P. I. II1I1I (So., Wijnhandelaren.
/IK
Royal Winter
Zaikenr Trigsle-Sec Cointreau, WhiskeyThe Buchanan Blend.
Kostuumrokken,
Stoomtrar Haarlem-Leiden.
Kantoor en Pakhuis Burgsteeg 3,
Grossierderij Burgsteeg 3
Zeer aanbevelenswaardige Wijnen;
H. VAN ROXBURGH, Leiden,
„Be KJieuwe Ijzerwinkel",
's avonds tot O uur geopend, eess ie
iel,
KONINGSTRAAT 40A
Aaisterdamscbe Hypotheek
Waarborg Maatschappij
de Firma LEZVVIJN E5 EIÖEMAS,
La Rose Qédoc 30.p. Anker.
St.-Cbristoly Eédoc ƒ36.—
FLANELLEN EN ZUDEN svoi 46
BLOUSE HEMDEK!.
A. SCHNABEL,
BEROEMDE DAARflERtmi.SR
VERSCHE 6MSBÜTER,
„Bewaar de puntjes voor de P.-H.-Stichting"-
Omtrent de zaak Van Hall (Prins-Hendrik-
Sticht ing) en Van Zanten, te Leiderdorp, had
ds. S. Kutsch Lojenga, alhier, op zich genomen,
om den heer G. E. A. Van Hall op z(jn schrij
ven dd. 4 Sept. jl. en zyn tweede schrijven,
onder het opschrift Bewaar de puntjes voor
de Prins-Hendrik-Stichting", in do bladen van
28 Sept. d. a. v., van antwoord te dienen.
Allereerst omdat 't zoo hoogst bedenkelijk is
om een zaak van zuivere menschlievendheid
verdacht te maken, „maar," schrijft do heer
Van Hall dd. 30 April 1900 aan den heer
Van Zanten, „de wereld is nu eenmaal zoo;
„als men denkt zijn best te doen, dan volgt
,de ondankbaarheid, doch in zooverre weet ik,
„dat wii sympathisoeren, dat gy noch ik wer-
„ken voor dankjes, waar onze handelingen en
„daden op zelfvoldoening zich voortplanten."
Maar ten andere aanvaardt ds. Kutecli Lojenga
die taak, omdat een verdediging van een
ander onpartijdiger en gemakkelijker is dan
een zelfverdediging, waaroij een wantrouwend
mensch toch ook weer achterdochtig do
schouders kan ophalen.
De quaostie, die allereerst dient te worden
uitgemaakt, is deze: of al wat binnenkomt
voor de tabakverschaffing onder leiding van
den heer W. H. Van Zanten Jr., den man,
die de zaak is begonnen en alleen heeft uit
gevoerd, zonder ooit iemand als deelgenoot
in de exploitatie op te nomen, aan de Prins-
Hen drik-Siichting toekomt. Die quaestie gaat
ds. K. L. uitvoerig na en uit al de, door
do correspondentie gestaafde, opmerkingen
blijkt volgens hem: lo. dat de gratis-tabak-
verschafüng een particuliere zaak is van den
heer Van Zanten, die de vrye beschikking
heeft over alles, wat voor dit doel werd ge
zonden, en dat hy hot recht heeft, om ook
anderen daarin te doen deelcn, als eerst de
zeelieden te Egmond zijn voorzien tot een
maximum van 2 ons per week; 2o. dat de
beor Van Hall de hem toegezonden tabak
niot andors kan gebruiken dan als rook-
materiaal voor de verpleegden ter vervanging
of completeering van de uit de gratis-tabak
verschaffing verstrekte puntjestabak, en dus
die tabak niet voor andere doeleinden kan
verkoopen.
