ÏL-Kalliuliekc Kiesvereenigiug. N. STADHOUDER. Tandarts REfflSBUItG GEVRAAGD: Inricltli Fir MBMfitris, Dr. TlMEKift&NS (0. Singel) BUITENMEID, P. G. GEVRAAGD, Stemt zooveel mogelijk vóór één nur. a J1KG van Parasols, En-tont-Cas n N°. 12080 Donderdag 13 Juli. A". 1899 PERSOVERZICHT. Kiezers Dringend noodigen wij U uit VRIJDAG 14 JULI a. s. uwe stemmen uit te brengen op den Heer LANGEBRUG 10a. F 01L.JS. F. A. SPIËKERMANN. HaarlemmerstraatJL Veenestraat A 124, A DEN HAAG. schuin over de Donkersteeg, Pj UITGEBKE1DSTE REUZE PAÜAPLUIES EN WANDELSTOKKEN, g LEI'DSC PEIJS DEZER QOURAJÏT» Voor Lcidan per 8 maanden. 1.10. Franco per post, i v 1.40. Afzonderlijke Nommers 0.05. §eze jouraat wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. PRUS DER ADVERTENTTËW: Van 1—0 rogels f 1.05. ledore regel meer f 0.17J. Grootere, letters naar plaatsruimte Voor het incasseeren hm ton do stad wordt f 0.06 berekend. Tweede Blad. Wy lezen in De Tijd: Te Groningen is, volgens een bericht in een dor bladen, door het departement der „Evangelische Maatschappij" besloten, dehee- ren prof. Bolland, te Leiden, prof. v. VeeD, te Utrecht, den oud-Katholieken pastoor Harderwijk, te Schiedam, en mr. Schouten, te 'e Gravenhage, voor te stellen als candidaten voor het hoofdbestuur, en dat hoofdbestuur te verzoeken, een nieuwe uitgave te bezorgen van de katholieke vertaling van het Nieuwe Testament, waarin de afwijkingen met rood zijn aangeduid. Wat van deze uitgave eventueel moet terechtkomen? Zeker niet veel, als de heeren Bolland en Harderwijk tot samengaan moeton gebracht worden. Laatstgenoemde heefc juist een brochure in het licht gegeven, om aan te toonen, dat in den jongsten strijd zoowel prof. Bolland als dr. Schaepman het mis hadden in zake Petrus' verblijf te Rome. Er zullen dus niet enkel roode, maar ook blauwe afwijkingen moeten gedrukt worden naast den authentieken tekst, zoodat het ten slotte een regenboog-uitgave mag heeten, waarbij het den lezer geel en groen voor de oogen wordt In het Juni-nummer van De Gids kwam een artikel voor van den heer J. Van Gorkom over Nederlandsche hoogescholen en do belangen der Nederlanders in Zuid-Afrik a. Hij betoogt o. a., dat jonge Zuid-Afrikaanders naar Engeland zullen blijven gaan om den doctorstitel in de rechtsgeleerd heid te veroveren zoolang daar de toegang tot de studie gemakkelijker is dan hier. Het Vaderland bespreekt dat onderwerp. In het vergemakkelijken van den toegaug tot onze universiteiten voor vreemdelingen ligt, meent Het Vaderland^ een grooto onbil lijkheid tegenover eigen landgenooten, en daarom heeft deze courant zich vrooger steeds tegen zulke faciliteiten verzet. Intusschen, er schijnt, merkt zij aan, wel een mouw aan te passen te zijn. Do heer Van Gorkom her innert aan art. 153 van het organisch statuut van 1815, dat een uitzondering toeliet ten aanzien van „vreemdelingen, die van elders komen en verklaren na afloop hunner studiën weder huiswaarts te willen keeron." Ook erkent Het Vad., dat wie een doctoraat be geert, als wordt bedoeld, daaraan alleen in Zuid-Afrika wat heeft. Wanneer dus dat docto raat geen recht geeft tot het uitoefenen van de rechtspractijk hier te lande, zou er, meent ook Het Vad.