11783
Maandag 25 Juli.
A0, 1898
feze jouraat wordt dagelijks, met uitzondering
van fon- en feestdagen, uitgegeven.
KERMIS.
|Feuilleton.
PRIJS DEZER COURANT
Voor Leiden per 3 maanden.f 1.10,
•anco per post
onderiyke Nommers 0.05.
PRIJS DSR AJDVT5RTHNTIËH:
Van 1 6 regels 1.06. Iedere regel meer f 0.17 j. - Greets re
letters naar plaatsruimte. - Voor het Incasseeren buiten de stad
wordt 10.05 berekend
Derde Blad.
ilen men ons opdroeg, de noodzakeiyk-
van bet voortbestaan der kermis, op
lOinische, politieke, pbilosopbische of welke
gronden ook, te bepleiten, wy zouden
[taak niet aanvaarden. Wy gelooven zelfs
logen aannemen, dat Leiden niet aan den
Irgang zou zijn prijsgegeven, als de Leid-
kermis werd bijgezet in het museum
oud-vaderlandsche instellingen, welk-r
iffing men begint te betreuren eenigen
nadat z\j er niet meer zijn. Dorb of het
juist verstancig, of het zelfs wtl billijk is,
maar dood te willen maken, waarvan
'bestaansrecht niet onwedtrlegoaar is, dat
>rlo?en we ons te betwijfelen.
,ar hebt ge nu de brave lieden, die onze
leer.te met hun tegenwoordigheid komen
ieren. Sommigen hunner, maar dat is
het speciale doel van hun komst, geven
I tegelijkertijd een voorbeeld van primitie-
1 eenvoud: hun woning op wielen, getrok-
door het karkas van een paard of een
bonden, voortgeduwd door menschen-
jen zich parende aan hondenkracht, jaagt
I een blos van schaamte op de wangen als
A hetgeen zij inhoudt vergelijken met de
die wy aan liet leven durven stellen,
[ere dier bezoekers zijn in veel beter doen
po gebouwen worden verplaatst langs de
irlijnen, bun persoon geeft zekeren indruk
gegoedheid en welvaart, waardoor'.y ons
vermoeden wordt gewekt dat zij uitslui-
jd uit liefde voor de kunst, en om ons
enaars van dienst te zijn, tot ons zyn
:omen, en dat de luttele bijdrage, die
verlangen als toegang tot de mysterieuze
iriykheden, waarvan zij de brengers zyn,
moer is dan een tegemoetkoming, een
der dankbaarheid, een vorm van sym-
Ia-betuiging.
et een volharding, die wezenlijk bewon-
verdient, komen al deze menschen
ierug ia onze stad, eenige dagen voordat de
litioneele laatste volle week van Juli haar
doet. Is die week daar, dan komt er
over ons een zekere stemming en zyn we
niet meer geljjk aan betgeen we eenige dagen
vroeger waren. Sommigen ontloopen dat,
jsÜ trekken ver weg, in de meening daardoor
hun DormaJe geestesgesteldheid te herkrijgen
|ydel pogen, de geest van do kermis volgt
hen op de hielen, vliegt bij hen in de spoor
trein-coupé, plaatst zich op den rug van het
vouwstoeltje aan dek van de stoomboot, .11,
als er maar de geringste aanleiding toe be
staat, speelt by hun parten. Let er maar eens
finals gij in die dagen ergens reizende Leide-
umrs ontmoet, of zy dan niet veel spoe
diger geneigd zyn om een dwaasheid uit te
halen dan gewone menschen, of dan zyzelven op
me tyden. Dat is de geest van de Leidsche
is, die hen niet met rust laat.
die biyven, en voor wie dan ook het
t eigenlijk is ingericht, zouden het erg
lemd vinden als in die woek onze stad eens
haar alledaagsch aanzien behield. Zy zouden
er iets missen, dat op geenerlei wys is te
vervangen. De Beestenmarkt is nu eenmaal
gewoon, een week lang het aaDtrekkingspunt
te zyn voor oude en jonge menschen, die
niet tot de geïnteresseerden tg den veehandel
zyn te rekenen, en onze bir.nensteedsche
linker-Rynoever, hoe vriendeiyk hy er ook
uitziet, zou een indruk van groote verlaten
heid geven, als niet in die dagen de verruk-
kelyke geuren van een der meest practische
bedryven, herinnerende aan een weelde van
kostelijke baksels, by de fraai georneerde
tgdeiyke inrichtingen opwaarts stegen.
