De Haarlemmerolie
NICO SNEL.
De Gracieuse.
EENIGE OPRECHTE.
C. DE KONING TILLT,
Hotel DU NOBD!?!
Donkersteeg 4
iDoorvochtenz.be-1
I dorven Gravures I
C. DE KONING TILLY
WAARSCHUWING.
wuiMiktfca
CATZ ZOON VAN PEKELA. Groningeh.
„DORDRECHT."
o. y
P. F. H0LLANDET,
SLUIT VERZEKERINGEN
13 Achterstraat 15. Haarlem.
Nationale Hypotheekbank,
34 Mei 1900.
Levensverzekering-Maatschappij
BEÜZEMAKER Co.,
van het Huis
zullen gedurende de maand Mei de voorradige
Winkelartikelen tegen zeer lagen prijs worden
opgeruimd.
Openbare Vrijwillige Verkooping
den schijn, alsof invoering van algemeen kies
recht van mannen rechtstreeks beoogd wordt
en ten aanzien van liet vrouwenkiesrecht alleen
het uitspreken der mogelykheid. Dit klopt niet
met de bewoordingen van het bosluit. Wy
zoudon er niet veel aan hechten, als wij niet
overtuigd waren, dat het bestuur de formu
leering van haar voorstel ernstig overwogen
zal hebben en stellig niet by vergissing zoo
gesproken heeft. Maar dan is eenige verdui
delijking niet overbodig."
In de Mei-aflevering van het tijdschrift
Vragen des Tijds is opgenomen een artikel
van dr. A. J. C. Snijders, te Zutfen, over
„Luchtbederf e n op en bare gezond
heid." Hij betoogt daarin, na uiteen gezet
te hebben hoe schadelijk de vermenging van
de lucht met rook inwerkt op menscb, dier
en plant, op huizen, monumenten en open
bare kunstwerken, de noodzakelijkheid, dat
de verontreiniging der lucht zoo goed moet
worden tegon gegaan als die der openbare
wateren.
By het tegenwoordige standpunt der tech
niek bestaat, zegt schr., de mogelijkheid, om
door een juiste plaatsing en door doelmatige
afmetingen der roosters, door toepassing van
inrichtingen voor zelfstandigen toevoer der
brandstof, enz., een sterke ontwikkeling van
rook te voorkomen en handelingen, die daar
mede in stryd zjjn, dienon strafbaar te worden
rsteld. Schr. acht een rykswet noodig.
In die wet moeten bepalingen worden opge
nomen tegen het luchtbederf door fabrieken
en 6choorsteenen, en omtrent het maximale
gehalte der schadelijke bestanddeelen, die in
»le lucht ontwyken. Er moeten algemeen©
regelen en voorschriften in opgenomen wor
den aangaande de inrichting dor fabrieken,
met het oog op dit luchtbederf, omtrent het
aanbrengen van roet- en vonkenvangers op
de schoorsteenen, enz.
Slechts door zulk een algemeene regeling
In een rykswet kunnon meent schr.
bepaalde grenzen en eischen voorgeschreven
worden, waardoor individueoio opvattingen
van gemeentebesturen en particulieren, per
soonlijke invloeden, enz. buiten spel blijven,
en aan den anderen kant de fabrikanten
ge vry waard worden tegen willekeur van de
zijde der politie.
Want het spreekt vanzelf, dat al dergelyke
maatregelen zoo weinig mogelijk belemmering
aan de industrie in den weg moeten leggen.
Veel hangt hier af van de kennis en de
ervaring van stokers en machinisten, waarvan
de noodige waarborgen moeten geëischt wor
den, opdat noodelooze bezwaren, door vor
ming van rook, zooveel mogelyk voorkomen
worden.
Op hen kan controle uitgeoefend worden
door de beambten der arbeidsinspectie en
door de ingenieurs van het stoomwezen.
Ook ten opzichte van het rooken der ge
wone huisschoorsteenen kunnen nog veel
doeltreffende maatregelen genomen worden.
