N°. 12257
Dinsdag Februari.
A0. 1900
feze foaianl wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, aitgegeven.
Bed. Znid-AfrikaaBsehe Vereenigiog.
Gemeentelijke hoofdelijke omslagen.
Leiden, 6 Februari.
Feuilleton.
Droeve dagen.
LEIDSCH
DAGBIAD.
•CBUS DEKKB GOUBAHT»
Voet Lol dan pek nmndon.
Franco por post-»,*>»»
léfzonderiyke Nommers
t l.IO.
1.40.
0.05.
PBUS DES AUVEETENnÉN»
Van 1—0 rogels f I.0S. Iedere regel moer f 0.17J. Grootoro
lettors naar plaatsruimte Voor hot incasseeren bm'tCD do stad
wordt f 0 06 berekend.
Afdeeling Leiden en Omstreken
Door den Penningmeester is sinds de laatste
opgave ontvangen:
door bemiddeling van het Leidsch Dagblad
Gecollecteerd op het jaarfeest der Chr. Zang-
▼ereeniging „Soli Deo Gloria", alhier ƒ6.—
Op den verjaardag van kleine Cato 0.25
Van een partijtje op een verjaardag
▼an J. J. v. R0.55
Op een vroolijk avondje bh gelegen
heid van Oom Hendrik's verjaardag,
door tussenkomst van B1.25
Gecollecteerd door Peter onder motto;
Bruiloftsgasten denkt aan onze kranige
Boeren 4.085
Bijdragen kunnen worden toegezonden aan
den Penningmeester, Rembrandtstraat 19, of
aan het Bureel van dit Blad.
IL
Niet overal was de strijd tegon de uit
sluiting van het progressieve stelsel van
dezelfde strekking. Terwijl verschillende ge
meenten, kiesvereenigingen en particulieren
eenvoudig vrijheid vroegen om aanslagen in
den hoofdeiyken omslag progressief te regelen,
waren er anderen, die behoud verzochten
eener matige progressie. Nu moge meD over
het begrip van matig" in gevoelen kunnen
verschillen, zeker is het, dat in deze uitdruk
king verscholen ligt een erkenning der be
zwaren, die tegen progressie in het algemeen
kunnen worden aangevoerd en die w(J in ons
eerste artikel in het kort aangaven.
Hiermede stemt ook overeen het advies
van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland,
die van meening zijn, dat eenige meerdere
progressie dan art. 243 gemeentewet thans
toelaat, niet zal kunnen worden ontbeerd,
wil men de noodige middelen ter voorziening
in de behoeften der gemeente-huishouding
kunnen aanwijzen.
Hiertegenover staat wel het gevoelen der
Gedeputeerde Staten van Friesland, maar op
grond van geheel eigenaardige toestanden in
die provincie, terwijl bovendien het gevoelen
dezer Staten weder door gemeente-besturen
en particulieren uit dezelfde provincie werd
bestreden.
Ook de Regeering is tot de overtuiging
gekomen, dat aan de gemeentebesturen eeu
te strenge band is aangelegd. Alleen tegen
de onbeperkte vrijheid heeft zfj een over
wegend bezwaar, dat door ons ten volle kan
worden gedeeld.
Met behoud van den aftrek voor nool-
zakeiyk levensonderhoud, meent zty, dat aan
een tweeden billijken eisch moet worden
voldaan, namelijk dien tot gedeeltelijk ontslag
van de inkomens, die de laagste of vrije
inkomens .slechts een weinig overtreffen. Dit
kan op verschillende wijzen geschieden.
Wat betreft den geiyken aftrek eener som
voor noodzakelijk levensonderhoud, neemt
men gewoonlijk aaD, dat hierin reeds een
zekere progressie gelegen is. Ook de Regee
ring neemt aan, dat men er feitelijk de
kleinere door ontlast en aan de hoogcre
inkomens een eenigszins boogaren last oplegt.
Maar dan wil het ons toch voorkomen, dat
juist tegen dezen vorm van progressie een
bezwaar is in te brengen. De aftrek voor
noodzakelijk levensonderhoud van dezelfde
som voor alle inkomens, veroordeelt, dunkt
ons, zich zelf. Het noodzakelijk levensonder
houd verschilt, zooals de omstandigheden der
belastingschuldigen verschillen. Met verschil
lende factoren, met name ook met de grootte
der gezinnen, moest rekening worden ge
houden.
