M
te brengen n de in de provincie Zuid-Hol
land woonac^*w»< dames, die reeds aan Hare
Majesteit de Koningin zijn voorgesteld, en die
wenschen deel te nemen aan do cour van
gelukwensching, op 18 December a. 8. des
avonds te houden door Hare Majesteit de
Koningin bij gelegenheid van Hoogstderzelver
verloving, dat z\) verzocht worden zich daartoe
schriftelijk tusschen 3 en 10 December a. s.
te wenden tot Harer Majesteits Grootmeesteres,
mevrouw de baronesse Yan Hardenbroek
van 's-Heeraartsberg en Bergambacht, te
's-Gravenhage.
Het juiste uur van de te houden cour zal
later in de „Staatscourant" vermeld worden.
(Sts.-Ct.)
Heden werd aan het gebouw van het
Provinciaal Bostuur van Z.-Holland aanbesteed:
lo. Het maken van een buitenhaven, toe
gang gevende tot de door de gemeente
's-Gravenhago te maken visschershaven to
Scheveningen. Minste inscbrijvors: P. Vlas
man, te Utrecht, en G. A. Van Spanje, to
Arnhem, voor f 713,800.
2o. Het maken van eon dienstgebouw in
aansluiting met het depot-gebouw van het
Centraal-Archiof aan het Bleijonburg te
's-Gravenhage. Minste inschrijver "W. P. Teeu-
wisse, te 's-Gravenhago, voor f 128,900.
Te 's-Gravenhage vertoeft de rev. F. Law
rence, eero-8ecretaris van de „Church society"
van de Vereeniging tot bevordering van dieren
bescherming in Engeland, wier zetel is Kirkham
Abbey, te York. Deze geestelijke heeft een
opdracht van zijn genootschap om de hoofden
van de verschillende staten in Europa uit te
noodigen hun medewerking te vorloenon tot
een uitbreiding van de Geneefsche Roode-
Kruis-conventie in dien zin, dat onder de per
sonen, die in tyd van oorlog de bescherming
dier overeenkomst gonioten, ook zullen worden
begrepen allon, die ambtshalve of als vrijwil
ligers in den oorlog zich bezighouden mot
de verzorging van gewonde dieren. Rev.
Lawrence, op weg naar Berlijn en St.-Potors-
burg, heeft te 's-Gravenhage zich ook met
een verzoek in geleken zin gewond tot PL M.
de Koningin.
In opdracht van Hare Majesteit werd de
vertegenwoordiger van het Engelsch genoot
schap ontvangen door den voorzitter van liet
hoofdcomiló van het Ned. Roode Kruis, bar.
K. J. G. v. Hardenbroek v. 's-Heoraart.aberg
en Bergambacht, terwijl by hot onderhoud
tegonwoordig waren do onder-voorzitter, mr.
S. Laman Trip, en de secretaris, de heer W.
I. Ycrvloet. De beer Lawrence was vergezeld
door den eersten secretaris van legatie van
het Engelsch gezantschap, den hoor Arthur
Levesson Cower. Nadat de heer Lawrence zijn
bedoelingen had uiteengezet, werd hem door
den voorzitter van het hoofdcomitó de raad
gegeven, zich te wenden tot de Engelscho
Roodo-Kruis-afdceling. Indien deze bij de
Engelsche Regeering aandrong om den Zwit-
'serschen Bondsraad te bewegen een interna
tionale conferentie voor deze gelegenheid bijeon
te roepen, zou deze do wonscholykheid kun
nen uitmaken om de verlangde aanvulling
der Roode-Kruit-overeonkomst tot stand te
.brengen.
Door het classicaal bestuur der NocL-
Horv. Kerk to 's-Hertogonbosch, is aan de
Synode het verzoek gericht, president Kruger
bi) zyn komst hier te lande, in naam der
iKed.-Herv. Kerk te begroeten.
Het stoomschip „General" (thuisreis)
passeerde 30 Nov. Ouessaut; do „Kaiser"
(thuisreis) passeerde 30 Nov. Suezdo „Lawoe",
van Batavia naar Rotterdam, passeerde 30
Nov. Kaap del Armi; de „Sindoro", van Rot
terdam naar Java, passeerde 1 Dec. Kaap
dol Armi.
Unzorswoude. Zaterdagmiddag to tweo
uren werd onze gemeente per rijtuig bezocht
door drie Boeren uit Zuid-Afrika, begeleid door
den burgemeester van Koudekerk en de raads
leden dier gemeente.
Het hoofd dor dorpsschool, do heer A.
