Gistornamiddag werd op den
Nieuwen Rün alhier de 61-jarige mevr. "W.
omvergereden door een van de Koornbeurs-
brug komenden wielrijder, die een voor hom
uit rijdend wielrijder moest ontwykeD, daar
deze plotseling afstapte. De dame kwam zeer
onzacht met de straatsteenen in aanraking,
ten gevolge waarvan zij een bloedende wonde
aan het achterhoofd bekwam. Een spoedig
aanwezig geneesheer achtte haar toestand
echter niet gevaarlijk. Zij is vervolgens per
raderbaar van de politie naar haar woning
aan de Heerengracht, hoek Nieuwe Rijn, ver
voerd.
Door het vallen over oen vloer
mat kwam gisternamiddag S. M. C.t veertien
jaar oud en woonachtig aan de Oranjearacht
alhier,, in eeo glasruit terecht, waardoor zij
zich tamelijk ernstig aan den pols verwondde.
Na ten huize van een geneesheer voorloopig
te zijn verbondon, is het meisje ter verjere
behandeling naar het academisch ziekenhuis
geleid, waar de wonde onmiddellijk werd ge
hecht.
De zaak van de naaister te
Bennekom, dio door het gerechtshof te Arn
hem tot drie maanden gevangenisstraf werd
veroordeeld wegens smaad jegens een onder
wijzer, tevens voorzanger in de kerk, is gisteren
coor den Hoogen Raad naar het gerechtshof
te 's Gravenhage verwezen, ten einde voor
dat college opnieuw te worden behandeld.
Verworpen is het cassatieberoep van den
timmerman en zijn huisvrouw te Amsterdam,
die wegens mishandeling van hun dochtertje
leder tot zeven maanden gevangenisstraf z\jn
veroordeeld met ontzetting uit de vaderlijke
macht voor den tyd van vyf jaar en zeven
maanden.
De jonge man te 's-Gravenhage,
{ie zijn zuster, die hem welwillend in haar
woning had opgenomen, omdat bij zona er
Werk of verdiensten liep, bestal en haar
huisje nog bijna in brand stak door een
brandende petroleumlamp om te slaan, werd
gist-.ren door de Haagscbe rechtoank ver
oordeeld tot acht maanden.
Een onvergetelijke verrassing.
Het damescomité aer aoofstommen-vereeniging
„Door Liefde Saamgeuracht", gevestigd aan
de "Westermarkt No. 16, te Amsterdam, werd
gisteren in zijn belangrijke uitgaven voor
huis en werkverschaffing, gedeeltelijk to ge-
moet gekomen met een belangrijke gift van
f 2000, ter vermelding onder letters W. G.
te A. Met ingenomenheid maken wij melding
van deze belangrijke schenking, die tevens
bewijst, dat het do 1 van het comité zich in
de werkelijke sympathie onzer weldadige
landgenooten mag verheugen. Wij wenscben
het comité dan ook geluk met zijn behaald
succes, ten behoeve dezer vereeniging, die in
haar huis reods menig gezellig uur aan de
arme doofstommen verschaft en wier werk
verschaffing voor menige misdeelde een ware
uitkomst was. Belde zijn dagelijks voor belang
stellenden van 10-4 uren te bezichtigen.
Bfi het afbreken van eenpaar
huizen aan het "Waterlooplein, te Amsterdam,
werd tusachen twee zijgevels het geraamte
van een klein kind gevonden. De justitie
stelt een onderzoek in.
De invloed van den oorlog op de
diamant industrie worut bij den dag merk
baarder. Thans is het getal werkloozen te
Amsterdam reeds tot 1331 geklommen.
Onderscheidene boeren in Fries
land, die hun vee reeds hadden uitgelaten,
hebben bet nu weer op stal gezet, omdat door
de drassigheii der weiden veel gras vertrapt
werd, zoodat zeker boer terecht opmerkte,
dat de koeien met vfif bekken vraten.
