<§eze jouraat wordt dagelijks, met uitzondering van (§on- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit YIER Bladen. Eerste Blad. ti\ I^UUI K LEIDSCH PBUS DEZEB COURANT i 'Voor Lelden per 8 tnaandea (Franco per post éizonderl^Jke Nommers i.ia 1.4a 0.06. FELUS DEB ADVEETENTEÊN Van 1 6 regels f 106. letters aaar plaatsruimte wordt f 0.05 berekend lodere rogoj meer f O.I7J. - Grootere Voor het incasseerüd buiten <le stad ;r: Leiden, 8 April. De collecte voor de Maatschappij van "Weldadigheid te Frederiksoord, tot het houden waarvan b\1 Koninklijk besluit vergunning is verleend, zal hier ter stede plaats hebben op Dinsdag 11 April a. 8. - Na hetgeen dezer dagen in deze courant werd medegedeeld omtrent deze zoo nuttige iurichting en van hetgeen daaromtrent wederom in het by dit nummer beboorende 2de Blad wordt in herinnering gebracht, is bet zeker overbodig hieraan nog een woord tot opwek king tot het geven van ruime blagen toe te voegen. 1 Alleen wijzen wij er nog op l.ee wijlen prof. Fruin onlangs aan de Maatschappij een groot legaat vermaakte. Zijn voorbeeld strekke lot navolging I Na een korte ongesteldheid is gister- namiddag alhier overleden dr. P. L. Rijke, oud-hoogleeraar by de faculteit der wis- en natuurkunde aan de Loidsche universiteit. De overledene, geboren te Hemmen den llden Juli 1812, heeft alzoo don loeflUd bereikt van byna 87 jaren. Hy was ook Staatsraad in buitengewonen dienst en indertyd een hoogloeraar, die èn om zijn bekwaamheden èn om zijn karakter by ambtgenooten, leerlingen, stadgenooten en verderen, die hem kenden, in hoog aanzien stond. Toen dostyds de qualiteit van het gas en de lichtsterkte daarvan zooveel gemoederen warm maakte, dat deze zaak in waarheid in dien tijd te dezer stede een brandpunt kon worden genoemd, maakte ook hy zich met etyn kennis op dit gobiod by geschrifte of op andere wijze zeer verdien6telUk. Zijn stofTeiyk overschot zal a. s. Dinsdag op de Prote8tantsche begraafplaats te Warmond, Waar reeds meer Lehsche hoogleeraren rusten, worden ter aarde besteld. De lykstaatsie zal daartoe om halftwaalf het sterfhuis, aan de Hooigracht, verlaten. Een vroegere, bekende stadgenoote van ons is den 6den April in Den Haag overleden: mevrouw de wed. prof. Cornelis Pruys van der Hoeven, geb. Maria Cornelia Trompert. Haar stoffeiyk overschot komt bier Maandag om halftwaalf per spoor aan en wordt begra ven aan de Groeno3teeg, juist op haar geboorte dag, 10 April. Zy zou dan 99 jaar geworden zyn. De Koninkiyke Academie van Weten schappen, afdeeling taal en letterkunde, ver gadert Maandag 10 dezer. De heeren Fockema Andreso en Zaayer zullen een rapport uit brengen naar aanleiding van het schryven van den minister van binnenlandsche zaken over hier te lande uitgeschreven prysvragen, en de heer Wildeboer zal een bijdrage leveren over de tydsbepaling van het Boek der Spreuken. Den 17den April a. s. hoopt ae heer P. M. Bleekstyn, stafmuzikant by het 4de reg. inf. alhier, de zilveren medaille te krygen als bolooulng voor 24 jarigen trouwen dienst. [De vereeniging „Boaz" houdt haar jaar vergadering op Yrydag 12 Mei 1899, des voormiddags te tien uren, in het gebouw .Zomerzorg", te Leiden. Op de agenda komt o. m. voor: Verkiezing van bestuursleden. Aftredenden zUn de heeren A. Dingemanse, A. Hogeboom, R. K. Okma en D. Schut. Hun plaatsvervangers hebben zitting tot in 1901. En de