Specialiteit in MANTELS en STOFFEN.
MANTELS. van af de goedkoopste tot de fijnste, jj
J. H. ZURLOH, Botermarkt 16,
DUT- STEEDS NOUVEAUTÉS.
Ruime keuze in Eindermantels en Impermeables.
Bülir-Kacliel&oïen,
DAM ES-
BLOUSE HEMDEN
[Dames- en Kinder-
ROKKEN.
mSm.
Leerbeek
der Analytische Meetkunde
TWEEDE DEEL.
Oppenlakken en Ruimtekrommen.
Hiermede heb ik de eer UEd- te berichten, dat myn Magazijn voorzien is van eene
enorm rijke kenze
Engeland en de Z.-Afr. Republiek.
Hoe staat het met EngelanJ en Trans
vaal? is de vraag, cio in de laatste weken
overal vernomen wor-t. En hoe mo iiyk is
het hierop te antwoorden, vooral in ue laatste
dagen, nu de beri.ht n zoo t genstrydig ztjn,
nu gien officiëele nieawsty dingen worden
ontvangen en mio dus nog steeds in bet
duister rondtast.
Worct er onderhandeld tusschen Engeland
en Transvaal? Worden er, wanneer dan ook
langs officieuzen weg, pogingen in het werk
gesteld tusschen beide regeeringen, om te
trachten tot een vergelykiDg te komen? Wie
weet het, onmogelijk ware het niet. Enge-
lands regeering is niet unaniem in deze
quaestie. Velen hunner willtn den oorlog niet.
En zoo is het eveneens geschapen met de
parlementsleden. Da meeste bladen zijn zelfs
in de laatste dagen als ze het vroeger
reeds niet waren tegen een oorlog, en
zoo kan het best zyn, dat Engeland inziet,
dat het beter ware de kleine verschilpunten
op vredelievende wtJze bjj te leggen. Maar
hoe moet Engeland op voor haar eervolle
wijze komen uit een impasse, waarin h t
geraakt i3 door allerlei diplomatiek geknoei?
De beste wijze zou natuurlijk zijn toe te
stemmen in een scheidsgerecht, waaraan de
geschilpunten zouden worden overgelegd.
Dit zou natuurlijk gepaard moeten gaan met
de terugtrekking der troepenmachten van
beide zijden.
Er worden reeds van verschillende kanten
pogiDgen gedaan om hooge regeeringspersonen
tot de aanbieding van het optreden als
scheidsrechter te bewegen; maar tot nog toe
is er ni t definitiefs besloten. Hierdoor echter
is de hoop op een dergelijke oplossing nog
Biet vervlogen.
De Engelsche troepen, die in Indiè en
andera plaatsen bevel gekregen hebben zich
naar Afrika te begeven, komen nu zoo lang
zamerhand te Natal byeeD, waar ze gekam
peerd worden. Generaal White, die op het
later gebleken oDjuiste sensationeele bericht
van den toestand aan de grenzen naar Durban
▼ertrok, is daar nog niet gearriveerd.
Maar ondanks deze op oorlog duidende
troepenbewegingen, dringt er weer een licht
straal door de doDkere oorlogswolkon, als
men hot bericht leest, dat generaal Redvers
Boller, die reeds afscheid ran koningin Victoria
genomen beeft, nog steeds nist vertrokken is;
zijn vertrek is zelfs weer onzeker.
Aan de grenzen van Transvaal heerscht
nog steeds groote levendigheid, de Boeren
zijn daar zoo goed en zoo kwaad als het gaat
g legerd in huizen en tenten en in het open veld.
Nieuwe commando's woruen toorloopig
aiet naar de grenzen gezonden, hetgeen ook
niet roo-ig 13. Een genoegzaam aantal Boeren
is na ij Natal gelegerd en zooals de zakeo
nu ttaan is een grootere macht overbodig.
Men moet daaroij tevens niet uit het oog
verliezen, dat het droge jaargetijde nog niet
ten einde is en dat er dus weinig voeder
voor de paarden zal zijn to vinden voorna
melijk waar in Transvaal, toch reeds zelfs
in dtn winter, het vcor een piard op het
veld moeilijk is genoegzaam voedsel te vlo
den. Onwaarschijnlijk is het dan ook niet,
d..t ce thans in het veld zijnde Eoeren nogal
eens van stelling zullen veranderen.
Burgers van Boven-Moiderrivier, die door
Bloemfontein trokken, werden op het markt
plein opgewacht door Stein en Fischer. De
president sprak de mannen toe en zeide, dat
hij verheugd was, dat de burgers aan de op
roeping gehoor hadden gegeven.