Fortgens, had daags te voren, namens den
voornoemden burgemeester het verzoek ont
vangen, met eenige leerlingen aan do model
hoeve to komen, ten einde oen paar Trans-
vaalsche liederen uit te voeren, en daar de
Zaterdag een gewone vacantiedag is, kon hy
gemakkelijk hieraan voldoen. Toen dan ook
de hoeren Jansen, uit Transvaal, Duplessis,
uit Kaapland, en Theron, uit Bechuanaland,
met hun geleiders uit de rijtuigen stapten,
klonken hun uit de monden van ruim 30 Neder-
landscho jongens en meisjes hun eigen volks
liederen tegen. Onmiddellijk daarop werd aan
geheven:
Komt, jongens, hoera, voor dat dappere volk
Van ouden en jongen te paard;
Ze rijden zoo kranig, ze schieten zoo raak,
Ze vechten voor huis, hof en haard, enz.
Nadat ton slotte nog het „Wilhelmus" in
.de oude toonzetting was gezongen, bedankte
do heer Duplessis voor do bewezen attentie
en sprak den wensch nit, dat het den kinderen
-nooit mocht overkomen, zooals zy zei ven het
hadden ondervonden, door een vreemden in
dringer of een onmeuschelijkon vijand verjaagd
te worden uit hun vaderland en van alles
boroofd, vrouw en kinderen te moeten ach
terlaten.
Nu maakte het gezelschap, onder geleide
en toelichting van den heer A. De Bruyn, een
wandeling door de verschillende inrichtingon
der zuivelfabriek. Do ruime stallen voor meer
dan 80 koeion, de zindelijke varkenshokken,
die ruimte aanbieden voor oon honderdtal van
die dikhuiden, do machinerieén voor boter
en kaasbereiding, de groote dorschmachine,
de kolossaio hooischuren, de gelegenheid tot
het koken van veevoeder on do stoommachine
werden achtereenvolgens in oogenscbouw go-
nomen en luide geprezen.
Eindelijk vereunigden allen zich in hot ge
wone huisvertrek der bewoners, waar door
de goede zorgen van den heer J. De Bruyn
en de vrouw des huizes gelegenheid was, om
nog eon uurtje gezellig te praten over den
landbouw in Zuid-Afrika en het ondervonden
leed. De heer A. De Bruyn stelde oen heildronk
in op do Transvaalsche deputatie en op het
schandelijk verdrukte en vermoorde stamver
wante volk, terwijl hy den wensch te kennen
gaf, dat het spoedig weer waarheid zou worden,
als men zong: „Dat vrije volk z(jn wijl"
Burgemeester Van Tricht bedankte de be
woners Jsr modelhosvs voor de gastvrijheid
en de welwillendheid, hem en ztfn gasten
bewezen, en don heer Fortgens voor zijn mede
werking, waarna omstreeks 4 uren de terug
tocht werd aanvaard.
Tot ouderling by de Ned.-Herv. Ge
meente werd herbenoemd de heer G. O. De
Jong en tot diaken de heer Jac. Van Dorp.
Tot ouderling in plaats van den heer A Van
Geest, die voor de herbenoeming bedankte,
koos men den oud-ouderling N. Van den Toorn
en in plaats van don heer J. Uyterlinde, die
wegens zijn hoogen leeftijd niet meer in aan
merking wenschte te komen, den heer F.
De Bruyn.
Door ds. J. J. Van Ingen werd Zondag
morgen dankbaar melding gemaakt van een
gift van 40 gulden, den vorigan Zondag ge-
collectoerd ten behoeve van de armen der
Ned.-Herv. Gemeente.
Koudekerk» Vrydag-avond werd onder
leiding van ds. Sticks, in hot kerkgebouw
der Gereformeerde Gemeente, eon bijeenkomst
gehouden, geheel gewijd aan den toestand
van Zuid-Afrika.
Do hoeren Jansen, Duplessis en Theron,
die van huis en hof, van vrouw en kroost
beroofd, hun leven slechts door do vlucht
konden reddon on als ballingen te Amsterdam
een veilig toevluchtsoord hebben gevonden,
deden, voor een talrijke schare van toehoorders
interessanto mededoolingea over gevochten,
die ze persoonlijk hebben medegemaakt en
over toestanden, die ze zelven hebben door
leefd. Dat zo nog goede hoop biy ren koestoren
voor hun arm en verdrukt vaderland en hun
dappere landgenooten, bleek by herhaling
duidelijk. In hooge mate betreurden ze het,
dat zo gedoemd zijn, hier in het land rond
to zwerven, terwijl aan hun hulp in Trans
vaal zoo dringende behoeft© is.
Do aandacht was onverdeeld en de sprekers
werden met de grootste belangstelling gevolgd.
