J. C. KORT, Donker steeg 3.
Ditzonderingprijs
Denkt aan i
Reisbelasting.
Maskerade.
Frans-Hals-feesten.
MUZIEKUITVOERING
A.L.DEVLIEGËR,!
Honig's MAÏZENA,
Nouveautés
Iu de Koffiehal
R.-K. Keukenmeid,
TE HUUR
Bruning Muhren.
BEKENDE GROOTE SORTEERING.
Biels ei Moefti,!
Hertog Albrecht van Beieren.
MENGELWERK.
Dit Artikel wordt NI JET ter bezichtiging gezonden.
Restaurant-
Artikelen.
in de Groote- of ►St.-Uav okerk
TE HAARLEM,
Hoogere nurgerschool
voor Meisjes.
Suggestie in hypnose
als geneesmiddel,
D. STIGTER.
Vraag ook Honig's Puddingpoeder.
AMSTERDAM.
Eigen Linnenfabriek, te(]Yoldhoven'
BEDZEMAEER Go.,
zuivere Preanger-Koffie,
is, dus allerminst voor het bestuur, dat niet
alle aangesloten kiesvereenlgingen en niet alle
leden dier kiesvereenlgingen zijn inzichten
deelen, was veel beleid noodig om in die
poging te slagen. "Was de leiding toever
trouwd geweest aan „Unie'Meden, die een
scheiding wenschen tusschen „bokken en
schapen", die belust zyn op voorstellen en
motiën „van sta-vast", dan waren de zaken
vermoedelijk anders geloopen. Maar het bestuur
eener Unie mag geen scheiding bevorderen.
Wel moet het beginsel worden aangenomen,
maar liefst zonder aanmerkelijk verlies van
leden. In het beginsel ligt wel de kracht,
maar het kan toch niet ongewenscht wezen,
dat er een talrijk leger gereed staat om
het beginsel te steunen en zoo mogelijk te
doen zegevieren. Voorzichtigheid was daarom
de boodschap. Vooral de leden niet doen
schrikken; liever zachtjes aan, in twee of
meer tempo's, en hun tijd gegeven om aan
het denkbeeld te gewennen. Er zijn er, die
beslist gekant zjjn tegen algemeen kiesrecht;
hen zal men moeilijk kunnen behouden. Maar
er zijn er ook, wellicht zelfs velen, die
alleen wat schuw zijn. Ze zoudon liever van
algemeen kiesrecht verschoond blijven, maar
worden toch gaarne tot de vooruitstrevenden
gerekend, en zjjn doodsbang voor den naam
van conservatief of oud-liberaal. Met deze
middenstof moet mvn wat geduld hebben.
Hun moet do weg gemakkelijk gemaakt
worden. Het is niet geheel onmogelijk hen
half onwillig, huns ondanks, stap voor stap
te leiden tot ecu van waar men
moeiljjk meer terug n, en daar stilstaan
onmogelijk is, schiet er ten slotte niets anders
over dan vooruitgaan. Die A gozegd heeft,
moet immers ook B zeggen.
Wij kunnen er natuurlijk niot voor instaan,
dat het „Unie"-bestuur met bewustheid en
bepaalden toeleg volgens deze overwegingen
heeft gehandeld; maar de gang van zaken
Is niet anders geweest dan by zulk eon plan
zou passen.
Met het oog op de aanstaande Leidsche
Maskerade, waarvoor bovenstaande gebeur
tenis tot onderwerp gekozen ls, achten we
het voor dezen en genen onzer lezers niet
ondienstig hier in herinnering te brengen
wat Mr. J. Van Lennep in zyn „Geschiedenis
van Noord-Nederland" zegt waar hy het
tydvak uit de Hollandsche zaken behandelt,
dat op Hertog Albrecht, zoon uit hot Beiersche
Huis, op graaf Willem van Oostervant en op
Jonker Jan van Arkel, personen die eveneens
in den gekostumeerden optocht zullen voor
komen, betrekking heeft.
Hertog Albrechthad ongeveer twee en
dertig jaren als Ruwaard geregeerd en,
buiten eenigo twisten met Utrecht en oenige
opschuddingen in sommige steden, was zyn
bewind vry rustig geweest, toen In 1889
graaf Willem V te Quesnoy in Henegouwen
overleed. Sommigo scbrü'vers hebben de krank
zinnigheid, waarin hy al dien tyd verkeerde,
als een gerechte straf des Hemels beschouwd,
wegens het gedrag, dat hy jegens zyn moeder
gehouden had; en zeker, daar ouderliefde een
der eerste plichten ls, ons door hetgoddeiyk
gebod voorgeschreven, mag men Willem niet
geheel van overtreding daarvan vry spreken.
