„HOLLANDS ROEM" is het merk van echt BOSSCHEKOEK, keurig
<g£ VICTOR II,
1
t
lekker van smaak, die op geen Ontbijttafel mag ontbreken.
Pleiziertooht
Verpakt a 25 Cents, in Kruideniers- en Comestibleswinkels verkrijgbaar. Stocmkoekfabriek „Holland".
Musis Sacrum.
De Gracieuse.
3 SCHILDER- E
Tsto-ArllMffl.
JONGGEZEL.
liet Rijwiel der toekomst
N*. 11/30
Maandas S3 Mei.
A9. 1898
Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Vierde Blad.
V"erki ezin gen.
DB. GEMEENTEBESTUREN.
Dr. Th. VAN WIJK, Arts,
C. VAN DEN BERG, Rijwielhandel,
Mevr. VAN ZEGGEREN,
Linker-Roüekade 68, Rotterdam.
„met Muziek",
Maandag 30 Mei a. s.,
naar AMSTERDAM via BOUWSLÜIS.
•liAUllüliU*
J. T. MAIVELOj
LEIDSCH
DA&BLAD.
PEU8 DEZER OOUBAETl
Voor Lelden per 3 maanden. 1.10.
Franco por post1.40.
i^Lfeondoriyko Nommora 0.05,
PBIJS DEK ADVEBTENTTÈHt
Vail 1 6 regols f 1.05. Iedere regel moer f 0.17 Grootere
letters naar plaatsruimte. Voor bet In casseer an buiten do stad
wordt ƒ0.05 berekend.
KOLONIËN.
BATAVIA, 20—26 April.
(Fransche mail).
De gouverneurgen-.raai heeft tot bevordering
der veiligheid voor het gouvernement Atjeh
en Onderhoorigheden by Staatsblad No. 141
bijzondere voorschriften gegeven ten aanzien
van het reizen van inlan iera en met hen ge-
lykgestelden, die uit het buitenland in dat
gewest aankomen, dan wei te land of ter zee
van een plaats binnen dat gewest naar een
ander9, daar binnen of daar buiten gelogen,
zich begeven. De ordonnantie is in de Javasche
Courant" afgekondigd.
Van Magelang schrift men aan „De
Loc."
De schietoefeningen hebben bier een nieuwe
eigenaardigheid van de pas iDgevoerde repe-
teorgeweeron aan het licht gebracht, nameiyk,
dat by eenigszins voortgezet vuur de bajonet
ten zich los werken en van het wapen vallen.
Vermoedelijk is dit door een kleine verande
ring van de palveer te verhelpen; hot gebrek
zal echter verbeterd moeten worden, voordat
de troepen met het nieuwe geweer te velde
trekken.
Einlelyk, zoo schryft men uit Magelang
aan het Indische blad „Het Centrum," is het
vonnis te gelyk met het gratie-besluit van don
officier Lutje afgekomen en geprononceerd.
Eiken dag kan dus nu voor dien officier een
oproeping komen, om voor den raad van
onderzoek te verschijnen.
De Java bladen hebben uit Padang een
telegrapbische mededeeling ontvangen, waarin
wordt bevestig! het overlijden van den be-
ruchten Van der Heyde, ten gevolge van
verwondingen, bekomen bij zijn "verzet tegen
zijn inhecbtenisnoming.
Er is een intercommunale telephoon-
verbinding tusschen- Batavia en Buitenzorg
tot stand gekomen.
Machtiging is verloend om een hoogere
burgerschool voor meisjes te Weltevreden te
bouwen.
De majoor der artillerie J. L. Swart,
gewestelijk commandant van dat wapen te
Padang, zal in Maart 1899 den militairen dienst
vaarwel zeggen.
Do assistent-resident voor de politie te
Soerabaia W. F. Engeloert van Bevervoorde
zal op een spoed-certificaat met buitenlandsch
verlof gaan.
