PUIKE KOFFIE,
I FOSCO.
A. LE WENSTEEN,
HET ZENDINGSFEEST
Souchon f 1.30 per '|2 K.G.
371 Cent de 5 Ons,
GEBRUIKSAANWIJZING.
op MIDOAfllTEN bij de Steeg, dsn 4den J9LI a. s.
DuUlll. H. CALLENBEKG. MUF*! 11.
No. 12373. LÉIDSCH DAGBLAD, WOENSDAG 27 JUNI. - TWÉÉDE BLAD. Anno 1900.'
PERSOVERZICHT.
(SOLLANDET Co.,
MAANDAG 2 JULI
Magazijn „De Stad Maastricht", Haarlemmerstraat 130, Leiden.
De Firma LEZWIJN en EIGEWAN, teu,
Lompen en Metalen.
Pakhuis
in het bijzonder wordt de aandacht gevestigd op Si83 46
Fabrikanten F. KORFF Co.V
l®G®®m*®M®9®V
Specialiteit in Kindergoed cn Lnicrmand-irtikelcn. 1 a
Donkersteeg 11. Donkersteeg 11, S
Haarlemmerstraat 147,
levert de beate en goedkoopste NAAIMACHINES op afbetaling en
k Contant, met flinke korting. ei83 34
ONDERRICHT GRATIS. J
Vertegenwoordiger L DE I0NG. 1
Do horziono Ongo^allonwot, door het
/ministerie by do Tweede Kamer ingediend,
•is boslist een verbetering, zegt De Maasbode.
Immers, het grootste bezwaar, dat tegen
ihet verworpen ontwerp kon worden aango-
'voerd, word nu ondervangen.
Do patroons zullen recht hebben, eigen
♦onderlinge verzokoringsfondson op to richten
Jzy zullen recht hebben, hun polissen te nomen
by particulioro assurantie-maatschappijen.
.Nadeel voor de arbeiders vloeit daaruit niet
'oort. Hot govaar, dat do zucht naar lage
premiebetaling den werkgever verlokken zou
'Jot hot sluiten eener assurantie by oen min
Iholido maatschappij of for.ds, wordt voorkomen.
Fonds of maatschappij zal oen borgtocht heb-
'bon te storten, waaruit hot Rijk do eventueele
tekortkoming dier lichamen zal dekken.
Yoorts worden de kosten voor de industrie
'vorminderd, daar het Rijk ook de twoede helft
.der administratie-kosten van de R\jksverzeke
ringsbank op zich neemt.
Gewichtige wijzigingen alzoo, die de laatste
ernstige tegenwerping wegnemen.
"Want de privaatrechtelijke regeling, die door
sommige juristen dor Eerste Kamer werd go-
wenscht, was geenszins hot sino qua non.
"Die eiscli is trouwens onhoudbaar. Een andere
dan publiekrechtelijke regeling van doze materie
vïs practisch niet uitvoerbaar in dozo tydsom-
^«tandigheden.
I - Noodelooze dwang en overdreven kosten,
dit waron de steenen des aanstoots' in ons
(Hoogerhuis.
Thans zijn ze weggeruimd.
En daarom behoeft men geen profeet te
'zijn, om te voorspellen, dat de wet, zooals ze
{thans is herzien, door beide Kamers onzer
Staten-Generaal grifweg en met instemming
zal worden goedgekeurd.
i De Standaard zegt:
(M Het nieuwe ontwerp Ongevallenwet
'Is ingezonden met een conductoiro, die zegt,
■dat „do gronden, waarop dit ontwerp rust,
Vervat zijn in de Memorie van Toelichting,
djo het ontwerp vergezelt".
Dit nu is kortweg onwaar.
De Memorie van Toelichting bevat die
gronden niet.
En evenmin kan gezegd, dat deze gronden
'vervat zijn in de Memorie van Toelichting
op het vorige ontwerp, of in de Memorie van
f Antwoord.
