Een Gerangenisschip.
Onder bovenstaand opschrift deelden wfl
dezer dagen het een en ander mede uit een
brief aan de „Arnb. Cour.", waarin al een
zeer zwarte schildering werd gegeven van de
bejogening der Transvaalsche krijgsgevange
nen te Kaapstad. Eenigszins zachter oordeelt
een briefschrijver in de „Zwolache Courant",
aan wions brief van 7 November het onder
staande ontleend is:
Zy [de gevangenen, ruim 180] hebben het
niet zoo aangenaam als de Eugelsche gevan
genen te Pretoria. Eon verblflf op een ruim
veld, waar men den tijd kan verdrijven met
cricket, is. heel iets andera dan opgeborgen
te worden op een oorlogsschip. In do haven
van Simonsstad, een uur met deu trein vau
Kaapstad, zijn zij gehuisvest op de Peüolope.
't Zijn ten deele Afrikaander?, ten deele Hol
land rs eu een aantal Duitschers.
Ovtr het vervoer van Elandslaagte herwaarts
hebben zij niet veel te klagen. Behalve eenige
uitjouwingen in Natal, zijn ze altijd welwil
lend behandeld, maar het zeereisje van Dur
ban naar Simonsstad is voor do meesten een
verschrikkelijke reis geweest; 't weer was
onstuimig en dan samen in éón ruim en in
welk een ruiml
Waar ze het meest behoefte aan hadden,
was aan schoone kleeren. Zy waren bij
Elandslaagto in hun gewone plunje gevangen
en iets anders hebben zij onderweg niet kun
nen koopen. Een der eerste daden van het
fonda voor de republikeinsche gewonden,
weduwen en weezen is dan ook geweest hen
van ondergoed en van nieuwo pakken te
voorzien. Ze mogen bezoek ontvangen en
daar wordt zóóveel gebruik van gemaakt,
dat er maatregelen zijn genomen om diegenen
te weren, die het schip als een rariteit komen
bezoeken.
De gevangenen krijgen den gewonen matro-
zenkost en die is voor velen wat dun, want
juist onder dit commando waren er verscbei-
deneD, die een geriefelijker leven in Johannes
burg eu Pretoria gewend waren. Maar de
kennissen trachten ook hierin zooveel mogelijk
te voorzien, door versnaperingen, vruchten
e. d.te zenden. Tabak en pijpen waren al
heel gauw onder hen uitgedeeld en van ver
schillende zijden worden er boeken toegezon
den. Ze mogen lezen en men mag hun boeken
zenden; alleen couranten en tijdschriften en
sterke drank zyn uitgesloten. De meest hin
derlijke bepaling is, dat alle correspondentie
eerst gelezen moet worden.
Bijna allen zijn licht gewond; want ze
hebben daar bij Elandslaagto een geweldig
granaatvuur doorstaan en ze erkennen de
knapheid der Engelsche artillerie en den moed
der Gordon Highlanders, die do hoogten be
stormden.
Edo naren indruk krijgt men, als men naast
die verhalen van goede behandeling leest, dat
de militaire censor in Kaapstad een telegram
weigerde, waarin een bezoeker van de Penelope
de vrouw van een der gevangenen over Delagoa-
baai eenvoudig wilde meedeelen, dat haar man
nog leefde, en niets meer.
't Is ook ongelooflijk wat er door den censor
geschrapt wordt. Personen, die uit Kaapstad
hun vrienden in de kolonie op de hoogte
houden van den inhoud der (reeds gecensu
reerde) berichten in de bladen, merkeD, dat
hun telegrammen óf niet öf zoo verminkt
overkomen, dat er geen woord van te begrijpen
is. Daarentegen kan men de grofste leugeDS
seinen over Boerenverhtzen en ze gaan on
geschonden door.
Ter verklaring van deze handelingen zegt
deze brieischrijTer:
„De Engelschen willen blijkbaar een op
winding in de kolonie voorkomeD, maar op
die wijze zal dat wel niet lukken, want met
de couranten komen de berichten toch de
»3£er niet aan St.-Nicolaas geloofden, weken
ten eindje verder de kamer in, toen zij den
OJden Heilige in zijn schitterend gewaad van
goud en rood en wit, en den knecht m een
wit pak met een Turksch mutsje op zijn
zwarte haren aanschouwden.
