j-v— vj. 1 I .Ijii_uiii.ui i Lj-aa
Naar het oorlogstocao:].
(Particuliere correspondentie van de „N. li. C.")
Stojmscbip „König", 13 November.
Woans isgavoad den Ssten "Jo'emoer kwa
men we aau Loord v^n liet stoomschip. Hot
had heelwat voeten in de aarJe vóór we
wtrkJyk. 7.00 ver w«ren. O :s Italiaansche
gtU was giheel op, \oorn mclyk doordat
w voor talruke telegrammen, -id hartelijke
vrien :on ons hadden todgezon len, 2.40 lira
per slak moesten betalen voor het brengen
he n en terug naar Loor Kngelsch goud
curfien we dtn ootsman niet toevertrouwen
ctzj ston l op betaling vooruit en we moesten
cr igon den „juge de paix", voor hom waar.
&.h(/a!yk een on.ekende grootheid, to roepen,
vóór Ly onder een aanmoedigend „sempre
avanli, signore" van wal stak.
Urn het schip en aan boord was het een
groote drukte en verwarring. Ieder zocht
D iar zijn hut, dan weer na^ar zijn bagage.
Kaffers li pen rond, beambten van telegraaf
m posterijen zochten hun trioven en tele
grammen kwijt te raken. En onderwijl reikten
de Afrikaners elkander de hand, verheugd
all.n hier samen te vinden. Zoo werd het
dan eerst ernst met onze reis naar Transvaal.
Toen eeDmaal de boot in beweging was,
eerst den volgenden ochtend 12 uur, toen
tootjes met bedelende mannen, met zangles
sen, m,t verkoopers van stoelen, van hoc-deD,
van gitaren, van vruchten, van het schip
aflieten en wegroeiden, bogonnen we toot en
mode passagiers eens op te nomen. Men moet
echter eenige dagen aan boord zijn, voor men
goed weet met wie men reist, en zich aan
het leven op zee gewend heelt.
De boot is meer dan vol, veel e:rste-klas-
passagiers heeft men hutten moeten geven In
de tweede klas, en de tweede klas-passagiers
zijn op dezelfde wijze voor een deel in hutten
van de derde gestopt. Onze geheele ambulance
van het RooJe Kruis vult al aardig wat
ruimte. Een zekere Zweedsche dokter Ham
man, kort geleden thuisgekomen van een
expeditie naar Groenland, om Andrée te
zoeken, heeft zich er bij aangesloten.
Dan is cr nog een Dultsche ambulance aan
boord onder dr. Matthiolins. In de tweede
klasse vinden we het meerenieol der Afrika
ners. Twee tafels met Portugeezen, een met
nonnen, die een kloosterschool gaan stichten
in Beira, vullen verder onze eetzaal.
In de tweede klasse vinufc men verder veel
Duitschers, dio niet precies zeggen, wat ze
gaan doen en daar hebben ze gelijk aaD,
want en dit maakt onze rejs waarlyk
romantisch er zjjn spionnen aan boord. De
rooinek sluipt hier rond, nist openlijk, maar
in schaapskleeren. Iedereen mompelt het en
waarschuwt den ander. Sommigen zeggen,
het is oen list van den kapitein, deze geruchten
ïond te strooien, om al te heftige uitingen
van vaderlandsliefde te smoren. Een Fransch-
man lag eenigen tyd onder verdenking, tot
3*en er achter kwam, dat bh een Fransch
pffici.r was, die in Tonkin zijn sporen ver
diend had.
Yryheii van drukpers bestaat Lier aan
boord misschien, maar de elementaire vrijheid
om ons te uiten, zooals we willen, hebben
,we hier niet. Op verschillende plaatsen staat
♦e lezen, dat ons verzocht wordt, politieke
gesprekken aan tafel te vermijden. Tucht
moet er heerschen aan boord, een half uur
vóór het eten wordt er geblazen „manschappen
verkleoden", daarna „mannen aan tafel." Men
wordt er flink door opgeschrikt van uit zijn
gemakkelijke stoelen, een Duitscher houut
'van regelmaat.