De onderwijzer der 2de klasse to Garoet
G. J. De Zwaan gaat wegens ziekte met
twoejarig verlof naar Europa.
Te Semarang zyn uit Australië een
aantal mannelijke en vrouwelijke officieren van
het Leger ccs H^ils aangekomen om den Indiërs
do Hyde boodschap to verkondigen. J.-B
Br. Ms. flottieljevaartuig „Pontianak",
voor den dienst afgekeurd, is by het marine
etablissement' to Sotrabaia verkocht voor
f 10,000.
Do heer C. A. Kruseman is definitief
opgetreden als redacteur van do „Java-Bodo".
(Bat. Nbld.)
ATJEH.
Uit Kotta-Radja wordt dd. 25 April aan de
„J.-B." geseind:
„Toekoe Oemar gaat met zijn benden Sam'a-
langan beoorlogen, omdat de radja van dat
rijkje weigert hulp te verleenen aan de party
van verzet in Pedir. Alle met ons bevriende
hoofden ontvingen soortgeiyko brieven om
zich aan te sluiten by de sultansparty.
„Morgen vertrekt het laatste gedeelte van
het 14de bataljon, ongeveer 350 man sterk,
onder de kapitrins H. A. Stein en C. A. L.
Marcbant, naar Segll voor het bouwen van
barakken."
Pedlr-expedltle.
De commandant der zeemacht is gemach
tigd om Hr. Ms. fregatschip „Atjoh" na de
overbrenging van het 3000-tons-dok naar de
Sabangbaai, tydeiyk toe te voegen aan de
scheepsmacht aldaar, ten einde tydens de
expeditie naar Pedir o. m. do landingsdivisie
vaD dien bodem te doen deelnemen aan de
operatiën te land.
Het 3000-tons-dok van de marine is, vo'-gens
telegram uit Singapore aan do „J.-B," den
22sten April naar Poeloeh-Weh virtrokk-n.
Volgens geruchten zou de kapitein ter
zee Van Waning niet het commando over de
scheepsmacht in de wateren van Atjeh aan
vaarden, waarvoor hy bestemd is, doch cat
over het eskader in de wateren beoosten Java
en Madoera. Als commandant van de Atjeh
scheepsmacht zou dan optreden de kapitein
ter zee Joekel, commandant van Hs. Ms.
„Emma".
Aan de samenwerking van leger on marine
by de aanstaande Pedir-expeditie zou dan ook
ten goede komen de bekendheid met elkaar van
de kolonels Van Heufcsz en Jeokel, (B.-N.)
De officieren der twee bataljons op Java,
die deel zullen uitmak-.n van de oorlogs-
brigado tegen Pedir, zyn de volgende:
Van hot 2de reservebataljon te Weltevreden
majoor P. J. Brandenburg, de kapiteins J.
F. L. Keener, J. G. T. Bernelot Moans, C.
A. F. F. R. J. Romswinckel en A. P. Van
de Siepkamp, de late luit-.nants W. Beyerinck,
waarnemend luitenant-aojudant, A. G. Sny-
ders, E. H. baron Van Ittersum en J. A.
VanNieuwland, de 2de luitenants G. Radersma,
E. A. J. Nobele, J. W. G. Stemfoort, L. G.
Van Gent, H. P. De Bruijn en S. D. Cramers
en de onder luitenants P. H. K. Sableio'le,
J. B. M. Van der Wyst en D. Scholt- n, welke
laatste wegens ziekto vermoedelyk niet
aan de expeditie zal kunnen deelnemen, zoo
mede de 2de luitenant-kwartiermeester R. F.
G. Pourchez.
Van hot 2de bataljon te Magtlang: de
luitenant kolonel J. P. H. Roerscb, do kapiteins
J. L. T. Sanders, H. A. De Graaff, G. K.
Joe-hems en L. Gout, de 1ste luitenants A.
