Bears van Amsterdam.
Door in concessies hot rocht van verkoop
door den Staat te roserveoren zou de consu
ment in Nederland niet worden gebaat»
Staatsexploitatie uit to strekken over de
reeds geconcodeorde mijnen acht do Minister
niet gowenscht. Voor genoegzame zekerheid
voor productiviteit bestaat zal tot ontginning
van eenig terrein van staatswege niet worden
overgegaan.
Betwist wordt door den Minister, dat de
wet van IS 10 uitsluitend particuliere exploi
tatie orkent. Ook met betrekking tot het
krijgen van beschikking over gronden voor
installatiewerkon en schachten zal de Staal
als ontgiüner met een particuliere onder
neming gelijk staan. Gedacht wordt aan het
verkrijgen van aansluiting aan den spoorweg
SittardHerzogenrath.
Do concessie voor hot mijn veld „Oranjo-
Nassau" is „a perpetuitó" verleend. Concur
rentie tusschen particuliere en Staatsexploi
tatie vreoat de Miuistor niet. Hij kan geen
bindende verklaring afleggen of het in do be
doeling der Regeering ligt concessie te ver-
leenen buiten hot voor Staatsexploitatie be
stemde of reeds in concessie gegeven terrein.
Ook do Minister is doordrongen van de
won schel ijk beid voor de Staatsontginning ruim
schoots voor do practischo opleiding van aan
staande myningoniours partij t° trekkeD,
IterwQl het voorts in z(jn bedoeling ligt voor
.booronderzoekiogen van Staatwege ook in het
O. van Overysel, c. q. van Gelderland, eerlang
gelden aan te vragen.
Binnenkort zal do Memorie van Antwoord
betreffende het ontwerp houdendo nadere bepa-
'lingen omtrent de mjjnontginning verschenen.
Met een giensaanduidmg van het voor
staatsexploitatie te bestemmen terrein, kan
'de Minister zich niet vereenigen. Hot zuiverste
standpunt is eenvoudig, dat terroiu voor staats
ontginning aan te wijzen, waarin do aanwezig
heid van steenkool in ontginbare hoeveelheid
genoegzaam vaststaat. In het terrein daar
buiten kunnen ook van Staatswege onder
zoekingen worden ingesteld, ten einde nader
te kunnen beslissen omtrent de wenschelyk-
heid vau wijziging dor thans aangenomen
grenzen.
Geen vergoeding te geven aan hen, die door
hot verrichten van boringen do aanwezigheid
van steenkool hebben aangetoond, kan de
Minister Diet billijken, doch voor vergoediDg
voor boringen, die geen resultaat opleverden,
bestaat geen grond. Hot is 's Ministers be
doeling voor alle binnen het voor Staats
ontginning aangewezen terrein verrichte ge
slaagde boringen 32 da aanspraak op
vergoeding te erkennen. De te verleenen
vergoedingen zullen ongeveer f 300.000 bo
dragen.
Als bijlage is overgelegd een staat, ver
meldende de aanhangige en ingediende
concessie-aanvragen, waarbij tevens is vermeld,
welke daarvan geheel of gedeeltelijk met
terreinen, in andero aanvragen begrepen,
samenvallen.
Wijziging en aanvulling ran de toet "betreffende
de Nationals Militie.
Do heer Yan Karnebeck heeft oen amende
ment ingediend om de laatste zinsnede van
artikel 121 (nummerverwisseling) te lezen ala
volgt:
„do iDgelijfdon echter, die zich voor kader
vorming hebben aangemeld en volgons het
door hen by do loting getrokken nummer
voor het verrichten van den in het vorig
artikol bedoelden dienst in aanmerking komen
en zij, die krachtens art. 121a voor kader
vorming zyn aangewezen, behooren steeds tot
het oorst onder de wapenen blijvende of het
oerst onder do wapenen komonde gedeelte
tier lichting'*.
Transvaal eu Oraujc-Vrijaiuat.
Yolgens de „Birmingham Post" zal de
Nederland8che Regoering aan de EDgelsche
:vragon, of heeft zfl al gevraagd cf
•Engeland bereid is, n3 afloop van den oerlog,
■do gevangen Boeren van St.-Helena en Ceylon,
die naar NederJandsch-Indiè willen verhuizen,
daarheen te vervoeren. Do Nederlandsche
'Rogeoring zou niet ongeneigd zijn aan de
Boeren in Nederlandseh-Indiö land aan te
wfjzen en in dit opzicht het eens zijn met
Kruger en zfjn kring.
Do „Haagsche Crt," kan haast niet aan-
.nemen, dat onze Regeering dermate op don
'uiteindelijken afloop van don krijg zou voor-
uitloopen.