En zouöt gy dan nog willen beweren, dat
do kermis haar tyd gehad beeft?
't Mocht wat. Zy is taaier van levenskracht
dan een Kozak, rekbaarder van levensduur
dan een karper. Jaag haar de voordeur uit,
zy komt door 't venster weer binnenwippen.
Hoofdstad en residentie leveren daarvan een
merkwaardig voorbeeld, door de heimolyke
kermissen, die men er van jaar tot jaar meer
duidelyk ziet te voor3chyn komen, trots raads
besluit en burgemeesteriyk toezicht. Wacht
no* een jaar of wat, en die beide historische
kermissen, die eenmaal onze dichters en
schilders inspireerden voor hun pittige pro
ducten, die vorsten en staatslieden tot her
haald bezoek uitlokten, cie door heel
Nederland golden als iets, zonder welks aan
schouwing men niet kon zeggen een compleet
meosch te zyn, men zal ze zien terug-
keeren met slaande trom en wapperende
vaandels. Dan zal ook het verstandig beleid
geroemd worden van de gemeentebesturen,
die de moeite van de opheffing en van de
wederinvoering niet noodig hebben geacht,
maar dio rustig huns weegs zyn gegaan langs
de historische lyn.
Ditmaal behoort -er waariyk eenige moed
toe, aan de kermis te geven wat der kermis
is. We hebben al vry diep ln de zakken
moeten tasten voor onze bydrage aan de
voorbereiding van de inhuldigingsfeesten,
en, hoe entbusiastisch men ook zyn moge
voor het oude jaarfeest, dat nieuwe, dat
oen éénig punt vormt in de geschiedenis van
ons vaderland en van ons volk, ja, dat
gaat toch in ieder geval vóór, al komt het
later. Ooze vriendelyke periodieke bezoekers
laten zich daardoor evenwel nitt afschrikken.
Zy weten, dat wy hen inoelelyk kunnen
missen, en willen zich voor ditmaal, alleen
ter wide van de goede zaak, wel met een
bescheiden offer vergenoegen. Wat den mannen
van oe edele toonkunst betreft, zy die zich
beyveren zullen om ons den lieven langen
dag te onthalen op een mengsel van de meest
uiteenloopende melodieën, by twee- of drie
tallen tegeiyk ten gehoore gebracht, zy
komen in byzonder opgewekte stemming.
Hun koren staat te bloeien, de fortuin lacht
hun toe. Want zy weten, dat in de dagen
die komen zullen, zulk een blazer opgeld zal
doen en de besturen van feestcommissiën
een kapel van drie blauwjassen zullen be
groeten als redders uit den nood. Dat zy in
weerwil van die schitterende vooruitzichten,
zich verwaardigen zullen gedurende eenige
dagen onze straten te vervullen met den
klank hunner beerlyke instrumenten, mag
als een bewys gelden van hun byzondere
toewyding en van de sympathieke gevoelens,
welke wy hun inboezemen.
Gy, die van oordeel zyt, dat we het toch
maar eens zonder de kermis moesten beproo-
ven, hebt gy kinderen? En zoo ja, hebt
gy hen over deze gewichtige quaestie geraad
pleegd? Want het is toch inzonderheid de
jeugd, die by het voortbestaan dezer éénige
gelegenheid belang heeft, evenals het bovenal
de herinneringen uit onze eigen jeugd zyn
en de vergelijkingen tot welke zy aanleiding
geven, die aan do kermis een hooge waarde
verleenen. Dia vergelijkingen, zy vallen niet
altyd uit ten voordeele van het heden, en
zelfs als men er de statistiek by haalde, zou
het wel kunnen blijken dat voor een dertigtal
jaren de kermis veel meer om het lyf had
dan in onze dagen. Dat komt vanwege haar
vyanden. Het doet iemand geen g09d, als hy
zoo telkens wordt afgesnauwd en gehavend,
zich voortdurend hoort beschuldigen de oor
zaak to zyn van allerlei ongerechtigheden;
dat de kermis hiervan den iovloed heeft
ondervonden, is beusch niet te verwonderen,
en men kan er zich slechts over verbazen,
dat zy er nog is.