Verder behoeft het geen betoog, dat de heer
Van Hall volkomen op de hoogte is geweest
van Van Zanten's plan, om behalve aan do
oudjes van de P.-H.-St. ook aan anderen gratis
tabak te verschaffen. Ook eon ieder, die door
het bewaren en inzamelen van puntjes of op
andere wijze aan de gratis tabakverschaffing
heoft meegewerkt, kan daarvan evenmin
onkundig zijn gebleven, want de hoer Van
Zanten heeft zijn plan steeds verkondigd,
zoowel in zijn correspondentie met belang
stellenden als in zijn „Vele handen maken
licht werk", in Dec. 1896 in Nederland en
de Koloniën verspreid en door honderden dag
en weekbladen 't zij geheel of gedeeltelijk
opgenomen, on in de zich in de eerste 20,000
zakguillotines bevindende reclameboekjes; ter
wijl hetzelfde ook herhaaldelijk wordt vermeld
op de verpakkiDgspapiertjes van de guillotines
en in de duizenden circulaires, die geregeld
do wereld ingaan; ziedaar bewijzen ten over.
Met een enkel woord merkt ds. K. L. ook
op, hoe in tal van brieven van don heer
Van Hall dank wordt gebraoht aan den heer
Van Zanten voor al zijn moeite en zorg; hoe
hy deze zaak als zoo'n prachtige reclame voor
de P.-H.-St. aanmerkt, waarvan hy de tastbare
vruchten al meormalen mocht plukken.
Wat nu de quaestie botreft van rekening
doon van den lieer Van Zanton; aan wie?
De bekende gevers ontvingen elk een bewys
van ontvangst; hun werd dus verantwoording
gedaan; waar de P.-H.-St. alleen als genietende
by de zaak betrokken was, behoofdo aan
haar geen rekening te worden gedaan; aan
anderen nog minder; het was een zaak
van den hoer Van Zanten. En dan de
zaak der guillotines, die een winstgevende
wordt genoemd, waardoor de philanthrope
ten slotte in eigenbelang zou verloopen, hier
over kan worden geoordeeld uit do voikorte
rekening en verantwoording, die aan het rap
port van ds. K. L. Is toegevoegd en door den
heer E. Van Dien, lid isto klasse van het
Ned. Inst, van Accountants, is nagezien en
goedgekeurd, evenals andero gespecificeerde
opgaven, msgelyks te uitgebreid om in ons
blad te worden overgonomon.
De heeren D. K. J. Schoor, notaris te
Voorschoten; H. J. Van Nouhuys, Directeur
der Stoomvaartmaatschappy „deVolharding";
J. Graf, Agent der Nederlandsche Bank; en
F. Gordon, Ontvanger der registratie en
domeinen te Leiden, aangezocht om zich te
overtuigen, dat de brieven van de heeren
Van Zanten en Van Hall, door den heer
Kutsch Lojenga aangehaald, zyn overeen
komstig do origineelen en het kopieboek, hun
vertoond, verklaren, dat dit het geval is.
Ds. K. L. eindigt aldusDe heer Van Zanten,
te Leiderdorp, is een man, die uit mensch
lievendheid alleen de gedachte omzette in een
daad, om wat anders verloren zou gaan tot
een genotmiddel te maken voor velen. En
omdat hy opvraagt aan den heer Van Hall
de balen tabak, gezonden voor zijn werk,
immors zyn circulaires in zake drongen velen
tot zending ook van tabak, nu breekt de
heer Van Hall zyn werk af, maakt dat ver
dacht. Hoe vindt u dat?
INGEZONDEN.
Mijnheer de Redacteur I
"Wil s. v. p. plaatsruimte afstaan voor het
volgende.
