Beurs van Amsterdam,
Eerste Kamer.
Kerkelijke berichten.
Woensdag herdachten de Eerw. Zusters
Franciscanessen alhier don dag waarop z|j
vóór 25 jaren in de'.e gemeente zich kwamen
veaiigen. Do stille H. Mis, des morgens opge
dragen voor den stichter van het Sc Nicolaas-
gesticht, den Hoogeerw. heer N. A. Frink
■u gword to 9 uren gevolgd door een
gezongen H. Mis mot feestpredikatie, gehouden
door deken Smeulders. Zyn Hoogeerw. schetste
in schooue bewoordingen, welk een heilzame
strekking, byzondor voor 't R. K. onderwys,
do St.-Nicolaas stichting in de 26 jaar van
haar bestaan had gehad. Naar aanleldiüg van
den tekst: „Wy weten allen, dat dengene
dio God lief heef", alles meewerkt ten goede,"
zette spr. uiteen, hoe de beruchte „Mei-
woiten" waardoor ook de Franciscanessen
van Salzkotten werden verdreven uit hun
vaderland, en zich naar ons gastvry en her
bergzaam Nederland begaven, om ten slotte
ook eonigen aan ons Warmond af te staan,
waar zich door hot juist ledig staan der oude
pastorie en b|J liggend terrein een schoone
gelegenheid voor haar voordeed zulk een
zegen waren geweest voor deze plaats, dat
reeds direct een kondordtal kinderen de toen
nog niet meer dan bewaar-, brei- en naai
school bezochten Den 13den November 1S95
arriveerde do Eerw. zuster Maria Candida,
met hoofdakte lager onderwijs en akte
Fiansche taal. Hiermede was een grootesiap
vooi uitgedaan. In de laatste 7 jaar waren
ook nug meerdere krachten aan do school
vei bonden, hoog noodig doordat In 1896 den
5den Januari ook aan de jongens onderwys
weid verstrekt. Zoor aangenaam was 't ook
te kunnen molden, dat met één van het
bathuliek ondorwljs geen gebruik maakte.
Z Eerw. bracht verder ook nog zUn óaiik
aun de Eerw. Zusters voor de zorgen besteed
aan de jeugd oq aan de parochianen vóór
hun allydduienden «leun aan de Öt.-Nicolaas-
sticliling met den wensch dat eenmaal haar
bal'ingschap een einde mocht nemen, hoewel
Z.E.W. echter niet hoopte dat hierdoor haar
verbluf alhier zou worden opgeheven.
Verder op don dag was gelegenheid gegeven
tot felicitatie, waarvan door zeer velen gretig
gebruik werd gemaakt. Ook was door velen
als blyk van instemming de driekleur uit
gestoken. 's Avrnuls te halfzeven een lof met
„Te Doum" sloot dezen voor allen zoo ge
denk waardigen dag.
Het stoomschip „Lawoe" vertrok 31 Jan.
van Padang naar Rotterdam; de „Sonneberg"
vertrok 30 Jan. van Makaasar naar Amster
dam; do aTimor", van Batavia naar Amster
dam, passeerde 31 Jan. Kaap St-.-Ymcentr"~
Bonthuizen. Het kohier dor grondbelasting
op ue gebouwde en ongebouwde eigendommen
dezer gemeente, voor het dienstjaar 1902, Is
door den directeur der directe belastingen
invorderbaar verklaard en aan den ontvanger
der directe belastingen uitgereikt.
Het aantal kinderen, dat in de teimen
van den leerplicht valt, bedraagt voor deze
gemesnte 112.
ILillegciu. Op Maandag 3 Februari a. s. zal
door de Hillegomsche haiinonie kapel in de
conceitza&l van het hotel Sistotinane alhier
een uitvoering worden gegeven.
(Jegstgeest. Voor de nationale militie hebben
zich lot op heden 27 jongelieden doen in
schreven.
Op 1 Januari 1902 bevonden zich in
deze gemeente 489 kinderen, vallende onder
do bepalingen van do Leerplichtwet.