De laag gelegen weilanden zien er treurig
uit, daar de koeien door de graszoden heen
trapteD, zoodat het gras veel tyd noodig zal
hebben, om zich in die weilanden-te herstellen.
Onderscheidene Friesche arbei
ders keeren uit Duitecbland terug, omdat
sommige werkzaamheden daar afloopen en er
in Friesland spoedig werk is te bekomen met
maaien en hooien.
In den nacht van Vrijdag op
Zaterdag jl. is in het hotel „Naeff" en by de
winkelierster moj. Schut, te Yelp (by Arnhem),
diefstal met inbraak gepleegd.
Men vermoedt, dat de bfi de justitie wel
bekende 19 j.»rige B., te Velp, de dader is.
Het lyk van den ruim drie weken
vermisten zoon van den banketbakker D., te
Dokkum, die in Amsterdam in betrokking
was, is thans to Hindeloopen uit zoo opgovischt.
Om den geur van viooltjes te be
waren. Men plukke frissche, welriekende
viooltjes, en legge die, zonder stengel, in een
tamoiyk groot, goed gereinigd en gedroogd
glas mot luchtdichte sluiting, b\jv. in een
inmaakflescb, en wel steeds een laag viooltjes
ea een laag zout. Nadat de flescb goed is
gesloton, wordt ze op een koele plaats be
waard, en reeds na verloop van een 14 dagen
is het reukwerk klaar. Wil men nu den geur
van viooltjes in de kamer hebben, dan behoeft
men de flescti maar een korte poos te openen,
en de bloemen vervullen de lucht met een
aangenamen geur.
Door de flesch telkens na gebruik zorgvuldig
te sluiten, kan men do kracht van den geur
maanden lang bewaren.
Dezer dagen werd melding ge
maakt van een brand, die te Zandberg onder
de gemeente Graauw (Z.) woedde in een huisje
van den rietdekker Smit, aldaar, alsmede dat
by dim brand f 1500 waren verloren geraakt.
Dit sommetje nu was der familie Smit reeds
voor 10 jaar terug goworden. Zy had dit echter
niet op rente gezet, uit vrees dat zy hst zou
kunnen verliezen. Na den brand ging men
in het kastje, waarin het geld geborgen was,
zoeken en toen bleek, dat f 1480 in papieren
geld geheel was vernietigd en alleen twee
gouden tientjes nog aanwezig waren. Een
belangryk schadepostje dus.
Omtrent den brand in de stoom
katoen- en linnenweverij van de firma D.
Jordaan en Zonen, te Haaksbergen (Ov.), wordt
nader gemeld, dat do geheele weverij, spoelory,
sterkery, het pakhuis met alle daarin aan
wezige goederen en het kantoor met verdere
belendende gebouwen een prooi der vlammen
zfin geworden. Op den stoomketel na is letter
lijk alles vernield. De weverfi werkte met
circa 400 getouwen. Ongeveer 300 arbeiders
zijn zonder werk. Velen hunner waren reeds
Don erdag naar Enschodee, om daar tydeiyk
werk te zoeken.
Geen land van belofte. Men
scbrfift uit Bri 11e aan de „Tel.":
Er zullen weinig plaatsen in ons land bo-
staaD, waar 's morgens en 's avonds zooveel
broodkarren rijden, als Brielle. Het wemelt
daar van bakkers, en alsof hun aantal nog
niet groot genoeg ware, komen er ook nog
eiken dag uit den omtrek. En geen wonder,
daar het brood, ofschoon dikwijls van zeer
middelmatig gehalte, hier schromelijk duur
is. Tegenwoordig kost hier een broodje van
nauwelyks 75 decagram 14 cents, en gewis
zou de prfis reeds weer verhoogd zfin, indien
er geen puike waar uit Rotterdam werd aan
gevoerd voor minder geld.
