1!
Burgerlijke Stand van Leiden.
offfcieren aan to klagon ran met ban man
schappen bescherming to hebben gezocht
acbter de Boerenvrouwen. Ey haalt dan do
reedshier te lande bekende gevallen aan,
vermeid In het rapport van staatsprocureur
Smuts en den brief van president Steyu.
Tezelfder tyd vertaalt by een ge-Joolte uit
een brief zyner zuster, don 24sten September
uit Pretoria geschreven. Deze brief bevat een
nieuw bew^s, dat de gevallen van mishande
ling van vrouwen door Engelsche patrouilles
m&or dan eenmaal voorkomen. Het stuk luidt
vertaald aldus:
Gisteren bracht Ik oen bezoek aan het
Trouwenkamp naby Pretoria om er eenige
levensbehoeften al te geven. Terwijl ik daar
■was, werden eenlge vrouwen van Zwartruggens
binnengebracht. Onder hen bevond zich
mevrouw Barend Versier, een jonge vrouw
vaa 23 jaren en de echtgenoot© van
e«n onzer Volksraadsleden, met twee harer
kinderen. Zy vertelde mjj, dat zy drie dagon
lang had rondgevlucht om te trachten aan
gevangenneming te ontkomen. Ten slotte
werden zy door de Engelscben omsingeld, die
op ben begonnen te schieten. Een kogel ging
haar door den arm. Zy beeft ontzagiyk veel
bloed verloren, en toen zy my dit vertelde,
was zy nog zoo bleek als een lyk."
INGEZONDEN. r
De kerktoreu te lihynsbnrg.
Ds vriendschappeiyke wyze, waarop de heer
Over voorde tegen my polemiseert, kan ik niet
genoeg waardeeren. Het ia daarom dan ook,
dat ik zyn. opmerkingen en tereehtwyzlngen
dankbaar aanvaard. Toch meen Ik nog ietsu
tegen zyn bescheiden en degeiyk pleidooi te
mogen aanvoeren.
"Wat Ik omtrent den kerktoren mededeelde
ln No. 12823 van dit Dagblad, had ik ontleend
aan de rekening der Ridderschap van Holland,
welke op het Rykearcbief berust. Ik heb nog
eeüs die rekening ingezien en ben tot de
ontdekking gekomen, dat ik niet alles had
geooteerd. Behalve de onkosten van 100
by den waard Cornelia van Achthoven in den
Eenhoorn te Lelden door de Heeren gemaakt
by het koopen van land onderRbynsburg
en by de aanbesteding van den toren te
Jhynsburg, alsmede ds 19 aan rbynechon
^yn door de heeren Edelen Gecommitteerden
te RhyDsburg gedronken op Ac* leggen van
ket fundament van den toren te Rhynsburg,
?ond ik daarin de volgende posten: I. Betaelt
sen Cornells Danckertsz ende Class adriaensz.
van Delft Mrs metsel&era tot Amsterdam over
de twee derde paerten van't metseiwerek van
den toorn tot Rhynsburg volgens 't bestek
daer van gemaect2650
U. Huybrecht Fbllips Timmerman tot Rhyns-
burch betaslt mede öyer de twee derde paerten
van 't houtwerek van dqnselveu Toorn
£60 Alzoo beeft ds toren aan motssl- en
timmerwerk gekost ds som van ruim 6400
Waarscbyniyk ls voor dit werk de afbraak
van den ouden toren en het bruikbare uit de
jnlne der abd(j gebruikt. Als men nu hierby
raadpleegt de oude kaarten van Rbynsburg,
die op bet Ryksarcbief aanwezig zyn (waarvan
eon gekopieerd op de bibliotheek 7an Tbyslus)
en men hiernaast legt de verschillende
afbeeldingen van den toren, zooaJs die in de
boeken, die over deze plaats schryven, voor
komen, dan, dunkt my, zal elk onpartydig
onderzoeker aan myn msdedeeling wel meer
waarde toekennen, dan de heer Overvoorde
dit op zyn wyze gedaan heeft.
Het feit, door die rekening medegedeeld, kan
niet ontkend worden, of de rekeningen der
Bidderschap moeten niet betrouwbaar zyn.