Dr. Yan Engelen, die, deel uitmakende van
eon Nederlandsche ambulance, hot Boeren-
transport, dat per stoomschip „Benguella"
van Loren«;o-Marquez naar Lissabon werd ver
voerd, begeleidde, is in Nederland teruggekeerd
en vervoegde zich gistermiddag ten bureeïe
van het boofdcomitó van het Roode Kruis.
Op een daartoe gedaan verzoek verklaarde
dr. Van Engelen zich bereid eenlge inlichtingen
te verschaffen, die mot hot oog op verschil
lende verspreide berichten van belang zijn.
Dat do behandeling aan boord van de
„Benguella" by den overtocht slecht zou
geweest zijn, sprak dr. Van Engelon zeer
beslist tegen.
Ligging en voeding hebben niets te wen-
6chen gelaten en geen der Boeren heeft daar
over geklaagd; ze waren hoogst voldaan en
tevreden. Aanvankelijk viel de bereiding der
spijzen op Portugeesche wflze minder in don
smaak, maar de Boeren waren spoedig er aan
gewend.
Ook het verblijf in de kampen rond Lissabon
wordt hun zoo aangenaam mogelijk gemaakt
en onder doze omstandigheden voelen zij zich
zeer gelukkig.
Do Nederlandsche ambulance is niet te
Lissabon gebleven, omdat zo er niets uit
richten kon: geneeskundige hulp en verpleging
krijgen de Boeren op uitstekende wtfzo. De
hospicalen in do kampen, naar de laatste
eischon ingericht, en waar do leiding in
handen is van militaire geneeskundigen, voor
zien ruimschoots in de behoeften.
Dr. v. Engelon was van moening, dat het
zenden van geneeskundigen dan ook absoluut
onnoodig was. En verplegend personeel wordt
onder de Boeren zelf gevonden.
Hoezoer de Boeren de behandeling der
Portugeesche doktoren op prijs stelden, blijkt
hieruit, dat zy zelf van oordeel waren, dat do
verpleging in do hospitalen en de verzorging
door de militaire geneeskundigen zóó goed
was, dat een langer verblijf dor Nederlanders
to Lissabon nutteloos was.
Do Portugeescho autoriteiten doen al het
mogelijk© om het lot der uitgowekenon to
verzachten.
Ruimschoots voedsel wordt verstrekt en
voor hot koopen van onkole ^enoodigdheden
ontvangt iedere Boer nog ©en toelage, gelijk
staande aan een bedrag van ongeveer S cents
per dag; do Boerenofficioron zelf© meer.
Dr. v. Engelen geloofd» intusachen, dat
tabak, pijpen, lucifers en zeep nog altjjd
dankbaar zullen worden in ontvangst genomen.
Vooral tabak onmisbaar voor den Boer
vrant di© is van de toelago niet te koopen.
3Gtiete ë'i'AAT^lOTEltlJ.
Trekking van J>ondertiag IS April.
3d© Klasse. 4d© Lijst.
No. 10001 ƒ300.
Prezen van ƒ45.
72
2779
4697
6567
P30S
10380
14236
17092
18974
97
70
6066
6707
9656
1173b
144-20
17499
19289
252
3203
6253
6847
9615
11999
14674
17S03
19449
349
<8
7047
73
12522
14022
79
82
714
83
6W2
63
97 C©
26
14920
18033
19553
1211
3672
6637
54
22
1305C
72
76
10840
1546
3604
5809
7619
10W3
13206
15546
82
20191
87
35
0229
7753
10225
13445
18100
18490
2065©
1603
3951
6453
8073
10584
65
16234
18504
81
1873
99
63
8485
10749
13531
16C00
18o41
203W
2558
4148
654Ö
8569
85
14190
16794
86
68
18 April 1901.
pCt
K:d. Ccxf. Nat SclulJ..
Obligation...3
Hoogarijo, Lccu.inZilvor 1S33 4.'#
Ooateax. Rente ia Pap. MofNov. 5
Jan/Juli6
Port* O. D. 1S53S1 met Ticket 3
dito dito ISSySJ
dito dito JSO.'J4
dito dito TabakilconJnj..4'f
Rusland BinnjnJL ISOi,4
1SSO Rh. 625i
1907 69 1004.
1SS9 Rb. 023,2de serie Gansl.4
6 Lmissio lö'JI Rb. 625 .4
Spoijo, Obi. Perp. SehuM4
Tarkij», Obl. Gejirivil4
pocoDYcrteerdc xcri* D..
Meriao, Bïnn. Alloc bare Postr. .5
Uroxili*, 18994
fnnding L«cningl89? 5
Colombia 100-000JJf
Venozucla ObL 1881 100...4
,50ft. A
PoruT. jftJTT. Aand
Cartv.prcf. Aaod.