heeren H. H. Van Dyk, A. Van Namen Hz., J. O. Van Schaardenburg en J. A. Wormser, wier plaatsvervangers zullen aftreden in 1902. Behandeling van de ontwerp-statuten der ontworpen Spaar- en Voorschotbank. Referaat van den heer R. J. W. Rudolph. Onderwerp: Het ontwerp van wet tot regeling van de arbeids- en rusttyden in fabrieken en werkplaatsen voor personen, op wier arbeid de arbeidswet van 5 Mei 1889 niet van toe passing is. Des avonds te 8 uren gezellige byeenkomst, waarin mr. Th. Heemskerk als spreker zal optreden over een nader te melden onderwerp. Deze byeenkomst is ook toegankelyk voor dames. De gemeentoraad van Pernis heeft be sloten tot het bouwen van een nieuw ge meentehuis, bestaande uit secretarie, raadzaal, kamer voor den burgemeester en woning voor den veldwachter. Tot architect voor dat werk is benoemd de heer H. Paul, te Leiden. In het hotel „Den Ouden Doelen" te 's-Gravenhage is aangekomen de heer Ernesto Madeiro Pinto, directeur geniaal der Portu- geesche posteryen en rykstelegraphie, van Lissabon. HH. MM. de Koninginnen zullen zich a. s. Dinsdag, des namiddags 2 u. 2 min., per extra trein van 's-Gravenhage naar Am sterdam begeven, alwaar de Koninkiyke familie mot gevolg te 8 n. 4 min. hoopt binnen te komen. Te Haarlem heeft een conferentie plaats gehad tusschen dykgraaf en hoogheemraden der Uitwaterende sluizen en een commissie uit Gedeputeerde Staten, in zake de regeling der schutgelden van de nieuw te maken sluis te Zaandam. In de groote hotels der residentie wor den reeds aanvragen ontvangen tot het logeeren van afgevaardigden ter Vredescon ferentie. Men wonscht het „Huis ten Bosch" tydens de Conferentie in tolephonische verbinding te brengen met de stad. Het Uitvoerend deel van het Hoofdbe stuur der Maatschappü van Landbouw en Veeteelt in Zeeland beeft onzen minister van buitenlandeche zaken verzocht: le er de Bel gische regeering op te wyzen hoe ten gevolge van de in Belgiö genomen maatregelen op het gebied van landbouw en veeteelt, deze takken van volkswelvaart in ons Ryk onbe rekenbare schade lyden; 2e door krachtig optreden van onze Regeering te bevorJeren, dat de Belgische party kieze tegen het door den heer Maenhout ingediende wetsvoorstel. De 2do luitenant P. J. Zaalberg, van het 3do bat. 4de regiment infantorie, in gar nizoen te Haarlem, is by Koninklijk besluit overgeplaatst by het wapen der infanterie in Nederlandsch-Indiö. Genoemde luitenant zal den llden April a. s. zyn bestemming op Harderwyk volgen. Het ledental der Coöperatieve Winkel vereeniging van „Eigen Hulp" te 's Graven- hage bedrojg op 1 Januari 11. 6145, zynde 359 meer dan oen jaar te voren. Het kapitaal was geklommen tot/* 165,614.32. Het debiet bedroeg 1,540,193.51'/,. Het ging vooruit in de afdeelingen Kruidenierswaren, Boter, Kaas en Wyn on Bier, doch vermin derde in de afdeelingen Ghs- en Aardewerk, Sigaren en Tabak, Garen en Band. De netto-wiost met het onverdeelde saldo van het vorige jaar bedroeg 277,403.99. Voorgesteld wordt aan de leden 16 pet. uit te keeren, zynde 242,610.34, en het overige der winst ta verdeelen aan de beambten, het ondersteuningsfonds, het reservefonds, enz De heer Bihourd, gezant van Frankryk by ons Hof, is voor eenige weken met verlof vertrokken. Graaf De Segur d'Agnessan, secretaris 1ste klasse van het gezantschap, is in de residentie teruggekeerd en zal, tydens het verlof van den heer Bihourd, als zaakgelastigde van Frankryk optreden. De 2de luit. K. L. Moens, van het 4de reg. vest.