Burgerlijke Stand.
clr '"»Tpn, met nam© op het gebied van het
onderwee, zoovele eoncessips gedaan, dat het
in het geheel niet zeker is, of het niet van
liberaal standpunt als een verbetering in
'den toestand moet beschouwd worden, dat de
clcri^ilen ook zclvcn de verantwoordelijkheid
op zien hebben genomen. Ten minste zal de
liberale pers zich niet meer verplicht gevoe
len, zoodanige concessies te verdedigen, :ndat
zij door quasi- liberale ministers gedaan zijn,
wier politieko zwakheid noodig maakte hen
te ontzien, llr. Yan Houten wil natuurlijk
ïiirfc zeggen, dat rar. Pierson niet een voor
treffelijk man en geleerde is, met een schitte
rend verleden als professor, directeur van
de Bank en minister van financiën. ,,Maar
bij het kersen-eten met Schaepman, Kuyper
en rorlofra kregen de liberalen de pitten.''
De slimheid van hot tweemanschap Kuy-
per-Scbaepinan cn de afscheiding van de vrij
zinnig-democraten hebben een krachtige ver
heffing van de liberalen tegen heb clericale
gevaar verijdeld. De twee mannen wenschten
natuurlijk subsidiair, dat mr, Pierson aan
het bewind zou blijven: zij wierpen daarom
in do liberale kiesdistricten, waar een tegen
stander van Pierson candidaat was, hun hee-
lo gewicht ten gunste van Pierson in de
schaal. De vrijzinnig-democraten (van wier
program mr. Yan Houten een overzicht geeft)
konden evenmin aan de regeering komen als
de sociaal-democraten met hun collectivi6ti-
sche eischen. Menigeen van deze ongevaarlij
ke tegenstanders kwam met behulp van het
tweemanschap in de Kamer en helpt daar nu
dc liberale minderheid verdeeld houden.
Het zwakke punt van het twcemanschap-
Kuypor-Schaepman is, dat het aan den ecnen
kant te ver is gegaan in het steunen van dc
uiterste partijen tegenover de liberalen, dan
dat het zich weer gemakkelijk van hen zou
kunnen losmaken, en aan den anderen kant
afhangt van den steuD van zijn eigen conser
vatieve groepen.
Mr. Yan Houten komt dan tot de conclu
sie, dat zelfs het optreden van „den grootcn
leerling van Calvijn" als eerste-ministcr niet
kan bewerken, dat Calviju's geest hier weer
levend zou worden. Hij blijft bij zijn mcening,
'dat men later zal kunnen getuigen, dat in de
tweede helft van de negentiende eeuw dc geest
van Goethc dien van Calvijn heeft uitgedre
ven. Do twee mannen zullen dien triomftocht
^an Goethe's geest niet kunnen tegenhouden.
Eerlijk gezegd, schijnen zij beiden door dezen
«eest zeiven meer besmet dan zij tegenover
pun eigen medestanders wel zouden willen er
kennen.
Het Centrum merkt naar aanleiding van
Jlit artikel van den oud-minister op:
De liberalen behoeven zich dus niet bezorgd
te maken.
Mr. Yan Houten zeer zeker ecu autori
teit op dit gebied verklaart, dat cr geen
reden is voor angst of kommer.
Het „clericalisme" bedreigt den Staat niet.
Men kan zich nu echter afvragen, waarom
•Ic hoer Van Houten dan vóór de verkie
zingen met zooveel klem en gerucht het ,.cle-
ricaal gevaar" signaleerde, cn dc liberalen,
jnisfc met het oog op dat gevaar, trachtte tc
hereenigen 7
Heeft de oud-minister toen 6lcchts een loos
alarm bedoeld 7 Of is hij gerustgesteld door
de samenstelling van het kabinet en den in
houd der Troonrede 7
In elk geval zal men wèl doen, van zijn
verklaringen goede nota tc nemen en daar-
aaD te herinneren, wanneer wederom verkie
zingen in aantocht zijn.