Er is ook muziek aan boord, 's avonds als
Ik rustig zit te schaken, voel ik me soms
alsof ik bet goede, oude Leidon nog niet heb
verlaten en daar zit aan een oudejaarstafeltje
te midden van een kroegjool. Lk zou baast
bü bet ophouden van de muziek willen roepen
„Muziek" of „Marche Loraine", zooals we dat
in Leiden gewoon waren.
De Duitscher8 hebben toch de loffelijke
eigenschap zeer luid hun meeniogen te ver
kondigen, vooral zoo 's avonds oneer het bier,
en hun waardering voor anaermans verbalen
te uiten door een „Ach Herr Gott, das ist
famos", begeleid door een Hinken klap op
hun knie. Over niets hebben we anders te
klagen; onoanks de crukte krijgt ieder wat
hem toekomt en is het eten goe i.
De e.-rste dagen woei de Boreas, reeds bjj
de Grieken berucht, uit het Noorden, en deed
de koppen der golven schuimen; bet schip
rolde en stampte, dat het een lust was; den
derden dag wtrd het stiller en toonden de
heldere lucht, de scherpe lijnen der wolken
tot vl. k bij den horizon, wonderlijk voor
ons, Hollanders, dat we het woestijngebied
naderjen.
Een toot van de maatschappij „Neierlani"
kwam ons tegen en seinde „Goede reis voor
het Roodo Kruis."
De tijd hier aan boord wordt nuttig be
steed; de Duitschers leeren Hollandsch, de
Hollanders Afrikaansch: Wat Is „moeniedoe
nie"? Dat een Boer niet spreekt van pijn,
maar van zeer: „Waar het jy zeer gekry?"
„In mijn pens het die koöl gegaan."
Einjelijk waren wo in Port Sai l, dat ik
zek r niot beho9f to beschrijven. Grappig valt
het ons op, als de kinderen ons aanspreken
met meneer. We zochten de v/oestyn, maar
vonden niets dan zee en binnenmeer. Toen
on6 schip kolen geladen had, toen we afscheid
hadden genomen van al dat gewoel op de
straten, van die kinderen mei hun heldere,
guitige oogen en mooie glanzende gezichten,
toen het geschreeuw en gedraaf der kolen-
aragers had opgehouden, stoomden we lang
zaam het Suez kanaal binnen. En ziet, vlak
achter ons kwam oen Eogelsch oorlogsschip
aanzetten, het zal waarschijnlijk de vriende-
HJkhcii hebben ons op onze reis gezelschap
te honden.
Toch kan dat ons niet bang maken. We
kwamen de „Salak" van de Rottordamsche
Lloyd tegen en we hielden ons niet in; van
weerszijden e-.n groot gejuic'j-en een luidkeels
ziogen van liet heerlijke Jied „De Boeren
hea.en h.t gewonnen, hiep, hiep hoera!" do
Engelsche man of war mocht er naar kijken.
Zou do zang waarheid bevalt;n?In Port-Safif
von.on we geen an.ere courant dan van 3
dagen oud, cio ons btrichten bracht van Zater
dag voor een we;k.
Anders werd een groota Engelsche stoom
boot ontvangen. Van beide zijde werd heftig
gefloten, wel wat straatjongensachtig, maar
toch wel aardig. Steeds blijft echter achter
ons het tlectrische licht van den Engelschman,
te fel om in te kyken en de witte woestyn-
wanden van het kanaal hel verlichtend, H. Y.
Dc oorlog tusschea Engeland en Transvaal.
Al gaat onze sympathie geheel naar deBo ren,
toch maken wy er gaarne melding van, wan
neer er sprake is van moedbetoon aan de zijde
der Engelschen. Hetgeen de postmeesteres van
Ladygrey heeft ge-aan is wel een staaltje
van moed, dat het oververtellen waarJ Is.