Tal van amendementen toch, indortyd in
'strijd met en in weerwil van hot verzet van
beide Ministers aangenomen, zijn in dit ont-
'werp opgenomen, en hiervoor verwijst de
'Memorie van Toelichting dan naar de gevoerde
beraadslagingen.
Naar welke beraadslagingen
Niet naar hetgeen desaangaando door do
duisters, maar, tegen de Ministers in, door
f voorstellers der amendementen gozegd is.
Of dit aangaat, laten wo nu in hot midden.
Maar wel wijzen wo er van meet af op, dat
de conductoiro een verklaring inhoudt, dio
eenvoudig onwaar is.
Over die onwaarheid giyde mon niet te
haastig heen. v
Men weet, hoo in do Eerste Kamer voor
korten tyd over die onwaarheid in onze
officieele taal wrake werd geroepen.
Doch hier gaat deze onwaarheid nog veel
verder. - - r
Aan de Staten-Generaal wordt onthouden
datgene, waarop ze recht heeft, en desniettemin
wordt plechtig verklaard, dat ze ontvangt,
wat men haar onthoudt. f
De Standaard bevatte de volgende asterisk
Minister Borgesiu3 is principieel bestrijder
van de vergiftiging van ons volk door klare.
Juist daarom valt het te meer te betreuren,
dat het ontwerp tot wijziging der Drank
wet, dat h\j gereed maakte, de goedo zaak,
dio ook hij voorstaat, meer kwaad dan goed
zal blijken te doen.
Dat ontwerp komt óf niet in behandeling,
óf het zinkt als baksteen. Op aanneming,
ook geamendeerd, is niet de flauwste kans.
Maar dit maakt het nog niet tot een dood
geboren kindeken.
Integendeel, het heeft een agitatie in den
lande opgewekt, die fataal mag heeten.
Al wat leeft van drank of by drankverkoop
belang heeft, heel do phalanx onzer kroeg
houders is in beroering gekomen, on het regent
adressen van do alcohol-minnenden tegen het
ontwerp van dezen alcohol-hatenden Minister.
En wat hét ergst is, ditmaal kiest byna
heel do pers voor do alcohol-minnaars togen
den Minister party.
Zelfs het deftig-sobere Vaderland.
Of, neen, er is nog erger, geiyk toch de
heer Yan Karnebeek onlangs in de Kamer
opmerkte: Kroeg en stembus liggen dikwijls
niet ver van elkander, en do verklaarde
vijandschap der kroeghouders is voor meer
dan óón politieke party niet zonder bedenking.
Dit alles nu had kunnen voorkomen wor
den, indien eoortgeiyk ontwerp twee jaar
vroeger ware ingediend.
Maar, och arme, toen nam Leerplicht hoofd,
hart, tijd en kracht in beslag.
We hebben dan nu onzen Leerplicht, maar
van de opruiming der 8000 kroegen, die te
veel zyn, komt niets. z.*
- - i
In oen artikel mot het opschrift „Onuit
voerbaar" zegt- de Provinciale Groninger
Courant het eens te zyn met Het Vaderland,
dat het ontwerp te zeer op hot nippertje is
ingediend, om nu nog op 1 Moi 1901 te
worden ingevoerd.
De Pr. Gr. Ct. wil dan ook by de byzon-
derheden van het ontwerp niet stilstaan. Voor
het oogenblik is er, naar haar oordeel, niets
anders te doen dan het besef to wekken, dat
een definitieve beslissing vóór 1 Moi 1901
niet meer vallen kan. Er is trouwens een
precedent, alweder met betrekking tot do hou
ders van gecombineerde bedryven, dat voor
vorlenging van het status quo pleitte.
