houding ervan uit do beurzen van de belas
tingplichtige burgera voorstanders van
bijzonder onderwas - bekostigen.
Dat is onrecht, zegt De Maaébode*
En wy zeggen het haar na.
De wijziging in het reglement van orde van
den ministerraad, waardoor een perma
nent voorzitterschap wordt ingesteld 1),
heeft naar de Nieuwe Rotterdamsche
Courant herinnert in onze politieke ge
schiedenis en precedent maar een van minder
verre strekkng. Men moet daarvoor echter
meer dan vee g jaar teruggaan.
,,Toen namelijk Het Vaderland heeft reeds
aan het voorbeeld herinnerd) de oud-minis
ter van Koning Willem II uit de dagen van
het „Behoud" mr. F. A van Hall in I860
voor de tweede maal na 18-18 als Kabinetsfor
mateur optrad, wist luj een Koninklijk be
sluit te provoceeren, waarbij hij voor den tijd
van één jaar tot voorzitter van den minister
raad werd genoemd, in afwijking van het
tot daartoe bestaande gebruik, dat slechts een
tijdelijken voorzitter van dien raad kende.
(Het reglement vau orde van den minister
raad bepaaldelijk namelijk, dat de ministers
b.j beurten (destijds om de 2 rond.) het voor
zitterschap bekleedden, en wel sloot dit con
tinuatie door de vrije keuze der ambtgenoo
*en niet uit, doch vormelijk behield het voor
zitterschap toch altijd een tijdofljk karakter).
Van de ministerstafel weru later aan den
maatregel een verklaring gegeven als had
men met een politiek onschuldige zaak te
doen. Het heette eenvoudig een z?u-k van or
de te zijn, een zuiver huishoudelijke zaak,
liever Van Hall liete ngaan, dan hetn in het
voorzitterschap langer te bevestigen.
Dat er eenige tegenspraak was met de voor-
opgcplaatste stelling, dat de taak slechte de
beteekenis had eener huishoudelijke regeling
zonder politioko strekking, bleef in do Twee
de Kamer niet onopgemerkt. O. a. voerden
de heoren Elout van Soeterwoude en De
Brauw aan: dat Van Hall wel niet zou heen
gegaan zijn, als voor hem de zaak slechts
„eene quaestie van eigenliefde" was geweest.
Van de ministerstafel mocht nog eens ver
zekerd worden: ,,Zoo de Kamer in den heer
Yan Hall een minister-president gezien heeft
dan heeft de Kamer in dwaling verkeerd.
Het ministerie heeft in den heer Van Hall
een voorzitter van den raad van ministers
maar geen minister-president gezien, daar
mee was niet bewezen, dat Van Hall, toen hij
het koninklijk besluit van 23 Fe.br. 1860 uitlok
te, geen politieke bedoeling gehad had."
N Dc Maasbode heeft in oen drietal artikelen
nog eens uiteengezet, welke nauwe familie
relatie» er bestaan tnsechan de 1 i b er a 1 e n
en de sociaal-democraten. Dat er
nochtans strijd is tusschen beiden komt hier
van, dat de sociaal-democraat alle coneequen
ties van het liberale stelsel tot de laatste in
stantie aandurft.
„Tot voor korien tijd waren al die ideeën
het eigendom en het voorrecht eener bijzon
dere klasse.
De liberaal had de „liberaliteit" van 1789
alleen voor zich opgeëischt.
Maar de socialist wilde de „zegeningen"
van het revolutiejaar uitstrekken tot alle
Doch in de komende parlementaire periode
rollen we wellicht gelegenheid hebben te zien,
dat, hoe fel de verdeeldheid tusschen de
„ooms" en de „neefjes" ook moge wezen, deze
nog niet haalt bij den haat van beiden tegen
het „clericalisme".
BnrgorUJko Stand van Leidon.
karate huwelgkaatkondigiag van 10 Nov.
A. J. Kortekaas jm. 26 j. en J. M. Bremmer
jd. 24 j. N. Ie Mair jm. 27 j. en E. A. Seijn
jd. 25 j. H. 1. de Nie w. 64 j. en E. C. Crama
ld. 46 j. B. J. v. d. Spek jm 29 j. en A. van
Mantgom jd. 23 j. W. J. Smolders jm. 24 j.
en C. M. Marquenie jd. 21 j. W. Bonte jra.
en J. A. van Vliet jd. D. Klootwijk jm. 25 j.
Tegelaar jm. 25 j en N. van Strien jd. 19 i.
