OPENBAAB SLACHTHUIS.
S. Q. C. SMITS,
Hoerenhuis met Tuin,
Ambachtsschool
■ts w.
GÉeM tol lil Olil
NIEUWSTRAAT12,
Badinrichtingen.
DE VRIES STEÏENS. I
Meer dan 50 verschillende Stations zijn aan haar dienst gelegen.
RECLAME-WOL,
ATLAS-WOL,
lu de Kofttebaal
LEIDSCH DAGBLAD,
WOENSDAG 27 FEBRUARI. - TWEEDE BLAD.
PERS aVERZIOHTé
Landbouw en Nijverheid.
bij des Burcht
f 3
h
p
J. C. KEIK.EE,
Vraagt Disnstbiljstten, gratia verkrijgbaar.
zuivere Preanger-Koffie,
vilukouw&stokuuyzen,
Vrijdag om 9 nren worden de lijsten gesloten.
WAARSCHUWING.
No. 12581
Anno 1901.
De Nieuwe Rotter damscke Caurant wtf6t op
oen inconsequentie in het zondenrogistor, dat
men der liberale party ten laste legt.
Hot is nog niet zoo lang geleden, zegt
ze dat mon de liberale party geen bitterder
iverwyt meende te kunnen doen dan haar het
laisser faire ten laste te leggen. Zy heette
'een bourgeoisie satisfaite. In ons
i dóór en dóór burgeriyk Nederland werd „bour
geois" oen scheldnaam, een kort begrip van be
krompenheid, van onvatbaarheid voor hoogere,
edele aspiratiön, van smakeloosheid, zelfzucht
en gebrek aan belangstelling voor alles, wat
buiten het enge kringetje van nabestaanden,
vrienden on kennissen ligt; het laisser
faire gold als de leus van zelfvoldaanheid,
.gebrek aan doorzicht of onverschilligheid op
ipolitiok gebied. Men zou zoo denken, do libe
ralen konden hot er mee doen.
Toch zogt de Nieuwe Rotterdamsche
Courant scheen de voorstelling nog niet
pakkend genoeg. Daarom wordt zy zoo allengs
ondersteund en zelfs %min of meer op den
achtergrond gedrongen door een andero, die
Jiierop neerkomt, dat de liberalen de inrichting
van den Staat en de wetgeving eenvoudig
•hebben gebruikt als middelen om de
belangen dor bezitten den to be-
Vorderon.
Het blad wyst er op, dat het weekblad De
'Amsterdammer dit dezer dagen in een artikel
^het fundament" nog eens goed heeft gezegd,
wy lezen daar: „Immers, de liberale politiek
•had in hoofdzaak ten doel de vryzinnighoid
ten bate haror eigen geestverwanten te doen
strekken, en den Staat dienstbaar te maken
'aan do belangen der bezittenden." Daarom
hadden, naar de meening van De Amster
dammer, de zich noemende „vry'zinnige demo
craten" niet in de „Liberale Unie" heil moeten
zoeken, maar eon nieuwe party-formatie
moeten bewerken, op den grondslag van een
nieuw beginsel: „do erkenning van den klas
senstrijd en het zich mot zelfbewustheid en
beslistheid aansluiten by de misdeelden, in de
overtuiging, dat er vooreerst te veel onrecht
i te horstellen is, om zich voorloopig nog over
liet recht van de bezittenden warm te maken."
De Nieuwe Rotterdamsche Courant, hierop
ingaande, besluit de bespreking van do aan
klacht tegen de liberale party mot de vraag:
Met welk jaar begint eigoniyk in de geschie-
1 denis de verantwoordeiykheid van deze party
voor den maatschappeiyken toestand? Zy is,
ook in Nederland, nog niet zoo oud, en haar
invloed niet zoo lang overwegend geweest,
dat men recht hoeft zoo ongeveer alles, wat
als maatschappeiyke misstanden moet worden
aangemerkt, op haar schuldregister te schry-
i ven. Zij heeft in elk geval do maatschappy
(en hot recht gevonden zooals die waren, en
wat in het algemeen of grootendeels beschouwd
raag worden als haar werk of gewrocht van
haar invloed of medewerking, onderscheidt zich
stellig niet door zorg voor de belangen der
bezittenden. Niet wat de belastingen betreft,
4le zy afschalto, als drukkende op do eerste
levensbehoeften, of die zy invoerde, op ver
mogens- en bedryfsinkomsten, niet wat zy doet
in het belang van het arabachtsonderwysniet
wat zy heeft gedaan tot beteugeling van den
arbeid Yan kindoren en on volwassenen; niet
wat zy onlangs heeft tot stand gebracht in
het belang van de slachtoffers van bedryfs-
ongevallen, ook niet wat z*y weigerde te
doen, als de bezittenden aandrongen op
byzondore bescherming van landbouw of
industrie.