Jen van belde dus: de toren is in 1616 ge
heel afgebroken en weder opgebouwd of niet.
Ik beb geen recht om de ofhcleele rekeningen
te wantrouwen. Dat de toren de oudheidkun
digen misleid heeft, is niet znyn schuld, maar
komt voor rekening van hen, die nooit de
officieel» bescheiden hebben onderzocht, en die
toch meenden een woordje hierover mede te
mogen spreken. Met redeneeren en phantaseeren
komt men niet tot een gewenscht resultaat.
Hadden de hoeren Overvoorde o. s. zich eerst
beter op de hoogte gesteld van den houw en
den herbouw van onze kerk sn vaD den ouden
kerktoren, dan hadden zy myn gemeenteniet
in moeilijke omstandigheden gebracht. En
daarom ia het geen ocherts, maar besliste
ernst, die my dringt den aanval van genoemde
*yde af te woron, en te voorkomen, dat wy
straks ais Vandalen worden gebrandmerkt.
Met byzondere hoogachting,
Rhuksbubg, Uw Dn.
17 December 1901. H. van Dbutb*.
Geveilde peroeeleo.
Gohonden verkooping in het notarishuls
san den Burg alhier, op Zaterdag 14 December
1901 ten ovorstaan van mr. J. A. F. Coebergh
notaris te Leiden.
Het Heerenhuis Rapenburg 123, in bod
f 6500, kooper de heer J. Pander. Het huis
Bakkersteeg 6, in bod f 800, kooper de heer
H. L Sloots qq voor f 860; twee huizen
Heerensteeg 86 en 37, in bod f 1785, kooper
de heer H. van Cittert voor f 1820; het huis
Schoolsteeg 13 ls niet gegund; het huls
Gortestraat 16, ln bod ƒ910, kooper de beer
H. C. da Nie voor ƒ911; hot huis te Hoog-
lnade, gem. Woubrugge B, 174, in bod f 1900,
kooper de boer C. Baak, voor f 1901.
1'Oi^lTi Aii,
Gevonden voorwerpen.
Eon spuitje. Een rozenkrans. Een
mo&je. Een pet. Een griffeldoos. Een
rol touw. Ecu koperen gewicht. Een
recht>r handschoen. Vier sponsen. Een
handdoek. Een B -kerkbook. Een Instru
ment (van een dokter.) Een portofeuiUe.
Eon doosje naaigereedschap. Een vrouwen
zak. Een huissleutel. Een ring mot
sleuteltjes. Een gouden oorbelletje. Een
stopblok. Een vergulde armband.
Inlichtingen zyn olkea werkdag tussohsn
12 en 1 uur te bekomon san hst Buree: varP
Politie alhier.
ttOLONIEN,
BATAVIA, 16-19 November.
Do onderwijze? der eerste klasse te Soeka-
bxsn» X. jsa Woude» poe* wegens laog-
durigen dienst met een jaar verlof naar
Europa. (Bat. Nbld.)
Van den resident van Cheribon is het
bericht ontvangen, dat op 31 October jL,
tengevolge van onvoorzichtigheid van een
herdersjongen, twee bouws vrijwillig aangv
legde Liberia-koffietuinen van de dessa's
Poe tal, Pan&mbangan, Windoedjaja en
Windoehadji, district Beber, afdeeling Che
ribon, beslaande uit 2948 hoornen, door
brand zijn vernield.
DJ AM BI.
Aan een van den resident van Palembang
onder dagteekening van 17 November ont
vangen telegram wordt in de ,,Jav.-Ct." het
volgende oDtleend:
Volgens berichten sou het volk uit Merau-
gin-Tjerroin Gedang verlaten hebben en zich
voor een deel onder Raden Ma Etam cu
Djenang Beman naar de Boven-Limoenstreck
begeven hebben, om daar de bevolking tot
het plegen van vijandelijkheden tegen ons te
bewegen.
De bivaks te Pelawan en Loeboeq Ree am
werden niet meer verontrust.
Sedert 13 dezer deden zich drie nieuwe
cholera-gevallen voor; aan die ziekte zijn
overleden de Europeesche fuseliers Jansen
en Smeenge.