TL. E. v. d. Kamp jm. 34 j. en M. H. Vreeburg
jd. 31 j. C. v. d. Kraan jm. 26 j. en M. v. d.
Berg jd. 23 j. P. F. Poidevin jm. 28 j. en L
F. H. M. Spieringks jd. 20 j.
Id de Sie«l. Werklnr. z(]n epgenomen t
D A TOM.
DAGBM.
Tolw.
para.
Kin-
daran.
Totaal.
8 Nov.
Zondag
61
15
66
-
Maandag
69
8
67
f>
Dioadag
67
14
81
6
Woennaag.
74
24
98
Dondordag
72
23
96
8
Vrydag
70
22
92
Zstardag.
64
14
78
HAZER8WOÜDB. Bevallen: H. ran Veen
geb. Helmus D. J. van Es geb. Van Dijk D.
Gehuwd: C. Peereboom jm. 33 j. alhier, doch
binnen de laatete 6 maanden te Medemblik, en
B. Rengor jd. 35 j. te Amsterdam.
R1LLEGOM. Bevallen: E. G. Wijsman geb.
Van Rjjn Z. A. van de Beid geb. Van Amers
foort D. D. A. van der Ploeg geb. Van Znilen
2 Z. E. M. Blom geb. Slagter Z. E. A. van
der Meg geb. De Groot Z,
Overleden: A. Berkhout 30 j. P. Kröo-
sohell lm. G. M. v. d. Meer 22 j.
NOORD WIJK. Geboren: Petros Cornelia,
Z*. van G Steenvoardca en H. van Nobelen.
Agatha Petronella, D. van N. Meeuwenoord en
M. Hoogeduin. Neeltjo, D. van M. van Bostelen
en M. Braam.
Ondertrouwd: Leen der t van der Bent 21
ten Marijtje van Ëeelen 18 j. Kaspers Ouwe
and 24 j. en Anna Maria Plug 23 j.
Getrouwd: Dirk Hoek 31 j. en Huibertje
van der Wiel 29 j. Huibert Petrus Roerade
81 j. en Petronella Dotere 31 j.
Overleden: Dirkje van Egmond 82 j.,
gehuwd met S. Broekhuizon.
WOUBRUGGE. Geboren: Cornelia AnDa, D.
van W. Borat en J. van der Ploeg.
Overleden: M._ van der Willik, wed. C.
Borst, 65 j.
POLITIJb;
Gavonden voorwerpen.
Een zilveren heerenromontolr. E
mantel. Twee portemonnaie's, Eui
stok. Een jongenscape. Een bos sleutels.
Een schort. Een sleutel. Twee zakken ïyn-
mpel. Een baaizak.
Inlichtingen zyn eiken werkdag tuasehen
IS en 1 uur te bekomen aan het Bureel van
Politie alhier.
EEN BEELD ONZER DAGEN c „Uit den Znldafrilraanscben dierentuin".
Koning Eduard bracht een toost uit, waarin hij onder andere zelde: „De oorlog duurt, heiaas 1 nog altyd voort, maar wty bidden vurig om het herstel van den vrede en de welvaart."
„O, mijn hart, laat mij weenen I"
H>e beperkt bleef binnen de wanden van de
vergaderzaal van den ministerraad. Maar
toen de2e uitleg door een der ambtgenooten
van Van Hall, den minister Van Heemstra,
aan de zaak werd gegeven, was Van Hall af
getreden, juist omdat de meerderheid zijner
ambtgenooten geweigerd had hem, nu het
jaar om was, als voorzitter te bestendigen.
-Tot recht erstand dient, dat het koe nk-
lijk besluit, waarbij Van Hall voor den tijJ.
\an een jaar tot voorzitter van den raad van
ministers werd benoemd, van eén dag later
gu-dagteekend was dan het koninklijk besluit
zijner benoeraiug tot minister, zoodat het
zeer de vraag is, of de ambtgenooten op eerst
genoemd besluit invloed hadden gehad.
In de Tweede Kamer sprak de minister
Van Heemstra de politieke beteekenis tegen,
die naar buiten aan dat optreden van een
voorzitter van den ministerraad voor den tijd
van een jaar gegeven waa.
Ik ken een hoofd van het Kabinet in Ne
derland zeide hij ik ken in Nederland
geen minister-president; ik ken in Nederland
alleen het ërbiedigde Hoofd van den teat
en verantwoordelijke ministers. Die minis
ters staan allen gelijk, en, evenmin als deze
vergadering en het Nederlandsche volk zou
den willen hebben een minister-president, een
plant van den vreemdo op Nederlandse hen
bodem overgebracht, evenmin erkennen wij
een hoofd, dat meer is in rang en grooter in
vloed heeft dan de andere leden \an het Ka
binet.