Maar wanneer men hem minder als zoon dan
als vorst beschouwt en in aanmerking neemt,
dat in deze hoedanigheid do niet min ge-
wichtige verplichting op hem rustte, om het
ware belang zyner onderzaten te behartigen,
dan zal men hem misschien minder gestreng
beoordeelen. Wat er van zy, of de schuld
meer aan. Margareta's zyde, dan aan die van
haar zoon lag, hetgoen lk niet wil beslissen,
de geschiedenis leert ons uit dit en uit zoo
menig voorbeeld, dat, na de zoogenaamde
relige-oorlogen, er geen twisten en oneenig-
heden zoo hevig zy'n en zulk een langen
en bloedigen nasleep hebben als die, welke
tussohen naastbestaanden en bloedverwanten
begonnen zyn.
Het Graafschap ging nu vanzelf, en als
het ware ongemerkt, aan Albrecht over, wlen
niets dan de titel ontbrak. De eerste gebeurtenis,
die onder zyn regeering voorviel, was van
een treurigen en bloedigen aard. Albrecht,
namoiyk, die zyn vrouw verloren had, was
zeer verliefd geworden op een schoone en
bevallige jonkvrouw, Aleid van Poelgeest
genaamd, wier vader der Kabeljauwsche party
was toegedaan. Hertog Albrecht had deze
party al voorlang meer begunstigd dan vroeger
liet geval was, waarschyniyk omdat hy de
machtige Geslachten en Steden, die er toe
behoorden, te ontzien had; maar nu weten
de Hoekschon zulks enkel aan Aleid: en
werkeljjk, do in. het oog looponde wyze,
waarop thans de Kabeljauwsche edelen in
het bestuur kwamen, geeft grond tot het
vermoeden, ciat zy daaraan een voornaam
aandeel had. Het gaat toch met vorsten als
met andere mannen: wanneer zy een meisje
recht lief hebben, kunnen zy haar moeilyk
iets weigeren; en dat Aleid die van haar
party voorstond, is vry natuuriyk. Hoe het
zy, de Hoekschen zwoeren, zich op haar te
wreken. Op den 21sten September 1390, dat
de Jonkvrouw met Willem Kuser, 's Graven
hofmeester, en met eenige andere hovelingen
's avonds een wandeling deed op het Buiten
hof in Den Haag, werd zy onverhoeds door
eenige gewapende Edellieden aangevallen en
met Kuser, die haar verdedigen wilde,
baldadig vermoord. Gy kunt hieruit opmaken,
hoe wild en ruw de zeden nog waren, dat
aanzieniyke mannen zich niet schaamden, uit
partyzucht, oen hef en weerloos meisje om
het leven te brengen. Hun daad was bovendien
niet slechts onridderiyk en laf, maar tevens
onverstandig; want zy strekte alleen, om
's Graven toorn op te wekken en hem geheel
van de Hoeksche party te vervreemden. Niet
enkel de moordenaars, maar ook een vyftigtal
andere leden der edelste geslachten weken
ten lande uit, om zyn wraakneming te ont
komen.
Ook Willem, graaf van Oostervant, Albrechts
oudste zoon, werd van medeplichtigheid aan
den moord beschuldigd: en, schuldig of niet,
hy waagde het niet, zich by zyn vader te
verdedigen, maar vluchtte naar zjjn slot te
Altena en, toen zyn vader hem aldaar
belegeren kwam, eerst naar Brabant en
vervolgens naar Frankryk. Hier zou hy het
sober genoeg gehad hebben; want zyn ver
gramde vader zond hem geen geld; maar
zekere Amsterdamsche koopman, Willem
Eggerfc genaamd, bezorgde hem zooveel, dat
hy naar z'jjn staat kon leven: een dienst,
dien graaf Willem later dankbaar erkende.
Intusschen had Albrecht het slot te Altena
ingenomen en doen slechten: hetzelfde lot
ondergingen nog zeven of acht andere sloten,
aan voorname Hoekschgezinden toebehoorende;
doch de moeite, die Albrecht moest aanwenden,
om zyn land in rust te houden, belette hem,
zyn gezag buitenslands te doen gelden; geiyk
kort daarna bleek by de verkiezing van don
Utrechtschen bisschop.