't Zou kunnen geschieden, dat de heer Van
Houten dan een nieuwcu aanval kreeg van
„clericalcnvrees" en de kiezers trachtte bang
te inaken voor een vernietiging onzer moder
ne staatsinstellingen door de „kerkelijke par
tijen" I
Do heer Jb. Hagc, te Alfcn aan den Rijn,
schrijft in de Nieuwe Hotterdamsche Courant
het. volgende over dc zaak-Ter Laan:
Verschillende bladen stellen zich de zaak-
Ter Laan veel eenvoudiger voor dan ze wer
kelijk is.
Hun redeneering is: wat rijksambtenaren
betreft is in deze voorzien, terwijl gemeente
ambtenaren hebben te kiezen tusschcn hun
betrekking cn bun mandaat als volksverte
genwoordiger.
Dc vraag is echter, of cpenbare onder
wijzers gemeenteambtenaren zijn. Minister
Van Houten noemde hen semi-rijks-arabto-
ïiaren.
Wanneer wij nu in de wet op het lager on
derwijs zien:
lo. dat dc voordracht voor hoofden van scho
len bijna geheel in handen is van het rijks-
echooltoezicht;
2o. dc voordracht voor onderwijzer voor een
t,root deel;
3o. het ontslag (ongevraagd) cvcuccns voor
♦cn groot deel;
4o. dat de verbodsbepalingen van art. 35
#n 36 door het rijk gemaakt zijn;
5o. dat de pensioenen cn wachtgelden ko
men ten laste van 's r ij k s schatkist;
Go. dat het rijk een groot deel der trakte
menten voor zijn rekening neemt;
7o dat het toezicht op de onderwijzers bij
na geheel in handen is van de rijksambte
naren;
vragen wij, of minister Yan Houten nog
niet wat bescheiden was door tc spreken van
tl e m i-rijksambtcnaren in plaats van d r i c-
k v&r terijksamb ten aren.
Do zaak-Ter Laan wordt nu ook door De
Sollicitant besproken. Dit schoolblad heeft zich
eerst verheugd over de verkiezing van den
hoer Ter Laan, maar hot ziet zich nu teleur
stelt!, omdat by pogingen doet het Kamer
lidmaatschap met zyn betrekking van school
hoofd te vereenigen. Het blad verwflt hom,
minder het algemeen belang dan zyn eigen
belangen en die van zijn gezin in het oog te
houden. Ook keurt De Sollicitant het af, dat
de hoer Ter Laan nu hy van B. en We.
in hooger beroep is gekomen by den Gemeonte-
raad schrijft:
„De gemeente Delft is arm en heeft krach
tige hulp noodig, ook van de Staten-Generaal.
Op dit oqgenblik *^u bijv. «ad viertal z&keo,
waarvan de beslissing geheel of gedeeltelijk
ligt by de Kamer, voor Delft van bet hoogste
gewicht."
(Yolgen: de Indische Instelling, de grens
regeling, de verbinding van Delft met het
oosten van ons land, de artillerie-inrichtingen).
„De gelegenheid is te schoon voor don
Gemeenteraad, om de kans voorby te laten
gaan, oen stadgenoot in de gelegenheid te
stellen, voor de dringende behoeften van Delft
op te komen."
De Sollicitant ziet in die regelen een poging
ora „pressie op de Raadsleden uit to cfenon",
die niets to maken heeft met het algemeen
belang; welke regelen haar zonderling voor
komen uit de pen van een sociaal-democraat.
KOLONIËN.
BATAVIA, 13—17 Sept.
