N°. 12209
Maandag 11 December.
Se2e <£>ouiant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en (feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit DRIE
Bladen.
Eerste Blad.
JVederlandscli Zuid-Afrikaauscüo
Vcrceniging.
f
Bulletins.
Leiden, 9 December.
LEID
■PBT.TR DEZEB GOTOAMTI
Voor Lciilan per 8 maanden.
Franco per post
Afzonderlijke Nommers j
1.10.
1.40.
0.05.
PBUS DEB ABVEETENTIËNt
Van 1—0 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17J. Grooter.
lettere naar plaatsruimte Voor het incasseemn bulten do stad
•wordt f 0.06 berekend.
B|j den Penningmeester der afdceling Leiden
en Omstreken is siDds do vorige opgave ont
vangen 142.33; het totaal der ingekomon
giften bedraagt thans
Bedragen kunnen worden toegezonden aan
den Penningmeester, Rembrandtstraat 19, of
aan h-.t Bareel van dit Blad.
Bijna lederen avond ontvangen w(J na het
verschenen van het Dagblad nu eens meer,
dan eens minder belangrijke berichten, die
öog per Bulletin in Sociëteiten en Koffiehuizen
worden verspreid des avonds to tien uren.
Wi) zenden deze Bulletins gedurende een
maond aan iedereen, die ons daarvoor per
postwissel 50 Cents zendt.
Met de eerste post ontvaogt men de laatste
berichten dan aan de ontoyttafel.
Telegrammen van mtrkwaardige gebeurte
nissen kunnen alléén geseind worden, wanneer
men daarvoor een nader te verrekenep 1 edrag
deponeert.
In het bericht over het „Sempre"-
Invito tie-concert was de medededing onjuist,
dat mevrouw A. Oldenboom hier slechts als
Oratorium-zangeres zou zijn opgetreden.
Als -concert-zangeres werkte zfi mede in
een concert van de Maatschappij voor Toon
kunst (24 Januari 1896), toen in een concert
avond met de heeron Yan Groningen en
Timmner en daarna in eeu uitvoering der
dameszangvereoniging „Renata" hetgeen
niet wegneemt, dat haar optreden in het
Invitatie-concert gaarne met vreugde door
muziekkenners zal worden tegemoet gezien.
Den 2 laten December a. s. hoopt de heer
F. A. Ver6ter van Wulverhorst den dag te
berdenken, waarop hij 40 jaren geleden de
betrekking aanvaardde van administrateur aan
'sRijk3 Museum van Natuurlijke Historie
alhier.
De taal- en letterkundige afdeeling van
d§ Kon. Academie van "Wetenschappen ver
gadert Maandag 11 dezer. Prof. dr. P. J. Blok,
uit LeideD, zal een levensbericht geven van
ffpion prof. dr. R. J. Fruin.
Hedenmiddag ontvingen wij per Neder-
lahdscbe mail de Bataviasche bladen van 8
en met 14 November.
Aan verschillende bladen is ter plaatsing
gezonden een oproeping aan het volk. van
Nederlaod om in ons land algemeen weer-
plicht ingevoerd te krijgen. De inzender zou
verlangen, dal „aan alle jongens van 16 tot
18 jaar wekelijks een uur theorie door be
voegde militairen werd gegeven; dat aan onze
jongelingschap van 18 tot 20 jaar van 1
Maart tot ultimo October een of tweemaal
'b weeks tevens practisch onderricht weid ver
strekt; dat mannen van hun 30ste of 40ste
jaar een of meer dagen jaarlijks in h-.t duin
of op de hei ie in verschillende deeien van
het land schiet- en andere oefeningen hielden;
dat tevens de kostbare on niet bepaald noo fige
militaire kleeding w<.ri afgeschaft, zoodat
slechts een uniform-hoofddeksel, een patronen-
gordel en enkele kleine lenoodigdheden be
hoefden te worden verstrekt."
De schrijver van deze oproeping, die voor-
loopig z|jn naam niet openbaar maakt, zou,
als zijn roepstem voldoenaen weerklank vindt,
4dch zoo spoedig mogelijk nader verklaren en
Vermoedelijk beginnen met een vergadering
te Amsterdam te beleggen.