Deze woorden verklaren voldoende, hoe er
over de vraag der bestendiging van het voor
zitterschap oneenigheid kon ontstaan zijn in
den ministerraad, en hoe de ambtgenooten
aan de zaak zóóveel gewicht hechtten, dat zij
Zóó luidde bet bericht, dat betreffende de
zaak in de pers verscheen. Volgens de mededee-
ling vnn De Nieuwe Courant echter, zou aan den
tegeowoordigeD minister van binnen landache zaken,
iji afwijking van de desbetreffende bepaling in
bet reglemeDt van orde voor den miouterraad,
voor onbepaalden tyd het voorzitterschap zgp op
gedragen, zoodat men niet te denken heeft aau een
maatregel, die beatemd is om het tegenwoordige
Kabinet te overlevon.
klassen zonder uitzondering, bot den vierden
stand, tot de proleten der maatschappij meer
in het bijzonder.
Van daar wilde hij allee in zich vereenigen,
wat tot nu toe gescheiden was: het absolu
tisme van de macht, de vrijheid der gedachte,
maar ook de radicale, de revolutionaire daad
Dat alles te zamen moet de socialistische
toekomst-staat met één slag en in onverdeelde
eenheid aan alle burgers gelijkelijk bezorgen.
Met die ideeën stelt nu het socialisme zich
voor een proef te doen in de toekomst.
Maar hier vindt het op zijn weg den libe
raal, juist den man, die krachtens zijn be
ginsel met hem moest optrekken naar den
toekomststaat.
En die socialist weerstaat en vervolgt nu
dieD vrijheidsman, omdat deze met zijn sys
teem op dit oogenblik nog in breede kringen
heerschappij voerende, zijn invloed niet wil
prijsgeven en omdat van den anderen kant
diezelfde liberaal zich het meest heeft bloot
gegeven en daarom gemakkelijk be grijpen is.
Daarom bemerkt ge altijd in den liberaal
een groote vrees voor den socialist."
De liberalen zijn niet enkel bevreesd voor
hun brandkast, neen, tij gevoelen zich prin
cipieel zwak tegenover de sociaal-democra
ten.
„En zoo hebben wij bijv. onder het vorige
ministerie den liberalen Borgesins met zijn
ambtgenooten ieder op hun beurt in groote
beginsolquaesties herhaaldelijk zien „liebau-
glen" met den man uit Tieftjcrksteradeel,
niet uit sympathie voot het socialisme, maar
uit bange vtooo.
Een vrees, die zij, gerugsteund overigens
door bekwame mannen hunner partij, zelfs
in het open parlement tegenover de vier
socialisten niet vermochten te onderdrukken.
Staat het nu zoo met den liberaal, de socia
list wordt door dit beginselloos verzet geprih
keld tot baat.
Een vlam van hartstocht, die feller opwaait
juist omdat het hier verwanten geldt"
Het bovenst&4hde is juist, zegt De Stan
daard*
JBerlcbten over Rijnland*» boezem.,
gedurende ds week van 8—9 Nov. 1901.
Stan tan dan beaaam te Leiden,
Idem tc Oude-Wetering
Werking der atoonagacitlan
Weterloosing lnnge netaoslgken weg.
W eurinleting
Ir
8 Nov, 4 Nov. 6 Not. 6 Nov. 7 Kot. 8 Nov, 0 Nor.
60 <1 03 68' 'A S3 69 om.—A.P.
69 61 68 63 63 «1 69 oj».—
8p»ftrndem Huiver Goodi u., JK*teru« a.
Sp&amdam u.. Heilweg a„ Cteud* *c o* JUtwtjk 32 B.
Door d« elaie to Qoada 26Vs n*
INGEZONDEN.
Mynheer de Redaeteurl
Woes zoo goed my een kleine plaatsruimte
in uw blad af te staan.
Met genoegen las lk gisteravond de aan
kondiging, dat deD 228ten Novembor a. s, het
Fransche Opera-gezelschap uit Den Haag in
onzen Schouwburg denkt op te treden met
Bizet's Carmen". Dit belooft voorzeker een
genotvollen avond, te meer, daar do critlek der
Hasgsche bladen met secr veel lof spreekt
over de bozetting der titelrol In dit seixoon.