J. Gooszen, A. A. C. Strandes, B. Tarames,
P. Van Enst, B. Lamberts, D. Postmn, C.
J. GroothofF, H. J. L. Muskeyn en R. G.
A. Muller, de 2de luitenants J. M. Beyerinck
en H. M. Luchsinger, de on :er luitenants
C. J L. Neiteler, G. T. Esser, en de dienst
doende officieren Pollitzcr en Kuyp:r.
By het tweede reserve bataljon zullen ver
moedeiyk wel geen mutatiën onder de officieren
metr plaats hebben; bi) het tw ed9 bataljon
evenwel zullen, naar wy vernemen, hoogst-
waarschyniyk nog eeuige officieren, die ziek
of niot geschikt zyn voor den velddienst,
door anderen vervangen worden. (J.-B.)
Aan den inten ant der Pedir expeditie
zullen nog worden toegevoegd de kapitein
intendant G. P. Van der Waart van Gulik,
thans reeds te Kotta-Radja, en de late
luitenant-kwartiermeesters P. A. Stroeve en
L. H. Spook.
Men schryft a^n de „Soer. Ct." uit Wel
tevreden
By do a. 8. Pedir expeditie wordt alles
voorbereid om de colonnes, waar noodig, een
dag of vier het binnenland te kunnen in
sturen zonder afhankelyk te zyn van inten
dance, trein en kookgereelschappen. Daartoe
wordt ieder man van een ruimen munitie-
voorraad voorzien, hetgeen by het zeer ge
ringe gewicht der moderne patronen nogal
gemakkelyk gaat. Om voor de gamelle te
zorgen, worden blikjes ingevoerd, waarin ryst
met sambal en frikkadel of vleesch is gecon
serveerd. Deze spyzen kunnen desnoods geheol
koud worden genuttigd, doch laten zich des-
gewenscht gemakkelyk in het blik opwarmen.
Voor het medevoeren van een verschooning
6n de noodige slaapfournituren voor hst bivouak
krygt ieder man een lichten ranselzak en zoo
behoeft men alleen koelies voor ambulance mede
te nemen.
Waarschyniyk, dat eenigszins met de
Pedir-expeditie in verband staat de omstandig
heid dat in de laatste dagen door de Atjeh-
leverantie veel slachtvee opgekocht wordt in
het Madoera'scho, de dessa ICwaDjar o. a., de
bekende marktplaats van sapi's. De agent of
gemachtigde van genoemde leverantie vertoeft
nu te Soerabaia, dan weier.aan den over wal,
want hy moet nu, liefst met den meesfcon
spoed, een kleine 400 slaclitossen inslaan,
natuuriyk alle uitgezochte exemplaren, die
de strenge keuring te Atjeh kunnen door
staan; dat is dus geen gemakkelijke karwei,
te minder, nu ook de suikerondernemingen m6t
het oog op de voor de deur staande campagne
bezig zyn met het opkoopen van sapi's, ten
behoeve van het ri-ttransport. (J.-B.)
Uit Atj9h schreef men aan de „J.-B.",
dat de grootste tegenstand door da txpe
ditionnaire colonnes vermoedolyk zal worden
ondervonden in de VII moekims Polim; de
weg daarheen leidt tusschen twee hooge
heuvels door en die pas worot bestreken door
e n sterke vyandeiyke benting, terwyl Oemar
naby de groote kampo g, waardoor hot voot-
pad loopt, barakken heelt opgeslagen voor zyn
legioen. Dj colonne, dn van S limoen, hoogst
waarschyniyk onder commando van den luite
nant-kolonel Van der Dussen, dien weg zal
vry maken, zal hit daar moeilijk genoeg
hebben.
Precies ten zuiden daarvan ligt het sultans-
gebied, waarvan de ingang verdedigd wordt
door een reeks van in do lengte gebouwde,
groote kampongs met versterkingen op alie
s illantcn.
