N°. 12028
Trijdag 12 3J[ei.
A». 1899
(gourant wordt dagelijks, met uitzondering
van fon- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit DELE
Bladen.
Eerste Blad.
STADSGEHOORZAAL.
Het Nederlandsch Tooneel.
Strijkorkest der d.d. Schutterij.
Lelden, 10 Mei.
Feuilleton.
Van een Amcrikaansehen Oeldkouing.
LEIDSCI
DAGBLAD.
•mUm
PRIJS DEZER CQTTRA WT.
■Voor tolden per 8 maandeo. t.|(k
Franco por poet 31.40.
AlzonOeriyke Nommers 0.05.
FBUS DER ADVERTENHÊB i
Vao I 8 regels f 1.06. Iedere regel moer f 0.J7|. - Grootertl
letters aaar plaatsruimte Voor het Incasaeeroo bol ten da staj
wordt f 0.05 berekend
KONINKLIJKE VEREENIGING
IlAiKDAC 15 MEI,
's avonds te haLfacht;
Tooneelspel In vyf bedryven.
Olt het Duitnch van GERHART HAUPTMANN,
vertaald door TACO H. DE BEER.
Van zeven uren tot halflicht i
No. 1. Garibaldi Marsch L. W. Leurs.
0 2. Ouverture „Zaropa" H. Hbrold.
0 3. „Minuit Passé", Yalse J. Bell.
i. Fantaisie uit „Lucia di
Lammermoor" G. Donizetti.
De plaatsen middenvak ad één
dulden en züplaatsen ad 76 Cents z\]n
uitverkocht en dus niet meer ver
krijgbaar; alleen kunnen nog plaatsen tegen
60 en 25 Cents worden afgegeven.
In de gisteravond gehouden vergadering van
de Earner van Koophandel en Fabrieken albier
gaf de voorzitter, de heer P. L. C. Driesaen,
verslag van do onlangs met een aantal tndue-
triuelen gebouden bijeenkomst over bet Ont-
werp-Ongevallenwet, waarbij besloten was de
verschillende grieven der vergaderden ter
kenDlsse to brengen van de Tweede Kamer
der StatenGeneraal.
Aan de orde was daarop een circulaire van
de Kamer te Arnhem, gericht aan het beBtuur
der Vereeniging voor den Effectenhandel te
Amsterdam, houdende verzoek, te bevorderen
i den geldbeleggers en speculanten door eenlg
j orgaan te dienen van inlicbtiDg en raad omtrent
'alle officieel in de AmaterJamscbe Beurs-
noteering vermelde fondsen. In verband daar
mede was ingskomen esn aan de Leidscha
Kamer gericht adres van de Rljolandsche
Bankvereeuigiog, houdende uituoodiging aan
voormeld verzoek krachtige adhaesle te
schenken.
t Besloten werd deze Btukken aan te houden
tot een volgende vergadering en Inmiddels
een onderzoek in te etellen naar de nood
zakelijkheid van het door de Arnhemsche
Kamer te kennen gegeven verlangon.
Adres van de Rynlandsche Bank vereeni
ging, wijzende op de gebrekkige Inrichting
en exploitatie van de Intercommunale tele-
pboonverllnding hier te lande en de Kamer
uitnoodigende, om bij instemming met het
denkbeeld te trachten de Kamers van Koop
handel in de voornaamste plaatsen des lands
op te wekken tot het eenparig indienen van
een adre3 aan de Regeering, waarin op krach
tige wijze wordt aangedrongen op een zoo
danige uitbreiding van de middelen van inter
communaal verkeer, dat dit in werkelijkheid
zal kunnen voldoen aan de eischen, welke
daaraan mogen worden gesteld.
Besloten werd de zaak aan te houden tot
een volgende vergadering en inmiidele naar
de gegrondheid der klachten een onderzoek
in te stellen.
Een circulaire van de Holl. IJzeren-Spoor-
weg-Maatecbapplj met afdruk van een adres
aan de Tweede Kamer, houdende verzoek om
het Ontwerp-Ongevallenwet, indien dit tot wet
wordt verheven, niet op haar onderneming
van toepassing te verklaren, werd aangeno
men voor kennisgeving.