-art., is overgeplaatst van Helder naar '8 Gravenhage. Tot nog toe werd de linnen onderkleeding van korporaals en minderen voor rekening van bet Ryk alleen gewasschen. Thans wordt op last van den Minister van Oorlog by het 2de reg. vest.-art. een proef genomen, om ook de herstelling van die goedcreD, hetgeen vroeger door den man zelf moest worden bekostigd, voor Rijksrekening te doen plaats hebben by particulieren. Door de leden der Gereformeerde ge meente te Delft is het volgend zestal predi kanten geformeerd, om da ruit na verloop van tyd een keuze te doen ter vervulling der plaats, die ontstaat door het aanstaand ver trek van ds. Gezelle Meerburg. G. Wielinga, te Katwyk aan den Rijn; P. A. E. Sillevis Smit, te Rott rdam; W. B. Renkema, te Rynsburg; A. M. Donner J.Hzn., te Amersfoort; J. H. Donner Jr., te Nieuw- Corp, en J. Van Haeringen, te Katondrecht. Door wyien mevrouw wed. M. Jacob- son—Rosen, te Rotterdam, is aan hot Centraal IsraëllitischWeeshuis te Utrecht een legaat van 1000 vermaakt. Tot voorzitters der afdeelingen van ce Eerste Kamer zyn gekozen de heeren Rutgers van Rozenburg, Viruly, Alberda van Ekenstein, Cremers en Geertsema, en tot onder-voorzitters de heeren Godin de Beaufort, Röell, Van Swinderen, Prins en Melvil van Lynden. Te Arnhem is overleden de heer B. L. Hendriks, een bekend portretschilder. Aan de Ned.-Herv. Kerk te Hei- en Boeicop is door den heer D. Th. De Wil it de som van 1000 gelegateerd. De minister van financiën heeft aan burgemeester en wethouders van Den Haag bericht, dat, om het paleis „Huis ten Bosch" geschikt te maken voor het houden van de Ontwapeningsconferentie, onder meer nooiig is het maken van leidingen en toestellen in dat paleis en in den daarby behoorenden tuin voor het gebruik van duinwater, en heeft ver zocht, dat hem daartoe worde vergund af te wy- ken van de bepaling, dat, voor zooveel de voor meer gemeld paleis gelegde buisleiding valt buiten het grondgebied van de gemeente 's-Gravenhage, daarop alleen mogen worden aangesloten leidingen tot voeding van brand- kranen. Met het oog op het zeer bjjzondero geval, waarvoor de afwyking van het contract van 1895 wordt govraagd, hebben B. en Ws. zoo min als de Commissie voor de plaatselijke werken en eigendommen, bezwaar die te zien verleenen, weshalve zy den Raad voorstellen in die afwyking te bewilligen voor zooveel en voor zoolang de Ontwapeningsconferentie die noodig maakt. De classis Groningen der Geref. Kerken heeft gistermiddag het voorstel-Bavinck: ophef fing der Theol School, enz., in beginsel aan genomen. Op 24 April komen de détail punten in behandeling. In de te Stolwyk gehouden Raads vergadering is aan de heeren Vas Visser en Co. concessie verleend tot het aanleggen van een stoomtram door de gemeente, terwyi e?n reDteloos voorschot werd toegezegd van 300Cf. Voor den vroeger ontworpen locaal- spoorweg was slechts 2000 beschikbaar gesteld. Bedankt is voor het beroep naar de Ger. Gem. te Hazerswoude door ds. S. O. Los, te De Lier. Gistermiddag werd in Diligentia te 's Gra- venhage op initiatief van de heeren mr. A. Kerdyk en dr. C. A. Verryn Stuart, een byeen komst gehouden v.in eenige heeren, mot het do:-i een locale commissie te vormen geiyk ook gewenscht wordt voor verschillende andere gemeenten