Recht ten zuiden van onze versterking te
Segli ligt van den Gló Rantjang tot aan de
Koeala Gigiëng een schakel van kampongs,
waar de bekende fanatieke priesterscbolen
gjvestigd zijn. In al cij kampongs vindt mi n
moskeeën, die zoovele versterkingen zyn,
afgescheiden nog van het groot aantal ben-
t9ngs, dat er tusschen is aangelegd om de
sawahs te beheerschen.
Intusachen kwamen vry betrouwbare be
richten, dat de eensgezindheid by de party
van verzet al begint te tanen.
Am bol na*
Uit Makassar seinde inen aan het „Soer.
Hdbl.", dat aardbevingen te Ambon aanhielden.
Don lOden April werd to Separoea een aard
beving waargenomen.
- Het comité tot hulpverstrekking te Ambon
maakt door middel van het „Bat. Nbld." be
kend, dat van af 6 Januari tot 5 April ean
totaal bedrag aan giften was ingekomen van
71,580.1772.
Door den Gouverneur-Generaal van Ned.-Indië
zijn de volgende beschikkingen genomen:
CIVIEL DEPARTEMENT. Benoemd: Met
ingang van 1 Mei 1898 tot boormeester 1ste klasse
bij den dienst van het Grondpeilwezen, de boor
meester 2de klasse jhr. J. Th. Goldmau Jr.;
tot ambtenaar bij de in- en uitvoerrechten en
accijnzen, de opziener bij die middelen J. B. R.
Prcvot.
Verleend: Wegens langdurigen diensteen
jaar vorlof naar Europa, aan den opzichter 2de
kla9so bij den Waterstaat en 's lands Burgerlijke
Openbavo Werken, V. E. Roemers.
Wegens ziekte, een tweejarig verlof naar Europa,
aan den hoofdcommies b:j het departement van
Binnenlandsch Bestuur, G. A. N. Scheltema.
Ontslagen: Op verzoek, eervol uit 'slands
dienst, de klerk by het departement der Burger
lijke Openbaro Werken J. C. B. (Jambier Kam,
met bepaling, dat dit entslag wordt gerekend to
zijn ingegaan op 14 April 1898.
Eervol uit 's lands dienst, de gowezen klerken
op liet bureau \an den fungeerenden ontvanger
dor in- en uitvoerrechten eu accijnzen to Tjilutjap,
A. Ph. Pautimo;
bij '8 lands kas te Neira, M. P. Lopulisa;
bij 's lands kas te Soerabaia, J. W. Van Woelderen;
bij bet Departement van Financiën, A. J. C.
Stolz en A. B. C. Vogelsang.
V erleend: Wogens ziekte, een tweejarig
verlof naar Europa, aan de onderwijzeres 2de klasse
bij bet openbaar lager onderwijs voor Europeanen,
mej. M. S. Van der Willigen.
B o n o e m d Mot ingang van 20 April 1898 tot
onderwijzeres 2de klasse bij bet openbaar lager
onderwijs voor Europeanen, de bulponderwijzeres
mej. A. W. Monteban.
Bij de in- en uitvoerrechten en accijnzon.
Overgeplaatst: Van Soerabaia naar Bedanten
(Soerabaia), de opziener B. L. E. Micola Von
Furstenrecht.
T ij del ij k gedetacheerd: Bij het accijns
kantoor te Sidoardjo, de opziener J. H. Tielman.
DEPARTEMENT VAN OORLOG. Verleend:
Wegons ziekte, een tweejarig verlof naar Europa,
aan den kapitein-intendant bij de militaire admini
stratie A. G. Kompees.
Ontslagen: Met ingang van 2 Mei 1898, op
verzoek, wegens volbrachten diensttijd eervol en
met behoud van recht op pensioen uit Hr. Ms.
militairen dienst do kapitein der infanterie A. A.
Van der Mark, ouder toekenning vau den titulairen
rang van majoor.
