ten I. n., koopmao, te Amsterdam woonachtig, met doorgesneden polsspieren en geheel met kroos bedekt. Na:at door dr. Van Wulsem de wond was verbonden, Werd de man naar het Academisch Zieken huis te Leiden vervo-rd. Het bleek, dat by zich eerst den pols had willen afsneden, en toen dit niet g.lukte, omdat zijn mes te bot was, was by te water gesprongen. Ook dit middel bleek bom niet do lmatig, daar hy we r spoeoig het water verliet en in de richting van Rynsourg voortging, waar men hem vond. D n vorigen dag was by in het Academisch Ziekenhuis geweest, waar men hem volstrekte rust voorschreef wegtns over spannen z-nuwen. Roelof-Arcndsvcon. Benoemd is tot com mies eer dir. bel. en acc., ingaande 1 Nor. o. k., kantoor Alkemade c. a. de heer LookerB, van Overscbie. De heer Bouwma, toans hier tijdel^k gedetacheerd, vertrekt dan wedt*, naar Heer (L.). Voorschoten. Binnenkort zal aan de inge zetenen dezer gemeente een lijst worden aan geoooen, waarop kan worden ingeteekend voor den amuulancerienst en alles, wat kan itrekken om het lot aer gewonden in Zuid- Afrika te verzachten. Nu wij alleen op deze wijze van onze sym pathie met de zaak der Boeren kunnen uoen blaken, is het te hopen, dat de giften ruim zulltn vio.-ien, waut er is natuurlijk veel geld noo ig om in alle nooden te voorzien. Wie niet wil intetkenen, zal zijn gave in een daar voor bestemde bus kunnen storten. Wnddijigsvcen. Dinsdagmiddag ODgeveer halfvi r brak een goweluige brand uit in de schuur van den heer M. Verzijden, metselaar, wonenoe aan het dorp. De afhuur brandde geheel af. Geon der naastbjjzljnde pereeelen bekwam noemenswaardige schade. De oorzaak van den brand is vooralsnog onbekend. VVoubrugge. De gewone jaarlijksche herfst- schouw over de wateren, enz. zal door de besturen van den Vier-Ambacbts- Onderdak- schea- en Yeenderpolaer, krachtens k=ur, worden gedreven op 6, 7, 8 7, 8 en 8 November e.k. De verkiezing van 4 stemgerechtigde lidmaten als gemachtigden voor het kiescollege ter vervulling der vacaturen, ontstaan door de aftreding van P. De Kwaastcniet, E. Visser, J. Van Dam en P. A. Elsgeest (die niet herkiesbaar is), (is bepaald op 24 dezer, van 's vuormiooags 11 tot 's namiddags 2 uren, in de consistoriekamer aer Nea.-Herv. Gem. Zoetenueer-Zcgwaard. Tot lid van het bestuur, tevens se.retaris, van de Zondags school van ee Ned. Herr. Gemeente alhier is, in de plaats van den heer J. T. Deinum, die naar elders vertrok, gekozen de heer P. v. Herwenen, te Zegwaard. Zegwaard. Er is een aanvang gemaakt met ue vdbetering van een gedeelte weg onder deze gemeente, nl. het leggen van een paar enspoor in den Molenweg van af de spooilijn tot in het Voorhoekjo; een verbetering cie coor velen zal worden op prijs gesteld. Uit de „Staatscourant". Koninklijke bosluiten. Benoemd tot ridder in de ordo van Oranje-Nasaau li. J. Bolderman, leeraar aan en onderdirecteur van de hoogere burgerschool mot vijfjarigen cursus te Zutfen. Benoemd tot reserve tweeden luitenant by het wapen der infanterie en wel bij het 8ste reg., de vaandrig G. J. Theissen, van genoemd corps. Do ofiicier-machinist der 2de klasse bij 's Rijks stoomvaartdienst J. J. Knotter bevorderd tot ofhcier-muchinist dor lste kla9se. Aan don luitenant ter zee der 2de klasse RW. Boissevam vergunning verleend tot het waarnemen van een particuliere betrekking buiten het zee wezen voor den tijd van een jaar, ingaande 21 Octobor 1699, ouder stilstand van non-activiteits