De heer J. P. Knapp ontvangt zoovele
bewijzen van sympathie met zijn voorstel om
een protest-meeting togen de door Engelschen
gepleegde wreedheden in Zuid Afrika te hou
den, dat h\j kan mededeelen, dat thans een
comité gevormd wordt om maatregelen te be
ramen, die kunnen leiden tot het doel: „door
openbaarheid te geven door de geheele be
schaafde wereld aan do onmenschelljke wreed
heden, waaraan bet Eogelsche leger zich in
?uid Afrika schuldig maakt, die beulshando-
lingen tegen te gaan."
Van hen, die z|jn meening in dezen zijn
toegedaan en tot nog toe verzuimden een
bewijs van instemming te zenden, ziet hij
dat alsnog gaarne tegemoet aan zijn kantoor
Bataafsche Bank, Keizersgracht 258 te Am
sterdam.
Het totaal bedrag der bij de Zuidafrikaan-
sche Vereeni.ing ingekomen en ingeschreven
giften bedraagt 720.689.18V,.
De penningmeester van de Rotterdanasche
afdeeling der Ned. Zuid-Alrikaansche Ver-
eeniging heeft opnieuw 10,000 aan het
hoofdbestuur dier VereeDiging toegezonden.
In het geheel is nu ƒ90,000 van daar ver
zonden. (27. R. C)
Ned.-Hervormde Kerk. Aangenomen
is liet beroep naar Castricum door den heer
A. Van Poelgeest, cand. te Leimuiden.
By het middelbaar onderwijs in Neder-
Iandsch-Indië kan worden geplaatst een ge
promoveerd leeraar, bevoegd tot het doceer^n
der natuurlijke historie aan eene hoogere
burgerschool met vijfjarigen cursus.
Tot lid van Teylera Godgeleerd Genoot
schap, ter vervanging van het overleden lil
de. H. A. Van Gelder, is benoemd dr. A. C.
Duker, te Haarlem.
De minister van justitie verleent de
volgende week geen audiëntie.
H. M. de Koningin heeft op 7 December
1899 in plechtig geboor ontvangen:
a. den heer J. Zenil, ter overhandiging aan
Hoogstdezelve van zijn geloofsbrieven als
buitengewoon gezant en gevolmachtigd minis
ter van de Republiek der Vereunigde Mexicaan-
sche Staten bij het Nederlandsche Hof;
b. Lu Hai Huan, buitengewoon gezant en
gevolmachtigd minister van Zijne Majesteit
den Keizer van China bij bet Neitrltmdscbe
Hof, ter aanbieding aan Hare Majesteit van
een schrijven van Zfin Doorlucbtigen Souverein
c. Phya Prasiddhi, ter overhandiging van
zijn geloofsbrieven als buitengewoon gez nt
en gevolmachtigd minister van Zyoe Majesteit
den Koning van Siam by het Nederlandsche
Hof en ter aanbieding tevens van do terug-
roeping8brieven van Phya Yisuddha in die-
z lfde hoedanigheid. Sls.-Crt
De heer Havelaar, directeur der posterijen
en telegrapbie, is sedert enkele dagen door
ongesteldheid verhinderd op zijn bureau te
komen.
Het stoomschip „Koningin Wilhelmina",
van Batavia naar Amsterdam, vertrok 8 Dec.
van Genua.
Uazcrswoude. Voor deze gemeente is met
de leioing der volkstelling belast de heer J.
M. Kok, gemeente-secretaris, die de werkzaam
heden zal verrichten in Wyk D en F. Als
helpors zyn toegevoegd de heeren H. B. De
Wolf voor Wijk A en B en A. Francken
voor Wijk C en E.
De heer H. Krop, benoemd hoofd der
openbare school aan den Rijndijk, heeft die
benoeming aangenomen en zal reeds met
1 Januari 1900 in functie treden.
Katwijk. De gemeentebegroting voor den
dienst 1900, aangevende in ontvang en uit
gaaf een bedrag van ƒ68,776.12, is van Ged.
Staten der provincie goedgekeurd terugont
vangen.
Gelijk reeds gisteren in ons blad werd
medegedeeld, is de visscherU over het alge
meen genomen voor de bevolking niet ongun
stig geweest, als gevolg waarvan dan ook een
30-tal visschers de liuwelykstoot gaan be
varen. Gisteren werden er niet minder dan
9 paren in ondertrouw opgenomen.
