N". 11990
Zaterdag So Maart.
A0. 1899
<§eze iQourant wordt dagelijks, met uitzondering
van (§on- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit TWEE
Bladen.
Eerste Blad.
Leiden, 2i Maart.
Feuilleton,.
De Van-Peltz'-diaraaotou.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURAJJT;
Lelden per 8 cnaanaeo. I.IOi
iFrifnco per post f 1.40.
AfMmderltfke Nommer9 0.05.
PRIJS DER AnVk'RTWNTlffret
Van 1-6 regels f 1.06. Iedere regel meer f 0.17- Grootar*
letters Daar plaatsruimte - Voor het Incasseer en bulten de stad
wordt f 0.05 berekend
Ollloiëele Kenuisjjoylngoii.
Kennisgeving.
MTIOMALE MILITIE.
«PROEPING IN A0TIVITEIT VAN ZEEMILI0IEN-
VERLOFUANGERS DER LIGHTING VAN 1897.
De Burgemeester van Leiden,
Gezien de ciroulaire van den heer Commissaris der
Kom gin in de provincie Zuid.Holland, da. 20 Januari
11. (Provinciaal bl d No. 2);
Bro gt ter konma van de in deze gemeente geves-
tigdo zeemilicien-verlofg ngera der lichting van 1897,
v ABRAHAM VERVER en
WILLEM FREDERIK LiNüE8BERGFN,
flat zij, iu^evolgu Koninklijk besluit van 23 Deoem-
t>6r 1898, No. 17, aan du herhalingsoefeningen in
dit jaar moeten deelnemen om gsdureiide den t\jd
van vijf weken «e worden geoefend, en roo t hen
tnitedien op om zich op Donderdag 6 April
nanet., dea middags té twaalf uren, by den
Commandant v.n Hr. Mp. „Everiuen te Willem oord,
aan te melden, gekleed in dn bij hun vertrek met
gToot verlof medt-genomen militaire kleediDgetnkken
en voorzien van hun koolgoederen, zoomede van huu
«akboekjea.
De bedoelde verlofgangers worden voorts verwit
tigd, dat jj zioh d-n dtg v«lór hun vertrek naar
genoe den bodem, dei voormiddags tneeohen 10 en
12 uren, voorzien v*o huu zakooekjoe, ter Gemeente-
eecreiarie (Afd. Nat. Militie en Sc'autt rij kamer No. 9)
alhier behooreu to vervoegen, tot het ont<augen van
een vervoerbewija. alsmede, desverlangd, Von het hun
toekomend daggeld, en dat zy, bijaldien zekte hen
mooht verhinderen aan deze oproeping te voldoen,
Verplioht zij j daarvan tijdig ter Secreiario vo rmeld
kennis te geven, onder overlcgg ug van een op ge
zegeld papier gestelde verklaring van een geuees-
kuudige zullen o zy ztoh eohter na huo hors el
onverwijld naar de pliats vao bestemming behooron
te be. evin en zioh alsdan moeten vervoegen by dun
Commandant van het Waobteohtp aldaar.
LeideD, De Burgemeester voornoemd,
S3 Maart 1899. F. WA8.
In de Lakenhal is onlangs, na te z(jn
schoongemaakt, opgesteld de klok der voor
malige Waarakerk, een geschenk san het
gemeente-museu van de Leidsche Katoen-
maatschappü, welke, zooals men weet, die
kerk van oe Gemeente-Commissie van het Neu.-
Eerv. Kerkgenootschap alhier gekocht heeft.
De klok is niet alleen uit een historisch oog
punt een aanwinst voor ons museum, maar
ook als kunstwerk van waarde, als afkomstig
uit de beroemde gieterij van Francois Hemony,
te Amsterdam. Het randschrift lui .tf Jubilate
Deo Omnes Terra Servite Domino in Laetitia
F. Hemony Me Fee. Amstelodaml A°. 1662
(Jubelt allen Gode en dient den Heer met
bltfoechap, onz.).
De stad kocht de klok In 1663; zy kostte
f 276, blykens de nog aanwozige quitantie.
Van de retks welgeslaagde en meer-rndeels
goed bezochte winterbyeenkometen der Cör.