Het nieuw voorgestelde artikel geeft alleen
de bevoegdheid, om den aftrek in verband
met de samenstelling van het gezin, op ge
lijken voet voor alle aanslagen te berekenen.
Wjj zien hieria slechts een eerstbn stap en
gelooven, dat de wetgever, althans ia later
ty j, tot de erkenning zal moeten komen, dat
ook wel degelyk met andere gegevens rekening
moet wor.cn gehouden.
Het bedoelde nieuw voorgestelde artikel 243
luidt aldus:
„De oirecte belastingen, bedoeld in art. 240 c,
worden met of zonder aangifte der belasting-
schul.igsn geheven, betzy naar het geschatte
inkomen, hetzf) naar een inkomen, afgeleid
uit den uiterlyken staat, volgens in de be
lasting- verordtniDg voorgeschreven grond
slagen.
By de schatting van het inkomen worden,
behoudens het hierna bepaalde, alle deelen
daarvan in rekeniug getracht op hun werkeiyk
zuiver bedrag. Wisselvallige inkomsten kunnen
berekend worden over twee of meer jaren.
Het belastbaar inkomen wordt verkregen
door het geschatte of algeheel* inkomen te
verminderen met een som voor necdzakeiyk
levensonderhoud, welke som voor alle aan
slagen gelyk is of, in verband met de samen
stelling van het gezin, op gelyken voet be
rekend wordt.
In verband hiermede zullen de woorden ,of
naar de vertering", uit art. 240 moeten wegvallen.
De detacheering by de Kweekschool voor
Zeevaart alhier, van den sergeant-provoost
A. Kolfer is met ingang van heden ingetrokken.
HH. MM. de Koninginnen woonden
gisteravond te 's-Gravenhage een groot ge
deelte iy van de opvoering van „La Flüte
encbantée" door het Fransche opera gezel
schap.
In de eerste openbare vergadering van
de Tweede Kamer na haar terugkomst op
20 Februari, zulleu de afdeelingeu getrokken
worden.
Daarna is de voorzitter voornemens voor
te stellen, om op Woensdag 21 Februari, te
elf uren en volgende dagen ia de afdeelingen
eenige wetsontwerpen te doen onderzoeken.
[Men verneemt, dat het ontwerp be
treffende de technische herziening der Kieswet
reeds by den Raad van State is ingekomen.
De 12de Nederlandsche Bedevaart naar
Lourdes zal plaats hebben van 14 tot 22
Mei a. s.
De commissie van het „Ondersteunings
fonds voor vrouwen en kinderen hier te
lande van stryders in Zuii-Afrika" deelt
ons mede, dat tot heden is iDgekomen een
bedrag van 6774.42. Het bestuur vestigt er
tevens de aandacht op, dat zy, die op goede
gronden vermeenen in de termen te vallen om
door dat fonds geholpen to worden, zich kun
nen aanmelden: te Amsterdam by den heer
dr. J. Th. De Visser, Keizersgracht 451; te
's Gravonhage by den heer G. P. Ittmann Jr.,
Bvzuidenhout 27; te Rotterdam by den heer
H. J. Meerkamp van Emböen, Schi^kade 13.
Gisteren bad te Schiedam onder zeer groots
belangstelling de begrafenis plaats van wyien den
heer S. A. Vernède, den hoogst verdienstelijken
secretaris dier gemeente. Meer dan 20 kransen
dekten de lykbaar. Aan de groeve werden
verscheidene toespraken gehouden, in de eerste
plaats door den burgemeester vau Schiedam,
die de verdiensten van den overledene huldigde.
De architecten by de Nederlandsche com
missie voor de Wereldtentoonstelling te
P<*rys zullen in de tweede helft van deze
maand te Parys oen aanvang maken met
het stellen der inrichtingen voor de groepen
I (Opvoeding en onderwys), UI (Werktuigen
en hulpmiddelen voor wetenschap en kunst)
en XIII (Garens, geweven stoffen enz.)