Voor de zeemilitie, voor de lichting van
llit jaar heeft zich in deze gemeente, b|j
burgemeester on weihouders, óón loteling
aangemeld.
oorschoten. Donderdagavond werd in het
Ambachiahuis de jaarlijksche vergadering
van Volksweerbaarheid gehouden. De voor
zitter bracht als waarnemend secretaris het
jaarverslag uit, waaruit bleek, dat de Ver-
eeniging in het afgeloopen jaar met verschil
lende tegenspoed?u heeft te kampen gehad,
die zelfs oorzaak zijn geweest, dat het bestuur
zich heeft afgevraagd of de afdeel ing nog
wel reden van bestaan heeft, hoewel zij nog
9(3 leden telt.
Door den penningmeester werd rekening
en verantwoording gedaan van zijn gehou
den beheer, welke na door drie leden te zijn
onderzocht werd goedgekeurd.
Besloten werd aan do Gymnastiek- en
Scherinvereeniging een subsidie van /25 te
vcrleenen voor aanschaffing van sabels en
maskers.
Na bespreking van verschillende plannen
die dienen kunnen om wat meer leven in de
brouwerij te brengen, werd besloten te trach
ten een Vereeniging op te richten tot het
scheten met flobertgoweer.
Zij, die daaraan wenschen deel to nemen
zullen worden uitgenoodigd zich op te geven.
Als bestuursleden werden herkozen do hee-
ren: E. Vernède e nS. de Groen, terwijl in de
plaats van dr. W. A. F. Bannier, die naar
elders vertrok, werd verkozen de heer P.
Schoor, die in een later gehouden bestuurs
vergadering ook tot secretaris werd be
noemd.
arldingsveen. Op Donderdag 1.1. gaf
Waddingsveen's Mannenkoor eon uitvoering
voor donateurs en geïntroduceorden. Een zeer
iaïi|jke menigle was opgekomen, om getuige
te zyn van de werkzaamheden van het koor.
liet r|jko programma werd met veel succes
uitgevoerd. "We hebben ons best geamuseerd,
vooral ook met de humoristische bydragen
en blijspelen, die uitstekend van stapel liepen.
Ouder de dogelyko leiding van don directeur,
den hoer )a Tiazegnies hopen w|J het Man
nenkoor nog vaak te mogen hooren.
Op Woensdag 5 Febr. a. s. zal een groote
openbare vergadering der olkskiesvereeniging
gehouden woiden, waarin als spreker zal op
treden de hoer Hermans, uit Rotterdammot
hot onderwerp „Rijkdom en armoede of de
donkore maatschappij en do weg der ont
koming", een antwoord op de rede van da.
Rudolph.
Zcgwftard-Zoetcrineor. Tot organist b|j
do Red. Herv. gemeente is benoemd de heer
D. Riezebos, hoofd der Chr. school, op een
jaarwedde van f 100. Drie sollicitanten hadden
zich aangemeld.
Donderdag avond voor de leden vau de
F 'ëtoit met genoodigdon en Vrijdag avond
voor het publiek trad in de zaal van „de
Gouden Leeuw" alhier op hot NederL tooneel-
gezoJschap onder directie van den hoor W. Hart,
to Amsterdam, met medewerking van de
karakter-humoristen 1e heoren Nieuwenhuyzen
te Rotterdam.
Het blijspel „de Prima Donna" en het
tooneelstuk „de Voddenraper van Parijs"
mochten voel by val oogsten, evenals ds overige
kloine stukkon. Daar het niet voor den eersten
keer was, dat dit gezelschap hier optrad, waren
de verwachtingen vry hoog; ook dezen keer
weer werden we niet teleurgesteld. Er waren
spelers onder, wier spel niet te verbeteren
viel. Den goeden naam, dien het gezelschap Hart
filer had, heeft hot behouden. Belde avonden
was de zaal vol.
Zoetermeer. De herziene Hjsten van de
stembevoegdo ingelanden van den Driemans-
polder, van den Zootermeerschen Meerpolder
en van don Nieuw drooggemaakten polder
zijn gedurende 14 dagen voor de ingelanden
ter Inzage nedergelegd. Bezwaren tegen die
'ysten moeten schriftelijk vóór 10 Februari
a. a. worden ingebracht.
1 Februari 1902.
Slotkoersen*
V- J
Var.