Is hot bovendien vraagt de Nieuwe Rot
terdamsche Courant niet wat erg dwaas, om,
by het in de woestyn jagen van denzonden-
bok, dit zóó te doen, dat de eene beschuldi
ging de andere vernietigt? Wie de liberale
politiek beschuldigt van een onverantwoorde-
ïyk laisser faire, kan haar niet tegeiykertyd
een opzetteiyk dienstbaar maken van den
Staat aan do belangen der bezittenden voor
de voeten werpen. En omgekeerd. Men mag
fel zyn in zyn beschuldigingen, hartstochteiyk
zelfs, wreed en zonder genade, maar er dient
toch eenige methode, eenige logica in de
uitingen zynor verontwaardiging betracht te
worden; en wy zouden moenen, dat die hier
ontbreekt. Men dient te kiezen. Waardoor
heeft de liberale politiek gezondigd: door zich
niets aan te trekken en Gods water over
Gods akker te laten loopen, of door het staats
gezag in dienst te stellen van de belangen
der bezittenden? Eón van beide is slechts
mogeiyk. Voordat men do akte van beschuldi
ging gaat opstellen, doe men een keuze.
Mr. A. F. De Savornin Lohman zet in Eet
Schoolblad, op verzoek van hot hoofdbestuur
van het „Nederlandsch Onderwyzers-Genoot-
schap", zyn denkbeelden uiteen over de moge-
ïykhoid en de wonschelykheid om de zorg
voor het lager onderwys geheel of
grootendeels aan den Staat over te dragen.
In de eerste plaats zyn de ouders geroepen
hun kinderen op te voeden on te ondorwyzen,
of, zoo ze daartoe niet in staat zyn, de hulp
in te roepen van anderen. Dit vooropgesteld
zynde, is huisonderwys de meest ideale vorm,
waarin de onderwysplicht wordt uitgeoefend.
Slechts de byomstandigheden, de onmacht van
do meesto ouders brengen hen er toe, gebruik
te maken van scholen, die aan anderen toe-
behooren on by wier inrichting overheids
bemoeiing niet kan worden gemist, ook waar
het Ryk of de Gemeente niet het minste tot
de instandhouding by draagt» Zoo lang er nu
onder het volk ten opzichte van de groote
beginselen in zake opvoeding en onderwys
een zekere eensgezindheid bestaat, is tegen
die overheidsbemoeiing geen bezwaar. Zoodra
evenwel die eensgezindheid ophoudt, zyn de
ouders niet meer verantwoord, als zy hun
kroost naar de overheidsschool zenden, zonder
de zekerheid te hebben, dat het daar te geven
ondorwys zich aansluit aan hun eigen gods
dienstige overtuigingen. Van dat oogenblik
af treden de ouders dus weer meer op den
voorgrond.
Na dit meer uitvoerig te hebben aangetoond,
vervolgt do schryver:
„Om de eenheid der openbare school te
bewaren, heeft men do zoogenaamde neutrali
teit uitgevonden, maar dit middel heoft de
eenheid niet kunnen redden; naast de open
bare hoeft zich de byzondore volksschool
ontwikkeld.
Beide soorten van scholen kunnen slechts
rustig naast elkaar bestaan, indien ze boide
naar denz9lfden maatstaf worden ondersteund
uit de publieke kas; anders toch ontstaat
een niet te rechtvaardigen rechtsongelykheid
tusschen de ouders. Zulk een, naar vaste
regelen geordende, voor allon gelyk werkende
ondersteuning is alleen mogelyk, Indien zy
uit do Rykskas geschiedt. Het opleggen aan
do gemeenten van steeds wisselende uitkee-
ringen ten behoeve van de byzondere scholen
is met een bohoorlyk financieel bestuur der
gemeente onbestaanbaar. Daarom zal de eenig
inogeiyke oplossing dezer moeiiykhoid zyn:
het overbrengen van de financieole bemoeiingen
der gemeente op de Rykskas. Dit is reeds
voor een deel geschied, doch men biyft steeds
ter halverwegen staan, waardoor de zaak duur
en verward wordt.