De oogen van den Heilige bleven eerst
even op tante Jo rusten, die nog altijd met
Flora's wintei kinderen op den schoot zat,
voordat hij zich tot de vrouw des huizes
wendde met de vraag of er ook „stoute
kinderen" waren.
Zus, wier klein gewetentje begon te spreken,
verborg haar gezichtje in de plooien van tante
Jo's kleed, on met een dankbaren blik voor
haar mosje hief zjj het weer op, toen deze
don Bisschop mededeelde, dat allen even zoet
wareD.
Nu, dan had St.-Nicolaas voor ieder nog
wat meegebracbtl Voor mevrouw de in een
smaakvol kleedje herschapen huid van een
koningstijger; voor den huisheer een kist
manilla-sigaren; voor den oudste der knapen
een klein aapje met zijdeachtige haren, voor
den tweede een paar schil terend gekleurde
vogeltjes; en kleine zus kwam uit zyn handen
oen reusachtige pop halen, die kon zitten en
gapen en slapen.
En voor tanto Jo! Voor haar had Sint-
Nicolaas twee cadeautjes. Een groot en een
klein. Het eerste geleek op het laatste. Zoo
tante het kleine met liefde ontving, dan zou
zfj bet groote in de eetkamer vinden, en daar
mede reikte hi) haar een herhaalde malen
omwoDden pakje toe, waarna hij zich uit het
vertrek spoedde.
Toen tante Jo het papieren omslag ver
wijderd had, voüd zij een klein doosje, waarin
het portret van een zeeofficier, een flink
manneiyfc gezicht met oprechte oogen. Hevig
ontroerd, stond zij op en snelle naar do eet-
kolonie in, en dat verminken van telegrammen
zet maar kwaad bloed.
't Is schijnbaar kalm in de kolonie, in
zoover er geen opstootjes of daadwerkelijk
verzet voorkomt. Ongetwijfeld werkt daar de
houding van den voor landverrader uitgekreten
premier Schreiner toe moe. Er wordt geen
pablieke vergadering van Afrikaanders ge
houden, of Schreiner stuurt er een telegram
heen, de vergadering met aandrang verzoekend
zich toch te onthouden van alles, wat rassen-
baat en opwinding kan aanwakkeren.
Persoonlijk heeft hij predikanten en andere
verplicht aan lorl Salisbury, voor de vryze,
waarop hjj de buitenlandsche zaken heelt
geleid en voor de verbetering in do positie
van EDgtland. Het is voornamelijk vertlyaend
de vriendschappelijke betrekkingen te zi n
tusschen de beide groote deelon v3n het
Angel Saksische ras. De verhouding tot de
Vereenigde Staten is werkelijk een waar oig
voor den wereldvrede. Het is bovtodi-n van
het grootste belang, dat Engeland niet alleoh
blfift staan tegenover het vasteland van Eur pa
en Engelands natuurlijke bondgenoot daar.--y
is het Duitsche rijk.
Keizeb Wilhelm (tot Koningin Victoria): „O, Grootma, huil toch niet zoo; al ware ook de
heele wereld tegen U, ik zal U troosten!"
(Naar het Weekblad „De Amsterdammer.")
invloedrijke inwoners van de warmste noor
delijke districten verzocht om toch hun invloed
aan te wenden tot het bewaren der rust.
Maar de spanning blijft bestaan. In Stellen-
bosch en Paarl, hier vlak bi) Kaapstad, loc
pen er Afrikaanders met een zg. Krnger-
kooop in hun knoopsgat en 't kan ook niet
anders of de berichten van het dooden of
verminken van hun zonen moeten de koloniale
Afrikaanders tot uitersten brengen. Want
allen hebben bloedverwanten in de republi
keinsche commando's.
Een rede van Chamberlain.