Ds. J. J. Van Jngen, van Hazerswoude, sprak
ten slotte een vurig en bezielend woord van
sympathie, van bemoediging en tot opbouwing
in het geloof en het vertrouwen, dat Hy, die
het lot der volken regelt, ten slotte het recht
zal doen zegevieren over het geweld en het
onrecht. Tevens sloot Z.Ew. met dankzegging
do vergadering.
Zegwuard-Zoetorraeor. De collecte, die
alhier in de Ned.-Herv. Kerk werd gehouden
ondor do godsdienstoefening, welk© geleid
werd door ds. Bootsma, geestelijke aan het
krankzinuigenge&ticht te Loosduinen, heeft,
ten behoeve van de Chr. vereeniging tot ver
pleging van krankzinnigen en zenuwlijders, op
gebracht een som van f 2G.26.
Li do afgeloopon maand hebben in deze
gemeenten geon sterfgevallen plaats gehad, iets,
wat in geen jaren is gebeurd. Dit tweede
halfjaar is, voor Zoetermeer vooral, in dit
opzicht zeer gunstig. In het eerste halfjaar
haddeo daar 16 sterfgevallen plaats, in dit
tweede gedeelte tot nu toe slechts twee, beiden
overledenen benedon hot halfjaar.
Luidsche ISchouwburg,
(Zondag 2 December 1900.)
Jan Ongeluk of de gevolgen der Kinemato
graafblijspel m drie bedreven naar het Duitsch
van Oscar Blumenthal en Gustav Kadelüurg
en Asschepoes, blijspel in één btörzf door Jo van
Sloten. Buitengewone voorstelling door het
HoUandsch Tooneelgezslschorp, Directie A. van
Lier, Amsterdam.
Met grooto belangstelling schryf ik hier de
naam van Abraham van Lier, den door hooi
Nederland zoo algemeen bekenden en zoo ver
dienstelijken directeur van verschillende
Amsterdam scha schouwburgen. In de geschie
denis vaa ons tooneel tijdens de laatste helft
van deze üyna afgeloopen eeuw treft mon
zijn naam zoo dikwijls en zoo gaarne aan,
dat men gaat vragen, of het geon tijd wordt
liet halve eeuwfeest van Abraham van Lier
als tooneeldirectour te vieren. Misschien ia
deze vraag geheel overbodig, ©n blyktermijn
gebrekkige kennis der Amsterdamache tooneel-
toestanden uit, maar in all© geval is hot zeker,
dat Abraham van Lier grooten invloed heeft
geoefend op de ontwikkeling van ons tooneel.
H'y heeft gezorgd voor Amsterdam ©n Neder
land, dat men hier te land© op do hoogte
bleef van vreemde tooneelglorie. Hy heeft
groote buitenlandsche kunstenaars ©nkunste-
naressen naar Amsterdam geroepen, veel
Duitschers, eenige Franschen en zeer enkele
Engelschen.
By Van Lier traden op: Felicifca van Vest-
vali, die de rol van Hamlet zoo voortreffe
lijk speelde, dat Dr. M. B. Mendes da Costa er
nu nog in zyn T o o n oei herinneringen
(Leiden, A. W. Sythoff, 1900) mot opgetogen
heid van spreekt By Van Lier traden op:
Bogumil DawisoD, die ik in vroegere jaren
in een slocht, maar algemeen toegejuicht, stuk,
N a r c i s s met verrassend talent hob zien
spelen; traden op Ludwig Barnay, Ernest
Possart, Forbes Robertson on Mrs. Patrick
Campbell, dio do Opheba rol zoo treffend ver
vulde. By Abraham van Lior trad op Sarah
Bern hard in eenige van haar voornaamste
rollen. Ik horinnor my een avond, dat do
dappore Sarah alleen op het tooneel stond,
zonder gezelschap van collega's, die maar op
zich lieten wachten. Gelukkig konden
Madame Thénard en nog een acteur twee
uur lang het publiek bozig houden, totdat
eindel(jk de lang verwachte acteurs te tien
uur aankwamon.
Op heden Zondagavond, 2 December, kwam
het HollaDdscho TooDeslgezelschap van
Abraham van Lier hot Leidsche publiek
amuseoren met oen vrooiyko voorstelling. En
inderdaad, hot kleine oorspronkelijke bijspel
van Jo van Sloton ©onvoudig, zonder groote
vlucht, maar goostig, en uitstekend gespeeld
stemdo do aanwezigen tot opgewekte tevreden
heid en vrooiyko ingenomenheid. Hot stukje
schijnt me goschreven om het dramatische
talent van een jongo kunstenares in kleinen
kring te doen uitkomen. De gegevens zyn
zeer eenvoudig. In oen gezin, waar drie of
meer dochters zyn, vervult eon arm nichtje
Lena Dijkstra (mejuffrouw Martha Coerdos)
zoowat de rol van onbezoldigde huishoudster.