Op advies van den officier van gezond
heid werd wegens het voorkomen van chole
ragevallen het ageeren voorloopig gestaakt.
De cholera.
De berichten omtrent de cholera worden
ernstiger. Het aantal slachtoffers neemt zeer
toe, terwijl de ziekte ook Europeanen niet
spaart
In Batavia blijft de ziekte stationnair tien
h twaalf per dag, waarvan acht met doode-
lij ken afloop gemiddeld. De heer J. H. Nij-
land, geëmployeerde van de firma G. Kolff
en Co. overleefd den 16en November.
Volgens de Semarangsche bladen kwamen
van 12 op 13 Nov. in die stad dertien geval
len onder de inlanders voor. Zes lijders wer
den in het cholera-hospitaal opgenomen,
twe stierven in den kampong en vijf weiger
den opname. In het hospitaal stierven zeven
patiënten; terwijl drie als genezen werden
ontslagen.
Den volgenden dag kwamen achttien ge
vallen onder'de inlanders voor. Negen lij
ders werden in het cholera-hospitaal opge
nomen, vijf werden dood binnen gebracht en
vier weigerden opname. In het hospitaal
stierven zes lijders.
De Semarangsche Ct.M schrijft:
Te oordeelen naar het aantal sterfgevallen
bu'ten de hoofdplaat» 8e mar an g in de ver
schillende desa's kan men gerust aannemen
dal daar tien., ja twintigmaal meer men-
schen sterven dan gerapporteerd wordt. Het
rapport wordt alleen ontvangen van de
hoofdplaat»; wat, daarbuiten gebeurt, weet
meestal het bestuur niet.
In Kendal rijn verscheiden desa's uitge
storven, ledig. Alle menschen zijn dood of
gevlucht. Van overdrijving is geen sprake,
want h*-t bestuur wordt hiervan niet onkun
dig gototen.
Hetzelfde blad deelt mede, dot volgens of-
ficieele opgaven sedert September tot den
elfden November 5637 inlanders in de afdee
ling Demak aan cholera zijn gestorven.
Het laatste cholera-r&pport maajet melding
van 26 gevallen, waarvan twaalf van Sema-
raijg opgenomen, twee dood binnengebracht,
van zeo de dood geconstateerd en zes op
name weigerden.
In dit tijdsverloop overleden acht lijders
in het cholera-hospitaal, terwijl zes als ge
nezen werden ontslagen, zoo lezen wij in do
Sein arang-cou ran ten van Woensdag.
Onder de Europeesche gemeente alweder
twee slachtoffers, de her Bolt, kommies ten
belaetingkantore, en do heer Douwea, em
ployé bij de Dordeche Petrol© run-maat
schappij.
Do cholera begint zich in Cheribon van
lieverlede ook uit te breiden naar de bin
nenplaatsen. Niettegenstaande door het be
stuur daartegen flinke maatregelen worden
genomen, sterven de patiënten toch bij tien
tallen.
Het hevigst woedt de epidemie te 8oera-
ba ja. O. a. overleden de hseren Poolman Si
mons, geëmployeerde bij de factorij der Ned.
Handel Mij., en dr. J. O. Kornchissen, ond-
off icier van gezondheid Vreemd is het dat
dezo stad nog niet besmet verklaard is. In de
laatste dagen is er gelukkig een weinig re-
geen gevallen.
Door den Gouverneur-Generaal van Ned.-In-
dië zijn de volgende beschikkingen genomen
CIVIEL DEPARTEMENT. Benoemd: Tot
adjuoct-inspecteur b(j den dienst der opiurnregie,
do controleur bij het biDnenlandsch bestuur op
Java en Madoera, tjjdelgk toegevoegd aan den
hoofdambtenaar, chef van den dienst der opium
regie J. Dgkstra
Ontslagen: Wegene vertrek eervol als lid
van de oommissie van toezicht op de burger
avondschool to Soerabaia, H. P. Mensinga, onder
dankbetniging voor de door hem als zoodanig be
wezen diensten.
Tgdelgk benoemd: Met ingang van 1 Deo.