Door de Commissie Yan de Wykverpleging,
uitgaande van het wykgebouw „Geloof, Hoop,
Liefde" werd in den loop van dezen zomer een
schryven gericht aan de verschillende fonds
besturen hier ter stede. Daarin werden dozo
aangezocht, middelen te beramen, om aan hun
fondsleden recht op verpleging in eigen huis
te verzekeren. Een bydrage aan de wyk ver
pleging van 8 of 10 cents voor ieder fondslid
naar gelang door het fonds al dan niet ver
bandmiddelen worden verstrekt, zou aan allen
dit recht waarborgen. De commissie hoopte
op deze wyze van alle fondsleden te verkrygen
wat de gemeente door haar subsidie aan de
bestaande wyk verplegingen, reeds aan een
groot deel onvermogenden heeft bezorgd en
verlangt aan allen te kunnen verzekeren:
naast genees- en heelkundige verzorging ook
verpleging. Was het gemeentebestuur van
Leiden het eerste, dat wykverpleging op dozen
grond financieel steunde, de Loidsche fondsen,
zoo hoopte de Commissie, hotzy deze dan
pli iian tropische inrichtingen, hetzy zuiver
winstgevende ondernomingen van particulieren
waren, zouden do eerste zyn, bereid om, mode
door financieelen stoun aan de wijkverpleging,
hun leden vorpleging te waarborgen.
De niot ongegronde hoop, dat men zou
ingaan op het voorstel, werd boschaamd; één
der besturen beloofde eenigen steun, als alle
andere fondsen ook hielpen; een ander gaf
onvoorwaardelyk een jaariyksche contributie.
Yan do overige een weigerend antwoord,
waaruit tevens bleek, dat niet één fonds de
beteekenis en de bedoeling van het voorstel
begreep. Had men deze ingezien, dan zou de
mogeiykheid geopperd zyn het fondsgeld met
één, zeg met een halven cent te verhoogen,
en voor de niet onoverkomelyke moeiiykhodeo,
liioraan verbonden, ware men -wel niot terug
gedeinsd. Aardig dat een eenvoudig fondslid,
dat van de quaestie hoorde, dit nitsprakHad
men ons geantwoord: „wy zien wat gy be
doelt, wy erkennen de wenscholykhoid van
den voorgosteldon maatregel, maar wy kunnen
niet helpeD, omdat de middelen ons ontbreken
of omdat wy den weg niet zien, het ware
iets anders, en er ware samen te overleggen.
Doch nu? En zien de fondsbesturen welko
gevolgen hun weigering voor de fondsleden
hebben zal? Tot nu toe werden deze voor
niet verpleegd, zoo goed als de van gemeente
wege geholpenen. Doch dit kan niet op den
duur. De voorwaarden, waarop de gemeente
subsidie verleent, en het ontvangen dier sub
sidie hebben het werk zeer doen toenemen.
Niet alleen zyn wy verplicht tot do verple
ging in huis, van alle stadspatiönten, die door
den dokter, in een bepaalde wyk, aan de ver
pleegster wordon aangewezen, doch verplich
tend is bovendien het houden eenor polikliniek,
het toedienen van geneeskundig baden in een
volgens bepaalde eischen ingericht lokaal. Er
kwam een oogenblik, dat er te veel werk
was voor één mensch en wy kiezen moesten
tusschen deze twee: öf de fondspatiënten
schrappen öf de hulp vermeerderen.
Tot het eerste konden wy niet overgaan:
het zou gezinnen treffen, die niet om grooteren
maatschappelyken welstand, doch, dank zy
sterker sprekend zelfgevoel, geen gemeontelyke
hulp verlangden, andere die stellig, om van
verpleging zeker te zyn, armlastig zonden
worden. En zelfs waar meerdere welvaart
heerscht, is verpleging noodigtrouwens waar
niot in tyd van ziekte? Hulp werd aange
schaft, maar geld ontbreokt. Wat nu? Van de
fondspatiënten zeiven een bydrage vragen
van 50 cents per jaar als minimum? Wy
besloten ertoe als proefneming vow één jaar.