Allo bakkers zyn eensgezind; wel gebeurt
het een enkele maal, dat een vreemdeling
zich hi.-r vestigt, maar die wordt spoedig
door de ambtsbroeders bewerkt, en zoodra
dat gelukt, stygt do pry's. Eon flinke bakker,
die zfin eigen weg biyft bewandelen, zou hier
goede zaken doen; want er heerscht onder
het gilde een ongekende welvaart, in weerwil
van het spreekwoord: vele varkens maken de
spoeling dun. Gelukkig best-iat hier thans
reeds groote concurrentie op het gebied der
koloniale waren, en elke degelijke concurrent
kan hier rekenen op een uitgebreide klandizie.
Te Deventer nam een 4jarig
knaapje, in een onbewaakt oogenolik een kan
met kokende koffie en dronk daaruit. Het
kind werd in 't ziekenhuis opgenomen, waar
het aan de gevolgen overleed.
Gistermiddag werd de landbouwer
H., te Zutfen, mtt zyn geheele gezin, na het
gebruik van georoogde appelen, plotseling
ernstig ongesteld. De terstond geroepen genees
heer constateerde vergiftiging. (Z. G.)
Het heeft in het eind der vorige
week. in West-Duitschland zoo sterk geregend,
dat groote schade o. a. te Kassei en om
streken coor overstroomingen is aangericht.
Het Emskanaal, dat tot verbia
ding van Dortmund met Emden gegraven is,
zal op 1 Juni tusschen Emden en Henrichen-
burg worden opengesteld.
Te Berlijn vierde een restaura
teur in de Jagowstraat de inwyoing van zyn
restaurant. 150 personen waren aanwezig en
daaronder de in het huis wonende electro-
t&cbnicus Habn, die in zfin woning proeven
placht te nemen. Toen Hahn het restaurant
verlaten had, had een ontploffing plaats. Op
de straat gingen de gasvlammen uit, de eene
helft van het gebouw stortte in, ver in da
buurt braken de vensterruiten en do scherven
vielen in de straten neer als hagel. Uit alle
huizen snelden de verschrikte menschen naar
buiten. Ook onder de gasten in het restaurant
ontstond een paniek. Politie en brandweer
redden verscheidene bewoners van het huis,
die reeds in bed lagen. Hahn werd dood in
z(jn woDing gevonden; zyn verkoold lyk is
uit de puinhoopen te voorschyn gebracht. Er
zyn verscheiden gekwetsten. Men gelooft, dat
Hahn met opzet de ontploffing veroorzaakt
heeft.
Te Fiers, in het Fransche depar
tement van de Orne, heeft een hevige ont
ploffing plaats gehad ln een apotheek. Ver
scheiden voorbygangers werden gekwetst door
de stukken, die den winkel uitvlogen, en van
de ruiten der tegenoverstaande gebouwen
bleef weinig heel. Het huis, waarin de apotheek
gevestigd was, is geheel vernield. De oorzaak
van de ontploffing is nog onbekend.
Het is onmogelijk de waarheid
te weten te komen omtront de hoogst ernstige
gebeurtenissen der laatste dagen te Milaan.
Uit de stad zelf komen enkel offlciëele be
richten, die de beweging wel wat minder zullen
schetsen dan ze inderdaad is, hoewel zelfs
daar wordt toegegeven, dat de stad in oproer
is en kanonnen gebezigd moesten worden om
de rust te herstellen. Het post- en telegraaf
kantoor is gesloten. De verzending van brieven
is gestaakt, zoodat alle ni=t officiééls berich
ten over het oproer moeten komen uit aan
grenzende plaatsen uit de tweede hand. En
de strenge censuur, die ook op deze berichten
wordt uitgeoefend, vermindert de waarde zeer.
Zaterdag barstte het oproer los door een
nietige aanleiding. Maar de gemo9deren waren
reeds zeer verhit door de berichten uit Pavia
en van elders, zoodat er ook maar weinig
nooiig was. Er werden een reeks straatge
vechten gehouden tusschen de politie en het
volk, waarby de openbare macht het onderspit
mo^st delven. Toen werden soldaten afgezon
den, dia onmiddellijk tot krasse maatregelen
hun toevlucht namen. Yoorloopig vermochten
zy echter niets.