Noordwyk. Met de leiding der a. s. alge-
meene volkstelling is voor deze gemeente
belast de heer E. De Groot, gemeente secre
taris. Tot tellers z|jn aangewezen C. Sosteman,
L. A. H. Vermeulen, C. Bulk, D. Van Wouw,
Jac. D. P. Vermeulen en D. De Groot Ez.
De gemeente-begrooting voor 1900 is
van Ged. Staten goedgekeurd terugontvangen.
Noordwykcrhout. Kent u reed6 K.I. O. D.?
Ni.t? Laat ik haar dan even voorstellen.
Jawel, het is eon h a a r.
K. is Kam'raadschapdie vindt men zoo veell
2., dat is is, zonder dat geen makreel.
O., cat is ons, och, zoo'n innig geheel.
D. is het doel en hot worde haar deel.
Kiöd, heel groen nog en dus nog niet geel,
Kiöd is Kiöd, fameus op 't Tooneell
En K. I. O. D. gaf weer een uitvoering in
de zaal van „het Wapen van Noordwykerbout".
„Hot was een weertje, manheer, men zou
zeggen, er komt geen start of sttel van
terecht. Hoe ze er gekomen zyn? Ik denk
voor een deel zwemmende. Het Raadhuis was
sedert nog niet zoo volslagen geïnnundeerd.
Toch was d9 zaal voL Kon men zich grooter
bewijs denken voor de bewering, dat de
tooneelvereeniging K. I. O. D. alhier in een
oiep gevoelde behoefte voorziet?"
Het publiek scheen dan ook zeer dankbaar
en waar een onvoldaanheid zich uitte door
een profetie als „Zondag komen we weer"
(want dan wordt de voorstelling herhaald),
kan dat nooit worden uitgelegd in het nadeel
der Vereeniging. Van een beoordeehng der
uitvoeringen wen6chon wfi ons re onthouden,
tot Jat ook die van Zondag heeft plaats gehad,
maar zooveel willen we toch alvast klappen,
dat alles ordelyk en netjes is afgeloopcn en
dat de president W. v. d. B. zeer veel succes
had met z(Jn voordracht over Vredesconfe
rentie en Transvaal en dat de collecte voor
de Transvaalsche Boeren, naar aanleiding
hiervan gehouden, heeft opgebracht 3.60.
Dit wordt Zondag a. s. herhaald; men steke
dus wat zilvergeld by zich!
By B. en Ws. Is ingekomen eén ver
zoek van de wed. P. Brama om vergunning
tot verkoop van sterken drank in het klein
in twee lokalen van het kadastrale perceel
Sectie E No. 719.
Op Donderdag 14 December a. s., 's voorin,
te 9 uren, bestaat in een lokaal van het oude
schoolgebouw gelegenheid tot kostelooze
inenting en herinenting van de ingezetenen,
die zich daaitoe ter gemeentesecretarie aan
melden vóór of op a. s. Woensdag.
Als gewoonlijk verraste mevrouw de
douairière Gevers van Kethel en Spaland de
leerlingen barer Naai- en Breischool met een
prettig St.-Nicolaasfeest.
Na een traktatie volop, ging ieder nog met
een of meer practische gescheLken huiswaarts.
Oudshoorn. De begrooting dezer gemeente
voor den dienst van 1900 is door Ged. Staten
ongewijzigd goedgekeurd.
ltynsburg. In een feestelyke samenkomst,
op den 6den Dec. gehouden in de Gereform.
Kerk te dezer plaatse, herdacht de Chr. Jon-
g6lingsvereeniging der Gereform. Gemeente
haar 25 juiig bestaan, onder leiding van den
predikant der genoemde Gemeente, ds. W. B.
R' nkema.
Het programma van dien avond werd met
veel succes uitgevoerd; voor de. nooaige
afwisseling was gezorgd, niet minder voor
een goed onthaal, zoodat de talrijk opgekomen
schare in een opgewekte en feestelijke stem
ming bleef tot het einde.
De samenkomst, met gebed en gezang ge
opend, werd op dezelfde wjjze in de beste
orde gesloten.
De collect© voor de Vereeniging „Trouw
aan Koningin en Vaderland" beeft in deze
gemeente opgebracht de som van 8.74.