traktement en zonder opklimming in do ranglijst Bepaald, dat L. Taat, thans havenmeester van de visschershaven te IJmniden, zal dienst doen als havenmeester van het kanaal door Walcheren, te Ylissiogen. Aan M. A. H. Van der «f Van de Wiere, wed. J. Welvaars, gewezen bewaarster in de strafge vangenis te 'b-Uravenhage, verleend een pensioen ten laste van den Staat van ƒ181 'sjaars. Aan mr. J. Kruseman, op zijn daartoe gedaan verzoek eervol ontslag verleend als recliter-plaats- vervauger in de arrondissementsrechtbank te Amsterdam, onder dankbetuiging voor de als zoo danig bewezen diensten. Fensioea verleend aan G. Penning, wed. J. G. Zumbuühl, brugwachter, ƒ115; M. M. D. Wen- tinck, wed. S. P. Liuizinga, leeraar aan de burger avondschool te Leeuwarden en leeraar aan de Kyks hoogere burgerschool aldaar, ƒ279, en met ingang van 1 October 1899 te vermeerderen tot /6ü0; B. Berghuis, wed. G. M. Aalderink. commies 2de klasse bij 's Rijks belastingen, ƒ372; IJ. M. Roos, wed. W. II. Bouwing, controleur der directe be lastingen en van het kadaster, 720; N. (C) Van Leeuwen, wed. J. W. Rijntiee assisteut der poste rijen, ƒ463; Pb. J. L. Chi. Holla, wed. M. Andersen, telegrambesteller, 320; J. Ponsteen, wed. W. De Jager, briovengaaarder, ƒ165. De „LaecLen-Halle". Binnenkort wordt de eerste tentoonstelling in het nieuwe seizoen geopend en wel met een uitg-zochte collectie schilderijen en aqua- rellon, voornamelijk afkomstig uit particuliere verzamelingen van stadgenooten, enkele ook van elders, terwijl ook eeDige artist n uit hun voorraad het een en ander hebben afgestaan. Het is het bestuur gebleken, dat te Leiden wel meer goede stukken in particuliere ver zameling^n aanwezig zijn dan vermoeJ werd; daarom zijn eenige stadgenooten nu niet uit- genoodigd in te zenden, maar hoopt het bo- Btuur een volgende maal van hun schatten gecruik te mogen maken. In den catalogus zal men namen vermeld vinden als: Bakker Korff, Jos. Israels, Karsen, W. cn J. Mans, Gatriel, Verster, Blommers, Toorop, Kamerlingh Onnes, v. d. Sande Bak- huyzen, De Bock en veel anderen. Do oorlog tusschen Engeland cn Transvaal. r Do heer Tak zegt in „De Kroniek", dat de Boeren, al hebben z(j van ons niet veel %e wacht n, toch wel kansen hebben. Zij hebben, schrijft li«j o. m, oen r goering van 6tavast en, voor zoover zij nog niet al te veel met het goud hebben omgegaan, een sterken steun Id hun schriftgeloof. Man voor man hebt en zjj physieke en moreele soldaten- qualiteiten van een kracht, waarbij die van de Engelsche beroepssol laten niet te verge lijken is. Voor hen is de oorlog gepaard met een sterkende herleving van het nationaal gevoel, met een on:eptrkt rechtsbesef; voor de Engelschen is by niet and-rs dan het gewone sale métier van den kolonialen ver overaar. Naar de eerste ovorwinningen van de Boeren om door een ultimatum aan den door Enge land in het leven geroepen ondraaglyken toestand van de Boeren een einde te maken. De „Nowoje Wremja" zegt, dat de politiek van den heer Chamberlain nu haar vruchten heeft gedragen en de Boeren heeft gedwon gen tot het afzenden van een ultimatum aan Engeland. De gewone logica zal het ultimatum van Transvaal e n onzinnigen stap noemen; maar de loop van de historische gebeurte nissen zal ben rechtvaardig n. De ruwe en onbeschaamde politiek van Engeland, die de geheele wereli drakt, heeft in de betrekkin gen van Engeland tot Transvaal haar sterkste Het tweede bericht meldt, dat