Wettelyke voorschriften zouden hier natuur
lik weinig op hun plaats zyn, behalve dat
In de bouwverordeningen bepalingen zouden
kunnen opgenomen worden over de wyze van
bouw der schoorsteenen. Doch men kan maat
regelen nemen om den invoer, den verkoop
en het verbruik van rookloozo of rookzwakke
brandstoffen, eu in de eerste plaats het
watorgas, te bevorderen, torwyl men ook door
vermindering der vrachtpryzen voor goschikte
vaste brandstoffen op de spoorwegen een
nuttigen invloed in dien zin kan uitoefenen.
Het is niet te ontkennen, eindigt schr.,
dat het walmen en rooken van fabrieks-
schoorsteenon en locomotieven oen plaag is,
over welker voortbestaan men zich, in onzen
tyd van vooruitgang, niet genoeg kan ver
wonderen, als over een anachronisme. Nog
steeds geldt voor ons het gezegde van Lessing
„Wer Feuer haben will, muss Rauch leiden",
alleen met dit verschil, dat tegenwoordig
niemand meer gelooft, dat dit zoo zyn moet.
Integendeel: wy weten thans, dat de mogeiyk-
heid bestaat, om ons van rookplaag te ver
lossen. Zy kan tot werkelykheid worden,
zoodra de overheid zich slechts bereid ver
klaart hierin haar medewerking te verleenen
en tevens het publiek moer en meer ver
trouwd zal zyn mot het denkbeeld, dat de
zorg voor ons geraeenschappoiyk goed: de
dampkringslucht, een der eorste plichten van
eiken burger is.
KOLONIËN.
BATAVIA, 12-17 April
Ncderlandsche Mail.)
By gouv. besluit van 14 April zyn voordo
bestuursvestigiugin Boven-Mahakam (Centraal-
Borneo) toegestaan een controleur, een adsp.-
controleur, een inlandsch politiecorps en een
stoomvaartuig.
Aan de heoren dr. Nieuwenhuys en con
troleur Barth is de byzondere dank betuigd
der Regeering, voor de groote toewyding aan
het landsbelang, thans weder door hon be
toond als leden van de Borneo-commissie.
De controleur Barth is by zyn kader terug
gevoerd, om te worden geplaatst in het Boven-
Mahakam-gebied.
Den 12den April is op de onderneming
Padang Boelan de fermentoerschuur totaal
afgebrand. Doze was gelukkig zoo goed als
leeg. Bovendien brandden nog 2 soiteer-
loodsen en een maleriaalloods af, alles is
verzekerd.
Men vermoodt, dat kwaadwilligheid in het
spel is, aangezien oen paar dagen geloden
een lalangbrand ontdekt werd, op oen plaats,
waar die onmogelyk kon ontstaan. (UeU-Ort.)
Onlangs vermeldden wy, dat aan den als
luitenant gepensionneerden heer Comfurius
de titulaire rang van majoor verleend werd.
Wy lezen thans in het „Bat. Nieuwsblad
„Het bericht uit de jongste mailbladen,
dat aan den heer Comfurius do titulaire rang
van majoor is verleend, roept weder droevige
gebeurtenissen voor don geest.
Aan luitenant Comfurius, die als jong lui
tenant in het begin van den Aljeh oorlog den
vyand met opgewektheid te goraoet trok, werd
de verschrikkelijkste beproeving opgelegd, dio
aan een jeugdigen, levenslustigen man kan
overkomen, dat is: hy werd blind geschoten.
Blind aan beide oogen, keerde hy met oen
klein pensioen in de burgermaatscbappy terug.
Toch was nog lang met aile levensgeluk
voor hem verloren, want zyn bruid weigerde
haar woord terug te nemen, werd zyn vrouw
en heeft zyn duister bestaan zooveel mogelyk
opgehelderd. Zyn tweede troost was de muziek
en Koning Willem Hl, dit hoorende, gaf hem
een prachtigen, kostbaren vleugel ten ge
schenke.
En mag het voor den nu zeker byna zestig
jarigen man ook al geen vergoeding zyn, do
omstandigheid, dat de achtereenvolgende
ministers zich zyner altyd nog herinneren en
periodiek zyn rang verhoogen, zal hem toch
zeker nog aangenaam aandoen."
