
en schrijven nu had, staat de mogelijkheid
dat ginds de uitzichten grooter schijnen dan
ze zijn, en dat een deel der Boeren aan 't
wankelen wordt gebracht.
Een strijd als zij thans voeren kan met
zooveel vasthoudendheid slechts worden
voortgezet als de schepen verbrand zijn.
Daarom hoopt schrijver, dat de krijgers
van Do Wet en Botha niet De Standaard
zullen lezen waarin het artikel over dr. Kyy-
per's pogen voorkomt, en waaruit men zou
kunnen opmaken, dat er heelwat gebeurd is.
Wat de werkstaking te Enschedee aangaat
meent do heer Tak, dat betwijfeld mag wor
den of het goed ia, dat de premier zichzelvc-n
aanbicdf als scheidsrechter. Dit mandaat
eischt veel overleg en samenspreking en
plaatselijk onderzoek. Dat kan do heer Kuy
per in zijn tegenwoordige positie niet doen.
Hierin ligt geen twijfel aan de groote be
kwaamheid van den persoon, maar de posi
tie is te gèbonden voor de functie. Ware
de heer Kuyper geen minister, men zou mis
schien in hém een gewenscht scheidsrechter
zien.
Misschien,. want er was in zijn optre
den nog iets vreemds, zegt de heer Tak ver
der. Hij eischte, dat partijen, hangende de
uitspraak, den arbeid zouden hervatten „te
gen heb loon- gelijk dat door de firma laat
stelijk is bepaald." Dus tegen het door de
fabrikanten verlaagde stukloon.
Dit is zeer principieel, en ook zeer prin
cipieel falikant mis.
Het is de huldiging van het arbeidscon
tract als van ééne zijde, door den patroon,
opgelegde voorwaarde, onverschillig of deze
voorwaarde door de andere partij is aan
vaard.
Immers, men eischt, of men kan eischen,
tijdens een scheidsgerecht de handhaving of
herstelling van den 6tatus quo ante, van den
rogelmatigen toestand vóór het geschil. Deze
was bet oude loon. dat betaald werd krach
tens de toestemming van beide partijen. Het
Ter g degenheid van het 25 jarig milüair-
jubileum van keizer Wilhelm, cp 0 Februari.
Ter gelegenheid van het 25-jarig militair-
jubileum van keizer Wilhelm.
(Op zijn 10de jaar.)
verlaagde loon is nooit meer geweest dan
een aanbod van de fabrikanten, door de an
dere partij niet aanvaard; het heeft dus als
contract nooit bestaan. En voorloopigo in
voering er van word nu door den minister
geöischt als voorwaarde voor zijn scheids
rechterlijke uitspraak. Hierbij moet de heer
Kuyper zijn uitgegaan van de onderstelling,
dat de patroon een nieuw loon aan de arbei
ders, krachtens zijn patroonspoeitie, kan op-
legg en, en hij het niet aan zijn mede-con
tractanten heeft voor te steil en.
Met belangstelling wordt te geraoet gezien,
of de minister dit beginsel bij de regeling
van het arbeidscontract zal vooropstellen.
Voorloopig is bij de arbeiders zeker niet de
wensch levendig geworden, dat de heer Kuy
per zich al te veel met hun zaken zal be
moeien.
De arbeiders hebben het aanbod van den
minister niet geweigerd en daardoor van
meer zelfbeheersching blijk gegeven dan een
kras, principieel optreden zou gedoogen.
Maar in den strijd, als men er midden in is,
is het om het resultaat te doen, en de vorde
ring van den minister is zóó buitensporig,
dat hot gevaar van deze toestemming als pre
cedent in de arbeidersbeweging opgenomen
te zien, wel niet is te duchten.