Met zekerheid kunnen wy mededeelen, dat
de afgevaardigde H. v. Kol niet alleen het
eiland Curasao zal bezoeken, maar dat by ook
een reis zal ondernemen over Java en de
buitenbezittingen. In Januari of Februari van
het jaar 1902 wordt hy hier verwacht; by
hernieuwing der kennismaking met dit land
zal hy zeker veel zien en hooren, dat zUü
medodeeliDgen in de Tweede Kamer later voor
sommige autoriteiten minder aangenaam zal
maken. Deze reis zal veel goed kunnen maken
wat vorkeerd is en blijft, omdat Indiö in de
Staten-Generaal niet rechtstreeks is vertegen
woordigd. (J.-B.)
Een nuttig gebruik van onze oorlogsvloot,
inzonderheid in het oosten van onzen archipel,
is mogoiyk gemaakt door eon machtiging der
regeering aan den commandant der zeemacht,
om, waar dit door de betrokkon hoofden van
gewestelijk bestuur wordt verlangd, door één
of meer van de oorlogsschepen een reis te doen
maken naar de eilanden, beoosten Lombok ge
hier Is weder het opvoeren van de noodige
levensmiddelen een groot bezwaar voor een
snelle beweging. Alvorens de verbinding met
de operatiebasis behooriyk verzekerd is en
dit schynt, blykens den aanval op het trans
port van Pangkalan Bringin, nog niot gehoel
het geval te zyn, zal van een verder oprukken
wel niet veel komen. Dat de vyand zich ove
rigens niet onbetuigd laat, toont de beschie
ting van onze bivakplaatsen te Beuteng en
Pondok op korten afstand van elkander aan
de Soengei Doerian gelegen.
„Onze tegenpartij heeft hier het terrein go-
heel ln haar voordeel. Nu wy onze macht niet
kunnen ontwikkelen, baat het weinig of wy
een aanzionlyk getal strydbare en strydlus-
tige mannon te onzer beschikking hebben.
Het schynt wel half dat de Djambineezen
hier dezelfde tactiek volgen als de Boeren in
Zuid-Afrika, geiyk wy trouwens steeds van
Inlandsche vijanden ondervinden die zeer ver
standig groote gevechten vermyden, doch
steeds onzen rug en onze flanken aantasten
waar zy kans zien hun slag te slaan. Wy
mogen er ons op voorbereiden, dat het nog
een heelen tyd kan duren, alvorens wy op
eenlg tastbaar voordoel kunnen wyzen."
Door den Gouverneur-Generaal van Ned.-In-
dië zijn do volgende beschikkingen genomen
CIVIEL DEPARTEMENT. Benoemd: Op
het bureau van den hoofdambtenaar, chef van
den dienst der opininregie, tot tijdelijk eersten
commies, de commies op dat bureau J. L. Batz,
met bepaling, dat hij als zoodanig tijdelijk belast
blijft met de administratieve werkzaamheden, ver
bonden aan het beheer der stoomschepen en zeil-
vnartuigen van den dienst der bestrijding ter zee
van den opiumsluikhaDdel.
tot tijdelijk derden commies, de eerste klerk op
hot residentiekantoor to Mndioen F. G. Eberljjn.
Bij do burgerschool te Soerabaia:
Ontslagen: Wegens vertrek eervol als
assistent bjj bet bonwknndig onderwjjs, J. E. Th.
Brunet de Rochebrune,
DEPARTEMENT VAN MARINE. Overge
plaatst: Yan het stoomschip «Raaf naar het
stoomschip „Glatik", de tweede machinist 0.
Kromhout;
van bet stoomschip „Satelliet" naar het stoom
schip „Raaf', de derde machinist C. Smith.
HAZERSWOUDE. Ondertrouwd: L. van
der Valk jm. 30 j. te Zoeterwoude en J. G. van
der Ploeg jd. 27 j. alhier. N. van der Stel jm.
22 j. te Zoeterwoude en J. van der Leede jd. 23
j. alhier, doch binnen de laatste 6 maanden te
Zoeterwoude. J. Voets jm. 34 j. alhier en T.
Kwakernaak 28 j. te Wonbrngge. G. F. Granne-
man jm. 29 j. to Bergschenhoek en C. Kerkvliet
jd. 20 j. alhier.
