N«. 11904 Woensdag 14 December. A#. T898 feze Qourant wordt dagelijks, met uitzondering van <§on- en feestdagen, uitgegeven. Leiden, 13 December; F" ©uilleton. TWEE BROEDERS. LEIDSCI DAGBLAD. PRIJS DEZEB COURRNT: Voor Lelden per 8 maanden. f 1.10. Franco per po6t 1.40. Afzonderiyke Nommors 0.06. PRU8 DER ADVERTENTTÊN t Van 1 6 regels f 1.05. Iedere regej meer f 0.17 J. - G-rootere letters naar plaatsruimte. Voor het incaaseeroD botten d9 stad wordt f 0.05 berekend Officieel© KeunisgevSngen. Kamer van Arbeid voor de Drnkkers- e rijven. Burgemeester en Wethouders van Leiden, Gezien de wet op do Kamers van Arbeid, het Kiesreglement voor de Kamers van Arbeid en hot Koninklijk bosluit van 2 Juli 1898, No. 42; herinneren de hoofden of bestuurders van do navolgende bedrijven: de boek-, couranten-, steen- en plaatdrukkerijen cn de lettergieterijende boekbinderijen, de carton- nage- en de photographie-inrichtingen aan hun verplichtingen om vóór 15 Januari a. s. een lijst of zoo noodig lijsten op to maken van de namen en voornamen der mannelijke of vrouwelijke porsonen, die in hun bedrijf binnen het gebied der bovengenoemde Kamer van Arbeid (welk gebied zich alleep^uitstrokt over do gemeente Leiden) als patroons of in hun dienst als werklieden werk zaam zijn geweest gedurende het laatstverloopen kalenderjaar en om die l ijst of lijsten vóór 15 Januari a. 8. aau hun College in te zenden. Onder patroons verstaat Je wet de hoofden of bestuurders van een bedrijf, waarin ten minste één persoon boven de twintig jaren tegen genot van loon werkzaam is, en allen, die op het beheer der hoofden of bestuurders toezicht houden, be nevens de procuratiehouders en de personen, die bij ontstentenis van liet hoofd of den bestuurder van het bedrijf, dat hoofd of dien bestuurder ver vangen. Onder werklieden verstaat de wet alle anderen, die tegen genot van loon in een bedrijf werkzaam zijn, behalve degenen, die geheel of gedeeltelijk gezag over anderen uitoefenen. Op de lijsten mogen niet vermeld worden zij, die gedurende het laatstverloopen kalenderjaar niet binnen het gebied der bovengenoemde Kamer van Arbeid bij hetzelfdo hoofd of denzelfden bestuurder zijn werkzaam geweest. Op de lijsten behoeven niet vermeld te worden zjj, die geen ingezetenen des Rijks of geen Neder landers zijn of op den 15den Februari a. s. den leeftijd van 25 jaren niet zullen hebben bereikt. Zij, die gedurende het laatstverloopen kalender jaar niet in het bedrijf van hetzelfde hoofd of denzelfden bestuurder zijn werkzaam geweest, en die aanspraak kunnen maken om op een kiezers lijst voor bovengenoemde Kamer van Arbeid te worden geplaatst, zijn bevoegd daarvan vóór 15 Januari a. s. aangifte te doen bij Burgemeester en Wethouders voornoemd. De formulieren dezer aangiften, zoomede die der hjéten, zijn kosteloos voor belanghebbenden ter gemeente-secretarie verkrijgbaar. Burg. en Wethouders van Leiden, Leiden, F. WAS, Burgemeester. 12 Dec. 1898. VAN HËYS'P, Secretaris. Hedenmorgon had op de R.-K. begraaf plaats aan de Zijlpoort de ter-aarde-bestelliog plaats van hot stoffelijk overschot van wijlen dr. W. P. Weebers, in leven laatstelijk rustend geneesheer te dezer stede. Deze droeve plechtigheid, waarvan zeer vele belangstellenden getuigen waren, kenmerkte zich door grooten eonvoud: geen kransen dekten de lijkkist en aan de groeve werd niet gesproken. De kerkelijke lijkdienst werd verricht door den zeereerwaarden heer J. J. Vcrnieuwe, pastoor der H.