ATJEH.
De „Deli-Ct." bevat onderstaande tele
grammen uit Kotta-Radja van 12 April:
Polim is met bende op 6 dezer van Gede
Seblah uit Pedir verdreven, waarby wy 2
licht gewonde inlanders. In Meulaboh vyan-
delyke versterking verrast, waarin 17 dooden
met wapens, onzerzyds geen vei lies;
van 18 April: Een patrouille hoeft by
Rantaupandjang de bendo van Njamamat
overvallen en 6 Atjehers neergelegd; onzer
zyds 1 inl. fuselier gesneuveld, serg. Steine
licht gewond. De sergt. Van Didden van
patrouille Seulimeum door olifant licht ge
kneusd.
De Generaal Pel."
Uit Soerabaia is 10 April jl. aan do
„Locomotief" geseind, dat het oorlogsschip
„S9rdang", commandant Van der Velden
Erdbrink, daags te voren van Ambon te
Soerabaia was aangekomen. Het telegram
luidde verder:
Do govangengenomon Papoeas bobben be
kend do drie gevangengenomen officieren van
de „Generaal Pol" te hebben vermoord. De
moordenaars zyn in de govangenis te Ambon
opgenomen.
De „Soerabaia Courant" vernam omtrent
hot opsporen van de bedryvers van den
moord op do opvarenden van het stoomschip
„Generaal Pel" op Niouw-Guinea by den
14lsten lengtegraad, dat, toen de „Serdang"
daar aankwam met den controleur van Fak-
fak on don djooroomoodi van de „Gen. Pel",
waarin de ongelukkigen zich hadden bevonden,
besloten werd door de landingsdivisio van de
„Serdang" oorst oen kleine verkenning te
laten makon, en dan don volgenden dag te
debarkeorenHet debarkeei en ging mot groote
moeilykliedon gepaard, waarby do manschappen
ongoveer een uur tot hun middel door het
water moesten loopen.
Toen men aan wal was gekomen, bleek er
by do bevolking weifeling te bestaan om zich
al of niet te verzetten. Na lang over en weer
praten door den controleur werden 11 der
daders overgeleverd, zoodat geen schot behoef
de gelost to wordon. Vry willig gingen de ge
vangenen mede, niet anders denkende of ook
zy zouden terstond het lot van de drio ver
moorde Europeanen ondergaan.
De commandant hield daarop uit do kust,
ten einde ontvluchting onmogolyk te makon,
ongeveer 8 Eng. mylen.
Vijf van de 11 gevangenen wisten by het
aflossen der wacht te ontsnappen en sprongen
over boordzy moeten allen onvermijdelijk
verdronken zyn, de overigen werden vry wel
onhandolbaar, ja zelfs woest, en moesten
zwaar geboeid worden. Toen z{j na een paar
dagen bemerkten, dat zy niet vermoord en
opgegeten werden, kwam de kalmte terug,
en waren zy zeer gewillig.
Zy zyn naar Fak fak overgebracht in het
pakje van dwangarbeiders gestoken, en men
zal trachten van hen tolken te maken, ten
einde later met hen de zaak verder uit te
maken. Een oud man onder hen is onderweg
gestorven, waarop de overigen te kennen
gaven hem te willen opeten.
Omtrent het lot van de verslagenen is
weinig bekend, zegt het blad, doch het staat
vast, dat zy vermoord en daarna, volgens de
gewoonte van het land, opgegeten zyn.
Door den Gouverneur-Generaal van Ned.-Jndië
zijn de volgende beschikkingen genomen:
CIVIKL DEPARTEMENT. Verleend: Wegons
langdorigen dienst een jaar verlof naar Europa,
aau den expediteur ter algemeene secretarie L. B.
Welter en aan den controleur bij het binnen!
bestuur op Java en Madoera, gevoerd a la suite
van zijn corps, A. J. N. Engelenberg.
Ontslagen: Wogena volbrachten diensttijd,
eervol uit 's lands dienst, de secretaris der resi
dentie Riouw en Onderhoorigheden, J. A. H.