Tot armvader der Katholieke armen in
deze gemeeDte, ressorteeren :e onder de
parochie Katwijk, is benoemd de heer H.
Coster, alhier.
Voorhout. De afdeeling Voorhout der
Algemeeue Vereeniging voor Bloembollen
cultuur hield een vergadering in het Stations
koffiehuis.
Tegenwoordig waren 33 leden.
De voorzitter, de heer P. Berbóe Fz.,
opende ae vergadering met een woord van
welkom aan de aanwezige leden, betreurde
het overlijden in de kracht des levens van
het verdienstelijke lid J. Van Steijn en deelde
verder mede, dat de Afdeeling thans telt 56
leden met inbegrip van de lid-leerlingen, waarna
de heer J. Van Dobbelen, secretaris, de notu
len las der vorige vergadering, die onveranderd
werden goedgekeurd.
Besloten werd de vier aftredende leden van
het Hoofdbestuur opnieuw cancidaat te stellen.
Bfi de behandeling van den beschrijvings
brief kon de vergadering zich telkens ver
eenigen met de adviezen van het Hoofdbestuur
als betreffende een etenograpbisch verslag van
de Algemec-ne Vergaderingen, het plaatsen in
hot Weekblad van ingezonden stukken, de
tijdige inzending van advertentién, enz.
Tot afgevaardigden naar do Algemeen9
Vergadering werden gekozen de heeren C.
West'.rceek en C. Coltfn en tot hun plaats
vervangers do beeren P. Berbée Fz. en J.
Knappert, die allen hun benoeming aannamen.
In de vraagbui werden drie vragen ge
vonden, waarvan de eerste betrof het ver
krijgen van een tweede bestelling van brieven
voor de bewoners der Wijken II en III.
De vergadering was van oordeel, dat het
meer op den weg lag van de bewoners dier
wijken zelf daartoe pogingen in het werk te
stellen, hoewel ze verbetering zeer wo^che-
ïyk achtte.
De tweede vraag behelsde een verzoek vön
Donkerwolk, om aan den Gemeenteraad meer
dere en betere straatverlichting te verzoeken.
De Voorzitter meende deze zaak den tweo
aanwezigen Raadsleden te mogen aanbevelen.
Een derde vraag bracht het verkrijgen vaD
eigen Directeuren voor BloembollenveiliDgcD
in de gemeente weder ter sprake. De heeren
P. Beroée Fz. en C. Westtröeek verklaarden
zich bereid als Directeuren op te treden en
in elk geval in het voorjaar te zullen
veilen, hetzij dan weinig of veel, waarop
door verschillende leden reeds toezegging ge
daan werd. De Voorzitter sloot hierop de
Vergadering, waarna volgde een gezellige
verloting van een 20-tal prijzen onder de
aanwezigen.
Door Burgemeester en Wethouders is
met de werkzaamheden der volkstelling be
last de secretaris eer gemeente, die daarin
zal worden bijgestaan door den veldwachter
Van Werkhoven.
Voorschoten. Niet door onzen gewonen cor
respondent wordt het volgende gemeld:
Donderdagavond had in de Herv. kerk
alhier een orgelbespeling, plaats waar tevens
mej. Jeannette Weys, van Leiden, eenige
scbooDe liederen zong.
Daar de opbrengst voor de Zuid Afrikaan-
ache Vereeniging bestemd was, had mej. Weys
belangloos haar medewerking toegezegd. Ook
de heer C. C. Bender had een kostbaar orgel
voor accompagnement kosteloos voor dezen
avoDd afgestaan.
Het was een aangename ure. Allen, die
opkwamen, hebben zich zeker niet beklaagd.
Het welkomstlied, dat de zangeres ten ge-
hoore bracht, was het bekende: „Kent gij
het volk enz.
Hierdoor verplichtte z(j al de aanwezigen
aan zich.
De helder klinkende sopraan zonder tril
lingen gaf niet alleen de wfis zuiver weer,
maar deed elk woord als een afgerond ver
staanbaar geheel in het kerkgewelf weerklin
ken. Alles was één gehoor. Men genoot onder
den kraebtigen zang.