-Petruskerk alhier. - Blijkens achterstaande advertentie zal de jaariykacbo uitvoering der Burgerzangscbool, onder leiding van den heer C. B. Duyster, plaats li9bbon op Donderdag 22 December. Toor de le rlingen n een dameskoor, ten getale van ongeveer 200, zullen, behalve koor werken van Bargiel, Brahms, Gounod en Hol, worden uitgevoerd de „Vacantie" cantate van "Worp «n de „Oranje-Nassau-cantate" van Cath. Van Rennes, beide met begeleiding van strijkorkest. Het is bekend, dat deze uitvoeringen in den smaak van bet publiek vallen, zoodat, in lien men een plaatsje wil machtig worden, men niet te lang moet wachten, vooral daar vorige jaren veltn moesten worden teleurgesteld. By de firma Sala, alhier, is geëxposeerd een schilderij, voorstellende het St.-Anna- Aalmoeshuisbofje aan do Hooigracht, van den heer K. Klinkenberg. Op de 21ste lijst van de twintigste jaar collecte voor de Scholen met den Bijbel in „Do Standaard" komen o. a. voorLeiderdorp met Oegstgeest en Leidscbebuurt met f 200.47. Als een bewijs, dat de reorganisatie en vergrooting van de lokalen der Polytechnische School geen weelde is, moge dienen, dat nu gehuurd is als collegezaal de kolfbaan van de sociëteit „Eensgezindheid" te Delft. De colleges, die daar gegeven worden door prof. P. Zeeman, worden gevolgd door ongeveer 120 hoorJers. B. en Ws. van Delft hebben aan den gemeenteraad medegedeeld, dat in zake de subsidiëering van de Indische Instelling een commissie uit het collego ter bespreking dier aangelegenheid door den minister van koloniën in bfizonaer gehoor is ontvangtn. De Minister gaf te kennen, dat een sufcsidieverhooging onmogelijk nog voor den dienst 1899 zou kunnen voorgesteld worden, omdat de Indische begrooting reeds in behandeling was en zulke zaken veel voorbereiding vorderen. Hy be'oofde evenwel overweging of aan het verzoek van den gemeenteraad gehoor zou kunnen gegeven worden by het ontwerpen der bogrooting voor het jaar 1900. Blijkens circulaire aan de inspecteurs der verschillende wapsns is do min. van oor log voornemens in den vervolge het schoon houden der kazernes te doen plaats hebben door daartoe aan te stellen burgers op daggeld. Do vertrekken, door de compagnieën bewoond, llyven toevertrouwd aan de kamerwachts, die hiermede tot nog toe waren belast. De minister van oorlog, overwegende, dat het organiek getal vrijwilligers van bet Reservekader by het 4do regiment infanterie aanwezig is, brengt ter algemeene kennis, dat by vermeld corps voorloopig geen vrij willigers voor het Reservekader kunnc-n wor den aangenomen. (Sfs.-Cf.) Gisteren waren op het diner ten Hovo als gasten genoodigdbaron Yan Hardenbroek van Bergambacht, opper-kamerheer van H. M. de Koningin; barones Van Hardenbroek van Bergambacht, grootmeesteres van H. M. de Koningin; luit.-generaal graaf Du Monceau, chef van het Militaire Huis van H. M.jhr. mr. Van Weede, buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister te Madrid, en mevr. Van Weede, en jhr. mr. Testa, ministerresi- deüt te Tokio. De hoeren Van "Weede en Testa zfin vóór het diner door Hare Majesteit de Koningin in bijzonder gehoor ontvangen. H. M. de Koningin, vergezeld van do hofdame Van Burmania Baronesse Rengers en den adjudant ritmeester jhr. Van Tets, bracht gistermiddag te halftwee een langdurig bezoek aan den Grooten Koninklijken Bazar in de Zeestraat, te 's-Gravenhage. Te Almktrk is in den ouderdom van 91 jaren overleden de heer P. Schoenmakers, oud-strfider en drager van do citadel medaille. Ter aanvulling van het bericht betref fende de benoeming van prof. J. Kraus tot Regeeringscommis8ari3 in zako de Solo-vallei, wordt nog gemeld, dat een commissie eerst daags zal benoemd worden, om het onierzoek in deze zaak te leidon. Als voorzitter deztr commissie zal optreden prof. J. M. Telders, directeur der Polytechnische School. De 1ste luits. oer inf. op non-activiteit G. Van Olden en L. Noest worden weder in actieven dienst hersteld onderscheidenlijk by het 4de on by het 6 Je reg. infanterie; de 1ste luit. B. H. De Balbian Verster, van het 6de reg. inf. te Breda, wordt gedetacheerd by hot O.