Het materieel voor de installatie wordt
te 's-Gravenhage voor afzending gtreed ge
bouwen in een daartoe ty ielyk gehuurd onbe
woond huis aan het Spui tegenover de bureau
lokalen der hoofdcommissie.
Alle werken zyn hier te lande gereedge
maakt naar de teekeningen der architecten.
Bevorderd zyn: tot klerk der posteryen
en telegraphie 1ste kl. de klerken 2ae kl.
H. S. Langeraap te Akkrum, A. P. Dyksen
te Assen, A. F. Kooymau te 's-Gravenhage
(telegraafkantoor) en L. M. Nagel te Boskoop.
Benoemd is tot directeur der gasfabriek
te Zutfen, de heer J. H. A. Albrecht, van
Enschede*.
Te Waarder zal op 14 Februari a. s.
een claBsicale Zendingsvergadoring gehouden
worden, waarin de. H. Van Dyk, van Zwam-
merdam, een referaat over de Zencing zal
houden, terwyl door ds. W. A. Van Es, van
Oudshooro, het slotwoord zal gesproken
worden.
Hr. Ms. pantserdekschip „Zeeland", onder
bevel van den kapitein-ter-zee H. F. Kouwen-
berg, ia 4 dezer te Sint-Vincent (Kaap Verdische
eilanden) aangekomen.
De luitenant-ter-zee 1ste klasse A. J.
Gooszen en de luitenant-ter-zee 2de klasse O.
Van Slooten, beicen uit Oost-Indiè in Nedeiland
teruggekeerd, zjju op non-activiteit gesteld.
Ter benoeming tot leeraar in de Neder
landsche taal en aardrykskunde aan de H. B.-S.
te Maastricht zyn voorgedragen de heeren A.
C. Van Meteren, te Bergen-op-Zoom, en J.
Heinsiu8, te Gouda.
De gezantschapssecretaris jbr. mr. Scbim-
melpenniock ia wederom hersteld en zal eerst
daags naar zyn post te Berlyn vertrekken.
Wy hebben reeds medegedeeld, dat de
bisschop van Roermond, mgr. Fr. A. H.
Boermans, is overleden. Geboren den IBJon
Decemoer 1815 te Venloo, vierde by den
22sten December des vorigen jaars met veel
luister zyn 60 jarig priesterfeest.
Mgr. Boermans bekleedde, na den cursus
van cla8sieke studiën aan de Latynsche school
te Boksmeer te hebben voltooid en zyn
pbilosophische en theologische opleiding te
MuDster en te Luik ontvangen te hebben,
achtereenvolgens het ambt van kapelaan te
Rotrmond, secretaris van mgr. Parodie,
pastoor-deken van Weert en van deken
tevens plebaan, proost en Judex Synodalis te
Roermond.
Toen de hooge leeftyd van mgr. Parodis
dezen niet langer veroorloofde, zyn opper
herderiyk ambt in zyn vollen omvang te
blyven uitoefenen, werd de heer Boermans
tot zyn coadjutor benoemd.
Na bet overltfden van mgr. Paredis in 1886
zag by zich aangewezen als diens opvolger
als bisschop van Roermond. In geheel zyn
priesteriyk leven wist mgr. Boermans door
zyn alom erkende deugd en oprechte gods
vrucht, zyn welsprekendheid en de minzame
en hoffeiyke omgangsvormen, welke hem van
nature eigen waren, aller harten tot zich te
trekken.
Door de mei yver en groote zaakkennis
geleide restauratie van Limburgsche heilig
dommen, gelyk het Maria Munster en de
kathedraal te Roermond, de hallenkerk te
Weert, alsook door de stichting St.-Jan voor
ouden van dagen in laatstgenoemde gemeente,
heeft mgr. Boermans zich-zelven monumenten
opgericht, die oog lang na zyn dood van hem
zulleo spreken. Minder schitterend in de
oogen der wereld, maar zeker niet minder
veroiensteiyk is het ontzagiyk vele goede te
achten, hetwelk de overledene in do ruim
zestig jaren van zyn priesteriyk levon heeft
gewrocht door woord en voorbeeld, op d n
kanael, in den biechtstoel, in den onlang
met parochianen en diocesanen van allerlei
stand, in de wyze leiding van het aan z n
zorgen toevertrouwde bisdom en in zyn vele
bemoeiingen voor het katholiek ooderwys.
