N#. 12277 Donderdag 1 Maart. A°. 1900 ^C2e gourant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven Ned. Zuid-ifrikaanscbe Vereenigiüg. Leiden. 1 Maart. Feuilletons ZIJN REIS. ■vrasprswaps» LEIDSCH DAG-BLAD. <?;aiJ5 DEZEB O0[ÜBAHTi Voor Lelden pér 8 cnaandoo. 9 9 4. franco per post t v *5* 1*40. Afzonderlijke Nonüüers OjOö.- PHU8 DEB ADVEBTENTIKSt Tan 1—0 rogels 1.08. tedere regel meer 0.17J. Grootste (etters naar plaatsruimte Voor bot igc&sseeren tasten de stad wordt ƒ0.06 berekend. Afdeeling Leiden en Omstreken, Door den Penningmeester ia sinds de laatste opgave ontvangen: door bemiddeling van het Leidsch Dagblad: Gecollecteerd door Piet op Pa's verjaardag ep hoop van betere tijden voor de dappere en nog niet overwonnen Eoeren 1.05 Voor de twee Republieken in de Transvaal0.75 Van een Club op den verjaardag van F. en K. In café „De Pool" 0.70 Omdat Jan niet mopperde 0.18s Bijdragen kunnen worden toegezonden aan den Penningmeester, Rembrandtstraat 19, of aan het Bureel vrn dit Blad. Olllolüelo Kennisgevingen. 'Mrfgemeestor en Wethouders van Leiden; #Mieo het adres van de firma W. HOOGEN- 8TRAA.TEN A Co., houdende verzook omvergUDDing i tot uitbreiding van haar fabriek ran verduurzaamde levenemiddelen aan de Kerksteeg 8ectie D No. 1512, door plaatsing en in-werking-steiling van eeu dynamo van 20 PIL, drie eloctromotoren waarvan 2 elk Van 8i/2 PK. on 1 van 2l/s PK. de plaateiDg van accumulatoren en het vergrooten van het fabrieksgebouw; Gelet op de artt. 6 eu 7 der Hinderwet; Geven bi) deze kennis aan bet publiek, dat ge noemd verzoek met de bglagen op de Secretarie dezor gemeente ter visie gelogd ie; alsmede, dat op 4foensdag 14 Maart a. e., 'e voormiddage te elf uren, op het Raadhnis, gelegenheid zal worden gegeven, om beswaren tegen dat verzoek in te brengen. Burgemeester eu Wetboudere voornoemd, Leiden, F. WAS, Burgemeester. L* Febr. 1900. YAN HEYST, Secretaris. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN; Gezien art. 6, 2de alinea, dor Verordening van 25 'Januari 1894, regelende do inwondigo inrichting Öor scholen, de toelating en bot ontslag der leerlingen (Gemeenteblad N°. 5 van 1894); Brengen ter algomeeno kennis, dat de inschrijving van niouvro leerlingen aan de openbare scholen der ^8de en 4de ld. zal plaats hebben van den 5den toten ihot den 17deu Maart e. k. in de sohoollokalen in de Banstraat, in de Brandewynsteeg, op de Binnenvest- gracht aan het Plantsoen, in de Van-dor-Werf-straat, 'fan do Korte Mare, aan de Langebrug. aan don .Maresiugel en in de Hoerenstraat des voormiddags t^n balfnegen tot negen uren en des namid dags van half twee tot twee uren, behalve des 'Zaterdags on des Zondags. Burgemeester en Wethouders voornoemd, LoideB, F. WAS, Burgemeester. 28 Febr. 1900. YAN HEYST, Secretaris. Op een alhier gehouden vergadering van de Lel lach. vereeniging voor Algemeen Kies recht is besloten zoo spoedig mogelijk een Opsnbare vergadering te beleggen, waarvoor als sprekers mevr. Schook Havor en de heer J. H. Schaper zullen uitgenoodigd worden. Verder werd een reglement vastgesteld en werd besloten ds vacature in het bestuur, Ontstaan door bet bedanken van den heer A. I. Witmans Mznvoorloopig nog niet aan t9 vuil n. WU eetlgen gaarne ds aandacht op de expositie oer hoofopryzen van „De Kunst kroniek", welke op bet oogenblik bij de hoeren Blank, merg en Co., Mare, gehouden wor t. De collectie is klein, maar rein. De winner, Wiens middelen niet ruim genoeg zijn om zich het genot te gunnen een zeer mooi schilderij van Albert NeuhuyB aan den wand