Toen (ie Boeren Ladygrey by de Vrystaat-
sche greDs binnenrukten, drongen zij allereerst
bet postkantoor binnen, om dit in bezit te
nemen eo waarschynlyk te beletten, dat hun
opmarsch Werd overgeseind. De Engelsche
postmeesteres trad hun echter te gemost en
stond ze zoo flink te woord, dat do Boeren
rechts om-keert maakten. Ze lieten daarom de
Zuid-Afnkaanscbe Kenau in het bezit van
haar postkantoor, doch heschen de Vrjjstaatsche
vlag op het dak. Daarop kwam de dame
naar buiten, haalde de vijandelijke vlag neer
en heesch de Union Jack in plaats daarvan.
Weer lieten de Boeren hun tegenstandster
ongemoeid en gingen over tot het aanplakken
der proclamatie, waarbij het district als gean
nexeerd werd verklaard. De postmeesteres
trad nu ten derden male onverschrokken voor
waarts, scheurde het papier af en plakto de
proclamatie, waarin tegen hoogverraad werd ge
waarschuwd, van den gouverneur op dezelfde
plaats.
Het verhaal Is van de „Daily Mail"; even
eens de triomfantelijke toevoeging, dat de
moeoige dame nog steeds in het bezit is van
haar postkantoor. W\J laten dan de verant-
woordeiykhei 1 yoor het bericht aan dit blad,
maar will.n er wel de opmerking aan toe
voegen, dat wij van de Boeren veronderstellen,
dat zy genoeg gentlemen zyn, om liever de
„rooineks" dan een „kwaai wiel" als tegen
stander te kiezen.
Men kan eenigszins een Indruk kragen van
do stemming onder zeker deel der Engelsche
reservisten, die naar Zuid Afrika onderweg
zijn, by het lozen van hetgeen een dezer
soldaten aan zyn broeder in Engeland scbryft:
„Li=ve broeder! Even een paar regels om
je mee te deelon, dat wij op St.-Yincent op
de Kanarische eilanden zijn aangekomen. "Wy
hadden geen gelukkige vaart in de Golf van
Biscaya. Een der Schotsche fuseliers viel
overboord en verdronk, en in denzelfden nacht
stierf een stoker. Ik moet met leedwezen
zeggen, dat het bier ellendig is. W(j hebben
tot nu toe eiken nacht in onze kleeren op de
harde plaüken gelegen en het eten is afschu
welijk slecht. Een van mijn kameraden werd
krankzinnig en trachtte overboord te springen.
Hy is in de ijzers gelegd. Wy bidden allen,
dat alles ree is voorby mocht zyn. Wanneer
wy geland zyn, hebben wy 350 mijl door den
Oranje-Yrystaat te marcheeren. P.S. De reser
visten vervloeken Joe Chamberlain
Klachten over het slechte eten worden bijna
evenveel gehoord als verwenschingen van den
aanstichter van dezen oorlog.
Er zyn in Kaapstad weer twee proclama
ties uitgevaardigd, een van den Engelschen
Hcogtn Commissaris sir Al.'red Milner, waar-
by alle Engelsche onderdanen, die in bet coor
de Boeren geannexeerde gebied wonen, worden
aangemaand, hun verplichtingen tegenover
de Koningia Da te komen, ce andere van
geDeraal Bulier, die sllen officieren te
Queenstown heelt aangeschreven om zooveel
mogeiyk btkend te makeD, dat de Vrystaters
hun inval in de Kaapkolonie deden vóórdat
do Engelsche troepen in het strijdperk ver-
Bchenen waren.
Hadden de Boeren dan op de Engelschen
moeten wachten?
Yerder maakt de legerbevelhebber boke-nd,
dat van de beide repuolieken algeheele terug
betaling znl worden geélscht vin alle scha len,
aan do btzlttingen der inwoners gepleegd,
die trouw aan Engeland bleveD. Dan zal
aanteekoning worden gehouden van de namen
van hen, die ontrouw aan het gezag z(Jn,
opdat later een vervolging wegens hoogver
raad trgeu hen kan worden ingesteld.