Jongelingsvereeniging „Uw Bewaarder zal
Diet sluimeren", alhier (.<fdeeling van het
Nu'derlandsch Jongelingsverbond), had gister
avond de vyfde of laatste in de groote zaal
▼an het wykgebouw „Pniël", aan de Middelste
gracht, plaats. Ook nu weer was deze zaal
geheel met belangstellenden gevuld, terwyi
andermaal de schoono banier der Voreaniging
het devies dezer afdeeling te aanschouwen gaf.
De heer A. J. De Lange opende het samenzyn
met gebed.
Het afwisseling biedende programma werd
zonder wyziging ten gehoore gebracht en de
uitvoering der verschillende nummers er van
verschafte veel genoegen. Zoowel het gedeelte
der leerlingen van de Christeiyke Burger-
zangschool (waarvan de heer B. H. Gebhardt
directeur is), die met begeleiding eenige een
voudige liederen niet onverdiensteiyk zongen,
zoowel de vioolclub en de violist, oie zulk
een scboonen solo voordroeg, als zy, die met
hun ernstige voorbrachten htt auditorium
boei ien, hebben, met den hoer Gebhardt, allen
medegewerkt tot het welslagen van dezen
geztlligen avond.
De heer De Lange sloot de byeeDkemet
met een toespraak, welke meermalen, met
bet oog op de vile oankbetuigingen aan hen,
cis medehielpen tot het goed slagen van allo
vyf de oyeenkomsten van deze Vereenlging,
uitbundig wen toegi juicht, N i het gezameniyk
zingen van het weloekonde Psalmvers: „Zyn
naam mo t eeuwig «er ontvangen" en daDk
gebed van den heer De Lange ging men zeer
voldaan en ook gesticht huiswaarts.
In de vergadering der afdeeling Leiden
en Omstreken van d- Hollandsche Maatschappij
van Landbouw, gehouden in 't café „Bellevue",
alhier, werd, na mededeeling van eenige inge
komen stukken, de rekening over 1898 op
voorstel van de commissie van onderzoek, bo
st.ande uit de heeren J. De Graaf, Christiaanse
en B. Van DorsteD, vastgesteld in uitgaaf op
ƒ394.40, in ontvang op ƒ362.30 en het
nadeelig salco alzoo op ƒ32.10.
Daarna werd het woord gegeven aan den
heer A. Bos, zuivelconsulent in deze provin
cie, die aanschouwelijk aantoonde op welke
wyze de opbrengst, bet v« tg-halte en het
gewicht van ae melk der koeien kan worden
bepaald en zulks in verband met de handlei
ding tot bet aanleggen en byhouden van
melk3taten ten uienste van den veefokker-
zuivel .erei Jer, voor de bybouding waarvan
door h' t Hoofdbestuur pryzen zyn uitgeloofd.
De heer L. Spruyt en de voorzitter vro-gen
inlichtingen omtrent de vleeschvorming, in
verband met de melkproductie, en of een te
groote melkopbrengst niet gepaard zou gaan
met een verzwakking van den veestapel.
Nadat de heer Bos nadere inlichtingen had
verstrekt, werd het woord gegeven aan den
heer D. Jurriaanse, die een en ander mede
deelde omtrent de voeding van het paard.
Met den heer Jurriaanse trad de heer Van
Gruting, Ryksveearts, in debat, voornamelijk
over de vraag of het gewenscht is den paarden
de haver gekneusd of geplet, dan wel in den
gewonen vorm toe te dienen; dit laatste achtte
de heer Van Gruting gewenscht.
Met het oog op het vergevorderd uur werd
het laatste punt der agenda: „voortzetting
der bespreking over maatregelen tegen de
tuberculose by bet rundvee", en een van den
heer A. Van Leeuwen, te Leiderdorp, te dier
zake ontvangen schryven aangehouden.
Na gratis verloting van eenige voorwerpen
werd de vergadering gesloten.
- Aan het verslag van den toestand v<>n
Handel en Nijverheid in de gemeente Leiuen
over 1898 is nog het volgende ontleend.
Zeepfabricage. De firma Dros Tieleman
deelt mede, dat ce fabriek veel heeft geprodu
ceerd, doch de resultaten ver van bevredi
gend zyn, ten gevolge van do ontzaglyke con
currentie onderling. Na afschaffing der accijnzen
is htt oog van veltn op dit artikel geslagen
het getal fabrikanten, groot en klein, is zeer
toegenom- o, en een ieder wenscht het leeuwen
aandeel van hbt debiet machtig te woroen.