De oproermakers trachtten den treinen, die
de opgeroepen lichtingen moesten wegvoeren,
te beletten te vertrekken. Zondag slaagden
zy er in het centraal station te bezetten. De
militaire bevelhebber generaal Bava Beccaris
kondigde daarna den staat van beleg af.
Overal werden tramwagens en omnibussen
omgeworpen om er barricades van te maken.
In den omtrok van het Domplein ging het
zóó woest toe, dat de regeering zich genood
zaakt zag batterijen op te stellen om de
oproerlingen te bedwingen. Da toestand goleek
hier op de vermaarde dagen van 1848.
Van de daken der huizen werd op de
troepen geschoten. Dezen schoten terug, waar
door veti opstandelingen dood op straat vielen.
De gerechtshoven, de scholen en de open
bare gebouwen zyn gesloten en worden door
de artillerie bewaakt. Er zijn 8000 man
troepen in de stad om de orde te handhaven.
Zaterdag en Zondag moeten niet minder dan
driehonderd menschen gedood en duizend-
gewond zyn.
Generaal Bava Beccaris seinde Zondagavond
om zes uren aan de regeering: „Na nieuwe
en ernstige pogingen is het oproer met ge
weer- en geschutvuur onderdrukt. De orde is
volkomen hersteld. Ik heb bevolen, dat de
winkels en de fabrieken morgen geopend
zouden worden". Later moest hg echter seinen,
dat nieuwe pogingen tot oproer waren gedaan.
Dit laatste telegram eindigt met deze lugubre
woorden: Het kanon buldert neg, maar het
zal spoedig gedaan zyn".
Latere berichten melden weinig nieuws. Een
wielryder, die op kondschap was uitgegaan,
word de toegang tot de stad geweigerd. Op
veel plaatsen zyn de spoorstaven opgebroken
zooiat het verkeer over de Ifinen gestremd
is. Do militaire bevelhebber seinde Maandag
morgen naar Rome, dat de nacht rustig is
geweest en de opstand thans geheel onder
drukt is.
KOLONIËN.
BATAVIA, 6-9 April.
(Fransche mai)
Uit Fort-de Koek melat men: De mil.
apothekersbediende 3de kL J. Dekker, korte
lings hier geplaatst, is met spo8d naar Padang
geëvacueerd, ten einde voor de geneeskundige
commissie te verschynen. Hg zal hoogstwaar-
schynlyk met spoed-certificaal naar Europa
vertrekken.
Do 1ste luit. der art a Vis zal niet
met verlof naar Europa vertrekken (zooale
eerst gemeld was), maar is overgeplaatst
naar Batavia, ten einde deel te nemen aan
het examen voor de hoogere krijgsschool.
Als zyn vervanger alhier is tjjdelyk aange
wezen de 1ste luit. der artillerie Schassert
Bert, van Padang.
Aan G. J. Van Vleuten, gepensionneerd
ambtenaar, laatst controleur der 2de klasse
by het binnenlandsch bestuur op Java en
Madoera, is op zfin verzoek oai weder opneming
in 's lands aienst, te kennen gegeven, dat
tegen zyn definitieve wederopneming in
's lands dienst vooralsnog bezwaar bestaat,
maar dat hy by voorkomende gelegenheid
met de waarneming eeuer betrekking zal
worden belast.
Da kapitein ter zee W. J. P. Van "Waning,
bestemd om als commandant van het Atjeh-
eskader op te treden, is den 12den Maart per
ss. „Bromo" naar Indiö scheep gegaan.
Hy zal te Padang embarkeeren en van daar
naar Atjeh vertrekken, om dan tevens het
bevel over het pantserschip .Prins Hendrik
der Nederlanden" te aanvaard»
ATJEH.