ICOSEr
pCL
cM. Owl. Nat. SoUuld.2»f
ObligatiCiiS
Hongarije, Leen. iu Zil*ar 1389 4)4
GoslOur. 11 aio in i*ap. Mei/Nov. i>
Zilv. Jan. Joil.,6
l'orL, 0. 11. 18&381 luotTlo;. 3
Ulo dito 188839.4)4
iito dito 1800i
dito dito TubtLlukoDiug4)4
Itiulaud 1891 Uuuuöl.4
1880 Kb. 0251
1887 09 jy 100.1
1889 Kb.020,iMo*«riiiClanel.i
8 Kmiaaio 1891 11b. 025.4
Spuuju, (JOL l*«Jï|>. Soliald4
l'arlqje, Obl. Geprivil4
ijeoonverteerdc lorio 1)..
O-
Hoxico, Uinn Al!o-jLare2oocr..6
Unxiliu, 18891
Iuuding Leaning 1898.6
Columbia X. loO—500Ij;
Veuoznoln Obl. 1881 X '00. ..I
600...4
l'ertiv. Corp. Obl0
CerLv.prol. Aand.
1 Lil id, OliL Zuid-ltnl. Spoor...8
l'olon \V. Woon -n 1900 Aand,
Portugal, Uoira Uuixo8
Haaiend, Obl. Wleulik. 189093.1
K;asoii-Ur. 1C.U25.4
1890 4
Aajid.K. Afr. Ilandelnvor enig;.
Cult. Mij. Vorsloiilniul..
Kon Petioimiuibrono jo,
v Uoidlccbi; Petroleum..,.
dovom Aand. S^UibajeiI
Aaud. ouiiuilru PaUiubang.
r lloeaia Kniiu
N. W. L Pao. llyp.-B.KoIiuldlir.
MaxTToli, 0. v. A..
iucomobond
Prioi L. L'
Aajvl. HolL lj' nrmi Spoorweg".
«y. o>t i:*pi.v.sufti jpW.
«>bL Ned. Cenlr. Sp. JQOO
Aaud, N. Zaïd-Air Spoor Curt. 6
Obl. 1899 4
Oh'. Boïiol-W «d lSïörsOgest,
Aand. Aioeri.<aan6cha Vaart..
ltotuir". Gloyd
AmcrikH Aad Atchison Tojwlca
- V**'.
Oblt i
Ad|bt. 4
a Cbe Ohio, C. v. A
3 Clevcl.-Akron digest. A
a Aodu.Dohv. KioGnvnd"
Flor. Ctr. l'onins
St.-r»uis& Sua Fr. gow A.
- t p -o pr, A
Aand. Mi -Kjinsim l'cxaa
Obl. t lohyp.4
- ae i
Aand. Erio Spoor
n 2do prol. Erie Sp
Ontario k Western
y Norl. WosL C r. Aand.
So a tb, Pac. C. Gow. Aan A
Goud Obl..1
r Rail». Co.gow. A.
Union Pac- Cert. y. Asad.
p v ?M - AnnJ
Reading C. C. y. Aan-i
s. pia
United Stoel C. v. A.
y Wabash Sp. C. y. ge>T. A.
y. prol. A.
Konraa City South. Rw. A...
ProL Aand
u lo IIyp, Obl3
Hocgaryo Tbeioa-Loten4
Torkjc. Spoorw. Goten
Spanje. Modnd Goten3
B A^abanTab. ni.uw AancL
F.-Deb Tabak Jdij. Aand.
n Doli-Coltnur-Maateohuppd
Gert. v Aand. Aiandsboig
Aand. Kwala <o6s. Tabak M|j.
Nod. Ind. Mgnboaw Aand...,
Aandeoien Rotterdam Deli....
United Langkat 271.
Ooateuryk. Papior /"2MB dito Züvev
Franeohe 47.76, Divarso Sijkemork 68-80
ZilvQ-en Roebels 1.25k Dito in Goud n Koebol
Brolongatie 3H pCt.
815 G
86H
88^
84
84 H
27
ZM
33lJfr
97 X
81
87>i
101 -S
97>i
87^
69 H
93X
26
27J<
39
685é
96
16 H
28
28
4Joa
181 e
61H
I084«
67
96J4
96 54
97H
102
395^
430
I24M
77S
77i»
134
95
7
II
97
llO'-f
V.4X
99 H
137
97?é
89L
95
109.' 4
77
98 3i
101 Ka
92 K
465e
55 K
435»
1544
62
74';
25? ja
87 K
81*4
39;M
6ü
33 if
661
81'Bi
102',
33
:oi'5uj
Oöïfc
f6' 5
02'4
41
22 >4
4IK
41V-H
70K
127
26K
4iH
191
6714
94
725
84
6314
296
Koer»
b oden
8154
9654
88 H
8454
64B
27>u
38>t
97
61 >4
87%
39
6854
96 >4
lb?4
28>4
18
61%
10d;»
10214
430
124J4
7714
I32?«
1D4
97)4
94)4
109
76%
10154
9254
66
43
25) fa
87
8154
39
33';
6554
61%
102H
33 Ka
101 >4
6654
6154
44
22
1934
44)4
70)4
27)4
42)4
193
67 X
94
81H
65
296
721.20
Ruseon
1-90)4
Eerste Kaïuermcziek-Soiréo.