Een noodzakelijk gevolg daarvan is lage pryzen,
zooianig, dat, mocht die toestand voortduren,
velen op het slagveld zullen mot-ten sneuvelen.
De faoricage van verduurzaamde levensmid
delen breidt zich steeds uit en is te Lelden
ten zeer groote factor van inuustrK De bier
ter stede bestaande fabrieken verheugen zich
alle in grooten bloei.
De wekel.ksche graanmarkt werd weer
druk bezocht, zoowel door koopers als door
verkooptrs, en evenals vorige jaren met een
uitgeoreiden handel.
Van de bultenlandsche artikelen werden
vooral in ae Amerikaansche mals we*r be-
langryke z .ken afgesloten, zoodat wel aan te
nemen is, dat het georuik daarvan stee s toe
neemt. Ook werden groote partyen Ameri
kaansche witte tarwe verhandeld, vooral in
het voorjaar, omdat toen bleek, dat ce voor
raad inlanosche niet groot genoeg zou zyn,
en ook om aan ce qualiteit daarvan e nigs-
zins te gemoet te kom-n.
De oogst van inlandsche granen is, wat
qualiteit betreft, beter geweest dan vorig jaar
en wat de quantit it betreft war«?n ae berichten
tamelyk uite nloopend.
Hettarwegewus is vry goed binnengekomen;
aanvankelijk liet de qualiteit wel wat te
wenachen over, maar in een lcop van het
jaar weraen onder oe aangeboden partyen
toch verschillende van zeer goede quJiteit
aangetroffen.
Door de steeds hooxere notooringen uit
Amerika, een gevolg van overdrev n 6pecu
latie, en door tydeiyke schorsing van graan
rechten in Frankryk en Italië, liepen de
pryzen in April en Mei buitengewoon op;
spoeoig daarop volgde een oaling en was de
handel, tot aan de komst van het nieuwe
gewas, van weinig belang.
Van rogge was het beschot voldoende, de
qualiteit echter niet mooi.
Van gerst en haver was de oogst niet zoo
ruim, de pryzen hielden goed stand.
Duivenboonon gaven een beschot, de handel
was niet zoo levendig als gedurende het
vorig jaar.
Paardenboonen zyn minder ruim binnen
gekomen en de qualiteit is maar even vol oende.
Koolzaad kwam goed binnen, het gewas is
echter niet groot; de pryzen van het oude
zaad bielden goed 6tand.
Van Kanariezaad werd weinig getoond.
Kaas- en Botermarkt. Aan de Stadswaag
werden in 1898 gewogen 20102 '/e doelen
boter en 8205 Vie deelen boter, te zamen
434080 kilogrammen, voorts 775750 kilo
grammen kaas.
Verder werden aan de Stadswaag gewogen
6027 varkens en 109 runderen.
Stedelijke Werkinrichting. In 1898 zyn op
genomen: 33,565 volwassen personen, 6712
kinderen, te zemen 40,277, is gemiddeld 110
personen daags.
Aan arneicsloon is betaald 4858.42s en
aan voeding ƒ4036.42.
Daarenboven is uitbetaald aan vergoeding
voor voecing aan de tydeiyk opgenomen
werklieden der Leidsche Katoen-Maatschappy
ƒ5961.52.
De subsidie beiroeg: legaat-De Buzzi ƒ1160,
van de Gemeente ƒ6840, te zamen ƒ8000.
Agentschap der Nederlandsche Bank. Boek
jaar 1897—'98.
Gedisconteerd werden 708 wissels en pro
messen tot een bedrag van 2,117,894.40s
Gesl. beleeningen op Effecten 581,700.
Verstrekte voorschotten in
Rekening Courant 0 87,000.
2,786,594.40s
Gemiddeld opereerend Kapitaal:
Disconteeringen436,982.
Beleeningen op Effecten 550,145.
Voorachotton in Rek. Courant 28,536.
1,015,662
De behaalde rente bearo-g:
Op Disconto16,416.28s
Rekening21,331.10s
Voorschotten in Rekening
Courant -1,877.82s
39,625.21s
Verwisseld werd:
Bankpapi r t>-gen Bankpapier, 5,653.350.