1901 bij den dienst der opiuniregio tot depothouder
te Rembang, de ambtenaar op wachtgeld, R. F.
Lantzius, laatstelijk commies der 2de klasse bij
den post- en telegreafdienbt.
Ingetrokken: De tgdeljjko toevoeging aan
den hoofdambtenaar, chef van don dienst der
opiumie&ie van den controleur bij het binneu-
landsch bestuur op Java en 'fadoera, B. L. vaa
Bylevelt.
Tijdelijk toegevoegd: Aan don hoofd
ambtenaar, chef van den dienst der opiumregie,
ten einde in de voor hem .ian te wijzen gewesten
waar de regie u of wordt ingevoerd, onder de
bevelen vao de betrokkeu esidenten werkzaam
te zijn in bet belang van genoemden dienst, de
controleur bg het binnsnlaudsoh bestuur op Java i
en Madoera, M. M, Luchzing r, met bepaling, dat
hij b(j zyn kader wordt gevoerd a la so.ie.
Nader verlengd: Met vier maanden of
zooveel korter als zal blijken voldoende te xgn
termijn waarvoor mr. J. P. G. Wethoff, laat
stelijk eerste substituut-grifhor bjj het hoogge
rechtshof van Nederlardsoh-Indift, ia bela° met
de functies van buitengewoon voorzitter van den
landraad te Poer wakarts;
do ambtenaar M. L. Layting ter beach kking
van voornoemden buiten je won en vcorriitor is
gesteld, tea einëa nasi grifflerewerkiMohedee la
Benoemd: Tot vice-president vnn het hoog
gerechtshof van Nederlandsoh-Indiö, de raadsheer
in dat opperrechterhik college mr. W. 0. Berkhout;
tot raaoeiïeor ia het hooggerechtshof van Neder-
Undsch-iudiö, mr. H. Fucbter, laatstelijk raads
heer in dat opperrechter!ijk oollege, thuna tgdelgk
belast met de waarneming dier betiekking;
tot veearts bij den burgerlijken veeartsenijdienst,
G. A. van Liar, gesteld ter beschikking van den
Gouverneur-Generaal van Nederlandsch-Indiö om
te worden benoemd tot veearts bg den burgerlijken
veeartsen ydienst.
By het op. lager oud. voor Europeanen:
Od telt gen: Wegens ziekte, eervol uit haar
betrekking, de hulponderwyzeree aan de tweede
gemengde school te Somarang A. M. Lagaay.
Tg delg k werkzaam gesteld: Als hulp
onderwijzers, mejuffrouw A. A. M. Mereos.
Geplaatst: Aan de tweede gemengde school
te Semarang, de tgdelgke hulponderwgzeies A. A.
hl. Merens.
bij het stadsverband te Batavia, de dokter djawa
Raden Wirodihardjo, thans geplaatst te Meester-
Cornelis.
Bij het Boachwezen op Java en Madoera.
Benoemd: Tot leerling opnomer F. H. N,
Laagewaard.
DEPA RTEMEMT* VAN OORLOG. Bevor
derd: Tot magazijnmeester 2de kl. (late luit.)
by het wapen dor artillerie, de magazijnmeester
3de kl. (2de luit.) J. L J. van der Wal.
Overgeplaatst: Bij het derde depot-bataljon
de 1ste luit oij het garnizoenbalal on van Sumatra's
Oostkust (mobiel troepenmacht te Tandjongkala,
geëvaoueerd naar Batavia en ter nadere indeeling
overgeplaatst bij het subsistentenkader aldaar),
A. F Sutherland
van Padang Pand jang Daar Padang als kwartier
meester van bet subsist&ntenkader de 1ste luit.-
kwartiermee8ter L. Verboon;
van PadaDg naar Pandang Padang als kartier-
meester van het garnizoen de 2de luit.-kwartier-
meeswr H. J. Kanier.
ingetrokken. De overplaatsing van den
1 sten luit. der artillerie JB. J. W. van Panthaleon
baron van Ëok vbd de 16de compagpie (zesde
compagnie vesting) artillene te Soerabaia naar de
23ste oumpagnie (tweede oompagnie vesting) artil
lerie te Batavia.