Toch trekt zy do aandacht van een jongen
man, Henri van Voen (de heer Jan Malherbe)
die door de dames des huizes wordt aange
moedigd. Het jongste kind van den huize,
Betsy, vijftien jaar oud (mevrouw Dons—
Albregt) licht op naïeve wyze den jonkman
in, dat het huishoudstertje Lena zyn liefde
volkomon waard La
Met onverdeoiden lof mag hier gesprokon
worden van mevrouw Johanna DonsAlbregt,
do talentvolle dochter van mevrouw Albregt
Engolman. Reeds den lOdon Mei van dit jaar
speelde zy deze rol by gelegenheid van het
jubilé harer moedor. In naïveteit ©n grappig©
ondeugendheid van ©en heel geestig bakviscbje
steekt zy alle haar voorgangsters naar de
kroon. Zy alleen occxipeert het tooneel met
haar aardig© kleine trucjes.
Een verrassing was het om hier Jo van
Sloten als dramatische auteur te ontmoeten.
Hoe jammer, dat eene zoo geestige pen als
de hare zoo weinig meer te voorschijn brengt.
Zy heeft korte schetsen geschreven, zoo
meesterlijk, dat z(j met schrijvers van den
eersten rang kan vergeleken worden.
Het groote kluchtspel in drie bedryvonvan
Oscar Blumenthal ©n Gustav Kadelburg is
een kunstwerk van geringe waard o, maar
werkt soms voortdurend op de lachspieren
van oen niet al te hoog ontwikkeld publiek.
Een verdienste er van schynt, dat het extra-
modern is en de verwikkeling berust
op de vertooning van een kinematograaf, waar
van de ontdekking door Edison in 1896 op
het tooneel wordt hord acht. Da zaak berust,
zooals dikwyla in een drama, op oene diep
verborgen vergissing. Eene maatschappij tot
ontginning van Edison's uitvinding heeft
overal agenten, om opnamen te maken van.
grappige tooneelon uit het loven van lederen
dag. Doze maatschappy bazoldigt eeno jongo
dame later getrouwd met oon atldset Tobias
Krach (do heer Lageman) om zoo mogelyk
komische poses uit to lokken aau het strand
to Ostonde. Dezojongo dame weet twee heeren,
Martin Hallorstadt, gezegd Jan Ongeluk (de
heer August. Kielil) en Boris Mensky, een
Rus, met de eigenschappen van een i as t a-
quouore (do heer Jan Malherbe) eenige
oogenblikken door haro coquetterie bezig te
houden, zoodat beiden later by openbare ver
tooning van de kinematograaf door vrienden
on verwanten herkend worden.
Rondom dit gegeven vlechten Blumenthal
en Kabelburg de aUerdolzinnigste toonoelen. Er
is weinig geest of fijne observatie in dit
volk8kluchtspel, maar de toestanden zyn
inderdaad zjj liet ook ruw, komisch. Al in
het begin opont het stuk mot oen zonderling
tooneel. De heer Martin Hallerstadt voor
treffelijk als niais, door den heer August
Kiehl voorgesteld komt eerst des morgens
om zes uren thuis. Zyne vrouw Hildogard
op voldende wyze vertoond door mevrouw
André Meeuwissen wacht hem op, en
vraagt hem rekenschap. Hy schuift alles op
ztfn vriend, den heer Boris Mensky oen
Rus, dio eigenaar is van landgoederen, dorpen,
kerken, popos enz. (oonigszins ldeurloos
gespoeld door don heer Jan Malherbe), maar
deze komt juist van eene vorre rois een be
zoek brongen aan Hallerstadt,, zoodat hy aan
stonds wordt geloogenstraft. Deze laatste
wordt torecht eon Pechvogel genoomd,
omdat al zyne uitvluchten hem terstond ont
nomen worden, on hy toch inderdaad meer
in schjjn schuldig is, zooals uit hot geval met
do kinomatograaf biykt. „De schyn 6cbynt
wat tegon me to hebbonl" klaagt hy. Van
do overigen dienen vermeld te worden de
ouders van mevrouw Hildegard Hallerstadt,
de heer en mevrouw Krauer (voorgesteld door
don heer De Boer en mevrouw Van Boem
Kapper). Het zyn eenvoudig decoratieve per-
8ooniykheden, die telkens moeten meespreken,
terwyl de vader, evenals zyn schoonzoon
gaarne te Beriyn het eon of ander gemaskerd
bal bezoekt, onder voorwendsel, dat een han
delsvriend uit de industri&elo stad Kottbus
hem heeft opgehouden. Het niet bestaan van
dozen handelsvriend geeft later woer aanleiding
tot dwaze vergissingen. Mevrouw Van Beem
Kapper, dio eenmaal by de Veroeniging hot
Nederlandsch Tooneel de jongere rol
len speelde ik herinnor my haai- Sidonie
Risler in Froment jeuno Risler aivé
in Den Haag te hebben zien spolen vervult
nu met veol animo de komiaehe oudere rollen.