Bevallen: M. U. Zwetsloot geb. Van Goozen
D. P. In 't Veon geb. Westgeeat D. L. de
Kort geb. Sprnitenbnrg Z. C. Bontje geb. Den
Dubbelden D. A. Blankes^jn geb. LaDgolaar D.
Overleden: A. Marcelis, Euisvr.vanJ.de
Boor, 77 j. A. van Tol D. 10 m. J. Francken
geh. met E. M. van der Veer 76 j. A.Qoogen-
doorn, huisvrouw van J. Lok, 59 j.
HAARLEMMERMEER. Ondertrouwd: P.
Treur en S. M. Dekker. T. P. van do Reep
en C. J. Dn wel. K. W. Lamboo en E. Blom.
Gehuwd: W. D. Breedjjk en M. StTOorner.
L. Dol en M. W. Honcoop. W. Metz en W.
Malipaard. P. Spijker en N. Selser.
Bevallen: F. Biemond geh. De Groot Z.
G. Visser geb. Jongman Z. D. Janzweort geb.
De Bakker Z. E. C. Slingerland geb. Spevkor
Z. M. Stroomer geb. Koppedrajer D. T. J.
Jansen geb. Yan Diemen D. G. Mastenbroek
geb. Van Egmond D. A. de Kort geb. Olivier
Z. W. Schuurman geb. Van Lier D. H. de
.long geh. Lodder D. A. J. van Groenigen geb.
Degenaars D. M. Pynaker geb. Yan Gulik Z.-—
E. van Dijk geb. Van Duuran D. E. Stolwjjk
geb. Steevons Z. M. Roodzant geb. Van der
Pol D. E. Filius geb. Netten D. A. Heems
kerk geb. Berrevoota (leveol. Z
OverledeD: P. W. de Block, 9 m. F.
van der Fits geb. Boere, 74 j. II. van 't Hof,
m. J. Vaaodsring, 4 m. M. van Soelen,
03 j. J. Mulders, Cl j. A. H. van Gameren, 15 j.
LEIDERDORP. Bevallen: S. do Groot geh.
Roede na do toenemende macht van
Pruisen, ten gevolgo van don oorlog van
1866, nam Beriyn snol in omvang on
bevolking toe, maar vooral sedert don
oorlog van 1870 en het ont6taan van
het nieuwe Duitsche Keizeriyk heeft
zich Beriyn met eon snelheid en op zoo
reusachtige schaal ontwikkeld, als slechts
in de Vereenigde Staten en tnAustraliö
door enkele 6tedon wordt geövenaard,
en dat ln alle opzichtenhandel, fabrie
ken, groote openbare werken, paleizen,
kerken, monumenten, kunstverzamelin
gen wedyveren ln toeneming en merk
waardigheid. Een der voornaamste bouw
werken is de Brandenburger-poort, die
van Onder-de-Linden naar Charlotton-
burg geleidt, naar hot modol dor
Athoenscho Propylaeön in hot laatst
der 18de eeuw opgoricht en met een
godin der overwinning gekroond.
De Brandenburgerpoort te Berlijn in haar oorspronkelijken en tegenwoordigen toestand.
legen, bshoorend tot het gouvernement van
Celebes, de residenties Ambon en Timor, en
naar do residoutio Menado.
Dit beduidt dus, dat, zoo dlkwyis machts
vertoon door een der betrokken residenten
wordt noodig geacht, daartoe geen afzonder-
ïyko machtiging meer noodig is, doch de resi
dent zich rechtstreeks met den commandant
der zeemacht verstaat. Veel tyd wordt daar-
mode gewonnen en ter zake van machtsvertoon
komen wy zoo vaak met de nachtschuit
men denke maar eens aan do zoogenaamde
tuchUgingsexpoditios voor reeds lang vergeten
euveldaden dat een weinig meer spoed zeor
is toe te juichen. BN.)