Het verplaatsen der flnancieelo zorgen van
de gemeenten naar het Ryk heeft ook dit
voordeel, dat het een geiykmatiger druk op
de gemoenten legt. Reeds nu wordt de in
richting der school nauw samenhangende
met haar kostbaarheid zoo goed als geheel
geregeld door de Rykswet; de gemeonten
worden daardoor op zeer groote kosten ge
jaagd; de kleine moeten vaak betalen boven
haar financieele krachten; sommige groote
gemeenten, waar tal van onvermogenden naar
toe stroomen, worden eveneens onbiliyk ge
drukt. Nam het Ryk de kosten over, en trok
het daarentegen de ultkoeringen aan de ge
meenten krachtens de wet van 24 Oct. 1897
(Stsbld. No. 156) in, dan ware de zaak m. i. beter
geregeld dan nu. Natuurlijk ware dan van
allon, zoover ze daartoe in staat zyn, een
aan het Ryk uit te betalen schoolgeld te
heffen, omdat do school toch in de eerste
plaats aan do gebruikers zeiven ten goede
komt.
Door deze regeling zou de Rijksoverheid
niet meerdere bemoeiing krygen met de inrich
ting der school, dan zy thans reeds heeft;
zy zou misschien zich ruimer bevoegdheid
moeten voorbehouden ten aanzien van de be
noeming, het ontslag en de verplaatsing der
onderwyzers, on in elk geval orde en regel
maat in hun bezoldiging kunnen brengen.
Maar daarom zou de bemooiing van do ge-
meente-ovorheld met de openbare scholen nog
niot behooven op te houden. Waar de particu
lieren niet zeiven de noodige scholen oprichten,
of eventueel do bestaande in huur van de
gemeente overnemen, daar is het gemeente
bestuur, omdat dit altyd krachtens de wet
bestaat, en dus permanent is, het daarvoor
aangewezen college.
Volksscholen alleen door Ryksambtenaren
te laten besturen, zou niet bevorderiyk zyn
voor de volksontwikkeling. Het spreekt in-
tusschen vanzelf, dat de gemeentebesturen,
behoudens eenige noodzakeiyke wyziglngen,
geen andore aanspraken op de Rykskas zouden
moeten hebben dan de bijzondere scholen, en
dat zy ook uit de gemeentekas geen gelden
zouden moeten trekken.
Naar myn meening zal dan voor do open
bare school do „neutralitoits"-clausulo ook
moeten vervallen, daar, Indien langs den hier
bedoelden weg do quaestie tot oplossing wordt
gebracht, die clausule, die niets dan onheil
gebracht heeft, geheel onnoodig wordt. Als
het gemeentebestuur misbruik maakt van zyn
meerdere vryheid, om het onderwys in te
richten naar eigen inzicht, zyn de particulieren
altyd bevoegd zelf oen school naast do open
bare op te richten.
Het komt my derhalve voor, dat de zorg
voor het lager onderwys op het Ryk kan en
behoort te worden overgebracht, mits tege-
ïykertyd voor de volkomen geiykheid en vry
heid der bijzondere scholen gezorgd wordt,
en tevons, waar noodig, van de hulp en mede
werking der gemeentebesturen als tusschen-
schakel gebruik worde gemaakt.
Zulk oen stelsel onderstelt intusschen
vriendeiyke samenwerking op meerdere punten
tusschen openbare en byzondere scholen. Deze
zou zeer worden bevordord door het in het
leven roepen van meer algeraeene school
commissies, op de oen of - andere wyze te
benoemen door hen, die by hot onderwys,
onverschillig door wie dit gegeven wordt, be
lang hebben. Op die wyze kan onder bescher
ming en hulp dor Rijksoverheid, oen vrye
hetzij dan byzondere of openbare school
ontstaan, en de vreedzame ontwikkeling van
het goheele volk beter dan nu worden ver
zekerd."
Eet Vaderlandde Subsidiewet bespre
kend, zegt, dat het de belofte, welke minister
Borgosius destyds deed omtrent hot in geon
slechter conditie komen van het byzonder
onderwys door leerplicht, volkomen gerecht
vaardigd vond. Het was een biliyk uitvloeisel
van de wet van 1889.
Het blad heeft zich echter nooit voorgesteld,
dat die meerdere kosten ten gevolge van leer
plicht byzonder groot zouden worden.