Een zeer zonderling personage, de circus-
athloet, Tobias Krach, komt telkens de woe
dende, bedrogen echtgenoot spelen en dreigt
mot zyn biceps. De heer Lageman riep in
die rol door stom en spel cone herinnering
op aan wyien den Haag6chGii acteur C. R. H.
Spoor.
Do vertaling liet nog al te wonschon ovor.
Als men Jan Ongeluk verzoekt iets to ver
tollen, antwoordt hy: 't Kan-je bögrypon.
t Valt me niet inl" 'n Prachtig Germa-
niiuel t. B.
Beers vaa Amslerdam.
3 December 1900.
Yor.
President Kruger iu Nederland.
Vanwege de Zuidafrikaansche deputatio on
door den Voorzitter der Haagsche afdoeling
van de Zuidafrikaansche Vereeniging is naar
Keulen getelegrapheerd ten einde to verkrygen,
dat President Kruger niet Woendag in Den
Haag kome als zynde ongeschikt wegens hot
St-Nicolaasfeest.
Het is thans zeker, dat do Prosdent in het
Hotel des Indoe" zyn intrek zal nomen.
Dr. Leyds, de hoeren Fiscber en Wossels en
allo overige hoeron uit Krugers omgeving
zullen daar ook logeeren. Onder laatstbedoelde
heoron bevinden zich: Dr. Heyman, ïyfarts,
on de heer Bredell, waarnemend commissaris
van politie van de Zuidafrikaansche Republiek.
Nog oon twaalftal corporation zullen zich
aansluiten by de vereenigingen, die deel zullen
nemen aan do ontvangst van President Kruger
te 's-Gravenhage.
Komt de President per Holl. Spoor aan,
dan blijft het Oranjeplein aangewezen als ver
zamelplaats -voor de vereonigingen; komt hy per
Staatsspoor, dan zal men zich op den Yyver
borg verzamelen en dan wordt vermoedelyk
door Ryn straat, Bezuidenhout, PrinseBsegracht,
Korte Voorhout en Lango Voorhout de weg
naar het „Hötel dos Indes" genomen.
De voreenigingen mogon zich onder haar
banieren scharen en (uitsluitend Nederlandsche,
Transvaalsche en Oranje-Vrystaatsche) vlaggen
moovoeren. Muziek en zang buiten het station
moeten achterwege bly vod, mot het oog op de
omstandigheden, waaronder Kruger naar
Europa komt.
Machtiging is verleend, om don leerlingen
van alle gemeentescholen en openbare inrich
tingen van onderwys te 's-Gravonhage den
dag van Kruger's aankomst aldaar geheel of
gedeeltelijk vry te geven.
1
koora.
76*
80%
83*
81
80%
23*
84
28%
84%
60%
74%
99*
85*
86
65*
81
22*
26*
88*
61*
£4%
13*
29*
28*
70
15*
66*
64*
62*
94
66*
96*
105
68
293
129*
145 l
71
147*
151%
83*
8*
32*
109
110
65
165
87*
89*
109
124
40*
82*
100*
87
28
25*
13
1&%
45
13%
82
69*
14*
21
25 i
42*
42*
82
72*
80*
15*
93
31
21*
13*
37
67*
116%
26*
26
126
47*
80
631
334
220
Koers
hedon.
pCt.
Ked. Cert. Nat. Schuld
Obligatie n. t
Hongar(jo, Loan- in Zilver 1889 4*
Oosten.'. Ken to in Fep. Mo i,'Nor. b
Jan.Jali 6
Port., O. B. ÏSHUM met Tiofeot 8
dito dito 1688,094*
dito dito 18904
dito ditf. Teb&kaleening. .4*
ttuflland Dinn »t. 1894 .4
1681 Kb. 025 4
18G7/00 100 4
1880Kb. 625,2do Boria Qonal. 4
6-KaiaeioUJM Kb. GZ5 4
Spanje, ObL i'-rp. Schuld 4
T'nxlqjc O bi. -Geprml 4
geconverteerdo serie D.
O.
Mexico, Blnn- Ahostare 2oear. 6
Brazilië, 18894
landing Lconing 1893 t>
Columbia 100—600 1*
Venozuela, Obl. 1831 100 4
600 4
Farar. Corp. GhL 6
Ccrt. t. prei. Aand.