De Oranje-Vrijstaat had niet het voornemen
tot den aanval over te gaan, maar zou zjjn
diöroare rechten woidend verdedigen. De
vd;>nd was sterk, maar wanneer hü do grens
ovaitrok, zou hjj worden aangevallen en dan
zou Jen zij vechten voor de onafhankelijkheid
van hun staat.
I11 aantocht:
een lading eerste qisalltelt
trj J. TIJSSHV, Lei erdorp. 8110 6
in zeer groofc keuze
voorhanden. 7810 6 19
De burgers reden weg, 50 man achter
latende ter verdediging van de hoofdstad.
Uit Vaalspruit is een commando, 450 man
sterk, naar Boshof vertrokken.
Verschillende correspondenten van de
„Times" seinen de volgende berichten:
Uit Pietermaritzburg: dat uit Indiö vol
doende troepen zijn aangekomen om de militaire
stelling te handhaven.
Uit Beaufort, een station van den Oranje-
Vrtjstaat8cben spoorweg, dat de ambtenaren,
die vertrekken, vervangen worden door per
soneel van de Nederlandsch-Afrikaansche
Spoorwegmaatschappij
nit Victoria Westroad: dat 30,000 Boeren
op de grens van Natal bijeen zijn en dat zij
door hevige regens een onverwachtea voor
raad fourage jong gras hebben gekregen;
uit Pretoria: dat de stemming daar aller
bitterst is, vooral onder de vrouwen, die druk
bezig zijn, zich in den wapeohanoel te oefenen,
en verklaren alle Engelachen te willen neer
schieten. Slechts dertig man troepen verdedigen
Lobatsi ten noorden Mafiking), terwijl zestig
Boeren eenlge kampen aan de overzij van de
grens hebben betrokken.
Het Boerenkamp bi) Volksrust wordt zeer
treffend vergeleken bj) een legerplaats uit
Cromwell's tijd; dagelijks worden psalmen en
hymnen gezongen en godsdienstoefeningen
gehouden.
Schut, lid der corlogscommissie te Pretoria,
ia oenoemd tot gouverneur generaal van den
Band.
Het bevel om binnen 48 uur het Trans-
vaalscho grondgebied te verlaten, strekt zich
alleen tot de Engelschen uit; de andere vreem
delingen mogen blijven.
Kroger is geïnterviewd over de geruchten
van invallen door Boeren op Britsch grond
gebied. HiJ zeide, dat de republiek niet voor
nemens was, aanvallend op te treden, tenzij
zij daartoe gedwongen werd door de krijgs
zuchtige houding der Engelschen, indien dezen
al maar meer Iroepeu ophoopten aan ce grenzen
of belangrijke versterkingen over zee zoneten.
De beide officieren van het Iersche vrjj
willigerscorps, Macbride on Mitchell, zijn ge
machtigd hun soldaten den eed van getrouw
heid in hon eigen handen te laten afleggen.
Uit Kaapstad wordt gemeld, dat Hofmeyr's
zending naar Pretoria ten gunste van den
vrede als hopeloos opgegeven is tegenover
Chamberlain's hernieuwde verklaring aan de
Afrikaander partij, dat de BritBche regeering
thans niet gezind is weer een gemengde
commissie voor te stellen.
De correspondent der „Daily Chronicle" te
Kaapstad seint eveneens, dat Hofmeyr's con
ferentie met Milner gefaald heeft.
Weer verluidt, dat Milner geseind heeft a3n
Chamberlain om opheffing der Transvaalsche
legatie te Brussel en do verwjjdenng van
dr. Leyds te tischen.
In de „Chronicle" herinnert Stead er aan
hoe koningin Victoria tweemaal tegen den
zin van Palmerston een oorlog heeft afge
weerd. In 1861; toenr de Vereenigde Staten
de Btoomboot „Tr ut" hadden beschoten,
veranderde de koningin Bussel's depeche naar
Washington in dien geest, dat de VereonigJe
Staten niet als het ware gedwongen werden
een oorlogszuchtig antwoord te geven. In
1864 wilde Paimerston de bezetting van
Slees wijk Holstyn beletteD; hij werd gesteund
ooor Robert Cecil, na lord Salisbury. De
Koningin liet lord Derby, den leider van de
const rvatieve oppositie, komen en weigerde
oen oorlogszuchtige troonrede te teekenen,
toen zö bevond, dae lord Derby tegen een
oorlog was.