- De militaire bezetting van Lombok, na
de expeditie reeds geleideiyk ieder Jaar ver
minderd en thans teruggebracht tot één com
pagnie, wordt mot ingang van 1 Januari a. s,
opgeheven, in overeenstemming met de gun-
stlgo berichten over de goede gezindheid der
bevolking, welke geen militaire macht meer
noodig maakt.
In den nacht van don Slaton Augustus
werd het bivak onzer troepen by Pangkalan
BrlDgln door den vyand uit de richting van
Smgkoet beschoten. Door dit vuur warden
tweo Amboineeache fuseliers licht gowond.
Op den 3den Septembor werd dit bivak weder
onder vuur genomen, waardoor de Amboi-
neesche fuselier Paroontoe, alg. stamb. No.
41754 licht gewond werd. By het oprukken
naar de blvaks te Pondok en Beuteng werd
onze colonne na negen uren 's morgens voort
durend beschoten. De vyand trad zeor brutaal
op en naderde tot op dertig pas onze flanken.
0nzerzyd3 sneuvelde een Amboincesche fuse
lier. De vyand liet eon doode in onze handen
achter.
Het „Bat. Nbl." toekent hierby aan:
„Onze troepen ln het Palembangsche, die
van Soeroelangoen in do Rawa's districten,
zooals wy reeds weten, dwars door het oer
woud over Pangkalan Bringin en na omtrek
king der vyandeiyke stelling te Singkoot in
noordwestelyke richting zich een weg baanden
naar de Soengei Doerian om langs en met
behulp van dezen waterweg ln ongeveer noor-
deiyke richting verder te rukken, sohynen
reeds o§ UI van hinderpalen te stuiten. Ook
Benoemd: Tot assistent bij het bonwknndig
onderwjjs, R. van Laar, opzichter dor tweede klasse
brj 's lands burgerlijke openbare werken.
Bij de Exploitatie der Staatsspoorwegen op Java.
Overgeplaatst: Van de Ooster- naar de
Westerlijnen de stationschef tweede klasse Ph.
J. Uendriksz
Bij het Kadaster in Nederlandsch-lndiö.
Verplaatst: Vao de kadastrale bewaring te
Soerabaia naar de kadastrale metingen te Teraate,
de landmeter tweede klasse F. L. G. Vincent, mot
bepaling dat hij aldaar zal optroden als chef dier
opmetingen en tevens belast wordt met do uit
oefening der functies van gouvernoments-land-
meter in gonoemd gewest.
Bjj den waterstaat en 's lands Burgerlijke
Openbare Werken.
Benoemd: Tot opzichter derde klasse Ch. J.
van Gocb, thans tijdelijk met do waarneming van
die botrekking belust.
Tijdelijk Belast: Met de waarneming der
betrekking van opzichter derde klasse, de tijdelijke
onderopzichtor derde klasse bij de exploitatie van
Staatsspoorwegen op Java J. D. van Wjjk.
Ontslagen: Wegens vertrek eervol als lid
van do commissie van toezicht op de burgeravond
school te Soerabaia H. W. A. 8. Loke, onder
dankbetuiging voor de door hem als zoodanig
bewezen diensten.
Bjj do in- on nitvoerrechton en accijnzen:
Btfnoomd: Tot tijdelijk opziener op f 75 per
maand, F. W. Schmidgall, thans klerk bjj aen
ontvanger te Semarang
Bevorderd: Tot opziener op /TOO per maand
L. G. J. A. Halewijn, thans opziener op f 75 por
maaud.
Geplaatst: Te Padang de opziener Schmidgall.
Overgeplaatst: Van Siboga naar Goeuoeng
Sitoll de opziener Halewijn;
van Probolinggo naar Siboga de tjjdeljjk opziener
C. J. Adamse.
Overgeplaatst: Van Dieboei (Banka) naar
Tjiamis (Cheribon), de dokter djawa Raden
Ngamdanio;
van Toboali (Banka) naar Pandeglang (Bantam)
de dokter djawa R. J. Loen.
