N°. 12249
Zaterdag 27 Januari.
A0. 1900
feze gouiaat wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit VEER
Bladen.
f 10,227.43.
Lelden, 27 Januari.
j Feuilleton.
Droeve dagen.
LEIDSCÏÏ
PRIJS DEZER COURANT i
Voor Lelden per 8 maandoo. 1.10.
Franco per post1.40.
AfzondorlUke Nommers 0.05.
PBLIS DER AiJVKK'l'UfV'J'l WWt
Van 1—6 rogels f 1.06. ledoro regel moor f 0.17J. Qrootere
letters naar plaatsruimte Voor hefc incasseoren buitSD do et&d
wordt f 0.06 berekend.
Eerste Blad
M Zuid-Afrikaansclio Verecniging.
Afdeeling Leiden en Omstreken.
I
Door den Penningmeester js sinds de laatste
opgave ontvangen:
Van den heor O. Los, opbrengBt van den
Eerkoop van „Voor Transvaal" door
Etloeƒ32.80
door bemiddeling van bet Leidsch Dagblad
Gecollecteerd door Antje, dank zij haar
dichterlijke gavef 4 36
Van J. C. S1.-
Uit Gazersnoude, omdat generaal
"Warren Spionkop heeft moeten ont
ruimen 0.50
Bijeengebracht op een koperen feest,
van den heer W3.30
Gevonden op een vergadering onder
den stoel van Cu0.10
Van John F. D u k o C. E. te
L o n d e n 1 pd. st. of„12.—
Bet totaal der ingekomen giften bedraagt
thans (zonder de hierboven vermelde)
Bijdragon kunnen worden toegezonden aan
den Penmngmeeater, Rembrandtstraat 19, of
aan het Bureel van dit Blad.
Het totaal bedrag, dat In Leiden aan ver
schillende giften voor onze stamverwanten in
Transvaal ontvangen is, bedraagt thans, zoo-ls
blykt aan bet hoofJ van ons blad, f 10,227.43.
Heer dan tienduizend gulden is dus hier
bijeen l "Wel is waar zijn er enkele giften van
het buitenland by, maar bet bedrag is bijeen
gekomen door bemoeiing van ingezetenen.
En al zijn er enkele ontevredenen, die meenen,
dat het nog veel meer had moeten zijn, ja,
zeker, het was mogelijk geweest l zoo
moet men echter niet vtrgeten, dat door
het Bestuur van het Roode Kruis ook een
vrij aanzienlijk bedrag bijeengebracht is en
dat, toen in den beginne de inteokenings-
bilj tten door ons werden verzonden, daardoor
hoegenaamd geen dwang werd uitgeoefend op
hetgeen men wilde geven. Iedereen was vry
en men teekende voor een bedrag, zonder te
weten wat des buurmans hand had neerge
schreven.
Hoe men er dan ook over moge denken,
wy zijn dankbaar, dat de gemeente Leiden
san htt hoofdkantoor de Nederlandsche Zuid-
Afrikaansche VereeDiging thans f 10,000 kan
zenden. Hadden wy in den beginne aan dit
tesultaat niet durven denkeD, langzamerhand
zagen wy het bedrag al grooter en grooter
worden en werd het bedrag bereikt, waarmede
Leiden zeer zeker een goed figuur slaat.
M.ar men houde niet op met geven I Men
ga voort op bruiloften, verjaarpartytjes en
'w ke feeste ykheden aan de orde van den
dag mogen zyn, aan de Boeren te oenken;
kleine bedragen zyn steeds welkom on vormen
langzamerhand een groot beoragl
Wiens hart popelde gisteren niet op het
hooren van het bericht, dat Spionkop weer
door de Engelschen verlaten moest worden?
De Boeren zyn kerels, waarvoor we ontzag
moeten hebbeD, en verdienen, dat men voor
hen iets doet en des te meer, naarmate de
Engelschen ze willen vernederen, die hen be
schouwen als waren het Kaffers en die hen
uitteekenen in do verschillende tydschriften
als waren het meer boeven dan menschenl
In een gisteravond gehouden vergadering
van de Afdeeling Leiden en Omstreken van
den Nederlandschen Protestantenbond bracht
de beer S. Kutsch Lojenga verslag uit vau
het verhandelde in de algemeene vergadering
te Assen gehouden.