JtalM, Obl. Zaid-Ital. Spoor...3
Portugal, Beira Baixa3
Rusland, OW. Wl#dik. Ib0693.4
Rjosan-Ur.lt. '325.4
18904
Aand. N. Afr. Hand eIrrenon%
Colt Mij. VorelonlanO»..
.Kou. retroleumbronncn.
Dordieohe Petroleum....
Gewone Aand. Sdiibajcff
Aand. Sumatra Palcmb&ng....
Moeara. Erüin
N. W. k Pao. Hyp.-B. Schuldlir.
Maxwell, C. 7. A.
Income bond,
Prior L. C
Anad. Holt LJ-eien Spoorwag.
Mü. lot E.xplv. Slnalapw.
Obl. Ned. Contr. Sp. 10003
Oort M. Zuid-Air. Spooc 4
Obl. ,1809 4
Obl. Hoi t l-Wozcl lS57 8Üg«at
Aani. Amir'kaanscho Vaar*.,
ItotlonL Lloyd
Amerika Aand. AtcbisonTopoka
Pre(-
Oblig.
Ad^t.
Cbes. Ohio, C. T. A.
CIovol.-Akron afjrest A.
Aand.Don7.RioGranda
Pior.Ctr.&Ponina
Sl.-LooJaiSanir.Tow.A.
r ,2opr. A.
Aand. Miso. Kansas Tcxaa
Obl. lobyp.
w
a Ene Spoor Aand.
9 2o pret A...
Ou'orio A Western Aard.
Norf. Wost. C. 7. Aand. -
South. Pao. C-Gew. Aand. -
v 4 pCt.Goudi
9 SontUernRailCo. C.v. A. y
Union P&c.Cetl.7. Aand.
pro-. Aaud..
W. N.-Y. P. afg-, C. t. A_ >>r.
9 .gcn-moir.*»; 7
lilCCUOb...
9 Wahnab, C.y.A.
proLAand..., '/v
Eanaoir City Sb. Rw. Cy. A... V
Pret Aand.L f
le Hyp. Obl.....3
Honghrtyet Tboia^-Loten.......4
Turkije. Spoorw. Lot on8
Span)*. Madrid Loten..3 r
v Asaban Tab. nieuw Aand. 7
1-. Dcli Tabak Mij. Aand.
Dcli-Cuituur-Moatachappfl
Cext. v. Aand. Arondaburg...
Kwalaposa. Aand.
Namoo L>)awi
Aandeolon Rotterdam-Doü...,
Kott. Lloyd 115J4 ex flividend.
Ind. Mijnbouw 119. N. Warschau llSff*
OostonrUk. Papier f2LQ2l{ dito Zilver /"21.05
Franacbo fi7.70, Divorso Iïyksmark ftSM Ituaso»
Zilveren Itoobcls /"L25 ditoinGoudoniïoeboIs/L90
Prolongatie 5 pCt.
Gemengd Niouws.
v«.
hoera.
739f.
02-4
84 H
8154
8t»
24 "ia
3654
2354
86J;
615a'
75° 14
iOOH
965 ft
9654
68'4
935 i»
23
26
41
Ï8?a
94 Vi
16Y
33
32'? ia
20} fc
69
633;
9751
95^
113
c4
418
136
133
75
1M5*
80>e
65i
135,'a
I6?i'
1l35i
102
17
102
89/6
94 ?a
12226
ii5?r
65}tf
104)4
ma
24)6
46)6
4056
44)6
16Y
42r6
67)6
2914
96)6
80)6
40)6
69
34*
W*
46?6
90
2856
92*6
8456#
22
08
63
207,a
40)6
20? ia
4356
63 H
118)6
27
41/6
162
72
117
670
98
107
293
Kocia
hedea.
78 M
9256
8156
8I?4
24'.' m
36:4
9656
6156
76 «fa
£676
2656
41%
6856
9576
17
3356#
32J6
476
2056
9576
445
137
13976
WA
156)6
87 li
7H
15)6
69)6
113'6
103
86 H
8956
9456
123
C(T6
44)i
17
43)u
67
23%
40
6856
34%
62 H
4556
8976
18'»
8256
2071.
40
20K.
4356
6956
4H6
164
74)6
115)6
104
300
De Haagsche rechtbank voroor-
deelde den koopman, dio door middel van
uit Wassenaar verzonden brieven Haagsche
magazijnhouders op valacho voorgevens tot
afgifte van goederen wist te bowegen, tot
twee jaar gevangenisstraf.
Het nieuwo hulppost- ©n -telegraaf-
kantoor hoek Parkstraat en Kazernestraat to
's-Gravenbage zal 1 M©1 geopend worden.