Een woorJ van welkom dus aan onze
gasten van één week een wensch van
genoegen voor degenen, die op gepaste wyze
zullen waarnemen wat er te genieten valt
en aldus zullen medewerken om de kermis
te zuiveren van den Haam, dien sommige
wanordeiyke lieden op haar doen nederdalen.
Het is erg jammer, dat er zulke lui zyn,
zy bederven alles, zelfs de uitstapjes, die
men tegenwoordig in de plaats van de kermis
wil trachten te schuiven, en die evengoed
bacchanaliên worden als drinkebroers er aan
meedoen.
Onze rustige burgery, onzen vlytigen huis
vaders en huismoeders, die met hun kinderen
aan het eeuwenoude vermaak nogeens willen
deelnemen, hun zy een aangename, een
van besproeiing vrye kermis toegowenscht.
Gemengd Nieuws.
Gedurende deze week werden
op „Rhynzigt" gonomen 648 zwembaden
door heeren en 123 door dames. Temperatuur
van het water 20° Celsius.
Een inwoner van Amsterdam,
die te Brussel van den trein stapte, is onder
weg het slachtoffer van een diefstal geweest.
Men had hem een portefeuille met 5000 gulden
ontroofd, terwyi hy onder het ryden in slaap
was gevallen. Eg vermoedt, dat men hem
door een bedwelmend middel had doen inslapen.
Te Zwolle was de 78-jarige ju f-
frouw P., wonende in de Yilstorensbuizen
aldaar, die met de Amsterdamsche boot aan
't Katerveer was gekomen en van daar wegens
de herstelling aan de sluizen met de tram
de reis herwaarts had gemaakt, zoo afgemat
te Zwolle aangebracht, dat een paar agenten
besloten haar naar haar woning te brengen.
Zy werd allengs geheel bewusteloos en stierf
weldra.
Een roman in drie dagen. Aan
den Heikant te Tilburg had verleden week
een paar elkander eeuwige trouw gezworen.
Woensdag, den 13den, trouwden zy, burger-
lyk en in de kerk.
Donderdag, den 14den, had vrouwlief reeds
eenige onhebbelykheden van 's mans kant te
verduren.
Vrydag, den 15den, was de vrouw even
afwezig Toen kwam de man, brak in, nam
oe beste kleeren van vrouwlief by elkander
en trok er van door, zonder adres achter te
laten. (27. R. C.)
Te Arnhem zjjn door de zorgen
der politie een 5-tal kinderen opgenomen, als
onverzorgd door bun ouders achtergelaten.
Het jongste kind was nog pas drie maanden oud.
Het ondergaan van hechtenis had hen tot
deze treurige daad geleid.
In het N. Westen van de provincie
Utrecht wordt zeer veel hooi gewonnen. De
boeren moeten een vry groot gedeelte „schelf
ten", omdat de hooibergen den voorraad niet
kuDnen verzwelgen.
De ruim negentig-jarige Lum-
migje Kok, te Wanneperveen, is achter haar
huis te water geraakt en verdronken.
In Friesland willen sommige
brandwaarborg-maatschappyen geen hooi meer
verzekeren, wegens den hooibroei.
Een goedkoope barometer.
Men vult een bloempot met vochtig zand en
plaatst daar een dennokegel in. Wanneer er
nu mooi weer in het vooruitzicht is, dan
openen zich de schubben van dien kegel; is
er daarentogen regen in aaDtocht, dan sluiten
zy zich.
De kermissen in den Frieschen
Zuidwesthoek hebben het hard te verant
woorden in de laatste maanden. Nadat onlangs
de Raad van Hindeloopen tot haar afschaffing
aldaar besloot reeds vroeger hadden de
besturen van de gemeenten Hemelumer Olde-
phaert c. a. en Stavoren gelyke besluiten
genomen heeft thans de gemeenteraad van
Workum een gunstige beschikking genomen
op een by hem ingekomen verzoek tot
afschaffing. Het besluit van Workuma Raad
betreft echter nog alleen de kermis van dit jaar.