Circulaire van de Kamer te Amsterdam met
afdruk van een adres aan de Tweede Kamer,
daarbj) in het licht etellende de noodzakelijk
heid van het spoedig en op ruime schaal ter
baud nemen der verbetering van het Noordzee-
kanaal, en verzoekende ter bevordering van
het scheepvaart- en landverkeer voor den
kanaalovergang bij Yelzen mede te werken
tot de tot stand-koming van een doelmatig
ingericht etoompontverkeer ter plaatse.
Na langdurige beraadslagingen is besloten
dit adres te ondersteunen.
Na bespreking van eenige onderwerpen van
huishoudelijken aard, werd de vergadering
door den voorzitter geeloten.
Na afloop der vergadering van afge
vaardigden der Yereeniging tot bevordering
en instandhouding der Kweekschool voor
Zeevaart alhier, vereenigden de leden zich
heden aan een gemeenschappei|)ken maaltijd
in het Hotel Levedag.
Het Is zeer waarschynlyk, dat prof. dr.
A. Kuyper, van Amsterdam, op de vergadering
van „Boaz" zal spreken op Vrijdag 12 Mei
in „Zomerzorg", alhier.
Door den Raad van Toezicht op de
spoorwegdiensten is het dagelljksch toezicht
op de lijn Leiden—Woerden opgedragen aan
den dietrlct8-inspecteur der spoorwegdiensten
don heer B. De Jong, ter standplaats Haarlem.
'sRtjka Ethnographiscb Museum te Leiden
heeft van den heer H. Paechter, te Berlijn,
ten geschenke ontvangen de navolgende voor
werpen: De nabootsingen van gebakken aarde
van twee, met on Jergoslagen boenen zittende,
afgodsbeelden met vogelbekvormigen mond.
De in het begin dezer eeuw vervaardigde
origineel-.n lijn uit Corea afkomstig en worden
in den tempel te Nara, in Japan, bewaard.
De Nederlandsche mail met berichten
uit Ned.-Indid tot 12 April wordt morgen
nacht alhier verwacht.
Zondag 7 Mei jl. bad te Steenwijker.
wold de bevestiging en intrede plaats van
den beroepen leeraar, den heer H. C. Briêt,
cand. bij het Provinciaal Kerkbestuur van
Zuid-Holland.
Het werk der bevestiging werd des voor
middags verricht door zijn vader, ds. W. Briêt,
pred. te Lelden, naar aanleiding van 2 Tim.
2:1. De Inzegening geschiedde door den be
vestiger en den consulent, ds. A. Troelstra,
pred. te Willemsoord.
Des namiddags trad de jonge leeraar op
voor zijne Gemeente, sprekende nzar aanlei
ding van 1 Cor. 22.
Een zeer talrijke schare vulde zoowel des
voor- als des namiddags het nette en ruime
kerkgebouw.
In de regeling van het personeel van
's Rijks stoomvaartdienst zijn eenige wijzigin
gen gebracht wat betreft het stokerspersoneel
en ie o. m. bepaald, dat aan stokers der 1ste
klasse, die minstens 2 jaren in die qualiteit
gsdienl hebben en in bet bezit zijn van bet
certificaat van goed gedrag, een toelage wordt
toegekend van f5 'smaands, indien zy zeer
goed kunnen stoken en volgens de gestelde
eischen ais olieman dienst kunnen doen.
Deze toelage wordt nimmer gelijk genoten
met die van werkman.
De leden der Tweede Kamer, belast met
de verJediging van het voorstel betreffende
de revisie van strafvonnissen, kwamen gis
teren bijeen tot vaststelling Vhn het antwoord
op het voorloopig verslag der Eerste Kamer.
Een gisteren te 's-Gravenhage gehouden
bijeenkomst van gedelegeerden van binnen-
en buitenlandsche spoorwegmaatschappijen
had betrekking op de tarieven.
Maandagavond kwamen van Darmstadt
te Vllssingen aan de groothertog, de groot
hertogin en prinses Elisabeth van Hessen,
met gevolg, die met de aansluitende nacht
boot „Prins. Hendrik", van de Maatschappij
„Zeeland", bun reis naar Londen vervolgden.