Ook in Duitscho bladen worJ liet var-
moeden uitgesproken, dat bet lot van Lady-
smith reeds is beslist. „Volgens de laatste
berichten was de toastani in Natal, waar de
beslissing ov r het eersto deel van een oorlog
ligt, zoo, dat de Engelsche generaal Wbito
nauw ingesloten ten Zuiden van Laaysmitü
stoni en met generaal Joubert over zijn
capitulatie onderhandel:©. Deze onderhande
lingen schijnen nu afgeloopen to zyn", was
de redeneering, en dan w.rd voortgegaan:
„Het resultaat is, dat de rest van de Engel
sche „Nztal fleW force", officieel 4de veld-
dlvisie genoemd, de wapens strekt en niet
als overwinnaar, zooals vooraf gepocht was
doch als gevangene Pretoria binnentrekt. De
desbetreffende depeche luidt:
Pretoria over Londen, 19 November. (Part
Twintig spoortreinen zyn naar Ladysmith voor
het transporteeren van gevangenen afgezon
den. De vereeniging van het Noordcorp3 met
d3 voor PLtermaritzburg staande Schalk Bur
gers is voltrokken, zoo at in aantal grootere
stryokracht.n dtr Bo;ren den mars h der
Engelsche troepen van Durban uit verhin
deren."
Hoewel nu deze onderstelling zeker dichter
by de waarheid zou wezen dan die van de
Engelschen, die uit het feit van het nasr het
Zuiden trekken van Bosrentroepen van Lady
smith concludeerden, dat het beleg wel opge
heven zou wezen, is toch ook zy niet juist,
zooals nu uit de telegrammen blijkt.
Een telegram uit Pretoria meldt, dat Zater
dag nog ten Zuiden van Ladysmith is ge
vochten, en ook Lter nog stryd is gevoerd,
hoewel niet cuideiyk blykt wanne r.
Intusschen is de geme.nschap van Estcourt
met Durban verbroken, de insluiting van deze
stad wordt dus meer en meer een feit. Daarby
hebben de Boeren hun spreekwoordelijk ge
worden voorzichtigheii niet uit het cog ver
loren. Zy hebben zich voor allo mogelijkheid
hun terugtochtslinie over Gloncoe-Dundee naai;
Transvaal verzekerd en de bez-.ttlng van
Ennerdale is slechts ook zoo uit to leggen, dat
daardoor voor de Yrystaters de terugke.r op
de van daar over den Tintwapas naarüarri-
smith loopenden weg naar hun vaderland open
worut gehouden. De toestan 1 van de Boeren is
ook zeer verbeterd, door het veelvuldig laten
springen van bruggen. "Want hierdoor wordt
hot oogenllik vertraagd, waarop de Engelschen
tot den aanval zouden kunnon overgaan. M-.t
pontonbruggen kunnen de Engelschen wegens
het karakter van de rivieren daar niets aan
vangen; de eenige uitweg is de aanvo.r van
vervangend materiöel in de plants van ce ver
woeste bruggen, en dit moet in de Engelsche
yz.rfatrieken eerst gemaakt en dan naar do
plaats van bestemming vervoerd worden. Want
om weer, zooals met de Njjlbruggen in den
Soedan, zyn toevlucht te nemen tot Ameri-
kaansche leveranciers, daartoe heeft bet
Lonaensche departement ni.t willc-n beslui
ten; ook hebben Engelsche firma's zich bereid
verklaard om onverwyid het noodige bruggen-
materiöel ta vervaardigen. Maar dit kan etrst
met het einde van dit jaar verzond n wor en,
d. w. z. het kan moeilyk vóór begin Fecruari
aan do Kaap aankomen. Tot zoolang zou dus
:n elk geval de inval van de Engelschen in de
Boeren republieken verschoven moeten worden,
daar do strategisch telangryke rivieren na de
verwoesting van de bruggen voor een leger
rntt geschut en een zoo enorm en trein, zoo
als de Engelschen in Zuid-Afrika noodig heb
ben, haast niet te passeeren zyn. Het is dus
zeer wol mogelyk, cat ook wann.er het leger
corps geheel in Zuid Afrika is a ngekomen,
men ook nog niet zoo spoedig van een ver
wisselen der rollen hooit.