In 1884 heeft men daarvoor een jaar Tospyt
genomen en toen in 1885 de zaak tot oplos
sing gebracht. Hetzelfde kan en behoort h. i.
nu te geschieden. De termyn van 1901 in
art. 26 kan met tweo a drie jaren verlengd
worden en do wetgever kan dan tête
r o p o s e overwegenin de eerste plaats
of de bate, dio voor het algemeen belang te
plukken valt uit de vermindering op groote
schaal van het aantal tapperyen, zóó evident
is en groot, dat daardoor de geweldige inbreuk
op do bedryfsvryheid wordt gerechtvaardigd,
waarmede zy moet worden gekocht en ver
volgens, wanneer, zoo de maatregel moet
worden doorgevoerd, hy zyn beslag moet
krygen en op welken voet.
Er is, erkent de Pr. Gr. Ct., één omstan
digheid, die misschien zich verzet tegen het
volgen van deze gedragsiyn. Dozo, dat dan
de verkiezingen van hot volgend jaar govaar
loopen meer dan wenschelijk is te worden
beheerscht door de vraag der herziening van
do drankwet. Maar in de eerste plaats komt
h. i. dit kwaad niet in vergeiyking mot dat,
hetwelk gebrouwd wordt als men nu plotse
ling gaat doorzetten wat verwacht werd niet
en althans niet zóó doorgezet te zullen worden.
En bovendien, h. i. zal dit ontwerp de alge-
meene verkiezingen ook beheerschen als nu
over de ter tafel liggende wetsvoordracht de
beslissing valt en dan misschien in meerdere
mate.
Zoodat ook hot advies strekt tot aanneming
van een wetjo, waarin eenvoudig in artikel 26
der drankwet het cyfer 1901 wordt veranderd
in laat ons zeggen 1904. Als de belangheb
benden, die in heb geheele land meetings
organiseeren en in de weer zyn, in dezen geest
do gemoederen bewerken en petities opzenden,
is, meent zy, hun succes verzekerd. En voor
de Regeering acht zy in een temporiseering
van dezen aard, aan die van 1884 golyk, niets
onaangenaams gelegen hoegenaamd.
De Tijd is verrast over het verslag der
Eerste Kamer over den Leerplicht. De meerder
heid van links tegen rechts is daar 31 tegen 19.
Bestond derhalve by de liboralen in de
Eerste Kamer dezelfde stemming ton opzichte
van den Leerplicht als by do overgroote
meerderheid van hun geestverwanten in de
Tweede, dan kon men reeds nu met zeker
heid voorspellen, dat alle oppositie van katho
lieke en anti-revolutionaire zyde (verondersteld
zelfs, dat aan die zyde geon dissidenten wer
den aangetroffen) ten eenenmalo vruchteloos
zou wezen.
Daarby is het zoo ongeveer een traditie
geworden, dat de Eerste Kamer niet tweemaal
kort achter elkander een wetsontwerp afkeurt.
Heeft zy eenmaal dergeiyke „stoutigheid"
begaan, dan duurt het gowoonlyk geruimen
tyd voordat zy aan eenige Regoering opnieuw
blyk geeft van weerspannigheid.
Zóó ging het ten minste tot heden.
Lezen wy echter met eenige aandacht het
Yoorloopig Yerslag ovor don Leerplicht, dan
treft ons daarin op verschillendo plaatsen een
tegenover de Regeering om het allerzachtst
uit te drukken onvriendeiyke, wy zouden
byna zeggen, „nydige" toon, welken men van
dit deftige staatslichaam weinig gewoon is.
Het is, als men hot geheele stuk leest,
duideiyk, dat hier niet a 11 e o n Katholieken
en anti-revolutionairen aan het woord zyn.
Helder vooral komt dit aan het licht, waar
meer in het byzonder ter sprake wordt ge
bracht de aan do gemeentebesturen te ver-
leenen vryheid tot het verstrekken van voedsel
en kleeding aan schoolgaande kinderen, ter
bevordering van het schoolbezoek
Daarna komen de voorzichtige financiers,
die bezwaar hebben tegen „de tot dusver door
de Regeering govolgde gewoonte, om bij
voortduring voorstellen to doon, die groote
kosten medebrengen, zonder middelen tot
versterking der geldmiddelen aan te wyzen",
hetgeen „op den duur tot financieele moei
lijkheden leiden moet".