Te Hion cn Dodewaard deod Zondag,
na des voormiddags bevestigd te zijn door
da. J. Koek, van Valkenburg (Z.-H.j, dB. J.
J. Kuyper zijn intrede bij de Ned.-Herv. Gsm.,
sprekende over Rom. I: 11b.
Door ds. G. Wielenga, pred. bij de
Geref. Kerk te Katwijk aan den Rijn, is
bericht ontvangen van de Geref. Kerk te
Rotterdam B, dat z|j hem officieus beriep
tot herder en leeraar, om zich te begeven
als missionair-predikant naar Middel-Java in
dienst der zending, em dat de officiêele be
roeping, door enkele ömstandigheden nog
niet kunnende plaats hebben, spoedig zal
volgen.
De dertiende jaarlijksche algemeene ver
gadering van de Vereeniging ter bevordering
van de Nederlandsche Visscberij wordt ge
houden op Donderdag 18 Mei, des voormiddags
te elf uren, in een der lokalen van het
„American Hotel" te Amsterdam,
O. m. zullen de volgende onderwerpen wor
den behandeld
Bespreking van de vraag:
Stof)
„Sir", riep hy, „red myn boot en het geld
van myn moeder! Een paar schurken zyn er
meo van door gegaan. Zoowat een uur ge
leden zyn zy weggezeild, maar als het waar
is, dat uw wonderschip vijf myiOD in het uur
doet, kunnen we de schobbejakken nog best
inhalen. Moedor en ik zouden u eeuwig dank
baar zyn!" u
„En God zou er u voor looneD, Bir," voegde
Abraham er zalvend aan toe.
„Hoe heet je, myn jongen?" vroeg de heer
Fulton aan Cornelius.
„Cornelius Vanderbilt, Bir, en ik woon op
Staten-Island."
„En ze hebben je boot gestolen?"
„Ja, sir, een beste zeiler myn «enig
bezit."
„En weet je ongeveer in welke richting de
dieven gegaan zyn?"
„Den kant op naar Fire-Island."
„Wat dunkt je?" vroeg Fulton zachtjes aan
zyn vriend.
„Wel", antwoordde Livingston, „het zou
eon goede reclame voor ons wezen, als we
de dieven te pakken kregen. Heel Nieuw-York
zou er van spreken."
„Vooruit dan! Kom, myn jongen, je zult
kennis maken met het wonderschip. Wie
weet, misschien zal je later uit dankbaar
heid een vooratander van myn uitvinding
worden 1"
Als in een droom betrad Cornelius aan de
zyde van den uitvinder het dek van het schip,
en als in een droom hoorde by de bevelen
van Fulton, die zyn „Clermont" opnieuw in
zee liet stoomen.
Cornelius had op dezen tocht wel kunnen
juichen, zoo mooi vond hy hot een echip,
niet afbankelyk van den wind, een beheerscher
der golven, die, gesteund door de geheimzinnige
stoomkracht, dienstbaar werden gemaakt aan
de beweging.
De jongen was verrukt en dacht byna niet
meer aan zyn boot.
Een paar uur later naderde de „Clermont"
weer den wal, met de boot van den gelukkigen
Cornelius Vanderbilt op sleeptouw.
De beide schurken stonden geboeid op het
dek en werden zoo spoedig mogelyk aan de
politie overgeleverd, die in hen lang gozochto
Bankbestelers en inbrekers herkende. Overal
aan de kust was hun signalement bekend
gemaakt, zoodat zy naar buitengewone
middelen hadden moeten grypen, om onge
hinderd Amerika te kunnen verlaten. Zy
waren met de boot inderdaad op wog gegaan
naar Fire-Island, waar zy hoopten opgenomen
te worden door een Hollandsche brik. Toen
ze zich achtervolgd zagen door een rook-
spuwend zeemonster, hadden ze van benauwd
heid wel in zee willen epriogen. Bsvend over
al hun leden, gaven ze zich aan de bemanning
van de stoomboot over.
Cornelius dankte den redder van zyn
„Charlotte" met tranen in de oogen en
zwoer hem, dat hy zyn weldaad nimmer ver
geten zou.