de Boeren driehonderd dooden hadden gelaten voor Mafeking, terwijl aan Britsche zijde achttien man waren gesneuveld. Hoe dat bericht is overgekomen, is niet duidelijk, daar tusschen Mafeking en Kaapstad volstrekt geen verbin ding meer bestaat. Maar nog aangenomen, dat op eenige wijze nit Mafeking naar Kaap stad een bericht is overgebracht, dan rijst do vraag hoe de berichtgover bet aantal der ge vallen Boeren te weten Is gekomen? Men zal volgens het „Hbl." wèl doen met deze berichten eenvoudig voor kennisgeving aan te nemen en zich te houden aan do Inscheping te Southampton van troepen en verpleegsters voor Zuid-Afrika. zit heel de wereld nu met blijde verwachting uit te kyken. De Eng lsche politiek heeft zich nergens ter wereld vrienden gemaakt. Zij is hebberig en sterk te gtiyk, en dat ver geeft men iemand nl-t licht. Nu begint Engeland een oorlog, die bij eenigen ouur al de beschikbare krachten van ztJn landleger, en voor een deel ook van het leger in Indiö zal vereis' hen. Waar het, als in Oost-Azië, voornamelijk op de marine aankomt, blijft het keiz-rryk der koDlngin sterk geno-g, om respect in te boezemen. Maar terwijl de victorie in Egypte is afge wacht, om deze Transvaal-afLure te beginnen, biyit er aan de noor jwestelyke grens van Engelach-Indié een zeer wondbare plek voor het machtige rijk. De oorlog, ruim 20 jaren geleden met Afghanistan gevoerd, heeft zeer groote krachtsinspanning geèischt. En na komt, gelijktijdig met het uitoreken van den oorlog met Transvaal, al bet bericht dat de emir gek is, dat h\j moordt op groote schaal en met Rusland heult. Worut die emir onder den invloed van zijn Russische vrienden rebelach, dan moet Enge land daar tot eiken prijs vechten en over winnen, wil het niet de rust in een goed deel van ztJn kolonie verstoord zien. Ea dit is een grooter belang voor Engeland dun de nu be hartigde zaken der goudspeculanten. Twee belangrijke landoorlogen te gelijk en op grooten afstand zal Engeland niet kunnen voe ren, vooral omdat ook Egypte nog de aanwezig heid van troepen vereischt. Er is nog een mogelijkheid van verwikke ling. Kunnen de Transvalere de roöbaatjes zoo klop geven, dat de Engelsche strategie etn inval in het Noordoosten door Portugeesch grondgebied eischt, dan betreedt de groote slokop een kolonie dio vroeger of later wel te koop komt, maar in welks bestemming Duitschland, dat er ten Noorden aan grenst, altijd een woordje zal meespreken. Laat Portugal toe dat zijn positie wel als neutrale macht wordt geschonden door een landing van troepen in Delugoa-baai, dan is zeker het oogenblik voor Duitsphe inmenging gekomen, en wel op een tijdstip waarop de Engelsche krijgskans in Transvaal zwak zal staan, want anders zal deze moeilijkheid zorgzaam worden vermeden. Dit is zeker, dat in alle hoofdsteden van Europa met verlangen wordt uitgezien naaf Transvaalsche victories, eh dat de kansen welke een tijdelijk benard Engeland kan bieden, duchtig wor:en overwogon. Het is, als men bet beziet zonder aan het afkeerwekkende van al dat schieten en moorden te denken, een mooie party. De sterkere heeft veel omstandigheden in zyn nadeel; de zwakkere is tot de uiterste krachtsinspanning geprikkeld. De hoop is niet verloren voor Transvaal. Alle Russische bladen wenschen de regee ring van Transvaal geluk met haar besluit uitdrukking gevonden. Maar in het ultimatum van Transvaal staan recht en gerechtighoi J op tegen brutale zelfzucht. In Rusland wensebt