Maar de firma óf ze weigerde: per kee-
rendo post. Zij kan baar fttandpunt niet ver
anderen. En do Fabrikantenvereeniging te
Enschedee' liet er een motie op volgen, waar
in zij den vredesapostel op zeer beslisten toon
naar huis zond. Zij was van oordeel, „dat
een ongevraagde tusschenkomst in arbeids
geschillen meer kwaad dan goed doet." Dit
was de algemeene principieele uitspraak, die
bezegeld werd door do boodschap aan den
Minister dat zijn „ontijdigo inmenging"
werd betreurd.
Daar was de zaak m eouit, en de heer Kuy
per heeft ervaren, dat het minder gevaarlijk
is met een Engelschen minister dan met een
Twentschen fabrieksheer te rechten. Hier
stootte hij zijn nous vrij hard.
Onderstaand gedicht werd door dr.
Schaepman afgestaan aan het Zuid-Afrika-
Album", uitgegeven door Dc Vaan van het
Noorden. Er boven staan de woorden van
Vondel:
„Memthoeft om monsters niet te reizen
Naar Africa,
Europa vindt ze in haar paleizen
Vol ongena..."
Een jammerkreet komt tot ons reizen
Uit Afrika.
Het wemelt daar van doodspaJeizen
Vol ongcn£L;
Nu men geen valsche zegepralen
Van 't slagveld meldt.
Moet vrouw en kind den tol betalen
Aan 't wreed gewftld.
Dc maar' gewaagt van reddingskampen
In dezen nood.
Daar heerscht met heel zijn stoet van
Dc vale Dood. [rampen
Daar vallen van der moeder armen
De kind'ren af
En vinden laaf nis en verwarmen
In 't zwarte graf.
Daar heerscht de afschuwelijke logen
Die, zonder blaam,
Europe's volken heeft bedrogen
In Godes naam.
De Christen Prinsen staren mede
Op 't wreed bestaan,
Zij roemen op hun kostb'ren vrede
En zien het aan.
VerrijBt gij volken, die den Heere
Als Heer erkent,
Geeft vrijbeid, recht en waarheid eert
Hoe 't lot zich wendt;
De Heer zal nimmermeer verlaten
Wie Hem belijdt,
Hij is de Koning aller Staten
Bekeer8ckt den tijd.
O, vrije volk der Nederlanden,
Zoo fier van bloed.
Brengt offers met uw breedc handen
Den heldenmoed,
Laat niet in pijn en nooden sterven
Het hoog geslacht,
Dat zegepalmen zal verwerven
Na strijd en nacht.
Gij kunt geen kracht van wapens geven
In de ijz'ren eeuw,
Maar waarborg aan de welpen 't leven,
Gij sterkt den Leeuw;
Hij vraagt getuigenis voor zijn rechten,
Een aalmoes niet;
Eens zal dc Heer den strijd besle:hten,
Dat 's ons verschiet.
Blijkens mededeel in g in het „Tij
schrift voor sociale hygiëne" van dr. Thibout,
den geneeskundige, belast mot de quarantaino
aan den Maasmond, is de quarantaine inrich-,
ting van den Hoek van Holland naar het
Amersgat In de gemeente Naaldwijk, halver-
weg Maassluis en den Hoek van Holland,
overgebracht en dezer dagen geheel gereed
gekomen. Z[j dient voor obsorvatlo van vor-
dachte personen, voor verpleging van zieken
on voor ontsmetting. De gebouwen bestaan
uit een ziekenbarak, een dokterswoning, tevens
woniog voor den concierge en diens vrouw,
een groote desmfeclle loods met veiplaats-
baien ontsmettingaoven. Ook zin hierin twee
kamers voor verpleegsters en het laboratorium.
Daarachter ligt het lijkenhuis.