Do Haagsche rechtbank hoeft
oen vervolging gelast teg©n Eeltje Ringia
wegens meineed in een zaak in verband met
het Hogerhuis-procos.
Gisteravond heeft te 's-Graven-
hage een vrfj zware brand gewoed indoYan-
Swinden-straat, nabfj de Regcntesselaan.
In eerstgenoemde straat beviadt zich, aan
het einde van een poort, een tamelijk vrU
staand steonen gebouwtje, grenzende met de
achterzijde aan de tuinen van de huizen der
Regentesselaan on met een dor zijden aan de
tuintjes der woningen In de Cartesius-straat,
In dat gebouwtje heeft ds handelaar in
groenten en brandstoffen Da Yette, winkel
houdende in de Weimar straat, z\ju bergplaats
van brandstoffen en tevens zjjn stalling voor
2 paarden en «enige karren.
Toen do man gisteravond omstreeks 8 uren
mot paard en wagon van de groentenveiling
in Loosduinen in het pakhuis terugkeerde om
uit te spannen, was niets bijzonders merkbaar.
Hjj verliet dan ook met zyn knecht en nog
een persoon de bergplaats, na, gelijk hy ton
stelligste verzekert, de petroleumlamp teheb-
bon uitgeblazen. Nauwelijks in zyn winkel in
do Woimar-straat aangekomen, bracht men
hem de tyding dat het pakhuis in de Yan-
Swiuden-straat in brand stond. Aldaar torug-
gekoerd, stond de geheele bergplaats in oen
geweldigen rook. Een der paarden rend© mot
brandenden staart en manen in dollen aDgst dotr
hek gebouwtje. Hot andero paard was reeds
gestikt. Het nog levende dier ochter was reeds
in zoodanigen toestand, dat de eigenaar, om
het voor verdere martelingen te bewaren, liet
beest uit het gebouwtje wist to krygen en ter
plaatso afmaakte.
Inmiddels was do brandweer aangekomen,
die onder leiding van den commandant jhr.
Wichers, mot vier stralen op de waterleiding
den brand aantastte, gedeeltelijk door de poort,
deels van de zyde der Cartesius-straat. Vlam
was weldra niot meer te zien, maar da brand
bare inhoud van het pakhuis, waar ongoreer
2000 turven lagen, voorts anthraciet, colces
on eonig hout, veroorzaakte een langdurig©
smeuling, dio te 10 uren nog niet gedoofd
was en naar het oordeel der brandweer nog
een lange poos kon aanhouden.
Het pand is verzekerd en ook de paarden
en de magazynroorraad van Da Yette, di©
echter zyn polis schijnt verloren to hebben,
doch zjjn jongste premiequitanti© nog meent
to bezitten.
Aan de politie verklaarde by dat hy en do
personen die in zyn gezelschap waren tydens
hun verblyf in het magazyn, gerookt hadden
en er eenig stroo op den vloer lag. Vermoe
delijk is daardoor do brand dus veroorzaakt.
Do hoofdcommissaris van politie, do heer
Versteeg, en de waarnemende commissaris
der 4de nfd., de heer De Klopper, warén ter
plaatse aanwezig.
De „Opr. Haarl. C t." meldt: "NV fj
ontvingen oen rosekleurig briefje, met g«en
andere ondorteekening dan „oenige dienst
boden." Daarin wordt eon angstwekkende
mededeeling gedaan. Met algemeen® stommen
hebbon de moisj9S besloten den Zondag vrfj
te oischon, on „wordt daaraan geen gevolg
gegeven", zoo zegt do schrijfster, „zoo zal er
een algemeone werkstaking onder het dienst
personeel komen."
Do huismoeders zyn dus gewaarschuwdI
Roeds vroeger word door eenigo
bierhandelaars to Haarlem oen vergadering
gehouden, waarin plannen werden besproken om
den verkoop door particulieren van kogelfles-
schen en bjerflesschen, die don bierhandelaar
toebohooron, tegen te gaan. Gisteren word nü
©en algomeene vereeniging voor het geheele
land tot dat doel aldaar gesticht.
Hot doel der Yereeniging wordt in do
statuten oraschrervon als te zyn, door propa
ganda to maken, de belangen voor te staan
der bierhandelaren en minoraalwaterfabrikanten
in Nederland, on maatregelen to treffen tegen
flesschenverlies.