Breijmaun.
Benoemd: Tot secretaris der residentie Riouw
en Onderhoorigheden, de controleur by het bin-
nenl. bestuur op de bezittingen buiten Java en
Madoera C. G. G. Vermeer.
Bij bet Binneul. Bestuur op Java en Madoera.
Tot controleur de adspirant-controleur W. P. B.
Van Bijlert;
tot adspivont-controleur, R. A. Kern, thans mot
de waarneming dier betrekking belast.
Bij bet Oponb. 1. Oud. voor Europeanen.
Benoemd: Tot onderwyzeres late kl. mej.
R. A. Krull, thans waarnemend onderwijzeres 2de
klvroeger eerstgenoemde betrekking bekleed
hebbende;
tot onderwijzer 3de kl. S. K. Sanders, van verlof
uit Europa toruggokeerd, laatatelyk die betrek
king bekleed hebbende.
Overgeplaatst: Van de meisjesschool te
Salatiga (Semarang) naar die te Buiten zorg (Batavia)
als hoofd der school, de herbenoemde onderwijzeres
lste kl. R. A- Krull.
Geplaatst: Aan de 2demeisjesschool te Sema-
rang, al3 lsto onderwijzeres, de benoemde onder
wijzeres 2de kl. E. Razoux Kuhr;
aan de pupillenschool te Gombong (Bagelen),
de herbenoemde onderwijzer 8de kl. S. K. Sanders.
Ontslagen: Op verzoek, wegens vertrek,
eervol al9 lid van den Raad van Toezicht op do
Postspaarbank, J. Jonker, onder dankbetuiging
voor de door bom in die hoedanigheid bewezen
diensten.
Bij den dienst van bet Grondpeilwozen:
Overgeplaatst: Van Semarang naar Laroeng
Pandjang (Batavia) de tijdelyke boormeester W.
Pot, thans belast met de artesische boringen te
Keudal (SemaraDg);
van Batavia naar Semarang ter voortzetting der
boringen te Kendal de tijdelijke boormeester J. D.
P. Nauman, thans werkzaam te Puroeng Pandjang
(Batavia).
MILITAIR DEPARTEMENT. Ingetrokken
De plaatsing te Padang bij aankomst in India,
van den officier van gezondheid lste kl. C. H. Hille.
Overgeplaatst: Van Bandjermasin naar
Semarang, <fe offic. van gez. lste kl. S. J. Jnda;
van Soerabaia naar Bandjermasin de offic. van
gez. lste kl. D. De Oade.
Verleend: Een maand verlof wegens ziekte
naar Buitenzorg en Sindangiaja, aan den laten
luitenant bij hot subsisten ten-kader te Batavia
H. A. Van Marle.
Ovorgeplaatst: Bij het 3de bat., de lste
luit. bij het 11de bat. K. L. Verstego;
by bet linkerbalf 4de bat., de lste luit. by de
garnizoens-compagnie van Riouw, geëvacueerd
naar Batavia, T. D. Struick.
RECLAMES.
40 Cents per regel.
Onrustbarende toestand.
Herhaalde malen hebben wy reeds op dez«
zelfde plaats de wondervolle genezingen ver
meld van hopelooze gevallen.
Zoo schryft ons de heer C. Berghuis te
Uithuizermeeden (prov. Groningen):
In. de maand Januari 1894 werd ik door
de toen vreeseiyk heerschendo Influenza aan
getast, het zat me hoofdzakelyk in de borst.
Wel ben ik er wat van genezen gewoest en
kon ik myn werk weder verrichten, maar de
pyn in de borst en hot hoesten zyn steeds
gebleven. Myn lichaam was zoo verzwakt,
dat ik my na het geringste werk vreeseiyk
vermoeid gevoelde. Hoewel het eten my goed
bekwam, mocht zulks niet baten, myne
krachten kwamen niet terug. Met den zomer
ging het beter, maar met den herfst kwam de
griep weder terug. Vreeselyk hoesten en myn
lichaam was totaal gesloopt. Hot loven was
my een last. Ik wilde werken, maar ik kon
niet. Zoo ging het voort tot verleden jaar
herfst, wy lazen veel over do Pink-Pillen van
Dr. Williams, en begon ik do behandeling.