Bankpapi-r tegen Specie 2,121,920.
Specie tegen Bankpapier 2,2.17,195.
9,992,465.—
Opgave van het Goederenvervoer
aan het Station Lelden
van de Holl. IJzeren-Spoorweg-Maatschappy.
Gedurende het jaar 1899.
In Tonnen.
BENAMING.
Brnuea
▼er-eer.
Reohtatr.
verkeer.
Totaal.
Gene
raal.
Ver
trek.
Aan
kom.-t.
Ver
trek.
Aan
komst.
Bc-etelgoed
Stukgoed
WageüUó.-goed
720
1247
2865
1337
1018
1260
3193
1924
38
193
960
4775
2
60
643
S-8J1
1808
2760
7861
46337
Totaal
G169
7725
59C6
38906
66766
By beschikking van den minister van
binnenlandsche zaken is, met Ingang van 1
April 1899, aan den heer F. H. Eydman,
werktuigkundig ingenieur en technoloog, op
zyn verzoek, eervol ontslag verleend als
assistent voor de scheikunde aan de Polytech
nische School te Delft, en is voor htt tydvak
van 1 April 1899 tot en met 31 Juli d. a. v.
als zooianig benoemd de heer L. Van Scher-
peDzeel, te L-Iden.
By de a. s. akte-examens, art. 56a der
wet op het laeer onderwys, in Zuid-Holland,
zyn als deskunoigen bono md:
Voor taal Gn lezen: de heeren R. Leopold,
J. Couvóe, C. W. Valken en P. Voerman.
Voor rekenen: de heeren R. Van Groenen-
bergh, J. Vellinga, N. Brouwer en A. Van
der Harst.
Voor paedagogiek: de heenn J. Schreuder,
J. Th. Schiphorst, J. De Visser Smits en F.
Gedeking.
Voor geschiedenis: de heeren H. J. VT.
Huber, R. J. F. J. H. Nogarede, D. Kanon
en H. Eerdeek.
Voor aardrijkskunde: aehe ren J. De Kooing,
J. G Kropman, J. Hemmes en J. J. Ten Havo.
Voor kennis der n tuur: de heeren L. P.
Akkersdyk, C. Kameroeek, G. Van Nimwegen
en D. P. Thierry.
Voor zang en schryven: de heeren J. Koffy-
berg, J. C Smder, J. Wufister en J. Rovers.
Voor handteeken- n: de heeren M. Kramers,
J. Dee, G M. Kosters en G. A. Laagland.
Voor nuttige handwerken: de dames C. J.
Van den En Je en J. G. Graveloite-Pontier.
Voor vak j (vrye en or e oeienlngen der
gymnastiek): de heeren J. H. Reys en R.
Brouwer.
Beroepen Is by de Ned.-Herv. Gemeente
te Stellendam de heer T. Lekkerkerkor,
preuikant te Hagestein.
Sedert bet overlijden van den titularis
wordt de waarnemiDg oer betrekking van
boekhouder en kassier van de „Staatscourant"
en het „Staatsblad" vorvuld door d«n chef er
afd. Comptaiiliteit by het depart, van binnenl.
zaken.
Heden zullen de Koninginnon oen kort
bezoek aan Haarlem brengen. HH MM.
zouden daar aankomen te 1.52 u. en tegen
5 uren naar Den Haag terugkeeren.
Het bezoek zal hoogstwaarschynlyk gelden
de tentoonstelling van Indische monumenten
(Baro oedoer, e. d.), die gehoaden wordt in
het Museum voor Kunstnyverheid en den
30aton dezer voor het publiek zal worden
geopend.
Het aantal kiezers te Amsterdam bedraagt
volgens de op 22 dezer vastgestelde kiezers-
lyst, de negen districten te zamen genomen,
41,610. tegen 39,610 iu 1898. Het aantal
eigen aangifte, in 1898 837, daalde ia 1899
tot 448.
De voorloopig vastgestelde klezersiyst voor
de Tweede Kamer te Dordrecht bevat 3573
namen, tegen 3284 het vorige jaar.
Een adres aan H. M. de Koningin gaat
te Dororecht ter teekoning rond, verzoekende
den beor S. M. Hugo Van Gyn ahaar te be
noemen tot burgemeester oier gemeente.