Aan een particulier sctarö*® toit Atjeh, aan
de „Locomotief" ter inzage gegeven, ontleent
het blad, dat aldaar een gerucht liep, dat een
voornaam hoofd te Segli naar Toekoe Oemar
was overgeloopen. Verder meende de schry ver,
dat, wanneer dit gerucht oogelukkigerwys
waarheid mocht blyken, met den tocht naar
Pedir zeker wel een weinig haast zou worden
gemaakt, en dat wfi door die expeditie buiten
gewoon veel kunnen winnen.
Machtiging is verleend, om bfj wyze
van tydeiyken maatregel boven bet nader ttn
behoeve van den militairen transportdienst
in Atjeh reeds tydeiyk toegestaan aantal van
100 pikolpaarden alsnog in dienst te stellen
70 draag- en trekpaarden, benevens debenoo-
digde karren, tuigen ens.
Uloordzaak-Wllkea.
De Raad van Justitie te Soerabaia beëin
digde 7 April het onderzoek in deze zaak.
De officier van justitie eiachte tegen den heer
Wilken wegens moord op den kapitein Von
Schmidt auf Altenstadt, één jaar gevangenis
straf en de betaling van do kosten van het
proces.
D-ze eisch, zegt het „Bat Nieuwsbl.", zal
wellicht menigeen licht toeschijnen. Voor zoo
ver echter van de terechtzittingen naar buiten
gebleken is, heeft men kunnen zien hoe zwaar
de beklaagde reeds geboet heeft en nog boet
voor zfin misdaad, welke hy zeker niet, althans
niet met dat ernstige verloop, bedoelde. Uit
dat oogpunt kan men het zeker wel verklaren,
dat, in verband met andere ongetwyfeld aan
wezige verzachtende omstandigheden, een
lichte straf wordt geëischt
Door den gouverneur-generaal van Ned.-Indiü
zijn de volgende beschikkingen genomen:
CIVIEL DEPARTEMENT. Ontslagen:
Wegens volbrachten diensttgd, eervol uit 's lands
dienst, de algemeene ontvanger van 's lands kas
te Bangkalan iMadoera) J. C. Danki Jacobs;
met ingang van o Mei 1898, op verzoek, eervol
uit 's lands dienst, de yorpleegster bij het krank
zinnigengesticht te Buitenzorg A. M. Jungcurt;
met ingang van 9 April 1898, wegens volbrachten
diensttijd, eervol uit 's lauds dienst, de ontvanger
der in- en uitvoerrechten en accijnzen te Soerabaia
H. Th. Wilkens.
Benoemd: Bij het openbaar lager onderwijs
voor Europeanen:
Tot onderwijzer lste ld. de onderwijzers 2de kl.
P. F. H. Ockers en A. Van Limborgh, eerst
genoemde met ingang van 10 April 1898;
tot onderwijzer 2de kl. do onderwijzer 3de kl.
A. J. Tiel
tot tweeden commies bij het departement van
financiën, de ambtenaar voor den burgerlijken
dienst ter beschikking van den directeur van
financiën R. F. Trivelli.
Tijdelijk belast: Met ingang van 10 April
1898 mot de waarneming der l'unctiën van chef
van den dienst der opiumregie, do inspecteur by
dien dienst A. A. De Jongh;
Bij het Binueul. Bestuur op Java en Madoera.
Verplaatst: Van de residentie Madioen naar
do residentie Probolinggo, de benoemde adspirant-
controleur J. A. Vriesman en zulks met intrekking
van zijn overplaatsing naar derosidentio Preanger
Regentschappon
van de residentie Pekalongau naar de residentie
Japara de benoemde adspirant-controlcur P. W. J.
Bischoff;
van de residentie Probolinggo naar de residentie
Soerabaia, de adspirant-controleur J. M. Jordaan.
Bepaald: Dat goplaatst blijft: in de residentie
Japara de benoemde controleur 2de kl. W. L.
Homan9; in de residentie Preangor-Regentscbappen
de benoomdo adspirant-controleur G. D. an
Ravenswaaij.