Geplaatst: Bjj aankomst in Indië te Soe-
rabair. de off. van gez. eerste kl. J. Rosenfeld,
keorende van verlof terug.
Bevorderd: Tot eerstan luitenant bjj bet
wapeu der infanterie, de tweede luitenant A. J.
P. J. Vogel.
V erleesd: Een maand verlof wegens ziekte
naar Soekaboemi eD Garoet, nan den eersten luite
nant bj) bet garnizoensbataljon van Palembang,
geövacueerd naar Batavia, N. van Win gen.
Overgeplaatst: Bjj het garnizoensbataljon
van Palembang de tweede luitenant bxj het vjjf-
tiendc bataljon L. H. Pluim Meutz;
van BoeroelaDgoen, Djambi, D&ar MagelaDg de
officier van gezondheid tweede kL E. W. Krents
Wende dich von dem Borne-
RECLAMES,
a 40 Cents per regel.
11332 16
(Mondwater tér Wereld!
Eerste huweljjkaat kondiging van 15 Deo.
R Massaar jm. 23 j. on N. van Es id. 22 i.
L. v. d. Plas jm. 28 i. oü K ML Oppelaar jd. a
j. J. 0. van Veggel jm. 53 j. en L 0. Janeen
Jd. 22 j.
HAARLEMMERMEER. Gehuwd: D. Smit
en J. C. de Raadt. J. Onos en M. van Oudenaaren.
Bevallen: H. Degeoaars geb. Kraaikamp
D. G. Koogman geb. Noordbook Z. C. G.
van dor Leoq geb. Van der Voet D.E. Verbaas
geb. Mourite L M. S. d« Block geb. Pietecs
Z. C. Heermans geb. Stander Z. M. Dubbe-
lbg geb. Laan Z. D. van Braak geb. Berlon-
baca D. W. H. "Weners geb. De Kjjk bvenL
D. A. R van der Blom geb. Kol Z. A. D.
vao Andel geb. Van Dien 'L. N. van Os geb.
Goulooxe Z. J. M. Renting geb. JansscoaD.—
J. van Roojjen geb. Van Duron Z. B. Spaans
geb. Van deT Hor D.
Overleden: C. A. Broare 7 m.
LEIDERDORP. Bevallen: H. de Vogel got.
Van G inboren Z.
ZOETERWOUDE. Gebnsi: Marjjtje, D. vee
B. Hulsbos en L. de Vos. Femma, D. von H.
Haakeir i. en H. Oosterlee. WilhelrainaCatharina,
D. van J. Dion en C. Havonaar. Hondricua
Johannes. Z. van P- L. Speel en C. M. Dingjau.
OvtrJedon: Hendnous W. Verateegen 44
j., gehuwd met M. van Leeuwen.
Verliezen van hel Engelsche leger,
zoo alt die voorkomen in de Daily Graphic
1
•3
i
i
-d
i
t
o
S q
If
£■-=
16 Deo.
i
1
8
9
17
8
18
1
10
18
19
20
81
Totaal
In da 8(ed. Werklm-. *sJo opgenomca i
DATOM.
DAOJBJL
Volw.
jora.
lin-
doi«n.
ToUaL
8 Dto.
Zondag
66
14
<9
o
Maandag
n
19
91
1-0
Dioadag
73
20
93
11
Woansdag.
81
21
102
12
Do&dardag
82
24
193
W
Vrydag
7»
23
102
R
ZaUrdag.
49
U
60
Do Oorlog in Zuid-Afrika.
16 December: Dingaansdag,
(Vervolg en slot.)
Er is eon dorpje in Natal, genaamd W ee-
nen. Gedurende den huidig i oorlog werd
in de nabijheid daarvan meermalen gevoch
ten. Weet ge hoe dat plaatsje aan zijn naam
gekomen ist
Na den moord op Retief en diens gesel
schap zond Dingaan eenige duizenden Kaf
fers af op de wagens om den geheelen trek
in eens te vernietigen en alle dec.' temer»
daaraan te dood en. We verg-ten te vermel
de, dat de commandant na ontvangst van
het bewuste stuk, onmiddellijk daarvan me-
dedeeling zond aan de achtergeblevenen zoo
dat dezen, blijde en nu gerui^gesteld, het
niet noodig oordeelende buitengewone voor
zichtigheidsmaatregelen te nemen, geen la
ger hadden getrokken en hier en d&ar, soens
tamelijk ver uit elkaar warn gekampeerd.