Men ziet het, critiek, en zelfs zeer scherpe
critiek, wordt der Regeering niet bespaard.
In hoeverre wrevel over de houding van
het Kabinet in het algemeen hier van invloed
is geweest, is, natuurlyk, niet na to gaan.
Evenmin valt met zekerheid het juisto getal
leden te berekenen, die als velen, som
migen, enkelen onder de voor- en
tegenstanders worden aangeduid.
Zóóveel echter is zeker, dat, geiyk De Stan
daard opmerkt, de zaak voor de tegenstanders
van leerplicht volstrekt „niet hopeloos" staat.
Nog moer verontrustend zal waarschyniyk
den vrienden van leerplicht het oordeel van
Het Vaderland schynen
Door de bostryders der wet In de Eerste
Kamer kunnen deze woorden moeilyk anders
worden opgevat dan als een aanmoediging.
Van de zyde van Het Vaderland komende,
klinken zy, minstens genomen, zonderling.
Zou het mooie van de wet op den leerplicht
voor haar warmste -bewonderaars er reeds
af zyn? v
Het Centrum zegt naar aanleiding van het
Yoorloopig Yerslag:
De opmerking word reeds gemaakt in ver
schillende bladen, dat ook het Voorloopig
Yerslag der Eerste Kamer over de Leerplicht
wet bepaald niet gunstig is voor de Regeering.
Het begint er waariyk op te lyken, alsof
ons Hoogerhuis om naar Engelschen trant
to spreken den ernst en do betoekenis van
zyn bestaan eens geducht wil laten gevoelen,
alsof het dengenen, die van oordeel zyn, dat
de Tweede Kamer het rechtstreeks gekozen
deel onzer Volksvertegenwoordiging het
beslissende woord spreekt, eens voorgoed
duideiyk wil maken, dat zy zich vergissen.
Do stemming over de Ongevallenwet is een
nog zeer recente waarschuwing. Zal het votum
over den leerplicht andersen boter zyn?
Op hot Voorloopig Yerslag afgaande, zou
men oen nieuwe botsing tusschen het Kabinet
en de Eerste Kamer kunnen verwachten. Do
bezwaren bleken veelvuldig te zyn en-zeer
verscheiden; maar natuurlyk juist niet alle
splinternieuw. Tal van bedenkingen tegen de
invooring van leerplicht in de Tweede Kamer,
in de pers en in de adressen geopperd, vindt
mon in dit Voorloopig Verslag terug. Verreweg
de meeste zelfs. Maar toch hebben „sommige''
en „eenige" en „enkele" leden nog voor een
verra8sinkje gezorgd. Het critisch vermogen
maakt vindingryk, en het pleit zeer zeker
voor de scherpzinnigheid der hier bedoelde
heeren, dat zy over een wetsontwerp, zoozeer
beduimeld en botoetst en besproken als het
onderhavige, nog iets nieuws hebben weton
te zeggen. Of vergissen wy ons en is de
Leerplichtwet reeds elders... „inquisitoriaal"
genoemd? En kwam bereids do een of andere
publicist op den vernuftigen inval, dat, nu het
voorstel slechts één stom meerderheid in de
Tweede Kamer behaalde, verwerping door de
Eerste Kamer zich als vanzelf opdringt?
Wat nu dit laatste punt betreft, het blykt,
dat hierover vry levendig van gedachten is
gewisseld. Zelfs was er éón lid, die de wyze,
waarop het wetsvoorstel tot stand was ge
komen, „zoo inconstitutioneel en weinig ernstig
achtte", dat hy daarin een roden zag tot do
verklaring van geen deel te zullen nemen
aan do te voeren discussiën. En een ander
lid, „zich ton deele met dit gevoelen ver-
eenigende", achtte eveneens de wyze, waarop
een meerderheid in de Tweede Kamer is ge
vonden, zoozeer in stryd met een gezonde
conatitutioneele practyk, dat ook hy, hoewel
voorstander van leerplicht, intrekking van het
wetsontwerp wonschelyk had gevonden; to
meer, „daar het, door zyn te ruime bepalingen,
een ieder vry laat zich onder voorwendsel van
gemoedsbezwaren aan zyn ouderiyko verplich
ting te onttrekken."