Dj algemeene toon van de bladen der oor
logspartij is kalmer. In 17 Engelsche steden
zjjn coor vereenigingen moties aangenomen
vóór den vrede. De meeting, door Clark en
Watkins op bet touw gezet te Birmingham,
is mislukt door ce Trafalgar-Square maDirren
van de menigte buiten bet gebouw. De menigte
nam een motie aan van bewondering voor
Chamberlain.
Gisteren z(jn door den bisschop van Bath
op een vtrgaderiDg van zfin diocees, door den
bisschop van Satford te Manchester, door de
parlementsleden Broadhnrst to Framlingham,
Nussey te Ferrybridge, Braesey te Bourne
mouth, M. Crae to Erinburg redezo ringen
ten gunste van den vrede gehouden, waarvan
„Rule Britannia" de grondtoon was od waarin
Chamberlain geen Judas, maar een Jonas werd
gebeeten.
In een brief aan de „Times" bou:t sir
Edward Reed vol, dat de liberale party nooit
heeft geweten, dat de conventie van 1884
geljjk stond met het opgeven van de para-
mountey in Zuid Afrika.
Het nationale adres tegen den oorlog is op
één dag door 5000 p-rsonen geteekend.
Donderdag is een besluit afgekondigd,
waarby een aantal reservisten tegen 16 dezer
onder de wapens geroepen worden.
Ü8. Murray, gewez m mo erator derNeder-
landsch Gereformeerde Ktrk in Kaapland, heeft
een breedvoerig manifest ten gunste van den
vrede uitgevaardigd, waarin hy o. a. schryft:
Het ware nog niet het ergste, wanneer aan-
vankeiyk de Boeren triomfeerden. Murray
smeekt namens honderd cuizend Kaapscbe
Hollanders de Britsche regeering te aarzelen,
alvorens haar snorkende en dreigenoe politiek
voort te zetten, die zoo jammeriyk gefaald
heeft. De Boeren kunnen niet geawongen
worden, zy kannen overgehaald worden aoor
redeneering.
Murray pleit ook voor arbitrage van het
geschil ooor middel van een gemengde com
missie. Hy protesteert welsprekend tegen den
schandelijken, schrikbarenden, krankzinnigen
oorlog tegen de Boeren, en doet een beroep
op alle christenen om dezen te verijdelen.
Baron Rothschild verzamelt geld voor een
fonds, waaruit een schip van het Roode Kruis
voor Transvaal zA worden bekostigd.
Te Berlyn evenals te Amsterdam het
geval was is een comité in wording, om,
zoodra de oorlog is 'uitgebroken, geld te ver
zamelen voor de v.rzending van verband-
artikelen naar Transvaal.
De beer M. Van Zanten te Dordrecht heeft
aan het bestuur der Ned. Zuld-Afr. Ver. te
Amsterdam voorgesteld een beweging in het
leven te roepen, Un einde in de Transvaal
een groot asyl to doen verrijzen voor de
weezen van hen, oio in den oorlog sneuvelen.
Reeds deelden w(j mede, wat do oorlogs
correspondent der „Daily Telegraph" meldde
omtrent een aanval op New-Castle, Het blad
bouat vol, dat het telegram, ofschoon voor
bet oog6nblik onjuist, elk oogenbhk juist
zou kunnen worcen, "hetgeen het blad mede
meent te mogen opfnaken uit de procla
matie van den gouverneur van Natal, die
aan New Castle's burgtry aanraadt de sta J te
ontruimen. Die proclamatie stelt de burgery
te leur, omdat de overheid haar vroeger aan
moedigde, de defensie van de stad te orga-
niseeren. In een telegram, gisteren van hem
ontvangen, 8eint Burleigh uit New Castlo, dat
een groote, van tont h voorzièno Boerenmacht
aan de Bufielrivier gelegerd is, zo ven mijl n
ten noordoosten van New-Castle.
De Botrenmacht te Wakkerstroom heet
reeds geen proviand meer te hebben. De
gewone correspondent van de „Telegraph" te
Maritzburg en andere Engelsche correspon
denten verklaren, dat zy niet meer de bewe
gingen der Britsche troepen zulten seinen,
omdat do Boeren tr geiruik van maken
Volgens „Dalziel's" correspondent te Pretoria
hield alleen de krachtige raad zyner vrienden
Kruger terug, die by de sluiting van den
Volksraad bitter geklaagd had over Enge-
lands trouweloosheid la den loop van de
crisis; hy wilde naar de grens gaan, en zeide
tot den correspondent: „Sommigen z'ggen
dat ik de oorzaak ben van do crisis, nu
wen8ch ik mede te stryden met myn volk."