"Waarom toch waren de voorstanders van
byzonder onderwys tegen de leerplichtwet?
„Niet, omdat zy do kinderen maar liever
in 't wild lieten opgroeien dan ze naar school
te zenden of omdat zij aanbidders waren van
een voor hen voordeelig georganiseerd stelsel
van schoolverzuim. Integendeel, zy waren
alleen maar van den sterken arm van den
Staat niet gediend, èn uit beginsel èn omdat
zy diens hulp niet behoefden. De ouders, die
aan hun zyde stonden, waren immers diep
doordrongen van de noodzakeiykkeld om hun
kinderen schoolonderwys te verschaffen, en
de besturen der scholen lieten niet af om
door vermaningen, belooningen en andere
moreele middelen het schoolbezoek aan te
moedigen. Als er niettemin nog zieltjes door
de mazen glipten, gebeurde dit zeer bepaald
tegen den wil van de voorstanders der byzon
dere school, en niets liever zouden zy zien,
dan dat alle kinderen, daarvoor in aanmer
king komende, zich onder hun vleugelen ver
gaderden.
Waarover hadden zy zich dan te beklagen?
Over den dwang der wet misschien, maar niet
over het resultaat. Als meer kinderen tot
hen komen, dan moeten zy daarin juichen,
omdat zy zoodoende ln staat worden gesteld
hun plicht in den vollen omvang te vervullen.
Voor ioderen onderwyzer, dien zy moer
hebben aan te stellen, voor elke school, die
zy nieuw hebben te stichten, moet geen
zucht over hun lippen komen als over een
hun onnoodig opgelegden last, maar eon juich
toon hun borst ontwellen ovor de golukkiger-
wyze hun geboden gelegenheid.
En waar wy herhaaldeiyk mochten ver
nemen, dat het schoolverzuim in ons land
zoo verbazend onbeduidend is, dat oen leer
plichtwet eigenlijk hoelemaal onnoodig was,
daar kondon wy toch ook niet aannemen, dat
plotseling zou biyken van een buitengewoon
groot tekort aan leerkrachten en plaatsruimte
juist by het bijzonder onderwys.
Als een voorstander van hot openbaar
onderwys hot geïnsinueerd had, hoe zou hy
als lasteraar aan de kaak zyn gesteld l"
Dit alles in aanmerking genomen, meent
het blad, dat minister Borgesius byzonder
royaal is to werk gegaan. Hy heoft biykbaar
niet alleen hot oog gehad op de directe, maar
ook op de indirecte uitgaven, door leerplicht
gevorderd.
Het blad kan zich echter met die royale
wyze van doen geheel vereenigen. Ook de
subsidies voor herhalingsonderwys on school-
bouw juicht het toe. Do laatste liggen wel
niet in de wet, maar toch in de lyn van
'89, en do voorstanders van het compromis
van dat jaar mooten zich over dit milde
optreden verhougon.
Nn heeft men van zekere zjjden in dit ont
werp oen aanslag op de openbare school go-
zien. O. a. hoeft een inzender in do Ztoolsche
Courant berekend, dat mot dit ontwerp op
het platteland de gelegenheid zon worden
geschapen de openbare school leog te pompen.
Het Vaderland acht dit volkomen onjuist.
Het toont grovo fouten in de berekening aan,
en zegt, dat de openbare schooi geenszins zal
worden geschaad. In dit verband legt het blad
vooral nadruk op do moeliykheid, waarin de
byzondere schoolbesturen zullen komen in zake
de salarisregeling. Het besluit hierover aldus:
„Wordt hot in het ontwerp neergelegde
stelsel van bezoldiging voor het byzonder
onderwys niet wetteiyk voorgeschreven, het
ia onvermydeiyk, dat het in hoofdzaak ook
door de byzondere schoolbesturen zal moeten
worden aangenomen, en het is deze onaf-
wysbare consequentie, die de geringe inge
nomenheid van De Nederlander met het ont
werp verklaart. Dit blad ziet misschien verder
dan zyn geestverwanten, als het dit ontwerp
min of moer als een Danaèr-geschenk be
schouwt, dat het byzonder onderwys weer
meer brengt onder de contróle van den Staat
en het diiect on indirect belemmert in zyn
vryheid. Maar juist daarom bohooft men aan
de andere zJjde niet bevreesd te zyn, dat het
voor het openbcar onderwys noodlottig zal
wezen."