Te 'sHeerenberg is een 10-j a r i g
kDaapje, dat in de nabyheid van den windmolen
speel ie, met een der wieken in aanraking
gekomen en zoodanig aan hoofd en torst
gewond, dat het stervende werd opgenomen.
De machinist van de stoomtram
Bergen-op-ZoomAntwerpen is naby Merxem
op treurige wyze om het leven gekomen.
Door het springen van den stoomketel kreeg
hy het kokende water over zich heen en was
byna onmiddeliyk een ïyk.
Den 20sten dezer werd te Alk
maar uit het afgesneden kanaalvak opgehaald
het ïyk van R. S., oud 21 jaren, wonende
te Leeuwarden, die een paar dagen geleden
de oudörlyke woning had verlaten. Het scbynt,
dat een ongelukkige liefde dezen joDgeling heeft
doen besluiten tot de wanhopige daad. (A. G.)
Naar aanleiding van het bericht
betreffende den assistent der posteryen R., te
Zevenaar, meldt men ons, dat het vermoeden
van verJuisteren niet het gebied der poste
rtjen betreft. De aangehoudene is in Arnhem
wederom op vrye voet n gesteld. (27. v. d. D.)
To Colham, in Surrey, hebben
twee kinderen van vyf en zeven jaar voor
de aardigheid vier hooibergen in brand ge
stoken, zoodat 300 ton hooi verloren gingen.
De gewezen maire Damoiseau, 69
jaar oud, die wege s een geschil ov-r te
verkoopen landergen met revolverschoten zyQ
schoonzoon vermoordde, zyn dochter, zyn klein
dochtertje en den vader zyns schoonzoons
kwetste, is door het Hof der Aube ter dood
veroordeeld.
In het hartje van Rusland,
gouvernement Rjelsan, 12 uren sporens van
Moskou, heerscht van 10 Juli af groote hitte
en droogte. By 50 graven Reaumur in de
zon sprong de thermometer, omdat de buis
te kort was en het kwik daardoor niet 1 ooger
kon stjjgen. Al het koren en de haver zyn
verdord en verzengd. Menschen on ai ren
lyden verscbrikkeiyk onner die hitte. Ook de
nacht brengt geen afkoeling. Het water in
de rivier hoeft een warmtegraad van 22
Reaumur. UD.)
Naby Esch werd door een van
Trier naar Luxemburg onderweg zynden trein
op een kudde schapen, die op de spoorbaan
was, gestooten. De her-er en 41 schapen
werden gedood.
Volgens het „Siber. Handelsbl."
hebben reusachtige wolkbrouken te Sayan
y Morawsk) een ry Kirgiezen lor pen wegge
spoeld. Veertien volwassen Kirgiezen, tal-
ryke kinderen en geheele kudden vee zyn
verdronken.
Een curieus proces te Londen
is, na meer can een week geduurd te hebben,
thans afgeloopeu. Het gold h6t testament
van een zeer weldadige oude weduwe Howard,
te Blackpool, in Lancaster, die, oen ingebeelde
zieke, haar laatsten geneesheer Kings'oury
meer dan drie ton vermaakt en haar eenigen
zoon nog niet eens de helft van dat bedrag
nagelaten had. De zoon trachtte nietigver
klaring van het testament te verkrygen, op
grond, dat dr Kingsbury zyn moeder door
hypnotisme bewerkt had om het te maken.
Op zeer vernuftige wgze werl in den loop
der debatten tot staving van dit beweren
gebruik gemaakt van een eik boek over hyp
notisme, dat de gedaagde zelf g schreven had.
Tevergeefs echter. De rechtbank heeft beslist,
dat het testament door de overledene by ge
zonde zinnen gemaakt en volkomen geldig was,
Dr. Kingsbury heeft een uitgebreide prak-
tyk, ontvangt nooit minder oan f 12 60 de
visite en is reeds driemaal burgemfester van
Blackpool geweest.
Mevr. Howard had hom eenige jaren ge
leden een vaste bezoldiging van ruim f 12,000,
benevens vrye woning in een gemeubeld huis,
met paarden en rytuigen aangeboden, indien
hy alle patiënten wilde bodanken om zich
uitsluitend aan haar te wyden, maar hy had
geweigerd.