De liberale Engelsche loider Campbell Banner-
man zeide in een redevoering te Maidstone,
dat geen van beide partyon de deur voor
verdere onderhandelingen had gesloten. Groot-
Britanniö stelde gedn eischen als suzereine
mogendheid, maar krachtens hot volkenrecht
en als aansprakelijk voor het welzyn van
ZüiJ-Afrika. Als de Boerenregeering do rede-
lyke verzoeken, in de nota van 8 September
vervat, weigerdo uit vrees en vermoeden van
een aanval op de onafhankeiykheid der
Republiek, dan kondeD de re'ovoeringen van
de ministers lord Devonshire en Ridley de
waarborgen geven, welke een einde behoorden
te maken aan de achterdocht. Di ze rede
voeringen hadden evenveel gezag als officiëele
nota's en vertinden de eer van do regeering
en van het land.
John Moriey, het woord voerende op de
vreoesmeetiDg te Carnarvon, legde een nadruk
op de gematigdheid en re JelykheiJ van-lord
Devonshire's redevoering, welke bewees, dat
Engeland niet voornemens was, Inbreuk te
makeu op de onafhankeiykheid van Transvaal.
Spr. kon niet inzien waarom Transvaal en
EDgeland het niet eens zouden kunnen worden.
In zyn redevoeringen had by altyd aange
drongen op de noodzakelijkheid, dat Trans
vaal Engeland halfweg te gemoet kwam. Hy
betreurde, dat het aanooJ van kiesrecht na
vyf jaar inwoning waa ingetrokken, maar
niettemin was het Eagelands plicht, de deur
nog open te houden voor onderhandelingen.
Reisbelasting.
Sedert de laatste opgave werdon voor
bovengenoemde Yereeniging, onder vriendelyke
dankzegging, de navolgende giften door ons
ontvangen: door mevr. a'Aumerie-Huorecht:
prof. O. '98 en '99 ƒ6, mevT. d. L. B. ƒ1,
mevr. D. P. 2 50, mej. v. Q. 2.50, dr. 't H.
ƒ2.50, mev. A.-A. 2.50, fam. C. teS.f2,
mevr. B. 2.50, mevr. S. S. 2.50, prof.
K. O. ƒ1, mevr. v. B. B. ƒ2, M. ƒ2.60, er.
v. K. ƒ2.50, N. N. 2 50, Reisbelasting ƒ3,
dr. v. Y. ƒ2, professor v. d. L. 2.50,
fam. C. ƒ15, K. S. ƒ0.50, dr. v. E. ƒ1,
dr. K. 2.50, mevr. G. 6, mevr. v. d. H. - P.
ƒ5, mevr. J. L. 2 60, C. H. d. G. 2.50,
fam. v. W. 5, mevr. S. M. 2.50, mevr.
T. M. te S. ƒ10, prof. O. ƒ2.50, mevr. S.
2.50, prof. F. ƒ2.50, dr. H. te A. ƒ10,0. C.
en W. v. S. ƒ5, whistpartytje ƒ1.05;
door mevr. Bonger Dros: mevr. v. "W. S.
ƒ5, mevr. R. ƒ1, bU6je Katwyk 3.75;
door mevr. Rümke Kips: mevr. E. Da N.
ƒ5, Früulein H. ƒ1, mevr. K. 5, mevr. A.
2, B. H. 5, mevr. W. 5, mevr. v. E.
3, mevr. O. 2, mevr. J. K. W. 2 60,
mevr. J. K. 1, Byurage 1, Onbekende
2.60, mej. R. 2.50, mevr. L. 6, mevr.
O. v. N. f 2.50, mevr. v. O. H. 1, movr.
C. v. d. Vr. 2, movr. v. d. H. 2 60, mevr.
S. N. 2 50, de heer Y. 2 50, Prof T.
f 25, mevr. G. C. ƒ1, mevr. K. N. 5, mevr.
R ƒ1, mevr. R. S. T. ƒ2.50, mevr. KI. ƒ2,
coupon Stad Anist. 1.50, Reispenning ƒ1,
mej S. T. ƒ5, Reisbelasting 3;
coor mej Driessen: fam. D. li, mevr. v.
M. ƒ2, de heer v. S. ƒ2, mevr. Z, ƒ2.00, de
heer v. L. d. J. 2.50, N. N. N. ƒ11.25.
Makende te zamen f 259.65.
By de afsluiting van onze kas over dit jaar
kunnen wy dus op eeo goede uitkomst roemen.
Is het te danken aan den zoo mooieri zomer,
tot het maken en uitvoeren van reisplannen
zoo buitengewoon geschikt? Of komt bet (en
dit ware ons nog liever) doorcien het werken
van Reisbelastiug In onze stad hoe langer
hoe meer bekend en gewaardeerd wor-t?