Onder het opschrift Leerplicht en
Armoede schryft de Zutphenschc Courant:
Er komen in den laatsten tyd in verschil
lende bladen berichten voor over kinderen,
die wegens honger of armoedo de school
niet konden bezoeken.
Deze berichten worden door de z.g. Christe-
lyke bladen op een zeer onchristelyke manier
aangewend om de leerplichtwet in discrediet
te brengen.
Ziehier een staaltje van dat soort uit
De Standaard:
„Hoe do Leerplicht-wet verbittorond werkt
by lieden, die moeite hobben hun nooddruft
te vinden, loert ook dit nalevo briefje, dat
een schoolhoofd in den Geldorschen Achterhoek
ontving:
De kinderen zyn de vorige week in huis
geweest omreden, dat het slecht woor was.
En een paar dagen hadden wo geen brood
in huls en zoo kon ik ze toch niet naar
school sturen zonder brood, en ook niet om
het weer. Dit briefje moot u dan den school
opziener maar ter hand stollen, dan behoeft
hy ons goen brief te sturen uit Zutfen. Laat
hy ons maar brood goven. En Berendtje heeft
ook haast geon kloed meer aan het lyf. Hy
moest haar maar liever een nieuw geven.
Is het wonder, zoo'n klacht in deq barren
winter? Zoo stemt deze sociale wet ook don
tevreden arme kregel".
Zeer onchristeiyk noemen wij dergelyke
waarschuwingen, omdat een der eerste christen
plichten is, zich te hoeden voor het spreken
van laster en leugen, terwyl do beschouwingen
van De Standaard èn leugen èn laster zyn.
De redactie van dat blad, welks hoofd
redacteur zelf in do Kamer heeft deelgonomon
aan do beraadslagingen over de leerplichtwet,
weet zeer goed, dat geen enkel wetsartikel
er toe kan verplichten, een slecht gekleed of
hongerig kind naar de school te zenden, en
dat art. 12 van die wet luidt:
Geldige redenen van tydoiyk schoolver
zuim zyn:
Ongesteldheid van het kind, vervulling van
godsdienstplichten of andere ernstige omstan
digheden, die als geldige reden kunnen worden
beschouwd.
Onder die ernstige omstandigheden behooren
natuuriyk ook honger, gebrek en onvoldoende
kloeding. En wy kunnen ons geon monsch
on vooral geon onderwijzer denkon, die niot
van dat gevoelen zou zyn.
Dit alles weten De Standaard en soortgelyko
bladen evengoed als wy.
Maar de onchristelyke leugens zyn nu
eenmaal voor de z.g. Christeiyke bladen niet
to erg, waar het geldt oppositie te voeren
tegen een wet, die hun niet aanstaat.
CORRESPONDENTIE. Ingezonden stuk
kon of mededeelingen, waarvan de inzenders
hun naam niot aan de Redactie bekend maken,
worden ongeplaatst ter zyde gelogd.
iVervolg der Advertentiën.
Door toevallige omstandigheden met
primo Mei te linnrt een zoer fraai
staan e in de Plantage; het Huis
bevat zeven, zoo groote als kleine,
Kamers, Badkamer en Dienstbode-
kamers; verder Keukon, Kelder, Gas-
en Waterleiding en verder veel ge
rieflijkheden.
Inlichtingen te bekomen
by J. J. HASSELBACH,
1783 14 Oude Singel 36, Leiden.
CESTIIALKIM
voor 1798 20
BIJBANK TB BEIDEN.
Directeur: Sir. 1, UÏQKL.
De Bank vergoedt voor gel
den, haar ft deposito verstrekt,
de navolgende rente:
met S dagen opzeggen 2£ pCt.
voor S maanden vaat, met
6 weken opzeggen S
G maanden vast, met
6 weken opzeggen 8J
1 jaar vast, met 6
weken opzeggen 4
Kuntoor: Breeslraat 114.
Geopend vau #-ïj uur.
te LEIDEN.
De inschryving van nieuwe leer
lingen is geopend van 1 15 Maart
1001, op eiken werkdag, van 10 2
«ren, in de School aan den Haagweg.
Het practisch onderwys omvathet
Timmeren en Draaien, het
Meubcluiaken, Boetseeren,
Houtsnijden en Draaien, het
Hiiissmeden, het Machine-
Baukwerken, het Vuursmeden
en het Hulsscliildcren.
Gereedschappen, Teekenbehoeftcn
©n Zdaterialen worden kosteloos ver
strekt.
A. J. VAN ACHTERBERG,
1663 21 Directeur.