Reeds by het gebruik van het tweede doosje
bemerkte ik al verandering, do pyn in de
borst was verdwenen. Daarna heb ik nog
eenige doosjes gebruikt en nu weet ik niet
hoe of het is, ik heb nergens geen last van,
het is net of ik een nieuw lovou bon ingetreden.
De krachten zyn nog niet geheel terugge
komen, maar ik ben veel sterker als voor 4
maanden. Ik ben nu zoo opgeruimd en vol
levensmoed, zoo gezond als een visch en met
pleizier verricht ik myn weikzaamheaen.
Aan de Pink-Pillen heb ik myn gezindheid
te danken en hot spyt mo zeer, dat ik ze niet
eerder heb besteld. Ik raad ze aau alle lyders
van Influenza aan en U kunt van myn schry-
ven vryelyk gebruik maken.
Ons dunkt, dat by zulke verklaringen w(j
niets meer hebben by te voegen.
Prys ƒ1.75 de doos; ƒ9.— per 6 doozen,
Yerkrygbaar by J. H. I. Snabilié, Steiger 27,
Rotterdam, hoofddepothouder voor Nederland
en Apotheken. Franco toezending tegen post
wissel.
Ook echt verkrygbaar voor Leiden en Om
streken by Reyst Krak, Drogoryen, Bees
tenmarkt Wyk 5 No. 41, en J. H. Dijkhuis,
Drogeryen, Hoogstraat No. 5.
Daar hot doel dezer geneeswyze is do her
nieuwing van het bloed eu de versterking der
spieren, strekt haar werking zich op veel
ziekten uit: bloedarmoede, rheumatiek, heup-
jicht, zenuwpyn, verlamming, ruggemergs-
ziekte, St.-Vitus-dans, hoofdpyn, zenuwachtig-
heid, klieren, enz. Do Pink-Pillen hergeven
de schoone kleuren aan de bleeke gezichten,
handelen in alle gevallen van verzwakking
en hebben een werkdadige handeling op alle
ziekten, veroorzaakt door lichameiyke en
geesteljjke overspanning on door buitensporig
heden. 4433 65
©■8b@I«
worden als nieuw schoon
gemaakt (Chemische bewer-
king) door J. DU PON,
Leiden, Haarl.str. 81, by de
Yrouwesteeg- Goedkoop
adres tot het Encadreeren
gj van Plaat- on Portret-werk.
436B 16
Ceu tra al-
Ad rertentie-Unreau
tas 921 17
GEBBOEDERS VAM DER HOEK,
BREESmn 113, LEIDEl
PLAATSING VAN
ADVERTENTIES
in alle
Binnen- en Bnitenlandscho
COURANTEN.
7305 23
Nieuwe Rijn 3.
togen brand, op hot vervoer van
goederen por schip, stoomboot of spoor,
op geldswaardig papier, per
post, YAN GEND LOOS, enz., op
het leven en tegen ongelukken,
tegen inbraak, diefstal, enz., enz.
6713 10
2369 60
!tRLEli
3SÖ
Men bestelle nimmer aan reizigers, daar
die door mij niet, onder welk voorwendsel
ook, worden uitgezonden, maar richte zich
schriftelijk tot mij en zette duidelijk op het
adres
Amsterdam, Keizersgracht 370.
OPGERICHT in 1861.
Gestort Kapitaalf 250,000.
Reservekas250,000.—
Gestort Waarborg
fonds (uitsluitend
bestemd ter ver
zekering van de
rente en aflossing
der Pandbrieven) 2,500,000.—
Gesloten Leenmgen
op 31 December
1899 tot een be
drag van. i 20,775,-435,Ol£.
Verstrekt geld op eerste
hypotheek op huizen en lande-
ryen, tegen lage rente en zonder
vooruitbetaling.
Geeft Pandbrieven uit, ren
tende 3il en 4 pCt.