Zeker is bet, dat de inkomsten dit jaar die
van de vorige jaren aanmeikelyk hebben over
troffen.
Tegen ƒ144.50 in 1896, 244 in 1897 en
ƒ391 in 1898, ontvingen wij nu 525 60, en
konden dus moer'personen van een berst 1-
lingskuur en goede buitenlucht doen genieten;
voor zestien personen werd de gevraagde
plaatsing toegestaan, vyftien konden er ge
bruik van maken en kwamen, zooal niet
allen volkomen herstelJ, toch in aanmer-
k-.iyk veroeter en toestand terug.
Onzen harteiyken dank aan allen, die daar*
toe hon medewerking verleenden; moge aller
sympathie voor onze goede zaak zich steeds
blyven toonen.
Eet Leidsche Comité van Rcisbelastivg.
INGEZONDEN.
PAUL KRUCER.
.18J3S. lo October. 189».
Daar is voorzeker in deze dagen by iedereü
Nederlander van onverbasterd Oud-Hollandsch
bloed, in wiens hart zich de nagalm van de
vryheidsleuze onzer vaderen nog krachtig
doet hooren, een innige, oprechte belang
stelling voor onze broeders in Zaid-Afrika,
dat krachtige, moeoige volk, dat, hoe oikwerf
ook belaagd en verorukt, zich telkens weder
heeft weten te ontworstelen en op te richten.
Kan 't anders? Ons bruist hetzelfde bloed in de
aderen en we voelen mee met hun rooden,
en stryden met hen in ons hart. Want hoa
gaarne v?y, als straks de ontketende ootlogs-
furie haar fakkel doet ontvlammen en baar
verdelgend slagzwaard zwaait, mee zouden
trekken In de gelederen dier helden, ttr be-
kamping van den op buit loerenden vyand,
wü, immers, hebben ook andere plichten te
vervullen, voor ons gezio, voor onze woon
plaats, voor ons vaderland, en die plichten
dwingen ona met onweerstaanbare macht te
blyven.
Doch al kunnen wy er daa ook geen werk*
zaam aandeel in nemen, in ons hart staan
wy met ben in den ongelyken kamp zy aan
zy; leven en worstelen wy met hen mede en
elke daad, die hun kan toonen hoe innig wy
In deze benarde dagen met hen verbonden
zyD, wordt dcor ons aangegrepen met hooge
sympathie, met waarachtige biydschap.
Welnu, 10 October hoopt de man, waaraan
de Zuid-Afrikaanache Republiek, naast enkele
anderen, zyn wederoprichting, zyn cloai, zyn
welvaart te danken heeft, zyn 74sten geboorte
dag te berdenken, en gelukkig wertschen
velen in den lande met ons, juist in deze
dagen, waar do oogen van de geheeld wereld
op hem en zyn volk gericht zyn, op dien
feestdag te toonen hoe warm ons hart klopt
voor onze TransYaalscbe stamgenooten. Men
eert eon volk in zyn staatshoofd, en als wy
onze Landgenooten aanroepen dien dag hun
belangstelling door het öo^n wapperen van onze
driekleur te toonen, daa zyn wy oprecht over
tuigd, dat allerwegen aan die roepstem zal
worden voldaan. Immers, ook de Transvalere
geven op oen geboortedag onzer Koninginnen
steeds biyk van hun liefde tot het Moeder
land, en zy, oie daar aan de andere zyde van
den Oceaan zulke bange, droeve dagen door
leven, zy zullen steun vinden, zy zullen zich
nog krachtiger gevoelen, wetende, dat trouwe
Hollandsche harten nog zoo warm voor hen
kloppen. Laat dan die dag door het uitsteken
van de driekleur bet teoken zyn, dat Holland
en Transvaal nog innig zyn verbonden.
Dordrecht, CORN. MORKS Czn,,
6 Oct. 1899. Uitgever van mDe Zondagsbode.*
Eb die Stel. Werklar. xjo opgemoaea:
d ATOM.
DAG-EH,
Yelw.
P*ra-
Kin.
deron.
ToUaL
1 Oct.
Zondag
45
8
51
2
Maandag.
Cl
9
70
s
Dingdag.
43
13
61
4
Woensdag.
59
11
70
6
Douderdag
68
11
74
6
Vrijdag
62
11
78
7
Zatordv.
59
4
63
By A. W. SIJTLO^F is ter perse:
door
DR. P. VAN GEER,
Eoogleeraar aan de Rijks-Universiteit te Leiden.
Uerlijiiei* en Parijzer Modellen.
LEIDBNT.