Na eenige kleine verbeteringen aan de
„Clermont" te hebben aangebracht, leverde
Robert Fulton den I7den Augustus 1807 door
een proefvaart van Nieuw-York naar Albany
met passagiers en goederen het onweerlegbaar
bewye, dat hy het eerste practiech bruikbare
atoom8Cblp had uitgevonden. Het beteekende
een omwonteling in het verkeer, grooter
dan waarvan ds geschiedenis tot dien tyd
gewaagd had.
Cornelius Vanderbilt werd door beleid,
werkzaamheid en speculatiegeest een der
meest bekende Amerikaansche geldkoningen,
wioos mülioenen hun macht deden gelden in
alle werelddeelen. Hy behoorde tot de eersten,
die in grooten styl stoomschepen lieten
bouwen en spoorwegen lieten leggen, en zoo
doende den weg baanden voor bet groots
handelsverkeer in do Vereenigde Staten.
Ook de zwarte Abraham bereikte zyn doel.
Hy werd methodistenprediker. Kort voordat
Cornelius Vanderbilt den 4den Januari 1877
stierf, bezocht Abe hem als hoogbejaard
geestelyke. Hy vond den meester en vriend
uit zyn jeugd ludend en in sombere stemming;
om hem een beetje op te vroolykon, herinnerde
hy hem onder anderen aan de episode van de
gestolen „Charlotte."
Toen richtte Vanderbilt zich een weinig uit
zyn leuningstoel op en glimlachend zeide by
„Abe, je moogt een voortreffeiyk zielverzorger
zyn, maar in myn handelszaken zou ik je
nooit hebben kunnen gebruiken. Hoe kon je
zonder achriftelyke order de boot uit handen
gevent Ja, ja, jo hadt volstrekt geen aanleg
voor zaken, oude jongen 1
„De given des Hemels zyn zeer verschil
lend," antwoordde de zwarte prediker waardig.
En daarin had Abe stellig geiyk.
„Welke is de beste wyze van aanleg van
zeevisscberybavens en de exploitatie daarvan
met het oog op de gawyzigde denkbeelden
met betrekking tot de toepassing van stoom
kracht op het zeevlsscherybedryf?"
In te lelden door den heer M. Symons, te
Rotterdam, directeur van de Nederlandsche
Maatschappy ter bevordering van Nyverheld,
Onderwerp van het Hoofdbestuur
„Zal de vryheid tot verkoop van viech buiten
de visachershaven te IJmuiden voor het
vervolg gehandhaafd worden?"
Voorstel van de afdeeling IJmuiden:
De Vereeniging dringe by de Regeering aan
op uitbreiding van de visachershaven te IJmui
den en verlenging der los- en laadsteigera
aldaar.
Vcorstel van het hoofdbestuur:
„De vergadering besluite tot de benoeming
van een commissie, die belast zal worden
met de tot-stand-:rouging van een reglement
voor verzekering der zeelieden."
Onderwerp van de afdeeliDg „de beide
Katwyken en Ometreken":
„Zyn het tegenwoordige fooienstelsel en
de garantie van het weekloon niet verderflyk
voor de Neterlandache haringvisechery?"
Voorstel van de afdeeling „Den Helder"
„De Vereeniging ter bevorJeriog van de
Nederlandsche Visschery, van oordeel, dat het
vangen van te kleine visch, met name schol,
schar, tarbot, tong, schelvisch en rog, een
ramp is voor de visscbery, riebte tot de
Regeering het verzoek om het aanvoeren,
verkoopen, koopen, vervoeren, voorhanden
hebben of gebruiken van genoemde visch-
soorten, die te klein zyn, te verbieden en
strafbaar te stellen."
Aan den heer N. A. Zwanenburg, te
Woerden, is op zyn verzoek eervol ontslag
verleend al3 opzichter der gemeentegebouwen
te Langerulgeweide.
Het Burgerweeshuis fundatie Rens-
woude - in Den Haag heeft een bouwmans-
woning te Wateringen aanbesteed; laagste
inscbryver de heer Pb. Romyn, te Nootdorp,
voor f 21,775.