Een belangstellend lezer heeft ons inzage
veroorloofd van een scbry ven, hetwelk 16
Octooer verzonden is van East Londen, aan
de Zul kust van Zuid Afrika, en afkomstig
is van een zendeling in do Kaapkolonie. Hior
en daar komen In den brief enkele zinsneden
voor, welke min of meer van intiemen aard
zyn. Deze werpen echter zulk een eigenaardig
licht op de toestanden in ZoiJ-Afrika, dat wy
ons heenzetten over de onbescheidenheid, om
ook die enkele regelen over te nemen.
De schrijver begint met de verzekering,
dat de Boeren reeds zes weken voor het uit
vaardigen van het ultimatum met ce vyande-
lykheden hadden moeten beginnen, want dan
waren zy reeds In het bezit v. n Natul en
Kimberley geweest. „Maar", vervolgt dan de
scbryver, „nog ia het niet te laat en in dez3
week zullen de gebeurtenissen zich in het
snelste tempo ontwikkelen en do Engelschen
hebben zich een maaltfld klaargemaakt,
waaraan zy mogelyk kunnen stikken. Onze
sympathieën zyn natuurlijk geheel en al aan
de zyde der BoeroD, des te metr daar onze
zonen aan hun zflde 6tryjen. W. ligt met
zyn commando naby Kimberley oq E. aan de
Groot Rivier. C. is nog in Kofficfontein maar
wanneer de myn daar gesloten is, zal ook
by moeten meedoen.
Wy verkeeren natuurlijk in groote zorg
cm ik kan geen oog meer toedoen, want alle
verbinding p r post en telegraaf met den
Yrystaat is afgebroken; geen spoorweg gaat
er meer heen en de zoons kunnen dood en
begraven zyn, zonder dat wy tr iets van
weten. Zy zyn evenwel, evenals alle VriJsta-
ter8, moedig en opgeruimd ten stry^e ge
gaan en hopeD, dat eindelijk do lange zware
schold van Engeland tegen de R^publioken
zal wordon gedelgd. In de gansche Kaap
kolonie gist het, eu trots proclamaties van
den gouvernear van Kaap en Natal, zyn rteds
honjerden jonge kolonisten naar aen Vrijstaat
nitgewekeD, om met hun broeders daar scbou
der aan scbou Jer testryaen, en w-arscbynlyk
slaat binnenkort de vlam der revolutie in de
Kaapkolonie hel omhoog. Ook wanneer Enge
land mocht winnen, krygt bet een erfenis
vaQ eeuwige, niet te onderdrukken ross n-
haat en ce Boeren zjjn thc.ns zóó verbitterd,
dat mo-hten zy 't onderspit celven, zulks
zal geschieden „tot een prys voor Engeland,
welke 00 menschheid vtroaasJ zul doen staan,
zooals oom Paul aan zyn vrienden in^Amenka
seinde."
Dan geeft de schryver een beschouwing
over de tactiek, welke de Boeren zouden kun
nen volgen, en die tot dusver tot In by na
de kleinste byzonderbeden is uitgekomen.
Wy behoeven deze hier niet te herhalen,
doch kunnen den lust niet bedwingen om nog
deze zinsnedon over te nemen: East Londen
is een eebt Jingo-nest en men doet het ver
stanuigst zich geheel en al stil te houden
en met geen woord zyn sympathieën te ver
raden. Myn Yrystaatsche vlag heb ik ciep
weg geborgen. Alleen in East Londen bevin
den zich meer dan 8000 vluchtelingen uit
Johannesburg. Alle hotels en boarding houses
zyn meer dan vol en aan bet strand zyn
eenige honuerden tenten opgeslagen. De
pryzen der levensmiddelen zyn razend ge
stegen en zeer veel „undesirable subjects"
ziet men op alle straten, zoodat iemands
eigendommen niet meer veilig zyn en men
deze scherp moet bewaktn.