Vooruit weten wy echter, dat dit ons niet
voldoende helpt: slechts van hen, die verpleegd
worden, zullen wy deze bydrage ontvangon en
steeds zullen er zyn, die, niet ineens
althans, 50 cents kunnen geven. Doch zelf3
al ontvangen wy er meer door, -dan nog
waren wy zeer teleurgesteld. Want hot aller
eerst bejammeren wy, dat niet genomen word
de eenig afdoende maatregel, waardoor geen
enkel gezin buiten bereik der wykverpleging
zou bjyven. Wy zagen niet al te veraf het
oogenblik, waarop het voorbeeld, te Leiden door
de fondsbesturen gegeven, navolging zou gaan
vinden door het gansche land. Wie weet voor
hoe lang het nu verschovon is, tenzy do
Leidsche fondsbesturen de zaak opnieuw over
wegen of elders, wat wy hartelyk hopen,
tusschen wykverpleging en fondsbesturen do
samenwerking kome, waartoe wy een wel
gemeende doch vergeefsche poging doden.
Do Commissie voornoemd:
E. C. Knappert, pres.
L. Hubrecht, secr.
A. J. De la Court, penn.
Geachte Redactie!
Vergun my een plaatsje voor ondorstaande
mededeeling in vorband tot de Christelyko
School te Ter-Aar, onlangs geopend.
Het doel van dit schryven geldt alléén eon
misverstand weg te nemen, dat blykbaar ont
staan is by vrienden en begunstigers van
Christelyk onderwys huiten Ter-Aar.
De zaak is deze: Sedort ruim een~vior jaren
hebben een aantal personen alhier een ver-
eeniging opgericht, „Schoolfonds" genaamd
en aangesloten by de Vereeniging voor Christe
lyk Volksonderwys. Door contributiën der
leden en collecten binnen en buiten Tor-Aar
is het fonds na veel mooite byna in staat
zonder groot tekort tot het bouwen der school
te kunnen overgaan. Een goed huis met ge
schikt terrein voor de school, zeer goed ge
legen, is roods sedert vele maanden besproken.
Edoch, enkelen onzer Vereeniging scheidden
zich af en vormden een con tra-vereeniging,
die zich by Christelyk-Nationaal onderwys
aansloot. Al de pogingen tot samenwerken
mislukten.
Den vrienden en begunstigers van ons
„Schoolfonds, aangesloten by Christelyk Volks
onderwys", zy dus by dozen bericht, dat hun
bydragen, vroeger geschonken of nog te zullen
schenken, uitsluitend gebruikt zullen worden
tot oprichting eener Christelyko school aan
gesloten by „Christelyk Volksonderwys."
Steeds is dat zoo gebleven. Mocht onze
collectant ten uwent aankloppen, gelieve dan
te onderzoeken of hy voorzien is van de
Collectekaart, afgegeven door het Bestuur der
Vereeniging voor Chr. Volksonderwys, ge
vestigd te Rotterdam. Zonder deze kaart,
collecteert niemand voor ons doel.
Met dank voor Uw welwillende opname
dezer regelen,
Hoogachtend, Namens het Bestuur,
Uw Dw., P. J. Wauteks,
Ned.-Herv. Pred., Ter-Aar.
De oorlog tusschen Engeland en Transvaal.
De „Matin" bevat weer een brief van haar
correspondent Jean Carrère, nu uit Elands
fontein van 28 Augustus, waarin hy een
boschryving geeft van een bezoek aan die
plaats, in gezelschap van een landgenoot, die
vroeger in betrekking was te Witwatersrand.
Elandsfontein, zegt hy, Is het belangryksto
strategische punt van de gansche streek, als
verbindingspunt van allo spoorwegen door
Transvaal en den Vrystaat, zoodat de Engel-
schen al hun krachten inspannen om die
plaats te verdedigen, torwyi de Booren hen
daar byna eiken dag bedreigen of aanvallen.
Overal ziet mon diepe loopgraven, versterkte
kampen, ruiterwachten, patrouilles en schild
wachten op do heuvels van afgeworkt gouderts.