Overgeplaatst: Bij den gew. en plaats,
genicdienst van Atjeh en Onderh te Kotta-Radja,
do kapt. bij bet detachement genietroepen in Atjeh
J. D. Berkbout;
bij hot detachement geniotroepon aldaar de lste
luit. der genie bij den gow. cn plaats, geniedienst
van Atjeh en Onderh. L. C. H. Derx.
Bij het corps ambtenaren, ressoitoerende onder
het Departement van Oorlog.
Benoemd: Tot stamboekbeheerdor bij do 1st©
afdeoling van dat Departement, de militaire ambte
naar lste kl. op non-activiteit J. Parent, thans
belast met de waarneming der betrekking van
lsten commies;
tot lsten commies, de militaire ambtenaar 3de
klasse J. Van de Vijver;
tot 2den commies, de 3de commiezen bij gemeld
corps J. Samson en H. T. Malasch;
tot 3den commies de adjudant-onderofficier
kwartiermeester bij de militaire administratie L.
H. D. Filet, en de burgerlijke schrijver lste kl.
W. T. Haas.
Bij het wapen dor infanterie.
Bevorderd: Tot majoor, de kapiteins P. G.
Schmidhamer (met verlof in Nedeilund) en J. A.
W. Wouatmann;
tot lsten luitenant, do 2do luitenants J. Van
Hecht Muniingh Napjus, G. J. L- Lapro en C. J.
Ipenburg.
Verlengd: Mot een maand het verleend
verlof naar Boekaboemi en Garoet wegens ziekte
aan de lste luits. der inf., geëv. van Atjeh naar
Batavia, H. P. Van der Mieden van Opmeer en
W. F. H. Bloeminkpen den kapt. der inf., geër.
van Atjoh naar Batavia, W. 1(. Van der Gronden;
mot een maand het verleend verlof naar Garoet
of Soekaboemi wegens ziekte van den lstea luit.
der inf. M. J. M. Van Woerkom.
Verleend: Drie maandon verlof naar Pocspo
en Tosai wegens ziekte aan den lsten luit. der
inf bij het garn.-bat. dor Z.-O. afd. van Borneo
(detachement to Amoentai) C. W. Mahn.
Ontslagen: met ingang van 2 Juli 1893 op
verzoek, wegens volbrachten diensttijd, oervol en
met behoud van recht op pensioen uit Hr. Ms.
militairen dienst, de kapitein der infanterie L.
Labotz.
Verleond: wegens ziekte een tweejarig verlof
naar Europa, aan den lsten luitenant der arlillerio
J. M. C. Oastens.
Ontslagen: met iDgang van 3 Mei 1898 op
verzoek wegens volbrachten diensttijd eervol on
met behoud van recht op pensioen uit Hr. M9.
militairen dienst, de kapitein der infanterie A.
Jonker.
Opgedragen: aan don lsten luit. der art.
P. Van Asselt en de 2de luitenants van dat wapen
G. N. Van Afleleu van Saemsfoort en K. A. Pfeitfer,
allen gedetacheerd voor den tijd van twee jaren
van het Nederlandscbe bij hot Indischo leger, om
naar Nederland terug te keeren met een stoc ma hip,
dat voor de beide eerst- en laatstgenoemden vóór
of op 18 Mei 1898 respectievelijk, vau Padang en
van Soerabaia en voor den laatstgenoemde vóór
of op 25 Mei 1898 van laatstgcraeide plaats naar
Nederland vertrekt.
Overgeplaatst: Bij de 6de comp. art. (comp.
van Atjeh on Onderh.) te Kotta-Kadia, do l9te
luit bij de 3do comp. art. (3de bergbatterij) te
Soerabaia, C. J. Breton de Nijs;
bij de 23ste comp. art. (comp. van Atjeh en
Onderh.) te Kotta-Radja, do lste luit. bij de 5de
comp. art, (2de bergbatterij) te Salatiga, W. H. Blits;
bij de 18do comp. art. (lsto bergbatterij) to
Batavia, de 2do luit. bij do lste comp. art. (lste
veldbatterij) te Batavia J. J. F. A. Beunk;
bij do lsto comp. art. (lste veldbatterij) te
Batavia, do 2de luit. bij de 13de comp. (4do comp.