Eerst was de vergadering geopend door den
voorzitter, den heer Schim van der Loeff, die
op het gewicht van deze vergadering wees,
waardoor wy herinnerd worden aan den band,
die de Afdeelingen onderling en alzoo met
den Bond vereenigt, al zyn er, oie meer
geneigd schjjnen te wezen de Afdoeliogen
meer op zicbzelve te doen staan. Hy deelt
het gevoelen der eersten en meent, dat zulks
niet alleen geldt voor den Bond en zyn
Afdeelingen, ook voor de Afdeelingen en haar
instellingen, en hy zou wenschen, dat veel
meer dan tot nu toe vaak, de band zal ge
voeld en versterkt wor-Jen, die byv. onze
Afdeeling met haar instellingen en omgekeerd
verbindt. Dit woord tot opwekking van ge
meenschapsgevoel vond een goed gehoor.
Daarop gaf de heer Lojenga allereerst ver
slag van de Werkvergadering, deelde medé,
dat de algemeene voorzitter dr. S. Lulofs, van
Deventer, op voortreffeiyse wyze de vergade
ring geopend en geleid had. In de openings
rede had hy gewezen op de liefde voörgoJs-
dienst, die ons allereerst te zaaien bracht,
en hoe die liefde, by al de ongunstige teekenen
des tyds, ons niet van onzeo moed kan be-
rooven, maar dat wy veeleer daardoor ge
drongen ons voelen, om de trouw aan onzen
godsdienst ta hernieuwen, in bet vaste geloof,
dat zy op den duur alle ongerechtigheid zal
uitbannen en onmogeiyk maken.
Daarna werd herinnerd, dat de Bood
19,100 leden telt, 161 afdeelingen en 16
correspondentschappen.
Btlangryk werd vooral genoemd het ver
slag door den heer v. Loenen Martinet uit
gebracht naar aanleiding van bet ingesteld
onderzoek naar wat ons volk leest. Dat ver
slag luidde over bet algemeen niet gunstig,
want het meest werd gelezen, wat door den
titel pakkend en door den inhoud zenuw-
prikkelend was. In dezen valt nog veel te
verbeteren.
Door den heer Hugenholtz, zoo werd her
innerd, werd voorgesteld om mede namens
den Bond een adres te richten aan H. M. de
Koningin, om het doen van eed of belofte
meer vry te laten; wat werd aangenomen.
En meegedeeld werd, dat het voorstel om
openluchtmeetlngs te houdeo, door Beilen
ingediend, werd aangenomen in dezen zin,
udt elke Afdeeling die cp zichzelf of mti
andere zou kunnen organiseertn, en dat dan
het Hoofdbestuur misschien eenigen steun
kon verbenen, maar dat deze niet van den
Bond zeiven konden uitgaan.
Eindeiyk word het voorstel Bussum aan
genomen, zoo vertelde de verslaggever, om op
12 November een Transvaaldag in ae Afdee
lingen te houden, waaraan, blykens do ge
schiedenis, door vele afdeelingen voldaan was.
Voorts herinnerde by, behalve aan vele
andtre dingeD, aan wat aoor de heeren Colen
brander, van Enkhuizen, en Rutgers v. d.
Loeff, van 's-Hertogenbosch, was gesproken,
door den eerste over de houding aer vry-
zinnig godsdienstigen ten opzichte van de
openbare schooi, door den laatste over ae
toepasing onzer beginselen ty het philan-
thropisch werk der opvoeding van verwaar
loosde jeugd.
Na nog meegedeeld te hebben, dat Diet
LeiJen maar Haarlem dit jaar de Algemeene
Vergadering zou ontvangen, verwelkomde de
Voorzitter der afdeeling het „Vryzinnig Zang
koor", onder directie vau oen heer Rank,
oie op voortreffelijke wyze een drietal nummers
voor-iroeg.