-I. leger; de officier van gez. 1ste kl. J. J. Snel wordt met 1 Januari a. s. onder eervolle ontheffing uit zijn betr-kking van chef van het hospitaal te Willemstad, overgeplaatst by het hospitaal te Utrecht De welbekende schrijver E. Gerdes is gisteren te Deutichem in den ouderdom van 77 jaar overleden. De heer William Stead, redacteur van de „Review of Reviews", is btzig eeu vrede-pel- grimstocht door geheel Europa voor te bereiden. Het doel daarvan is den Czaar ty zijn vrede- werk op de aanstaande conferentie te steunen. Opdat ook Holland aan dezo op groote schaal opgezette beweging deelname, heeft de heer Stead zich gewend tot mevrouw Waszklewicz- Van Schilfgaarde, presidente van den Neder- lan'Jschen Vrouwenbond ter Internationale Ontwapening, en haar verzocht al hot mogelijke te do.n, opdat ook 'hier te lande duidelijk blyko de ingenomenheid der geheelo natie met het plan van den Russischen keizer. Het bestuur van genoemden Bond heeft met groote ingenomenheid dezer uitnoo:iging be groet en is druk bezig de tot verwezenlyking van het plan ver6ischte maatregelen te nemen. Het stoomschip „Java", van Amsterdam naar Batavia, arriveerde 12 Dec. ta Genua; de „Oengaran" arriveerde 12 Dec. van Batavia te Rotterdam; de „Bundesrath" arriveerde 11 Dec. van Hamburg en Antwerpen te Mombassa. Wassenaar. Velen verkeeren Inderaeening, dat onze gemeente niet van gaslicht zal worden voorzien. Het consortium voor de verlichting heeft de voorwaarden, vastgesteld in do laatste Raadsvergadering, aangenomen. Het contract zal binnenkort geteekend worden. Met het oog op den wintertyd zal echter nog geen begin met de werkzaamheden gemaakt worden. Roelof-Arcndsveen. Een der ingezetenen alhier ontving gisteren een vry goed geschre ven en gestelde briefkaart, zonder eenige punctuatie, waarvan hy gaarne den inhoud in het „Leidsch Dagblad" zou zien overge drukt en welke onveranderd is als volgt Myn Heer myn naam komt gy niet te weten maar ik ben gisteren van rotterdam gekomen met de trein op een kaartje naar leiden maar heb ltiden voorby geslapen zoodat ik te haarlem komende boete moest betalen en daar ik geen geld by my had kreeg ik precea verbaal tosn heb ik Joh. v. d. Hoorn te Roelofarendsveen opgegeven die naam schoot my in gedachte neem daar na uwe maat regelen als gy soms aan schryvlng krygt van de maatschappy. J L te Boskoop ,0/n 98. Dat de geadresseerde met een dusdanige mededeeling, omtrent welker herkomst hy wel eenig vermoeden heeft, niet byster in zijn schik is, zal wel niet behoeven gezegd te worden. De zitting voor den Militieraad zal voor deze gemeente gehouden worden op Dinsdag den 20sten Decern aer,'s morgens te tien uren, Wagenstraat 119, te 's-Gravenhage. Woubrug;ge. Van de timmerwerf van de wed. J. Boot, alhier, liep heden, met goed gevolg, te water een nieuwe ijzeren roeftjalk, groot 60 ton, welk vaartuig gebouwd is voor den heer P. Metselaar, te Alkmaar. Onmiddeliyk daarna werden de kielen ge legd voor een rojftjalk van ongeveer 60 ton en voor een klipperschip van 100 last, te bouwen voor rekening van de heeren J. Lagooy, van Amsterdam, en A. Van Yzerlooy, van Steenbergen. Waddingsveon. Tegen zeven uren des avonds barstte gisteren een geweldige brand uit in den grooten korenmolen van den heer L. v. Erk. In minder dan geen tyd stond allee, door een feilen Z.-W.