men den Bo ren geluk en succes in hun stryd voor de onafhankelykbeid van hua vaderland. De „Petersburgskya Wjedomosti" zegt, dat de onvorzadeiykheid van Engeland nu den oorlog heeft veroorzaakt, die stroomen uloe !s zal kosten. De wereld schenkt aan het kleine Transvaal haar sympathieën, ofschoon haar hart bloedt over de vernietiging van menschen- levens. De „Nowosti" eindelijk schryft, dat de open bare meeniDg van Europa de handelwuze van Engeland tegenover Transvaal zal beoordeelen zoo.ils zjj verdient. De correspondent van de Times" in Lady- smith bericht over den militairen toestand: De troepen van de Boeren zyn in het Draken gebergte (in den Oranje-Vrijstaat op korten afstand van de grens van Natal) samen getrokken. Alle passen van cit gebergte zijn door de Boeren bezet. De voorposten van de Boeren staan twee compagnieën sterk in Newcastle. De battery, die Newcastle bezet hield, was door de Eogelschen teruggetrokken en alle .burgerlijke en militaire ambtenar n hadden hun posten verlaten Aan het binnen dringen van de Boeren werd niet de minste tegenstand geboeen. Gisternacht moeten 3000 Boeren van den Oranje-Vrystaat den Van- Reenenspas (oosteiyk van Harrysmitb in den Oranje-Vrystaat) overgetrokken zyn en de Engelsche stellingen bedreigen. Een nieuwe verkenning heeft geconstateerd, dat, als de Boeren de grens hebben overschreden, zy zich weder hebben teruggetrokken. Hun voor posten bevinden zich nog altyd in Aloertina (station tusschen Harrysmith en Van Reenens- pas). Meer dan 5000 Boeren bevinden zich achter don pas; hun artillerie is In staat den pas to verdedigen. Het verzamelpunt van de Boeren van den Oranje-Vrystaat is de Tintwa- pas, 15 K.M. ten zuLen van den Van Reenens pas, op den weg tusschen Harrysmitb en Ladysmith. Een groote massa van munitie- en bagagewagens is onderweg. Er ztjn twee berichten van het oorlogs terrein aan de westelyke grens der Boeren republieken ontvaDgen, die wat meer beslist van inhoud zyu dan de gewone vage mede deelingen der Engelsche bladen. Echter ver dienen beide berichten al zeer weinig ver trouwen. Het eerste, meldende, dat de Boeren voor MafekiDg teruggeslagen zouden zyn met zware verliezen, Is te Lorenzo Marquez aangebracht door vluchtelingen. Er staat niet oy van waar die vluchtelingen kwamen, noch wat voor vluchtelingen het ztyn. Men kan das in het minst niet nagaan of ze in omstandigheden verkeerden, die het waarschynlyk maakten dat ze berichten wisten uit een stad die vol komen afgezonderd ia door de Boeren. offieiëele mededeeling van het Britsche depar tement van oorlog, „dat uit Zqii-Alrika tot gisteravond zeven uren geen berichten van eenu belang zjjn ontvangen." Een feit schynt het te zijn, dat men zich te KaapBtad ernstig ongerust maakt ovtrhet lot van Mafeking, van Vrijburg en van Kim- berley. Het uitblyven van etnigszins betrouw- baro berichten uit deze plaatsen, ten gevolge van het opbreken van den spoorweg en het doorsnijden der telegraaflijnen door de Boeren, vermeerdert de onrust niet weinig. Er wordt in de berichten zoo uikwyls herhaald, dat de Britsche bevelhebbers in hun sttlliogen zich kuunen handhaven tot de aankomst der ver aterkiugen uit Engeland, dat men oen inoruk krijgt alsof oe Engelschen zich met geweld een overtuiging willen opdringen, waarvoor zy zoo goed als zeker weten, dat geen grond bestaat. Kimberly is sedert Maandag geheel geïso leerd. Het laatste telegram, dat uit de stad verzonden kon