% geen bezwaar zyn tegen het toelaten uitsluitend van hen* die zich voor dat doctoraat willen bekwamen, op gemakke lijker voorwaarden. Het Vad. zou dit wenschen, niet zoozeer omdat wij moeten waken voor de belangen onzer stamverwanten in Afrika, als wel omdat het hier geldt een specifiek Nederlandsch belang. Daarvan heeft het „voortreffelijk" artikel van den heer Van Gorkom, „die het land door en door kent", Het Vad. volkomen overtuigd. Stelt men er prijs op, dat hot Holland8cbe element in Zuid-Afrika krachtig blijft en de Hollandsche invloed niet verdwijne, dan moeten wij zorgen, dat zij, die aange wezen zijn om in het particuliere en het pu blieke leven de meest invlosdrijke betrekkin gen te bekleeden, ook onder Nederlandsche invloeden voor hun taak worden gevormd. „Welsprekend schetst de heer Van Gorkom hoe de Afrikaner bevolking langzamerhand verengel8cht, en hoe dit proces steeds moet voortgaan, als de jeugdige Afrikaners paar Engeland gedreven worden voor hun studie. Hiertegen een dam op te werpen is een Nederlandsch belang." „Evolutie is thans het tooverwoord, waar al wat modem is, in schier dronken bewondering mee dweept. Het is die Evolutie, die alles opsmelt en in vloeienden toestand doet overgaan. Ook de wetgevin g." Met deze zinsneden besluit De Standaard een artikel, waarin het blad „een korte resumptie van het parlementaire jaar" zegt te geven, en dat dan ook dit woord Re sumptie aan het hoofd draagt. Evolutie heet, volgens De Standaard, de leus, ook in de wetgeving. Gelijk voor den Pantheïst niets i s, maar alles in gestadige wording verkeert, zoo ook i s tegenwoor dig de wet er nooit, maar de wet wordt aldoor. Vandaar dat zi), nauwelijks gereed ge komen, reeds weer smacht naar verbetering. Dat ook het huidig Kabinet voor dit toover woord bukt, tracht De Standaard aan te toonen in „de vier gewichtige ontworpen, die dusver dit Kabinet met de Kamer in meer dan vluchtig of voorloopig contact brachten: de Militiewet, de Mijnwet, het Leerplicht-ontwerp en het Ongevallen-ontwerp." Al deze wetten of ont werpen waren aldoor aan bet vervloeien, en wijziging volgde op wijziging. Het evolutie- ideaal beheerscht den wetgevenden arbeid. Ook practisch is de loop van zaken ver klaarbaar. „Als ge het volk zelf in zijn particulier leven, in zijn steden en dorpen en in zijn provinciën laat afdoen wat daar thuis hoort, dan heeft de Minister een begrensde taak. Hij staat alleen voor het generale, en in dat generale kan hij vastheid aanbrengen. Maar centraliseer alweer het maatschappelijk leven. Drijf uit Dan Haag het centrale residentie leven in alle veeren en raderen van het volks leven. Maak uw ministers mannen èt t o u t faire, of „manusjes van alles", gelijk men in Den Haag zegt. En natuurlijk, dat ze geen tijd overhouden, om hun ontwerpen kant en klaar af te leveren." Daarbij komt, dat men wil, dat een Kabinet veel aflevert. Veel en goed nu gaac niet samen. Vandaar het altoos weer kalefateren. Ten slotte stuurt een aftredend Kabinet nog haastig eenige ontwerpen de wereld in propos van de Ongevallenwet een volgend Kabinet neemt ze wel niet over, maar dan toch opnieuw op; en dan moet een loods voor een huis doorgaan en is Leiden in last. En denk nu niet, dat ge dit stuit door uw critiek. Tegen eenmaal heerschende begrippen zooals thans het Evolutie-ideaal is, zoo lang ze heerachen, niet op te