Mgr. Boermans was, behalve bisschop van
Roermond, huisprelaat van Z. H. den P3us,
adsistent-bisschop by den Pauselyken Troon,
Romeinsch Graaf, commandeur in de Orde
van Oranje-Nassau en ridder in die van den
Nederlandschen Leeuw. (Tijd).
Het stoomschip „Prinses Amalia", van
Amsterdam naar Batavia, arriveerde 5 Februari
to Southamptonoe „Werkendam", van Rotter
dam Daar Nieuw-York, passeerde 3 Februari
Lizard; de „Bali", v-n Amsterdam naar Batavia,
arriveerde 4 Februari te Pa-iang; de „Dean"
(West-Ind. maiLienst) vertrok 3 Fet-r. van
Nieuw-York naar W.-Inuië; de „Solo", van
Java, 1. v Alexandria naar Rotterdam, ge
sleept coor de sleepboot „Zwarte Zee," arri-
veerJe 5 Febr. te Mars»illo; de „Statendam"
arriveerde 5 Febr. vanRott rJam te Nieuw York.
llazcrswoude. Een ingezetene dezer ge
meente, timmerman van bero-.p, die in den
„slappen tya" eenige witwerkersartikelea
vervaardigd beeft, en daarvan een kleine ver
loting denkt te houden tegen 0.25 het lot,
ging, om zyn lootjes van de hand te doen,
by de burgerij rond; doch, van zulk een
wanJ&ling thuiskomende, mist hy zyn buuitje
mot het ontvangen geld.
Tot 's mans geruststelling bedenkt hy, dat
het zakje in zekere woning, waar hy een
lot verkocht beeft en vyf centen moest terug
geven, is blyven liggen en hij spoe t ziet» daar
heen, om zya schat, uie reeds een guUe* of tien
bedroeg, op te tlscben. De meoschen be
weerden echter nergens van te weten, zoodat
het buuitje met zya inhoud spoorloos ver
dwenen is.
Do politie, die zich met de zaak bemoeit,
is er nog niet in geslaagd achter de waarheid
te komen.
Oegstgccst. Het aantal iogescbrevenon voor
de nationale militie der lichting 1901 bedraagt
in deze gemeente 34. Hiervan is een in
werkeiyken dienst, terwyl 14 rodenen van
vrystelling of gebroken opgaven.
Voorhout. Donceroagvoormiddag zal onder
toezicht van het gemeentebestuur en den
heer arronoissements-schoolopziener ia de
openbare school een proefles worden gegeven
door de heeren J. Beumer, van Sassenheim,
en J. M. Elvé, van Goedereede.
Het aantal ingeschrevenen voor de
nationale militie lichting 1901 bedraagt voor
deze gemeente 14, waarvan aoor 2 als reden
van vrystelling broederdienst is opgegeven.
Eón ingeschrevene heeft zich bereid verklaard
by de zeemilitie te dienen.
Slot)
Woedend over de mislukking van hun plan,
greep St.-Just den drooken Henriot, wien by
alle schuld aan hun ongeluk weet, en wierp
hem door een venster in den tuiD, waar hl)
eerst den volgenden morgen mot gebroken
ledomaten gevonden en gevangengenomen
werd.
Robespierre lag roerloos op den grond. HU
was bewusteloos. Men legde hem op een
draagbaar en bracht hem in triumf naar de
Conventie. Het was ongeveer vUf ureD, toen
hu daar aankwam.
Tallien trad met de woorden: .Victorie 1
De misdadigers zUn niet meer!" de zaal binnen.
De afgevaardigden stormden allen naar de
kamer van het Comité van Openbaar WelzUn,
waarheen men Robespierre had gebracht, om
hem te verbinden. Hier werd hU op een tafel
gelegd en gebrekkig verbonden, torwUl de
gaande en komende afgevaardigden hem
scheldwoorden als bloedhond, huichelaar en
dergelUke toeriepen. Nu en dan slaakte hU
een smartelUken zucht; overigens bleef hu
onbeweeglUk liggen. Slechte toen Tallien met
zUn schoons vrouw binnentrad en met een
hoonenden lach zeide: .Daar ligt de nieuwe
mes8iasl" was het, of hem een stroom vuur
door het lichaam trok. ZUn vuisten balden
zich krampachtig, zUn oogen schoten vlammen
van haat en woeste vertwUfeiing. Thans eerst
scheen Robespierre te begrUpen, met welk
een berekende sluwheid men tegen hem
geïntrigeerd bad. ZUn ondergang nabU, aan
schouwde hU den menechelUken hartstocht
in zUn vreeselUke diepte, in zün breidelooze
woestheid. Hy zag den strik, dien men met
sluwe berekening voor hem had opgezet en
waarin hy door zyn grenzenlooze heerschzucbt
gevallen was. Na een kort oponthoud werd
Robespierre naar do CoDciergerie overgebracht.