De rechtbank to Amsterdam
heeft een aanvang gemaakt met de berechting
van de zaak dor aanvaring op don Arastel
•p do grons van Amsterdam en Ouderkerk,
waarby oen Groninger tjak van schipper Tex«r
aangevaren werd en zonk, ten gevolge waar
van do vrouw van den schipper on vier kin
deren vordronken. Als beschuldigd, dat hy tot
de ramp heeft aanleiding gegOTen door roeke
loosheid en onvoorzichtigheid, staat terecht
Mynssema, gezagvoerder eener Rotterdamscbo
stoomboot op Amsterdam. Deze ontkent alle
schuld en verklaart van de ramp niets ver
nomen te hebben vóór hy den volgenden dag
in Rotterdam was aangekomen. 42 getuigen,
waarvan 9 deskundigen, zyn gedagvaard. De
verdediger, mr. Mouthaan, beeft 6 deskun
digen aangevoerd ik décharge. Een deel van
het gezonken schip is ter terechtzitting in de
zaal aanwezig. Het aangevangen getuigenver
hoor wordt over 8 dagen en zoo noodig orer
10 dagen voortgezet.
De directie der Dordtsche
Petroleum- en Industrie-Maatschappy to Am-
sterdam had tot gistermiddag geenerlei bevesti
ging ontvangen van het telegram in het
„Handelsblad", als zou de Parallne-fabriek te
Ngaren In brand staan, zoodat d© gevolgtrek
king gewettigd is, dat öf het bericht onjuist,
öf het ongeval van zoo weinig beteekenis is,
dat de directie in Indié h«t niet der moeite
waard hoeft geacht er iets van naar Amsterdam
te seinen, DC.)
Do dief van Judels' pels is gisteren
door de rechtbank to Amsterdam voroordeeld
tot govangeni88traf voor den tyd van G
maanden.
Hot gerechtshof bevestigde het vonnis der
rechtbank, waarby Hertog de Vries wegens
poging tot moord op don pandjeshuishouder
M. de Leouw, veroordeeld werd tot 16 jaren
gevangonisstraf.
Is oen dagbladredacteur arbeider
©f patroon?
Deze vraag hadden Gedep. Staten van
Groningen dezer dagen to beantwoorden naar
aanleiding van een bezwaarschrift van vyf
journalisten, die h. i. ton onrecht© door B. en
"Ws. waren geplaatst op do lyst derpatroons-
kiozers voor de Kamer van Arbeid voor de
drukkersbedryven.
Godoputeerden hobben do redacteurs op do
Hjsfc der patroons gehandhaafd.
Zy 6telden voorop, dat zy, geroepen om
over do ingediende bezwaren uitspraak te doen,
zich tot die bezwaren hadden te bepalen en
niet hadden to treden in oen beoordeeling
van andere bezwaren, die tegoii de plaatsing
van dezellde personen op de kiezers!yst zouden
kunnen worden aangevoerd;
„dat dienvolgens in het midden moet worden
gelaten do niot door adressanten geroerde
bowering, dat leden yan dagbladrodactión op
geen der beide kiezersiysten voor do Kamer
yan Arbeid voor de drukkersbedryren bo-
hooren voor to komen, op grond, dat hun
verrichtingen niot onder het drukkorsbedryf
te begrypon zouden zyn;
„dat do eenige vraag, die hier te beslissen
valt, dozo is, of de verhouding van ioder der
in het adres genoemdo personen tot de andere
personen, die by do zaak, waarin hy werk-
zaam is, betrokken zyn, van dien aard is, dat
hy naar art. 3, al. 1 der wet tot oprichting van
Kamers van Arbeid en art. 4 van hot ken.
besluit van 15 September 1900, tot oprichting
van een Kamer van Arbeid voor do drukkers
bedryven to Groningen als patroon of, naar
art. 3, al. 2, dier ivot, als werkman moot
worden aangemerkt;
„dat do in h6t adres gonoemdo personen
allen deel uitmaken van do rodactie ooner
courant en öf als hoofd of bestuurder der
zaak zyn te beschouwen öf als aangewezen
om het hoofd of den bestuurder by ontstente
nis te vervangen;
„dat zy niet als werkJiedon kunnen wor
den aangemerkt, omdat ieder hunner, hotay
in meerdere, hetzy in mindere mate gozag
over andere» uitoefent, on zoodanige personen
ingevolge art. C van laatstgenoemd Kon. be
sluit niet onder de werklieden mogen worden
begrepen."
Een werkstaking in hot vak van
damesconfectie, loopend over Zondagsrust,
arbeidsduur en loon, is in een workplaals in
Buda-Peatb begonnen en dreigt zich over het
geheole gild uit to breiden.
Bur^orljjke Slruü vïï-u. JLeidcs.
BEVALLEN: S. Missaar geb. Teljenr Z. E-
H. r. d. Berg geb. Kloos D. E. R. Sclioatem
gob, v. Geeleu 'l. E. A. v. d. Reijden g#b.
Llikoe Z. II. de Kort geb. Verborst D. C.