Niettemin kwam de gedachte by my op:
„Alweor „CarmenT* Waarom nu niet eens
wat anders? Moet het by de komende opera*
voorstellingen, welke toch al wry schaarsch
zyn, dan steeds bljjven by fCarmen", „Faust",
„Mignon", #Cava11eria", enz.?" Weliswaar is
ons tooneel niet geschikt voor opera's mot
groote bezetting en kostbare déoora, doch
niettemin is het aantal mooie opera's groot
genoeg, om er eenige afwtaseliDg in te brengen.
Ombjjv. eens te noemen: BLavle de Bohème"
van Puccini, en om niet te vergeten Beet
hoven's geniale schepping #Fidelio", welke
beide opera's sedert de laatste maanden met
groot succes in Den Haag, Amsterdam en
Rotterdam worden opgeroerd.
Daar Ik zeker weet, dat velen met my dezelfde
meenlng *yn toegedaan, hoop lk, dat deze
regelen aan het geachte Schouwourgbestunr
niet onopgemerkt zullen voorby gaan.
Hoogachtend,
Uw Dw. Dr.
fi.
De oorlog tusschen Engeland en Tranar aaL
„Laffan", „Central News" en peuter"
geven thans uitvoerige bijzonderheden over
het gevecht bij Bakenlaagte. Hoe de oolonnc-
Benaoc op deze plaats zoo leedijk in de klem
is geraakt, wordt ook in deze berichten niet
opgehelderd; van het gevecht zelf krijgt men
©chter een eanigszms duidelijker beeld. Het
„HbL" ontleent aan de drie berichten de
volgende beschrijving:
Het gevecht begon om drie uren des mid
dags met oen beschieting van de Briteche ach
terhoede. Bemerkende, dat de vijand aan
merkelijk versterkt was, zond kolonel Ben
son een eskadron van de Schoteehe ruiterij
der achterhoede ter hulp en zelf «taml ou-
dende met twee kanonnen en ee n escorte van
Buffuun hij stelling op ©en heuvelrug.
Reed» voor den aanval had kolonel Benson
majoor Wools Sampson vooruitgezonden om
het kamp in gereedheid te brengen. Een
oogenblik later gaf de kolonel dor Yorkshire
Borodon Infanterie en der Bchoteche Ruiterij
bevel om onmiddellijk naar de kanonnen te
rug te keeren.
Zoo zet„Lof fan's" correspondent de Brit
sche positie uiteen, maar uit de medcdeclin-
gen van den Central NewB"-correspondent
schijnt te blijken, dat deze toestand eeret is
ontstaan uit een aanval door de Boeren go-
daan op de hoofdmacht.
Inderdaad leest men daar:
„De bereden compagnieën van de Yorks
hire Infanterie, de North Lancashire's do
Kings Boyal Rifles en andere regi
menten trokken op he* oogenblik wan den
hoofdaanval terug om den opmarsch der Boo
ren te stuiten, terwijl de kanonnen die ver-1
der naar achteren stonden, begonnen te vu
ren. Ten slotte, werd de achterhoede hot
front."
Hoe het zij, uit deze operatic© ontstond do
volgende positie:
Kolonel Benson met zijn staf, twee kanon
nen van de Wste batterij, de Yorkshire en cle
Schotache Ruiterij hadden een lagen heuvel
rug voor het front van den vijand bezet. Voor
het Britsche centrum, tusschen den heuvel
rug en dc Boeren, was een compagnie van do
Buffs, die op de kanonnen terugtrokken.
Meer naar achteren waren andere compag
nieën bereden infanterie opgesteld met te
beide overblijvende ^anonnen, op zoodanige
wijze, dat ze den Boeren beletten bet bescherm
de konvooi of te trekken, dat zich oogenschijn
lijk bevond bij het kamp op 200 ellen afstand
van Benson's stelling.
Plotseling kwamen een 700-tal Boeren in
verspreide orde met de grootst mogelijke snel
heid aanrennen. Zij chargeerden aU cavalerie
en reden de vooruitgeschoven compagnie
Buffs geheel onder den voet. Schreeuwend
en vurend in vollen ren, naderden zij de ka
nonnen tot op 40 ©Hen, waar zij in een holte
van den bodem stand hielden, afstegen en
onder bedekking van een uitlooper van den
heuvelrug het vuuro penden. Kolonel Bensan
was een van de eersten, die werd getroffen.
Ki^ ,.ond echter een boodschap naar major
Wools Sampson om dezen te meiden, waazoD
hij het vuur van zijn beide kanonnen moest
richten.