Men stelde zyn identiteit vast en veroor-
deelde hem ter dood.
Den volgenden namiddag stond in de
straten, die van de Conciergerie naar het
Revolutieplein voerden, en op het plein zelf,
een mensch6nmassa hoofd aan hoofd om te
zien, hoe de eenmaal vergode helden der
revolutie ter strafplaats werden geleid. Een
groots militaire macht was aanwezig om de
orde te handhaven, en op het Revolutieplein
werden de vensters tegen hoogen prue ver
huurd, als gold het een feestelijk schouwspel.
EindolUk boorde men het ratelen der ver-
scbrikkeiyke kar. Daarop stonden St.-Just,
Couthon, Henriot, Robespierre en zyn broeder.
Robespierre was slecht verbonden; elk oogen-
blik schikte by zUn verband terecht. Het
volk in do straten riep hom scheldwoorden
toe, wierp van vreugde de roode mutsen
omboog en schreeuwde: .Leve de vrybeidt
Weg met Robespierre I Weg met den dictator 1"
.Waar is het monster, dat ons allen ver
moorden wilde?" klonk het uit het volk on de
begeleidende gendarmen wezen met de punt
der sabel op Robespierre, die, bloedend en
ontsteld, bijna zwart in bet gelaat, in sombere
smart voor zich uit staarde.
Was dat alles waar? Was dat mogeiyk?
vroeg hU zich af. Had hU niet gearbeid
en gezorgd, jaren lang, eenig en alleen voor
datzelfde volk? Had bg zyn rust bu dag en
nacht, zUn gezondheid niet opgeofferd om op
zyn manier dat volk gelukkig te maken?
Dat volk, dat hem thans omgaf als een
woedende zee, en het als een verlossing
beschouwde, dat hy gedood werd? Had
by zich zéé vergist in zyn theorie van
volkswelzyn?
HU had weinig tyd om daarover na te
denken. Vreeselyk snel kwam de kar op het
Revolutieplein, waar de guillotine stond.
Koud, nieuwsgierig byna, zag Robespierre
naar het spookachtige werktuig. Nog nimmer
bad hy het in zyn verscbrikkelyke waakzaam
heid aanschouwd. Dit was alzoo bot oord,
waarnaar by zoovelen verwezen had 1 De
hevige pyn, die zyn wonden hem tot nu toe
hadden veroorzaakt, vooldo hy plotseling
niet meer; een aanval van zwakte, een gevolg
van do voorafgegane spanning en van bloed
verlies, overviel bem aan den voet van het
schavot. Hy was da bezwyming naby.
St. Just besteeg de noodlottige trappen
het eerst. Doch bet gelukte hem door zyn
groote wilskracht, ook thans zUn kalmte te
bewaren. Robespierre zag hoe hy het hoofd
op bet blok legdo, hoe de byi viel en het
hoofd in den zak vloog. O, verschrikkelykl
Bloed op bet blok, op het schavot, op de
planken, overal bloed 1 Hy sloot do oogen.
Hy had nooit bloed kunnen zien. Toen
viel de byi neder; het was het hoofd zyns
broeders I Nog eenmaal, het wa3 Couthon.
Eindelyk, ten vierden male, dat was Henriot.
Hy was de laatste. Men sleepte hem naar
boven, omdat hy niet loopen kon. Men wierp
hem voor het blok neder, daar hoorde by
een duizendstemmig geschreeuw door de
lucht bruisen; het verloste volk juichte by
zyn ondergang.
BESLUIT.