Het heeft lang geduurd en er is heel wat
gebeurd voor we mot zekerheid wisten, dat
we kamermuziek-soxrées zouden krijgen, en
hoe. Nu ligt dat alles gelukkig in het ver
leden, en naar dat verleden willen we in
onze gedachten niet meer terug; slechts aan
het heden, aan dezen verrukkelijken avond,
willen we denken en aan de toekomst dezer
soirees, die ons luisterrijk schijnt.
Met het Piano-trio op 99 Bes gr. t.
van Schubert werd de avond geopend; het
behoort niet tot ziju bekendste, en ik geloof,
ook niet tot zijn allermooiste werken; voor
al de Finale komt mij wat te zeer uitge
sponnen voor. Mn-ar het blijft toch een uit
nemende uiting van den genialen jongen
man, die steeds, hoe treurig zijn levensom
standigheden ook soms waren, behield zijn
reusachtig scher.pingstaient en djn schep
pingsdrang en wiens rijkdom aan melodieen
ook hier weer treft. Bovendien zijn we er
door getr >ffen geworden, hoeveel Schubert
reeds doet rn<-t ilea klank uer instrumenten
met klank' "fectcn wordt in onzen tijd veel
prachtigs bereikt, maar ook Schubert en de
zijnen hebben er mooi mee gewerkt.
Na Schubert, kwam een Sonate a k 1. t
veor piano en violoncel (manuscript) van
Julius Röntgen, voorgedragen door den
-componist ract den heer I. Mossel. Vroeg
men mij naar het karakter van deze com
positie, ik zou spreken van een geestelijke
verwantschap met Brahms en de jonge Rus
sische schoolop modernen bodem staat hot
werk niet. Wat mij er aangenaam in trof,
waren veel melodieus bewerkte fragmonton
en de dikwijls mooie klankcombinaties, meer
dan het oorspronkelijke van de melodieën of
de stijl van het geheel. De Sonate vond
ik zeer mooi gespeeld, op een enkele reserve
na, waarvan ik deze noemen wiT, dat mij
de toon van den cellist wel eens te forsch
en krachtig leek voor de kleine zaal.
Met Brahms' P i a n o-q uartettop. 25
g. kl. t. werd bet glanspunt van den avond
bereikt; het is waarschijnlijk beter nog dan
Schuberts werk voor een zaal geschikt; de
uitvoering naderde hier nog dichter het vol
maakte dan in hel Trio: en het werk zelf
hoe prachtig is het 1 Het is een vrij oud
werk, niet een specifiek-Brahms werk; ik
heb het er niet minder lief om. Bijna het
geheele opus ik zonder n.l. het Trio van
het 2de gedeelte uit, dat mij vreemd blijft
grijpt mij sterk aAn; en te heerlijker was
die emotie dezen avond, nu het werk werd
gegeven in een opvatting, waarmee men zich
zoo geheel kon vereenigenen de stijging
van den indruk bleef steeds voortgaan: de
Finale, het Rondo alle zingareee,
waar de rijke klankenmassa's in overvloed
en weelde ons alc het ware worden toege
smeten en ons schier bedwelmen, uat was
overweldigend en heerlijk 1
De heeren Eldering, Hofmeester en Mos
sel, ze zijn hier zulke goede bekenden reeds
geworden, dat ik over hun spel ditmaal niet
zal uitweidenslechts hun uitnemende mede
werking vooral in Brahms ten hoogste
roem. Wel wil ik met nog eenige woorden
huldigen den pianist Röntgen, den kamer-
muziekspeler bij uitnemendheid; wij hebben
zijn spel dezen avond zoo prachtig en alles-
beheerschend gevonden 1 Het volmaakt
meester zijn van de partij, het prachtige
van den aanslag, het parelende van de
techniek, het uitnemend gebruik maken van
de pedalen dat alles wordt niet dikwijls
vereenigd in die mate aangetroffen. Maar
meer geldt nog dit: de groote artistieke,
poëtische kracht, die er van zijn spel uit
gaat; de groote bekoring, die hij steeds aan
den rhythm us wist te geven. Geen enkel
oogenblik een opvatting anders te wenschen
ook dat is een hoog, en niet dikwijls voor
komend genot. Röntgens artistieke daad van
de/.en avond was er een van veel betcekenis.