Krachtiger had de geringschatting voor het
wetgevend product der Regoering zich wel
niet kunnen uiten. En het „eene lid", dat
zolfs geen deel wil nemen aan do beraad
slaging over eon zóó „inconstitutioneele" wet,
heeft hiermede ongotwyfeld elk oppositie
record geslagen.
Intusschen schynt het wel een weinig ge
waagd het zy mot alle respect voor het
„eene" en „andere" lid gozegd een wets
ontwerp te veroordoelon op grond van de
geringe meerderheid, welke het verkreeg in
de Tweede Kamer. Terecht werd er op gewe
zen, dat wanneer hlleen op dien grond do
Eerste Kamer tot verwerping moest besluiten,
de consequentie zou medebrengen een voor
dracht, welko in de Twoede Kamer een aan-
zieniyke meerderheid had gevonden, altyd aan
te nemen. Een opmerking, die des te meer
ad rem is, daar de Eerste Kamer juist by
de verwerping der Ongevallenverzekering ge
toond heeft, dat de meerderheid en zelfs de
overgroote meerderheid der Tweede Kamer
by haar niet den doorslag geeft.
Voor hot overige liepen de meeningen vry
sterk uiteen. Bezaten de leden der Eerste'
Kamer het recht van amendement, het aantal 1
wyzigingsvoorstellen zou niet gering zyn.j
En telkens kwamen de „volon" en „ver-:
NIEUWE RIJN 3,
- Agenten dor Stoomvaartmaatsckappy
„Nederland."
Zoowel voor passage-bespreking
s als verzending van goederen.
Zee-Assurantiën.
1490 9
(Kindermeel^. 3411 6
Alom verkrijgbaar.
lieceptenboek gratis.
J. A. VAN HAMEL, Notaris te
Leiden, zal Maandag 2 Jnli 1900,
te 10 uren, in de Distilleerdery „Het
Anker", aan de Oude Heerengracht
te Leiden, in hot openbaar VER-
KOOPEJV it contant:
1 Distilleerketels, Koclknlpen,
Slangen, grooten voorraad
Pusten, Vaten, Flesscben, enz.,
enz., zoomede eenigen Inboedel. Te
bezichtigen Vrijdag en Zaterdag 29
on 30 Juni, van 104 uren.
Catalogi ni 25 Juni o. k. verkryg-
baar by voornoemden Notaris VAN
HAMEL. 5455 15
begin van de groote verkooping van Glas-, Porselein- en Aarde
werk, Messen, Lepel#, Vorken en Ema 111e-Artikelen, gebruikt
zynde tydens de feesten op het Feestterrein alhier.
Op hot einde dezer week zal bekendgemaakt worden welko artikelen
zullen worden opgeruimd en tegen welken prys. -
Do verkooping zal geschieden aan het - 5512 20
hoeft in haar brandvrije Kluis een aantal Brandkastjes geplaatst
(zoogenaamde Safe-Deposit-Inrichting) en geeft gelegenheid tot het liuren
van deze Kastjes, ter bewaring van Effecten en andero waardenop by
haar verkrygbare conditiën. 90 10
KNECHT govraagd, in boven
genoemd vak volkomen bekend,
onnoodig zich zondor goede getuigen
aan te melden.
Adres: C. VERBEEK Az., Zuid-
wal 6, Delft. 6624 8
TE MIJ UK, in het midden der stad,
geschikt voor borging van Meubelen
als anderszins, echter niet voor werk
plaats.
Te bevragen by W. A. VANLITH,
Papengracht. 5101 8
Kent g(J helt
Probeert hetf
Ia er betert
Onderzoekt bet!
AMSTERDAM.