Do Engolscho loopgraven zyn thans gohool
naar Boeren-model aangelegd. Do aarde i8
te-- meter diep uitgegraven en naar do buiten-
'a. opgeworpen tot heuveltjes, die van cl
tcc el een schotopening vry laten. In een dier
loopgraven woonde hy een gevecht by. Thans
zyn zy door de regens in modderpoelen her
schapen.
Een kapitein, die den journalist ontving,
vertelde hem eenige byzonderbeden over Kit
cheners marsch tegen De Wet, dien hy had
meegemaakt en waai by hy al een zeer slechte
opinie had opgedaan ovor do buükbaaihoid
der tommies, dio niet meer dan 2 jnylen in
het uur vooruitkwamen.
Toen Kitcheners leger eindelijk aan don
oover der Elandsrivier aankwam,, bemerkte
men in de verte soldaten van CkrieAiaan De
Wet, die bezig waren EDgelsebe wagens weg
te brengen. Yyf dagen aaneen had men dien
beruchten geDeraal vervolgd zondar hom ooit
te zien en Kitchener was wat bly, eenigen
zyner mannen misschien te kunnaii vangen.
Maar op het oogenblik, dat by dio mannen
zou nazetten, ontving by «en dringrad bericht,
waarm hem hulp werd gevraagd om een paar
Australische bataljons le ontzetten, die op
enkele m'ylen van daar door De Wet waren
ingesloten, nadat hun munitio en leeftocht
was weggehaald.
Men liet daarom de bagage achter, om spoe
diger by die mannen te zyn, en liet de nazet
ting der geroofde wagens over aan een klein
detachement, dat echter de Booren niot meer
kon inhalen.
Toen Kitchener ter plaatse kwam, waren
de Boeren natuuriyk reeds met hun buit ver
dwenen, maar nog grootor wae zyn verbazing,
toen hy zag, dat de Australische vrijwilligers
in plaats van. te vechten, heel boctaard aan
het goudgraven waren getrokken.
De Australische kolonisten hadden namelyk
als echte Engelsche onderdanen tot elkaar
gezegd, dat er geen tyd te verliezen was, en
daar ieder kind van hun land het instinct
van een goudzoeker in zich draagt, waren zy
langs de Elandsrivier begonnen te zeokon, waar
zy sedert verscheiden dagen kampoerdon. Het
duurde niot lang, of zy vonden in de kiezel
steentjes het „kenteeken van geud", en dadelijk
begonnen zy den grond in den omtrek te
peilen.
Zoo hadden zy, De Wet en Kifcehener en
den oorlog vergetende, reeds een myn ge
graven en hadden zich daar neesgSMt era het
op die plaats gevonden goud te veraemelen.
Reeds hadden zy ongetwyfeki, ate pKiatischö
menschen, de grondslagen van nb geregelde
maatschappy gelegd moeten hobban en waar-
schyniyk was weldra-een leening mfcgaaehrevon
voor de Eland's Rivor Goldmittiög Australian
Co. Lim., toen dio spelbreker Chatetiaan Do
Wet het verwenschte idee kreeg iien in hun
in wording zynde industrio te komen storen.
Zoo gebeurde Let, dat men KiUhtntr to hulp
heeft moeten roepen.
Kitchener liet de reeds gemaabÊ# graaf-
Margauï, zeer aanbevelenswaardige tafelwijn, a f 3S.— per 4S flesschen, en andere roode en witte Bordeaux, Rijn-, Moezel- en Morgenwijnen, door de Firma HEBKAN
F. A. DAMKN X.OOSS in den handel gebracht, worden desverlangd a contant geleverd met 10% korting. De Wijnen zijn te ontbieden aan het kantoor £ue&A*eg
en aan de Depots Vischmarkt 19 en Kraaierstraat bij den Nieuwen Rijn. ■adwooooooooooooooooooooooo&Mh Vraag s. v. p. PrijscourantI ^Mooooooooooooooooooocoooc-ie:? ttófe 84
geopend tot 's avonds 8 aren.
geopend tot -H avonds 10 aren,
bo de Rplandsche Bankvereeniglng
F. F. ff. IIEINTZ Co., n. m 11, b,sto,
gelegenheid tot het lnuren voor korten of langen tyd van
Stalen Brandkastjes voor berging van Effecten,
Papieren van Waarde en Kostbaarheden, in een bijzonder
VOOr dit doel gebouwde absoluut veilige inrichting.