De belangstelling dezen eersten avond was
zeer voldoende; toch moet ze nog veel groo-
ter worden. Dat zal ze ongetwijfeld, want
zij, die aanwezig v.aren, zullen zeker hun af
wezigen vrienden met zooveel enthusiasm©
ervan vertellen, hoeveel moois er dezen
avond was, dat we de volgende maal een
stampvolle zaal mogen verwachten; dan
21 Febr. wordt ons voorgespeeld o.a. een
der 3 prachtige strijkquartettcn op.
59 van Beethoven en een strijkquin-
fcott van Mozart; de groote pianist Dirk
Schiifer zal meewerken.
Tot slot twee zeer nuchtere opmerkingen:
de artisten hadden op bot podium te weinig
licht, en zoowel zij als het publiek in de
zaal hadden veel last van koude en tocht.
A.
J^empro Crescendo.
Ariuenconceri.
Bl|]kens een achterstaande advertentie zal
hot armenconcert vau „Sempre", waarvan do
opbrengst btstemd is voor de „Vereeniging
tot verzorging van kloine kinderen", alhier
den 18den Maart plaats bobben.
H|j, die gedarecde tal van jaren met nooit
veröauwendon IJver bet orkest leidde, en aan
vriens kundigheden 't gezelschap nog onlangs
by d® viering van iyn 70-jarig bestaan een
groot gedeelte van het behaalde succes te
danken had, Gottfried Mann, Lal ditmaal op
't appèl ontbroken.
Tot horstel van gezondheid is in den eersten
t|)d volkomen rust gebiedend noodzakoiyk.
Dat ky spoedig zyn. werkzaamheden zal kunnen
hervatten, Is de wenech van allen, die hem
en zyn verdiensten kennon en vraardeeron.
In deze moeiiyke omstandigheden was het
bestuur zoo gelukkig zich van de mede
werking van den heer Wouter Hutschenruyter,
directeur van het voortreffeiyk „Utrechtech
Stodeiyk Orkest" te ütrocht, te verzekeren,
onder wiens leiding de repetltiön reeds een
aanvang genomen hebben.
Het orkest zal 0. a. uitvoeren de 4de Sym
phonic van Schumann en de „Zang der Zee"
van Brandts Buys.
Als solist zal optreden onzo beroemde land
genoot Josoph Hoümann, hofvioloncelliet van
wyien Z. M. Koning Willem HL Sinds vele
jaren staat doze alom bekend als een voor-
treffeiyk artiest, dien men zonder bedenken
mag rekenen onder de eerste violoncellisten
van dezen tyd.
Een lyst ter teekenlng circuleert te dezer
stede; bovendien zyn reeds plaataen te
bekomen.
DE DOGE TAN TENETIÉL
Voor de meesten onzer lezers is de inhoud
van „De Doge ve.nVenetië" waarschijnlijk
onbekend. De tekst is vrij bewerkt naar de
„Proeve van eei Opera-tekst" van Mark
Prager Lindo (d#n ouden heer Smits), den
gccstigen schrijver, welke tekst voorkomt in
„De Nederlandsche Spectator" van 1856.
De inhoud komt in het kort hierop neder:
Aballino, de rooverhoofdman, is verliefd
op Donna Dina, de dochter van den stok
ouden Doge van Venetië. Hij geeft zich uit
voor Prins Papiro en wordt door Dina ook
bemind maar helaas, Papa wil van een ver
bintenis niets weten. Papiro en zijn mannen
zullen den barbaar daarom vermoorden, zij
dringen in de slaapkamer van den vorst en
dooden hem op afdoende wijze. Als Dina dat
hoort, wil zij van Papiro niets meer weten
en deze, waanzinnig van smart, doodt Dina
en schiet daarna zichzelf door 't hoofd, ter
wijl zijn handlanger, de „onbekende ridder'
zich met rattenkruit vergiftigt. Aan
„dooien" dus geen gebffek, doch aan 'tslot
koraen Doge, Donna Dina, Prins Papiro en
de ridder weer in het land der levendon, de
liefde wordt beloond en het volk aanbidt
opnieuw zijn Doge.