Graaf Willem werd eerlang weder mot zyn
vader verzoend, en wel ten gevolge van een
zonderling voorval. Het was nameiyk een
oud ridderiyk gebruik, dat men den Ridder,
die zyn wapen verloren of verbeurd had, niet
aan een ridderiyken maaltyd toeliet, maar
het tafellaken voor hem wegsneed, hetgeen
een teeken was, dat hy heen kon gaan. Nu
gebeurde het aan de tafel des konlngs van
Frankryk, dat een heraut het tafellaken weg
sneed voor graaf Willem; en toen deze naar
de reden van die beleediging vroeg, werd
hem verweten, dat de nederlaag van graaf
Willem IV in Friesland nog ongewroken was
en er dienvolgens nog een smet of blaam op
zyn wapen kleefde, die uitgewischt behoorde
te worden. Dit verwyt gold eigenlyk nog
meer den regeerenden graaf Albrecht dan
zyn zoon;" niettemin was deze or zoodanig
over geraakt, dat hy dadeiyk bericht aan zyn
vader zond, welken smaad hy om diens wille
had moeten verduren; met by voeging, dat
hy, dien hoon niet willende overleven, voor
nemens was naar Hongarye te gaan en zich
tegen de Turken dood te vechten. Albrecht,
door deze boodschap getroffen, liet zyn zoon
overkomen, nam hem in genade aan en
besloot, hem ten gevalle, tot een heirtocht
tegen de Friezen. Met Willem kwamen eerlang
de meesten der gebannen Edelen terug en
verkregen spoedig weder deel aan het bewind.
Te Enkhuizen werd een machtig leger
verzameld, waarby zich ook verscheidene
Engelsche en Fransohe edelen, uit loutere
liefhebbery en roemzucht, voegden, en hetwelk
den 24sten Augustus 1396 aan de Kuinder
landde. De Friezen waren wederom op dezelfde
wyze gelegerd als tydens den mislukten tocht
van Willem IV. Drie hoopen van tien duizend
man lagen achter den dyk by de landingsplaats,
en zes duizend man moesten, op den dyk, de
landing beletten. Doch Albrecht had zyn
maatregelen goed genomen en gezorgd, de
vloot byeen te houden. Engelsche boogschut
ters dekten de ontscheping en schoten zulk
een bestendige hagelbui van pylen op den
dyk af, dat geen Fries het er houden kon.
De dyk werd nu eerst bezet, terwijl het overige
gedeelte des legers op den volgenden dag
landde en zich in slagorde stelde, en er op
den 26sten een slag voorviel, waarin de
Friezen overwonnen werden. Het gevolg van
hun nederlaag was het innemen en verbranden
van een aantal sloten en dorpen, het onder
werpen van Groningerland en het terugvoeren
van het lijk van Willem IV. Doch geen jaar
was er verloopen, of de Friezen stonden op
tegen de Hollandsche overheerschlng, en ln
de vyf volgende jaren zag zich Albrecht nog
drie malen genoodzaakt, een leger tegen hen
af te zenden; terwyi de bloedige oorlog, die
den Graaf op zooveel geld was te staan go-
komen, met een bestand van zes jaren
eindigde, zonder dat men een plaats in geheel
Friesland, behalve Staveren, in bedwang had
kunnen houden. Wel gaarne had Willem zyn
vader tot een nieuwen veldtocht aangespoord;
doch twee oorzaken verhinderden dezen,
daaraan te denken: de eene was geldgebrek,
de ander een binnenlandsche kryg, die
weldra uitbarstte en waarvan de aanleiding
de volgende was:
Onder de adeliyke geslachten van Holland
waren er vier, die in dezen tyd door hun
macht en aanzien byzonder vermaard waren:
men vindt hun namen in het volgende rtympje
vermeld
Brederode de edelste, Wassenaer de
[oudste,
Egmond de rijkste, Arkel de stoutste.
De Brederodes, die, te recht of te onrecht,
hun afkomst van graaf Arnout rekenden,
werden daarom, als zonen uit het Huis van
Holland, de edelsten genoemd. Zy waren
hoogst aanzioniyk door de echtverbintenissen,
die zy hadden aangegaan, en de menigvuldige
goederen, die zy bezaten; en het hoofd van
hun Huis werd, sedert het ontstaan dor party
schappen, ook voortdurend aangemerkt als
het hoofd der Hoeksche party. De Wassenaers,
die erf burggraven van Leiden en heeren van
Voorschoten, Voorburg, Katwijk en andere
plaatsen waren, behoorden insgeiyks tot die
party; zelfs was Filips, thans heer van
WassenaeF, onder hen geweest, die wegens
den moord van Aleid het land hadden moeten
ruimen. De Egmonden waren oorspronkelijk
niet veel meer geweest dan rentmeesters der
abdy, doch hadden zich allengskens van deze
onafhankeiyk gemaakt en een macht ver
worven, die weinig minder dan voisteiyk
was, zoodat de toenaam van de ryksten
hun niet zonder recht geschonken was; maar
in de dagen van graaf Albrecht haalde hun
aanzien nog niet by dat van het Huis van
Arkel, hetwelk het toppunt van zyn grootheid
bereikt had; doch om een treffend voor
beeld van de wisselvalligheid van het aardsche
te toonen.