Op een vroegen morgen dan verscheen een
groote menigte Kaffers op e n plek, waar
een aantal wagens waren met vele vrouwen
en kinderen. De mannen waren bijna allen
uit om te schieten. Terwijl de vrouwen nog
sliepen, worden ze gewekt door moorddadige
kreten en voor se zich rekenschap konden
geven van wat er voorviel, werden de zui
gelingen aan de aeteg&aien gereg-n, de moe
ders en de meisjes bij de haren uit de wa
gens gesleept, mishandeld en gedood en.
geen ontkwam er. Van af dien datum die
plaat» genoemd W e e n e n.
Dat waa de 17e Februari
De wagens van de families Prinsloo en
Botha stonden dicht bij een riviertje, nu
Moordspruit geheet Ook daar ver
schuilen onverwacht de Kaffers, die allen
vermoordden. Twintig vrouwenlijken wer
den later gevonden in één wagen? waarin de
on gelukkigen in haar doodsangst voor de
scherpe assegaaien waren gevlucht.
Den naam Moor? kraal gaf men aan
oen plaats, waar de Bezuidenhouts waren
gelegerd. Ook dezen werden aoor de benden
van Dingaan omsingeld en op één jongen
man na afgemaakt.
Niet minder dan zeshonderd en zestien
menschen werden zoo op Ding&an's bevel
vermoord.
Hollandsch© en Engelsche Afrikaners
waren gelijkelijk ontzet over de wreedheid
van den Zoeloe, tot wiens bestraffing en ten
onderbrenging werd besloten. -T och ook uat
geschiedde niet dan ten koste van nog veel
strijd en veel bloed.
De Engelsche ingezetenen van Poert-Na-
tal trokken onder de dapperen Biggar co-
gen Dingaan op: na een hevig gevecht
werden zij bijna tot den la-vsten man ge
dood.
Van het westen trok ecu. Üoerencommaa-
do onder Piet Uys en Hendrik Potgieter den
Zoeloe's to gemoet. Zij vielen echter in een
hinderlaag, waren ook niet opgewassen te
gen den overmachtigen vijand en hoewel het
den meesten nog gelukte zich dwars door
de dichte drommen der zwarten heen te slaan
toch sneuvelden Uys zelf en nog zeven of
acht man met hem. Ook UTS' zoon Dirk,
die reada veilig buiten de linie» der Kaffers
wa», doch toen hij rijn vader zag vallen,
zich weder in het strijdgewoel meigde, viel
ala offer van zijn kinderliefde.
Na den dood van Retiof en Uys ging het
commando over de gezamenlijke trekkers
over op Hendrik Potgieter en G er rit Ma-
rits. Potgieter verliet echter al spoedig met
een heele partij menschen Natal en trok
over de Vaalrivier. Hij is de eigenlijke stich
ter van de Zuidafrikaansche Republiek. Na
rijn vertrek werd Maritz gekozen tot oom-
mandant-genora&l.
Maritz' taak waa niet gemakkelijk. Hij had
to kampen met gebrek aan voedsel en ziekte,
welke in rijn lagor veel slachtoffers eischte,
en in Augustus (we zijn nog altijd in 't
jaar 1838) kwamen de Zoeloe's ook op hem
af. Na twee dagen vechten echter trokken
dezen voorloopig af.
De trekkers ontvingen uit de kolonie her-
haal do aanzoeken om toch terug ikeeren,
doch zij wilden den moed niet opgeven. Wel
begrepen zij zonder krachtige hulp geen nieu
wen ctrijd met Dingaan te kunnen aanbin
den en zonden daarom den vroeger vermel
den Sarei Cellictre naar do oudo kolonie om
daar hun zaak fe bepleiten». Zij werden in
hun hoop niet teleurgesteld. Voedsol, ammu
nitie en medicijnen werden hun in ruime
mat" toegezonden en tal van flinke Afri
kaners kwamen zich bij hen aansluiten. Toen
men nu gereed was op te trokken, stierf toe
ieders teleurstelling op den 15den October
Gerrit Maritz aan koortsziekte.