Deze handeling op zichzelf heeft niet veel
te beduiden, doch dc bewerking daarvan, en
vooral de geheele behandeling op het too-
neel heeft eon geheel onverwacht resultaat.
Bij het instudeeren heeft de heer Bigot, uit
Amsterdam, de regie in handen gehad, doch
do gang der werkzaamheden werd hem niet
moeilijk gemaakt. Hij had te doen met in
telligente raenschen van smaak en talent, en
van alle kanten kwamen opmerkingen en
vondsten om de toestanden te illustreeren.
Alles draagt dan ook het kenmerk van be
schaafdheid, hetgeen ongetwijfeld ook sterk
moet opvallen bij het koor, dat een groote
tegenstelling vormt met het onbeschaafd en
ruw zingen, zooale dit bij de Nederlandsche
en Fransche Opera gewoonlijk „te doen ge
bruikelijk is."
Overigens eischt deze opera een buitenge
woon groote bezetting. Wagenaar heeft aan
het orkost een belangrijk deel gegeven, de
orkestpartij is rijk geïnstrumenteerd, zoodat
het werk met een klein orkest onmogelijk is
uit te voeren. Hierdoor wordt weer een
sterke bezetting van het koor vereischt, en
om nu in de oogenblikken, wanneer het koor
op het tooneel heeft te zingen, voldoen
de kracht tegenover het orkest te kunnen
ontwikkelen, heeft Wagenaar het origineele
middel te baat genomen om, door medewer
king van een koor in de zaal bij het or
kest geplaatst, de vereischce volheid van
klank te verkrijgen.
Nog een enkele toelichting omtrent een
muzikaal punt. Evenals de meeste moderne
dramatische werken, mogen ook in ,,De
Doge" natuurlijk „motieven" niet ontbre
ken, dooh zij zijn niet van zulk een belang,
dat hun niet volgen een mindere genieting
van het werk zou beteekenen. Slechts één
motief verdient bijzondere aandacht, name
lijk het motief van den Doge. De Doge is
een oude zeur, vergrijsd in de handhaving
der wetten, waardoor zijn gedachten zooda
nig in een eng spoor worden gehouden, dat
daarbuiten niets zijn aandacht trekt. Dien
tengevolge zingt hij het geheele werk door
op één zelfde wijze, steeds dezelfde zeurige
melodie, hetgeen zijn figuur typisch karak
teriseert.
Over de muzikale bestanddeelcn dezer
opera uit te wijden ligt niet op onzen weg;
wij hebben nu slechts af te wachten wat de
avond van 10 Februari ons geven zcJ en wen
schen den moedigen Kring en diens genialen
leider, een schitterend suceès 1
Eoo/dstvk V Binnenlandse/ie Zaken).
De Minister van Blnnenlandsche Zaken ver
volgt z|jn antwoord.
De quaestie der ontsmetting is in onder
zoek; de oplossing van de quaostle der pen-
oionneorlng van de commissarissen van politie
Is moeilyk en is zonder o^erlog met den
Minister van Fjnanciön niot te geven. Ook de
pensionneering van leeraren aan onverplichte
gymnasia Is nog niet in staat van wyzen.
Wat contröle op het verzekeringswezen be
treft, doze zou kunnon uitgaan van particulier
Initiatief. Biyict dit onvoldoende, dan zou de
overheid moeten optreden, doch hiermede een
groote veraniwoordeiykheid op zich Deinen.
Nader zal wordon onderzocht of Inderdaad
zooveel personen buiten de gestichten ver
pleegd worden en een nader overleg geploegd
omtreDt do voorziening in de verpleging van
krankzinnige misdadigers. Omtrent de voor
te stellen herzleniog der Drankwet, kan de
Ministor zich niet nader uitlaten; het denk
beeld eenor circulaire om eenheid in de uit
voering dier wet te bevorderen zal hy over
wegen.