Bjj den post- en telegraafdienst.
Verhoogd: Met f30 per maand en aldus
gebracht op /"80 jer maand de bezoldiging van
den adjunct-commies A. J. van Olden te Wel
tevreden.
Benoomd: Tot adjunct-commies op ƒ50 per
maand en geplaatst te Soerabaia L. H. Blanken.
DEPARTEMENT VAN OORLOG. Hersteld:
In activiteit cn ingedeeld te Atjeh als beheerder
van het gewestelijk tevens gamizoeneklecding-
magazijn do magazijnmeester eerste klasse (kapi
tein) op non-activiteit V. W. J. van der Linden.
Verleend: Wegens ziekte een tweejarig
verlof Daar Europa aan den eersten luitenant der
infanterie W. van der Wielen.
Van Winkel D. J. van Wiükel geb. Koppe Z.
Gehuwd: H. A. van Egmond en I. Rijns-
burger. K. Wassenaar en A. H. Eikerbont.
OEGSTGEEST. Gehuwd: P. Mecbelse en
M. P. van Egmond. A. van deD Toorn en A.
J. Schuitemaker.
Geboren: Johannes Hendrik, Z. van Ch. H.
Dries9en eD E. de Brurjn. Hermanns, Z. van
C. P. Kriek en M. Juflermans. Maria Petronella,
D. van D. den Hollander en J. J. Mejjer. Clasina
Johanna, D. van Q. Sirag en C. D. Mecbelse.
Casparus Hendricus Anthonius, Z. van H. K.
Juffennans en A. M. Rjikelijkhnizen. Margarotha,
D. van H. E. Spierenburg en M. Sieval.
Overleden: J. Heesterman 50 j., gehuwd
met A. J. Kikkert, te Rotterdam. D. A. van
Vuuren 71 j., gehuwd mot H. J. Gooesens. D.
van Ef 78 j., wodr. M. Kranenburg, te Alkemade.
M. M. van der Noot 69 j., wed. H. Pallux, te
Rotterdam.
STOMP WIJK. Bevallen; J. van Goest geb.
Hoogendam D.
Overleden: J. Hujjberts Z. 8 w.
VOORHOUT. Geboren: Engelbertns Fran-
ciscos, Z. van A. Knoppert en N Eigenbrood.
Wilhelmus, Z. van W. Salman en C. Heerings.
Petrus Wilhelmus, Z. van L. P. Zonneveld eu A.
M. SteeDvoorden.
W ASSENAAR. Ondertrouwd: J. J. Hendriks
en P. M. Vogela. A. Brederodo en S. M. van Rijn.
Overleden: G. Oosterveer D. 11 j.
Geboren: Pietor Corneli9, Z. van C B. A.
do Vries en G. Moerman. Catharina Wilhelmina,
D. van Chr. Groenewegen en C. van Oosten.
Arie, Z. van A. van Santen en M. van Woerden.
Petrus, Z. van H. J. Oosterveer en J. de Greef.
Wilhelmus Bartkolomens, Z. van P. Alkemade en
J. P. van Rijn. Johannos Gjjsbertus, Z. van J.
Wensveen en A. H. Grundekon.Alida Johanna,
D. van M. van Leeawcn en M. B. Bejjorsbergen.
WOUBRUGGE. Geboren: Gerritje Jansje,
D. van H. Reijngoud en W. de Bock. Albertos
Cornelia, Z. vnn L. Lieverse en A. M. van Wie-
ringen. Cornelia Petrus, Z. van H. Pjjnaker
en G. A. Prins.
Gehuwd: W. Bnis jm. 23 i en A. Bontenbal
jd. 21 j.
ZOETERWOUDE. Geboren: Margaretha
Johanna, D. van W, Hoogkamer en C. Versteegen.