tornen. „Do Koning is onschendbaar; de ministers zijn verantwoordelijk". Van deze woorden van de Grondwet van 1848, onveranderd overgenomen in art. 54 van onze tegenwoordige Grondwet, geeft de Nieuwe Rotter damsclie Courant de wordings geschiedenis, vergeleken met de uitdrukkingen, waarin hetzelfde beginsel in andere landen is uitgedrukt. De woorden werden aldus gekozen (zoo eindigt het blad de historische uiteenzetting), dat zij niet konden geacht worden de onschendbaarheid des Koningsook maar in eenig opzicht te beperken. Daarop laat het blad onderstaande beschou wing volgen. Is, door aldus de onschendbaarheid des Konings eD, daarmee in onafscheidbaar verband, de verantwoordelijkheid der ministers tot den grondslag te maken van den parlementairen regeering8vorm, elke persoonlijke bemoeiing des Konings, behalve dan de keuze der minis ters, uitgesloten De vorst, die den landsvrede en zijn eigen troon veilig waande door zoo danige opvatting van zyn plichten, zou zich schromelijk vergissen, Het is zoo, vergeefs zal men voor 's lands bestuur een beter richt snoer zoeken dan de meening van de meerder heid der volksvertegenwoordiging, en alleen die regeering zal zich op den duur kunnen handhaven, die in haar steun vindt; maar een meerderheid, en een Regeering, die haar leidt of volgt, kunnen misbruik maken van haar macht, kunnen doordrijven wat niet alleen afwykt van de zienswijze der minder heid, maar in kennelijken strijd is met recht en billykheid, de minderheid verbittert en baar de samenwoning in het gemeenschappelijk vaderland ondraaglijk maakt. Kamerontbinding is het middel om te onderzoeken, of de meerderheid der vertegen woordiging den geest uitorukt van de meer derheid der natie; maar al blijkt aan deze voorwaarde voldaan, daarmee zijn alle maat regelen, die bij de meerderheid steun zouden kunnen vinden, niet gerechtvaardigd. Een minderheid, die zich overgeleverd ziet aan het „welbehagen" der meerderheid, verliest bij een vrijheidlievend en zelfbewust volk ten slotte het geduld en einielyk de berusting. Dan worden de buitengewone middelen in practijk gebracht om den geregelden gang van den parlementairen arbeii to verstoren, die bekend zijn onder den algemeenen naam van obstructionisms, hetzy die bestaan in stelselmatige vertragiDg en voorkoming van beslissingen door het houden vc.n eindelooze redevoeringen, het uitlokken van tallooze stemmingen en btt rekken van vergaderingen over de grenzen van de ta iste volharding, of in oorverdoovend rumoer en wanorde, waardoor niet alleen de beraadslaging, maar zelfs het voortduren der vergadering onmogelijk wordt. Tevergeefs zal men door strenge huis houdelijke bepalingen dit verzet trachten te keeren. Een volksvertegenwoordiging, die door politie in bedwang gehouden moet worden, is onbestaanbaar. Men kan zich er van ver zekerd houden, dat da wanorde en het verzet zich weldra zullen vertoonen buiten de Kamer, op de straat. Wat in Oostenrijk en België gebeurt, moet de oogen openen voor bet gevaar, dat voor het parlementaire stelsel ontstaat, wanneer een wettelijke meerderheid, verblind door partybelang, misleid door eenzijdig inzicht, geen oog moer heeft voor den feitelyken toe stand van land en volk. Een wet, dio te Weenen geen rekening houdt met de ver diensten en de aanspraken