Geïllustreerde Beschrijving gratis verkrijgbaar.
Bezichtiging dagelijks van 10—2 uren. 4188 42
Opgericht Anno 1884. Gevestigd te Hannover.
VERZEKERING-MAATSCHAPPIJ,
zonder geneeskundig- onderzoek.
Reserve M.M. 4,500,000 Verzekerd kapitaal. M.M. 19,500,000. Onder Staatstoezicht.
Zy, die by Levensverzekoring-Maatschappyen zyn afgewezen, om
welke redenen ook, gollevon inlichtingen te vragen aan de Directie voor
Nederland en N. O.-Indiö SCHINDLER WESTER MANN, Amsterdam,
Prinsengracht 690, Telephoonn. 8345, of hare Agenten. 2834 20
Donkersteeg 8. Interc. TPeletoon 807.
voorzien van puike Banden, West-
woodvelgen alioslinksche en rechtsche
draad, sierijjk en sterk gebouwd, snel
en gemakkekjk loopend, 2-maal ge
bruikt,wegens pIot86l. ziekte voor f 76
over te nemen. Brieven Bureel v. d.
Blad Ho. 8688. 9
GARANTIE.
's-ClraTenliagc. 8417 17
gevestigd to Amsterdam.
Zoolang de voorraad strekt, zyn de
niet uitloofbare gewaarborg
de 4 p€t Hypothecaire Obli
gation in stokken van f ÏOOO,
f'500 verkrygbaar by:
I.nniv 7434 11
7236 90
Botermarkt 22 en Breestraat 146.
Goedkoopste en gerieflijkste Reisgelegenheid.
Van LEIDEN naar 1ste KL 2de KI.
OEGSTGEEST 15 Cents. *«1 Cent.
S ASSENHEIM «5 «81
LISSE, HILLEGOM, BENNEBROEK,
HEEMSTEDE of HAARLEM SO «5
Couponboekjes, verkrijgbaar gesteld bij de Goederen-
Agenten, geven voor korte afstanden veel besparing. 3871 28
DE
Gébruikt i*
OTL dUe aan d«
grijze baron <ienatuurIfjUo kleur ®D»chex.nhelö
der lei
jeugd wodor teruggeeft. Zij gaat den val
der nareD togon cd doet do yoidwflncïl.
ZQ ia doESMGB HAAIlEEEEOTLUSR, welke
bekroond ia. Onverwachte oilkonwkan. Steeds
bloolonder verkoop. Op do flnaona de woor
den HOY AL WINI'SOH oIscJmb. Bovindtzich
by de K.appet9-Tk<ukvorkooper« ln heelo en
halve flacons. EntrepöL 23, rt#rdB*>g)*u?n, Parffs,
Franco toezending op aanvraag van bot Pros
pectus, bijzonderheden e» eetefi«a«ürtftea bo»
vattendo.
Verkrijgbaar te Leiden .by Uen fleer P. J. W.
KNAAP. Kappez-Beukyerkjooi-öMïSÊteestraab
5181 2i
AIXIXUraXKHOB
ƒ1.40 per KUo.
Wed. J. STEENHABEtt Sc Zn.,
Mandenmaksresteeg 4, bJJ de "Waag.
(Prima adres voor onver-
valschte Boter. Goudsche, Leidscbte
en echte Edammer Kaas). 8676 9