P. J. UJjé geb. Driossan Z. A. van Oijcn geb.
Yan Hoorn Z. S. A. Starronbnrg g«b. Ver-
mauJen Z. A. v- d. Broek geb. Niesten Z.
A. Oudaboorn geb. Dreef Z. L. de Vos gob.
Molenaar Z, E. v. d. Vos geb. Favier Z.
M. Brandt geb. Kr eft D. L. de Joog geb. Lut
D. K. U. Robbars geb. Bavelaar Z. W. A.
v. Nienwkark geb. v. Kampenbont Z. U. C.
Lane geb. Do Baas D. P. J. Klem geb. Schalen-
berg Z. B. Roijkers geb. Do Lange D. C.
G. Kors geb. Essoimg D. A. Azier geb. Lama»
D. E. Toake geb. Voorzaat D. T. van Soest
f«b. v. Mastrigc D. J. Montoba geb. Sehar
M. ff. v. Yelzan geb. Welvaars D. C.
P. Stokhnijzan gob. v. d. Kamp D. E. M. J.
Kok geb. Van Lunsen Z. G'. J. do Lange geb.
Valk D. C. Seriier geb. Pouw Z.
GEHUWD: A. van der Krogt w. en C. M.
Fles w. G. J. Keijzar jm. en II. G. Yan Polanon jd.
OVERLEDEN: M. C. Itiebeek D. 14 m. W.
F. Marquanio Z. 2 d. T. Prins D. 2 m. K.
de Haas geb. Veere V. 76 j.^S. M. Schaffers
geb. Swerke D. loYonl. F. Versteeg II. 39 j.
B. Schroef Z. Ij. J. Sypestijn Z. 7 w. J.
Reyken Z. 7 w. G. J. ter Meer Z. 81 j. J.
C. Goddijn D. 1 j. C. Doorneveld geb. Crania
Z. levanl. R. Kleynbans geb. v. d. Wall© Y.
63 j. A. de Tos geb. Arnoldas Z. leven).
G. v. d. Heiden Z. 12 j. H. J. van Ewijk W.
79 j. H. 11. C'oppy geb. Timmermans W. 89
j. A. J. Ileus geb. Betting V. 48 j. M.
Welvaars geb. Van Velsen Z. Icveul. J. W.
M. v. Dommelen Z. 21 j.J. v. d. Wijngaard Z. 9 m.
Da oorlog tusschem Eugolund on Transvaal*
De „Petit Bleu" hoeft een allermerkwaar
digst artikel, afkomstig naar het heet, van
©•n politiik persoon 'in Duitschiand, betref
fend© d©n omk©er der gezindheid van den
Duitschen Keizer ten aanzion van de Boeren.
Men vergist zich, volgens dezen zegsman,
wanneer men gelooft, dat Keizer "Wilhelm
zelf zyn staatkunde leidt. Integend4©l worclt
hy in alle beLangryko vragen geleid door
onzichtbare handen. Zyn raadslieden mak©n
gebruik van de kort© oogenblikken, die Z. M.
voor d© staatkunde over heeft om hem inder
haast over de yragan van den dag hun meening
kant ©n klaar voor t© leggen. Hy heeft nauwe-
lyks tyd daar ja of neon op te zeggen en
beslist dus natuurlykerwys volgens de behendig
ingekleed© wenschon zyner raadslieden. In do
meaning zyn eigen wil uit to voeren, is het
di© van and©r®n, dien hy ten uitvoer legt.
Het was deze cöterie, zegt de „Petit Bleu",
die in 1896, bevreesd dat Engeland zich zou
meester maken van de Randmynen, den keizer
er to© bracht zyn beroemd geworden telegram
van gelukwensching te zenden aan President
Krngar. Merkwaardigorwys zyn hot dezelldo
raadslieden, die vier jaar geloden belang had
den hem dit telegram in te geven, dio hom
thans voorstelden, den gryzen President af t©
wyzen op zyn tocht naar Borlyn.
De schryver in de „Petit Biou" verklaart
deze togenstrydigheid als volgt: De inval van
Jameson bracht het Beriynsche goudmyn-
•yndicaat in hevig© ontsteltenis. Men vreesde,
dat het Londenech© gcudmynsyndicaat van
Rhodes, Belt c. s. al de mynen aan den Rand
giDg vermeesteren. Daarom word den Keizer
dit vermaard© telegrapbisch protest inge
fluisterd.
Intuaachen echter werden (volgens het be
weren van den schryver) de Duitsche geld
beleggers tevredengesteld on nu maakto op
hun aanstoken do Keizer zyn volkomen
voltiface.
Maar hoe konden deze heeren zulk eon
invloed op den Keizer oefenen?