Vervolgens werd door den heerL. Van Herk,
die moedig het initiatief tot dezen avond geno
men had, Melodien aus oer Oper „Faust" van
Ch. Gounod op het kerkorgel gespeeld. Hoewel
het spel van degelijke studie blyk gaf, zoodat
de zachte tonen alsmede de hooge tonen
schoon klonken, ontbrak toch aan het geheel
nog die beheerschence kracht, welke de
geoefende kunstenaar over zyn instrument
verkrygt.
Dat by voortgaande studie veel goeds van
hem te verwachten is, bleek ons uit de
begeleiding der zangstukken, welke vooral in
de aria „Paulua" bijzonder tot haar recht
kwam.
Alle stukken, in de Duitsche taal gezongen,
als: de aria „Messias", Liebster Herr-Jesu! Wo
bleibst du so langealsmede Oeistliche Liedcr
en aria Paulus, waren beerlyk schoon en
gaven blijk van diep gevoel, hooge opvatting
en degelijke studie. Dat het schoone Fran-
sche „Noël" iudruk maakte, was te begrijpen.
Hoe heerlijk klonk het door het kerkgewelft
Het Noël, Noëlvoici le Rédernpteur maakte
indruk, en liet booren boe rijk en klankvol
de Fransche taal is.
Het degelijke oud-Hollandsch kwam in het
8lot3tukje: „O, Heerdie daer...," byzondtr
tot zijn recht.
Van de orgelstukken maken wij nog met
een woord melaing van „Aria aus der
Scböpfung." De rijkdom, die hierin ligt, kon
met het kerkorgel niet geheel teruggegeven
worden. Veel werd door den heer Van Htrk
gegeven.
Maar ware het kerkorgel van gelijke qualitdt
geweest als het orgel van den heer Bender,
zoo zou meer nog genoten zijn.
Zegwaaril-Zoctcrmccr. Tot diakens bij de
Ned. Hei v. Gemeente zijn herkozen de heeren
P. Overvliet en L. Karens. In de plaats van
laatstgenoemde was eerst gekozen de beer
W. Noordanus, doch deze bedankte, waarop
de heer Karens, op driDgend verzoek, zich
voor een herbenoeming beschikbaar stelde.
De lijst van stemgerechtigde lidmaten
der Ned.-Herv. Gem. is vastgesteld, bevattende
128 personen te Zegwaard en 89 te Zoeter-
meer woonachtig.
Zoetcrinecr. Zondag morgen is bi) den land
bouwer B. B. aan dtn Voorweg alhier komen
aanloopen een wit schaap, gemerkt met een
teervlak op het kruis. Tot dusver beeft zich
nog geen eigenaar aangemeld.
EERSTE KA91EK.
De Voorzitter deelt mede, dat tot voorzitttr
der gemengde commissie voor de stenogra
pbie bonoemJ is de beer De Savornin Lohman,
lid der Tweede Kamer.
In teh ndeling komt bet volgende wets
ontwerp:
Overeenkomst van handel en scheepvaart
met Rumenië.
Na:at de Minister van Builenlondschc Zaken
bet telang van dit tractaat had uiteeng.z.t,
wijst de heer Bultman er op, dat de producten
van geen land in Rumenië zoo zwaar worden
belast dan van N-.derlani; vcoral gtldt uit
voor ce landbouwproducten en tie muilen
uit onze koloniën. De handel van Nederland
met Rumenië is dan ook zoo goed als niets,
zoodat wij geen retourvracht kunnen geven
aan de booten, die met ons land de stoom
vaart onderhouden door een onlang6 ingestel-
den dienst.
De Minister van Buitenlandsche 7*akcn merkt
op, dat Rumenië dezelfde rechten van Neder
land heft als van andere landen; dat dit
tractaat juist zal beletten invoering van diffe
rentieels rechten en Gat onze handelsbetrek
kingen met Rumenië toeaemende z(jn, zoooat
juist de tyd voor een handelatractaat daar is.
De beer Bultman antwoordt, dat het alge
meen geldende tarief de door hem genoemde
artikelen zwaar belast, en houdt vol, dat Neder
land weinig voordeelen erlangt by dit tractaat.
Het ontwerp wordt zonder stemming aan
genomen.