Italië, Obl. Zuid-ltoL Spoor .9
s Spw.leen.1337'60 aer. A-E 3
Portugal, floira Baixa - 4 3
ltnaland, Obl. Wladik. 189CÖ3 4
Kjeaan-Ux. K. 0*5 i
MS»
1890 4
Annï. N. Air. ütuidolsv -reonig.
9 Cult. Mij. Vorstenland.
Kon. Fetrbloambrounon
Dordteobe Petroleum r.
-Gewone Aond. ScbibajeS
Aand. Sumatra 1'al omhang. vr
Moeara Koiin
Ned. llandeUMij. llcocontre
N. W. 4t. Pao. iiyjk-ll. Schuld lo.
Jzicomehonda Idm well
Faorlica Bond# Max wall
AftTid. llolL IJ- eraa Spoorweg
9 M\j. tot fcxpl. y. Staatapw.
ObL Ned. Canto Sp. ƒ3000 8
A and. N* Ztul-AIr. Spoor 0
ObL 1890 4
UbL Bortal-Wexol 1357(80 geat.
Aand, AroerikaariBchj Vaart
m R&tteid. Idoyd
Amerika, Aand. Avohiaon Topcka
r'M.
Obli&
Qev el .-Akron afgest A.
r Aand. l>on v. ltlo Oraode
9 9 l'lor. Ctr.4t Ponine
SuLouiafitSfcnFr.gow.A.
b Aand. Miss. Kansas Texts
ObL, »l®5yp.
t ,2e
B Ene Spoor Aand.
a 2e prol. A.
t Ontario A Woatorn Aand.
B Kort- fc "Woet. C. T- Aand.
9 5onth.Pac.C.G6vr. Aand.
4 pCL GondJ.
Union Fac. Cert. v. Aond.
9 p proL Annd.
- W. N.-Y. 4c p. afg. C.t. A.
,goo.morts.b.
locomob.
Wabaah Sp. O. v. prol. A.
Kaoaaa City Sh. l'.w. Cy. A
9 ProL Aand.
le Dyp. Obl. 8
Hongerde, Tboiaa-Loton. 4
Turkse, Bpoorw.-EoKm 4
Spanje, Madrid-Lotcn. 3
m Asaban Tab. nieuwe Aand.
9 Fr. Dolt Tabak Jlljj. Aand.
9 Doll-Caltnor-Maataobappij
■Cart, r 4.mrl Aiendjburg
Aandeeleo 6enambob
AandeelanBotterdam- Duli.
Ch. Ohio 37*; Padang 135; Doli-My. 434.
Oostenrtfk, Papier J 2a07* dito Zilver 2X97*
Fxanscli# j JDivorae KUkamark ,Rus3en
Zilveren Boebel8/L3ó dito In GoudoaRoebels/LSD*
Prolongatie 4 pCt.
365ste STAATSLOTERIJ.
Trekking van Maandag 3 l>ec.
2d© Klasse. 1ste Lyst.
No. 2873 f3000. No. 6881 f1500. No.
7550 f ÏOOO. Nos. 344, 5004, 12679 f400.
Nos. 7864, 12991 f300. Nos. 10410,11667,
14397 flOO.
Pryzen van f 30.
76*
80%
62
81*
23*
34*
95
60*
99*
96*
85*
91*
39%
84
29*
71
16%
-66*
54*
62*
307
150*
74
147*
161*
<63
87%
125
39*
82*
27*
25%
13
17*
45*
13*
82
13*
20%
25
42*
41*
82*
72
80*
93*
13%
36*
67*
117*
128
47
634
396
zal zyn, geopend, beoogt derhalve niet het
vragen van bydragen voor een geschenk o^
stoffeiyk huldeblijk, maar goschiodt, overeen*
komstig een vry algemeenen wensch, om vat^
de zyde der bevolking van Hr. Ms. woonplaats
aan haar bruidsdagen eenig ioesteiyk karakter
te geven. Vaif
INGEZONDEN.
Wier Belang?