De minister van koloniën Chamberlain hield
Donderdag een toespraak te Leicester, waarin
hi) zei ie, dat het een reden is voor ernstige
gelukwenschen, dat Engelands betrekkingen
met de vreemde mog-ndheden zoo bevredigend
zijn. Alle Engelsch-n zijn tot grooten dank
kamer. Met luid kloppend hart opende zij de
deur en toen zij daar in het volle lamplicht
het haar zoo dierbare gelaat en de haar zoo
welbekende gestalte in uniform heikende, die
zfln armen naar haar uitbreidde, schemerde
het voor de oogen en met .den uitroep:
„Herman 1" waarin een wereld van verlangende
liefde lag, zonk zi) hem in de armen en ver
borg luid snikkend haar hoofd aan z\jn borst.
„Mijn lief kiüdje, Goddank, dat ik je weer
heb, en nu voor altijd, want je wilt immers
het groote geschenk van St.-Nicolaas ook wel
aannemen?"
Nog dichter drong zy zich tegen hem aan.
Geruimen tijd stonden zfj daar zoo, spra
keloos, genietend van het weergevonden geluk;
tante Jo nog immer zacht snikkend.
Met een glas champagne wenschte de bankier
tante Jo geluk met haar presentje en heette
hi) het welkom in de woning, en gaf hij aan
tante den raad het goed vast te leggen;
aDders mocht het weer eens wegloopenl
Doch oen handdruk en een laDge blik van
liefde vertolden tante, dat die raad onnoodig
was.
Wel hadden de jongens en zus vreemd
opgekeken, toen zjj zoo opeens hun vroegeren
vriend, oom Hermaü, terugzagen, met tante'®
hand in do zfiue, maar toen zij hoorden, dat
com weer voorgoed bi) ben kwam, barstte
oen hoera geroep los.
En toen alles in huis stil was geworden,
on de allesbedwingende slaap over de aarde
wandelde, schoof een meisjeshand de gordijnen
voor het raam van haar kamer opzij 00 staarde
naar de flikkerende sterren in den helderen
Decembernacht, en zond een meiajeshart een
ille bede van dank omhoog voor het groote
geschenk, dat haar geworden was de trouwe
liefde vau een man.
Engeland had wel eens moeilijkheden met
Duitscbland, maar onze belangen en gevoelens
bebbe.i wij met Duitschland gemeoo. Een
goede verstandhouding tusscben de Teutoon-
sche en de Angel-Saksische rassen zal meer
ooen voor het behoud van den wereljvraue
dan eenige samenvoeging van legers.
Engeland is er aan gewoon geraakt, dat de
misbruiken van de vreemde pers soms zulk
een omvang aannemen, dat zelfs do geheiligde
p-rsooa oer Koningin niet gespaard blijft. De
natuurlijke verontwaardiging, ontstaan door
aanvallen op den souverein, kan ernstige ge
volgen hebben, inuien Engelands Duren hun
manieren niet verbeteren. Toch is het een
verblijdend verschijnsel, dat de ergste excessen
niet voorkwamen in de Duitsche pers.
Een nieuwe Triple Alliantie tusscben bet
Duitsche ras, en de twee groote takken van
het Angel Saksische ras, kan van machtigen
invloed ztyn op de toekomst van de wereld.
Spr. heeft het woord „alliantie" gecruikt
coch het doet er weinig toe of oit een ver
bond is, aangegaan op papier, of een over
eenkomst, die bestaat in de boofaen van de
Staatslieden der betrokken lauden.
Het vaste voornemen om met welwillend
heid de beweegredenen te beschouwen van
hem, met wien wy gaarne op vuet van vriend
schap verkeeren, zal van groot voordeel zijn
zoowel voor de beide betrokken volkeren als
voor andere naties.
Gelijk te verwachten was, beschouwt de
Jingo pers Chamberlain's reae als een reebt
strneksche aanmoeaiglng om den vel tocht
tegen Frankrijk met veruitteriug voort te
zetten.
Lord Charles Beresford heeft in een rede
Chamberlain's heftigen uitval afgikeurd;by
voud bet verkeerd nog eens opzettelijk de
aandacht te vestigen op het schandelijke be
drijf vaQ kleine boulevard pers, en by
achtte het den plicht van bet ministerie om
de onaangename verstandhouding tusschen de
Engelschen en de Franscben te verminderen
in plaats van ze aan te wakkeren. Maar
Beresforu's stem ljjkt die eens roopenden in
de woestijn.