te hangen, niet veel moeite behoeven te doen om er de waarde ad 2500 voor in ontvangst te nemen. Ook het schilderij van Du Chattel ie zeer fraai. TrouweDs, buiten de caBsette de ménage, welke in elke huishouding te pas komt, ztjn er nog eenige schilderijen van W. Roelofs, J. H. Wijsmuller, W. Hamel, 3. Van den Berg, J. J. Destrée en Marg. Rooseboom, allemaal gunstig bekende namen van perso nen, wier werk steeds gaarne wordt gezien. In de gisteravond gehouden vergadering der Leid8che Maatschappij tegen invaliditeit en ODgelukken der werklieden heeft de pen ningmeester, de heer C. R. Van Ruyven, mede gedeeld dat op het maatschappelijke kapitaal thans gestort ia 11,000, terwijl de Maat- schappU aan pandbrieven bezit/' 8000 en op de Leidecbe Spaarbank is geplaatst f 1170. Aan premién werd betaald 51619, waarvan ƒ83.01 werd gerestitueerd. Het totaal der inkomsten bedroog 23,779.21. Uitgekeerd werd aan 80 invalide werklieden ƒ1561.33, waaronder één uitkeering van 308 tegen 762 aan €9 personen in 1898; aan premién werd ontvangen 3337.17 en van donateurs f 161. Aan de aandeelhouders wordt uit betaald 6 pCt. van hun premién, terwijl ds koers der aandeelen thane is genoteerd op 138'/, pCt. Op I Januari waren 168 polissen afgesloten. Het totaal van het reserve-kapitaal bedraagt 100. In verband met de waarscbyniyk spoedige aanneming door de Eerste Kamer van de Ongevallenwet en de daarna te verwachten bekrachtiging van die wet door H. M. de Koniogin, werd besloten de Maatschappij zooveel haar tegenwoordig doel betreft te ontbinden daags voor de in werking-treding der wet. Voorts werd uitvoerig van gedachten ge wisseld over de vraag of eventueel een andere bestemming en welke aan de Maatschappij zal worden gegeven. Ten einde daaromtrent ver slag uit te brengen in een volgende vergade ring, werden drie commission benoemd, spe ciaal om respectievelyk te onderzoeken of zy zou worden omgezet in een brandaesurantie-maat- echappU, in een tot ondersteuning van zieke werklieden dan wel in een Maatschappij tot verschaffing van doelmatige en goeckoope woningen aan onderwijzers, kleine ambte naren en dergelyken. In eerstgenoemde commisBie zullen zitting nemen de beeren Chrjatiaanse, Iz. Van der Kamp en Van der Drift; in de tweede de heereo W. A. Van Lltb, A. J. Van Hoeken en A. Somerwil; in de derde commisBie de heeren Splinter, Jesse en Van der Voet. Na afdoening van eenige onderwerpen van huishoudelijke, aard werd de vergadering op een vergevorderd uur gesloten. Benoemd is tot hoofd der Nutsbewaar- school te Aaltèn mej. A. Krot, te Leiden. Aan de Cbr. School voor M. U. L. O. aan den Stillen Rijn, albier, is tot onderwijzer benoemd de hoer A. De Jong Ezo., van Schevcniogen, die deze benooming heeft aan genomen. B|) de alhier gehouden aanbesteding door den heer L. Van der Laan, architect, in het gebouw van den „R.-K. Volksbond", aan het Rapenburg, van bet amoveeren van bet bestaande gedeelte gebouw en het opnieuw bouwen van een zaal voor rekening van het bestuur van gameiden Bond, afd. Leiden en Ometreken, waren iDgekomen 6 inschryvings- biljetten voor het werk in massa. Hoogste inschrijver de heer J. Van Riet voor 13,062; laagste inschrijver de beer J. Th. Bik voor ƒ11,825. Het bedrag der minste inschrijvingen in vakken was ƒ11,729. Bjj de Leidsche Spaarbank is in de maand Februari ingelegd 60,326.74 en terugbe taald ƒ86,082.71, terwijl zijn afgegeven 90 nieuwe en geheel afgelost 87 boekjes. Het gezamenlijk tegoed der 11,611 inleggers bodioeg einde Febr. ƒ2,162,410.241/,, waarbij nog komt