Verkrijgbaar in alle buurten
der stad.
tfs Green gezonder, aangenamer en ver- r
S frisschend.er drank denkbaar. Het attest i
W van den Weled. Gestr. Heer VAN LEDDEN HULSEBOSCH
luidt als volgt:
p RESULTAAT VAN HET ONDERZOEK. i
M Amsterdam, 10 Juni 1900. 5
SPUit het opgedragen onderzoek van „FOSCO" is my f
^2 gebleken, dat deze geheol alcoholvrije siroop samengosteld la uit
fia smakelijke, aromatische, tevens voedzame bestanddeelen, waarvan
S de groote waarde einde lang door de hygiënisten is erkend.
|6a Met koolzuurhoudend water of met koude melk vermengd, 5
™jj" vormt „Fosco" voor kinderen een aangenamen, vorfrisechenden
9 drank by uitnemendheid, die ook door dames en door zieken
gaarne zal genomen worden. 5
Wm geteekeni,
gg LEDDEN HULSEBOSCH. t
$3} Doe een weinig Tobco in een glas, byv. twee eetlepolsi
nes vul hot by met Soda, Spuitwater of Melk, roer een weinig r
Sg en do verfris8Chende Cacaodrank is gereed. i
S Verkrijgbaar bij alle solide Winkeliers, Hotels en Caffu J
Ifcs 5537 74 AMSTERDAM. r
£v m
I)ft firaMAIlfiA Priis RAr Inuartafil f\ 971
PLAATSBILJETTEN en PROGRAMMA'S voor den feesttrein van de
Staatsspoor zyn van 25 Juni tot 2 Juli, des middags 12 uren, te
bekomen aan het Station te Leiden (Slaat) en tusschenliggende Stations.
Vertrek van Leiden te 4.21 uur. Prys lste kl. f 2.80, 2do kl. f 2.20,
3do kl. fl.OO.
PROGRAMMA'S, afzonderiyk, 40 Cents zenden de Uitgevers
H. B. BREIJER ZOON te Arnhem by franco inzonding van het bedrag
franco toe. i
Nadere inlichtingen zyn te vinden in het Programma en op hot groote
Aanplakbiljet aan de Stations. 5555 30
Ds. J. D. VAN ARKEL,
Ellbcom, Juni 1900. lste Secretaris.
Groote Keuze in zwarte en gekleurde Stoffen, Fantasio-Katoonen
h jours, Servetgoed, Korsetten, gekleurde en witto Rokken, Pantalons,1
Nachthemden, Dames-Overhemden, Heeren- en Dames-Dassen en Hand
schoenen, Militairen-Handschoenen, Linnen en Papieren Fronts, Boorden en
Manchetten, Linnen en Katoenen Zakdoeken, Truien cn Fietskousen, Wolion,
Sitsen en Moltonnen Dekens, Veeren- en Kapokbedden, Kapok-, Zeegras-en
Stroomatrassen. 5549 23
3 jaren schriftelijlr garantie.
MACHINES WORDEN 00X VERHUURD PER OAG, PER WEEK EN PER MAAND.
Haarlemmerstraat 147.
Daar de Heer KERKVLIET, Waard-
gracht No. 8, de vrijheid neemt adres-'
kaarten by mijne klanten rond te zenden
met onware berichten, acht ik my ge
noodzaakt mijnen geachten Begunstigers mede te deelen, dat
ik geenszins met 1 Augustus a. s. de zaak aan anderen
overdoe, doch ter uitbreiding mijner zaak in meerdere werk
kracht moet voorzien en daarom op bovengenoemden datum
iemand in mijne zaak neem, die later tevens financieel
daarby betrokken wordt.
Gaarne wil ik mijne geachte Cliënteele nadere mede^
deelingen doen omtrent het bovenstaande, zoo ook waarom
de Heer KERKVLIET niet meer bij my werkzaam is.
Mij minzaam aanbevelende,
Hoogachtend,
P. v. DREEL Bzn.,