worden, meldde, dat „alles wel" was. Aldaar en in andere Britsche plaatsen aan de grenzen van Oranje-Vrystaat is de staat van beleg afgekonaigd. Volgens sommige berichten is luitenant Nesbit, de bevelhebber van den by Kraalpan vernielden trein, coodeiyk gewond, volgens andere is zyn wonde on. eteekenend. Volgens een Britsch-officieele mededeeling zyn de Boeren in den morgen van den 12 jen October Natal binnengerukt. Zy trokken in drie colonnes naar Newcastle op. Aan den rechtervleugel marcheerde een gemengd corps van Transvalers eD Vrystaters, waarty zich ook de Hollandsche vrywilligtrs bevonuen, aat door den Botha pas was biDnengetrokken. In het centrum rukte de hoofdmacht onder generaal Joubert voort en de linkervleugel werd iugenomen door een commando uit Wakkerstroom, dat langs Mott'8 Nek en WoRrift voortrukte. De drie corpsen bezetten den 14den Newcastle. Zondag trokken 1500 Boeren met kanonnen voorwaarts tot Inga- gane, maar het grootste deel van dezen voortroep keerde in den loop van den dag naar Newcastle terug. Hetzelfde officieele bericht zegt van de stryd macht der Vrystaters aan de Westgrens der Britsche kolonie, dat zy, ter Bterkte van 11,000 tot 13,000 man den Drakensberg be waakt van Olivers Hoek tot Oollinspas. Deze passen worden versterkt. Tevens rukt uit hot oosten door De-Jagers-pas een commando aan, dat vermoedelyk wel wat te boog op 15,000 man wordt geschat. De „Daily Telegraph" meent, dat van deze zyde niet meer dan 7000 man oprukken. Het blijkt dus steeds duidelijker, dat de aanval op de stelling tusschen Glencoe en Dundee zeer spoedig te wachten is. De Boe ren zyn langzaam opgerukt, zorg dragende in den rug sterk gedekt to zyn. Men schynt het allereerst den aanval op Dundee te ver wachten, waarom de mlllf»ire autoriteiten ook reeJs den burgers bevel hebben gegeven de stad te ontruimen. Volgens andere be richten gelooft men echter te Dundee, dat tegelykeityd de aanval op Ladysmith zal plaats hebben. Uit te Kaapstad ontvangen bijzonderheden omtrent den aanval der Boeren op een ge- blindeer on trein by Spitslontein, t n zuiden van Kimberley, blykt, dat de Bo ren dertien granaten naar den trein schol-n, cia echter niet raakten. De trein naderde en de bezetting begon uit de Maxim-kanonnen te vuren, waarop de Boeren met zwaar goweervuur openden. Slechts enkele kogels raakten con tr- in. Vyf Boeren met zwaar gewe-rvuur antwoordden. Atn Britsche zyde weid i iemand getroffen. Port-Sai d, 17 Oct.: D stoom» oot „Kaistr", van de Duitsche Ooat-Afrika lyn, komende van Hamburg, heeft a-.n den ingmg van het kanaal 4000 kisten ammunitie voor Transvaal gelost, ten einde te vermy ien, dat daarop in de Roode Zee beslag werd geleid coor de Engelsche kruisers. De kruiser „Tnetis" had de „Kaiser" van Napels tot hier bewaakt. De „K iser" had verscheiden Duitsche officieren, dio in Transvaal ienst willen nem- c, aan boord. De ammunitie zal waars- hyniyk naar Hamburg woroen teruggezo gen met de „Herzog", die binnenkort verwacht wordt. By de opening van het Britscho parlement werd gisteren de volgende troonrede \oor- griozen: „Gedrongen door gebeurtenissen, die di p ingrypen in de belangen van het Ruk, namen wy onze toevlucht tot den raad en uo hulp van het parlement. Do toestand ia Zuid- Afrika maakte het noodzakelyk, dat de Re^eering in staat wordt gest-du -e slryd- macht te versterken coor de res^rvon op te roepen. „Met uitzondering van de moeilykhe en, veroorzaakt door het