De beer R. P. Offrlnga Hzn., thans arts
te Axel (Zeeland), promoveerde gisteren aan
de universiteit te Qent tot doctor in de
geneeskunde.
De heer M. Gilhuys, directeur der zee
vaartkundige school op Vlieland, heeft als
zoodanig eervol ontslag aangevraagd.
Eene commissie uit hot hoofdbestuur
van het N. O. G. (de voorzitter, de heer G.
Meyer, en 2 andere heeren) vertrekt beden
naar Zwitserland, om daar de toestanden op
onderwye-gebied te bestudeeren.
Ds beer D. H. Brondgeest spreekt in de
„N. R. C." het bericht van de directie der
Vereenigde Tooneelisten, dat hy zich reeds
by haar geëngageerd zou hebben, tegen. Hy
van zyn zyde verzekert noch zyn woord
gepasseerd, noch contract geteekend te heb-
ben tot een nieuw engagement, omdat by
van da directie geen decisie heeft ODtvangen
omtrent do aanneming van één zynor condities.
In een druk bezochte vergadering van
de afdeeling Groningen van het Nederlandsch
Rundvee Stamboek is besloten voor de vee
tentoonstelling te Parys f 2000 beschikbaar
te stellen en voor een tentoonstelling te Riga
een krediet te verleenen van f 1000.
Naar het „Hbl." verneemt, heeft de
Commissie van Toezicht op het Middelbaar
Onderwys te Amsterdam den Gemeenteraad
haar ontslag aangeboden.
Naar hetzelfde blad verneemt, is de heer
Eduard Van Biema, te Amsterdam, ambtenaar
ten arebieve en medewerker aan de „Nouvelle
Revue", door de Fransche regeering benoemd
tot „officier d'Académie".
Ds. J. C. Sikkel, sedert 1888 predikant
by de Gereformeerde Kerk (B) te 's Graven-
bage, beeft het beroep naar de Gereformeerde
Kerk te Amsterdam aangenomen.
Dr. D. Mac Gillavry, inwonend assistent
op de afdeeling van den hoogleeraar dr. J. A.
Korteweg in het Bicnen-Gastbuis te Amster
dam, ts op zyn verzoek als zoodanig eervol
ontslagen.
In haar vergadering heeft de Koninkiyk
Belgische Academie van Wetenschappen, ter
vervanging van Gladstone, tot buitenlandsch
lid gekozen onzen landgenoot den Staatsraad
mr. T. M. C. Asser.
Het zal wel een zeldzaamheid zyn, dat
een inwoner van België - maar natuurlyk
een Belg van nationaliteit benoemd wordt
tot burgemeester eener Nederlandsche ge
meente. Dit is thans het geval met de be
noeming van den te Bouchaute (België)
wonenden landbouwer A. J. Cammaert tot
burgemeester van Philippine.
Vroeger heeft de beer Cammaert nogal van
zich doen spreken, toen hy als wethouder van
Hoofdplaat gewikkeld was in den kamp tegen
den burgemeester aldaar. Hy verwierf zich in
het district den naam van een practiech man
te zyn, die zich in veel zaken ten algemeenen
nutte verdiensteiyk maakte.
Vandaar dan ook, dat de bewoners van
Philippine, in welke gemeente zyn landbouw-
bedrijf gelegen is, gesteund door verschillende
autoriteiten, alles hebben aangewend om uit
de vele eollicitanten hem benoemd te krygen,
pogingen, die door de na lang beraad gedane
benoeming met goeden uitslag werdon be
kroond. (N. R. Cf.)
De nieuwbenoemde burgemeester van
Dordrecht, mr. A. R. Zimmerman, is den
19den Januari 1869 geboren te Amatordam
en promoveerde in 1894 te Leiden met een
proefscbrlft over Internationale Arbitrage. Hy
werd eerst adjunct commies ter Prov. Griffie
van Zuid-Holland en in 1896 gemeente
secretaris van Dordrecht. De heer Zimmerman
is naar de „Dordr. Ct." mededeelt—gehuwd
met een dochter van den schilder Jacoo Maris.