De „Daily Mail" heeft ouder gewoonte een
woest hoofdartikel. De redactie zegt, a at men
bezig is een oorlog tusschen Frankrijk cd
Engeland uit te lokken met Transvaalsch
goud en door middel vau de Fransche pers,
ook ten gevolge van de kuiperijen van Fran
sche opperofficLren. Die oorlog is nog maar
een quaestie van tfid, en bi) zou een alge-
meonen oorlog op het vasteland van Europa
ten gevolge hebben, waarin Frankrijk en
Rusland zouden staan tegenover Engeland,
de Veresnigdo Staten en Luitscbl ind, mis
schien ook Oo.-tenrijk-Hongarijü en Italië.
Zulk ecö oo.iog zou, .na-r co „Daily Mail"
meent, slechts op één wjjze kunnen eindigen:
met een nieuwe vernedoring van Frankrijk,
dat zijn koloniën verliezen zou, welke aan
Duitschland en Italië toegewezen zouden
wor.en.
Opmerking verdient intusscben, dat de
„Times" zich in een hoofdartikel slechts matig
ingenomen toont met Chamberlain's denkbeeld
van een nieuw drievoudig veri ond. Eon Aoglo-
Amerikaansch verbond zou nog gaan. zegt
ce „Times," maar bet blad ziet voor Engeland
geen voordeel in een Anglo Duitsche alliantie.
Chamberlain kent ook de geschiedenis van do
drie volkeren te goed, om ernstig te gelooven,
dat de betrekkingen tusschen Engeland en
Duitschland ooit van denzelfden aard zouden
kunnen worden als die tusschen Amerika eo
EDgeland. DuitscbLnds positie op het vas
teland, tusschen machtige buren In, waarmede
het reeds oorlog gevoerd heeft, en opnieuw
in oorlog zou kunnen komen, maakt een
verbond tusschen Engeland en Duitschland
voor de Engelschen practisch nutteloos en
overigens ongewenscht.
Chamberlain zag dat trouwens vermoede
lijk zelf in, want hy verbeterde naderhand
bet woord alliantie door verstandhouding.
Niettemin betreurt de „Times" het, dat het
eerstgenoemde woord uitgesproken is, want
er zou misverstand uit kunnen voortvloeien;
een betere verhouding tot Duitschland zou
de „Times" echter, evenals alle bezadigde
Engelschen, gaarne zien.
De „Westminster Gazette" veroordeelt
hetgeen Chamberlain over een nieuw drie
voudig verbond zside als onvoorzichtig, en
tegen Frankrijk gericht, zelfs ODhandig. Het
blad gelooft met, aat Chamberlain daarin de
meening van bet kabinet vertolkte, maar in
dat geval hoopt het, dat de andere loden van
het ministerie hun driftigen ambtgenoot
spoedig verloochenen.
BUITENLAND.
Frankryb,
Naar aanleiding van het ontwijktnd
antwoord door den minister Delcassé in de
Fransche Kamer gegeven, schrijft de „Liberté",
dat een antwoor-en op de gestelde vragen
toch niet van belang ontbloot zou zijn ge
weest, vooral in verband met het coorzoeken
van het schip „Cordoba" door ce Engelschen.
Engeland beweerde toch gerechtigj te zijn
tot een eenvou igen politie maatregel en ver
wierp de stelling van in oorlog te zijn met
ce Transvaal, eenige dagen later veranderde
Engeland van bon ing en verliet zijn eer6t
ingenomen stan punt door de bekende nota
na r St.-P«.tersburg te zenden, zich aldus
verzekeren-e de rechten, die aan oorlog
voerende partijen toekomen en zoo.'oenöe
tevens het bewijs leverende, dat het zichten
koste van Frankrijk rechten heelt aange
matigd, aie bet niet mocht uitoefenen en
waartegen do Fransche Regeering had be-
booron te waken.
De geheele Kamerzitting werd gisteren
ingeuomen door de discussie over de congre
gaties.
Aan het slot der zitting vroeg de minister
Delcassé het herstel van het kreoiet van
800,000 fr., voor de missies in het Oosten,
dat coor ae commissie verminderd was. De
Kamer stond dit toe.