Reeds twee dagen na Robespierre's dood
werd het revolutionnair tribunaal ontbonden,
werden echaren gevangenen vrygelaten, do
politieke clubs gesloten, veel gevluchte
emigranten teruggeroepen, de veiligheid van
persoon en eigendom hersteld.
Onder de in vriibeid gestolde gevangenen
bevond zich ook da jonge graaf Charles De
Mirayo. Madeleine bad niet geweten, welk
gevaar haar geliefde boven het hoofd had
gehangen. Zy begroette hem als genezen, en
men list baar in den waan, dat hy ziek was
geweest; men achtte het niet dienstig, haar
nu nog te verontrusten en te beangstigen.
Het was in den naberfst. De wynbergen
kleurden zich in het eigenaardig rood, bruin
en geel van het jaargetyde. Op het balkon
van het herstolds slot Louronsac zaten burg
gravin Do Rialmont en Madeleine, de laatste
stralend van iieilykheid.
„Gy ziet er uit om te stelen, Madeleine,
en ik zeg u, dat er in de gebeele wereld geen
men8ch is, minder te beklagen dan Cbarlos,"
fluisterde burggravin De Riaknont, baar nicht
opgetogen van alle kanten opnemende.
„Waar blyft bU toch?" vroeg Madeleine
eenigszins verstrooid en door het ophanden
zynde feest wat onrustig.
,HU is een barbaar."
.Maar, tante
,Nu ja, hy ia een barbaar, maar een vroo-
ïyke, goede barbaar. B3, daar komt hy met
de beide vaders. Nu zullen de feestelykbeden
een aanvang nemen."
Madeleine stond op, toen de beeren binnen
traden. Blozend, frisch en schalkscher dan ooit
trad zy haar verloofde te gemoet. Charles
was verrukt. Vlug snelde hy op haar toe.
Maar zyn vader, de oude graaf De Miraye,
die voor de bruiloft van zyn zoon overgekomen
was, voorkwam bem.
,GU veroorlooft my wel, mynzoon?" vroeg
hy en drukte met echt FranBChe galanterie
eon kus op het voorhoofd van de bruid. Nu
vormde men een kleinen feestelyken optocht
en ging naar de slotkapel, waar do goeste-
lyko wachtte, om het jonge paar te trouwen.
Het was een heerlyke dag en door de ronde
vensters zond do zon haar gouden strelen
neder op bet hoofd van de bruid en den
bruidegom, die voor bet altaar knielden.
„De beBte waarborgen voor het toekomstig
geluk", zei de geestelyke, „zyn ondervonden
beproevingen. Vergoten tranen zyn een too-
versluier, die beschut togen den overmood
van het geluk, tegen een lichtvaardige ge
zindheid. Daarom kunt gy, gestaald door
ondervonden leed, getroost ingaan tot de
veelvuldige beproevingen dos levens. Uw ge
luk is geen kleine, ranke boot, die door don
eersten den besten storm omgeworpen wordt
het is een sterk, beproefd schip, dat u vooi
nood en gevaar zal behoeden."
Toen Charles en Madoleine naar het aio'
wilden terugkeeron, wenkte burggraaf Etionn»
en leidde ben eenige BChreden rechts naa
den zymuur. Toen hy aan een koord trok
schoof er een gordyn weg en daaracbtei
vertoonde zich een marmeren plaat met be
opschrift;
„Ter dankbare herinnering aan Jacque-
Beaucbêne, die met trouwo aanhankelykhet
zich voor my opofferde. In myn plaats betra»
hy het schavot en stiorf onder de guillotin
te Parys, den léden Juni 1794.
Etienne, burggraaf De Lsuronsac.
„Deze plaat," sprak de oude edelman
„heb ik bier laten inmetselen als een aan
denken aan den onbeschaafden geitonhoeder'
die door zyn sterven wilde goedmaken, wat
hU by gebrek aan doorzicht jegens my had
misdaan. ZUn natuurlijke goedhartigheid brack
hem tot een daad van weergalooze toewyding
die wy hem, helaas, niet meer kunnen ver
gelden. Laat ons echter onze daDkbaarholr
toonen door aan de arme, onwetende lieden
die op onze bezittingen wonen, door cbriste
iyke opvoeding hun deel te geven aan cl
ware beschaving, die do zielen adelt."