Niet ten onrechte had het geslacht van
Arkel den eernaam van het stoutste ver
worven; en niet een onder de lieden van
dat Huis, of hy was wegens dappere daden
en oorlogsfeiten beroemd geweest, zoo zelfs,
dat de samenstellers van oude geslachtsregisters
hen deden afstammen van Herkules, den
held, wegens zyn sterkte vermaard, van wien
de Grieksche fabelleer gewag maakt. Dit was
echter niet moer dan loutere vleiery, uit de
gelykheid van klank der namen Arkel en
Herkules ontstaan. Doch enkele Arkels waren
wezeniyke Herkulessen geweest: onder
anderen was Jan VHI, die in de dertiende
eeuw leefde, zóó sterk, dat hy, te paard
zittende, een balk boven zyn hoofd met de
handen vatte en voorts zyn paard met de
beide knieën kneep en oplichtte.
Tien jaren lang had Jan van Arkel de
aanzieniyke ambten van stadhouder van
Holland en rentmeester der Grafelyke ia.
komsten bekleed, en had hy op hertog Albrecht
een byna onbepaalden invloed uitgeoefend;
doch deze werd oud, en graaf Willem, die
nu met zyn vader verzoend, langzamerhand
het bestier der zaken in handen begon te
krygon, was den Kabeljauwschgezinden Arkel
vyandig. By andore redenen van ongenoegen
kwam, volgens sommigen, de omstandigheid,
dat Arkel weigerde, verantwoording te doen
van do door hem, als Rentmeester, bestierde
inkomsten: hetzy, dat hy daarmede niet te
goeder trouw gehandeld had, hetzy, dat by
zich niet verkoos te onderwerpen aan een
Raad van Rekeningen, uit Hoeksche edelen,
zyn persoonlyke vyanden, samengesteld.
Wat hiervan wezen mocht, Albrecht ver
klaarde Arkels heerlykheden in Holland ver
beurd en hem zeiven ten eeuwigen dage uit
het Graafschap gebannen. Arkel beantwoordde
zulks door een ontzegbrief: en hierby bleef
het niet; want de trotscho Edelman, zich
weinig aan het vonnis van verbanning sto
rende, kwam in Holland, maar aan bothoofd
van een geduchte macht, waarmede by het
slot Giessenburg bemachtigde, Alblasserdam,
Nieuwpoort en andere dorpen in de asch legde;
on groeten buit behaalde.
Albrecht van Beieren was de tweede zoon van
keizer Lodewrjk van Beieren en gravin Margareta,
zuster van graaf Willem IV van Holland.
Nadat door don twist tusschen zijn ouderen
broeder Willem V en zijn moeder de burgerkrijg
der Hoekschen en Kabeljauwschen ontstaan én
Margareta tot het sluiten van een verdrag genood
zaakt was, waarbij zij aan haar zoon Willem V
Holland, Zeeland en Friesland afstond, was de
regeering dozer gewesten uit het Huis van Hene
gouwen in dat van Beieren gekomen. Toen Willeui
V" in 1357 om verstandsverbijstering te Quesnoi,
in Henegouwen, werd opgesloten, droog de Hoek'
sche partij hot landsbestuur op aan Albrecht, als
Ruwaard, d. i. rustbewaarder.
Toen in 1387 Willem V overleden was, werd
Albrecht als graaf gehnldigd. Hij overleed in 1404.
Bob's Pinkster.
Bob was daareven uit school gekomen,'
maar hy was niet zoo vergenoegd als anders.
Ant, de oude meid, die zooveel van hem hield,
had het terstond bemerkt, toen zy de deur
voor hem opendeed.
„De meester was zeker weer knorrig 1" had
ze meewarig gezegd, terwyi ze zijn schooltasch
losgespte. Bob had uit al zyn macht geknikt.
„Heeft hy wat slechts op je gedragslystje
geschreven?" had zy toen gevraagd, het uit
zyn tasch halend. „Bob is zeer onop-
letten d," las ze.
„Moest je daarvoor schoolbiyven
„Neen, omdat ik de cyfers zoo slecht maak."