35
2718
5500
7482
10229
12284
14787
16720
18354
65
22
65
7536
10313
90
14812
22
68
70
2838
6701
41
25
12300
60
16897
18901
162
2928
13
7628,
27
74
56
16911
11
239
3002
24
56'
23
12405
14907
45
19061
48
24
62
41
7783
44
93
26
99
64
62
48
7917
69
12526
61
17103
85
74
3143
61
66
10428
68
68
11
94
316
3306
6938
72
67
12635
79
41
19127
56
69
me
6038
8083
93
46
8JL
69
33
3533
72
8176
10515
- 49
15041
88
88
81
3687
85
8420
26
74
17235
19234
408
64
95
49
10682
92
67
46
16
38
73
6112
62
10725
12822
15128
86
19327
3760
19
6506
58
33
46
17328
74
44
63
65
31
15
10833
12918
73
69
76
62
6o
62
10965
59-
82
17439
19472
621
79
99
8622
97
75
15206
17510
82
616
84
6232
8700
11045
76
21
13
19638
91
3802
91
1
65
88
61
62
86
1004
80
6347
70
87
13033
73
62
17617
19716
1T34
3908
73
80
11110
88
14340
33
38
9
6448
98
29
13161
80
33
19815
1235
23
69
8818
38
66
15454
80
17773
19
77
63
90
9013
97
13210
65
51
1370
1438
4074
6538
62
11227
11
93
79
19944
4151
43
9187
67
54
15612
92
93
1603
90
45
9236
11344
13403
21
17837
20002
35
4214
69
9301
11403
45
98
17900
23
1702
29
78
3
41
81
15729
35
88
91
24
61
6625
40
54
13585
30
46
82
4371
66
9444
78
13600
16806
97
20145
1826
94
61
63
11546
70
15
18035
20262
96
96
68
9501
75
90
93
67
84
1915
4402
72
9632
93
13828
15921
86
20315
23
62
27
32
6726
62
11675
39
75
99
20122
6841
9704
11708
62
16001
18202
47
70
4571
64
6
20
13933
16106
59
18307
61
92
96
4607
6904
20
43
87
61
BB
84
65
80
34
28
54
14088
62
19
2004
58
7047
74
67
14106
16226
34
87
4753
99
49
9813
68
92
48
18404
20543
2109
28
74
39
74
14215
72
25
44
4817
64
88
47
11841
75
88
18512
65
2202
90
69
11900
85
16343
18603
78
12
79
F113
9911
35
14307
44
10
20619
25
4942
40
82
75
45
16403
41
20
2313
5010
39
96
10024
12090
14405
56
44
23
2419
7201
83 12166
72
57
87
32
71
6164
18
10143
69
14643
72
18717
44
2644
5278
48
75
72
64
87
20
20771
63
6356
7338
10202
86
14700
96
47
81
2600
57
72
12
12219
45
16543
18803
40
20832
8
6413
81
26
48
72
16679
20966
60
15
7486
Het luiweiyk von II. M. die Koningin.
In aansluiting met het vroeger medegedeelde,
kan thans gemeld worden, dat het comité
van een volkshulde, het weldadigheidsfeest
voor de armen van alle gezindten, ouden van
dagen en weezen by gelegenheid van het
huweiyk van Koningin "Wilhelmina als hoofd
taak beschouwende, ook eenige plannen ont
worpen heeft, waardoor in de dagen, aan de
trouwplechtigheid voorafgaande, wanneer ook
de vreemde vorsteiyke gasten in Den Haag
vertoeven, in de residentie eenige feeststem
ming kan heerschen.
De inschryving, door bet comité, dat ge
deeltelik ook ati feestcommissie werkzaam
Wanneer iemand, die eenige jaren geleden-.
Leiden verlaten heeft," daarin terugkeert,;
wordt hy getroffen door al de winkels, dief
allerwegen verrozen zyn op plaatsen, waar in[
zyn tyd woonhuizen stonden. Do Haarlemmer-
straat is een aaneenschakeling van winkels,-
de Nieu wo Rijn heeft haast al zijn particuliere1
woningeff verloren voor winkels, enz. Zelfs;
de schoone Breostraat is op weg om oen*
winkelstraat te worden en van de Hooge-1
woerd is reeds weinig meer over.
't Spreekt vanzelf, dat al die winkeliers
elkander in den weg zitten, daar de andere j
klassen der Leidsche bevolking lang niet in
dezelfde verhouding toegenomen zyn. Ook
spreekt het vanzelf, dat zy al het mogelyke
doen om zich staande te houden, zoifs door
oen party te wilion vormen m do stads-
politiek.
Toch schijnen die middelen onvoldoende," -
om al de als uit don grond opschietende
kruideniers e. a. op do been te houden, en j
in het Letdsch Dagblad van Zaterdag j. L
stelt D. in zinnen als lintwurmen een nieuwe j
poging voor. Deze komt, als ik zjjn roerend stuk
goed doorzie, hierop neer, dat er een ver-1
eeniging moot gevormd worden, die ieder
Leidenaar boycot, die het wagen mocht iets
bulten Loiden te koopen, on die tevens een'
seminarium voor do a. s. raadsleden moet-
worden. Niet onaardig bedacht 1
Maar, om met D. te spreken „als man
voor de vrijheid zynde" zullen weinigen zich
daartoe laten vinden.
D. verwart m. L „Leidens belang" met „der
winkelieren belang" on daar liy wrijving van1
gedachten wil uitlokken, zal ik hem gaarne
aangeven, hoe het belang der laatste klasse
gediend wordt.