De kanonnen van Benson zelf konden niets
uitrichten Nadat dc Britsche munitie was
uitgeput en ook een aanvulling door den
boodschapper medegebracht, öp was, eischt.cn
de Boeren van do troepen op den heuvelrug
dat ze zich zouden overgeven, maar deze wei
gerden, waarop de strijd werd voortgezet, tot-
dat allen gesneuveld of gewond waren. Er
waren 160 man op den heuvelrug. Yan de
tachtig man 8chotsche ruiters zijn 73 geval
len, van de tachtig Yorkshires evenveel, De
vijf officieren aneuvelden allen op één na
De achterhoede was dus totaal vernietigd,
maar het vuur van majoor Wools Sampsoii s
kanonnen belette den Boeren Benson's stuk
ken weg te halen, totdat de duisternis was
gevallen en het vuren gestaakt moest word» tl
Kolonel Benson, die nog in leven was. toen
de ambulance hem kwam weghalen, gaf ma
joor Wools Sampson de opuracht zijD kau-p
tot he>t. uiterste te verdedigen, daar Lou.s
Botha had gezegd dit in den morgen te zuil' n
aanvallen, wanneer de rest der troepen zich
niet overgaf De geheele nacht werd besteed
om verschansingen te maken en tegen den
morgen was bet kamp een onneembare stel
ling, maar de Boeren kwamen niet.
Reuter meldt, dat aan het gevechl werd
deelgenomen door bijna alle Boeren-comrnan-
do's in Oostelijk Transvaal, te zann-n ongt
voer 1400 man sterk Js deze bijzonderheid
juist, dan blijkt daaruit ten duidelijkste, hoe
weinig sueces de verdrijving der Boer»-n uit
dit gebied door Plumer, Bruce Hamilton en
Walter Kitchener hoeft gehad
De beer Bennett Burleigh seint uit
Johannesburg asn de .Daily Telegraph"
enkele bijzonderheden over bet gevecht uy
BaKenlaagte, die vermeldenswaard zyn.
Hy vertelt, dat de colonne Benson gedurende
drie dagen voor het gevecht zelf voortduroi
werd beetookt door do commando's van
Grobelaar en Pretoriua. Een slechte spruit
vertraagde den gang der colonne, die boven
dien in haar vryheid werd belemmerd door
veertig gevangen Boeren en een honderctal
vrouwen en kinderen. Het beeft er wel een
beetje den schyn van alsof deze by zonder heid
moet strekken ter verklaring van het feit, dat
de Britsche co'onne niet kon wegkomen.
Do charge der Boeren had zeer onverwacht
plaats. Botha, oie onder een stroomenden
regen 60 myien in 24 uur had gereden, be
rende de achterhoede van Benson tot op 40
ellen vsn de stelling, ven waar de Boeren
alt een terreinplooi, diep genoeg om hen en
hun paaiden te dekken, de Engelechen neer
schoten.
Overigens bevat dit verhaal niets nieuws
behalve de nadrukkelyke vermelding, dat de
Boeren Engolachen gevsngennamen en hen
eerst vryileton, na ze van aLe bruikbare zaken
te hebben beroofd.
Verliezen van liet tngeisctie leger,
tooaU die voorkomen m de t Daily Graphic".
a
2
O
2
8
a
O
i
s
O
O £3
is
>s
a 2
ou
■S
|s
-• a
9 Nov.
4
16
5
13
12
27
66
12
41
18
16
10
Totaal
i
j
i
Onceriyiie «oucnrrenlle.
In een adres aan den minister van binnen-
iandacho taken beeft het bestuur der „Alge
meens -Winkeliers. Vereeniging" uiteengezet'
hoeseer de handel vordt gedrukt door de
oneerlijke mededinging van enkelen. Hel be-
etuur herinnert met erkentelijkheid aan do
belangstelling, door de Bogeerlng betoond door
hst lenden van een vertegenwoordiger der'
Nederlandsche Begeering, prof. M. NoordtztJ
te Kampen, naar het 2de internationaal eon-
gie8 der kleine burgert], °P db en 16 September
1901 te Namen gehouden, waar werd ver
nomen, dat In vele andere landen maatregelen
ter bestrijding der oneeriyke mededinging go-,
nomen z|Jn.
Het bestnur verroekt een commissie te be
noemen, waarin ilttlng hebben staathuishoud
kundigen, regeertngsambtenareu en midden
standers, ten einde een ondenoek in te stellen
naar de middelen, door de oneerlijke meae-
dInging gebruikt, en de geheime wegen,doo*
haar bewandeld.