der Duitsche be volking, of te Brussel door een willekeurige en stelsellooze kioswetwyziging zoo al niet uitsluitend beoogt dan toch noodwendig ten gevolge moet hebben bestendiging van een builen verhouding overmachligo meorderheid, zulke wetten brongen het parlementaire stel sel in discrediet en het land in gevaar. Dio meerderheid alleen kan op den duur regeeren en heeft aanspraak op de leiding van 's lands beetuur, die oog en oor en gevoel heeft voor het streven, de wenschen, de gevoelens en de rechten der minderheid. En te waken, dat geene meerderheid, geen op de meerderheid steunend miniaterio dien levensregel vergeet, dat is de hooge plicht van den vorst, die boven de partyen staat; die wel onschendbaar is, wel niet ter verantwoording kan worden geroepen, maar in die onschendbaarheid geen voorwend sel mag zoeken voor onthouding en Jydeiyk toezien. Hoog is zijn roeping, moeilyk de taak, die onder sommige omstandigheden op hom rust, maar onafwijsbaar. Zyn hoog stand punt, zyn ruime blik, zyn behid, onbevoor oordeeld zoeken naar licht, waar het te vinden is, moot den koers bepalen, die het schip van Staat in veiligheid houdt of brengt, en de klippen vermijdt, waarop het zou kunnen stooten. Wie aldus de dreigende gevaren over wint, heeft aanspraak op den dank der natie; maar wie ze weet te voorkomen, doet beter. Gremengd Nieuws. De ls te prijs in de Woerdensche paardenloterü is gedebiteerd door de firma P. Van Cittert Sc Zonen en ten deel gevallen aan een behoeftig gezin te Lis3e. De prijs bestaat uit een landauer met 2 paarden. De officier van justitie te Haarlem is in booger beroep gekomen tegen het vonnis, waarbfi A. Van Rooyen is vrijgesproken en J. Hangjas is veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf ter zake van diofstal van verschillende goederen te Haarlemmermeer. Ter terechtzitting der arron- dissement8 rechtbank te Haarlem van 20 Juli a. s. zal behandeld worden de zaak tegen Teunis Visser, die op den 14den Mei jl. C. J. Hubeek zooianig verwon de, dat deze den 15den Mei dientengevolge i9 overleden. Als raadsman is aan den beklaagde toe gevoegd mr. W. Cnoop Koopmans, te Haarlem. Zaterdag-middag was een afdeeling infanterie van het 1ste bat. 4de rog. uit Delft aan het scbyfscbiet n op de hei bij Waals orp. Een korporaal was op 500 M. achter den kogelvanger geplaatst; by wtrd getroffen en het dfibeen door een kogel aoortoord, ie een geheel ongedachte richting had genomen, d.iar op 2000 M. geschoten W6rd. HU verbond zichzelf met zyn zakdoek en werd Ltirnaar het hospitaal te 's-Gravenbage vervoerd. Maandagavond wilde oen 7 tal wcrkliodcn d9n Krommenryn te Utrecht met een vlot oversteken naby het fort Vossegat. Het vlot kantelde en allen kwamen in bet water te spartelen Z\j wisten zich echt r weder op liet droge te werken, en met een nat pak, dat spoe.ig geLo.g droog was, en den schrik kwamen zy vry. Op een degciyker vaartuig bereikten ze nu den overkant. (U. D.) Een conducteur, die raad weet. Eenige personen zaten in de tram Veen- wouden—Dokkurn te rooken. De conducteur maakte hen opmerkzaam, dat oit in dien wagen niet moebt; maar de heeren dampten er maar lustig op 103. Toen de paardentram, halverwege Dokkum, te Murmerwoude aankwam, beval de conduc teur den koetsier om de paarden om te span nen, en