1. Door beter gesorteerd to zyn. D. zelf
geeft too, dat de winkeliers te Leiden dat?
niet zyn.
2. Door boter boek te houden. De winke-_
liera, die my rekeningen hebben aangeboden
van zakon, dio ik lang geloden betaald heb,
zyn legio en mot een schaapachtig gezicht,
zonder een woord van verontschuldiging, be-J
kyken zy de quitantie, die ik hun onder hunl
neus houd.
3. Door in te zien, dat het overige mensch-
dom niet om hunnentwille bestaat, ©n zich
voor hun klanten mooito t© geven.
4. Door te zorgen boter van hun vak op
de hoogte te zyn, als zy een winkel opzetten.
Dat zy dat niet doen heeft ton gevolge, dat
in een zelfde pand in een oogwenk sigaren,
schoenen, hoeden en petten, klokken en
andere zakon elkaar opvolgen.
Vereenigingen als „Eigen Hulp" moesten
hun lang geleerd hobben, dat zy als „klasse"
in do maatschappy volkomen kunnen gemist
worden, daar do monschen door aaneenslui
ting zoor goed hun eigen leveranciers kun
nen zyn. "Willen zy dus de concurrentie vol
houden, dan kan dat slechts geschieden door
betore waar en tegon lagere pry zen te leveren
en door zyn taak niet op te vatten, alsof
men eigeniyk zyn klanten een hooge gunst
bewyst met ze te woord to staan.
Ik verzeker D., dat bovenstaand oordeel over
de Leidsche winkeliers in het algemeen,
de goeden niet te na gesproken, niet het
myne alleen is, dat ik velen, die zich van
elders hier zyn komen vestigen, oveneens
heb hooren oordeelen. En hoe kan het anders ?h
Roods zoovelen zyn door hun krenten en.'
rozynon tot huizen ©n villa's gekomen, dafc'
voor de meeste menschen de verleiding groot
is, om dien gemakkeiyken weg ook te probee-,'
ren, en zoodoende staan or heelwat achter de.-
toonbank, die liever iets anders hadden moe
ten ondernemen. D. houde my doB ten
goedo, dat ik m(jn kaartje voorloopig niet
voor zyn Vereeniging aan het „Leidsch Dag-''
blad" zend en my elders van zaken voorzie,"
waarvan ikmy te Loiden minder goed of pleizierig
voorzien kan. Ook stuit hetmy „als man voor.
de vry beid zynde" tegen de borst my to laten
dwingen in do wyze, waarop ik myn zuur
verdiende penningen zal bosteaen. Daarby
komt, dat ik, hoewel D. zoowat alle niet-;
winkeliers voorstelt als te Leiden te zyn „om
door en aan ons gold te verdienen", my daarin
volkomen gerust gevoel.
Het is zoo do mode onder de heeren winke
liers geworden, hot voor te stellen alsof zy
te Leiden de belastingen alleen betalen. Toch
is het nog niet lang geleden, dat de grootste
kruideniers met verbazingwekkende eenstem
migheid voor f 1800 in hot Inkomstenbookje
stonden 1 Ook zal D. het my niet euvel duiden,
dat ik mij, om niet voor oouwig myn kansen
voor den Gemeenteraad te vergooien, slechts
teeken mot N. N.
XtCldcns belang.
Volkomen instemmende met de hoofdstrek
king van hot betoog dos hoeren D. in Uw
nummer van Zaterdag j.1. wensch ik daaraan
nog de volgende feiten toe to voegen, my door
verschillende neringdoenden medegedeeld.
Meermalen is hot voorgekomen, dat meubel
makers goroepen werden om een of andei
meubel, uit een andere plaats gekomen, te
helpen opsteüon, wolk meubelstuk dan bleek
in Loiden gemaakt te zynl Voor de goed
koopte, ziet ul
Een onzer magazynhouders had in dit jaar
ruim 1 O-maal een artikel te leveren in jonge
huishoudens alleen voor kouken, slaapkamer
enz. De artikeleD, noodig voor salens, huis
kamer enz., werden uit Den Haag, Amsterdam
enz. betrokken en meermalen bleek dan, dat.
dezelfde artikelen hier goedkooper verkrijgbaar
waren. „Ja, als wy dat geweten hadden
Een ander magaz(jnhonder, die een filiaal
onder andoren naam ia Den Haag heeft, ver
kocht daar aan Leidsche families artikelen
tegen hooger prys dan dezelfde artikelen by
hem in Leiden verkrijgbaar zyn, natuurlijk
wijl hy aldaar hooger onkosten heeft. Zou da
HolL Spoor dien koopers misschien ook een
premie geven, in plaats van vracht barokensc