Do ziekenbarak bestaat uit twee groote
ziekenzalen, leder voor 10 bedden, en de noodige
lokalen voor administratie enz., badkameisen
kamers voor verplegend personeel. In de
dokterswoning, waar ook bet bureau is van
den geneeskundigen inspocteur, bevinden z:ch
do noodige hulpmiddelen, als microscoop,
reagentia, etc. voor microscopisch onderzoek,
zoomede pestserum. Voor de gebouwen ligt in
da rivier nab(J de landingsplaats de „Alkmaar")
gomeord, aan zware ankers en boeien. Doj
isolatie van gezonden na ontsmetting kan daar
streng worden toegepast. Tevens dient dit,'
schip voor den ontsmettingsdienst, waarvoor
het in twee doelen is gesplitst met den ont-
smetting80ven en de douches en baden er
tusschen. Aan boord z-jn twee matrozen,'
waarvan een ziekenoppasser, benevens eon'
machinist.
Nog zal de quarantame-inrichtiog aan do
landzijde worden uitgebreid door den bouw
van eon steenen barak, waarmode weldra een
aanvang zal worden gemaakt.
Do „Daily Chronicle" hooft van
haar correspondent te Konstantinopel een blief
over juffrouw Stone ontvangen. Do corres-
pondent verzekert, dat do Amerikaansche:
commissarissen, Gargiulo en Peet, roods de
voornaamste voorwaarden van juffrouw Stoue's
invrijheidstelling hadden afgesproken mot de
roovers, die zich bereid haddon verklaard, als
losgeld, de som aan te nemen, die in de
Vereenigdo Staten bijeengebracht Is: ongeveer
66,000 dollars.
Maar hoewel de commiosarissen met het
geld naar het gebergte gereisd zijn, konden,
zJJ er niet in slagen, dit aan de roovers ter.
hand te stellen, zoodat z]J eindel[)k hebben
besloten, naar Konstantlnopel terug te koeren.
Berichten over Rijnland9* boezem,
gedurende de week van 2—8 Februari 1902.
St&n l v&n den bosaem U Loider.
Idem te Onde-Weterlng.
Werking der stoomgemalen
Witerlooeing langs natunrlykèn weg.
Waterlnlatlng
ReganTal in oiM.
2 Febr. 3 Febr. 4 Febr. 6 Febr. GFobr. 7 Febr. 8 Febr.
60 Ü8 68 69 08 66 64 eui.—A.?.
68 68 63 68 67 67 65 em.—A.F.
Bpaarndam a., Halfweg n„ Qoada u„ Kal-.ryk n.
Bpsarndam n„ fielfwog a., Gouda
Door de elate te Goad* 441/j u.
3.6.
21
Kakirijk o.
Naar Amsterdam via Alfen en Nieuwveen v.m. 5.—,
(Maandag 1.30 's nachts), 11 m. a.
Gouda via Alfen en Boskoop v.m. s ao
(Zondag 7.—), B.3Q, 18.— n.m. 4.45.
Nieuwveen via Alfen v.m. 9 3», a.m. «15.
Onderstreepte diensten Zondags niet. Laagste tarief voer Personen en Goederen.
J2
cd
CD
M
o>
"O
a>
cd
cd
2-
fü
S)
w
cd
■H
X
CO
CD
stilt onmiddellijk de Hevigste kies- of tandpijn, onver
schillig uit welke oorzaak deze ontstaat, hetzjj uit hollo kiezen, koude,
ontsteking van het tandvleesch of zenuwpijn, is antiseptisch en voor
komt het hol worden der kiezen.
Prijs 35 Cts. en f 1. per fl.
Centraal-Depót: L. I. AKKER, Rotterdam.
Verkrygbaar t. Lelden by J. H. DIJKHUIS, REYST en KRAK
•n J. VAN BEVEREN.
1401 30
Voor zwakken en genezenden, liUItbTl RL Y D EN \V IJN en
w
M
n cp
3
W
Tf
cv fcp.
W
pr!{<v pn? FiflffiN* 400 GR., f I.Oti
nUJS rtl\ FLACON. 2QOGR.fO.65
A. MULDER,
Drogist, Den Haag.
A- J. DE HAAS,
Rustoordstr., Lolden. I