HOLLANDSCHE
IJzcren-Spoorweg-Slaafscbappij.
EÉNDAABSBHE RETOURKAARTEN
2do en 3de klasse.
Met aanvang van 1 Maart 1001
zyn op de bestaande voorwaarden
verkrygbaar: 1793 26
2de en 3de klasse,
geldig voor het onderlinge verkeer.
1. Tusschen do Stations on Halten
Haarlem tot en met Warmond.
2. Tusschen de Stations en Halten
Leiden tot en met Zylweg.
Éóndaagsche Retourkaarton van
Haarlem naar Lelden of omge
keerd worden niet uitgegeven.
van nette Burgerlieden, die een vrye
Hamer en een net en degeiyk
Kosthuis verlangen. 6173 6
Adres: Papenstraat 4.
(voorheen Harlensteeg.)
Jenever
ƒ0.68
Brandewijn
0.70
Anisette
.„0.45
Persico
0.45
Curasao
„0.45
V H
h"
Frambozen
- „0.45
Nieuw Rood
„0.60
1
1 M
Cognac
0.85
1
1
.„0.80
J
Bordeaux
„0.50
Madera- Wjjn.
„0.60
Malaga-Wijn
i 0.80
Fort-Wjjn
0.80
04
BREESTRAAT 82, LEIDEN, „137
dagelijks te consulteeren,
behalve Dinsdags.
CURSUS.
Handwerken, Maatknippen en
Naaien van Kostumes en Onder
goed. Desverklezende privaatles. Aan
vang van den nieuwen cursus l Maart
a. s. J. DE KTE,
1738 7 Pieterskerkkoorsteeg 19.
Van heden liggen aan onderstaande adressen lijsten ter teekening, om den Gemeen
teraad eerbiedig te verzoeken, liet besluit tot opricliting van. een openbaar
Slaclitlinis in to trekken.
De HoerenJ. WIIHELJIT DAMSTÉ, (SlgnrcnhandeO, Aalmarkt.
O. EOS, Boekhandel, Uoogewoerd 05.
B. BEANKENBERG, Boekhandel, Mare 58.
II. j. JUNG, Sigarenliaudel, Noordeinde 40 cn Breeslraat 35.
Cafe-Restaurant „In den Vergulden Turk", Itreestraat.
ROECOFS Koffiehuis, Haven bij de Zijlpoort.
Sociëteit „Concordia", lloogewoerd.
G. v. d. WERF, Sigareuhandel, Steenstraat.
A. E. DE VEIEGER, Bockhandel, Breeslraat 133.
G. 91IZEE, Borstelmaker, Haarlemmerstraat 15C.
A. MOE, CafG „Den Bnrcht", Nienwstrnat.
II. EAMBOOV, Hoogcwoerd 00.
Bureau „Ecldscli Dagblad", Doezastraat.
Kiesgerechtigde ingezetenen, die hiermede instemmen, worden uitgenoodind deel te nemen.
"Voor Slagers staat tie onder teekening niet open.
Het Comité:
LzmBN, 25 Februari 1901.
1805 111
N. H. BONNEWITZ.
L. J. A. BRAAKENBURG VAN BACKUM.
J. P. CREYGHTON.
J. J. VAN HOEKEN.
PKB
vlugge verzending.
Billijke Tarieven.
25 Cents per knok
Per 3 knot A 22$ Cent.
10 Cents per Knot.
Deze bekende prima qualiteiten zyn
alleen te bekomen by 1801 16
hoek Paardensteeg.
brandt men dagelijks op
Duitsche wijze 389 12
uitmuntende door geur en smaak.
Prijs per 5 ons 52$ Cent.
NIEUWE RIJN 47.
stmï.-r „cms".
Daar meD zich niot
ontziet, op mijnen
naam rond Ie
reizen met een arti
kel, hetwelk men
Haarlemmerolie noemt
en waarmede men oen
fabrikaat van de hand
zet, dat nadeehge go-
volgen moot hebben,
deel ik door dozen aan
I HH. Winkeliers mede,
dat voor mijne
HAAREEMMER-
OEIE-fabrlck
nimmer wordt ge
reisd en dat men
alleen dan de echt o
HAARLEMMEROLIE
ontvangt,wanneor men
ze betrekt uit myno
fabriek. Alle andere is
beBlist namaak.
C. DE KONING TILLY.
Achterstraat 13-15, Haarlem.
1800 27