De directie van het Neaerlandsche Gast
huis voor Ooglyders te Utrecht ontving een
gift van f 500 van den heer P. W. J., te
Amsterdam.
De door wyien den heer L. H. E Van
Santbergen aan de vereenüging „Het Zieken
huis" te Apelooorn vermaakte erfstelling be
draagt plra. ƒ8000.
Door wyion den heer W. Van Capellon
Verschoor is aan de Vereeniging tot opneming
i»)
„Ala ik het gezelschap niet al to Teel uit
breid, 7,ou ik gaarne met u gaan," begon
Aledo. „Ik waa op weg naar het NoordeD,
toen ik hier uitstapte, en had plan vandaag
verder te gaan. Maar liever wacht ik tot
Zaterdag en vergezel u."
,Wel, dat is heerlükl" riep Lindeli, beide
handen naar zfln vrienden uitstrekkende. ,Nu
ontbreekt alleen Mark Felton nog. Gaat gt)
ook met ons mede?"
Mark schudde het hoofd.
„Ik blijf bi) myn paardeD, maar als ik ooit
tiaar Nieuw-York kom, zoek ik u in de eerste
plaats op."
„Ik zou het u ook nooit vergeven, indien
gy dat verzuimdet, maar wanneer ge komt,
vergeet dan niet uw Mary Anne mee te
brengen; ik kan niet scheiden van dat mooie
paard."
„Het paard en ik scheiden nooit van
elkaar, behalve ale we één van tweeën
sterven; en dit is vanzelf een verschoonbare
reden."
Het gelach, dat volgde op deze naïeve op-
merking, werd afgebroken door de afscheids
groeten der vrienden, die zoo harteiyk waren
alsof ze Mark twee jaar in plaats van twee
dagen hadden gekend.
Binnen een uur waren ze allen afgereisd
en vervolgde iedor afzonderiyk zyn weg. En
Zaterdagsavonds laat ontmoetten de drie elkaar
in Galveston en vertrokken met den nacht-
trein naar Nieuw Orleans.
XIL
In het ryk gemeubileerde salon van de
familie Van Pelt» in Fifth Avenue, te Nieuw-
York, waren twee personen gezeten. Eén van
dezen was mevrouw Van Peltz, in haar volle
lengte uitgestrekt in een gemakkelyken stoel.
De andere was een korte, breede man met
vierkante schouders en een gelaat, dat zyn
Hollandsche afkomst verried. Op zyn grof
gezicht stond duideiyk een slecht humeur
te lezen.
Hy stapte ongeduldig in de kamer heen
en weer, nu en dan een oogenhlik stilstaande,
om een op- of aanmerking te makeo.
„Het is zeer vreemd, mevrouw Van Peltz,"
begon by op ruzle-achtlgon toon, „dat ge,
zoolang ik van huis was, deze vertrekken
byna ieders week vuldet met gasten; maar
ik vertoon me niet en wensch myn vrienden
by my te ontvangen, of ge hebt voortdurend
uitvluchten om daaraan te ontkomen."
„Wel, myn tyd, Abner," protesteerde de
vrouw des huizes, „ik heb nooit iemand zoo
ongeduldig gezien. Ik heb alleen gezegd, dat
ik niet begrypen kon, dat ge zoo verlangt
naar een party, daar ge aityd zoo'n drukte
hebt als ik er oen wil geven."
„Ik onderstel, dat ik myn vrienden kan
ontvaDgen wanneer ik wil. Ik ben drie maanden
weg geweest en wil my nu eens aan mlju
kennissen vertoonen."
„Hsel goed, ik heb er niets op tegen. Het
zal dus de party zyn van uw vrienden; ik
behoef er dus nist op te verschynen."
Hy bleef véór haar staan en zag haar aan
met een steeds stygende uitdrukking van
ongeduld iu zyn oogen en met gefronste wenk
brauwen. „Ik heb u noodig en daarby myn
diamanten, begrffpt ge: alle diamanten. Ik zal
die Nieuw-Yorksche bedelaars verblinden door
hun glans. Zy zullen zien, dat de oude Van
Peltz een man van middelen is."
„Nonsons; ge zoudt me als een afgodsbeeld
willen optooien."