De Boeren zyn prachtig gewapend mot
Mauser geweren, wffka het Lee Metford-ge
weer ver overtreffen, en hun artillerie, bediend
door Duitschers, Belgen en Hollanders, is
uitstekend. Maar het ziet er een beetja zwak
uit mtt hun approviandeering, als de oorlog
gerekt worct. Laten wy hopen, dat zy, zooals
zy in 1881 hebben gedaan, den Engelschen
hnn voorraden afnemen". (27e/.)
Da Loüdoiiachs correspondent van „Het
Yaderlanu" achryft:
Yoor de „ongelukkige" vluchtelingen van
Johannesburg is hier meer dan 160,000 pd. at.
byeeDgeiracht. Gisteren werd my een brief
getoond van een acteur, Gie deel neemt aan
een reeks voorstellingen in Zuid-Afrik t. Hy
schrijft uit East-London, en zegt: „Toen wy
van Johannesburg weg moesten, dacht ik,
dat wjj onmiddeilyk naar Engeland terug zou
den gaan; maar wy doen hier „cank zy
den vluchtelingen uit Transvaal" zulke
enorme affaires, dat wy hier nog lang zul
len biyven. Er wordt nu een nieuwe tournéo
gearrangeerd, en ik zal wei niet vóór bet
voorjaar in Engeland zyn om u de hand te
drukken". Kon men grooter bewy3 hebben
van de kwistende sentimentaliteit van het eens
zoo sobere, kloeke, Engelsche volk? Hier
wordt met den hoed rondgegaan ten bato van
een hoop „ongelukkigen", die in staat zyn,
op oen plaatsje als Ea6t-London een heel
operette-gezelschap te onderhouden!
Bladen vaa Buluwayo, le Kaapstad den
20sten November ontvangen, geven uitvoerigo
verslagen van verschillende gevechten, die om
Mafeking geleverd zgn, terwijl zij gewag maken
van de „aanzienlijke verliezen", die de Boeren
geleden hebben. Na con treffen, zoo wordt ge
meld, waren zeven spoorwagens noodig om allo
doode en gewonde Boeren naar Base-kamp te
Zeerust over te brengen.
Volgens do officiëelo opgaven uit Pretoria
evenwel hebben de troepen der Z.-A. Repu
bliek sedert het begin van den oorlog 90
dooden en 200 gewonden gehad, van wolk©
laatste er een gedeelte hersteld, en weer naar
het oorlogstcrrcin teruggekeerd is.
Do „Standard and Diggers* News" meldt,
dat volgens particuliere berichten een algemeene
opstand der Natalsche Boeren voor de deur
staat. De Boeren in dio districten, welke ge
annexeerd zijn, hebben zich reeds bij de Trans-
valers en Vrijstnters gevoegd.
Pretoria, 21 November. Generaal Sijnman
meldt dat er Maandag hevig gevochten is te
Mafeking. De Engelschen schoten gestadig op
het Fransche kanon en do verschansingen der
Boeren, de Boeren bombardeerden de Engelsche
versterkingen met goede uitwerking. Een Boer
werd gedood; het verlies der Engelschen is on
bekend.
Durban, 22 November. De Boeren ruk
ken uit het westen op langs het fort Notting
ham. Het zyn Yrystaters, zy zyn bijna 3000
mau sterk en hebben geschut. De vijand opende
het vuur uit zyn artillerie op het kamp te
Mooirïvier uit het noorden. Verscheiden gra
naten vielen in het kamp, maar tot dusver
werd niemand geraakt.