-wind aangewak kerd, in lichter laaie. Aan blusscben viel niet te denken; hoofdzaak was de belendendeper- ceelen voor v^rJere onheilen te bewaren. Twee paarden en een hit zijn in de vlammen om gekomen. Omtrent de oorzaak van den bran 1 valt nog niets met bepaalde zekerheiJ te zoggen. Een nader bericht zegt, dat ook het huis van den manufacturier Veerkamp tot den grond is afgebrand en dat het perceel van den timmerman De Bas groot gevaar loopt. By het afzenden van het bericht woedden de vlammen nog steeds voort, doch werd gegronde hoop geuit, dat de brand in zyn omvang gestuit werd. Zoeterwoudc. Door de beeren A. Oppen- heim, te 's-Qravenhage, en T. A. O. De Ridder, te Katwyk, is aan den Raad dezer gemeente vergunning gevraagd tot het mogen in-gebruik- nemen van de bermen langs den grindweg van Leiden naar Stompwyk voor den aanleg van een stoomtramweg Daar Stompwyk, Zoetermeer, Zegwaard, Bleiswyk, Hillegers- berg in aansluiting met de paardentram aldaar naar Rotterdam; en deze vergunning te ver- leenen gedurende een tydvak van ten minste 25 jaren. Door Ged. Staten is aan de gemeente, met ingang van 1 Januari 1899, tot weder- opzeggens toe, een jaarlyksche bydrage uit de provinciale kas verleend ad f 100 in het pensioen van den op dat tyJstip eervol ont slagen gemeente-veldwachter J. Willemsen. Zwammerdam. Alhier is do wethouder de heer J. Van Dobben op 33-jarigen 1 eftijd overleden. De gemeente verliest in hem een respectabel maD, die, ofschoon gewoon land bouwer, een helder oog en oordeel bezat voor gemeentezaken. TWEEDE KAIEB. Do Tweede Kamer zal tot Zaterdag des morgens te tien uren vergaderen, aangezien de Voorzitter geen avondzittingen zal voorstellen. By voortzetting der behandeling van de begrooting voor binnenlandscho zaken (afJee ling onderwijs) wenscht de minister Borgesius de leeraren dor gemeenteiyke hoogere burger scholen op te nemen in de pensioenregeling der weduwen van onderwyzers; tegen bet beurzenstelsel voor plattelandsleorlingen be staan veel bezwaren. Men verwacht meer van schoolterreinen. Populaire wetenschappeiyke voordrachten lig gen meer op den weg van particuliera ver- eenigingen, desnoods met Rykehulp. Met de strekking der rede van den heer Tydeman is do Minister het niet eens. Deze wilde wel concentratie van leerstof en examens, maar wilde die bovenal zoeken in de studie der moderne talen, die hy eigeniyk niet op de gymnasia noodig achtte. De Minister moet daartegen krachtig protesteeren. Hy hecht zeer veel aan moderne talen, zoowel om op wetenschappeiyk gebied kennis te nemen van de vrucbton van anderen, als in het belang van handel en nyverheid. Dat de moderne talen geen vormende kracht zouden hebben, betwist hy. De opleiding der aanstaande leeraren laat nog veel te wenschen. Als die verbeterd wordt, dan zal men meer en meer in zyn schuitje komen. Maar hieruit volgt niet, dat men niet moet hechten aan klassieke vormiDg op de gymnasia. De Minister meent, dat, als men het Grieks.h ficultatief stelt, do studio van het Latyn meer tot haar recht zal komen. Meer gevoelt spr. voor de denkbeelden des heeren Da Visser, om de keuze van het vak op later Leftyd mogeiyk te maken en de hoofden niet met alles vol to proppen. Overigens zegt de Minister, dat het Griekscb wel oen verplicht leervak is, maar dat hy levoegd is by koninklijk besluit het als examenvak af te schaffen. Doch by zal dit niet doen. Naar geest en bedoeling zal hy den wet gever erkenneD. Hy zal natuuriyk deskundigen raadplegen vóór hy voorstellen doet. Wat nu de hoogescholen betreft, natuuriyk moet by alle organisatièu het belang van het Hooger Onderwys op den voorgrond staan. Over afschaffing der hoogescholen wil hy ook niet spreken, evenmiu als de heer Drucker. Deze wil zorgen, dat het universitair onderwys in zyn geheel als zoo janig voldoe aan alle eischen der nieuwe wetenschap, zonder dat aan alle hoogescbol.