Met de jongstaangekomen kolonisten was
ook medegekomen een welbekend Airikanor-
voorman, nl. Andries Wessel Pretorius. De-
xo werd na het overlijden van Mantz geko
zen tot eomm&ndant-gener&al. f
Het commando, iets meer dan vierhonderd
man sterk, op de plek van het tegenwoordige
Lady smith, aangekomen, werd daar onder
leiding van Pre tonus oen godsdienstoefe
ning gehouden, waarin door de venjemgde
Boeren de belofte werd afgelegd dat den
dag, vraarop hun een beslissende overwin
ning over de moordenaare van Ret'ef zou
worden geschonken, voortaan als een natio
nale en godsdienstige feestdag plechtig zou
worden gevierd.
Zaterdag den löden December werd do na
dering gerapporteerd van duizenden Zoe
loe'». Er werd dus lager getrokken en dit
zoo goed mogelijk versterkt. Op adviee van
Borichtoa over Rijnland'» boezem,
gedurende de week van 8—14 Deo. 1901.
•tu l vee 6ra bttmtn I»
14 «m H Ondo-WoWrio*
üerking d« stooigemalen
Waterlooainf laaf» netumritffc— T<g»
4 t 4
8 Deo» 9 Dm. 10 Deo. ii Deo. 12 Doe. 18 Deo. 14 Deo.
§4 £4 91 60 98 97 60
id 4t 44 44 49 64 08
Bp^rndom 148^ U Halfweg 150*A Oe«4* 90'A«.. Katvgk 81 n.
Spasradoa U o» iUUweg 10 V «eofa o» Katwjk 10
Door d« alols Ie 0«a4* o»
Pretorius besloot men met den aanval te
wachten tot Maandag.
Zondag-morgen kort voot zonsopgang, via»
Jen echter de Kaffers aan en een bloedige
strijd voLgde. Sedert dien heeft men ook
aan de rivier in 'de nabijheid waarvan dat
geduchte gevecht plaat» had, den naam gege»
ven van Bloedrivier. De Boeren waren ge
reed den vijand te ontvangen de zv&<ts
duivels vielen bij honderdtallen neder. Tof
vionualen toe werd het lager bestormd, doch
telkenmale moesten oe barbaren terug de-
zen.
De Zoeloe's waren sterk© en dapper, ge*
oefend in den krijg en gehard door ontelba
re oorlogen met andere kaffereuunmen. Dit
maal echter hielp hun kracht en hun grooè
aantal hen niet. L&ng en wreed hadden zo
gemoord totdat eindelijk de der vergoe
ding wa» aangebrokeo.
Eindelijk meenden de Boeren het ooge»-
blik gekomen, op hun beurt aanvallende*»
wijze op te treden. Tc paard gestegen ver
lieten zij het lager en wierpen zich op de
Zoeloe's, die nu hun heil zochten in da
vlucht.
Meer dan drie duizend Kaffers sneuvelde*
op dien Zondag. Van de trekkers viel niet
één en slecht» enkelen, waaronder Pretor in*
werden licht gewond
Toen de strijd afgeloopen wa» en de avond
gevallen, vereenigdoa allen rich in het go-
bed. Men dankte Gcd voor Zijn hulp es
hernieuwde de beloft-a aan Hem, om voor
taan elk jaar dien dag als Dankdag te
vieren.
Dat was de zestiende Doeembot
(1838).