Daarna verkreeg de beer Lojenga nog
maals het woord om een on ander mede te
deelen over de gehouden goJsdienstoefening
en gezellige byeenkomst op uen eersten avond
en over het diner tn de openbare samenkomst
op den tweeden dag.
Terwyi hy lof toezwaaide aan de koren
onder lei ing van den heer F. Bicknese en
de voortreffjli,ke solisten, op oen eersten
avond mej. Anna De "Waard en op den tweeden
avond mevrouw P. De Haan-Manifarges, van
Rotter' am, herionerde hy enkele passages
uit de toespraak, aoor ar. H. L. Oort, van
Utrecht, gehouoen.
De gezellige byeenkomst herdenkende, dacht
hy aan het warme woord van den ou J-miois
ter SeyfFardt, die met het oog op hetgeen in
Z.-Afrika gebeurde, opwekte tot het vormen
van een volksleger, en aan andere goede woor
den, die daar waren gesproken. Van het diner
vermeldde hy de vriendelyke attentie van op
het buitenblad van bet menu de portretten
geplaatst te hebben van onze onvtrgetelykeD,
manüen, wier namen te noemen ons nog
steeds met eeroied vervult, Kuenen en
Scholten.
1 wat de openbare samenkomst aangaat,
de tyd liet spr. niet toe hier in byzonderheden
te treden, maar hy ried vooral aan, om het
uitnemend gestelde en door belangryke
opmtrkingen de aandacht verdienend verslag
van mej. v. Eek over postcolportago te lezen,
en kon van de anuere sprekers niet anders
dan hbt onierwerp hunner reden vermelden.
Het koor zong nu ten slotte nog een 3-tal
nummers en de voorzitter dankte den verslag
gever, de afgevaardigden, uit wier naam hy
gesproken had, het z ngkoor en zyn wakkeren
directeur en sloot met den wensch dat zy
van al wat zy hier geboord heoben, eenigen
zegen mogen meedragen in het leven.
De heer J. F. L. Boonacker, sedert 1895
predikant te Oudshoorn, zal 31 Januari a. s.
oag herdenken, waarop bij vóór 25 jaren
het predikambt te Waal en Koog aanvaardde.
De beer Boonacker was gedurende dat tydperk
predikant te Hem, Kwadyk en Oterleek.
De beer Bruno, secretaris van de Itali-
aansche legatie, door den plotselingen dool
van den gezant belast met het beheer van het
gezantschap, is uit Luxemburg in Den Haag
teruggekeerd.
Evenals ten vorigeu jare een der schutters
stukken in het Haagsche gemeente-museum
met succes is gerestaurcerJ, heelt thans een
tweede stuk (het groote ooek, voorstellende
zes officieren van het witte vendel der
HaagBche schutterfi) dat proces ondergaan.
Te Aalten (Geld.) is met 45 leden de
eerste plaatselijke afdeeling gevormd van de
vereeDiging „Volksweerbaarheid".
Heden, den verjaardag van den Duitschen
Keizer, wappert van het gebouw van het
Duitsche gezantschap te 's Gravenhage de
vlag van Duitschland en biect de gezant aan
verschillende autoriteiten een oiner aan.
De 16de lyst van by het Ned. Rooie
Kruis ontvangen giften vermeldt een bedrag
van f 1149 64, waaronder f 960 uit Curat; io.
In 't geheel is nu f 178,722,04 oDtvangen.
De teraardebestelling van den generaal
Karei Van der Heyden zal in allen eenvoud
Maandag plaatsvinden.
Te 's Gravenhage is overleden de voor-
maligej directeur van het kabinet des Konings,
later van de Koningin, jhr. mr. J. F. Alewyn,
vroeger referenoaris van het departement van
justitie. Van 1877 tot 1893 vervulde hy de
gewichtige betrekking van directeur.
Te Apel loorn is op 75-jarlgen leeftyd
overleden ce heer D. H. N. Van Oil len, oul-
toonealspeler en tooneel-airecteur (firma Al-
brecht Van Ollefen).