Overleden: G. van Noort 57 j., wed. van
C. Dnllemans.
Gehuwd: G. Haagen 27 j., en J. van Eyk 25
j., beiden alhier. J. Luk 25 j. en A. A. v. d.
Akker 21 j., beiden alhier.
De werkstaking der transportarbeiders.
Wy hebben Maandag in ons blad opgenomen
het stuk betreffendo de algemeene werkstaking,
die voorbereid wordt door een comité van
transportarbeiders, en strekkende om na 31
Docember byv. geen schepen onder Engelschf
vlag varende, meer te laden of te lossen, daal
geen goed meer uit te ontvangen of te leverei^1
voor en aleer de vrede zal zyn gesloton tusi
sohen Engeland en do Zuidafrikaauscbe Repu<
blieken.
Het „Handelsblad" schryft daaromtrent:
„Inderdaad eon denkbeeld, dat kon hef
wordon doorgezot wollicht het snolat tol
het beoogde dool zou kunnen leiden.
De ontwerpers zoggen in hun oproepingj
dat zy de vóór- en nadoelen van deze zaak
voor de betrokken arbeiders ernstig kobben
gewikt en gewogen.
Zy zyn daarby biykbaar tot de slotsom go-
komen, dat voor het welslagen het ten ©enen
male onvoldoende is, dat deze daad van pro-
test zich bepaalt tot ons kleine land. Immers,'
zy hebben zich tot de vakgonooten in Frank
rijk, Duitschland, Zwodon, Noorwegen, Dene
marken, Belgié en Italië gewond, met aan
drang om evenzoo te handelen. Inderdaad, het
plan kan slechts doel trollen, wanneer een
algemeene internationale beweging van dien
aard tegoiykortyd tot uitvoering komt.
Daarby is dan echter ook de medewerking
noodig van nog andere io hot manifest niet
genoemde Staten, die een niet onaanzieniyka
handelsvloot hebben, met name de Vereenigde
Staten van Noord-Amerika, Rusland, Spaoje,
Portugal, Turkye en Japan.
Maar nog een tweede voorwaarde moet dan
vervuld worden. Nameiyk deze, dat de Engel-
sche reeders hun geboycotte schepen niet toch
in de havens doen verschynen onderandere
vlag. Ziet het comité do mogeiykheid ln, hun
te beletten met zeebrieven, byv. van Monaco
of Montenegro, kalmweg het bedryf voort to
zetten? Een geiyksoortige reden heeft ee/>
ander dwangmiddel als onuitvoerbaar doe.._
opgeven: hot weren van Britsche fabrikaten,
die Immers weldra, van elders ingevoerd, toch
zouden gekocht worden. Heoft het comité ook
dit bezwaar overwegen?
Gesteld echter, men kreeg algemeene
samenwerking, dan zou maar ook dan
alleen voor zulk een grootsche betooging,
Eügoland wellicht zwichten.
Dan stelt het „Handelsblad" in het licht,
dat Engeland byna de helft der handelsvloot
bezit on vraagt dan
Heeft men nu wel nagegaan de waarschyn-
lyke gevolgen, wolke het boycotten van bjjna
de helft der wereld scheepvaart, die grooten-
deels door stoomschepen wordt gedreven, zal
ten gevolge hebben, indien Engeland niet
toegeeft?