De Bruidsmarscli.
3 bruidsmarsch der familie, het meesterstuk
den grootvader, ruisebte als plechtig klok-
over den stoet en beiden zaten daar,
of zg de melodie zachtjes meeneurieden;
zagen er zeer opgewekt uit. De menschen
rwonderden zich er over, dat ook de ouders
'n opgeruimd gelaat toonden; zy hadden
Lh toch zoo lang en zoo hardnekkig tegen
huweiyk gekant.
'Ta de bruiloft nam Knud de boerderij over
den oudelui werd een jaarlyksch inkomen
gezegd. Dat was echter zóó rykelyk, dat
emaod kon begrypen, hoe Knud en Astrid
it konden betalen, want al was ook hun
oeve de grootste van het district, toch bracht
door onvoldoende bewerking niet zoo heel
Joel op. Maar het bleef niet by het oude; er
ferden driemaal zooveel arbeiders gehuurd,
lo3 werd nieuw en voor die streek op onge
hoord kostbare wgze ingericht. Men voorspelde
em een ongelukkig einde, maar de Zigeuner-
ongen, zooals Knud nog altyd genoemd werd,
as even opgeruimd als vroeger en zyn vrooiyk-
eid had zich ook aan Astrid meegedeeld,
et vroeger zoo tengere en stille meisje was
hu een flinke en corpulente huismoeder gewor
den. De ouders hadden er veel genoegen van.
Eindeiyk begrepen dan ook de menscheD,
Koud datgene naar Tingvold gebracht
t
had, wat vroeger niemand daar bezeten had,
namelgk bedrgfskapitaal. Hg had op zyn vele
reizen een ryke ervaring opgedaan en bezat
daarenboven veel geschiktheid, met waren en
geld om te gaaD, en de dienstboden en de
arbeiders in een tevreden en opgeruimde
stemming te houdeD, wat ten gevolge had,
dat niemand Tingvold na twaalf jaren herkeDd
zou hebben. Er waren nieuwe gebouwen by-
gekomon, de veestapel was driemaal zoo groot
ea wel driemaal zoo goed als vroeger; Knud
zelf zat '8 avonds in gezelschap van den
kapitein, den geeateiyke') en den voogd in
lakenschen rok, met zyn meerschuimen pyp
in den mond, een glas grog te drinken. Astrid
bewonderde hem, hy was by haar de ver
standigste en begaafdste man ter wereld, en
zy vertelde zelf, dat hy in zyn jeugd wel
eens te veel gedronken en gevochten had,
alleen, opdat men veel over hem zou spreken
en zg veel angst om hem zou uitstaan; want,
zoi ze, „hy is zoo geslepen!" Zy gaf hem in
alles zyn zin, behalve in het veranderen der
kleederen en der gewoonten; zy wilde by de
boerenzeden en boerenkleeding biyven.
Knud had tot principe, anderen ongestoord
by datgene te laten, waar zy van bielden,
en daardoor waren zg het ook eens met elkaar
in datgene, waarover hun gevoelens verschilden.
Hy vermaakte zich met zyn vrienden en zy
bediende hoD. Het onthaal was echter een
voudig, want hy was te verstandig, om compli-
De bewoners van Noorwegen behooren voor
het grootste gedeelte tot den Lutherschen godsdienst
menten te maken of kosten te veroorzaken.
Eenige meDschon zeiden, dat hy by het kaart
spel, met de verbindingen, die hy daardoor
aanknoopte, meer won dan verloor; maar
men praatte zooveel!
Zy hadden verscheidene kinderen, wier ge
schiedenis ons hier niets aangaat, maar de
oudste zoon, Endrid, die de goederen zyns
vaders zou erven, moest ook de eer van het
geslacht ophouden en vermeerderen. Hy was
evenals de geheele familie schoon van uiter-
lgk; maar zyn hoofd was niet byzonder
schrander, zooals men dit dikwyia ziet by
kinderen, wier ouders vrooiyk geleefd hebben.