-n alles volledig zy ingericht. Met oit hoofddenkbeeld kan de Minister zich wel vereenigen. De heer Drucker wees op het onderwys in do geschiodenis te Utrecht. Do:h dit was geen afwykiog, want de Minister moet zorgen voor literaire studenten, die i geschiedenis moeten kennen. 45) Reeds eon paar malen had hy zich afgevraagd, of hy niet liever zelf vrywillig naar den rechter moest gaan; in vergelyking met zyn tegenwoordig leven kwam dat achter de gevangenismuren hem nog bebaag- ïyker voor. De onzekerheid, de ondraag- ïyke spanning, waardoor hy niet vry kon ademen, zou dan van hem worden genomen. Wanneer by niets meer had te verbergen, zou hy eindelyk een rustigeD, verkwikkenden slaap kunnen vinden. Maar dan dacht hy wederom aan vrouw en kind, wier leven met smaad en schande zou worden besmeurd, wanneer de openbare terechtzitting hem als dief bn ndmerkte, de vertwyfelende gedachten werden weder teruggedrongen en hy berustte er in zyn kwelling verder te dragen. Zoo verging een jaar, een verschrikkeiyk jaar. En nu begon do ongelukkige man op nieuw te hopen. Vier jaren waren reeds sedert do misdaad verloopen; nog een jaar, en de daad was ver jaard. Ging ook dit jaar voorby zonder dat de schuld uitkwam, dan was hy gered, en de rechterlyko macht kon hem niets meer doen; voor onteerende straffen, voor openbare schande was by dan voor immer gevrywaard. Hy telde de dagen, de weken, de maanden. Drie maanden waren gelukkig ook van dit beteekenisvolle jaar verstreken. Met koorts achtig verlangen zag hy de dagen te gemoet, wanneer hy weder met zekerheid het hoofd zou kunnen opheffen, wanneer hy zich weder in de liefde zyner vrouw, in zyn geluk als vader kon verheugen. Geen enkele maal was hy na dien dag met Karei te zamen geweest; hy vreesdo voor het oogenblik, dat hy weder voor de eerste maal met hem in aanraking zou komeü. Dit oogenblik kwam, toen hy op zekeren Augustus- avond zich met zyn vrouw en schoonvader in het park bevond. In een der lanen kwam hy Karei en Helena tegen, die hun kind, nu reeds een flinken jongen van een jaar of vyf, by zich hadden. Otto wilde terugtreden: hy sidderde by de gedachte zyn broeder, die hem eeuwigen haat bad gezworen, weder onder de oogen te treden. Doch ook zyn schoonvader had de familie opgemerkt en een wederzydsch begroeten kon niet uitblyven. Met ter neer geslagen oogen stak Otto zyn broeder en schoonzuster de hand toe; beiden raakten die vluchtig aan. Men nam daarna op de beleefde uitnoodiging van den officier van justitie aan een tafeltje in een dernaby- zynde restaurants plaats. Karei trok oen onvergenoegd gezicht, maar hy bedwong zich. In stilte sloeg hy Otto gade, die het niet waagde den blik op te slaan. Hoe ellendig zag Otto er uit, sedert zy elkaar gezien hadden 1 In dien korten tyd was hy jaren ouder geworden; het was het booze geweten, de vrees, welke hom te pakken hadden genomen. Een gevoel van gonoeg- doening ondervond Karei by die gedachten. Doch hoe verder de middag verstreek, des te meer was hy overtuigd van de vreeselyke verandering, welke by zyn broeder had pla its gevonden. Zyn stomming werd er zach.er door, en eenigszins kreeg hy een begrip vjü het vroeselyke lydeD, dat de schuldige, niet tegenstaande hy de openiyke straf ontloopen was, te verduren had. Constance en Helena onderhielden zich wel is waar met elkaar, maar haar gesprek en haar gebaren drukten duidelyk gedwongenheid uit. Tusschen beiden