De Duitsche politicus schreef dit toe aan
Miquol, den eeuwigon minister vanFinancIöD,
die advocaat is van de machtige Bank-Disconto-
Ge8©llschaft. Miquel houdt alle draden der
binnen- en buitenlandsche politiek in do hand
en hy bestuurt deze achter de schermen. Alles
gaat evenwel zoo handig, dat de Keizer niet
weet van wien het wachtwoord komt.
H©t Beriynsch© syndicaat heeft tot in Mei
1898 met do Londonscho goudzoekorskhek
onderhandeld. Nadat do besprekingen her-
haaldeiyk gedreigd haddon af te stuiten op
de oischon van de Beriynscho financiers, keerde
eindoly k Hausemann, de president der Disconto-
Geselschaft, zegepralend naar Berlyn terug.
„De heor von Hausemann", schreef de Berl.
Börser Courier, „is te Londen volkomen ge
slaagd en de gevolgen zullen wellicht spoedig
op staatkundig terrein morkbaar worden".
H©t syndicaat ChamberlainRhodes had
aan h©t cyndicaat—Yon Hausemann een aan
deel in de goudmynen gewaarborgd.
Hierop volgde Rhodes' schitterende ont
vangst by don Duitschon Keizer on een maand
daarna gaf de Engelsch-Duitsche overeenkomst
da Boeren ©ver aan de ongenade dor Engel-
schen.
Dat was do oorsprong van den Transvaal-
schen oorlog.
Naar aanleiding der pïotsolinge raedodee-
ling, nog wel aan don vooravond van de
begrootingsdebatten, dafc aan den Hoogon
Commissaris in Zuld-Afrika, don „gouverneur
der Transvaal- cn Oranjerivierkolomón", voor
gezondheidsredenen een verlof is verleend,
waaraan do „Daily News", die do primeur
van het bericht heeft, de meeniDg vastknoopt,
dat het ware doel van MiJneris rois is om
mot het ministerie to beraadslagen over don
toestand, zegt do „N. R. C.";
„Wanneer men in Engeland oen flauw donk-
boeld had van den haat, welken do Boeren
koesteren tegon 'dozen Hoogen Commissaris,
op wiens hoofd met dat van Chamberlain on
Rhodes, het giootslo doel van do Zuidafiï-
-kaanscho bloedschuld komt, wiens tydigo'
terugroeping waarscbyniyk don oorlog nog
had kunnen voorkomen, dan zouden morgen
aan den dag Bir Alfred's kansen om in Juli
of Augustus terug te kecron al zeer gering
worden. Gestold (wat op zichzelf hoogst;
on waarscbyniyk is), dat do Boeren to vindon
zouden zyn voor ©eu vry belangrijk© besnoeiing
hunner onafhankelijkheid, dan zou Milner'a
gouverneurschap toch aan het sluiten van don
vrode in den wog staan. Zyn ganscho politiek
heeft van den dag, dat hij lo Kaapstad voet
aan wal zette, tot doel gehad, volgens zyn
latere, cynisch-openhartigo bekentenis: uit-
r roeiing van hot Hollandscho ras. Zijn middelen
om tot de practische toepassing dier politiek
to kunnen kornon, zyn gewe««t laster, onwaar
heid spreken en vorvalsching. De voorbeelden
van elk dezer dr:o middelen liggen voor heb
grypen. Dab Chamberlain hem daartoe by zijn
benoeming instruoorde, ontlast hem niet van
de verantvfoordelykhoid er voor.
Afgezion nu van den nooit en door niets
to overwinnen afkeer der Boeren Yan dozen
meest onmogolijken gouverneur, d:en men
naast Rhodes voor hen kon bedonken, cn do
mogeiykheid, dat hy na een kort, maar onge-
lukkig debuut verdwijnt, hoeftililnera vorlofrois
in do eerst© plaats groot© beteekenis in zoo
ver als er door d© groot© massa der gefede
reerde», ovcnals uit do vredesonderhandelingen,
een teeken van veranderendo gevoelens
wo laten het wooid zwakheid nu mot opzet
rusten in Engeland uit zal worden afgeleid.
Het is niet onwaarschijnlijk, dat een groot deel
der Boeion op den dag zelf van. Milner's ver
trek dank zy hun uitmuntenden inlichtin
gendienst, daarvan kennis draagt. Hot ge
volg zat zyn, dat zy zelf voor een Yeiligo reis
van hun „gouverneur" zullen zorg dragen
maar dan ook m©t des lo grooter animo den
etryd voortzetten en cr nieuwen moed uit
zullen putten, meer nog dan een gevangen
neming van French hun had kunnen geven.