De vloten der andere nation zyn zokornleti
by machte om ook maar eon noemenswaardig
gedeelte der overweldigende massa goederen,:
welke thans onder EDgoleche vlag in byna
allo havens van Europa en Amerika worden,
aangevoerd of weggehaald, iu te laden, boven'
hetgeen zy thans reeds overbrengen. De boycot
bateekent dus als wy wel zien oen ont
zaglijke stroraming in het verkeer, er mee;
geiyk staande alsof plotseling ongeveer do
halve wereld vloot ware vergaan, alsof byv.j
de geheele graanoogst voor de helft of eem
derd6 ongeveer ware mislukt en een ontzag-,
lyke hoeveelheid grondstoffen en fabrikate»
ware verbrand. Een ramp dus van onafzien
bare gevolgen, indien niet reeda het droigo*
ment alleen Engeland tot inkeer doet komen»
maar dat land den stryd aanvaardt en de
andere landen tracht uit te hongeren en ln
nyverheid ten gronde te richten. Het kan
daarom een scherp tweesnydend zwaard zyiï»,
dat men wil hanteeren. Een zwaard, dat nie*
enkel Engeland zal treffon, niet enkel velen
by de transportnyvorheid elders, maar tevens
alle volkeren in hun voedingsmiddelen, die
ten deele worden afgesneden, en ln hun
ny verheid, die grootendeels verlamd zal worden.
Wfl hebben reeds een aansporing ontvangen
tot het byeenbrengen van geld, om de zelf
opofferende transport-werklieden te hulp te
komen. Van waar echter moeten de volei
millioenen komen om de algemeene ellende^
te lenigen, welke by Engelands verzet ls te'
duchten, en dat nog wel by algemeene ver
arming? i
"Wy herhalen: het denkbeeld is gi^oisch.
en hot zou, als de uitvoering doelt
trof, een heeriyk voorbeeld zyn van wat,
de volksgeest vermag. Alvorens ochter tol
de uitvoering over te gaan, overwege meo
in alle opzichten de vóór-en de nadeelen„
er aan verbonden.
Panislaxnisme in onze Oost*
Dc correspondent te Konstantinopel varë
do „N. R. C." schrijft dd. 11 October;
Dc Turk8che counmten meldden gisicrcnji
dam ten gevolge van de stappen door de Turk*
sche regeering bij de Nederlandsche gedaan^
het bestuur van Nederlandsch Oost-Indië liefr
verbod heeft ingetrokken tegen den invoer
en het verspreiden in de Nederlandsche kolo
niën van de Arabische courant „El-Mlaoo»
math."
El Maloemath was van het panislamietischj
klaverblad E 1 Maloemath, Maloemnt
(Turksch), en Servet (Turkscli en Fransch),;
de venijnigste schreeuwer cn ophitser te£/:n
het regccringsstelsel en de bestuursmaatrogc-'
lender Nederlanders in Indië.
Zooals indertijd is gemeld was het evr /iwel
onzen gezant, mr. von Weckcrlin, door do
klachten en de ontstemming onzer retreering
daarover ter rechter plaatse te laten hooren,
verleden jaar gelukt, die stelselmatige aanval-
len in de genoemde bladen te doen ophouden;
cn werden de gouverneur-generaal vu\ Ne-
derlandsch-Indië en de minister vavi kolo-
niën door den Sultan met hooge ridderorden!
begiftigd
Onder die omsxandigheden kon EVMaloe-
math wel weer in onze bezittingen woiden toe
gelaten, zoolang het blad voortgaat op kalme
e nwaardige wijze dc stelling der Moslims ook
in onze koloniën in zijne kolommen ti bespre*
ken.
Uitslag loliug voor de nat. militie.
Noord wykerhout: No. 1 G. C. Baroeveld.
2 H. Geerliogs. 3 P. J. v. d. Klaauw. 4 G. Smit.
5 L. P. van l'enzen. 6 F. Turonhout. 7 P. Rapteio.^
8 A. v. d. Berg. 9 G. Meeuwenoord. 10 P. Mejjer.;
11 A. Immerzeel. 12 A. Ooetveen. 13 P. J. v. d.
Kaadt. 14 P. Hoeks. IS W. Langeveld. 16 A. dó
Winter. 17 G. v. d. Putt.n. 18 J. C. Duivenvoorden.'
19 J. G. v. tl. O eet. 20 11. v. d. Dorg. 21 A~
Broekhof. 22 B. C. v. Saaee. 23 A. Kemp.