bestond een instinctmatige afkeer. Constance ondervond in de nabybeid van haar schoonzuster steeds een onbehaagiyk gevoel, een tegenzin, en Helena, die deze gevoelens duidelyk vermoedde, vertoornde er zich inwendig over. Nyd, toorn en afgunst verdrongen zich in haar en in haar verhitte verbeelding verdacht zy Constance van gevoelens, welke deze Diet had. Zy hield haar schoonzuster voor verwaand en hoog moedig en meende zich door haar veracht. En deze gedachte maakte haar hoe langer hoe woedender. Het gaf haar een ware vol doening te denkeD, dat zy slechts één woord had te zeggeD, om de trotsche vrouw deemoedig voor haar het hoofd te zien buigen. De officier van justitie en de kleine Paul waren de eenige onbescbroomden aan tafel. Goring babbelde vriendeiyk met het knaapje, dat hom met vreugdevollen trots mededeelde, dat hy al twoe dagen op de school was. De officier hoorde den kleine vriendeiyk lachend aanin zyn hart was hy wars van vooroordeel of hoovaardigheid, en wanneer hy het niet had gedaan met hot oog op de andoren, hy zou er niets op tegen gehad hebben, wanneer de broeder van z(jn schoonzoon op diens bruiloft ware verschenen. Plotseling liep de kleine Paul weg; zyn jongensachtige levendigheid verlangde iets anders dan hier aan een tafeltje te zitten. Na een kwartiertje koerde hy terug, verhit, weenend, met besmeurd gelaat en verscheurd kraagje. Vol deelneming vroeg de oude heer naar de oorzaak van zyn droefheid en onder tranen bekende de knaap, dat hy op de groote speel plaats twee schoolvrienden had aangetroffen, en dat hy mot hen was begonnen te spelen. Een derde was er by gekomen en had de anderen tegen hem opgehitst. Met hem mochten zy niet spelenzyn vader was een dief, zyn vader had in de gevangenis gezetenl Het was, of er een bom op tafel viel. Con stance sprong onwillekeurig op. Helena werd rood en paars en beet zich op de lippen. Karei keek met een ontzettend woedenden blik zyn broeder aaD, terwyi deze een gevoel kreeg, alsof hy stikte. Slechts mr. Goring bleef kalm; hy troostte het knaapje en streelde hem de wangen; hjj wees hem op de militaire muziekkapel, welke juist een nieuw muziekstuk begon. Een paar onzettend pynlyke minuten ver streken, totdat Constance plotseling verklaarde, dat het koel begon te worden. Er was niemand, die tegensprak, en men maakte zich tot heen gaan gereed. Het afscheidnemon was nog korter en koeler dan het begroeten van zooeven. De officier gaf ieder de hand, terwyi Karei er zich toe dwong zyn broeder een oogenblik de vingertoppen te reiken. Helena en Constance verkregen het van zich elkander de hand te geven, een vluchtig hoofdknikje, en dan koken zy elkander slechts één seconde, maar dan ook o, zoo vijandig I aan. Den volgenden middag werd Constance met het bezoek van haar schoonzuster verrast. Helena keek ernstiger dan ooit; haar voor hoofd stond gefronst. „Ik kom," verklaardo zy, nadat zy op Constances uitnoodiging plaats bad genomen, „ik kom om u mijn leedwezen ovor het gebeurde van gisteren uit te drukken. Gy waart zeker nog gaarne gebleven; ik betreur het, dat wij u verdreven hebben." Constance beet zich op do lippen; zy was pyniyk aangedaan. Wat zon zy op de woorden van baar schoonzuster antwoorden? Liegen wilde ze niet en de waarheid te zeggOD, dat was te onbeleefd; zy zweeg alzoo. Helena beschouwde dit zwygen als een bo- leedigiog: een bloedstroom schoot haar in de wangen, haar oogen flikkerden. „Ik had zoo gaarne u", zeide zy, en rekte zich trotsch in de hoogte, „en don uwen de onaanneemiykheid van ons gezelschap be spaard." (Wordt vervolgd

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1898 | | pagina 1