„Welke cyfers maak je zoo slecht? Zeker
de 8; die kryg ik ook nooit goed."
^Ja en de 7 ook. De staarten waren to
ongeiykj'
„O, die zevens 1 Ja, dat zyn kwade cyfers,'K
verzekerde Ant. „Nu, over drie dagen is hêt
Pinkster, dan behoef je niet naar school,'
arme jongen!"
•1IL0M-HEH0EIM.
60M 160
Wordt gevraagd 1 Aug. te Hil-
legomeen nette
die kan koken en netjes werken,
v. g. g. voorzien, loon /"lOO. Br.
fr. No. 812 Boekh. KASTEEL Oo.,
Hillegom. 6004 9
Centrnal-
Advertontio-Bnreao
VAN 921 17
GEBROEDERS VAN DER HOEK,
[ilUKSTRlAT IIS, LtlDKI.
PLAATSING VAN
ADVERTENTIES
IN ALLE
Binnen- en Buitenlnndscho
COURANTEN.
GERNER Go.,
Aalmarkt.
GERNER Go.,
Maarsmanssteeg.
gedurende de Feesten:
alle mogelijke soorten
Glazen, Tafelserviezen,
I Ontbijtserviezen, Lepels,
Vorken, Messen, Wasch-1
stellen. 5024 29
Tevens voorhanden
tegen spotprijzen een
groote partij Illumineer-
glazen, Stearine-Blok-
jes of gevuld met Vet,
6 uur brandend.
op 14 Jutil 1900, (les namiddags te lialfyier.
Gereserveerde Toegangsbewijzen h f9, f 3, f 3 en fl zijn te bekomen
dagelijks, uitgezonderd Zondag, van 's m. 10-13 on 's nam. van 8 - 4
uren in de Concertzaal der Soclöteit .Yereeniglng". 6050 82
De Directrice der Hoogere Burger
school voor Meisjes herinnert aan
belanghebbenden, dat leerlingen voor
den nieuwen Cursus kunnen worden
ingeschreven op Maandag 11,
Dinsdag 12 en Donderdag; 14
Jnni, telkens des middags van 2
tot 4 uren, en bovendien op Vrijdag
15 Juni, des voormiddags van 11
tot 12 uren, torwyi de toelatings
examens zullen beginnen op Don
derdag 13 Juli, des morgens te
O uren, ln het Schoolgebouw aan
de Garenmarkt.
De Directrice,
6034 20 M. ENGELMANN.
firma A. A. REN8INK,
BREESTRAAT 132, LEIDEN.
—O— 8614 14
lil allo formaten
RUIM VOORHANDEN.
I Depot van het Nederl. Bijbel-Gen. i
Bij S. (J. VAN l>OE.SI$UKGH,
alhier, ls verschenen:
DOOR 6000 10
Prijs fl.Sö.
onovertroffen voor de bereiding van fijne Dessert
schoteltjes. Gemakkelijk in de bereiding. 6039 18
Let op het fabrieksmerk „De Bijenkorf".
Nieuwend ijk 156.
Tolophoonnummer 543.
STALEN-DEPOTS in
alle groote plaatsen van
Nedorland, benevens in
Oost- en We8t-Indië.
(Noord-Brabant).
Gedeponeerd Handelsmerk,
Het merk BRUNO",
waarvan onze goederen
zijn voorzien, garan
deert: Qualiteit en Soli
diteit. 6048 72
tot en mot Zaterdag 16 Juni,
ZOOLANG DE VOORRAAD STREKT.
Sterk HALFLINNEN voor HEMDEN, etc.,
breed 90 oM., per el 25 cents.
<n de NIEUWSTE DESSINS en KLEUREN.
Zuiver wollen zwarte
Japonstoffen p. el 180 ets.
Zuiver Wollen gekleurde
Japonstoffen 100
Elzaeser Fantasie-Katoenen 27 j
Fantaeie-Zephyrs 10
Fantasie h Jours 26
Stalen, ook door al onze Stalen-Depots, op
aanvraag omgaande franco.
cd
door HH. Doctoren aanbevolen,
voorkomt het
voorover loo-
pen en ronde
ruggen bij Kin
deren en Vol-'
wassenen,
versterkt de
longen en ver
ruimt de borst.
14 a 15 jaar.
Dames.
Heeren.
f S.90.
Franco na ontv. van poetw. 2086 21
13. VISCHlLARIiT. 13.
brandt men dagelijks op
Duitsche wijze 389 12
uitmuntende door geur en smaak.
Prijs per 5 ons 55 Cent;
VERKOU W& STOKHU YZEN,
NIEUWJE BIJN 47.