In de zitting van WoeDsdag van het
Hooggerechtshof te Parijs weroen ae venster
traliën en de met ijzer beslagen vensterluiken
van 't „fort Cbabrol" in de zittingzaal gebracht.
De inspecteur van politie vtrklaarde, dat, toeu
hij voor het fort Cbabrol geposteerd was,
Guérin hem met een karaoyn had beureigd.
Gedurende deze verklaring werd op oe pu-
tlieke tribune geprotesteerd, waarop de presi
dent Fallières de tribune liet ontruimen. De
aangtklaagje Burillier, die zich beledigend
uitliet over den Senaat, werd tot een maand
gevangenisstraf veroordeeld.
Dr. Fnschauer, de Parysche correspon
dent van do „Neue Freie Presse", is wejer
in Parijs aangrkomen. Zooals bekend is, werd
hij 17 Feoruari onder het ministerie Dupuy
wegens zijn berichten over de zaak-Dreyfus
uitgewezen. Het ministerie Waljeck-Rousseau
heeft de uitzetting opgeheven.
Italië.
In Februari 1893 werd een bekend bankier
uit Palermo, Notarbartalo, vermoord in zijn
coupé in uen trein. Twee kerels, Carallo en
Garufi, waarop men ernstige vermoedens had,
moesten by georek aan bewys worden vry-
geluten. Sedert bleef de zaak rusten, aoch
dezer dagen is zy plotseling weer aan de orde
gekomen.
De zoon van het slachtoffer, die zeeofficier
is, heeft een formeele aankl -ebt ingeuien j tegen
den Italiaanscben afgevaardigde PaJizzolo te
Palermo. Volgens de aanklacht zou de afge
vaardigde van zfin invloed mis ruik hebben
gemaakt en in een aantal duistere zaken be
trokken zyn geweest, waarvan de bankier op
ae hoogte was en zelfs een dossier had t>y-
eenge racht, dat door den banker voor open
baarheid bestemd was. Eenige weken voor
een moord was het dossier verdwenen. De
zeeofficier beweert nu, dat Palizzolo de eenige
geweest kan zyn, die belang hao by het coen
verdwynen, zoowel van het dossier als van
alen samensteller daarvan.
De beschuldigde afgevaardigde heeft in
krachtige bewoordingen in de blacen van
Palermo geprotesteerd, doch sedert is by plot
seling verdwenen, men denkt aan boord van
een zeilschip op weg naar Griekenland.
Carallo en Garufi zfin nu weer aangehouden
en met spanning ziet men de nieuwe behan
deling van de zaak tegemoet.
>oHt«,.n i-|f lc-I-I on^.-Monarohie,
De gemeenschappelijke begrooting dc$
Oo3tonryksch Hongaarsche Monarchie sluit ia
uitgav n tot een bedrag van 366,704,207
kronen; na aftrek van de overschotten dgf
douane-ontvangsten is dan hot deel, dat g*»
dekt moet worden door de by:ragen van
Oo.tenryk en Hongarye, groot 212,297,412 kr.
De begrooting bevat oen post van 2,089,292
kronen, die voor 1899 te weinig geraamcj
geworden zijn. Voorts zyn de uitgaven voejjf
het leger verhoogd met 954,180 kronen eri
gebracht op 291,729,482 kroner, en aie voor
de marine, met 3,10S,140 kronen en gebracht
op 39,896,500 kronen.
De byeenkomst der delegaties is gisteren
te Weanen geopend. De Oostenrykscho aeie^
gatie koos Vetter tot presi:ent en Kaminsky
tot vice-presiJent; de Hongaarsche delegatie
koos Szap ry tot president en Szilagyi tot
•vice-president.
De beide presidenten wezen er in hun toe
spraak op, dat de staatkunde van Oostenryk-
Hongarye in elk opzicht vredelievend is. Z(j -
herinnerden aan het overlijden van de keizerin)
en noojigden de leden uit een juichtoon uit
te brengen ter oere van oen keizer, hetgeen
door beide delegaties met geestdrift werd
gedaan.