Omtrent de herziening der Leerplichtwet
kon de Minister zich niet in details uitlaten;
naai- vereenvoudiging ln de inrichtlDg der wet
zal gestreefd dienen. Dat de Leerplichtwet
christeiyk zou zyD, omdat zy leert lezen, wat
noodig zou zyn om den Christus naar de
Schrift te kennen, ontkende de Minister, daar
men niet hoeft te kuDnen lezen, om de ver
kondiging van het christendom te kunuen
begrypen. De opleiding op de kweekscholen
van onderwyzers algemeen te maken, zou te
veel kosten. De Minister verzet zich tegen de
vereenvoudiging van de spel- en taalregels
van Regeeringswege op de achoo), en kwam
op tegen het op 4-jarigen leeftyd reeds naar
de school sturen van het kind en het karakler-
loo8makend klassikaal onderwys. Tegenover
de liberaitteit van dsn hoer Alberda van Eken-
stein, die had aangeboden, zoo noodig als
bemiddelaar tusaehsn Calvinisten en Papisten
op te treden, ora hen voor onderdrukking te
vry waren, betreurt d<r Minister, dat in dezen
zoo laat eerst de echte liberaliteit is ontwaakt,
met het oog op diens verleden.
De heer Kist, de toegezegde klassiflcatio
der krankzinnige misdadigers toejuichend,
dringt aan op spoedige voorziening tegen de
ontvluchting van krankzinnigen uit Modemblik.
De groote vry beid die de krankzinnigen ge
nieten, bevovderc de mogeiykheid van ontvluch
ting door crimlneele krankzinnigen. Zoo ont
vluchtte er een tydens een y3tocht en een
ander tydens een concert voor de krankzinni
gen, toen de bewaker bezig was Turksche
trom te spelen (algemeen gelach).
De Minister zal die gevallen onderzoeken
en constateert alleen dat in latere jaren de
methode van verpleging medebrengt meer
vryheid van beweging. Waar gevangenen uen
rechter en den medicus foppen, is het niet te
verwonderen, dat zo soms der; directeur van
hst gesticht t® Medemblik ook foppon.
Hoofdstuk V werd hierna aangenomen.
Vergadering van hcd>.n.
De beraadelagingen over de Staatsbogrooting
voor 1902 werden voortgezet en wel over
Hoofdstuk VI (Marine).
Do heer Van Alphen betreurde dat 4 ton
minder voor aanbouw van schepen uitge
trokken, zag belangstellend de resultaten van
de proefnemingen met onderzeeschc torpe-
dobootea tegemoet, vroeg inlichtingen om
trent een nieuw-type van ketel en verklaar
de zich tegen de vereeniging onder één hoofd
van de departementen van Marine en Oorlog;
spr. wilde meer raachinekamerpersoneel#
vooral goed geoefende, krachtige stokers om
verbetering tc brengen in de te geringe snel
heid en te groot kolen verbruik der kruisers
van 't auxiliair eekader in Indië; voorzien
diende in opleiding van hpfc stokerspers. cn
in de gelegenheid om zich van kolen snel en
ruimschoots te kunnen voorzien. Spr. wilde
de adelborsten ls.be klasse op jeugdigen leef
tijd die thane aan boord doen komen, dc be
zetting van Suriname en Curasao door het
korps mariniers doen geschieden, in ieder ge
val eene spoedige beslissing omtrent de be
stemming van dit korpa zien genomen.
De heerftahusen betoogde de wenschelijk-
heid van zekerheid der watergrenzen aan do
zijde van Duitschland en verzocht den Minis
ter zijn aandacht er aaD te wijden dat sche
pen, die te ÏJmuiden voor gaato komen, bij
nacht en ontijd zooveel mogelijk loodsen kun
nen krijgen.
De heer Fransen van de Tutte achtte de
kruisers van 't auxiliair esc ader wel voor
iets bruikbaar, maar het hoofddoel er
niet bereikt. Dc torpedoversperring der ha
ven van. Soerabaia, beschermd door batte
rijen, achtte spr. voldocndo.
De Minister van Marine denkte de Kamer
voor dc welwillendheid, waarmode zij hein
had ontvangen. Het materieel is zeker voor
een goed deel verouderd, maar bij vernieu
wing beginne men met de voornaamste stel
ling, den Helder, waarvoor een schip type
„Regentes" dient aangebouwd. De onderhan
delingen omtrent de onderzeesche booten
zijn op den goeden weg; te zijner tijd zal het
desbetreffend rapport aan de Kamer wor
den overgelegd, zoomede het resultaat van
de proefnemingen met een nieuw type-keteL
Met dc stokers zijn we eveneens op den goe
den weg; zij zijn met de nieuwe inrichtingen
vertrouwd geraakt; op do laatste schepen is
het personeel met 20, d. i. 25 pCt. vermeer
derd.