DEPARTEMENT VAN OORLOG. Verleend:
Wegens ziekte een tweejarig verlof naar Europa,
aan den laten luit. der inf. D. H'. W. O. Mecke.
Verlengd: Met een maand bet verleend
verlof naar Tjitjoeroeg, wegens ziekte aan den
kol.-int. hoofd-int. der mil. administratie W. Bedier
de Prairie.
Overgeplaatst: By de 17de compagnie
(7do compagnie vesting-art.) te Kotta-Radja, de
kapt. bij de 13de corap. (4de comp. Ycsting-art.)
te Batavia, J. J. D. Milder;
by hot 18de bat. inf. de lste luit. bij bet 10de
bat. inf. te Batavia, A. F. Stomfoort.
Eervol ontheven: Van de betrekking van
chef der 3de opnemingsbrigade, teruggevoerd van
a la suite bij zijn wapen en ingedeeld bij het lste
reserve bat. de kapt. der infanterie bg de 3de
opnemingsbrigade te Padang, W. H. B. Van dor
Zwaan.
Overgeplaatst: Bij de 3de opnemings
brigade te Padang en benoemd tot obof van die
brigade de kapt. der inf. bij de opleidingsbrigade
te Ranjoemaa, L. T. Musch.
Do oorlog tusschen Spanje en de
Vereenigde Staten.
Uit Washington komt bet bericht, dat
eindeiyk admiraal Sampson de Spaansche
vloot beeft ontmoet, en dat er een verwoed
gevecht heeft plaats gehad, waarin geen van
beide partyen de ovorwinning behaalde.
In maritieme kringen gelooft men evenwel
niet aan de juistheid van dit bericht, omdat
er in de buurt van Haïti zeer onstuimig weer
was, waardoor het aan de vloten feiteiyk
onmogelyk was om slag te leveren.
Aan het departement van marine moet
bericht zyn ontvangen, dat de Spaansche
schepen gestationneerd zyn by het eiland Fer
nando de Noronha, in rechte ljjn liggende
tusschen de Kaap-Verdische eilanden en Per-
nambuco. Men vermoedt, dat zy daar op de
„Oregon" liggen te wachten.
Er is dus nog alt'yd geen nader bericht van
het beweerde treffen der Spaansche en Ameri-
kaansche eskaders ter hoogte van San-Domingo.
Zaterdag seinde admiraal Sampson, dat hy aan
de kust van Haïti was aangekomen en daar
zou blijven totdat hy bericht kreeg van het
verschynen der Spaansche vloot. Volgens
dagbladberichten bevond de Spaansche vloot
2ich Zaterdag ter hoogte van Martinique. De
Amerikaansche spieders hebben daaromtrent
niets vermeld, maar men vreest, dat bet
eskader van admiraal Cuzera hun in den nacht
of by mistig weder onbemerkt voorbygestoomd
is. Uit deze berichten blykt, dat een treffen
op Zondag mogeiyk wasof het inderdaad
heeft plaata gehad, is nog niet bekend.
Wel zou de Amerikaansche kruiser „Mont
gomery" slaags zyn geraakt met een grooteren
en snelleren Spaanschen kruiser, blykens de
mededeelingen van de bemanning van den
Franschen stoomer „Olinde Rodrigues". De
„Montgomery" kwam van Cape Haytitn, een
haven |aan de noordkust van Haïti, ongeveer
negentig myien ten noorden vanPort-au-Prince.
Zoodra zy de haven verlaten had, stoomde
de Spanjaard, die haar blykbaar had opgewacht
op haar toe en toen begon een wilde jacht.
Beide schepen stoomden met volle kracht, maar
de Spanjaard was blykbaar in het voordeel
en won aanmerkeiyk op den Amerikaan.
Togen het vallen van den avond hoorden de
officieren van het Fransche schip kanonschoten.