De vader bemerkte dat al spoedig en wilde
het ontbrekende verstand door een uitmuntende
opvoeding vergoeden. Daarom kregen de kin
deren een huisonderwyzer, en toen de jongen
volwassen was, liet de vader hem eerst een
der landbouwscholen bezoeken, die toen pas
waren opgericht; later zond hy hem nog
eenigen tyd naar de hoofdstad. Nu kwam hg
thuis; hy was nog altyd stil en eenigszins
bleek geworden door de vermoeiende studie;
toch had hg niet zooveel steedsche manieren
als men verwacht zou hebben, en veel minder
dan de vader gehoopt had. Endrid nam niet
spoedig iets van anderen over.
De jonge erfgenaam werd intuaschen toch
het voorwerp van de speculatie van kapitein
en geestelyke, die beiden ryk met dochters
gezegend waren. Als dit de oorzaak was van
de toenemende vriendeiykheid tegenover Knud,
dan haddon zg zich in dit opzicht leeiyk
vergist. Koud achtte namelgk een huweiyk
met de dochter van een onvermogenden
kapitein of proost zoo ver beneden zich, dat
hg het niet eens noodig oordeelde zgn zoon
te waarschuwen; die meisjes hadden immers
volstrekt niet geleerd, een zoo groote boordery
met zorg te besturen!
Die waarschuwing zou echter ook overbodig
geweest zyn, want de jonge man begreep
even goed als hyzelf, dat zyn familie zich
niet kon verbinden met zoogenaamde „wel
gestelde" lieden, maar dat slechts die families
in aanmerking konden komen, die minstens
even oud en aanzienlyk waren ais de hunne.
Het ongeluk wilde nu, dat de zoon zich in
het streven naar zyn doel eenigszins onbe
holpen gedroeg, zoodat de menschen achter
docht kregen. Misschien zou het nog wel
goed gegaan zyn, maar spoedig vertelde men
algemeen, dat hy naar een ryke party uitzag
en wanneer dit van iemand gezegd wordt,
dan trekken de boeren zich terug. Eadrid
merkte dat spoedig zelf, want, al was hy nu
geen scherp opmerker, toch was hy uiterst
teergevoelig. Hy begreep, dat zyn positie door
zyn steedsche kleeding en zyn Zigeuner ge
leerdheid, zooals men het noemde, volstrekt
niet beter werd. En daar nu de jongen in
den grond van zyn hart een degeiyk mensch
was, veroorzaakte de voortdurende krenking,
die hy ondervond, dat hy zich langzamerhand
de steedsche kleeding en de steedsche taal
afwende, en op zyns vaders hoeve als een
gewone knecht begon te werken.
De vader begreep dit alles heel goed, ja
zelfs voordat de zoon de oorzaak dier vor-
andering duidelyk inzag, en hy vei zocht
aan de moeder, om te doen, alsof zy niets
merkte. Zy spraken daarom met den jongen
man niet over trouwen; ea de verandering,
die er in hem plaats gegrepen had, werd in
hot geheel niet aangeroerd, terwyi de vader
zyn zoon met de meeste liefde iQ zyn zaken
en plannen inwyddo en hem in het laatst d?
leiding der zaken geheel alleen toevertrouwde
Dat viel den jongen man volstrekt niet zwaar
Zoo leefde hy nu tot zyn een-en-dertigst
jaar, vermeerderde het vermogen van zy*
vader en verwierf zich eenige ervaring en
zelfstandigheid. In al dien tyd had hy niet do
minste moeite gedaan, om in of buiten het
dorp naar een vrouw om te zien; de oudera
vreesden daarom, dat hy altyd ongotrouwtf
zou blyven. Maar dat was zyn plan in ho/
geheel niet.
Op de naastbygelegen boerenhoeve leefde
oen familie, die tot de voornaamste geslach
ten in deze streek behoorde en reeds meer
malen met het oude geslacht op Tingvold
vermaagschapt was geweest. Daar was een
meisje thuis, dat met Endrid van haar jeugd
af zeer goede vrienden geweest was; waar
schyniyk had hy altyd in stilte eeu oogje op
haar gehad, want slechts een half jaar na
haar aanneming vroeg hy om haar hand. Zy
was toen zeventien en hy een en derti'
jaar oud.
Wordt vervolgd.)