Do levering der lavakeien voor het jaar
1900 voor oe gemeente Lri en-is opgedragen
ooor B. en Ws. aan de firma Ed. Vaa de Wall
te Rotter.am.
De bevolking van het gesticht Meeren-
berg te Bloemendaal bestond op 1 Januari jl.
uit 1596 personen, nl. 21 amotenarea en be
dienden, 267 verplegers en verpleegsters en
1308 patiënten; van deze laatsten waren 646
mannen en 662 vrouwen.
By koninklyk besluit van 26 Januari
1900 is, met ingang van 1 April 1900, aan
mr. C. Fock, op zyn verzoek, eervol ontslag
verleend uit zyn betrekking van Commissaris
der Koningin in de provincie Zuid-Holland,
roet Dankbetuiging voor de door hem aan
den lande bewezen diensten.
Naar wy met z ktrheid vernemen, is
het vrtt8ontwerp tot herziening der Drankwet
bj den Raad van State ingekomen en is het
wetsontwerp, houdence de toegez°gde tech
nische wyzigingen d> r Kieswet, zoover gereed,
dat bet waarschynlyk eerstdaags ook het
departement van binnenlandsche zaken zal
kunnen verlaten. ArnhCL)
Door de Diocesaan-Vereeniging van R. K
Bjjz. Onderwijzers in h6t bisdom van Haarlem
is een adres verzonden aan de Koningin,
waar.n wordt uiteengezet dat de billijkheid
vordert, dat de Ne orlandsche Staat het R.-K.
oyzonder onderwijs krachtiger steune door
bet verleunen van prootere subsi ilèn, ten
einde de schoolbesturen in staat te stellen
ue ouderwijzers b6t?r in overeöntt.mining
met bun beboetten te beloonen.
Aarlanderveon. Het aantal localit-ltsn met
vergunning tot verkoop van sterken ;raDk in
bet klein be;roog op 31 Dec. van het vorig
jaar 9 en de opureng3t van net vergunnings
recht f 262.50.
Op 31 Dec. jl. waren alhier ingeschreven 47
hou iers van hondenkarrun met 47 honden
karren.
llillegom. Door etn vereeniging van werk-
liocen in het bloem bollen vak, werden de
werklieden, die uitsluitend in dit vak werkzaam
zfin, in hun belang üring-nd uitgenoo igd tot
b.,wooing van een vergaoering, welke 31 dezer,
aes avonds te balfacht alhier in café „Flora"
zal worden gehouden.
By het rouien van boomen aan de
Wilaelminastraat alhi.r, wtrd de byna 70-
j rigo aroeioer P. Warmerdam, duor een onge
lukkig toeval, door een vallenden boom, ge
troffen. De man, die blykbaar zwaar inwen Jig
scheen gekwetst te zijn, wsrj onmiddellijk
gebracht in de woning van dokter J. H.
Der Weduwen, alwaar hem de noodige hulp
werd verleend.
Gist<ravond werd in een vergadering
van den Cnr. Hist. KUzersbond het altredend
bestuur, zyndo de heeren as. A. Van Veen,
R. M. Taat, E Hagendoorn, L. Van Til Rz.
en A. PhilippoWz, oy acclamatie als zoodanig
herkozen.
H=t aantal localiteiten ia deze gemeente,
waar met vergunning sterke drank in het
klein mag wor .en verko bt, bedraagt 19.
Leiderdorp. De beer M. H Mor>al oeeft
zyn benoeming als lid van het College van
zetters aangenomen.
Waddings veen. Naar wy vernamen, beu t
de beroepen preikunt ds. Okk-n van Spijk
(Groningen) aan een kerkeraa J der Ned. Her?.
Gemeente voorgesteld zyn aanneming naar
bier als niet gojaan te beschouwen. Hy
wenscht in zyn gemeente te blyven, waar
men hem noode wil missen. Het wekt do
belangstelling van volen, hoe deze quiestie
kan worüen opgelost.