Gedeputeerde Staten van Gelderland
hebben niet alleen goedgekeurd het besluit
van den Gemeenteraad van Arnhem tot aan
koop van het landgoed „Sonsbeek", maar ook
dat om dien ten behoevo een geidleeniog aan
te gaan van f 1,100,000, aflosbaar in 100 jaren.
Tot tydeiyk leerares in bet EDgelsch
aan de boogere burgerschool voor meisjes te
Deventer werd benoemd mevr. de wed. Van
Schilfgaarde, op een traktement van f 100
per maand.
In de Dinsdag gehouden zitting van den
gemeenteraad van Leeuwarden is besloten,
de behandeling der verordening tot het heffen
van een hoofdelyken omslag en op het heffen
eener belasting onder den naam van „straat
geld" te verdagen tot een volgend jaar.
Men bericht uit Londen aan het „Haagsch
Dagblad", dat by onzen gezaDt aldaar, mr. W.
Van Goltstein, het voornemen zon bestaan,
zich eerlang weder metterwoon in Den Haag
te vestigen.
Te Leeuwarden is op byna 92-jarigen
leeftijd overleden de oud-predikant P. Adama,
oud-stryder van 1830-32, drager van het
Metalen Kruia.
Hy werd 1 Juli 1807 te Leeuwarden go-
boren, werd in 1827 student in de godgeleerd
heid te Franeker en ging in 1831 naar de
academie te Utrecht over. In laatstgenoemd
jaar trad hy ais vrywilliger in dienst by ds
compagnie vrywillige jagers te Utrecht, onder
bevel van den kapitein Wilbolmy, en nam
daarmede deel aan den tiendaagschen veld
tocht.
In 1839 werd hy benoemd tot predikant
by de Ned.-Herv. Gemeente te Dongzum
(Franekeradeel), welk ambt by op dezelfdt
plaats gedurende vyftig jaren vervulde. Na in
1889 zyn emeritaat te hebben verkregen,
vestigde by zich metterwoon te Leeuwarden.
Hy was het eenig overgebleven lid van de
op die plaats vroeger bestaan hebbende afdee
ling van de vereeniging „Het Metalen Kruis".
De vereeniging „Eereteeken voor belangryko
Krygsverrichtingen" te Leeuwarden had hem
tot eerelid bonoemd.
Op de algemeene begraafplaats te Leeuwar
den had gisternamiddag op eenvoudige en
plechtige wyze de ter-aarde-bestelling plaats.
Op het kerkhof werd de iykkist gedragen
door eenige leden der Vereeniging „Eereteeken
voor belangryke krygsverrichtingen", die
met hun banier en die der voormalige af
deeling van het „Metalen KruiB" zich by den
begrafenisstoet hadden aangesloten.
Overeenkomstig oen vroeger door den over
ledene ultgedrukten wenscb, werd aan het graf
niet gesproken. By het nederdalen van de iykkist
in de groeve brachten de banieren aan bun
ouden wapenbroeder een laatBt Baiuut, waarna
de aanwezigen zwijgend en onder den indruk
der plechtigheid den doodenakker verlieten.
Thans is verschenen een programma
van den tweeden Pinksterdag op het laDdgoed
„De Hartekamp", naby Bennebroek, te houlen
Geheel-Onthouders Velddag. Er blykt uit, dat
op twee plaatsen zal worden goeprokon.
Om tien uren des morgens zal de tweede
voorzitter, de heer R. R. Posthuma, een
openingsrede houden. Verder zullen eprekea
deze heeren, met de navolgonde onderwerpen:
P. H. Velttauysen, van Rotterdam: „Het vonnis
en de uitvoering daarvan"; W. L. Schramj
van Haarlem: „Eigen gemaakt leed"; P. C.
TUssen, van Zalt-Bommel: „Het gevoelen van
Christus"; mej. C. Clausing, van Amsterdam:
„De reddingboot"; mej. Heydens, directrice
van „Beth San", te Amsterdam: „Ernst der
liefde"; mej. A. G. P. Schreuder, van Haar
lem: „Verbodswetten"; Koopmans, van Am
sterdam: „Geen koning, maar moordenaar";