of streken in ons land om pro paganda te maken voor de onlangs te Utrsicht tot stand gekomen vereeniging „Centraal bureau voor sociale adviezen". Het resultaat der besprekingen was, dat een dergelijke commissie daar ter stede tot stand kwam, wier eerste taak zal zyn het op doel matige wijze verspreiden van een circulaire aan personen, by wie de leden der nieuwge vormde commissi 3, ieder in hun kring, do meeste kansen van slagen zullen hebben om steun voor de Z3ak te bokomen. Naar men meldt, zyn in de afdeelingen van de Eerste Kamer zeer belangrijke opmer king. n gemaakt met betrekking tot bot revisie voorstel. Men verwacht, dat dit voorstel zoomede het ontwerp Indische Mynwet niet voor het laatst dezer maand in staat van wijzen zal zyn. Zeer waarschyniyk zullen de led9n der Kamer eerst in Mei byeenkomen. By de gisteren gehouden aanbeste ding van: lo. het wyzigen en verbeteren van de lynen langs den Hollandschen IJzeren-Spoorweg tusschen het Westorkanaal cn het scheidings- punt der spoorwegen naar Haarlem en Zaan dam te Amsterdam; 2o. het leggen en ingraven van een kabel in den grond te Rotterdam, en 3o. het leggeD, ingravon en inbaggeren van een kabsl te Gouda, werden ontvangen de volgende inschrij vingen: voor het werk sub lo.: laagste inschryver G. Albla8, te "Waddiugsveen, voor ƒ1440; hoogste C. J. Tierolff, te Rozendaal, voor ƒ2100; voor het werk sub 2o.: laagste inschryver F. Van Oosterhout, te Rotterdam, voor 520; hoogste C. J. Tierolff, te Rozendaal, voor 750; voor het werk sub 3o.: laagste inschryver G. Alblas, te Waddingsveen, voor ƒ1030; hoogste W. Van Dflk, te Utrecht, voor 1520. Sls.-CL Het stoomschip „Buodesrath", van Ham burg en Antwerpen naar Oost-Afrika,arriveerde 6 April te Lissabon; de „Koningin-Regentes", van Batavia naar Amsterdam, is 7 April Bevezier gepasseerd; de „Prinses Sophie", van Amsterdam naar Batavia, passeerde 7 April Kaap Roca. Alkeinado. Voor deze gemeente zyn dit jaar als leden van den Raad aan de gewone beurt van aftreding de heeren A. Los, A. J. Van der Zon en C. Van Rijzen. Volgens de kiezerslyst voor deze gemeente voor 18991900 behooren er van de 592 kiesgerechtigden voor de Tweede Kamer 415 tot hot 1ste stemdistrict (de wyken A, B en C) en 177 tot hot 2de stemdistrict (oe wyken D, E en F); voor de Prov. Staten behooren van de 590 kiezers 414 tot het lsto on 176 tot het 2de stemdistrict; van de 468 Gemeente raadkiezers ressorteeren er 334 onder het lste en 134 onder bet 2de stemdistrict. Bodegraven. In de maand Maart is aan het postkantoor alhier in de Rijkspostspaarbank ingelegd ƒ3239.65 on uitbetaal! ƒ1603.50. Het laatst uitgegeven spaarbankboekje draagt h:t nummer 664. Door mr. C. S. Van Dobben de Bruyn, albier, is aan het gemeentebestuur van Bode graven ingediend een verzoek om verbetering van de vastgestel 1o kiezerslyst, met de byge- voeg Je bowy8stukken. Een ieder is tot tegen spraak van het verzoek bevoegd. De tegen spraak moet schrifteiyk niteriyk 23 April a. s. aan het gemeentebestuur worden ingediend. Van de ingelyfde manschappen dezer gemeente van de nieuwe lichting der nationale militie is niet minder dan het derde gedeelte afgekeurd. Om de plaatsen der afgekeurden te vervullen zyn reeds aan de houders der volgende nummers van de loting oproepingen voor den dienst gedaan. Voor dezen, die dachten vrygeloot te zyn, is dit zeker wel e-:n teleur stelling. De