In de Ooetenryksche delegatie vroeg de
Czecbische afgevaardigde Patsjok, aan den
minister van buitenlandsche zaken, of .hij ge
neigd is zyn invloed aan te wenden y de
Servische regeering, om amnestiy te v rkrjt-
gen voor de onlangs veroordeelde gevangenen*
De minister Goluchowsky zeid^, dat cit een
zuiver biunenlandsche aangelegenheid van
Servië is, waarin de monarchie of ce Oosten-
ryksche regeering zich niet moot mengen.
Op, Afrikaners, op!
Uit de Z.-A. Republiek is aan het „Vader
land" het volgende commando-lied toegezonden,
dat wordt gezongen op de wyze van „Grand-?
fathers Clock":
Gy zyt leiroigd aan alle kant.
Op, Afrikaners, op!
De Britste Leeuw begeert uw land.
Op, Airikaners, op!
Ja op met wapens in de hand,
Bevrydend Airika's rotsig strand
Van oen gehatun dwingeland.
Op, Afrikaners, opl
Koor:
Wel honderi jaar van iyden reeds, 1
Bom! Bom! Bom! Bom!
En vyftig jaar van strijden reeds,
Bom! Bom! Bom 1 Bom!
Nu let, en ziet de heil van Onzen Heer
Op, Afrikaners, op!
Sntlt Oostwaarts naar Majuba's kruin
Op, Afrikaners, op!
Zet Naial's hoofdstad dan in puin,
Op, Afrikaners, op I
Snelt voort ook over berg en duin,
Neemt al oen grond van Afrika's Tuin,
En siert met D'Urbans loof uw kruin,
Op, Afrikaners, op!
En wordt gy uit bet West gerand,
Op, Airikaners, op!
Of wel van uit Masbonaland,
Op, Airikaners, opl
Maakt u Rhodesia ten buit,
En jaagt elk Jingo in de schuit,
Of soms wel by Egypte uit,
Op, Airikaners, opl
Ja waar er Afrikaners zijn,
Op, Afrikaners, opl
Op rechterstoel of in de myo,
Op, Airikaners, opl
Het reebt ligt nu aan onze zy.
Wy zulkn triomfeeren, wy,
In Gods kracht, en zoo worden vry,
Op, Afrikaners, opl
Door Afrikaner.
INGEZONDEN.
Do ingevallen wnlmuur aan do Aalmarkt.
Voor eenige weken vitl aan de Aalmarkt
een 6tuk walmuur om. Z er spoedig waren
eenige gemeentewerklieden aanwezig, die onder
toezicht van den directeur der gemeente
werken en verdere ambtenaren, dit zaakje
weder spoedig zouden opknappen. De dam
was gemaakt en toen begon men een aardig
spelletje. 's Morgeo8 maalde men leeg en
's middags, als de schafturen waren afgeloopen,
dan was alles weoer onderg-rioopen. Men
begon dan weier dit spelletje en dat duurde
zoo e:-nige weken.
Dit spelletje heeft natuuriyk veel geld
gekost, en oordat men aan den weg timmer
de en daardoor veel bekyks kreeg, heeft
men het werk maar gestaakt, en nu ligt
alles nog juist zoo, als toen men begon.
Het ware echter nu voorzeker wenscheiyk,
dat de gemeente dien grooten zandhoop en dien
tas steenen niet zoo aan den oponbaren weg
liet stam.
De steenen verdwynen in het water en
die zandhoop veroorzaakt ongelukken, daar by
een aardige gelegenheid voor kinderen ia
om te spelen. Nu heeft er reeds een jongen
in het water gelegen, die er afgevallen is.
Ingezetenen, die gemeentegrond willen ge
bruiken, moeten dien grond omheinen. Waarom
gaat nu de gemeente niet bierin voor?
Te meer, daar de gemeente geen kans ziet,
zooals mon zegt, dit werk uit te voeren en
bet nu zal aanbesteden, zal er wel eenig®
tyd hiermede gemoeid gaan.
Onder dankz-gging voor Uw bereidwillig
heid, Mynheer de Radacteur, om dit etukjo
te plaatsen.
Leiden, Üw Dw.,
2 Dec. 1899. X.