De pastorie eer Ned.-Herv. Kerk heeft
men byna geheel veruouwd. Zy is du een
sieraad geworden in het gedeelte der ge
meente, waar zy zich bevindt. Niet alleen ia
vau binnen alles doelmatig ingericht, doch ook
de gevel heeft een groote verfraaiing ondergaan.
Vredesconferentie.
Thans blykt dat onderteekend zyn:
a. H*t verdrag betreffende de beslechting
van intern, geschillen laDgs vreedzamen weg
door 26 aan de conferentie deelgenomen
hebbende Staten, waarvan 4 onder voorbehoud:
nl. Amerika, Rumeniö, Serviö en Turkye.
b. Het verdrag betreffende ce regelen en
gebruiken in den oorlog te land door 23
Staten, daar China, Zwitserland en Turkjjo
dit ni-t onderteekenden.
c. Het verdrag nopens de uitbreiding van
v* 1
25,
„HU komt niet," mompelde zt) eindelijk.
r0Hy komt van avond niet"
Een rytuig kwam ratelend nader, hield
stil en terstond daarop werd er op de deur
geklopt.
jDaar is hyi" hoorde madame Talli9n de
[waarzegster zeggen. In volslagen duisternis
ging de oude vrouw de hoekige trap af. Eerst
heneden 'stak zy het licht weer aan en opende
de deur.
Robespierre trad binnen. Hy was alleen.
De eene hand had hy in den zak, die opmer-
kel(jk dik was, de andere omklemde een
pistool.
,Kent ge my nog, burgeres Théot?"
vroeg hy.
iWiQ zou u Diet kennen, burger Robes
pierre? Het is reeds lang geleden, dat wy
vlkaar zagen."
BByna een jaar, burgeres."
,Weet gy nog, wanneer gy de laatste
ma 1 hier waart? Het was op 12 November
1792. Toen hieldt gy in de Conventie uw
groote rede tegen Louis Capet."
„Laat dat rusten, burgeres; dat is voorby.
Ga my voor."
7 „Heb ik u toen niet goed voorspeld?"
„Zeker, burgeres; maar spreken wy daar
over niet meer. Zoo go my toon voorgelogen
hadt, was ik t'ians niet hier. Heden moet ge
my meer zeggen dan toen."
„"Wat verlangt ge te weten?"
„Myn lot. Ik wil weteD, wat uw kunst my
voorspelt. Ik gelyk op Wallenstein, want ook
ik geloof van de sterren afhankelyk te zyn.
„De sterren beheerschon ons," zei thans de
oude. „De mensch is in het heelal als een
vedtr in den wind. In de sterren staat zyn
lot geschreven van het begin tot het einde."
„Maak niet zooveel praatjes, burgeres
Théot, maar zeg my wat gy weet of meent
te weten."
„Neem plaats, burger," antwoordde de
oude kortaf en toen Robespierre zich op den
eersten den besten stoel wilde neerzetteD, wees
zy hem een andoren aan met de woorden:
„Neen, daar, burger."
Robespierre gehoorzaamde en keek opmerk
zaam toe hoe de oude Théot nog eenige
kaarsen aanstak en die op bijzondere wyze
rondom hem plaatste.
„Wenscht gy, dat ik uw horoscoop trek?"
„Gy moet my zeggen, wat gy weet."
„Goed."
In die dagen herinnerde men zich den
beroemden toovenaar Cagliostro nog levendig
en de oude Théot beweerde haar wetenschap
rechtstreeks van hem te hebben geleerd. Zy
vroeg nu eerst naar een menigte bijzonder
heden omtrent Robespierre's geboorte, waaruit
bleek, dat deze juist te middernacht en dus
tusachen twee dagen ter wereld was gekomen.
Er viel alzoo tueschen d6ze beide dagen,
den 5den en 6den Mei 1758, te kiezen. Dil
scheen der waarzegster een veelbeteekenend
feit. Zy sloeg eenige astronomische boeken
op, rekende op de tafel buitengewoon groote
getallen uit en vroeg dan verder naar de
dolste dingen.