dat geschiedde. De nog altyd rookende heeren begrepen hiervan niets en vruegen den conducteur wat dat omspannen beduidde, waarop deze antwoordde: „De heeren willen het rooken niet laten, c-n nu ryd ik terug naar Veonwouden, om den chef er mee in kennis te stellen." Nu wierptn de rookers plotseling alltn hun sigaar weg. De conducteur was voliaan, liet de paarden weer omspinnen en bracht de nu niet meer rookende heeren per tram naar Dokkum. Dezer dagen is onder de in de buurt van Koewacht gelegen Belgische go- meonte Exaerde door een boschwachter op twee stroopers geschoten. De een was dadeiyk dood; de ander, die tevergeefs vroeg om niet meer te schieten, is stervende. Do bosch- wachter is gevankelyk oaar Lokeren en van daar naar Dendermonde gebracht. Te Bordeaux heeft een erge brand gewoed in de groote drukkery van Demacby, Pucch Co. De drukktry, 100 by 80 M., en de rand van huizen er om heen, zyn vernield. De schade wordt geschat op twee millioen fr. Een groot deel van Polen heeft sterk geleden onder onweder, hagel en regen slag. Belangryke schade is aargerkht aan do veldvruchten, bruggen, wegon en spoordyken. De Weichsel stygt sterk. Te Nieuw-York is een phiïan- thropische Yereeniging gesticht, welke ziih naar Zola noemt. Jongelieden van allerlei landaard zyn toegetreden. Een nieuwe plaag moet in de Vereenigde Saten zyn uitgebrokenoen insect, het „kustorretje" geheeten, steekt do liedon iu de lip, die ty honderden ondtr verschyn- 6elen van bloedvergiltiging ziek zyn. Te Philadelphia was Donderdag het eerste slacht offer oen kind en reeds loopen de hospitalen er vol. De Regeering heeft e n toelage uit getrokken voor e?n onderzoek op het labo ratorium te Washington. BUgeloovige men- schen zien er een straf in voor het geku? van luitenant Hotson. Vervolg der Adverteutiëa. iAhOuf van Goud,Zilver, enz TEGEN DE Hoogste Waarde BIJ 3729 1- F. W ESSEL, Haarlemmerstraat 1I§, recti# over de Donkersteeg. is iederen Maandag, Woensdag, Vrijdag Zaterdag, van- 10-1 uur, t-i spr ken: I1AARLE1I1NEIISTR4AT 4§a, voor alle Mondzlebten en het plaatsen van Kunst tanden. 5279 7 EE§ in verelsclite toelatingsexamens 3de klasse Hoogere Burgerschool voor Meisjes, gedurende de vacantie. Franco brieven onder letter F a3n de Boekb. GEBR. VAN DER HOEK, te Leiden. 5726 7 Eet Bestuur der B.-Kath. Kiesvereeniging: ZomervacantDe tot <3= September* Inschrijving vau leerlingen voor den nieuwen cursus dagelyks. W. J. LAMPE, Leeraar M. O., 5663 10 Nieuwsteeg 29. is IDondei-tlag 57C8 4 weder te consulteeren. Tegen Loog loon wordt gevraagd: ee" flinke, liefst Zich aan te meHen: Café-Restaurant „De Harmonie", Breestraat 16. 5715 6 wegens huwelijk der tegenwoordige: een nette Bultenmeld, kunnende kok°n en strijken. Loon iOO Gld. en 20 Old. wsscbgeld. Adres: Oude Singel 70, boek N Mare. 5639 6 W. H. SCHMIER,Voorzitter. J. A. BOTS. Mr. R. B. LEDEBOER, lsto Secretaris. L. VAN DER LAAN. JAC. P. CREYQHTON. Mr. P. J. M. AALBERSE. G. J. BIK. J. P. J. DRIE8SEN. W. A. ELSHOF. J. W. HOOUENSTRAATEN. Mr. L. M. J. H. EERSTENS. F. VAN DER STEEN. T. STIJNMAN. M. WECKWERDT. 5738 52 SJDE t'RftNSCHE KROON U H CS 413 SCHOOLPARAPLUIES van af C50 Cents. GLORIA PARAPLU1E3 ƒ1.00, ZIJDEN PARAPLUIES 3.ÖO. 5009 40

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1899 | | pagina 5