optreden der Zui l Afri- kaansche Republiek, heerscht er vrede ovor de wereld". Aan het Lagerhuis zullen voorstoll n wor den gedaan ter voorziening in d uk. -ven ia verband met de gebeurtooi-Srin in Zuid- Afrika. Voorstellèn omtrent <ie l>inuen!an<j6cüe wetgeving zullen tot de gewone zitting worden uitgesteld. Het Hoogerhuis was in de daarop gevolgde zifting vol. Ook de prins van Wales was aan wezig. Lord Granby stelde hot adres van antwoord voor en zeide: De vredelievende onderhande lingen met Transvaal waren niet geslaagd. Transvaal zond een onbeschaamd ultimatum. Engeland? opperheerschappij in Zuid-Airika moet gehandhaafd worden. Lord Bernard ondersteunde het adres. HU geloofde, d;.t de regeering de instemming van bet geh eio land voor baar gndragsljjn had. By het verdere aebat zoi elor; Kim erley, dat, welke ook hun meening ruocb «^ver de mani r, waarop ue onderhand jlin.; ren gevoeri,jie oppositie evenzeer als Je r r<- mgs- party bereid was de Regeeriug te siomien in de maatregelen, oio noo ig zyu om de eer te veraedigen en de beUngtu -ts ryks te steunen. Lord Salisbury zeide, dat Traneva I's ulti matum de Ëritsch6 ministers had or. the ven van de noo :zakeiykhei i oui cui Jyk te maken, waarom Eng-land in oorlog was. Alle hoop op vrecie was nog m t g h?el opgegeven, totdat deze groote bel i uigiagasn de Regeenog geen anderen wog het. Ue wensch om zich los te maken vanhetwoori „suzerdniteit" en den feitelyken tO;St-md, die daarmeae wordt uitgedrukt, w.jS do rootn van Krugers leven. Hy gebruikte de onder drukking der Uitlanders als een schroef om eenige concessie op dat punt to vrrkrygen. Grootendceis ten gevolge van zyn ge^ar-b ii en de denkbeelden, die by voor-torn:, kwam het oogenblik om te beslissen, of de toekomst van ZuiJ-Afrika zou zyn een to nemence Hollandsche suprematie, of een volkomen gevestig Je suprematie van het Eogelscne volk. „Wy kunorn," vervolgde spreker, „nooit terugkeert tot den staat van zakeD, uie doet de conventie werd tot stand g- racht, en evenmin toestemmen om geplaatst te wor en in de positie, die wy gedurende de laatste achttien jaren hebben iogenomtn. W.u de toekomst betreft, er moat geen twyfel zyn dat Engelands souvereine macht oe overheer- schende is, dat de blanke rassen op gelyken voet worden geplaatst, en dat behoorlijke voorzorgen worden genomen voor t en zachte behandeling der inboorlingen. Yan des? punten moet niet afgeweken worden." Spreko* hoopt, dat zy vereenigoaar zuil n zyn mvt een ruime mate van autonomie voor het ra* dat zyn ptrsoonlyk aanaeel in de Regeert** zoo op pry8 stelt als het Hollanosche. Lord Loch zeide: De regeering bad gee# kous. Zy moest doen zooals zy gedaan heelt. Toch keurde hy niet geheel het voeren vai» de onderhandelingen goed, maar hy achtte geen twyfel mogelyk ovti de noodzakeiykheil om de Britsche onderdanen te beschermen Hy hoopte, dat de regeeriDg eer Boeren cr onmogelijkheid van tegenstand zou inzien en bereid zou wezen om tot rede te komen. Hij spoorde de regoering aan om, als de oorlof uit was, de Boeren liberaal te behande len. Lord Camperdown atennde de regeeriDf? harteiyk. Lord Selborne (onderstaatssecretaris van koloniën) zeide, dat het suzereiniteitsgesch? geheel afgedaan was voor het kiesrechtgeschil rees, maar president Kruger sleepte het iv de ondorhancelingen. Al was de regeerinf bedroefd, dat Engeland in botsing gebracht

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1899 | | pagina 2