de rente over 1899. Gedurende de tweede helft der maand Februari zjjn aan het postkantoor alhier en ds daaronder behoorende hulpkantoren be zorgd de volgende brieven en briefkaarten, welke, door onbekendheid der geadresseerden, niet b e b t e 1 d konden worden: Brieven: F. W. Meiners, Amersfoort; G. Graua G. Bakker, Amsterdam; Mina v. d. Muys, Boskoop; D. Wena, Lichtvoet, P. De Heee, 's-Gravenhage; Dillema, Gronin gen; H. Pronk, A. Balkenenden, Haarlem; G. P. Groenhof, Kralingen; J. Tis60t, Leiden; J. A. Joosten, Oudega; Wildere, M. Haloer- etadt, Rotterdam; Schouten, IJmuiden; D. v. Beek, Zetten. Briefkaarten: G. Montanus, Mol, Amsterdam; W. v. d. Roeat, 's Gravenhage; L. Mansene, Leiden; J. Boon, I. Korswagen, Rotterdam. Uit het buitenland terug ontvangen: Baron Borch, Bonn; H. G. Tillork PariB. De detacbcerlng l Ij de Kweekschool voor Zeevaart alhier van den korporaal der mari nlers A. J. H. Veldhuizen ia met ingang van beden ingetrokken, wegens terugkeer naar bet corps. Den lBten April a. s. worden verrao.-delyk 126 joDgens van de Kweekschool voor Zeevaart alhier overgeplaatst aan boord van Hr. Me. iostructiescbip „Admiraal Van Wassenaar", te Amsterdam. Voor het examen in de nuttige hand werken zijn geslaagd de damee W. C. De Koning, te Stolwijk; H. Valkenburg, te Nleuw- Vennep; J. J. Heukers, te Stompwtjk. Blijkens bjj den Raad van State, afd. voor de geschillen van bestuur, ingekomen Kon. besluiten, is alsnog voorwaardelijk ver- punoing verleend aan L. Van Erk, te Wad dingsveen, tot oprichting van een petroleum- motor van 18 PK. ten behoeve van zjjn korsnmaalderij in zijn molen aldaar. Naar men meldt, is b|j de burgemeesters van de provincie Zuid Holland het plan ge rijpt aan den aftredendeo Commissaris der Koningin, mr. C. Fock, b(j zijn aftreden een huldeblijk aan te bieden. Onder leiding van den heer J. D. Onder water werd gisteren te Amsterdam ds wloterby- Toen vond juffrouw Ruhrau hot tijd, lang zamerhand duidelijker te worden. Zy gebruikte zya geschokte gezondheid als voorwendsel, 'bracht hem allerlei lekkere hapjes en noodigde hem by zich in de voorka mer, i Daar kon by even goed lezen of nog beter haar voorlezen. Dan waren ze beiden geholpen. 1 Die goede juffrouw Ruhrau I Zy vermoedde niemendal van wat baar kostganger doorleefde. Tot dusver was hy een machtige maha- radscba geweest, de heerscher van Bhoert- poor. Nog maar kort geleden had hy ter eere van een Engelschen hertog schitterende feesten gegeven. Hy had een dschungel laten afbranden on de vluchtende dieren des wouds by hon darden gedood. Hy had gejaagd op tygere en 'olifanten, buffelgevechten laten houden;-hy j had goud en edelgesteenten onder het volk geworpen. ji, Sedert eenige dagen echter had hy zich in een Brahmaan veranderd en diende hy den veelarmigen God Siva in den heerlyken tempel 'Van Rameswaram. De slanke Sidia, de schoonste aller Baja- dr-ren, was zyn vriendin. Eiken nacht bezocht h haar in haar tent. Zy droeg een ruischend zyden gewaad, bezaaid met paarlen en opalen. Doch helderder dan alle edelgesteenten schit terden haar oogen, zachter dan de zacbtete zyde was heur haar. Door zilveren sluiers schemerde haar albasten boezem. Zy lief koosde hem met zachte handen; op baar kleine, lichte voetjes danste ze om hem heeD. En als ze moo was, viyde zy zich naast hem neer, onder de punka, dio door twaalf jODge echoonen zacht werd bewogen. Hoe zou hy, wien een dergelyke gunst werd geschonken, oog hebben kunnen krygen voor zyn hospita's grove bekoorlykhedenl Beleefd bedankte hy baar en draaide