sociëteit „Concordia", alhier, heeft het plan, om, vóór zy haar zomerkwartier betrekt, in haar winterlokaal eerstJaags een biljartconcours te houden. Katwyk-nan-Zoe. In de afgeloopen week bracht n een 48-tal bommen alhier hun vangst in afslag met een besomming, varieerende van 33 tot 150. Schol bracht op 4 tot 6.70, scharren 2.76 tot 3.50, garnalen 1.75 tot Feuilleton. DE RENTMEESTER. <5) „Noe ja, doar hê'k ok al den tied óver ewarkt, van Torleden joar Sunterkloas-oavend of an. Ie weet, hoé groot da'w on3 wêkgeldjen deur-de-bank van doön hebt, Hein. Moar zo'n enkelde wék schêt d'r toch wol 'ea tuaschon, .veural van-de-zommer, da'k 'n kwartjen, of 'n dubbeltjoD, of al was 't moar één cent, d'rvan koe óvorholden. Dat lei ik dan in 'en deueken ampart; en namp mien stellig veur, A In gin geval d'r wat uut te nemmen. „Doar we de ééne wéke met toökönt," zoo prékten ik mioneigen veur, „doar kö'w ok de êndeie wéke met rondkommen, a'w moar zuDig bunt!" En a'k zag ankommen da'w'es 'n B wéke neét tod zollen kommen, deur da 'k brandstof, of 't een of ander van deen aard moe koopen, well dan bleef ik 'n oavend of wat 'n betjen later op, on naeiden veur 'en ander, um one tekort doarmee te dekken. Zoo ha'k, per Blot van rèkening, dróe gulden zeuver. en dartig cent in mien deueken bie mekoar 'ekregen." .Vrouw 1" zei Van Heel, „ie bunt d'r een nut duzend, beurt" „Prötje8l" lachte zijn vrouw, maar voelde zich met die „prötjee" toch innig gelukkig. Van Heel vroeg: „Hoövel van deê Sunterkloas-poppen zind ó'r wei, vrouw? Veur iader van de kiodera 'n groot en 'n klein, geleuf ik boast?" „Ea dan nog een den êldergrootsten veur oe." „En ie-eiges dan?" „Ik.1 Och beer, a'k oe en de kleinen d'r zoo lekkertjes van zeê éten, wel! dan pruef ik 't van d'n weerumstuit ok." „Glekkeproat, vrouw I Dat etuk van mien deile wis samen, en dan deile we d'n „weerum stuit" êk sameD, ie en ik. Is 't écht suntor- kloas?" „Nee, nee, dat kon 'k veur zo'n cent of wat neèt koopen I 't Ie toai toai." ,'t Zut d'r in elk geval överbeerlik uut! Hoar noe stoet allea op toafel. Wi'k de kinder noe weer binneD roópen?" Willem en zyn broertje en zusjea werden geroepen; en vader en moeder trokken zich terug in een donkeren boek. Onbemerkt wensebten zy den indruk ga te slaan, welken die tafel, met baar ongekenden rykdom, op hun kinderen maken zou. Willem, als oudste, kwam voorop. „Vader," begon by, „wie hebt de tebaks- deuze neét.Haar toen dwaalde zyn oog af en viel op al die heoriykhedonen, plotse ling afbrekend in opgetogen verbazing, bleef hy staaD, waar hy stond. „Vadert" riep by, „móéderi.... is dat veur 6ns?l" „Ja, jonge," zei Van Heel, „dat ia veur oelul Stuksken veur betjen hef oew móéder 't bie mekoar 'esprokkeld, 't hoeie joar deur, en d'r mennig uur sloapens veur priesegeven." Willem zei nieta. Maar by en zyn oudste zus sprongen op hun moeder toe en grepen haar hand; en door de innigheid, waarmeo ze dit dedeD, door don blik, waarvan de be weging vergezeld ging, achtte de moeder zich beloond. Intusschen had, giads by de tafel, Van Heel den anderen kinderen reeds gewezen, welk deel van den rijkdom voor ieder hunner was bestemd. „Zog, Willem 1" riep Hein, „kom 'es hieri lo hebt veur oew part 'en verschrikkeiyk mooie pet, en dan nog, van suntorkloaegoed, 'en grooto koets met twee pèrde d'rveurl" Willem ging pet en equipage itj ontvangst nemen en vroeg aan zyn zus: „Wat heb ie 'ekregen, Teuntjen?" „'En mooie nieie scholdöokl" antwoordde Teuntje, mot blyden triomf het voorwerp in de hoogte houdende. „En wat-veur sunterkloas-pop hê'j?" „Noe...!" weifelde Teuntje, „dat weet ik nèet recht. 