De Geschiedenis der Afrikaners is een
lange lijdensgeschiedenis. Hun vechten tegen
bloeddorstige kafferstammen vonut een detl
van hun strijd om rij te rijn, van den lan
gen vrijheidsoorlog die feitelijk begonnen ia
met den grooten trek in 1836, die dus reed*
vijf en zestig jaren duurt en ug gestrwien
wordt. Afrikaners en Engelscben hebben
meermalen samengewerkt, our lat de eersten
te goed van vertrouwen waren en meenden!
dat de laatsten bona fi-e en belangelou'
handelden. Later kwam men deerajk bedro
gen uit. De Engelechen kunnen niet eerlijk
en rechtvaardig handelen. Hun geheele po-'
li tick, al hun handelen, hun spreken enl
schrijven, ook hun hulp af en e !s g^b»
aeerd op leugen en bedrog. Spierinkjes uit
gooien om kabeljauwen te vangen. Anderen;
de kaetanjee uit het vuur laten halen en zd'
zelf opeten. Anderen gronden laten orrtgin-g
nen öïn die dan te annexeeren en tot kolonies'
te maken van het Briteche Keizerrij1 Per
fide Albion, wanneer zal de wereld tocN
wakker worden en Uw schijnheiligheid eü
trouweloosheid zien? Wanneer zullen
Ach wat helpt alle geschrijf I Millioenee!
harten kloppen met en voor de Afrik&noo* j
toch laat men hen vermoorden, n o g n i otr
door de assegaaien van kaffers, hoewel
reed» gebeurd is, maar toch mei minder
onmenschelijk en w-eed Bjrstcxnatóacbu
I ntusschen de Boeren zullen niet verlorene
gaan al zou er niet overblijven dan de
vrouwen en kinderen om loe te breken uit de1
kampen en hen ter hulp© te snellm.
In de groote belangstelling, welke men sl*
geme» koeetert voor de? Boeren zaak, von
den wij aanleiding tot het «chrijven van ons
opstel.
A
Dingaansdag wordt nog e& jaar gevierd#;
Die dag en Amajubc lag waren immers dó'
grootste nationale fecctdageo Sedert '8i*
komt men elk vijfde jaar bijeen te Paarde» j
kraal bij Krugersdorp, waar de Boeren des
tijds zworen te zullen strijden tot den dood<
voor hun vrijheid, en waar later een mena^
ment werd opgericht, 1) en ook dit jaar 1901*
wae bestemd om op den l6ckn December uit
allo districten van de Republiek de burgers
zich te zien vereenigen bij Paardek raai om
daar te herdenkpn de over* ing op Din
gaan, te gelijk met hun belofte onderling ge
daan om rich vrg te vechten ven Engeland*
Leiden, 14 Deo. 190L P. W. W.
1) Dit monument werd in Februari jL dooi
de Engelscben vernield.
Het Londenschs departement van oorlog
heeft het aanbod van de Canadeeeche regeev
ring, om de sterkte van het nieuwe contingent
voor Zuid-Afrika te verhoogen tot 900, aan
genomen.
De concentratiekampen.
Er is een Engelach Blauwboek verschenen,,
behelzende de briefwisseling tusechm lord'
Milner en den heerChamborlain, waaruit,
biyken de bedoelingen van de regeering b(J
het verminderen der groote kampen, door
nieuwe kleine kampen op te richten. Lord-
Milner verklaart te hopen, dat deze maat-'
regelen de huidige betreurenswaardige sterfte
aanzieniyk zullen doen afnemen, al vreest lift,,
dat het sterftecyfer steeds hoog aal biyven,
wat men ook doe. Daaraan voegt lord Milner f
toef dat zonder ^wyfel veel meer menscbea
gestorven zouden zyn, als ze in het verwoeste
land waren achtergelaten, en veleo uit'
eigen beweging in de kampen zy& gekomen^
terwyi anderen, die ontsnapt waren, tetasd
uitgeput terugkeerden.
De totale sterfte onder de blanken Sn de]
kampen In Transvaal en den Yrgataat in
October bedroeg 3166, in November 2807f
waarvan 4904 kinderen. Het totaal der sterf
gevallen van Juni tot en met November be
draagt 12,441, waarvan 10,113 kinderen, ter-
wyi de totale blanke bavoiking vaa dtzt
kampen IJL7,964 bedraagt.
Men seint uit Utreeht aas. de fN. Gt/*:
Het bericht van do ,Paily Mali*", dat president
Kruger den raad zou nebben gegeven dem
eisch van volkomen ouofhankeiykheiri *p W
geven, U beslist onwaar.