de deur achter haar in het Blot. Zy kwam terug, ze klopte en wenschte binnengelaten te worden, op het oogenblik, dat de lieflyke Sidla, door liefde en dans ver moeid, op zachte tapyten ingesluimerd was. Sebastiaans toorn ontwaakte. Hy wees de rustverstooreter de deur, verlangde met rust te worden gelaten in zyn kamer, die hy eeriyk betaalde. Toen brak los, wat daar kookte aan teleur stelling en wrok in juffrouw Rubrau's bin nenste. Tan bewezen weldaden eprak ze, van ondank en bedelaaretrots. Ze vroeg, of hy werkeiyk geloofde voor zoo'n bagatel een kost en verzorging te kunnen eischen, zooals zy ze hem gaf. Ze zei veel onvriendelyke woorden en de arme droomer ontwaakte. Hy zag in, dat hy slechts genade had genoten, waar hy gemeend had rechten te bezitten. Het was een hard ontwaken. In de war ais een slaapdronkens stond hy voor de kyvende vrouw. Dan greep hy hoed en jas en liep naar buiteo, naar zyn eenigen kennis, den kantoor knecht Frans, om by hem voor een nacht onderdak te vragen. Den volgenden morgen huurde hy de eerste de slechtste kamer. Een klein kamertje op de vierde verdieping van een somber achterbuis. By juffrouw Ruhrau kwam hy alleen Dog maar even terug om zyn rommeltje te pakken. Berouwvol, met tranen in de oogeD, trachtte zy een verzoening tot stand te brengen. Maar met de eigenzinnigheid van den zwakke wei gerde Sebaetiaan. Met wrok in zyn hart trok hy uit het buis, dat vier en twintig jaar zyn thuis was geweest, de onbekende wereld in. Nu was hy geheel vry. Ale bu 's avonds thuis kwam, was zyn kamer niet verwarmd, zyn bed niet opgemaakt, zyn eten niet klaar. Maar hy kon ongestoord lezen en droomen; niemand viel hem lastig, niemand vroeg hem iets. Toen de lente kwam, zou hy ganache nachten buiten hebben kunnen ronddwalen, zander dat iemand zich ongerust over hem maakte. Maar by was er te zwak voor. Een looden moeheid had by in de leden, 's Nachts kon hy niet slapen van bet hoesten, ook overdag kuchte hy en met moeite droegen zyn heeren hem van zyn kamer naar het kantoor. Daar, op het kantoor, was men altyd vrien- delyk voor hem geweest. Men had zich gewend aan zyn stillen, bescheiden aard en menige nalatigheid van hem over het hoofd gezien. Maar thans elschte de menschelykheid, dat er raad werd gsechak. tSfot voiptj. eenkomst gehouden van de „MaaUchappu voor Tuinbouw en Plantkunde." Het eerste punt der agenda was: is een wet voor ongelukken al dan niet wenschelyk voor den tuinbouw. De inleider, de heer D. F. Boekee, wilde die vraag bevestigend be antwoord zien, daar, hoe gezond en weinig gsvaarlyk het tuinbouwbedryf ook was, by het snoeien b. v. ongelukken voorkwamen. Vry wel was men het biermede eenB, en de voorzitter herinnerde er nog even aan, dat by de discussie in de Tweede Kamer over de ongevallenwet, de Min. toezegging gedaan had te zullen overwegen op welke wyze in deze leemte alsnog zou te voorzien zyn. De heer Jac. P. R. Galesloot het nut der gegeven cursuseen door de twee tuinbouw- leeraren erkennende, wenecht, dat die lessen meer nut zouden opleveren door meer in details te treden. Onderscheidene sprekers waren dit met den inleider niet eens. De cursussen, meende men, moesten dienen om de liefbebbery voor den tuinbouw te wekken en te kweeken, de tuiabouwecholen om de details te leeren en die waren voor de vak mannen de cursussen meor bepaald voor de leeken. Werd aan den wenach des heeren Galesloot voldaan, zeide de voorzitter, dan zouden wel 20 wandelleeraren aangesteld moeten worden. Hierna werd de coöperatie in den tuinbouw aanbevolen en wel met verwyzing naar de goede resultaten, welke de Westlanusche ver- eeniging en die te Bovencarspel en andere opleverden. Na de pauze werden nog enkele zaken be sproken als de wenscbelykbeid van meer openbaarheid van bet tuinbouwbedryf door eeu orgaau; de moeilykbeden, welke by de H. IJ.