Zy konden niet zien wat er voorviel, maar
vermoedden, dat de Spaansche kruiser op de
„Montgomery" schoot. Men onderstelt, dat deze
trachtte het Spaansche schip naar de Ameri
kaansche vloot te lokken in de verwachting,
dat het Spaansche eskader niet ver van bet
onkele waargenomen schip zou zyn en dit wel
zou volgen. In dat geval zou een ontmoeting
van beide eskaders boogstwaarschynlyk zyn.
Do Spaansche kanonnen te Havanna heb
ben wederom een uitstekende gelegenheid
gehad om aan Amerikaansche schepen eenige
schade toe te brengen. Maar zy hebben het
Diet gedaan, ofschoon er kruit genoeg is ver
schoten.
De kanonneerboot „Vicksburg" en de kotter
„Morrill" vervolgden een schoener, en in de
hitte van deze jacht kwamen zy vlak onder
bet Spaansche geschut. Byna hadden zy den
buit genomen, toen do Spaansche forten een
hevig vuur openden. De vervolgers gaven
daar aanvankelyk geen acht op, doch toen
het hun bleek, dat zy bet vyandeiyke schip
toch niet konden bemachtigen, gingen zy
de vervolging staken.
Tot nog too waren alleen de Westelyke
batteryen aan het woord geweest; zoodra
de Amerikaansche schepen evenwel naar zee
terugkeerden, begonnen ook de Oostelyke
versterkingen met haar zware kanonnen te
vuren en gedurende eenigen tyd waren de
„Vicksburg" en de „Morrill" aan een heusch
bombardement onderworpen. Van geen der
schepen werd evenwel het vuur beantwoord,
hoewel zy dertig minuten aan het vyandeiyk
vuur waren blootgesteld geweest.
Matanzas heeft ook weer bezoek gehad
van de Amerikanen. De torpedo kanonneer-
booten „Hornet" on „Dupont" openden met haar
lichte stukken het vuur op een blokhuis te
Point Maya. De Spaansche soldaten werden
verdreven en er is aanzieniyke schade aan
gericht.
Toon do „Dupont" weer wegstoomde, word
er een grooto kogel afgevuurd uiteen bat
tery aan de andere zyde van de haven.
Een correspondent der „Daily Telegraph"
beweert, dat de Spanjaarden met den groot-
sten spo9d bun troepen in het Westen samen
trekken, hoofuzakelyk langs de kust. De
plattelandsbevolking moet verschrixkeiyk lyden
en den hongersnood naby zyn.
De Spanjaarden blyven, aldus do zegsman
van den genoemden correspondent hun oude
tactiek handhaven en verbranden en ver-,
woesten alles. De spoorweg Matanzas-Havanna
ie nog in goeden staat.
Omtrent don reeds beslisten stryd in het
verro Oosten vallen nog een paar bijzonder
heden te vermelden.
Het merkwaardigste van het gevecht in ce
baai van Manilla is dat de Spanjaarden vol»
strekt Diet gereed waren, terwyi toch het
vertrek van het Amerikaansche eskader uit
Hongkong hun bekend moest zyn. De schepen
van admiraal Montojo lagen zelfs Diet onder
stoom toen de Amerikaansche oorlogsbodems
zich reeds in slagorde hadden geschaard in
de baai. De kabel van den ingang der baai
naar Manilla wa6 door de opstandelingen door
gesneden, zegt de „Times"-correspondent, maar
cit ia in geon geval een verontschuldiging
voor de Spanjaarden. Toen het Amerikaansche
eskader zoover was, was het reoda te laat.
Het Amerikaansche eskader werd in het
geheel niet verwacht door de Spaansche be
velhebbers. Dat blykt ten duidelykste uit een
gesprek van den bevelhebber van het arsenaal
te Cavite, kapitein Sostoa, met een Ameri-
kaansch officier, die namens admiraal Dewey
de overgave van het arsenaal kwam eischen»
De Amerikaansche officier verbaasde zich er
over dat de Spaansche soldaten achter de.
kanonnen stonden, gereed om te vuren, ter-
wyi toch op het arsenaal de witte vlag was
gehesrhen. En toen moest hy tot zyn groote
verwondering hooren, dat deze vlag was ge-
heschen om gelegenheid te krygen de vrou
wen en kinderen in veiligheid te brengen,
hetgeen tot dusverre was verzuimd, omdat
men de Amerikanen niet „zoo spoedig" had
verwacht.