vesting-art.) te Batavia C. F. Fuhri;
bij do 5de comp. art. (2de bergbntt.) te Salatiga,
de 2de luit. bij do 2de comp. art. 2de veldbatterjj
to Banjoe Biroe G. J. Voorwijk;
bij de 3do comp. art. (3de bergbatterij) te
Soerabaia de 2de luit. bij de 16de comp. (6de
comp. vesting-art.) te Soerabaia, H. Kerremans;
bij do 2de comp. art. (2de veldbatt.) te Banjoe
Biroe de 2do luit. bij de 7de comp. (lste comp
vesting) art. to Semarang, T. W. Sanders.
Advertentiön betreffende aanbavelingen Tan
personen voor Gemeenteraad, Tweode Kamer,
enz. worden in bet Leidsch Dagblad alleen
opgenomen, wanneer deze uitgaan van een
kio8vereeniging of door één of meer personen
zyn onderteekend.
By gunstig weer zal de Muziekuitvoering,
Jen 19ien Mei uitgesteld, gegeven worden op
Zondag 22 Sief, des nam. te twee uren.
4227 8 HET BESTUUR.
De Stoomkoekfabrlek „1IOLLAND"
vraagt voor direct: een flink
Die met het bakkersvak bekend zyn, ge-
nieten de voorkeur. 4236 6
TE KOOP AANGEBODEN:
•ene party, groot circa 7000,18 X 14 GBI8-
KEIEN. Te bevragen by R. BROESTER-
HUiZEN, Havon 40, Lïiden. 4233 6
is van Maandag 33 Wel tot en met
Maandag 3» Mei NIET TK CONSUL-
T85EKEN. Dr. A. KIST, Arts, Haarl.str. 52,
bee't zich bereid verklaard de prakiyk
waar te nemon. 4209 7
Staat (er dekking: de zwarte Olden-
burger HENGST
No. 191 N. P.-S., lste premiehengst, met ver-
scbillendo pryzen bekroond.
Dekgeld f 5. en wanneer de merrie
drachlig is nog ƒ5. Als de merrie binnen
het jaar verkocht is, blyft men het dekgeld
schuldig. G. HIP Wz,,
2G99 13 by SASsenheioierpoort.
W. B. Meerdere Merriënt verminderde prijs.
is op heden in handel by C. VAX DEN
BICKG, voor 95 Gulden, hetwelk op elk
golied evn lste-klas-Rywiel is, wordt ge
leverd op keur van deskundigen met ccu
jaar schriftelijke garantie, zoowel op
Banden als Machine; ook nog voorhanden
SO a AO gebruikte Rijwielen mot
Lucht- en Cushionbanden, in don pvys van
25 tot hoogstens öO Galden; ook voor
handen twee nieuwe Rijwielen met
Cushionbanden; deze worden tegen elk aan-
nemeiyk bod opgeruimd by
UEd. Dw. Dienaar:
ALPEN A/D. RIJN,
tegenover 's-9Iolenaarsbrug.
Deskundige (voor Vrouwen).
Adres: 7779 7
Vertrek: 6 uren uit de Haven.
Kaarten verkrUgbnar a ƒ1.00.
H. J. v. LEEUWEN, Lammermarkt 4.
J. v. d. 11.1 OEN, Leiderdorp. 4228 14
Th. v. d. KOEVEN, Leiderdorp.
B. BIIOESTERUUIZEN, Haven 40.
<3 PAARDENSTEEG 4.
EN
4219 11
JENEVER. van af f0.68
BRANDEWIJN
COGNAC
LIKEUREN
ROODE WIJN
HADERA
PORTWIJN
CHAMPAGNE
0.70
0.90
0.60
0.50 j
0.70
„0.80
„1—
4229 19