-S. beBtaau voor het verzenden van bloemwerken als bagage, alsmede de vraag op welke wyze de bloomen- en plantenkennis der vaste commissie in bolaogrykbeid kunnen toenemen voor den tuinbouw in bet algemeen. Conclusies werden niet gesteld. Besloten was, dat men zich enkel tot discussie zou bepalen. By de marine worden proeven genomen met vuurbrillen, voorzien van groots gekleurde glazen, welke beatemn zyn om tydens bet stoken met geforceerden trek bet stokend personeel in de gelegenheid te stellen duidelyk en zonoer schade voor de oogen den toestand van fel brandende vuren te zien. Het een-en-twintlgste Nationaal Zangers feest van het Nederlandach Zangersvcriond zal dit jaar te Amsterdam worden gegeven. Naar gebruik zal bet een driedaagsch feest wezen en het ia bepaald op 25, 26 en 27 Mei a. e. Het hoofdnummer van het feeBt ia de ge zamenlyke uitvoering van een nieuw work van Richard Hol, een cantate voor eopraan-, tenor- en bariton-solo en mannenkoor, met orkestbegeleiding, „Het Land der Vaoeren' getiteld. la tweede nummer is op het pro gramma gebracht de „Kronlngscautate" van Bern. Zweers, welke tot nog toa niet voor bet groots publiek werd uitgevoerd. De gemeenteraad van Alkmaar besloot gisteren de voorstellen van B. en We. tot het oprichten van een openbare slachtplaats opnieuw in huu banden te stellen, met opdracht om de plaats aan te wyzen, waar naar hun meening het abattoir beboort te staan en tevens plannen van inrichting voor te stellen, waarsan de uitvoering ODgevser 50,000 zal bedragen. De voorzitter van het Hoofd-comité van het Nederlandeche Roods Kruis heeft van den minister van bultenl. zaken de mededeeling ontvangen, dat door de Nederlandeche regeerlDg in overleg met het Russische gouvernement, by den Portugeeschen min. van kolonién stappen zyn gedaan tot ongehinderde door lating naar Pretoria van de ambulance-Van Leeraum (Russisch-Hollandsche ambulance), tegen wier doortocht door de Portugeesche gouvernomeots ambtenaren ts Mozambique bezwaar ie gemaakt. De heer Bihourd, die, ten gevolge van zyn bevordering tot ambassadeur te Bern, aftreedt ala Fransch gezant by ons Hof, heeft zyn afscheld8-audléntie by H. M. aangevraagd. Wordt dit geboor deze week verleend dan zal de heer Bihourd apoedlg daarna de residentie verlaten, het beheer der legatie opdragende aan den legatie-secretaris graaf Segur d'Agues- seau, die alsdan als zaakgelastigde zal op treden tot aan de komst van den nieuw benoemden gezant, den heer Baylin de Monbel, die tegen de helft van Maart in Den Haag verwacht wordt. Tot directrice der tweed* Nutsbewaar- school t* Veendam ts benoemd mej. T. Va» der Werff, te Beesd (Gelderland). Het stoomschip „Lombok", van Am sterdam naar Batavia, passeerde 28 Febr. Kaap Carvoeiro; de „PrinB Willem V" arri veerde 28 Febr. van Weet-Indiö te Nieuw-York; de .Sumatra", van Amsterdam naar Batavia, passeerde 28 Febr. Tarifa. Hnzerswoude. Van d* 15 leerlingen, dl* in 1899 de openbare school in het dorp ver laten hebben, was er slechts één, die voort gezet onderwye zou genieten, terwyl 6 jongens en 1 meisje van de school afgingen, zonder dat zy gerekend konden worden voldoend lager onderwya te hebben genoten. De arbeidersvereniging .Onderling Hulp betoon" hield gisteren, by gelegenheid