Lorenco Marquez, 22 November. Een
telegram uit het hoofdlager bij Ladysmith van
gisteren meldt: De veldkornet van liet Pretoria-
coramundo rapporteert dat het geluid van Britsclie
kanonnen, wagens en ruiters Maandagnacht bij
Ladysmith gehoord word. De voorposten zagen
toen dat de Engelschen een uitval wilden wagen
in de richting van Lombardskop en den Boel-
wana-heuvcl. De maxims, daar opgesteld, open
den het vuur, maar aangezien de afstand to
groot was, begon het geschut der Boeren
to spelen, met het gevolg dat de Engelschen
met het aanbreken van den dag naar de stad
teruggedreven werden. De batterijen vuurden op
de stellingen der Boeren, twee burgers werden
gewond.
Men vermoedt dat die vruchtelooze pogingen
om Ladysmith te verlaten, gedaan worden met
liet doel om de troepen te Estcourt te hulp te
komen, die een dringende boodschap naar Lady
smith gezonden hebben om hulp. De bood
schapper werd aangehouden, maar men liet hem
later weer doorgaan.
De commandant-generaal Joubert zegt in
zijn laatste rapport dat hij den terugtocht van
de troepen to Estcourt naar Pietermaritzburg
heeft afgesneden, en hen heeft teruggedreven
naar de Toegela-rivier.
Londen, 22 November. Het blad „Oatlook"
maakt een telegram uit Kaapstad bekend,
wairin gezegd wordt, dat llolmeyr een belang
rijken stap heeft genomen in de hoop het
ednde van den oorlog te verhaasten. Op zijn
initiatief is Sauer, de Kaapsche minister van
openbare werken, noordwaarts getrokken. Zijn
openbaar gemaakte bedoeling is zijn Hollandsche
mü— 1 T w
kiezers in Aliwal Noord te bewegen passief te
blijven. Hij wil eveneen*'tl achten in aanraking
te komen met Hoffmann, die bij het Vrijstaatsohe
commando poogt hen te overtuigen, dat de
Boeren een wapenstilstand zullen vragen.
Kaapstad, 22 Novembor. Heden zijn
transporten aangekomen met ongeveer 3600
man troepen, ballonafdeelingen, reusachtige
hoeveelheden ammunitie en 3000 muilezels.
Durban, 22 Nov. Do „Natal Witness",
ontving een telegram uit Mooirivier, dat de
vyand een kamp had betrokken by Mitchesons
Cutting. De stallen der „Natal-Stoeterij-Maat-
schappy" zyn door de Boeren geplunderd,
waarby zij 300 paarden, ongeveer allo volbloeds,
meenamen. Hun waarde wordt op 15,000 pd. st.
geschat. .-]
Washington, 22 November. Naar wordt!
gemeld, heeft de Transvaalscho regeering j
geweigerd, vertcogen aan te hooren van den j
Amerikaanschen consul Macrun, te Pretoria,'
ovor de behandeling van de Britsche krijgs- j
gevangenendo regeering verklaarde, dat ver-
loogen van dien aard door do militaire
autoriteiten tot haar moesten worden gericht. J
De heer Macrun heelt toen onmiddellijk verlof
aangevraagd, onder aanvoering van redenen f
van huiselijkcn aard, maar het departement I
van buitenlandscho zaten heeft het verlof
niet wfilon verlcencn,
Macrun had tot dusver geen mooilykheden
ondervonden bjj do bescherming van do Brit- I
solie belangen i:i Transvaal en den Vrijstaat,
maar de wry ving is ontstaan in verband met j
het Britsche verzoek. Macrun zal verlof
krijgen, geld to besteden ten bate van de
krijgsgevangenen.
lieliographie.
Omtrent de wyze, wa.rop in het volJ zynde
troepen, wien do telegraaf niet ten dienste
staat, met elkaar kunnen corresponjeeren,
diene het volgende ter inlichting:
Als men des avonds aan oen IuDge rechte
spoorbaan staat, ziet men da twee gloeiende
oogen van de locomotief reeis op een uur
afstani en meer. Is do trc-ln g naderd, dan
staat men verbaas! over do kleine lampjes
en begrypt, dat alleen do blanke spiegels,
cie al het licht opvang,n en in óén rich-
ting terugkaatsen, die lichtjes zoo groot j
deden schynen. Maakt men de lichtjes nog
wat sterker, de spiegels nog wat grooter en
versterkt men hst oog roor een verrekyker, 1
dan kan men op veel uren afstands zulk een
licht zien.