Zoo wilde zy weten, of zy moeder niet
menigmaal trek in mosselen had gehad; of
zyn haar, dat thans kastaDjobruin was, vroeger
niet blond was geweest, en dergeiyke dingen
meer. Robespierre werd ten slotte goheel
in verwarring gebracht, en dit was juist,
wat de sluwe oude beoogde. Eindelijk ging zy
Daar het venster, schoof de gordynen een
weinig uit elkaar en zag naar buiten.
„Gy hebt geluk, burger. De hemel wordt
helder en toont ons zyn wonderen; het uur
is gunstig," sprak zy en richtte haar kyker
op de weinige sterren, die zichtbaar werden.
„Zeg my nu eindeiyk, in vredesnaam, wat
ge my te zeggen hebt!" riep Robespierre
ongeduldig.
„Zwyg, burger 1" beval de oude en
Robespierre zweeg. HjJ wilde haar in haar
werkzaamheden niet storen.
Robespierre was reeds meer dan een uur
by de waarzegster. De kaarsen flikkerden en
walmden, zoodat de lucht in de kamer
beDauwd en rookerig werd. Emdoiyk was de
oude Théot met haar waarnemingen gereed
en zei toen op een wonderlyken toon en met
geheimzinnige gebaren: „Burger Robespierre,
vernoem thans, wat de hemel my omtrent u
geopenbaard heeft."
„Ik luister."
„Uw geboorte vond plaats onder den invloed
van het sterrenbeeld de Tweelingen, en
dat heeft aan uw levensweg in elk opzicht
een bijzondere riching gegeven. Gij staat
niet, als zooveel millioenen menschen, onder
den dwang der gebeurtenissen, maar zyt ge
roepen do grootste gebeurtenissen naar wille
keur te beheerschen. Thans zie ik by uw
levensster nog eenige nevelvlekken, die haar
glans verdonkeren. Dat wijst op zwaren
stryd, die u nog te wachten staat Maar gy
zult daaruit als overwinnaar te voorschyn
tred6n; uw ster heeft een ruime, machtige,
glansryke loopbaan voor zich."
„Zal ik myn plannen ten uitvoer kunnen
brengen?" vroeg Robespierre plotseling scherp.
„Gy zult de schepper van een nieuwen tyd
zyn".
„En myn einde?"
Nu begaf, zoo het scheen, ook der waar
zegster haar kracht. Ala verlamd vielen de
armen haar langs hot lichaam, haar hoofd
boog ter zyde, haar oogen sloten zich half.
„En myn einde?" vroeg Robespierre nog
maals heftig en dringend.
Théot wierp nog eenmaal een vluchtigen
blik door het venster. De hemel was intus-
schen weer met wolken bedekt.
„Gy ziet", an wcorlde zy eindeiyk zwak
en weifelend, de hemel zelf weigert ons een
antwoord".
„Ik wil myn einde weten", drong Robespierre
weder aan.
„Ik weet daarvan niot, burger Robespierre.
Alles, wat ik u gezegd heb, waren de open
baringen des hemels, en deze heeft zich thans
verborgen. Ik kan u niet meer zeggen."
Robespierre stond heftig op, stampte toor
nig met den voet op den grond en liep esnige
malen de kamer op en neer.
„Yerwenschte poppenkraam!" riep hy ein
delijk uit, wierp eenigo assignaten op de tafel
en zat woinige minuten later weer in zyn
rytuig, waarin burger Duplay en St.-Just hem
wachten.
Gedurende den ganschen rit sprak hy geen
woord. Eerst als de heeren afscheid van hem
namen, zei hy tot St.-Just: „Kom morgen
vroeg by my, ik moet u sprekeD; ook Lebaa
en Couthon. Begrepen?"
Het was een sombere, bevelende toon,
waarop hy zyn vrienden toesprak. Er sprak
ondernemende wilskracht uit. St.-Just Z9i, na
dat hy hen verlaten had, tot Duplay:
„Ik ken hem. Daar is weer iets grootsch
op til. Danton heeft hem hedenmiddag geprik
keld. Ik durf wedden, dat dit voor Danton
□oodlottiger is dan Robespierre zelf onawü
zeggen 1"
(WordL vanolgdj