van haar weldra te herdenken 26-jarig bestaan, een extra ultdeeling van ryst. Aan de 110 leden werd een gezamenlyke hoeveelheid van 1650 KG. uitgereikt, d.i. 15 KG. ryst per persoon. Noordwyk. De harmonie-kapel .Crescendo", directeur de beer Job. Oostslaar, zal het wegens het overlyden van haar eereliJ, den beer Q. Van Parys, uitgestelde concert a. s. Maandag 5 Maart doen plaats hebben. Warmond. Van uit het sterfhuis op den Langen Vy verberg te 's Graveobage, werd bet etoffeiyk overschot van graaf Van Limburg Stirum in een rouwkoets overgevoerd naar Warmond, waar op het kerkhof naast den toren het familiegraf ia. Nadat de kiet in den grafkelder wai negergelaten, eprak de predikant de. C. E. Van Baerle, naar aanleiding van het door de familie en ook door de gemeente geleden verlies. Hierop antwoordende uitte mr. H. graaf Van Limburg Stirum zyn gevoel op treffen:* wyze en wendde zich tot zyn jeugdigen neef (thans nog cadet te Alkmaar), wien hy er op wees, dat hy na zyns vaders en na zyns grootvaders dood hoofd der jongste linie van bet geslacht van Limburg Stirum waa ge worden. Gedurende de maand Februari werd teu postkantore Warmond ia de Rykepostspaar- bank ingelegi tot een bedrag van 5972.69, verdeeld over 120 inlagen; terugbetaald ƒ4147.35, verdeeld over 28 terugbetalingen. Er werden 17 nieuwe boekjes uitgegeven en zyn er nu 867 te Warmond in omloop. TWEE bE BAKER. De heer Vermeulen, vooropstellende, dat invoering van 1-erpli ht in de tegenwoordige omstandigheden oiet wenschelyk ie, waar schuwde tegen de eenzyoige voorstelling van de heilzame gevolgen van ecboolkennis voor de volkswelvaart, volksverhefdng en veredeling. Het grootste deel der natie beeft er niet veel nut van. Aan vakonderwys heebt «preker meer waarde. De voordeelen van leerplicht wegen z. L niet op tegen de Dadeelen Een zUner voor naamste grieven is, dat een vader, ondanks zyn zorg voor de opvoeding zgner kinderen, straf kan beloopen, en dat de gezinsbelangen ondergeschikt worden gemaakt aan de school* belangen. De heer De Viseer betoogde, dat ds invoe ring van leerplicht in andere landen pleit tegen die invoering in ons land, waar de verhouding van de overheid tegenover het volk geheel andere is dan elders. Spreker opperde uitvoerig prlncipfêels be zwaren tegen het ontwerp, na gewezen ts hebben op de Bcbler eenstemmige goedkeuring van leerplicht door de liberale party In verband met de principiéele verdeeldheid der liberalen vroeger over oat beginsel, in bet Ned. Onder* wyzers-Genoatschap valt ditzelfde vreemd* verechynsel op te merkeD. Als bezwaren noemt by voorts ep: lo. ondermyning van de ouderlyke macht; 2o. eenzydigen zwaren druk op de arbeider»3o. onrechtvaardigheid van een leerplichtwet zon der voorziening in stoffelyke hulp veor de armen. Ook voert spr. aan, dat bet schoolverzuim de indiening van leerplicht niet rechtvaardigt. Op paedagogische en zedelyke gronden komt hy op tegen het beginsel van wetteiyk sanc- tionneeren van het schoolverzuim, in oit ont werp neergelegd. Al deze bezwaren in aanmerking nemende, acht hy de voordeelen van leerplicht op deze wyze te duur gekocht, daarom wil hy het doel op andere wyze bereikea, ni. door to eteunen het wetsontwerp tot ontzetting uit de ouderlyke macht. Daarom kan hy het leerplicht ontwerp niet steunen. De heer Van Kempen zegt, dat de wet voor hem welnigaantrekketyks heeft om den dwang dien zy aaa one vrjje volk oplegt. Spr. echetet dien dwaagte byzokderbede»; de oodaioa

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1900 | | pagina 1