'En onbenullig groots koö, zo'k boast zeggen, alleen-moar, zeé hef gin booms op de kop." „Wat zeg-ie?l" verontwaardigde Heins geleerdheid zich. „Wat zeg-ie, Teuntjen; 'en „koö"I Zeê'j dan deê lange snavel céet 1 't Is 'n oolefant, domme deerne 1" „Zind deé pediezen en walnötten ok nog veur ons?" vroeg, onder al die bedryven, Hanneke haar moeder. Zeker 1" was het antwoord, „moar doar zê'w um spéllen, kind, op bet gaDzebord. Deê 't wint krig zo'n pediesappel of dreê nétten, doar mig o tusschen keêzen," Het spel begon. Hein junior won den eersten „pedies"; Teuntje den tweeden; en toon vielen, na elkaar, n" 4 en 5 aan Willem ten deel. „Hier, Hanneke!" zei doze tot zyn jongste zus, wier oogjes wat minder vroolUk begonnen te staan, „keest moar uut: eou van de beien is veur oei" Een goedkeurend knikje van vader en moeder was het loon voor doze edelmoedig heid, en hot spel word met volle ambitie opnieuw begonnen. Maar te midden van al die feestvreugde, en nadat met een onwillekeurig zuchtje het hor loge geraadpleegd was, zei eensklaps Van Heel: „Zeêzoo, vrouw, ammezeert oe noe veerder moar goed met de kinderik mot d'r nog 'en uurtjen op uut." „D'r op uut...l?" herhaalde zyn vrouw. „DT néo op uut, Heio, en in dit weertjen1? Heur de wind 'si De takken van den wilg zwiept tegen het venster, dat 't zoo kroakt 1" „Ie meent toch nêet, da'k bang bin veur 'n zucbjen wind?l" lachte Van Heel. „Nee", zei zyn vrouw, „moar deê régen en deê hagel en enee.,.1 'tls jummera weer um hond of kat neét buten de deur te dêrven jagen 1" „Sjuust doarum, vröwken, mot ik d'r op uut. De stropers zölt nêet anders denken, asda'k eur vanoavend wel met vrêzalloaten, begriep-ie, vrouw?" Vrouw Van Heel „begreep" wel, maar oordeelde toch: ,'k Zol d'r mien gezondheid nêet veur woagen, Hein! Eer da'j 'en halve menuut buten da deur zind ewest, bu'j deur en deur nat!" „Zeg'es, Trouw l" fluisterde Van Heel, ter- wyi by don arm zyner vrouw een vriendolyk drukje gaf, „zo'j de kinder, tegen Karsemes of zoo, nêet 's graag weer zo'n oavondjon bezêrgon willen?... Doar ia kans op, want ik bolle d'r mien hoast zeker van, da'k met dit bluusterig woer d'r een zal enappen; on zooa'j weet, gif dat 'en premis van vief cn twintig gulden." Vrouw Van Heel liot den droevig-teleur- gestelden blik een ommezien rusten, eeret op den feestdiech on daarna op haar man; en loosde toen oen diepen zucht. „In vredo", zei ze, „goat dan, Hein!" Van Heel had goed gezien: hy „Bnapte" inderdaad een atrooper; en wol Brummelkamp, den beruchten wilddief, van wien ieder wiet, dat hy schier avond op avond er op uit ging, en dien noch veldwachter noch jachtopziener nog ooit bad kunnen attrapoeren. De haas, dien de delinquent op bet oogenblik der calange bezig was uit den strik te halen, moest eerst kort geleden daarin verward zyn geraakt. Toen de verschrikte etrooper het beest losliet, eprong het weg en was in een ommezien tnsschen de struiken verdwenen. Maar da strik, waar de vanget mee gedaan was, werd in beBlag genomen door Van Heel. {Wordt vcnolqd.) Maandag ÏO April. 1999 WÊ. DAGBLAD.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1899 | | pagina 1