„Wat ik wil, zal gebeuren; gy zyt myn
eigendom zoowel als de diamanten. Is dat
niet zoo, mevrouw Van Peltz?"
Er was iets zéé kwaadaardigs in zyn blik
ken, dat, hoe verontwaardigd ook, zy begreep
te moeten berusten.
„Maar wie heeft ooit van een party in
Moi geboord I Er is geen sterveling in Nieuw-
York."
„Ik denk nog wel genoeg menschen voor
onzo party."
„Bovendien, ge laat my geen tyd voor de
noodige toebereidselen. Twee weken heb ik
noodig, indien ge er eenige eer mee wilt
inleggen."
„Het kan en zal binnen eeu week gebeuren.
Vandaag over een week zal het zyn en ik
wil er niets moer tegen hooren. Verstaat ge
my, de uitnoodigingen moeten dadeiyk ver
zonden worden; bier is de lyst."
Hy wierp een langen reep papier op tafel
en verliet gramstorig het vertrek.
Mevrouw Van Peltz zonk in haar stool achter
over in een staat van voikomon uitputting.
„Daar is geen ontkomen aan," zuchtte zy.
„Heeft ooit een vrouw zoo'n tiran tot man
gehad? Hy heeft meer van een dollen stier
dan van een mensch. Had ik hein maar ge
viel! maar daarvoor is het nu te laat. Daar
zal een verschrikkelyke scène zyn als dis
diamanten niet op den gestelden dag terecht
zyn. Abner is in drift tot allea in staat."
Zy bracht de daaropvolgende week in dui
zend angsten door. De eenige, die ingelicht
was over den diamantendiefstal - de onge
lukkige Laura voelde zich ook allesbehalve
op haar gemak en dit werd niet verminderd
door de steken onder water, die mevrouw
Van Peltz haar over haar vriend Harry Lindeli
toediende. De olgenares der juweelen werd
tot op het uiterste geprikkeld door haar tyran-
nieken echtgenoot, die niet naliet haar er
iederen dag aan te herinneren, dat by ver
wachtte, dat zy zooveel mogelyk werk van
de party zou maken en daarby zich tooien
zou met al haar diamanten.
Zéó waB de toestand in den huize Van Peltz,
toen de dag aanbrak, bestemd voor het bal.
Te oordeelen naar hun telegrammen, moesten
Lindeli en zyn reiegenooten reeds te Nieuw-
York zyn aangekomen. Zeker had eenig
oponthoud vertraging veroorzaakt. Mevrouw
Van Peltz bevond zich in oen vroeselyken
tweostryd. Nog had zy hoop; maar deze ver
minderde by het uur. Haar angst nam den
vorm aan van groote prikkelbaarheid als ze
zich in de tegenwoordigheid van haar Dichtje
bevond.
De heer des huizes alleen werd vrooiyker
naarmate de gewichtige dag naderde. Zyn
wil had getriomfeerd; by had getoond, dat
by baas in zyn huis wsb, en dit feit scheen
hem groote voldoening to gevon.
„Ik zal het byouteriekistje metoen mee
brengen," zeide hy. „Is allee klaar, Clara?"
„Ik geloof het wel," antwoordde zy kortaf
en op somberen toon.
„Kom, kom; wees vroolyk! Goef me oen
zoen; ik heb er nog geen gehad, Clara, einde
ik uit Europa terug ben. Ik zeg je, je ben
oen voisteiyke verschyning als je getooid bent
met al de diamanten, en ik weet, wat ik zeg,
want ik heb vorstelyke personen gezien aan
de hoven in Europa. Tot straks, lieve."
Het antwoord van mevrouw Van Peltz was
niet zoo harteiyk. Hy had nauwelyks het
vertrek verlaten, of zy snelde naar haar apparts^
menten, opende oen kast in den muur, waar
zy eon sleuteltje uit kroeg, dat zy vervolgens
uit het venster gooide en dat terechtkwam
midden in een bloemenperk.
„Daar," zeide ze op hartstochteiyken toon.
„Dat is al, wat ik doen kan! Het noodlot
moot voor de rest zorgen. Maar hy moet ten
minBte hot kistjs eeret openbreken, wil hy
bet verlies der diamanten bemerken. Misschien
kan oen uitstel van een half uur my nog
redden."
{.Woril vervolgd).