Het vraagstuk van de aanvulling van den
steenkolenvoorraad blijft in 's Ministers aan
dacht; ernstig zal hij overwegen de adelbor
sten op jeugdigen leeftijd aan boord te doen
komen. Omtrent het korps mariniers wacht
de Minister het rapport der Commissie af.
Onderzocht zal worden wat er is van het wei
geren van loodsen aan schepen voorgaats te
ÏJmuiden; de opmerkingen van den heer
Fransen van de Putte zullen worden over
wogen.
Hoofdstuk VI is hierop goedgekeurd.
Bij het debat over Hoofdstuk VII B (Fi
nanciën), wees de heer Krol Welt op de moei
lijkheid von uitvoering en de ongelijke wer
king der wet van 1897 op de gebouwde eigen
dommen doordat de grens niet is te trekken
tusschen boeren-, burgers- en arbeiderswo
ningen.
Spr. meende dat wetsontwerpen niet kon
uitblijven en de gebouwde eigendommen p-
nicuw dienen geschat volgens de beginselen
der wet van 1870.
De heer Van Hierop bleef den inkoop vit
al ui tend van 3 pCt, in plaats van 2 1/2 pOt
Ned. Werk Schuld ter amortisatie ongemo
tiveerd en onvoordeelig achten. Door inkoop
van integralen lost men een veel grooter no
minaal bedrag af, terwijl men door inkoop
van 3 pCt. zich de voordeelen eener conver
sie afsnijdt.
De hoofdstukken Financiën en Nationale
Schuld zijn aangenomen na erkenning door
den Minister van het belang om de 2 1/2 pUta
schuld niet geheel van de amortisatie uit te
sluiten. Echter eerst op het oogenblik der
amortisatie kan beelist worden of 3 of 2 1/2
pCts gedelgd zal worden.
De Minister zou ter gelegener tijd gaarno
de wenken van den heer Van Nierop over
wegen. D e minister deelde voorts mede dat
de herziening der wet op het Perooneel nar
genoeg in staat van wijzen ia In zake de ge
bouwde eigendommen wil hij het rapport der
hoofdcommissie afwachten.
De Kamer heeft voort» aangenomen do
Vesting-begrooting en daarna behandeld de
Oorlogsbegrooting.
Hedenochtend is te Dordrecht'
een goederentrein der Hollaudsche IJzeron-
Spoorweg-My. by binnenkomst geleopon op
een goederenwagen, ten gevolge waarvan da,
machine en een wagen ontspoorden. De hoofd-
conductenr en twee remmers kregen Jicht®
kneuzingen by het afspringen van den trein.
Andere ongevallen hadden niet plaats. Het
verkeer ondervond geen belemmering door
dit ongeval.
Staking te En schede e. Men.
meldt uit Enschedeo:
Do brigade marechau»see te Enschedeo en
Glanerbrug z|jn in verband mot de werkstaking
voltallig. De waponon (geweer en bajonet) van
loden der schuttory z|ja opgobaald. Hun is
aangezegd, dat z|i op de eerste alarmteebcnen
ten Raadhulze moeten verachyuon.
Te Devontor ia een detachement in fa: ,'erï®
ln do kazerne goconsigneerd en teZulferioen
detachement cavalerie.
Op een vraag of heden gestopt wordt in
ai haar fabrieken, antwoordde de firma Van.
Hoek Co. beslist „ja". Heden zullen dan
ongevoor 1800 personen werkloos zyn.
Men meldt uit Maassluis: Het
stoomschip „"Wsstfield" iigt thans reet den
kop om den Noord, verder van den dam af
en meer naar buiten. Van de lading is than®
door een blazer eene party aan den wal ge-
br acht.
Wegens zee en wind is ket stoomschip
door vaartuigen niet meer te naderen.
Het aantal poklydersteLonden
neemt Ihans eiken dag sterker toe. Donder
dag werden 78 nieuwe gevallen in behande
ling genomen.
Het geheel® aantal gevallen van pokr.iokt®
te Londen bedraagt nu reeds meer dan
duizend.
r
SoordnijtetLout: Zondag-voorin. t«
tien uren, ds. A. J. van Wijngaarden, ired.)
to Kalnijk aan-Zee.