In da tweede plaats haeft Milner's bezoek
aan Engeland beteekenis, omdat de meening;
der „Daily News", dat zyn verlof met z'fln
gezondheid minder heeft uit te staan dan mob J
den wonsch der Britsch© rogeering om met(
hem persooniyk van gedachten to wisselen,:
vermoedelijk zal berusten op hot feit, dat de
toestand in Zuid-Afrika kritiek genoeg is om
do depeche-wissoling te vervangen door mon-
doling overleg. 7
En in de derde plaats is Milner's rois be- i
langwekkend met het oog op de vooral n& I
de onderhandelingen zoo duidol'yk aan liet
licht gotroden moeningsverschillen- tusschen J
het militair en het civiel gezag, die er sedert l'
de invoering van buig©rl(jke rechtspraak ent
dergolyke fraaiigheden in vollen oorlogstyd
niet minder op geworden zullen zijn.
Kortom, de plotselinge vonaseing van
Milner's bezoek aan Engeland geeft veel tor
denken en veel t© hopen. Zelfs al mocht het
niet tot voor do Boeren gunstige resultaten
leiden, dan is het moreel effect, hetwelk het,
op do wakker© strijders te velde zal hebben,
op zichzelf voor ons wel een min of meer
optimistische opvatting van liet Daily-New»"-
bericht waard geweest. De goedo stemming
ginds biyft immers toch de hoofdzaakl"
Het Is wenscheiyk, zegt de „Times", datt
air Alfrod Milncr na do beslommeringen en;
het ingespannen werk van den laatston tyd,'
zich door een kort verlof versterkt voor do'
zware taak, dio hem wacht „in onze nieuwe!
bezittingen." (sic).
Daardoor zal natuurlyk ook weer zooveel;
awaardero last worden geworpen op de toch'
reeds gobagon schoaders van lord Kitchener.'!
Overleg moot worden gepleegd, merkt ook;
de „Haarl. Crt." op. Allo berichtgevers zyn;
het eens, dat het zoo niat langer gaat. De»
schaarschte aan telographisch nieuws bewyst,
dat do Engelschen niet vorderen.Do blijdschap]
over het bezetten van Pietersburg verflauwde
weldra toon het gerucht kwam, dat liet dorp
weder ontruimd moest worden. Generaal
Piumer heeft Zondagochtend, gelyk gomeld, f
Pietersburg wedor verlaten. r
•Klaarbiykelyk hoeft men aan Pietersburg
niets. Lord Kitchener schynt gehoopt to hob- V
ben, daar eon grooton slag to slaan, zich van f
alle voorraden dor Boeren-regeoring en vanj
hun plannon meester to maken en zoo den
vyaud den kop af te houwen.
Maar evenals do jacht op Do "Wet, mislukto
dit mooi© plan. D© Boeren voorkwamen, zoo>
als altyd, de bowegingen der Engelsche co-f
lonno, de zetel der Regeoring kon intyds ver-
dor noordwaarts verplaatst worden in een waar j
doolhof van borgen, waar de Engelsclien zich?
nooit zullen wagen.
Yolgons nadere berichten lieeft kolonel'
Piumer mot zyn koloniaal korps met vier
veldstukken en pompoms Chumies poort, een
moeiiyken pas ten zuidoosten van do stad,
bereikt en zonder tegenstand bezet. Er werd
van do hou vols wat op zyn troopen geschoten;
maar toon hot vuur beantwoord werd, „vlucht-1
ten" do Boeren. „Ongeveer" zes Boeren, vol-'»
gens anderon 16, gaven zich over en brachten^
dertig geweron mede.
Inderdaad bevestigt eon Reuter-correspon-
dent te Pretoria hoogst ornstig hot malle'
praatje, dat de opmarsch naar Pietersburg eon.
poging stnitte om do JBooren in de Kaap
kolonie lo helpen. Boyor© stond te Pietersburg'
klaar om do Kaapkolonie binnen t© vallen 1),
maar kreeg by de nadering van Piumer do,
opdracht dezen togen te houden. HU trokf
daartoo uit, maar bemerkte op een gegeven^
oogenblik, dat zyn commando gevlucht was
en hy nog slechts een paar volgelingen by
zich had. Op dit onzinnig verhaal wordt dan.
de kroon gezet door de mededeeling, dat del
Boeren geen paarden meer hebben- Beyer3
zou dan vormoedelyk naar de Kaapkolonie
gowandeld zyn!
Waardig sluit zich hierby aan het bericht,
d3t de gewonde commandant Celliors weigerde;
bij de nadering der Engelscben teiug ta'
trekken op grond, dat do Boeren veel plun
deren instcdo van oorlog te voeren. Yccl waar£
schyniyker is het, dat Colliers ondanks all*
ervaringon nog to veel vertrouwd heeft 05
het eergevool van de Britsche bevelhebber