Voordat hy de baai van Manilla binnen-
stoomde, had admiraal Dewey Bolinao aan
gedaan, waar hy agenten der opstandelingen
aan land wilde zetten om met de Spaansche
overheden te ouderhandelon. Hy wilde dat z(j
den overheden zouden doen weten dat hy niet
dadelyk den regeeringsvorra der Philippynen
wenschte te veranderen en dat zfin eenige
zorg zou zyn het gepeupel te beletten om
buitensporigheden te doen. De vertegenwoor
digers der opstandelingen weigerden echter
aan land te gaan.
De Spaansche bevelhebber, admiraal Montejo,1
had voor den slag aan kapittin-generaal
Augusti doen weten dat het noodeloos was
weerstand te bieden, en dat het in het belang
der menscbelijkheid beter was zich over te
geven. Maar hy voegde er by dat hy boreid
was te stryden en zelfs te sterven.
En hy heeft gestreden met buitengewonen
moed. Toen zyn vlaggeschip half weggeschoten
was en byzelf gewond, weigerde hy nog de
brug te verlaten en hy bleef by zyn weigering
volharden totdat zijn brandend schip zonk
met verbryzeldon voorsteven en gesprongen
stoompyp. Trouwens allo Spanjaarden hebben
in den moorddadigen stryd blyken gegeven
van onversaagden moed. Toen zich byna geen
enkel Spaansch kanon meer kon laten hooren,
zette enkel de kruiser „Don Antonio de Ulloa"
den ongeiyken stryd voort. De bemanning waa
vast besloten niet te wijk-n, maar met het
scbip strydendo onder te gaan. De Amerikaan
sche kanonnen veegden letterly k elk menscheljjk
wezen van het dek weg, maar het vuren werd
voortgezet met de tusschendekskanonnen. Het
scbip geleek ten laatste oen zeef en zonk met
wat er nog van de bemanning overgebleven
was in de diepte.
De telegraafkabel naar Hongkong Is op be
vel van admiraal Dewey afgesneden, omdat
de Spanjaarden weigerden den kabel onzydig
te verklaren, m. a. w. de Amerikanen vac
dezen gebruik te laten maken.
Zoodra de inboorlingen vernamen, dat de
Spanjaarden uit Cavite waren ver-revon, be
gonnen zij te plunderen.
Eindeiyk werden zy zoo brutaal, dat zjj
zelfs de hospitalen aanvielen en het biest:
zelfs noodzakelyk, dat öf een wacht van
Amerikaansche zeelieden ter bescherming aan
land moest worden gezonden, öf dat de ge
wonden naar Manilla werden overgebracht.
Dit laatste geschiedde "Woensdag, met behulp
van genomen stoomschepen. Alle woningen
van de Spanjaarden in do stad San Roque,
in de nabyheid van Cavite, waren Ieog ge
plunderd. De inboorlingen, die zich tot zolfs
in het arsenaal hadden gewaagd, droegen eer.
groot gedeelte van den inventaris weg vóór
de marinewacht aan de poorten verscheen.
De nederlaag der Spanjaarden werd myien
ver aan de bevolking bekend gemaakt door
de brandende schepen in de Baai van Cavite.
De „Castilla", die Zondagmorgen in brand
werd gezet, was twaalf uren later een prach
tige massa vuur en brandde den ganschen
nacht met groote kracht door.
Ik deed, zegt een corrarpmdent, de „To.!
Juan de Austria", de „Isla de Luzon" on de
„Marqués del Duero" aan, toen deze nog
brandende wareD, en vond, dat zy uitgerust