Men heeft hiervan gebruik gemaakt om te
telegrapheenn. E°n oorlogvo rend leger of'
eon leger, dat zich bezighoudt met veld-
oefeningen, zoekt ty voorkeur afgelegen
streken, heidevelden tn dergelyke, waar de
telegraafpalen hun intrede nog niet hebben
gedaan. By zulk een leger wordt nogal eens
gebruik gemaakt van ae spiegcltelegraaf. Deze
werkt echter niet by nacht, maar alleen bjj
dag, terwijl men zich nLt van een olielampje
bedient, maar van het „groote licht", de zon.
Haar stralen worden In een grooten hollen
spiegel opgevangen, die ze terugwerpt naar;
een anderen, kleineren, en deze is zoo ge
togen, dat hy alle opgevangen stralen in óéa
richting verder zendt. De groote kunst be t iat
riu in het stellen van deze spiegels. De stra
len moeten nl. van het eene „kantoor" in de
open lucht juist op het andere aankomen,
waar zjj dan docr een verreky'kir worden
waargenomen.
Daar de zon haar loop vervolgt, moeten ook
de spiegels langzamerhand gedraaid worden.
Is dat echter in orde, dan kan elke gewone,
telegrafist de telegraaf of liever de heliograaf,
beaienen. Hy ge ruikt daartoe hetzelfde alpha-
bet, dat hy gewoon is en dat uit korte en;
langere strepen bestaat. Op een gewoon tele-'
graafkantoor crukt men ni.t langer of korter'
op een knop; by de heliograaf bedekt men
den eenen spiegel ty kortere en langere
tusschenpoozen en zooals by de telegraaf op
het telegraafkantoor korte of laDge stropen
worden gezien, zoo bemerkt men op het anóere
op^nluchtkantoor korte en lange lichtflikke
ringen. Het woord „vfiand" byv. komt op deze<.
wyze over:
Het is duidelyk, dat wie met het teLgra-
phische schrift bekend is, ook die flikkeringen
gemakkelyk „lezen" kan.
Natuurlyk moet men open terrein hebb n
en kiest men liefst heuveh uit, vooreerst om
over hinderiyk struikgewas en e-rrgciyko heen
te kunnen telegraphs-.ren en ook om den bol
vorm van de aarde. Op een afstand van
eenige uren zou dat raedg hinderen, en men
telegrapheert mtt spiegels wel tot op een af-
staBd van twintig, dertig uren. Zoodra c-chter
de zon achter de wolken gaat, Is het met het
heliographeeren gedaar>
Zoowel de Engelschen als de Boeren maken;
in den Znid-Afrikaanschen oorlog van deze
heliografen gebruik.
ATJEI-L
De correspondent te Batavia van de „N. R.;
Ot." seint:
„Nadat de troeptavDacht van majoor Van-,
der Wedden met een compagnie Europeanen'
versterkt was, vervolg .e zy de hoofden la.'
de Gajoelanden."
Oi'üoiëele Keaulsgevlngen.
Bargcjuoeaier eu Wetuoudera van .Leidua,
Goz.ea art. 8, latj alinea, der Hinder wol;
Brengen bij dozo ter algemeene kennie, dat doorj
hen op beden vergunning is verleend nan Dj
TESJtE Jr. en rechivfcr^rygonden to. het uitbreiden,'
van de waeechery, drogory en bewaarplaate van,'
huiden in het pcroeol Looierstraat No. 9, kadastraal)
bekend Soctie O No. 1636, gemeente LeideD, door,
de oprichting van een huidunzoutery.
Burgemoester en Wethouders voornoemd,/
T_«lden, P. WA8, Burgemeester. J
22 Nov. 1ST*. TAN BEX8T, Seoretaris.
---> - ---