Inlichtingen te bekomen ton
kantore der Bank te Amsterdam en
by den Heer J. W. BECK, to Aar-
landervcen, Agent voor Aarlan-
dorveen en Omstreken. 6494 23
eenig oprichter in 1883 van don
Theehandel voorheen GEBRS.
SIYEIi, bericht door deze, dat do Zaak
in de Warmoesstraat te Amster
dam gevestigd biyft en op denzelfden
voet voortgezet wordt. 3777 20
Yraag aan uw winkelier Thee van
Uw belang gaat mot het geregeld
gebruik er van gepaard.
door HH. Doctoren aanbevolen,
voorkomt het
voorover loo
pen en ronde
ruggen by Kin
deren en Vol
wassenen,
versterkt de
loDgen en ver
ruimt de borst.
14 a 15 jaar.
Dames.
Heoren.
ƒ8.50.
2086 21
J Het Wereldberoemd. L
3 is overal verkrijgbaar.
Als bewijs van echtheid is elke flcsch voorzien van
onze gedeponeerde etiquette, terwijl kurk en cachet
gestempeld is met den naam onzer firma
CKEB1GER KOMEN!
4481 24
Goedgekeurd by Kou. besluit van 10 Nov. 1873, No. 21.
Cgelieel geplaatst).
1476 86
Franco na ontv. van postte.
13. VISCHlUaiiT. 13.
VERZEKERD BEDRAD f 36,800,000.— (30 September 1899).
RESERVE6,196,000.—
Sluit alle soorten van verzekeringen, op levens- en
sterftekansen gegrond.
De Tarieven zijn volgens de laatste sterftetafels berekend.
Inlichtingen te bekomen voor Nederland aan het HOOFD
BUREAU te Dordrecht en de BIJKANTOREN te Amsterdam en
te Rotterdambij den Hoofd- en de Provinciale Inspecteurs en bij
de Agenten in alle plaatsen van Nederland.
WEGENS VERBOUWING
Beleefd aanbevelend, J. VAN DER STOK.
8748 49
(wegens sterfgeval},
in het Notarishuis aan
den Burg te Leiden,
by opbod op Zaterdag
26 Mei 1900, by afslag
op Zaterdag 2 Juni
1900, telkens des avonds te halfacht
uren, ten overstaan van W.F. KAISER,
Notaris te Leiden, van:
Het voor weinige jaren nieuw ge
bouwd en goed onderhouden dubbel
HEERENHUIS met TUIN, POORT
en WATER, aan den Hoogen Ryn-
dyk No. 15, onder de gemeente
Leiden, in de onmiddellyke nabyheid
van de Tram naar het Spoorweg-
Station, groot 7 aren 69 centiaren.
Dit perceel, genaamd „Yilla Wil-
helmina", heeft Gas- en Duinwater
leiding en Spiegelruiten.
Het bevat beneden: wit marme
ren Yestibule en Gang, links: Yoor-
kamer, Suite en Serre, uitkomende
aan den Tuin; rechts: Voorkamer,
waarachter 2 Provisiekamers en Kel
der, Keuken, met Aanrechtbank en
vaste Kast, overdekte Plaats mot 2
Hokken voor Brandstoffen. Voorts:
grooten met vele Boomen en Heesters
beplanten Tuin, alsmedo Poort, die
van buiten toegang geeft tot de Keu
ken en den Tuin. Boven, le étage
links: Voorkamer, Suite en Serre,
rechts: Voorkamer, Achterkamer en
Badkamer2e étage8 fraai bescho
ten Zolders.
De meeste Kamers hebben Stook
plaatsen, met fraaie zwart marme
ren Schoorsteenmantels en sommiga
Kasten.
Te bezichtigen op eiken Dinsdag
en Donderdag vóór den afslag, van
2 tot 4 uren namiddag, en ook op
anderen tyd, mits den vorigen dag
belet vragende by den Notaris.
Aanvaarding en betaling op
1 Augustus 1900 of zooveel vroeger
als mocht worden overeengekomen.
Meerdere inlichtingen zyn te ver-
krygen ten kantore van voorn. No
taris KAISER, Rembrandstraat No. 25,
te Leiden. 4249 53