Het ontwerp tot wyziging van het Regle
ment der sanitaire conventie van Venetië werd
goedgekeurd. Zoo ook ae goeakearing der
internationale overeenkomst van 1890 omtrent
het goederenvervoer op spoorwegen, ea de
wyzigiDg der consulaire wet van 1874 be
treffende de tarieven.
Daarna was aan de orde de goedkeuring
der Conventie van Brussel betrekkelijk het
minimum-invoerrecht op alcoholische dranken
in Afrika.
De Minister van Financiën zegt, dat deze
Regeering op vermindering van het invoer
recht heeft aangedrongen, omdat oen te hoog
recht den smokkelhandel zou in a e hand wer
ken, al stemt by toe, dat alcohol is een der
verderflykste zaken voor minder beschaafd#
natiën.
Het ontwerp werd daarna goedgekeurd.
Voorts werden goedgekeurd de naturalisa
tion van E. Aaechten en 13 anderen en van
F. C. G. W. Benque en 9 anderen; do ont
eigening te Utrecht ten behoeve van het
Ziekenhuis; de begrooting der Landsdrukkerij
voor 1900; de inwerkingtreding der wet van
het zegelrecht van effecten.
By de Pensioenbegrooting voor 1900 deelde
de Minister van Financiën mede, dat by her
ziening der pensioenwet zal worden nagegaan
in hoever inderdaad het lage maximum van
600 van bet weduwen-pensioen voor ver-
verhooging vatbaar is en voort», dat een voor
ontwerp tot opnemiog van het onderwijzend
personeel in het pensioenfonds gereed is eo
eerlang zal worden ingediend.
De begrooting werd daarna goedgekeurd.
Aanvulling der Oorlogsbegrooting voor 1899.
De Minister van Oorlog deel Je mede, dat
de nieuwe geweren evengoed aan de Bembrug
kunnen worden gemaakt als aan de geweren-
fabriek te Steyn.
Ook dit punt werd goedgekeurd, evenals
de wyziging d6r oorlogsbegrootiog voor 1898.
De vergadering ging uiteen tot "Woensdag
27 December, 's namiddags te halfJrie.
Uit de „Staatscourant".
Kon. b e s 1 u i t o n. Mot ingang van 1 Januari
1900 benoemd tot bureelambtenaar der posterijen
en telegrapbie van de 3de klasse VV. P. EloogeveeD,
te 's-Gi avenbage.
Aan mr. E. A. Smidt, op zijn daartoe gedaan
verzoek, met ingang van 1 Januari 1900, eervol ont
slag verleend als officier van justitie bij de usr.
rechtbank te Dordrecht.
Met ingang van 1 Februari 1900 aan den direc
teur van het postkantoor te Delft A. ltijaer op zijn
verzoek eervol ontslag uit 's Rijks dienst verleeud.
Mr. VV. A. Van Emden, lid van den raad van
bestuur in Suriname en kantonrechter te Para
maribo, met verlof in Europa, met ingang van 1
Februari 1900, op zijn vorzoek, wegens physieke
ongeschiktheid, eervol uit eerstgemelde betrekking
ontslagen.
Pensioon verleend aun P. L. Bishoff, /"54C; G.
Smit, 237; lt.' J. Verhuist, ƒ554; H. M. Greven,
ƒ663; J. M. Collette, 3000; H. Amse, ƒ255; D.
Zwaanshals /"340.
TWEEDE KAMER.
Tegen bet hoofdstuk Justitie stemden de
heeren Van der Zwaag, Schaper, Troelstra en
Van Kol.
By de behandeling van Hoofdstuk V (Binn n-
landscbe Zaken) betoogde de heer De Waal
Malcfijt de noodzakelykhoid, zoolang het ver
band bestaat tusschen kiesrecht en fiscus,
dat de belasiingt-iljetti n en waarschuwingen
tydig worden gezonden.
De heer Heemstra bepl-.itte wettelijke rege
ling ter bevordering van eenvormige beslis
singen ten aanzien van plaatselyke directe
belastingen.
De he-=r Hcldt betoogde de noodzakelijkheid
van wyziging der naturalisatie-brieven. Hy
wenschte in de brieven o. a. op te nemen
namen en leeftyd van de kinderen der ge-
naturaliseerden.
De heer Mutsaers wil gelyke bezoldiging
voor de griffiers der Provinciën en wyziging
van het organiek besluit betreffende oe rege-